Analyse
van een
tourzege
Brick Schotte: volgend jaar doen
we het anders met Joop Zoetemelk
AANWEZIGHEID BELG
WERKTE VERLAMMEND
WAT WAS OORZAAK
VAN FLUITCONCERTEN?
Rijpwetering huldigt
vanavond Zoetemelk
VOOR JAN
JANSSEN
GEEN TOUR
MEER....!
MERCKX DE JONGSTE
Alleen op de Ventoux
was er de angst....
Economischer
Minder goed
Ongenaakbaar
Uitspattingen
Echt geleden
ADRIE DUYKER
4E IN BELGIË
Voorste waaier
Genoeg talent
Frans leren
MAiNOAG 20 JULI 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
eddy merckx bejubeld en gehoond
(Van onze speciale verslaggever Fred Racké)
PARIJS (GPD) Een jongeman van 25 jaar heeft voor de
tweede maal in zijn leven de Tour de France gewonnen, maar
het lijkt alsof hij al tien Ronden van Frankrijk lang het renners-
veld zijn wil heeft opgelegd. Misschien omdat eigenlijk al vanaf
de eerste dag van de tour '70 vast stond, dat Eddy Merckx het
tfeel de buitenwijken van Parijs zou binnendragen, lijkt het of
Merckx in de tour al veel langer dan twee jaar heerst. En de ver
lammende werking die er van zijn aanwezigheid in het peleton
schijnt uit te gaan, heeft niet alleen andere renners gedegra
deerd, teruggezet naar een tweede rang waarover langzamerhand
met waardering wordt gesproken, maar óók in één maand tijds
de glorie doen verbleken van iemand als Jacques Anquetil,
die nochtans de ronde vijfmaal won en nu, in de karavaan die
achter Merckx aansnelde, slechts van tijd tot tijd een hartelijk
knikje ontving van het publiek dat naar het parcours was ge
sneld om het wielerwonder van de jaren '70 te bejubelen of
te honen.
Want ook flat laatste ondervond Eddy Merckx, vooral in de slot
etappes van de rondrit door nog altijd tourminnend Frankrijk.
Waarom? De man in het geel zal er van tijd tot tijd wellicht over
hebben nagedacht, zoals hij over alles, dat maar in de verste verte
met zijn vak wielrennen heeft te maken, lang en diep pleegt
na te denken. Eddy Merckx zal de oorzaak van die fluitconcerten,
die overigens nog altijd ruim werden overtroffen door applaus, snel
hebben aangewezen: naast een zekere baldadigheid van in eigen
favorieten teleurgestelde supporters, was er vooral een zeker on
behagen over het uitblijven van de superprestatie, de grandioze de
monstratie, die zijn heerschappij over alles wat met de racefiets
omgaat diende te onderstrepen. Zulk een machtsvertoon is uitge
bleven in de tweede tour, die Eddy Merckx in twee jaar won en
daarom is het de vraag of hij aan de nieuwe gele trui, die hij naar
Tervueren brengt, wel zoveel waarde zal en mag hechten als aan
die van twaalf maanden eerder.
PARIJS (GPD) Joop Zoetemelk arriveert vanavond tóch in zijn
woonplaats Rijpwetering om zich door zijn enthousiaste dorpsgenoten
te laten huldigen. Aanvankelijk zou hij vandaag al, contractueel verplicht
door zijn manager, Roger Piel, moeten starten in een invitatiewedstrijd.
Maar zijn vertrouwensman Herman Krott heeft dat kunnen veranderen.
Omdat Rijpwetering wacht. Krott, die Zoetemelk ais amateur in zijn
Amstelploeg had, blijft zich op verzoek van de coureur met die zaken
bemoeien. Vooral waar het gaat om de contacten met geïnteresseerde
fabrieken. ,Het is nog lang niet zeker, dat Joop bij Mars-Flandria blijft',
kan men bijvoorbeeld uit de mond van Krott vernemen. ,Er zijn tal van
andere aanbiedingen. Italiaanse ploegen hebben belangstelling, Bic en
zelfs Merckx heeft gevraagd of Zoetemelk volgend seizoen bij hem komt
rijden. We gaan het allemaal eens rustig bekijken. Ik weet wel dat Joop
niet graag na het eerste jaar al bij Mars vertrekt, maar je moet het
In Vincennes heersten gisteren rond
de aankomstlijn de critici en niet de
genen, die aanhankelijkheid aan het
,wcoder van Woluwe' kwamen betui
gen. Men analyseerde de 57ste tour
en kwam daarbij tot de ontdekking
dat Eddy Merckx hem had gewon
nen bij de gratie van een reeks tijd
ritten, die geringe verschillen bewerk
stelligden en door zo'n stuk of drie
krachtexplosies die allemaal van min
der allure waren dan hetgeen hij een
jaar eerder bijna dagelijks had laten
zien.
Er was die vlucht naar Brussel, toen
hij in de straten van zijn woonstad
waarlijk schitterde, er was die lange
ontsnapping naar de voet van de Alpen
toen hjj in Divonne.les.Bains 'n kop-
groepje naar min. voorsprong sleurde
en er was zjjn eenzame beklimming van
de Mont Ventoux. Maar uitgezon
derd in de rit naar Vorst herkende
men ook toen nog niet helemaal de
grote Merckx, onbereikbaar in zijn
krachtsontplooiing
En daarnaast heeft hij zich ook
gen moeten maken over zijn ploeg.
Trouwe knechten, maar begiftigd met
minder capaciteiten en dus soms
zwak in hun hulp verlenging en in hun
regie', hun streven de koers ten be
hoeve van de meester lam te- leggen
of te versnellen. En zo de feiten op
tellend bon men in Vincennes de zege
van Merckx terecht karakteriseren
als minder waardevol dan die van een
jaar eerder.
Daar stiaat tegenover, dat hij na
Coppï eni Anquetil een in de wie.
lerwereld begeerde en bewonderde
.dubbel' realiseerde: winst in de Giro
én in de Tour in één seizoen. Plus het
kampioenschap van België en over
winningen in Pariis-Nice en in drie
klassiekers: Gent-Wevelgem, Parijs-
Roubain en de Waalse Pijl. Is het dan
een wonder, dat ook een coureur, die
een jaar tevoren ook al een soortge
lijke erelijst opbouwde, trachtte met
economischer rijden, minder machts
vertoon wellicht maar via meer ef-
PARIJS (ANP) ,Dit is defi
nitief mijn laatste Tour de France
geweest. Het is vrijwel zeker, dat
ik nog een jaar bij Bic blijf en
daar hebben ze er volledig be
grip voor dat ik niet meer in de
Ronde van Frankrijk wil uitko
men', aldus Jan Janssen.
Was dan een einde gekomen aan een
briljante wielercarriere .Neen, dat
niet. Ik ben van plan nog twee jaar
met fietsen door te gaan. Voor Bic
zal ik volgend jaar waarschijnlijk nog
wel enkele kleine ronden rijden zoals
de Ronde van Spanje en de Zes Pro
vinciën. Daarnaast natuurlijk nog de
normale series klassiekers Maar ik ga
niet meer zo lang van hixs weg als
voor de tour noodzakelijk is.' Jans-
sen's echtgenote Cora kon haar oren
met geloven. Jan had me wel door de
telefoon gezegd dat hij geen tour meer
wilde doen, maar dat kon ik nog niet
aannemen.'
Het deed Jan Janssen toch wel een
beetje pijn die beslissing te hebben
moeten nemen. De laatste acht jaar
was de Tour de France ook voor hem
het hoogtepunt, waar hij het hele jaar
naar toeleefde. En met welk een suc
ces. Nadat hij in 1964, l«J6ó en 1967
triomferend in de groene trui over het
ovaal van het Pare des Princes had
gereden en in 1966 achter Lucien Ai-
mar als tweede was geëindigd, kwam
het grootste moment van zijn wieler
leven in 1968, toen hij na een enerve
rend duel met Herman van Springel in
de tijdrit op de laatste dag de felbe
geerde eindzege opeiste.
Janssen, die in 1964 in Sallanches al
wereldkampioen bij de profs op de weg
was geworden, had het toppunt van
zijn carrière bereikt. Bijna was het
dit jaar een dieptepunt geworden. Na
die rit van Grenoble naai- Gap. toen Ik
24 minuten verloor, heb ik er over ge
dacht om naar huis te gaan. Maar Co.
ra heeft me die avond, toen ik haar
belde, gezegd dat ik dat beslist niet
moest doen. Zij kent me het best en
wist dat ik achteraf spijt zou krijgen.
Je moet ook karakter hebben om te
durven afstappen. Voor het tounverk
ben ik nu zo langzamerhand toch wel
te oud geworden. In de tour van 1968
verspeelde ik op één dag twee en een
haive minuut maar won. Nu, op de
tiende dag naar Divonne-les-Bains was
het 12.5 minuut. Toen wist ik dat mijn
tijd was gekomen. Jan Janssen, 30
jaar, had een dapper besluit genomen.
,Het zal nog niet gemakkelijk vallen
om volgend jaar niet mee te gaan.'
Vier toeken eerder had Joop Zoete
melk rechtsdit niet verwachtals
tweede man in het eindklassement
wordt hij hier samen met winnaar Ed
dy Merkx gehuldigd in Parijs.
Nog, immers, betreuren Lucien van
Impe en vooral Run Wagtmans dat
zij op de ,kale berg' niet met eeii
laatste tempoverhoging hebben ge
tracht een terugvallende Merckx als
nog te achterhalen. En nog vraagt
men zich af. of de ware, tot op de bo-
v? ,van krachten puttende
Jaarekx in de lange ontsnapping naar
Uivonne niet een deel van de werk
loos blijvende vluchtersgroep had moe
ten loswerpen om daarna met een aan
zijn stand verplichte voorsprong een
zaam te finishen Met die argumenten
i de hand, plus de wetenschap, dat
ook bij incidentele andere gelegenhe
den Merckx maar moeizaam de beel
den van een jaar eerder in herinne-
k?n roepen zijn solozege in Gre
noble kwam tot stand nadat hij een
verkeerde stuurmanoeuvre van Ganda-
nas vlak onder de top van de Porte
lee5 demarrage afstraftedat alles
leert, dat Merckx een minder goede
tour reed, dat hij voorzichtiger dien-
kïaltt sen en ergÉ zuinig met zijn
krachten moest omspringen. Tot drie,
vier dagen voor Parijs zal hij be-
t..ZIJ" door twijfels, die eigenlijk
niet bij hem passen: zullen de ande
ren niet gevaarliik dichtbij komen?
het oog van de meniigte in de afgelo
pen tour minder goed dan .anders'.
Maar toch was er niemand die hem
kon benaderen of hem de zege kon be
twisten.
Natuurlijk, er onlbrak een aantal ele
menten in de concurrentie. De Italia
nen van klasse waren thuisgebleven,
Ocana en Janssen knapten voortijdig
af, Poulidor bleek definitief uitge
blust, Van Springel smakte tegen de
grond en de jeugd bezat in de perso
nen van Joop Zoetemelk en Rini
Wagtmans nog te weinig ervaring en
vooral moed om aan een machtsgreep
te denken.
Maar toch: er is meer dat Merckx on
genaakbaar maakt. Ook een Merckx
m mindere vorm namelijk is nog al
tijd een super-coureur. Hij is mis
schien niet eens begiftigd met de .pu
re klasse', die een coureur tot een
.grote' bestempelt zonder dat hjj bq
wijze van spreken nog maar een trap
heeft gegeven. Maar Merckx heeft
wél een fabelachtig atletisch vermo
gen, een ongenaakbare inzet en een
liefde voor hét vak, die bijkans nim
mer elders werd gesignaleerd. Merckx
is de grootste omdat hij alles, maar
dan ook alles voor wielrennen doet en
laat. Omdat hij altijd, maar dan ook
altijd met zijn vak bezig is en er op
jonge leeftijd alle finesses van kent,
stijgt hij alleen al op die gronden bo
ven de anderen uit. Hij kan urenlang
van gedachten wisselen met artsen o-
ver ae mogelijkheden van het mense
lijk lichaam. Hij kan technici tot de
rand van wanhooo brengen met een
eindeloos zoeken naar een nóg meer
verbeterde fiets, naar een nóg effec
tiever stelsel van versnellingen. Hij
kan daigen bezig zijn met het zoeken
naar nieuwe mógelijkheden, naar de
tails zoals verlenging van de crancks,
'ANP) in de geschiedenis
3!" tot nu toe drie renners erin
Pausto Cop eeP-®?izoen to winnen.
de Ronden van Frankrqk en
agd de twee grootste ronden-
Jacques Anquetil deed het in 1964,
--ei" J" 1949 en 1952 en Eddy Merckx in 1970, nadat hij in 1969
'double werd beroofd doordat hij in de Giro werd gediskwalifi-
rpr,Ji T^ns een positieve reactie bij de controle op verboden stimule-
dorrn, l$n' toen in gewonnen positie lag. Anquetil was in 1964
Coppl in 1949 ook dertig en Eddy Merckx is veruit de long-
Ter vor tiUini' voor ,let begin van de tour, werd hij 25.
nS de verschillen tussen de grote winnaars en hun naaste
RuStoC^pi; hUn succesJaren-
1949: Giro met 23 min en 57 sec op Gino Bartali;
1QS9- J?Ur met m'n en 55 sec op Gino Bartali.
wo2. Giro met 9 min en 18 sec op Fioreuzo Magni:
Tnpn„<J°Ar meï min en 17 sec °P Stan Ockers.
Anquetil:
Giro met l min en 22 sec op Italo Zilioli;
Eddy Merckx- 55 Se° °P Raymond Poulidor-
1970. Giro met 3 min en 14 sec op Felice Gimondi;
iour met 12 min en 51 sec op Joop Zoetemelk.
van de pedalen met enkele millimeters,
om de kracht m zijn benen te kun
nen omzetten in nog grotere snelhe
den, die anderen beschikkend over
minder sterke spieren met meer
kunnen bereiken. Merckx weet alles
van voedingsleer en heeft in zijn kor
te carrière al zeker vier soigneurs
.versleten' de wonderdokters van
de wielersport, die voor alles wat zij
in zijn omgeving doen en laten met
flesjes en buisjes voortdurend verant
woording dienen af te leggen. Of het
niet eens mogen doen, want Merckx
doet alles zelf, doktert met artsen
alles persoonlijk uit en heeft eigen
lijk alleen maar iemand nodig om de
op zijn kostbare benen te
Zo heel zelden ook zijn de ogenblik
ken waarop men Eddy Merckx, die in
elk interview het liefst de vragen
stuurt in de richting van de welstand
van zijn vrouw, zijn vijf maanden ou
de dochtertje en zijn moeder, ontspan
nen aantreft.
Inlimi en dat zijn er zéér weinig
schilderen hem als een .vriendelijke
jongen', maar komen niet verder aan
do ringers van één hand als ze zijn
uitspattingen per jaar willen optellen.
Merckx leeft als een kloosterling, lijkt
het, en in die vele uren van concen
tratie op de religie, die voor hem liet
wielrennen is geworden, bouwt' hij
aan een morele weerstand, die in de
dan economische redenen geld, snel
rijk zijn, klaar wezen voor liet, mo
ment waarop niet meer gefietst kan
worden niet verliezen. Hij heeft
liet zijn jonge leven niet gekund en
nu. op 25-jarige leeftijd, heeft die
wilskracht zijn hoogtepunt bereikt, nu
zij samengaat met een compleet ge
worden ervaring in alle sectoren van
zijn sport.
Daarom, vanwege al die opgesomde
redenen, is ook een Merckx in minder
goede vorm, zoals Frankrijk en
ook Italië hem dit jaar hebben
zien rondrijden, door anderen niet te
kloppen. Zijn beleving van het vak,
gepaard gaande met atletische vermo
gens, die niet eens rechtstreeks met
hot wielrennen te maken hebben, ma
ken hem ongenaakbaar. En al straalt
van hem daardoor tegelijk een groot
heid uit. die op andere coureurs niet
zo verlammend zou mogen werken als
zij nu doet, iemand anders zou ook
deze Tour de France hebben kunnen
winnen.
PARIJS (GPD) Na drie weken fietsen door Frankrijk is
Joop Zoetemelk er zich eigenlijk nog niet van bewust welke
wielerlessen hij heeft geleerd. Want de jubelende debutant, aan
de opdracht begonnen om zich te verdiepen in en te wennen
aan de ongeschreven wetten van het beroepsmilieu, haalde
volgens zijn eigen verrassend eenvoudige methoden de beste
cijfers en blunderde vrijwel nooit als het om hard en verstandig
koersen ging. De daarvoor vereiste inspanning leverde hij auto-
matiseh. Zonder hulpmiddelen. Als een natuurtalent. Dr Van
de Cavye, de sportarts van Mars - Flandria, die de équipe de
laatste twee weken begeleidde: ,Joop heeft een wonderbaar
lijk goed gestel. Hij kijkt altijd fris en helder uit zijn ogen,
herstelt erg snel en heeft bijna geen extra middelen nodig. Hij
neemt mmder vitaminen dan de andere jongens van onze ploeg,
waarschijnlijk ook minder dan de rest van het tourgezelschap,
mag verondersteld worden.'
Maar hoe dan, is men ook aan de fi
nish n Vincennes geneigd zich af te
vragen, hoe dan ia die tengere tim
merman uit Rijpwetering erin ge
slaagd tweede te worden achter .mees
ter Merckx' en ervaren tourrotten
achter zich te laten? En die andere
nieuweling, de pezige Gösta Petter-
son te overtroeven? En niet te ver
geten, de felle vechter Rini Wagt
mans af te stoppen? Volgens de toer
beginselen van de sport, zou men
.Hij ziet de koers beter dan wie ook
Het is alsof hij wat dat betreft ai
jaren professional is. Hij is missch:ei
te vergelijken met Stan Okkers. Maa
Joop heeft twee keer zoveel klasse
Hij barst van talent en heeft eei
IJzersterk moreel. Niet kapot t® kri-i
gen'.
WAASMUNSTER (ANP) De Ne
derlandse amateur Adrie Duyker is
zaterdag bij een amateurwielerwed
strijd te Waasmunster (België) als
vierde geëindigd. Winnaar werd de
Belg Tony Gakens, die voor de 110 ki
lometer een thd van 2 uur 24 minuten
nodig had. Zijn landgenoten Daniel
Goens en Andre Peirsman finishten
respectievelijk als tweede en derde.
.Je moet', weet hij zelf, .iedere dag
geconcentreerd kunnen rijden. Attent
zijr. op alles wat om jc heen gebeurt.
Maar daar heb ik toch niet zoveel
moeite mee. Ik rijd als vanzelf al
tijd in de voorste waaier en voel
goed aan wanneer ik met een ont
snapping mee moet. Het gekke is, dat
ik in eendagswedstnjden, in klassie
kers ol' kamp.oenschappen, die con
centratie nog niet kan opbrengen. Dat
moet ik nog leren. Hier, tijdens de ron
de, ben ik natuurlijk al een beetje
gewend geraakt. Want er waren da
gen dat je wist, dat er als in een
klassieker gereden zou worden. Dat
het dan zou gebeuren'.
Op die momenten demonstreerde Joop
Zoetemelk één van zijn voornaamste
eigenschappeneen benijdenswaardig
koersinzicht. De feeling' voor hét
moment.
De Belgische oud-renner Noel Foré,
publiciteitsman van Mars-Flandria:
Slechts één keer werd het verweer
van de taaie Zoetemelk gebroken en
zag hij zijn positie bedreigd. Op de
Mont Ventoux bekende hij, hijgend
na een helse beklimming, angst te
hebben voor nieuwe aanvallen van
Wagtmans, de revelatie van de vorige
tour. .Toen', herinnert hij zich in Pu-
rijs. .heb ik echt geleden. Maar op
die berg heb ik ook leren afzien, an
ders dan bij de amateurs. En het is
me daar ook duidelijk geworden, dat
ik in een klim m'n krachten beter
moest verdelen'.
Enkele dagen later al bracht de nieu
we Nederlandse top-renner die les met
succes in praktijk. In de Pyreneeën,
waar hij opgewekt en ogenschijnlijk
onvermoeid het spoor van Merckx
volgde. Zodat hij, voor het eerst, zelf
bewust voorspelde dat zijn tweede
plaats niet meer in gevaar zou ko
men. Hot gemis aan steun van vol
waardige pioegmakkers en de even-
op de passieve houding en het gebrek
aan initiatief van de Zuidhollander.
En hem schamper vergelijken met die
uitgekookte .boekhouder', wijlen Stan
Okkers. Of herinneren aan de even
oude (23) Rini Wagtmans, die vorig
jaar op heel andere wijze debuteerde:
blakend van strijdlust en iedere dag
vrolijk attaquerend. Maar daarmee
zou men Joop Zoetemelk onrecht aan
doen. Hij verkeerde immers in een an
dere positie, in een onvergelijkbare
situatie. Zoetemelk kwam om te le
ren. Om te kijken wat er populair
gezegd in een Ronde van Frankrijk
te koop is. In de hoop dat hij bij de
eerste vijftien zou kunnen eindigen.
Toen hij" plotseling, geruisloos, naar
de voorste stellingen schoof, tweede
werd zelfs, werd hij in zijn nog prille
carrière als beroepsrenner met een
nieuw facet geconfronteerd: de leider
achter Merckx, een begeerde positie
omdat de gele trui toch niet om an
dere schouders zou glijden.
Er was toen voor Zoetemelk hele
maal geen reden meer om initiatief
te nemen. Om gedurfd aan te vallen.
Het zou bovendien erg riskant zijn
geweest daar Mars-Flandria geen ren
ners in kon zetten, die hem zouden be
schermen of lang konden bijstaan op
kritieke momenten. ,Dat is', bekent
ploegleider Brick Schotte. ,een groot
gemis geweest. We moesten nu steeds
maar hopen, dat hem niets zou over
tomen. Dat Joop ondanks het gebrek
ion steun zo hoog is geëindigd, de
leste achter Merckx, is misschien het
/oornaamste bewijs, dat hij een for-
rudabei coureur is. Maar volgend jaar
zullen we het toch anders doen. Dat
nog te verdringen, brachten hem niet
in paniek. Hij zou zelf niet aanvallen,
redeneerde hij rustig, maar .gewoon'
liet wiel van zijn directe tegenstan
ders volgen. ,Het is eigenlijk niet zo
moeilijk', pleegde hij daaraan toe te
voegen. Waarschijnlijk heeft dót, die
wonderbaarlijke kalmte en het gemak,
waarmee Zoetemelk zijn positie verde
digde, de concurrentie ook afgeremd.
Men kan natuurlijk kritiek hebben
wil ik over betere renners beschik
ken, die het zware werk kunnen op
knappen. Ik denk aan een stuk of
zes Nederlanders. Want bij jullie is
genoeg talent'.
Dan, volgend jaar, is Joop Zoetemelk
zelf ook een betere beroepsrenner, ver
wachten zijn Belgische bazen. Noel
Foré: .Hg heeft in deze tour al ge
leerd zich als een professional te gaan
bewegen, te praten. Hij is zelfver
zekerder geworden ook. stapt gemak
kelijker naar radio, televisie en jour
nalisten en begint zich een beetje te
xerkopen, zoals dat heet. Volgend sei
zoen zai hij er helemaal geen moeite
meer mee hebben'.
In het dagelijkse invitatiewedstrijden,
na de Ronde van Frankrijk, laat hij
zich begele.den door Eddv Beugels, die
hem wegwijs maakt. En komende win
ter vult Zoetemelk aan, .ga ik nog meer
aan m'n vak doen. Frans leren bij
voorbeeld. Want d:e taai moet je als
beroepsrenner kunnen spreken. Nu
moet Beugels me overal met raad en
daad bijstaan- .of Schotte. of Foré'.
Maar aangezien de neo-prol zo snel
mogelijk op eigen benen wil staan,
handigheid wil krijgen in alle onder
delen van zijn beroep, gaat hij vlij»
tig studeren. Ook daarin, in de rand.
gebieden van het professionele wiel
rennen, zal hij zich spoedig thuisvoe-
len. Omdat hij de eerlijke ambitie
heeft hoog op de sportladder te klim-
