VAKANTIEGANGER IN ZEELAND
OP ZOEK NAAR
MAXIMALE PRIVACY
TOERISTISCHE T(R)IPS
VOOR
KORTE UITSTAPJES
belangstelling verlegd naar appartementen
provinciale
zeeuwse
courant
teruggang bezetting hotels en pensions
kan aanwijzing zijn
15
ZATE RDAGKRANT
Precies bij de entree van Domburg (aan de Westkapelse kant liggen de Ruimzicht-appartementen. Totaal
28 stuks. Dit najaar zal de N.V. Kustboww waarschijnlijk besluiten om er nog een verdieping op te zetten.
Ook elders vallen motelbouwactiviteiten waar te nemen. (Foto PZC)
We zitten midden in het topseizoen en nóg
blijft de provinciale VW die wekelijks
een tussenbalans opmaakt van de bezetting
van de diverse verblijfsaccommodatievor-
men in Zeeland constateren dat de gasten
lijsten in de hotels en de pensions voor het
merendeel nog onbeschreven regels vertonen.
Met andere woorden: de bezetting in deze
sector blijft dit seizoen duidelijk achter. Dit
is evenwel geen verschijnsel van deze zomer.
Er valt al enkele jaren een daling van de belangstel
ling voor deze vormen van verblïjfsaccommodatie te
constateren. De logiesvorm die we gemakshalve maar
aanduiden met .appartementensector' blijkt het ech
ter steeds beter te gaan doen. En bij het noemen
van deze verzamelnaam moet men niet alleen den
ken aan de motels, de appartementenflats, maar
ook aan de gemeubileerde woningen in de bebouw
de kommen van de dorpen en steden aan de kust en
aan de vakantiewoningen in de bungalowparken.
Waar dat allemaal aan ligt
Stafmedewerker Lotgering van de provinciale Zeeuw-
VVV heeft er zo zijn eigen mening over. Volgens
nem :s de toenemende behoefte aan een maximale
privacy er de oorzaak van dat men niet meer zo
gemakkelijk een hotel of een pension opzoekt om de
vakantie door te brengen. Men zoekt een grotere
ongebondenheid. Er is al een aantal hotels, dat deze
veranderende menltalitedlt heeft ingepast im een
nieuw patroon van de hofcelexiploitatie. Er wordt
dan ook veel meer gewerkt volgens het recept .lo
gies en ontbijt'. Daarmee laat men de vakantiegan
ger verder vrij hoe hij zijn dag verder wil doorbren
gen en men ontheft de gast verder van de plicht
•.rei: op tijd en veelal opgedoft en wel aan de
tan-'oi dinertafel te verschijnen. Voor de hotel
exploitant zelf speelt in deze verandering ook een
economisch motief een rol van niet geringe beteke
nis. Want de keuken drukt in elke hotel exploitatie
zwaar op het budget.
VOORKEUR
Dat veel verblljfstoerisiten de laatste tijd de voor
keur geven aam een vakantlebewoning waar men
helemaal zichzelf kan zijn heeft ook wait met
prijsbewustwording te maken. In een apparte
ment, een vakantiehuisje, of een gemeubileerde
woning is men in de regel veel goedkoper uit
Vooral als men voor zeven tot acht personen te
gelijk een onderdak kan vinden.—
CJit de voorlopige uitkomsten vain de gemeentelijke
gastenstatistaeken over 1969 kan men afleiden hoe
zeer dc belangstelling voor de verschillende verblijfs-
accommodatievormen aan het. veranderen is. Verge
leken met 1968 liep de bezetting vam de logiesvorm
hotels in Sluis met 1 procent terug, die van pensions
met 12 procent. De hotelbezetting in Groede kelder
de volgens de voorlopige statistiek van de vereni
ging van Nederlandse gemeenten met zeventien pro
cent. Voor de cijfers van Vlissingen moet vergelij
kingsmateriaal worden gezocht uit het jaar 1967
omdat de cijfers van 1968 als gevolg van een onvol
ledige registratie daartoe minder geschikt zijn.
De gebruikmaking van het hotelwezen in Vlissingen
liep in 1969 als we dit gaan vergelijken met 1967
terug met 26 procent. Bij de pensions was deze te
ruggang maar liefst 47 procent. De hotel, en pen
sionbezetting in de gemeente Valkenisse daalde met
twaalf procent. Voor Veere bedroeg de daling in deze
sector twee procent. Westerschouwen gooit wat de
teruggang in de pensionbezebfcing betreft wel de
hoogste ogen. In vergelijking met 1968 was er vol
gens de voorlopige statistieken een daling van de
pensionbezetfcmg van 52 procent. Vooral Renesse
kreeg hier een forse klap. Daar liep het aantal over
nachtingen in deze verblijfsacccenmodatievorm van
12.610 overnachtingen in 1968 terug naar 6.104 over
nachtingen in het afgelopen jaar.
Tot zover de vergelijkende cijfers van de bezetting
van de traditionele logiesvormen zoals hotels en
pensions. In deze rij sombere cijfer» neemt Dom
burg een gunstige plaats in. Daar werd van 1968 op
1969 een toename geconstateerd van 22 procent in de
hotelbezetting en 28 procent in de pensions.
APPARTEMENTEN
En dan nu enkele cijfers over de logiesvormen,
die men onder de noemer .appartementen' zou
kunnen samenbrengen. De sector gemeubileerd
vertoonde in Vlassingen en dan moeten we om
bovengemelde redenen voor vergelijking weer te
ruggrijpen naar het jaar 1967 een absolute
stijging van 3855 naar 10.924 oyernachtingen, of
tewel een stijging van 183 procent.
In Westkapelle was in de zomerwoningensector spra
ke van een absolute stijging van de bezetting van
728 overnachtingen in 1968 tot 4764 overnachtingen
in 1969. De sector gemeubileerd en zomerwoningen
gaf in Domburg een vooruitgang te zien van zeven
procent, in Veere was er in de categorie gemeubi
leerd sprake van een toename van de bezetting van
zes procent. In de gemeente Westerschouwen liep
de bezetting in de sector gemeubileerd in een jaar
op met dertig procent en de stijging van de bezet
ting van de zomerwoningen bedroeg vier procent.
Het beeld dat de recreatiegemeente Valkenisse in de
ze rij inneemt is weer tegenstrijdig aan bovenstaan
de gegevens, want in Valkenisse liep de belangstel
ling niet alleen terug in de, sector gemeubileerd
i- 5 pot), de zomerwoningen (- 2 pet), maar ook op
liet bungalowterrein (- 54 pet).
Stafmedewerker Lotgering van de provinciale Zeeuw
se VW heeft, studerend aan het Nederlands weten
schappelijk instituut voor het toerisme in Breda on
langs een bijdrage geleverd aan het oriënterende on
derzoek dat is ingesteld naar de bestaande apparte
menten en hun uitbreidingsmogelijkheden. Ik zie, zo
zegt hij, voor de toekomst een belangrijke rol weg
gelegd voor de appartementensector. Dat blijkt vol
doende de laatste jaren uit de motelbouw op diver
se plaatsen in Zeeland. Wat daar aan hotel bouw te
gen overstaat is praktisch weg te cijferen'.
Uit een vergelijking met de huurprijzen van alle
appartementen im Zeeland blijkt volgen» de rappor
tage dat de appartementenmotels tot de duurste
prijscategorie moeten worden gerekend. De relatief
hoge huurprijs voor het appartementenmotel wordt
in het algemeen gerechtvaardigd door de aanwezig
heid van meer comfort zowel in de vorm van de
aanwezige- interne voorzieningen als door de effi
ciënte indeling van de totale wooneenheid waar
door het onderhoud door de huurder met een mini
mum aan tijd kan plaats vinden. In diverse appar
tementenmotels in Zeeland is een restaurant aanwe
zig, maar de huurders zijn niet verplicht om daar
van gebruik te maken.
VAKANTIEMOTELS
Er staan momenteel, verspreid over heel Zeeland
twaalf vakantiemotels. Ze zijn te vinden in Aar
denburg, Breskens, Domburg, Renesse, Schoondij-
ke. Vlissingen, Vrouwenpolder, Westkapelle en
Zoutelande. Deze twaalf vak anti emotels tellen bij
elkaar 350 appartementen en hebben een totaal-
capacdteit van 2000 bedden.
Bij onderzoek is gebleken dat er in het hoogseizoen
in vrijwel alle motels sprake is van een behoorlijke
overvraag waardoor de bestaande capaciteit veelal
niet toereikend is om aan alle aanvragen in deze pe
riode te kunnen voldoen. Een reeks motels ziet zelfs
nog kans om buiten het hoogseizoen nog tot een
redelijke bezetting te komen.
Aan het slot van de rapportage van het Nederlands
wetenschappelijk instituut voor het toerisme heb
ben de samenstellers ook nog enige aanbevelingen
gedaan, die het .produkt' appartement en de werving
daarvan verder kunnen optimaliseren. Er wordt daar
bij onder meer gesteld dat de kwaliteit van de be
staande appartementen vooral in Zeeland moet wor
den verhoogd door uitbreiding van de Interne en ex
terne voorzieningen. De interne voorzieningen waar
aan volgens onderzoekingen b.j de huurders be
hoefte bestaat zijn: een koelkast, een radio en een
douche. Als externe voorzieningen kunnen ingevuld
worden: meer amusement, een eenvoudige sportac
commodatie, een kindercrèche en een speeltuin. Ook
de ligging op korte afstand tot het strand wordt
sterk aanbevolen.
Bij de realisering van nieuwe appartementen dienen,
zo wordt verder geconcludeerd in de samenvatting
van het rapport, zowel de interne als de externe
voorzieningen met betrekking tot de kinderen cen
traal te worden gesteld. De inrichting van het ap
partement en het wooncomfort van de huurders bui
len de vakantieperiode moeten vergelijkbaar zijn.
Er dient voorts een controle te zijn op de gevraagde
huurprijzen voor appartementen. Dat zou kunnen
gebeuren door de overheid of door de gezamenlijke
Nederlandse kustgemeenten. Daartoe dienen advies
prijzen te worden opgesteld waarvan de hoogte een
samenhang vertoont met de aanwezige 1
gen.
PRIJSBEWAKING
,Er moet' zo zegt de heer Lotgering over deze con
clusie in het rapport, een zekere prijsbevvaking zijn.
Als het straks zover is dat we in Zeeland tot een
classificatie van de zomerwoningen komen om de
kwaliteit te waarborgen, zodat er dingen die in het
verleden zijn gebeurd niet meer kunnen voorkomen,
dan zou er ook een soort van prijsafbakening moe
ten komen voor de appartementen en eigenlijk ook
de vele caravate die voor de verhuur worden aan
geboden. Wat aie classificatie betreft: daarvoor is
het onderzoek nu nagenoeg afgerond. De voorlopige
conclusies komen op de eerstkomende vergadering
van het algemeen bestuur van de provinciale Zeeuw
se VW op 3 augustus aan de orde.
JACQUES C. M. CATS
We zouden beslist tekort schieten wanneer we in dit jaar van de
natuurbescherming niet zouden wijzen op de mogelijkheden die
er zijn om nader te worden geconfronteerd met de schoonheid en
de betekenis van de flora. Daartoe hebben wij onder meer koers
gezet naar Voorne-Putten en dan met name naar Rockanje, dat
kan bogen op een bezit, van een zes kilometers lang zuiderstrand,
begrensd door een hoge duinenrij die het strand tegen de noorde
lijke winden b.escrtrmt. Maar strand hebben we in Zeeland ook
per strekkende kilometer. Het is meer begonnen om de omgeving
van Rockanje, bestaande uit een ruim 700 hectare groot gebied
van de vereniging tot behoud van natuurmonumenten.
Bij de Teneilaplas, een van de vele door een weelderige planten
groei omsloten duinmeren heeft de stichting het Zuid-Hollandse
landschap een bijzonder bezoekerscentrum ingericht, met de be
doeling de bezoekers van het duingebied en dat zijn er ruim
100.000 per jaar beter te informeren over de natuur, de flora
en de andere bezienswaardigheden van dit duingebied. Een stukje
natuurbesckenmingseducatie dus in de praktijk, wat voor heel
het land als voorbeeld kan worden gesteld. Door middel van gro
te fotopanelen wordt een indruk gegeven van het ontstaan van
liet duinlandschap en de bijbehorende flora. Zo vormen de zee,
het strand, de helmduinen, de slikken en de gorzen, het duin
landschap en de duinmeren aparte onderwerpen. De duinvalleien
van Voorne zijn botanisch ware schatkamers. Er komt een groot
aantal plamtengezeischappen voor met soorten die elders in de
Nederlandse duinen bijzonder zeldzaam zijn of zelfs ontbreken,
zoals parnassia, slanke gentiaan en verschillende orchideesoor
ten. Deze zeldzame planten worden dan ook op Voorne deel bij
gemeenteverordening beschermd. En dan praten we nog niet over
de vele vogelsoorten die in dit uitgestrekte natuurreservaat een
broodplaats vinden
Het bezoekerscentrum is gedurtnde het zomerseizoen geopend
van 9 uur 's-morgens tot vijf uur in de middag. Nadere inlich
tingen worden graag verstrekt dooi' de stichting het Zudd-Hol-
lands Landschap, Schiedamsevest 46E te Rotterdam, telefoon
010-121109
nt detailopnone hoort bij de tentoonstelling ,o is een aapje', een van de vele exposities die
<n momenteel in Zeeland kan bezoeken. De expositie in het rijksarchief gaat over hel onderwijs
•Me Zeeuwse lagorc scholen lussen 1790 en 1860. Centraal op de expositie staat de onder-
I el uit 1806, dio onder meer de onderwijzersopleiding regelde, zodat werd voorkomen dat
"•9 langer .verlopen handwerkslieden, soldaten zonder emplooi, koetsiers en tuinlieden' voor de
«los Honden,
TERUG NAAR DE NATUUR
gang vain het recreatiecentrum De Braakman. Iedere dinsdag, tot
en met 15 september, zijn er wandelingen onder leiding van een
boswachter door het bos .Westhova'. Vertrek 14.30 uur vanaf het
recreatieterrein voor kasteel Westhove. Haamstede: 28 en 31 juli:
avondrondleiding naai de zilvermeeuwbroedplaatsen. Aanvang
19.00 uur. Vertrek bij de uitkijktoren aan de A. van de Weyde-
weg. 29 juli: rondleiding door de tuinen van slot Haemstede.
Vertrek 10.00 uur 29 juli: avondwandeling van 15 km met muzi
kale ontvangst. Vertrek om 18.00 uur vanaf het VW-kanitoor.
30 juli: rondwandeling door de Domeinen. Vertrek om 9.00 uur
vanaf de uitkijktoren aan de A. van de Weydeweg. Ouwerkerk
29 juli: wandeling onder leiding van een boswachter door het
krekengebied van Ouwerkerk. Vertrek om twee uur 's-middags
vanaf het kampeerterrein ,De Vier Bannen'. Renesse: 31 juli:
excursie door de tuinen van slot Moermond, vertrek vanaf 18.45
uur op het sportterrein Laone.
MET DE MUZIEK MEE
Maar dan nu eerst even wat anders: wie van een stukje amuse
ment houdt, kan aanstaande maandagavond dn de Vlissingse
sporthal terecht waar de VARA radio en televisie op de vrolijke
toer gaan. Tussen tien voor half negen 's-avonds en tien over ne
gen draait in de sporthal het spektakel .Met de muziek mee',
een luchtig zomeravondprogramma met als presentator Jan
Blaaser en verder naast het Vara-dansorkest een artistengala
met onder meer Sandy Shaw (van de blote voeten), de Engelse
zanger Marty Wildt en de zangeres zonder naam. Voorts een ge
zellig spelletje .samen uit samen thuis', waarbij een paartje voor
een avondje uit wordt gekoppeld'. Dat alles gaat rechtstreeks op
het net (Nederland 1) Om tien over negen kan het publiek nog
rustig blijven zitten, want vanaf dat moment gaat er een radio
opname beginnen vooi het VARA.programima .populaire muziek-
show', een programma dat wordt ingeblikt voor uitzending op
zondag 9 augustus tussen 17 en 17.50 uur. Ook hierin is Jan
Blaaser de gastheer. In dit onderdeel komen onder meer de
Hearts of Soul voor de microfoon.
ZEEHENGELWEDSTRIJD
Liefhebbers van dc zeehengelsport moeten bijtijds opstaan wil
len ze mee kunnen doen aan de wedstrijd die aanstaande donder
dag wordt georganiseerd bij het strand van Valkenisse tussen
Dishoek en Kaapduin. Het gebeuren vindt plaats tussen 's mor
gens half acht en tien uur en de helft van de opbrengst komt
ten goede aan .Sport Steunt Zonneveld'. Dt wedstrijd vindt
plaats onder auspiciën van de VW Koudekerke en de grote
promotor is de hetr Neels van de federatie voor Deltavissers.
Nu we het toch over deze federatie hebben: die heeft in samen
werking met het picvanciaal bestuur van Zeeland en de provin
ciale raad voor de recreatie een folder uitgegeven met richtlij
nen voor een veilige sportvisserij voor al die mensen die mtt een
bootje de Zeeuwse stromen of het Veerse Meer bevaren. De fol
ders met tips, die van levensbelang kunnen zijn zijn verkrijg
baar bij de provinciale Zeeuwse VW.
Zij die eens richting Brabant willen rijden hebben misschien
iets aan de volgende gegevens:
En nu we dan toet terug in de natuur zijn: de provinciale
Zeeuwse VVV attendeert in het toeristische bulletin op de diver
se rondleidingen die er zijn in de vakantieperiode. Hier een greep
uit de mogelijkheden. Tot en niet september is er iedere woens
dag een anderhalf uur durende wandeling in het bos en kreken-
gebied van de Braakman onder leiding van een boswachter. Ver.
Lrek 's-middags om half twee vamaf de houten barak bij de in-
WEEK VAN DE ZON
De volkssterrenwacht Simon Stevon te Hoeven onder directie
van de oud-Souburger Vermeesch organiseert in de komende
week een zonneweek. Gedurende deze zonneweek is de sterren
wacht geopend van 's-morgens tien uur tot 's.avonds acht uur.
De bedoeling van deze zonneweek is de zon in al haar aspecten
te populariseren, zoals de zon als lichtbron, de zon als energie
brem en de zon als warmte-bron. Er zullen in die dagen in het
nieuwe gebouw van de sterrenwacht fraaie f.lms over de zon
worden gedraaid. De permanente tentoonstelling over ruimte
vaart en astronomie zal vootr dit gebeuren worden aangepast.
Via een telescoop wordt de zon op een scherm geprojecteerd, zo
dat het publiek zonnevlekken kan zien en zo ze er zijn zon
nevlammen. De zon wordt ook hoorbaar gemaakt door het ont
vangen van radioruis, fhiitboontjes (whistiers). Speciaal ter ge
legenheid van deze week van de zon wordt een boekje uitgegeven
over de zon. En dan nog even wat inlichtingen over de situering
een de kosten: de volkssterrenwacht ligt vlakbij Bosbad en cam
ping Hoeven, (ook al een bezoekje waar). De kosten bedragen
1,50 voor volwassenen en 1,voor kinderen.
BRADERIE IN BERGEN
Donderdag 30 juli, vrijdag 31 juli en zaterdag 1 augustus wordt
in Bergen op Zoom weer een jaarlijkse braderie en kunstmarkt
gehouden. Was in de middeleeuwen een braderie dat deel van de
markt waar de inwendige mens kon worden versterkt, nu bete
kent het, dat op genoemde dagen de Bergse winkeliers hun wa
ren op straat te koop aanbieden in kraampjes op de stoep voor
de winkel. Dit jaar telt de braderie 150 deelnemers. Tijdens de
braderie ls de stad feestelijk versierd. De winkelier hebben voor
de gevels van hun winkels gezellige .antieke facades' opgetrok
ken. En muziek is er ook volop. Er staan diverse muzikale
shows op het programma, onder meer een taptoe van de Merk-
semse harmonie. Op de markt staat een draaiorgel en er is een
ponymanege. Het binnenplein van het stadhuis en de St.-Anna-
straat worden vrijgehouden voor de kunstmarktdeelnemers. Vol
op feest dus in Bergen op Zoom, waar de exploitanten van de
150 bars en catfé's op hun eigen wijze een bijdrage zullen leveren
tot verhoging van de gezellige sfeer.
FEESTWEKEN
In de komende dagen twee feestwektn: één in Goes en één ki
Veere: ter gelegenheid van het eerste lustrum van de Goese
volksdansgroep Kaspcrrgo wordt een fostïvalweek gehouden met
deelnemers uit Finland, Zweden en Turkije. Hoogtepunten tijdens
deze feestweek zijn de gezamenlijke optredens van alle groepen
in de muziektent op de markt op maandag 27 juli van 's-avonds
zeven uur tot half negen en orp zaterdag 1 augustus van 's-mid
dags half drie tot vier en van 's-avonds zeven tot half negen.
Vanaf vandaag zaterdag is het ook weer kunstmarkt op het
plein bij het voormalige burgerweeshuis. De openingsdagen van
de kunstmarkt zijn verder 28 juli (op deze dag is er een teken
wedstrijd voor de kinderen van de lagere scholen in Goes) 1 au
gustus en verder 4. 7 en 8 augustus.
Veere gaat ook al een feestweek houden. De dieptre achtergrond
is dat de muziekvereniging .Veere's Genoegen' volgend jaar gaat
jubileren en bezig is met het vormeD van een fonclsje om zich
bij dat jubileum in een nieuw uniform te kunnen steken. In de
komendee week. te beginnen vanaf vandaag blazen de muzikan.
ten hun partijtje mee bij de opzet van de verschillende evene
menten. De voormalige garage Poppe en het veren :g mgsgebouw
worden als vermaa k c en tra ingericht, waar men 's-middags en
's-avonds terecht kan bij de attracties van een fancyfair. Men
kan er verder speeldieren en minicars vinden.
Wie tenslotte wat andera wil dan minicars kan vanavond van
af half zeven plezier beleven aan de stockcarraces, wat neer komt
op wat ruig gestoei met oud» auto's. Het circuit is uitgezet op
een terrein aan de Breeweg.