PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
toenemende bezorgdheid in
vs over het midden-oosten
SER adviseert
herziening van
ontslagrecht
Grotere pendel naar dan vanuit Zeeland
Maandag hervatting
werk Britse havens
Vandaag
in de
krant...
Piek
Campings
Baby in stukje
speelgoed gestikt
METRO-
PERSONEEL
MADRID STAAKT
Keilers oi
voortrekkers
Hl
Voorzitter van
bejaardenpartij
uit functie gezet
CHINA LAAT
ENGELSMAN VRIJ j
Landbouwer gedood
door vallende silo
213e jaargang
177
WAARIN OPGENOMEN DE M IDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 30 juli 1970
25 ctni (lnci. 4 Mw).
33*6 «dm (al 2094
Girc 359300.
BERICHT OVER RUSSISCH-1SRAËLISCH LUCHTDUEL
iinia?
MASSALE STAKING BEËINDIGD
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse havensta
king is gisteren met 51 tegen 31
stemmen door de gedelegeerden
van de transportarbeidersbond af
gelast. Met algemene stemmen
werd besloten maandag in alle
havens het werk te hervatten.
Aan bederf onderhevige goederen zul
len eerder worden gelost, maar dat
hang: van de plaatselijke vak bonds! e-
öing af. Gehoopt wordt dat in één week
d? achterstand zal worden ingehaald.
Men gelooft met dat het dreigement
van sommige groepen arbeiders, om door
ie staken zal worden uitgevoerd. Mili
tante dokwerkers, voornamelijk uit Li
verpool, Southampton en Londen, pro
testeerden voor het gebouw waar de
conferentie werd gehouden tegen de be
slissing. Ze riepen: .We zijn verkocht'.
Het in het Fearson-rappou aanbevolen
.vredesplan' werd als een interim-maat.
regel door de conferentie aanvaard.
Historisch
In de aangenomen resolutie worden de
transportarbeiders gelukgewenst met
hun .voortreffelijke en historische strijd
ten behoeve van de laagstbetaalden'.
De staking, zo wordt gezegd, was een
ongekend voorbeeld van algemene soli
dariteit.
De Belgische havenarbeiders beginnen
donderdag met het lossen vain de sche
pen, die zij uit solidariteit met hun
stakende Britse collega's hebben geboy
cot. Deze beslissing is genomen nu het
emae van de Br.tse havenstaking is aan
gekondigd. De havenarbeiders van Ant.
wapen werden woensdag door de inter
nationale federatie van Lransportarbw-
rars te.egrafisch bedankt voor hun soli-
aantestaacUe. De leider van de Britse
havenarbeiders, Jack Jones, betuigde te-
tefoüisuh zijn dank,
van voor Engelands wankele welvaart
zoveel afhing, heeft behandeld. De snel
le werkwijze van het hof van onder
zoek was voorbeeldig. Ook stakingslei
der .Jack .Jones, die zelf geen staking wil
de, maar zich hij dc meerderheid var
de arbeiders moest neerleggen, wordt
geprezen voor de manier waarop liij de
gebeurtenissen onder controle hield.
Het fait dat de haven arbeiders thans
een minimu m-garantieloon van twin
tig pond sterling (176 gulden) heb
ben afgedwongen, zal zeker met zich
mee brengen dat de loon acties in an
dere bedrijfstakken worden versterkt
Hoewel het einde van de havenstaking
de afgelopen dagen in zicht kwam. kon
niet wonten verhinderd dat ladingen ba
nanen over boord moesten worden
zet. Dit was onder andere het geval
een schip van de Brits-Nederlandse fir
ma gebr. Geest, dat dinsdag een lading
bananen ter waarde van 1 miljoen gul
den In de Ierse Zee oven boord heeft
gezet.
Premier Heath heeft de hoop uitgespro
ken dat in de toekomst arbeidsconflic
ten anders dan door stakingen zullen
worden beslecht. De conservatieve rege
ring wil de vakbondswetgeving zodanig
hervormen, dat de kans op stakingen
belangrijk zal afnemen
Geprezen
Dc Britse regering wordt geprezen voor
ue manier waarop zi j hel conflict, w
Slot
D opgravingen te Goes brengen
1ÜL1?ngcr '10e meer 'nterssante
vondsten aan de oppervlakte (pag
Hotel ,De Piek' te V'lissingen. het
TcMrum dat jeugdige slapers uit
de„ °Penlu.cht wil houden, krijgt
,'Oveel aanloop dat met recht spa-
*e 18 van een plek (pag 4
HET SANITAIR op vele oude
m,d? kuststrook is min-
ÜLve"Srgd dan op elders in het
D* uJ£.eSen.,kamPeerterreinen.
*°;dt gesteld in een rapport
*er de campings, (pag 7)
Nieuws uit Zeeland op pag.
2,4 en 5
Binnen- en buitenland op
PaS- 3, 7,11,13 en 15
Sport op pag. 9
Radio en tv op pag. 13
Beurs en financiën op pag. 15
ENSCHEDE (GPD) Ken elf maan
den oude baby is dinsdag gestikt in
een plastic dopje. Het was het zoontje
van de familie Ten Winkel uit Tub-
bergen.
Tegen kwart voor twaalf werd ont
dekt dat het kind het dopje dat deel
uitmaakte van kinderspeelgoed, in het
mondje had gestoken. Het was in dej
keel blijven steken zodat het kind in
ademnood kwam. Een gewaarschuwde
arts slaagde er weliswaar in het dopje
er weer uit te krijgen, maar toen was
het al 'te laait. Mond op mond beade
ming en zuurstoftoediening hielpen
niet meer.
LONDEN: De Britse havenarbei
ders hebben woensdag bestoten
h nit nationale staking te beëindi
gen. De staking heeft twee toeken
geduurd. Het besluit werd offici
eel bekendgemaakt na een storm
achtige vergadering van tachtig
afgevaardigdendie bijna drie uur
dwtvrde- Hel compromisvoorstel
voor een gegarandeerd minimum
weekloon van SO pond. met toesla
gen werd aanvaard. Foto: De af
gevaardigden arriveren voor de
vergadering bij het Transport
House.
WASHINGTON. CAIRO, TEL AVIV (RTR, AFP) Een persbe
richt over een Russiseh-Israëlisch luchtduel boven het Suezkanaal
heeft woensdag de bezorgdheid en spanning doen toenemen in Was
hington, waar wordt uitgekeken naar het Israëlische antwoord op
het al door Egypte en Jordanië aanvaarde vredesplan van minister
Rogers. Amerikaanse functionarissen konden het uit Engeland af
komstige bericht, volgens welk door Russen gevlogen Migs Israë
lische vliegtuigen hadden achtervolgd, niet bevestigen maar zij noem
den het aannemelijk en verklaarden dat de mogelijkheid van zo'n in
cident altijd aanwezig is.
bijeen om opnieuw de Amerikaanse
vredesvoorstellen te bespreken en een
poging te doen een regeringscrisis
te vermijden. Verwacht was dat het
kabinet in de loop van de dag met
het antwoord op de vredesvoorstel
len zou komen maar een beslissing js
uitgesteld teneinde een uittreden van
de rechtse nationalistische Gahal-
partrij te voorkomen. Na twee uur
vergaderen werd in een kont convmu-
Een woordvoerder van het Amenkaan-
mimsterie van buitenlandse zaken
deelde woensdag in antwoord op vra
gen mee. dat de Israëlische ambassa
deur in Washington, luitenant-generaal
Jitzhak Rabin, de dag tevoren op het
State Department was geweest voor een
gesprek met onderminister Sisco. Het
was zijn tweede onderhoud met Sisco
n twee dagen tijds. Vermoed wordt dat
Rabin meer opheldering heeft trachten
te krijgen over de Amerikaanse voor
stellen en de Arabische reacties daar-
Overleg
Het Israëlische kabinet kwam woens
dagmorgen in buitengewone zitting
DIRIGENT BARBIR0LL1
(70 JAAR) OVERLEDEN
AMSTERDAM (GPD) J. Mosterd,
die bij de laatste gemeenteraadsverkie
zingen is gekozen tot vertegenwoordiger
de Amsterdamse Bejaarclenpartij, is
ontheven van zijn voorzitterfunctie. Het
nog voorlopige bestuur heeft hiertoe
diensdagavond besloten op grond van de
geruchten die al maandenlang circuleren,
als zou de heer Mosterd in de tweede
wereldoorlog met de Duitsers hebben
gesympatiseerd. Van 1946 tot en met
1956 zou hem hot actieve en passieve
kiesrecht ontnomen zijn geweest.
Hei bestuur van de Bejaardenpartij be
schikte op de vergadering niet over con
crete gegevens, maar baseerde zich in
zijn oordeel op de omstandigheid dat de
heer Mosterd de geruchten nooit heeft
ontkend en ook nooit een klacht wegens
laster op dit punt heeft ingediend.
De heer Mosterd is op het ogenblik met
vakantie. De tweede man op de bejaar-
denlijst, J. M. Dom, betreurde het dat
het besluit in een bestuursvergadering
was genomen en niet in een ledenverga
dering waarbij de heer Mosterd aanwe
zig kon zijn. Hij was bang dat het be
sluit van dinsdagavond een scheuring in
de bejaardenpartij zou kunnen veroorza
ken.
Niettemin hoopte hij dat de heer Mos
terd uit zijn afzetting als voorzitter de
conclusie zal trekken dat hij ook van
zijn raadszetel moet afzien. De zetel
zou dan kunnen worden bezet door G.
Verschuur. De Amsterdamse afdeling
van de bejaardenpartij heeft voor 4 au-
gehouden.
Over de resultaten van de bespreking
werd niets bekendgemaakt. Waarnemers
meenden echter te kunnen concluderen
dat de Gahal-minister wellicht toch tot
enigszins andere gedachten zijn ge
bracht. Zouden zij namelijk op hun
standpunt blijven staan dan zou van
daag een nieuwe bijeenkomst onnodig
zijn geweest en zou vermoedelijk ook
het antwoord op de Amerikaanse vre
desvoorstellen al zirjn gegeven. De an.
dere 18 ministers in het kabinet hebben
zich namelijk duidelijk voorstander
getoond van akkoord-verklaring met de
MADRID (RTR-AFP-DPA) In Ma- voorstellen. Inmiddels heeft ook Libië
drid is het personeel van de ondergrond- Izich achter het besluit van president Nas-
se woensdag in staking gegaan. De sta-|36r om het Amerikaanse vredesplan te
kers eisen hogere lonen. Het Spaanse aanvaarden geschaard,
ministerie ran binnenlandse zaken heeft
de S600 stakende personeelsleden van j Soedan heeft het voorbeeld van
de ondergrondse in Madrid een ultima-1 ge\-olgd en de uitzendingen via
turn gesteld.
Het ministerie verklaarde de commissa
ris vam oolitie van Madrid. Eduardo
Blanco Rodriguez, dat het personeel on
der militair bevel zal worden gesteld,
zodat het tot werken verplicht kan
worden, als het niet vrijwillig weer aan
het werk gaat. Stakingen zijn in Spanje
verboden. Als de stakers woensdag het
werk nog niet hebben hervat, zullen de
onderhandelingen voor een nieuwe loon-
overeenkomst voor bepaalde tijd uitge
steld worden. De politie, die uit de pro
vincie versterkingen heeft gekregen,
zou al een metro-station, waar stakers
vergaderen, omsingeld hebben.
ntoem van de Palestijnse guerrilla
strijders stopgezet, aldus een verkla
ring van de Soedanese mraiilster van
voorlichting Omar :Hadj Moessa. Deze
maatregel is genomen wegens het co-m.
menltaar vam de gu er.r i 11 ast rij ders op het
Amerikaanse vredesinitiatief.
(Zie slot pag. 3 kol7)
LONDEN (RIK; Sir John Barbirolli
de dirigent van het beroemde Halle-or-
kest uit Manchester is de afgelopen
naclit op "0-jarige leeftijd overleden.
Barbirolli, die eigenlijk Giovanni Bat-
tista heette, wist het Halle-orkest een
internationale bekendheid te geven.
Het afgelopen half jaar heeft Barbirolli
verscheidene inzinkingen gehad. Hij
werd herhaaldelijk in een ziekenhuis op
genomen, maar dinsdag hield hij nog
een repetitie met het New Philharmo
nic Orchestra in Londen, waarmee hij
in augustus uitvoeringen zou geven In
Japan.
Barbirolli werd in 1899 in Londen gebo
ren als zoon van een Italiaanse violist
en een Franse moeder. Hij studeerde
aan d.; Royal Academy of Music.
Tn 1957 volgde hij Toscanini op als!
dirigent van het New York Philharmo-1
nic Orchestra. Na de tweede wereldoor
log werd hij belast met de reorganisa
tie van het Manchester Halle Orkest,
het oudste orkest in Engeland. Tot zijn
dood is hij dirigent van dit orkest ge
bleven. Onder zijn leiding kreeg het or
kest grote internationale bekendheid en
maakte vele buitenlandse reizen.
In 1949 werd Barbirolli in de adelstand
verheven.
Hij verwierf vooral beroemdheid met
zijn uitvoeringen van werken van Ed
ward Elgar en van Gustav Mahler.
ItiH
LONDEN (.AP) Communistisch I
China heeft het Engelse ministerie van
buitenlandse zaken gisteren meegedeeld,
dat men besloten had om een Brits'
staatsburger, die op beschuldiging van
spionage tot drie jaar gevangenisstraf-
wars veroordeeld, bijna aeht maanden1
voor de voltooiing van zijn straf vrij!
te laten.
Deze ontwikkeling werd in Londen ge
zien als een teken van de bereidheid
van de regering in Peking om de be
dekkingen met Engeland te verbete-
i lech-
,BBA INTREKKEN'
ren.
De Engelsmam George Watt,
nicus van de firma Vickers.Zimimer. dieDEN HAAG (ANP) De So-'De SER adviseert de ontslagprocedure,
op contract werkte nabij Lanchaw, werd 1 vervat in artikel 6 van het bba met
in september 1967 gearresteerd en zes CiaaJ-EconoiDiSCne Kaau lieeit ae.enkele andere bepalingen van dit kort
maanden later wegens spionage veroor-j cneialp zaken en na de bevrijding in 1945 door noodwet-
deeid. jmimstei van sociale zaKen en|gftv5ng fot staTld j,ebrachte efl tijde-'
ARCEN (ANP) De 70-jarige land
bouwer H. Bergs is maandag, bij het
vullen van graanzakken met behulp van
een silo op zijn bedrijf in Arcen. onder
de plotseling wegzakkende silo ge
raakt.
Zijn broer en enkele werkkrachten kon
den hem niet tijdig bevrijden. Hei
slachtoffer bleek te zijn overleden.
De criminaliteit in Amsterdam neemt
toe. De gemeentepolitie meldt over het
eerste halfjaar van 1970 15.714 misdrij
ven. Dit is 1.338 meer dan in de eerste
zes maanden van vorig jaar. De stij
ging 'is voornamelijk te wijten aan het
toenemend aamtal diefstallen.
minister van sociale zaken
volksgezondheid desgevraagd ge-bjke regeling bedoelde besluit, te laten
f vervallen. Dat deel van het bba 1945
waarop de naoorlogse loonpolitiek heeft
gesteund, is al ingetrokken omdat de
lo MÉ
adviseerd het buitengewoon be
sluit arbeidsverhoudingen 1945
(bba) in te trekken. Voorzover
nodig moet het besluit vervangen
worden door een definitieve en
.normale' wettelijke regeling, al
dus de SER. Wat het ontslagrecht
waarover het advies met name
handplt betreft wordt voorde- &een kans een advies uit te brengen
nanoen Detreit worat voorge-lover het onts]a?r3cht. Dat
hij nu vastgesteld Artikel 6
steld dit in het burgelijk wetboek
te regelen. De raad heeft het ad
vies vastgesteld in zijn besloten
vergadering van vrijdag 17 juli.
loonwet van 1969 de betreffende bepa
lingen in de zogenaamde .derde utel'
van het bba overbodig maakte. Bij het
voorshands nog van kracht zijnde ge-i
deelte bevinden" zich bepalingen over 'de j
werktijden en he' ontslagrecht. De SER'
adviseerde de minister al in mei 1969
het artikel over de werktijd aan te pas.
sen aan de sinds 1945 gegroeide prak
tijk en dan in te voegen in de werkloos-,
heidawet. De raad zag in mei 1969 nog
'erbiedt sinds 1945 de werkgever en de
werknemer om behoudens enkele uitzon
deringen (dringende reden, wederzijds
f Zie slot pag. 3 kol. 5)
VOORAL ALS GEVOLG INDUSTRIALISATIE NU VOOR HET EERST SINDS JAREN:
TIJGEND AANTAL
BUITENLANDERS...
MIDDELBURG Voor hei
eerst sinds vele jaren vinden
meer werknemers van buiten de
provincie in Zeeland emplooi
dan in omgekeerde richting
Zeeuwen elders in hun onder
houd moeten voorzien. In de
ze ommekeer van een overschot
van de uitgaande naar de inko
mende pendel manifesteert zich
op duidelijke wijze de gunstige
gevolgen van de verdergaande
industrialisatie voor de werkge
legenheid in Zeeland.
I'it, de woensdag verschonen .arbeids-
ïnai'ktbe.schrijving 1969' van het dis
trictsbureau voor dc arbeidsvoorzie
ning in de provincie Zeeland te Mid.
delburg, blijkt dat vorig jaar de pen
del naar Zeeland met niet minder dan
830 toenam tot ia totaal 3230 terwijl
dc stijging van het aantal Zeeuwen,
dat buiten de provincie werkt - en dus
tussen woning en werk heen en weer
reist slechts 260 tot in totaal 3200
bedroeg. Aldus bedroeg het overschot
in 1969 welgeteld 30.
De vergroting van de inkomende pen
del is vooral een gevolg van de
noodzaak om het .gat', dat is ont
slaan tussen enerzijds de toenemen
de vraag naar arbeidskrachten en
anderzijds de zeker in een aantal ge
vallen nog beperkte mogelijkheden
van de Zeeuwse bevolking om vol
ledig aan deze vraag te voldoen, op
te vullen.
Het districtsbureau stelt in dit ver
band, dan ook dat de sterke toename
van de inkomende pendel voor een
deel een gevolg is van de grotere be
hoefte aan personeel bij de grote wa
terstaatkundige werken als deltadam-
men en Schelde-Rijnkanaal. maar
voor het grootste deel moet worden
toegeschreven aan de bouw en uit
breiding van industriële bedrijven.
De talrijke bij de bouw en installatie
van deze bedrijven betrokken onder
nemingen zijn afkomstig uit binnen en
buitenland en zijn voor de soms sterk
gespecialiseerde opdrachten veelvul
dig aangewezen op van buiten de
provincie afkomstige arbeidskrachten.
Het districtsbureau verwacht, dat het
venschil tussen de inkomende en de
uitgaande pendel nog aanmerkelijk
groter zal worden omdat kan worden
gerekend op een nog grotere activi
teit in bouw en uitbreiding van in.
dustrie en waterstaatkundige wer
ken in de provincie. Wat betreft de uit
gaande pendel wordt trouwens voor
ait jaar enige teruggang niet onmo
gelijk geacht.
Ver\rapping
Met het voortschrijden van het in-
dnstirinlisatieproces moet met een
verdere verkrapping op de regionale
arbeidsmarkt worden gerekend. Ge
zien de reeds bekende plannen tot
uitbreiding van de personeelsbezet
ting in de komende jaren is het ze
ker, aldus het districtsbureau voor
de arbeidsvoorziening, dat een en an
der alleen zal kunnen worden gereali
seerd wanneer ook arbeidskrachten
van buiten de provincie in toene
mende mate kunnen worden aange
trokken. Dit zal overigens alleen
kunnen geschieden indien voldoende
woningen beschikbaar zijn. Zo wordt
daaraan nog toegevoegd.
Men acht het ook niet onwaarschijn
lijk, dat het im de eerstkomende ja
ren noodzakelijk zal blijken, dat op
grotere schaal in Zeeland buitenlandse
arbeidskrachten tewerk worden ge
steld.
Tot na toe was het aantal in de pro
vincie werkzame buitenlanders, met
uitzondering van de Belgische grens
arbeiders van beperkte omvang. Bij
de bouw van de industrieën en de
elektriciteitscentrales is nu echter 'n
vrij belangrijk aantal buitenlanders
hetrokken (her aantal Duitsers be
droeg vorig jaar al gemiddeld 260).
terwijl ook voor de voorziening in
de behoefte aan vakbekwame krach
ten een der grote bedrijven is over
gegaan tot het aantrekken van bui
tenlands personeel. Zo deelt het di
strictsbureau mee, De ontwikkeling
van de werkgelegenheid heeft natuur
lijk op de eerste plaats zijn
invloed gehad op de eigen
marlet. Terwijl sinds 1965 het
tal ingeschreven werklozen zich in
stijgende lijn bewoog, kon vorig jaar
in vergelijking met 1968 weer een
duidelijke daling worden geconsta
teerd. ondanks een relatïei sterk
groeiende beroepsbevolking.
Deze groei, die zich sinds enige jaren
voordoet en in 1969 700 bedroeg (na
melijk 84.800 naar 85.500) vindt zijn
oorzaak in een toenemende Zeeuw
se bevolking, die op zijn beurt wordt
veroorzaakt door een geboorteover
schot en een vestigingsoverschot.
Voor 1970 wordt nogmaals een toe
name met 700 tot 86.200 verwacht)
De toename van het aantal bezette
arbeidsplaatsen in Zeeland oedroeg
intussen meer dan het dubbele (1480)
van de groei van de beroepsbevol
king. Het antal arbeidsplaatsen
kwam daarmee vorig jaar van 82.660
op 84.140. Uiteraard dient er wel
rekening mee te worden gehouden,
dat een deel van ae nieuwe arbeids
plaatsen waterstaatkundige objec
ten en industriebouw) van"tijdelijke
aard is. Naar beroepsgroepen gere
kend kan verreweg ae sterkste toe
name worden geconstateerd in de
metaalnijverheid (ruim 1300 en ver
der de bouwnijverheid (ongeveer 500
de chemie (ongeveer 350) terwijl
ook de dienstensector, zoals gebrui
kelijk, sterk bleef stijgen.
Op liet districtsbureau noemt men
het dan ook opvallend, dat tot nu toe
de \erhetering van de werkgelegen
heid in de nijverheid tot enkele l»e-
drijfsklassen beperkt blijft, met na
me metaal en chemie (de bouw is
zoals gezegd sterk afhankelijk van
de omvang van de grotere objecten I
terwijl in de meeste andere bedrijfs-
klnssen de werkgelegenheid stabiel
is ol zeltk een duidelijk afnemend'
tendens vertoont.
'Het totaal ingeschreven werkloz'
mi», nen in Zeeland bedroeg vorig jaar
1340. D.t beteltent een verminde, mg
CZie sioL pag .2 kol. 2) j
[ct Duitse weekblad Der
Spiegel publiceert deze
week een interessant vraag
gesprek met de Franse kardi
naal Jean Daniélou, een man.
die bekend staat als een mar
kant vertegenwoordiger van
wat wel wordt genoemd ,de conservatie
ve vleugel' in de Rooms-Katholieke
Kerk. Hij wordt beschouwd als een ver
trouwde van de huidige paus en laat
niet na duidelijk te maken, dat hij wei
nig of niets van allerlei nieuwe opvat
tingen in zijn kerk moet hebben. Deze
hoogwaardigheidsbekleder had overigens
vroeger de reputatie een progressief
theoloog te zijn, hij kwam uit een radi-
kaal milieu i zijn vader was links-radi-
kaal parlementslid en enige tijd minister
in de derde republiek. Het progressieve
stempel is kardinaal Daniélou inmid
dels kwijtgeraakt, hoewel hij dat zelf
ontkent. Toen Spiegelredacteuren hem
vroegen hoe het kwam dat hij tegen
woordig in tegenstelling tot vroeger
wordt beschouwd als een .conserva
tieve traditionalist' was het antwoord'
,ïk ben niet veranderd, wel de anderen'.
Waarop de Spiegeljournalisten niet ten
onrechte vaststelden, dat een dergelijk
verweer vaak wordt gebruikt door
mensen, die een ommekeer hebben mee
gemaakt. In het bewuste gesprek heeft
de Franse kardinaal ook een aantal op
merkingen gemaakt over het Neder
landse katholicisme.
Een van die opmerkingen betrof het
pastoraal concilie. De kardinaal
stelde, dat de houding van dit concilie
bijvoorbeeld over het celibaat afwijkt
van de opvatting, die onder het kerk
volk en de priesters van Nederland ais
totaliteit zou leven. De Spiegelredac
teuren waren het daarmee niet eens en
brachten nogal wat argumenten naar
voren om hun opvatting te staven. De
kardinaal week echter geen duimbreed
van zijn standpunt: over de houding van
de Nederlandse katho
lieken zijn verkeerde
dingen verkondigd.
hij. Hij wil ken
nelijk alleen maar die
feiten als juist er
kennen, die in zijn opvatting passen.
Een tweede grief, door hem naar
voren gebracht, betrof die theologen,
die naar zijn mening de katholieke ge
lovigen op dwaalwegen leiden. De kar
dinaal wenste geen namen te noemen,
maar zei wel te denken aan zekere
Duitse en Nederlandse theologen'. Hij
moest er overigens aan toevoegen dat
er ook Fransen bij de progressieven zit
ten. Naar zijn mening diende de kerk
deze theologen met grote gestrengheid
aan te pakken, maar ,er bestaat een
zekere terughoudendheid om een ver
oordeling uit te spreken', stelde hij met
spijt vast. Zijn opvatting. ,De kerk dient
ketterij te veroordelen'.
Het is jammer, dat de Franse kardi
naal geen Nederlands leest. Er is
namelijk kortgeleden een Nederlands
geschrift verschenen dat hem als strijd
baar conservatief zeker niet onberoerd
zou laten. Het gaat hier om een brochu
re. waarin vier gesprekken zijn vastge
legd. die drie vooraanstaande Neder
landse theologen vorig jaar voor de
Nederlandse radio hebben gevoerd: twee
protestanten en één katholiek. Berk
houwer, Oberman en Schillebeeckx.
Overigens zal Schillebeeckx wel op het
zwarte lijstje van de kardinaal staan,
hij behoort immers tot die Nederlandse
rooms-katholieke theologen, die weinig
instemming kunnen venverven bij cle
conservatieve vleugel van de R-K Kerk.
De discussie van deze drie Nederlanders
kreeg een titel mee, die onbedoeld
een antwoord vormt op opmerkingen zo
als nu door kardinaal Daniélou gemaakt,
namelijk .Ketters of voortrekkers'. Het
gespreksthema is de vraag of de refor
matoren destijds ketters waren als
hoedanig zo ook werden veroordeeld
dan wel dat zij als voortrekkers moeten
worden beschouwd. Rond dit thema ont
stond een boeiende discussie, waarbij
onder meer opvalt hoe theologen van
rooms-katholieke huize Schillebeeckx
citeert er nogal wat de reformatoren
heel anders zijn gaan zien, inderdaad
veel meer als voortrekker. Daarnaast
komt de rol van de vak-theoloog in de
kerk aan de orde, waarbij Schillebeeckx
voor een opvallende definitie zorgde: .De
theoloog is de pleitbezorger van de we
reld bij de kerk, hij is de pleitbezorger
van de kerk bij de wereld'.
'oor de buitenstaander is het boeiende
in de ontwikkelingen in de Neder-
I landse kerkprovincie, dat tijdens het
I pastoraal concilie pleidooien juist in de-
- ze geest werden gehouden. De R-K
i Kerk toonde zich hier niet langer meer
een gesloten kerkgemeenschap, waar
men alles precies weet tot en met de
straf die op de zonde volgt, maar een
instelling waar men mét de wereld dis
cussieert en waar men de ontwikkelin
gen in en van die wereld, de noden en
wat niet al. binnen de kerk laat. Omge
keerd pleit dit pastoraal concilie bij die
zelfde wereld voor de grote waarden, die
in deze kerk zijn en worden behoed,
l Deze dialoog behoort tot de markante
i trekken van de R-K Kerk in Nederland.
Als zodanig behoort zij tot de voortrek
kers.
Die voortrekkerij wordt echter de Ne
derlandse kerkprovincie door de tra
ditionele katholieken niet in dank afge
nomen. zo blijkt ook nu weer uit dit
recente vraaggesprek van Der Spiegel
met kardinaal Daniélou. Bij die gelegen-
heid zei deze Franse kerkvorst ronduit,
dat hij bang zou zijn voor ,een Hollan
der als paus'. Zonder namen te noemen
veroordeelde hjj aldus zijn broeder in
I het ambt Alfrink. Maar hij ging nog
j verder: toen hem namelijk werd ge-
vraagd of hij wellicht wél voor de Bel
gische kardinaal Suenens zou stemmen,
weigerde hij op die vraag te antwoor
den. Daarmee was in feite ook deze
.voortrekker' veroordeeld. In de komen
de jaren zal wel duidelijk worden in
hoeverre de Franse kardinaal behoort
tot een groep die achterhoede-gevechten
levert dan wel of hij de representant is
van een stroming, die het in Rome voor
het zeggen blijft hebben. In dat geval
staan er met name in Nederland nog
allerlei ontwikkelingen te wachten:
voortrekkers zouden tot ketters worden
verklaard.
V"
