RECREA
TIETEAMS
geen
spelleiders
met
fluitje
ROUWBANDEN IN
EVIANS LES BAINS
provincial©
courant
BEZIT
zeeuwse
14
De recreatieteams die deze zomer In Zeeland in de toe
ristencentra him best doen en een belangrijk stuk van
hun eigen vakantietijd geven voor de toeristen hebben
zeker bij regenachtig weer de handen vol. Hoe zij het
werk kunner opzetten wat er van hen verwacht wordt,
Is hen met zomaar komen aanwaaien. Er ifi naast de
eventuele ervaring training aan voorafgegaan, informa
tie en er is een stuk begeleiding op de achtergrond.
Daarvoor dient de Stirk, de stichting ten dienste van
het recreatiewerk der kerken in Driebergen, een jonge
zelfstandige stichting, die als een vanzelfsprekendheid
moest ontstaan uit de Bijbel Kiosltvereniging, die het
recreatiewerk namens de kerken al jaren geleden begon.
Had de Stirk in het eerste jaar van haar ontstaan voor
al tot doel het coördineren en stimuleren van plaatse
lijke en regionale activiteiten in het vlak van kerk en
recreatie, nu begint vooral te tellen mentaliteitsvor
ming en niveauverbetering van de teamleden.
GEEN SPELLEIDERS
In een gesprek met de nieusve directeur van de Stirk,
de heer W. van der Loon, aanvankelijk in het provin
ciaal jeugdwerk in Gelderland werkzaam, en met de
theologiestudent Willy van Beek (BKV), blijkt een
nieuwe visie op het recreatiewerk dear kerken, die in
feilt0 voortkomt uit de praktijk. Men wil onderscheid
maken tussen de recreatievoorzieningen puur en de be
geleiding van de teamleden. Het kenmerk van recreatie
is dat deze niet dwingend is, ,de teamleden zijn geen
spelleiders met een fluitje, zegt Van Beek. Men zal oog
moeten hebben vooor de verschillende denkwerelden van
de recreanten niet alleen, maar ook van. de bevolking in
het betreffende recreatiegebied. En daarbij is duidelijk
dat ook elk teamlid zélf een eigen denkwereld inbrengt.
Iedereen is gebonden aan een bepaald patroon. Het
gaat er nu maar om dat er een communicatie tot stand
komt tussen de drie .richtingen.' De teamleden vervul
len daarin een uitgesproken functie. Vandaar dat men
taliteitsvorming en niveauverbetering van groot belang
zijn. Zij kunnen een belangrijke rol spelen bij een der
gelijke vorming ook op plaatselijk niveau, bij de re-
vereatiecommissies der kerken. Deze commissies moeten
creatiecommissies der kerken. Deze commissies moeten
aan een luchtbed moet worden geholpen en een zak-
geldje er dat verder de toeristen wel bezighoudt. De
teamleden moeten ook werkelijk deze commissies in het
werk willen betrekken voorzover dat mogelijk is. al
thans informatie erover geven (en daairaan ontbreekt
het neg wel eens). En tenslotte zullen de recreanten
de gastheren en gatstdames ndiet alleen maar moeten
zien als .geldfiguren' (Van der Loon). Het is juist deze
communicatie die één van de belangrijkste agendapun
ten voor de kerk en recreatieteams is. Of zoals Van der
Loon het formuleert: .zeker gezien de ,k' van kerk its
VAN BEEK
hier een taak; de mens in relatie tót, en dan zowel een
horizontale als een verticale relatie.'
DIAKONAAT
De reereatïeteams hebben nu nog een belangrijk stuk
uitvoerende taak. Ze hebben inderdaad de zorg voor re
creatie, maar dan wel recreatie in de ruimste zin van
het woord en niet binnen een vast patroon. Ze moeten
juist flexibel zijn, kunnen uitvinden waar de behoeften
liggen, dienstbaar zijn, iin de juiste zin van het woord
diakonaal bezig zijn. Want daar Is men nu wel langza
merhand achter: .recreatie is geen evangelisatie meer'
(Van Beek), maar het ia .diiakonaat, dat is servicever
lening, geen pastoraat' (Van der Loon), het is zelfs zo,
meent Van Beek, dat de teams beter van het pastoraat
kunnen afblijven, gezien hun achtergrond en gezien de
achtergrond van de toeristen. Van der Loon wijst op
het feit dat sommigen onder de recreanten niet voor
hot christendom kiezen en dat een stuk deskundigheid
nodig is om .pastoraat te bedrijven.' Maar: ,het is geen
kwestie van wóórden weggeven, het gaat er juist om
dat je mensen kunt helpen, het gaat niet speciaal om
de geest.' Het beste is dat de teamleden als zij en drge-
lijke ontmoeting hebben met recreanten dat er echt .pro
blemen' naar voren komen (en ook d mens op vakantie
VAN DER LOON
situaties moeten herkennen, inspelen ook op de nieuwe
gestalten van gemeente-zijn, vooruitzien.
Het onderwerp kerk en recreatie zal zich nog verhevi
gen en de kerken zullen er nog meer mee te maken
krijgen dan nu al het geval is. Zonder teveel gestruc
tureerd te zijn beseft men dat toch bepaalde structuren
gevonden moeten worden voor dit werk.
In het verleden hebben wellicht bijbel-kioskvereniging
en stichting ten dienste van het recreatiewerk der ker
ken te weinig gewerkt aan die structuren. Het heeft tot
resultaat gehad dat de plaatselijke commissies verant
woordelijk zijn voor een stuk werk dat ze eigenlijk nog
te weinig kennen. Het kan ook betekenen dat de teamle
den het werk niet altijd aankunnen en dat de plaatse
lijke predikanten er missohden ook weinig van weten.
Vandaar dat de training ook een stukje vormingswerk
naar de plaatselijke commissies en de gemeenteleden
toe is. Van der Loon: ,ik geloof dat vormingscentra
hier ook veel goed kunnen doen, het gaat niet alleen om
recreatie, het is onderdeel van de grote verandering in
hst leefpatroon van een arbeidssamenleving met meer
werktijd dan vrije tijd gaan we naar een vrijetijdssa-
menleving. waarbij het werk nog maar een klem deel
van de week in beslag neemt. Dan 's er de kans dat men
met zijn vrije tijd geen raad meer weet. In het verle
den was de vrijetijdspassering vooral sport en spel,
meer en meer komen ook andere zaken daarbij aan de
orde. Ehn integratie van beide zaken is nodig.'
WEINIG ZEEUWEN
heeft, misschien wel juist dén, door de andere situatie
waarin hij verkeert, behoefte eens te praten) een con
tact >ggen met een deskundige in de pastoraal, een
predikant of; geestelijke. En die predikanten doen ook
al mee in het werk. Maar Van Beek moet toegeven dat
niet iedere pastor geschikt la voor het recreatiepasto
raat. Het vraagt niet alleen een volledige inzet, maar
het is een volledig amderssoortig werk. Om maar te
noemen de mogelijkheid dat er aanzetten komen naar
een nieuwe vorm van kerk-zijn, of gemeente.zljn.
Bekend zijn bijvoorbeeld de woord- en eucharistievierin
gen in Breskens, waar men toch echt kan spreken van
een zekere nieuwe vorm van gemeente-zijn, evenzo is er
een recreatiegemeente ontstaan in Driebergen. Daar
heeft men doopbedieningen en al. En dan komen, zo
meent Van Beek, toch nog structuren, zij het in nieuwe
vorm, naar voren, die men .ambtelijk moet oppikken.'
En dat leidt weer tot de kerkelijke ambten, met dat
van pastor voorop. Van Beek ziet in de toekomst moge
lijkheden voor een .kerkelijke wegenwacht' ten behoe
ve van de toeristen-onderweg. De kerk zal mobieler moe
ten worden, flexibeler ook. De mens komt, in andere
situaties, met dezelfde vragen, maar men zal eerst de
De vormingscentra, zoals ook .Hedenesse' in Cadzand,
zijn overigens bij de voorbereiding op het kerk en re,
creatiewerk ingeschakeld. Er zijn zes weekeinden ge
weest in regionale, centra waar meer dan 1000 jonge
mensen, leden van recreatieibeams op 160 recreatie
plaatsen in ons land, bij elkaar kwamen om zich te
verdiepen in hun zomerwerk. Er is bovendien op Schou
wen een aparte training geweest voor de teamleden die
daar werken, zoals de teamleden voor Zeeuwsch-Vlaan
deren en Walcheren naar Hedene3se gingen. Zij komen
uit diverse windstreken en van verschillende scholen en
opleidingen. Er zijn teamleden die het gewoon leuk
vinden om mee te doen. er zijn er ook die er een stukja
vangelische roeping in zien en dan zijn er (een
toenemend aantal) die het recreatiewerk der kerken 's
zomers doen als stageperiode voor sociale of pedagogi
sche academie. Landelijk gezien komen maar weinigen
uit Zeeland, aldus constateren Van der Loon en Van
Beek. Pn voor zover ze komen willen ze liever niet in ei
gen provincie werken. Er is ook in Zeeland niet gericht
geworven. De plaatselijke commissies doen veel zelf.
hebben ook al de eigen contacten van vorige jaren. En
men komt graag terug.
WILL. VERKERK.
Over weinig predikanten uitge
zonderd wellicht de Zeeuwse ,oud-
vaderi-Smytegelt zullen zoveel anek
dotes bekend zijn als over de befagm-
de ds H. Budding (1S10-1870J, die
wel vjordt genoemd ,De Vader der
Afscheiding in Zeeland,' (uit de Ned.
meente, Goes, leeft nu nog voort als
meente, Goes, leeft nu nog voor als
vrije evangelische gemeente aldaar.
Aan die Afscheiding van 1834 zijn
onder andere ook de namen van de
predikanten A. Brummelkamp en J.
van Velzen verbonden. Die drie na
men vond de Soitburgnaar J. H.
Francois in een vergeelde krant uit
1911, fle Zeeuw', chr.-historisch
nieuwsblad voor Zeeland.'
De eerste anekdote: ,Ds Budding
kwam eens te paard de stad binnen.
Een commies der directe-belustingen,
die zijn kantoor bij de stadspoort
had, herkende Budding en zeide met
nauvj verborgen spot: Rijdt gij te-
paard dominee, uw Meester reed op
7. Budding antwoordde:
heeft.'
Dan is er de anekdote van de pre
dikanten Brummelkamp en Van Vel
zen, later docenten aan de theologi
sche school te Kampen, die samen
van de synode kwamen: Van Velzen
met den traditioneelen driekanten
hoed op, doch Brummelkamp met
hoogen hoed. Nu was juist over het
a-1 of niet dragen der steek op de
Synode gehandeld; door Van V. was
heet verdedigd, door B. bestreden.
Met de heeren zat in den trein 'n sol
daat, die de treurige hebbelijkheid
had z'n redeneeringen met vloeken
te doorspekken. Nadat hij zulks
reeds een en andermaal had gedaan,
sprak B. hem aan en zeide: Ik zie
aan je uniform dat je in 's konings
dienst zijtzeg houdt ge wel van je
koningDe militair zette zich in
postuur en zeide: Leve do koning!
Zeg, hernam B., zou jij dulden, dat
in jou bijzijn de koning bele-edigd
werd? De oogen van don sol
daat fonkelden, 't was of hij naar
sabel of bajonet tastte, m'nheer,
zeide hij: laat ze 't hart eens hebben!
Ten wees B. op Van Velzen en
zeide: Zie je wel dat deze m'nheer
ook een uniform draagt? hij
dient- ook een leaning en dien koning
heb jij gelasterd. Hoewel ik die uni
form niet draag, is zijn koning toch
ook mijn koning, daarom wil ik spre
ken waar deze heer in uniform- zwijgt
en B. bracht den soldaat het zon
dige van z'n vloeken onder 't oog,
zoo liefderijk en ernstig a-ls hij dit
verstond.' Aldus ,De Zeeuw' in 1911,
en met dank aan de heer Francois
te Souburg, 1970.
m De toestand van de meer dan
1400 gastarbeiders in het werkge
bied van de Stichting bijstand bui
tenlandse werknemers in Den Bosch
blijkt hier en daar niet rooskleurig.
Zeker zeventig aan de stichting be
kende arbeiders Teven ,als kippen in
een batterij' en de stichting veronder
stelt dat 100 tot 200 van hen in er
barmelijke omstandigheden leven.
Daarnaast bestaat na.wwelijks enige
mogelijkheid-, noch bij gemeente,
noch bij particuliere woningbouw
vereniging, of woningbezitters, op
betaalbaar onderdo,k binnen twee of
drie jaar, vmardoor ook de gezinnen
van de gastarbeiders kunnen overko
men. Veertig procent van de 800 bui
tenlandse werknemers in Den Bosch
is daarom woningzoekend.
Is er bij het (inter) kerkelijk
klassedienslverlening Deze vraag
werk in recreatiecentra sprake van
is opgeworpen tijdens een in Terliorn
gehouden voorlichtingsbijeenkomst
van de Friese provinciale interkerke
lijke recreatie-commissie, PIRK.
De vraag was van de heer M. J.
Vierstra, adjunct-secretaris van de
PIRK in Friesland, die meent, dat er
inderdaad van klasse-dienstverlenmg
sprake is. Bij het werk i/u de vakan
tie-oorden mikt de kerk immers op
een groep, die zich kan veroorloven
met vakantie te gaan. Er zijn ech
ter ook vele anderen minder ge
situeerden, bejaarden, invaliden
die zo'n dienstverlening van de kant
van de kerk (en) op prijs zouden stel
len. Voor hen ontbrelcen echter de
voorzieningen.
Rereatie-consulente mejuffrouw A. C.
A. Graste voegde hier aan toe, dat
ook de opvang van de dorpskinderen
in recreatie-centra waar de ouders
het vaak te druk hebben met de toe
risten om zich voldoende met de kin
deren te bemoeien - zeer belang
rijk is.
De heer Vierstra vroeg zich af, of de
kerken wel op de goede weg zijn,
gelet op bijvoorbeeld de praktijk
rondom het recreatiecentrum ,De
Potten' aan het Sneekermeer. Daar
huren vakantiegangers dure bunga
lows, die bovendien met subsidie tot.
stand zijn gekomen. Rond dat cen
trum wórdt kerkelijk recreatiewerk
gedaan, maar niet in de jaand.woe
stijn met slechts twee tonnetjes' even
verderop, waar de man met de klei
ne beurs op aangewezen is. Om te
huilen noemde hij de vaak gebruik
te gang van zaken.
Bisschop Helder Camara, strijder
voor de verdrukten in latijns-Ame-
Jtrijs gekregen, ingesteld naast de
itèraire Viagreggio-prijs, bestemd
voor buitenlanders die zich hebben
onderscheiden op cultureel of sociaal
gebied. De Italiaanse jury noemde
'Camara ,de man van de derde we
reld.' Tot de kandidaten behoorde
ook de voormalige Tsjechische lei
der Alexander Dubcek. Vorig jaar
kreeg de Griekse militair Panagou-
lis deze prijs, dertigduizend, gulden.
Panagoulis werd gevangen gezet, we
gens samenzwering tegen het kolo
nelsbewind in Griekenland.
En bisschop van Peteghem van
Gent heeft zijn gelovigen voorge
schreven dat zij al vóór de geboorte
van een kind de doop met. d.e paro
chiepriester moeten regelenDe tijd
lussen aanmelding en doop moet
dan worden gebruikt voor een gron
dige instructie van de ouders over
dé betekenis van de d.oop, aldus de
bisschop, die al heel wat dopelingen
op zijn geweten heeft.
Twaalf Enkhuizenaren hebben
collectief het gastlidmaatschap aan
gevraagd van de zeven bij de plaat
selijke gemeenschap van kerken aan
gesloten kerken en geloofsgemeen
schappen. De reacties: ,komt u maar'
(doopsgezind), de Lutheranen open
den een gasilidmaatschapsboeh, r-lc:
,in orde, u bent welkom.' De her
vormde gemeente liet weten dat de
avondmaalsvieringen daar ,open' zijn
voor iedereen die dat- ook in zijn ei
gen kerk mag. Overleg is er nog met
de gereformeerden die niet zonder
meer konden beslissen, de oud-ka
tholieken, die het formeel moeilijk
vonden, maar mogelijkheden zagen
en het Leger des Heils dat geen gast-
leden kent.
In het nummer van ,Vrij Nedeiiand' van de vorige week maakt Jan Rogier enkefe
gen over zijn eigen r-k kerk zoals die haar weg zoekt te gaan in de te^emvoo^i^
Eigenlijk vindt hij dat ze niet gaat, maar stil staat op haar eenmaal ino»n
Hij schrijft dan onder andere over de encycliek .Populorum Progressio', ,een vaa
me progressieve geluiden van Paulus VI,waarmee de derde wereld weer een t
gehouden'. De gedachte dat communisten en katholieken een gemeenscha
ben ten aanzien van de vrede en vooruitgang in de wereld, is na het 1
cycliek uitgesproken door een van de voormannen van het Italiaanse communis^'*
,Maar de tijd dat het Vaticaan dergelijke
gestes beantwoordt met toenadering, is wee!
voorbij'. De praktijk van .Populorum Progres
sio' laat de paus (wat al te gemakkelijk) over
aan de regeringen, die wel wapens kunnen
leveren als het hun goeddunkt, maar in de
bedoelingen van de encycliek weinig lust blij
ken te hebben. Hij schrijft dit in een artikel
dat gaat over de huidige regeringscrisis in
Italië. Door middel van de christen democra
ten blijft het Vaticaan een zeer grote rol,
zo niet een beslissende rol, spelen in dit land
en het is een rol die hij allerminst bewon
dert, In ieder geval is dit een stukje kerk en
wereld. Er is een onlosmakelijk verband tus
sen deze twee, ook al mag het dan niet over
al (gelukkig) zo liggen als in Italië.
De verhouding van kerk en wereld is ook een
van de zaken die ter sprake zijn gekomen op
de vergadering van de Lutherse Wereldfede
ratie, welke in de vorige en deze week is ge.
houden te Evian les Bains, aan het meer van
Genève. Het merkwaardige is nu dat dit the
ma reeds volop aan de orde was nog eer er
één afgevaardigde ter vergadering was ver
schenen. De voorgeschiedenis van deze luther
se assemblee is in dezen zeer leerzaam en
wel voor alle kerk. Ze zou namelijk eenst
gehouden worden in Oost-Duitsland. Begrij
pelijk dat er in deze wereldfederatie sterke
stemmen zijn opgegaan om in de DDR samen
to komen. Wie een oude kaart opslaat waar
op de godsdiensten zijn aangegeven door ver
schillende kleuren, kan zien dat het gebied
dat nu door Ulibricht wordt beheerst, als
overwegend protestant staat aangegeven en
dat zijn in die geval dan bijna allemaal luther-
sen Ónder de omstandigheden waarin zij nu
hun kerk-zijn moeten waarmaken, zouden zij
stellig een bemoediging putten uit de weten
schap dat ze behoren tot een kerk die over
heel de wereld verspreid is. Internationale
contacten zijn in de landen achter het ijzeren
gordijn van meer betekenis dan ze dat bij ons
zijn. Er kwamen echter zo-veel moeilijkheden,
dat men wel van Oost-Duitsland moest af
zien. De regering aldaar zal de aanwezigheid
van zulk een groot internationaal gezelschap,
waar ieder vrij is zijn gedachten uit te spre-
keb ook niet erg op prijs hebben gesteld. De
verhouding kerk en wereld 'bracht daar in
ieder geval extra moeilijkheden mee.
Na de DDR is het oog op Brazilië gevallen
als land om te vergaderen. Van regeringswe
ge werden de lutheranen hier in ieder gevat
met volle vreugde ontvangen. In alle moge
lijke vorm werd hulp toegezegd wanneer de
lutherse wereldfederatie dn Porto Alegre zou
bijeenkomen. De president van deze republiek
heeft zelfs gevraagd of hij persoonlijk op de
assemblée aanwezig mocht zijn en of hij, via
deze vergadering, een woord tot de wereld
mocht richten. Mooier kan het toch niet, zou
den we zo denken. En dit wordt nog fraaier
wanneer we er aandenken dat Brazilië met
zijn 60 miljoen inwoners tot de rooms-katlio-
lieke naties moet worden gerekend, tenminste
op papier. Niet minder dan 93 procent van de
bevolking staat te boek als behorende tot de
kerk van Rome. Iets anders is ook niet te
verwachten van een vroegere Portugese af
komst het te zijn, zij het dan ook dat er
veel gemengd bloed onder is. Vroeger was de
R-K Kerk hier Staatskerk. Dit is in 1889
opgeheven. Sindsdien ie er in Brazilië een
grotere vrijheid van godsdienst dan het gevaL
is in de meeste van de Zuidamerikaanse sta
ten Naar de laatste gegevens die or.s ter be
schikking staan, is gedurende deze eeuw het
getal der protestanten gegroeid tot 4 pro
cent van de bevolking. Deze zijn natuurlijk
weer sterk verdeeld, zoals we gewoon zijn.
Maar de lutherse kerk heeft van die 4 procent
een grote portie. Hun zielental wordt opge
geven tot ruim een half miljoen. Dit is voor
namelijk gekomen door immigratie. Alle re
den om in Brazilië eens te vergaderen!
Edoch, toen het alles in kannen en kruiken
leek te zijn, begonnen de moeilijkheden. Het
generaals-regiem in Brazilië, met zijn geheime
politie, is verre van democratisch. Naar aan
leiding van het bezoek van de Braziliaanse
bisschop Dom Helder Camara aam ons land,
hebben we er in het begin van de vorige maand
iets over geschreven. Er waron nu delegaties
van verschillende lutherse kerken (vooral uit
de Scandinavische landen) die weigerden naar
Brazilië te gaan. Zij waren van oordeel dat,
wanneer de president op hun vergadering zou
verschijnen om daar zijn woord tot de wereld
te spreken en ze zouden dan niet luide protes
teren, zij mede schuldig zouden staan aan al
wat daar geschiedt. En zo heeft men afge-
zien van Porto Alegre als vern^J
Kerk en wereld. Het is gemakkel'?
twee woorden samen te voegen, j
algemeen. Doch wanneer die .wereM's
paalde gestalte krijgt van een land
nu Italië is of Oost-Duitsland; Be-
Nederland beginnen de moeilijkheden
men, al zijn ze in het ene land dan®,
dan in het andere. En telkens zijn J.
andere moeilijkheden waarmee de keft a j
ken krijgt. Maar zonder -
loopt de verhouding nergens.
Toen het moderamen van de luthers
federatie van Porto Alegre afzag a!j>
derplaats, is dan de keuze gevallen m
les Bains. Men heeft gastvrijheid
m de rooms-katholieke kerk aldaar
ze gang van zaken zat natuurlijk de te
kerk van Brazilië in moeilijkheden.Tw-
besloot naar Zwitserland te gaan, J
een af ront voor de regering en de
Gezien de situatie van hun land, r<s
moesten leven, meende men niet ufe.
kunnen doen dan eigen
trekken. Wel heeft de I
kerk twee afgevaardigden
verklaring hebben ingediend?
en de verrassing van de Bi
wordt uitgesproken over het besluit*"
liur. land te vergaderen. /Door dit
de vergadering een werktuig van pfc
stromingen geworden'. Zo hebben wi
de dagbladen kunnen lezen. Maar afe-
besluit om naar een andere vergaten
te gaan, niet was genomen, zou het»
ervan de andere zijde zijn geweest
zou eveneens hebben geluid dat de
ring een werktuig van politieke string
was geworden. Het is hier zo, dat na?
leeuw niet kam ontlopen zonder een bert
te komen. Voor een kerk die in de m
staan as het altijd moeilijk, ja zelfier,
gelijk de politieke stromingen te vera
De hindernissen van de lutherse vim
ratie zijn daarvan een sprekend wa
De president van deze wereldfederöt
Amerikaan) heeft te Evian in zijn t»
woord wat olie op de golven willen
Hij. wilde niet ontkennen dat de Bra
geheime politie soms bijzonder ruw c
maar sommige berichten daarover
af onjuist gebleken. Voorts heeft hij i-
ziliaanse regering zelfs geprezen,
inflatie tot staan heeft gebracht,
iis geweest tot effectieve
overheidsgelden heeft besteed
openbare werken'. Toen hij
stond een dertigtal jongere gedelegesk:
en deden zwarte rouwbanden om ha r
als protest tegen militaire regiem in M
Aldus het verslag uit Evian. De protesUrc
jongere lutheranen hebben ook een vhKis
uitgegeven waarin zij stellen dat tót
voorzitter ontbreekt ,aan politieke er
woordelijkheid, omdat hij wel de m
sche successen van het Braziliaans rss
prijst, maar geen protest aantekent tea!
feh dat dit regiem de meest elementen
senrechten negeert'.
Kerk en wereld. De kerk ln de wereld z
zij moet staan met liet
een vamzelflopende zaak. De "hindernis;!
dat de vergadering in Evian
eer stempel gedrukt op het geheel. Ma
tegenwoordig niet meer spreken
zonder de achtergrond van een v
zeer in beroering is als wij nu
hoe wil de kerk de gemeenteleden ter®
tot getuigenis en dienst (echt een vc
onderwerpen in Evian) zonder dat zijrèc
houdt met de werkelijke toestand van
re ld waarin dit getuigenis moet klitte!
deze dienst moet worden verricht? En ia
er te spreken over oecumene (een ai
dapunt) ziander dat men terecht
strijd voor vrijheid in de gehele w
paus is daarin oolc terecht gekomei
cle drie verzetstrijders uit de Portu;.
n iën ontving. Het is gemakkelijk een tóe
leus aan te heffen, maar de moeiüjktetei
men opdagen wanneer de praktijk teprt
dan blijkt dat er ook binnen de kerkte'1
verschil van mening is, die niet meer ie
kan worden met een zin, bijvoorbsk
het moet de kerk gaan om het evanteü
het evangelie alleen, met welk woord
overigens volkomen eenis zijn
Het kwalijkste wat mensen
van zakelijk aangelegde lieden
zeggen kunnen, 'is: ,Hij gaat
over lijken, als 'l maar voor
z'n eigen portemonnee is'. Geen
zinnig mens, die dat prijzen zal
Najagen van bezit alléén, is een
bezigheid die je alleen muar
van onrecht naar onrecht doet
sukkelen. Wat past de Chris
ten Bezitloosheid? Zegt Chris
tus tot ons allen, zoals de rij
ke jongeling: Verkoop dl wat
je bezit'? Nee, Christus trok
daarin niet één lijn: Hij laat
Levi, de Tollenaar rustig in zijn-
vette parvenu-bestaan van ge
arriveerd kapitalist.
Jezus trekt niet één lijn: niet
pro-communist, niet pro-kapi
talist is hij. Ten aanzien van de
bezitsvraag huldigt hij een sys
teem. Het. is trouwens opval
lend, hoe vaak Christus der
Schriften elk systeemdenken
doorbreekt!
Hij zegt: ,Maak u vrienden met
behulp van de onrechtvaardige
Mammon, opdat, wanneer deze
V ontvalt, men XJ opname in
de eeuwige tenten' (Luc. 16:9).
Dus: bezit is niet verboden;
maar de enige rechtvaardiging
waarom wij met de onrecht
vaardige Mammon' mogen om
gaan is (nog eens: niet de glo
rie van ons eigen kapitalistisch,
of ons aller communistisch
systeem, maar)... om er vrien
den mee te malcen!
Vrienden,' wat zijn dat? Dat
zijn niet de zakewvrindjes, die
we met. relatiegeschenken en
dure diners tot het plaatsen
van orders pogen te kopen.
Nee, vrienden verwerf je, op
de wijze zoals God zich, in
Christus, vrienden verwerft. In
Luc. 16 is aards onrecht, een
beeld van hemels recht: de
naar onze begrippen onrecht
vaardige rentmeester verwerft
zich daar
schuldenaars bil J -,-.,
pen, hen hun «i#»
nis in handen te guM:
vragen: ,Hoe ft*
schuld? HonmL%
zitten en sollnil 1
den verwerf je dwr
delgen, te vergever
verwerf ik doorto,
te zien, zoals Cims
zag.
De bijbel
systeemdenken..OMffi
dogmatiek heeft m
dat we als s
of weet-ik-veel,
met behulp
vrienden
zal toon
eeuwige
evangelie berfoeic^"
de Daad brengt w
w,ge leem
den
aarden
KSfe
