"139
garantie gemak
de postgiro
ZELANDIG
Ba
druiven
sap
Open Oosterschelde
Milieuverontreiniging
da's makkelijk!
rood or wit
Vuiligheid
op de t.v.
CONDOOMS
VONNIS
GROETPLICHT VOOR MILITAIREN
PROVINCIALS ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 9 JULI poNC
Omdat de heer C. \nn de Kllppe in
uw nummer van 27 juni uitvoerig;
reageert op mijn ingezonden stuk
van 22 juni, moge ik een wederwoord
schrijven.
Wat is zijn gezegde ,dat het alge-
ineen belang zal moeiten prevaleren
boven he' eigen belang" Iets anders
dan een goedkope gemeenplaat»?
Het gaat juist om de vraag op welke
wijze het algemeen belang het beate
wordt gediend: al of niet afsluiting
van de Oosterschelde. Met klem van
redenen heeft de Studiegroep Oos
terschelde In een drietal memoranda
aangetoond dat het openblijven van
deze zoute zeeboezem een groot na
tionaal belang mag heten, dat af
sluiting een nationale ramp bete,
kent.
Het is een onbewezen stelling dat af
sluiting méér veiligheid zal bieden
dan versterking der diiken, zoals bij
de Westerschelae en elaers geschiedt.
Het is een grove vergissing dat de
afsluiting goedkoper uitvalt dan het
brengen der dijken op deltahoogte;
volgens berekeningen van de studie
groep zal de afsluiting met de daar
bij komende waterstaatswerken een
nadelig verschil van ongeveer een
miljard gulden opleveren. Het is een
loze bewering dat afsluiting een ein
de zal maken aan dijk- en oeverval,
len; door het wegvallen van eb en
vloed en de druk van een constante
hogere buiten-waterstand zullen de
laag gelegen polders in veel ernsti
ger mate gevaar gaan lopen dan
thans.
Het is een dwaze redenering de vrij
recente bevindingen van biologen en
ecologen ongegrond te verklaren met
een verwijzing naar technische stu
dies en beschouwingen uit de Jaren
vijftig, alsof de wetenschap met be
trekking tot milieubeheer en de
daarvoor vereiste maatregelen zou
hebben stil gestaan.
Het is meelijwekkend onthaald t*
■worden op flagrante tegenstrijdig,
heden in de betoogtrant van de heer
C. van de Klippe.
Kijk eens aan!
Voor Waterweg en Westerschelde
mogen .veiligheidsoverwegingen' ach
tergesteld worden bij de belangen
van de scheepvaart, maar dat mag
niet bij de even zo grote belangen
die onverbrekelijk verbonden zijn
met het ongeschonden behoud van
de voedselrijke Oosterschelde.
D? vorming van een groot zoetwater-
bekken ,zaJ geen illusie blijken te
zijn', maar tegelijkertijd zaJ de toe
voer van vergiftigd Rijnwater, de
voornaamste voedingsbron voor het
gedroomde zoetwaterbekken, door af
leiding naar de sluizen bij Hellevoet,
sluis, buiten Zeeland kunnen wor
den gehouden.
.Belanghebbenden' bij de open Oos
terschelde moeten onder meer over
schakelen op N'oordzeevlsserlj, maar
intussen zal de onontbeerlijke .kin
derkamer' van de visstand langs on
ze Noordzee-kust, dat is de Ooster.
schelde, zijn afgegrendeld: ga maar
\issen in water zonder vis!
Door de dam bij Willemstad is de
vloedhoogte verhoogd, is er stroom
versnelling ontstaan met toegeno-
ZWEMMEN OP
ZONDAG
Het is volgens mij helemaal niet
noodzakelijk op zondag te zwemmen.
Zes dagen, waaronder de vrije zater
dag, heeft men de gelegenheid naar
het zwembad te gaan. Als er
's zondag niet wordt gezwommen
kan ook het personeel van een vrije
dag genieten. Voetbal op zondag is
ook niet nodig. Dat kan op zater
dagmiddag. Daar moet het dan ook
heen. Dan keert de rust in veile ge
zinnen weer, want vele moeders zit.
ten tevergeefs op supporters en spe
lers te wachten met het middag
maal. Wat in Engeland kan, moet
toch ook hier kunnen? Dat lawaai
in onze dorpen en steden op zondag
is voor ieder weldenkend mens ver
keerd. Zes dagen kan men zich uit
leven en van alles doen. De
moet voor ons een rustdag zijn.
Geniet van alle B3 fruitsappen
puur geperst uit appels,
tomaten, druiven,
sinaasappelen, abrikozen,
peren en perziken.
men gevaar voor uitschuring der oe
vers, en daarom zou geen terugkeer
meer mogelijk zijn en een snelle af
sluiting van de Oosterschelde nood.
zakelijk, maar die afsluiting is niet
eerder beraamd dan in 1978 en moe
ten dan de bedreigde oevers nog acht
jaar lang onbeschermd aan hun lot
worden overgelaten
Tenslotte dat ,van harte welkom' in
Vlissingen dat de heer C. van de
Klippe toeroept aan de Araemuidse
vissers die bij afsluiting van de Oos
terschelde uit Colijnsplaat zullen
zijn verdreven om... een veilig tehuis
te vinden in een haven met precies
enfkel een Westerschelde-dijk op del
tahoogte. Wel ja, opgejaagde Zeeuw
se zigeuners uit de visserjjtoeroepen
van de gehele Oosterschelde. ver.
huist nu maar met een soort cara
van-schepen eerst naar Vlissingen,
en later naar Engeland. Denemar
ken. Noorwegen, IJsland of Groen
land bijvoorbeeld en troost u met
de .niet-illusoire' bemoediging dat
hij, de benaarde heer Van de Klippe,
het te zijner tijd, wanneer u en uw
nakomelingen fmaal failliet zult zijn
wel financieel even in orde zal ma.
ken met een vooralsnog waardeloze
cheque op de internationale zuive
ring van de erkende boosdoener, de
vervuilde Rl; n.
Als geheel is het epistel van Van de
heer Klippe een aaneenschakeling
van ongerijmdheden of verkapte drog
redenen. Het zou vermakelijk zijn als
het niet zo onnozel ware.
Bi laat het hierbij en dank u voor
de gelegenheid uiting te kunnen ge
ven aan mijn ergernis.
Naar nunlciding van het tv.program-
ma .VI'RO Picknick' het volgende:
Waarom nu toch altijd van die vie
zigheid en rariteiten? Ik spreek nu
over het zeer laag bij de grond han
gende groepje l)r John the night,
tripper'.
Hoe kan een beetje normaal denkend
mens dit nu toch mooi vinden? Vol
gens mij horen deze mensen thuis in
een psychiatrische inrichting. Als
dit nu zingen en muziek maken is.
dan zal ik graag eens een stelletje
gillende laveloos, dronken en getikte
gekken willen zien. Volgens mij zit
daar echter niet zo heel veel ver
schil tussen. Om het geheel niet al
te waardeloos te maken, moest er na.
tuurlijk een moeilijk ronddraaiend en
vooral zo bloot mogelijk persoon, lek
ker vunzig en smerig op het podium
ronddwarrelen
Maar dit moet zeker om het lekker
hip en modern te maken. De men
sen, die deze programma's in r
kaar flansen, moeten maar goed
doorgaan, dan wordt deze maat.
schappij nog rotter Het publiek zag
en keek ook zeer verstandig. Lekker
verheerlijkt en uitdrukkingloos
Heerlijke gedachte dat deze mensen
de bloem dor natie' worden genoemd.
Waarom niet eens een programma
zonder vuiligheid, sex, drugs en al
dat soort aanverwante artikelen
Dit is een vraag, die vele kijkgeld-
betalende mensen zich af zullen vra
gen. Alleen is het zo jammer dat het
daar bij blijft. Alleen woorden maar
geen daden. Lang leve de VPRO.
Th. C. M. Schutijser,
Van Bossestraat 152,
Vlissingen
Als voorzitter van de stichting Va
renscentrum Kanaalzone moet ik
protesteren tegen het argument, dat
de heer Hnybrecht in de gemeente,
raad van donderdag 25 Juni jl aan
voert tot plaatsfeig van publieke con
doomautomaten.
Het antecedent .derde zeehaven' dat
zo dikwijls te pas en te onpas ge
bruikt wordt, vmd ik in dit verband
ook niet op zijn plaats. Zeehaven is
Terneuzen al eeuwen lang en altijd
hebben zeelieden die sexueel contact
zoeken, ook in Terneuzen hun weg
wel gevonden. Bovendien zullen de
moderne middelen tegenwoordig bij
de hierbij betrokken partners vol
doende bekend en voldoende in hun
bezit zijn. Ik zie daarom helemaal
de reden niet in om middels zeeha
ven en zeelieden een onbeperkte ruim
te te bewerkstelligen voor de sexual i-
teit in Terneuzen. De heer Huybrecht
insinueert hiermee alsof publieke
condoomverspreiding een urgentie-
geval is in verband met het toene
mende verblijf van zeelieden.
Ik weet niet of de jeugd of hun
leiders de maat van 80 procent, die
de heer Huybrecht hen toemeet, voor
hun rekening willen nemen, maar
voor onze gasten van de zeevaart
wil ik deze waanvoorstelling, die
centraal publiek (in de gemeen te-
raad) gesteld is, in een andere ver
houding zotten.
Naast onze activiteit om tot een
varenscentrum te komen, is het onze
taak om het oude beeld van een
dronkaard en vrouwenjager eens uit
de wereld te helpen. Men denkt nog
steeds dat een zeeman aan de wal
komt om zich te bedrinken en con.
tact te zoeken met meisjes of vrou
wen om voor zijn beteugelde heel
menselijke gevoelens een uitweg te
vinden. Tachtig procent gaat met
collega's aan de wal om eens van
dat schip af te zijn, eens andere
mensen te zien en zo mogelijk wat
met hen in contact te komen en det
se van deze opzet soms afwijken
hangt er van af, waar ze terecht ko
men, met wie ze in contact komen,
met wie ze een dansje maken.
Een zeeman is een 100 procent mens
dat err van de gelegenheid ge-
De kan Wijnschrijver had gelijk; het
was niet verstandig. Ik zou het nog
sterker willen uitdrukken: het is een
farce 1 Aqht maanden voor een groet
die niet werd gebracht. Het was dan
ook een prachtvondst van de VYDM
(De uitvinder moest een onderschei
ding krijgen; dat moen ik) .Natio
nale groetdag'!
En toch: hebben we wel gelijk? Is
die defensienota niet hypocriet
Want wie krijgsmacht zegit, zegt nu
eenmaal: gewelddadig optreden. En
wie dat vak kiest, behoort er ook
de mentaliteilt toe te hebben. En wie
die mentaliteit heeft zal de onzinni
ge tegenstrijdigheid .leger-in-vredes-
tijd' moeten opheffen door een zekere
bruutheid te culviteren! .Bevel is Be
vel' (hoezeer we het ook de nazi'
{ADVERTENTIE)
...voor wie 'm aanneemt
..voor wie 'm afgeeft
Lees maar!
Elke girobetaalkaart
wordt door de Postgiro
tot 100,- gegarandeerd.
Dat is de waterdichte
zekerheid dat elk bedrag
tot 100,- per kaart
op uw postrekening wordt
bijgeschreven. Snél,
gespecificeerd en well
Dus: kaart ontvangen?
Giropas gezien? Kassa!
Schrijf maar!
Betaal met de pen
prompt en precies het
juiste bedrag.
Zonder buikige portemonnaie
of bultige portefeuille.
De girobetaalkaart u krijgt
er steeds 20 - is altijd
pasklaar: geen gewissel en
„Hebt u niet kleiner?".
En al uw uitgaven staan
overzichtelijk zwart op wit
dank zij de dagafrekeningen.
mensen al direct geïdentificeerd
wordt met een grotere vraag naar
condooms of een noodzaak om deze
gemakkelijk verkrijgbaar te stellen,
trekt nergens op.
Ik vind het jammer dat de heer
Huybrecht er geen betere visie van
een zeeman op na houdt. Het gebruik
van condooms heeft niets minder of
meer te maken met een
kunnen stellen, minde
Ik hoop door deze rechtzetting, dat
men over een zeeman eens gaat den
ken zoals men het over zichzelf zou
willen hebben en dat in de toekomst,
als onze stichting het centrum gaat
openen, er vrienden van de zeeva
renden op bezoek komen die hen
zonder al deze ouderwetse vooroor,
delen als goede gasten zullen ontvan
gen.
H. A. M. de Meyer,
Terneuzen.
ZWEMMEN IN
VLISSINGEN
Onder de kop .Zwemmen ln Vlissln.
gen' troffen wij dinsdag 80 Juni In
de PZC een tngezonden stuk van
het WV-bestuur te Vlissingen aan.
Dit stukje had de volgende strek
king: Mensen wat Jammer van dat
rapport over het vervuilde «eewater,
dat dat zo'n bekendheid heeft ge.
kregen, want nu komen er beslist
minder gasten.
En Ja, dan verdient men minder. En
dat is erg. Niet dat vervuilde zee
water, of er nu 1 of 10 coliebac-
teriën per milliliter water in zit.
ten.
Meneer die en die (wie dat is wordt
er niet bij vermeld) heeft gezegd
dat 10 ook nog wel kan, dus dan
nemen we dat dadelijk aan. Als de
toeristen maar komen! Of ze even
tueel ziek worden is kennelijk min
der belangrijk. Dan is het geld toch
binnen.
Het zeewater is vervuild, dat is nu
wel zeker. In welke mate dit schade
oplevert, of al heeft gedaan, daar.
over is men het niet eens en men kan
dit ook nooit precies nagaan.
Maar, inplaats dat men zich druk
maakt over de oplossing van het pro
bleem, hoe men z'n eigen vuile wa
ter weer schoon krijgt en over de
schadelijke gevolgen voor mens, dier
»n plant, windt men zich op ovp-
zijn goede naam en het aantal bad.
gasten.
Helaas, zolang we in een kapitalis
tische maatschappij leven, zal dit
wel zo blijven.
G. v. Gcffen
M. v. Geffen-Weneveem
woord (hoe kan het anders) door de
burger met te mopperen: ,die idio.
ten!' en door de militairen met te-
Eonzin en lijntrekken.
•e WDM heeft een wijze zet ge
daan. Intermenselijke problemen
f officieren-manschappenkun je an
ders oplossen: door vindingrijkheid.
Je hebt te doen met de krijgsraad;
die staat voor schut, niet zozeer
door hun vonnis als wel door de ori
ginaliteit van het verweer. Daar
kunnen volk en regering van leren!
Hoeveel op onze nationale begroting
is gereserveerd voor: geweldloze en
geestelijke weerbaarheid, controle op
politieke en militaire vóórlichting,
polemologisöhe studie en publ.katies
vredesrisico's Miljarden voor oor.
logs risico's!! dat wel.
op alleen lóópt de verderfmachine.
.Acht maanden voor wie niet groet'
is eigenlijk een stuk kleur beken
nen: het zó en niet anders! Een
bajonet op het geweer is nu een
maal geen asperge. Die acht maan
den voor niet .groeten .hoort veel
meer bij het principe van de geweld-
praktijk' dan taptoes, fraaie unifor
men, vaandels en beëdigingen.
Het militaire apparaat is één mach
tige struisvogedgnmas over de hele
wereld.
Dus de kantlijnschrijver had gelijk:
maar dan moet ons volk de conse
quenties onder ogen zien. Zoals prof.
Quispel, Leids bioloog, het pas zei
leven op aarde de gevaarlijkste tijd
aangebroken door de combinatie van
oorlog emwetenscihap. De krijgsraad
heeft onze hele cultuur gevonnist:
en maai- 8 maanden
P. J. Pennings,
Ned. hen-, pred.
Axel
Brief gericht aan de heer Fill us.
Doordat ik eerst op 29 juni jongstle
den van vakantie terugkeerde was er
geen gelegenheid uw brief van 15
juni eerder te beantwoorden. Laat
mij mogen vooropstellen dat ik het
bijzonder waardeer dat u zo spon
taan reageerde op het Interview dat
de PZC mij eind mei afnam.
Staat u mij toe de zaken zo
dig mogeMjk voor te stellen. In dit
natuurbesahermimgsjaar zijn door pu-
blikaties, radio- en tv-uitzendingen
de ogen geopend van zeer velen, aan
wie onze lotsverbondenheid met de
natuur voordien geheel of gedeelte
lijk was ontgaan. De vele stemmen
die niet alleen in Nederland, maar
over de hele wereld zich nu laten ho
ren zijn er het bewijs van dat men
zich eerst nu goed gaat realiseren
dat vandaag beslissingen genomen
worden, die het lot van komende ge
neraties onafwendbaar en onomkeer
baar gaan bepalen.
Met ontroerend vertrouwen wordt
aangenomen dat wetten ons zullen
beschermen tegen onheil; aan velen
ontgaat nog de betekenis en de juiste
interpretatie van de veel gebruikte
toevoegingen: .voorzover uitvoerbaar"
die één diezelfde wetten juist hun
kracht kunnen ontnomen.
Onze vertegenwoordigers in gemeen
te, provincie en regering moeten hun
beslissingen baseren op adviezen van
experts, zoals uzelf zegt, maar...zel
den zijn experts unaniem in hun oor
deel; bovendien lijkt het nuttig en
gewenst op de hoogte te blijven van
de jongste onderzoekingen op milieu
hygiënisch gebied.
De vertegenwoordigers die zich van
hun mijns inziens weinig benijdens
waardige doch vrijwillig op zich ge
nomen taak, moeten kwijten, kunnen
hun beslissingen nemen zonder zich
van de zienswijze van anderen iets
aan te trekken. Natuurlijk, zij beroe
pen zich dan op het feit .gekozen' te
zijn. Diegenen, die aan bepaalde
met name genoemde bevolkings
groepen een oordeel ontzeggen op
grond van het feit dat zij tot die groe
pen behoren, vervreemden zich van
die groepen! Hat zou interessant zijn
te weten welke groepen van hun de
mocratisch recht tot het uitbrengen
van hun stem geen gebruik wensten
te maken.
Is dat gewenst omdat men ten rechte
of ten onrechte van mening was dat
aan gevoelens van onbehagen geen
of nauwelijks aandacht wórdt be
steed De eenling voelt zich machte
loos: het moet toch ook aan u niet
zijn ontgaan dat verenigingen als de
Vereniging Milieuhygiëne Zeeland
tegenwoordig uit de grond schieten?
Verantwoordelijk toont zich die ver
tegenwoordiger die het oor te luiste
ren legt bij wat leeft onder de bevol
king die zich bij zuilke verenigingen
aansluit. Dat zijn namelijk die bur
gers, die zich niét aipatisch opstellen
in de mening dat naar hun stem tóch
niet geluisterd wordt, maar die hopen
en vertrouwen dat bestuursleden van
een vereniging zoals de Vereniging
Milieuhygiëne Zeeland, aan wie zij
hun vertrouwen schenken, aan hun
onbehagen vorm zullen geven door
toekomstplannen kritisch te beschou
wen niet alteen, maar ook uitleg te
geven aian zaken, waarvan de draag
wijdte aan velen nog ontgaat
Met grote belangstelling heb ik uw
.Kantlijn' van donderdag 2 Juli over
marihuana gelezen. Ik ben blij d&t
u vrij voorzichtig bent geweest in
de hier aangehaalde zin: .Daaruit
bljjkt dat door marihu!» na-gebruik de
behoefte kan ontstaan om op ande
re middelen ,high' te worden'.
Hoewel u voorzichtig bent geweest,
om in deze zin het woordje .kan' te
gebruiken, wil ik echter nog eens
met klem de nadruk leggen op het
feit dat de zogenaamde .stepping.
stone-theorie' (de theorie van logi
sche overgang via softdrugs op hard
drugs) absoluut niet bewezen Is,
hoewel velon die zonder meer aan
nemen.
Verder spreekt u ln het hierboven
genoemde artikel over .verslaving'.
Dit woord verdient mijns inziens e-
nige toelichting aangezien men het
tweeërlei kan interpreteren. In de
literatuur over drugs spreekt men
namelijk over verslaving als men die
middelen bedoelt die leiden tot licha.
mehjke verslaving. Dit is absoluut
niet het geval bij marihuana. Wel
is er en dit is waarschijnlijk in
het door u geschreven artikel be
doeld aprake van een eventuele
psychische verslaving. Psychisch
kan men echter overal aan ver
slaafd zijn; om het bekende voorbeeld
maar te noemen: sigaretten. Ook kan
men psychisch verslaafd zijm aan pe
permunten of dropjes.
Dit wil echter niet zeggen dat
het lichaam er nadelige gevolgen
van zou ondervinden als
een van de hierboven genoena
delen zou stoppen. Dit is
geval met marihuana
Bijzonder positief vond ik ir
tikel dat u er op wees dat te
probleem nog sterk in de ta
le sfeer ligt in Nederland es
goed in andere landen, F
veel over geschreven en s
maar een goed, objectief oto
is nog steeds niet ingesteld,
iets wad mij vreemd voorkomt
Er zijn al heel wat losstaande
zoeken gedaan naar de omn
gebruik, er zijn speculatieve}
logische visies omtrent de'
ker verschenen en ook over
king van verschillende c
onderzoeken hebben nog
staande, of bijna geen vasts
gegevens kunnen verstrekker,
er nog steeds de vraag ,1s has,
vaarlijk of niet?', een vraag
steeds onbeantwoord blijft
buitenstaander en die een tui
vormt voor verschillende 4
Zo zegt de een dat hasjiesjf
geen kwaad kan; minder kwa
roken en veel minder kwaad
cohol. Een andere on
hier echter lijnrecht tegenover
Ik eindig met de wens dat
van Europa in de nabije
een objectief onderzoek zal
stellen omtrent alle prohlen
drugs met zich mee hebben
en dat het ons de noodzakel
delljkheid zal verschaffen la
ze problematiek. Het wordt
de overhoid schijnt overal
voor beschikbaar te stellen,
pas zo laat aan een zo'n leve
bleem waarmee men al
gisteren worstelt
Kon. Julianas'-.
Naar aanleiding van liet in liet num
mer van de PZC van vrijdag 3 juli
jongstleden verschenen hoofdartikel
waarin kritiek wordt geoefend op de
sententie van het Hoog Militair Ge
rechtshof, waarbij een dienstplich
tig soldaat in hoger beroep werd
veroordeeld tot acht maanden ge
vangenisstraf met aftrek van voor.
arrest en ontslag uit de militaire
dienst, omdat hij had geweigerd een
meerdere te groten, moge ik de le
zers van dit blad op het volgende
opmekziuim maken.
Ten eerste betrof het hier een sol
daat, d e incidenteel had geweigerd
te groeten zuik een weigering, hoe
ernstig op zichzelf ook, had mis
schien nog wed krijgstuchtelijk af
gedaan kunnen worden maar ie
mand. die had aangekondigd in het
vervolg geen enkele meerdere meer
te zullen groeten, terwijl hij boven
dien had verklaard zelf uit te zul
len maken, of hij aan een militaire
parade al dain niet zou deelnemen,
als hem zulks werd gelast.Gezien
het bovenstaande heeft het HMG
dan ook mijns inziens terecht aan
deze militair een vrij strenge straf
opgelegd, waarbij ik doe opmerken,
dat de krijgsraad hem in eerste aan
leg tot een veel zwaardere straf
had veroordeeld. De bijkomende straf
ontslag uit de mihtaire dienst, za!
door de be/.rokkene wel niet als straf
zijn gevoeld-
In dit verbatnd moge ik de aandacht
in het Rode Lger in het ver
volg meer aandacht zal worden be
steed aan ceremonieel en militaire
muziek, aangezien het eerste een be.
langrijke invloed heeft op de opvoe
ding van de soldaat tot een goed
militair en patriot (-), terwijl de
militaire muziekkorpsen waarvan
er, dit tussen haakjes, in Nederland
officieel slechts vier bestaan van.
ouds een grote rol hebben gespeeld
bij de omlijsting van ceremoniële
militaire gebeurtenissen. Men verge
lijke hiermede de acties die h.t.l
tegen parades worden gevoerd, die
reeds gevolg hebben gehad, dat men
die nauwelijks meer .durft' te hou
den en che tegen de NAVO-taptoe
en de Taptoe-Delft, die er reeds toe
hebben geleid dat de eerstgenoemde
verleden jaar voor het laatste is ge
houden, terwijl de Taptoe-Delft '70
naai- ik vernomen heb, ook de laatste
zal zijn. Ik moge verder wijzen op
het feit, dat op blz 656 van de .Ge
schiedenis van de tweede wereldoor
log' bij een portret van de Russi
sche maarschalk TLmosjenko onder
andere het volgende te lezen staat:
,Zijn naam zal voor altijd verbon
den blijven met de .tucht' m het
Rode Leger, die het geringste ver
grijp tegen de voorschriften zoals
verzuimen te groeten, ongenadig
strafte.
Maar ln Nederland wordt de opridh.
ring van een .Vereniging van dienst
plichtige militairen' niet alleen toe
gestaan, maar zij krijgt' van hoger
hand alle mogelijke medewerking:
zij heeft nb naar aanleiding van bo
vengenoemde sententie van het HMG
een .nationale groetdag" georgani
seerd, die een regelrechte bespotting
van de militaire groetplicht vormde.
De .heren' dienstplichtigen hebben
hierbij op straat uniform gedragen,
wat nb voor mlliatiren heel on
gewoon ls, want zij mogen, ook in
de kazernes, kampen en Imrlchtin.
gen. voorlopig alleen maar ,na de
dienst' burgerKleding dragen (ook tij
dens de maaltijden), zij slapen niet
meer m kribben met strozakken,
maar ln bedden .iet .echte' matras
sen en ontvangen eerstdaags dezelf
de bezoldiging als het militaire be-
roepsp.'rsoneel zulkt in afwachting
van de gelijkheid van bezoldiging
van scholieren met hun onderwij
zers en leraren en van de studen
ten met hun professoren.
Mr. J. J. Beyerman,
oud.res, kapt. v. sp. d.vjm. KNIL
1) Hoewel ik de mogelijkheid dat ik
m deze achter loop, niet geheel wil
uitsluiten, meen ik toch, dat een door
het HMG uitgesproken vonnis niet
zó heet, maar .sententie'. Bij de
krijgsraden spreekt men wel van
een .vonnis'. Ook in de burgerlijke
strafrechtspraak bestaat er zulks
een verschil in terminologie: btj de
kantongerechten en de arrondisse
mentsrechtbanken spreekt men van
.vonnissen', die worden .uitgespro
ken' bij de Hoge Raad der Neder
landen en bij de Gerechtshoven van
.arrestanten', die worden .gewezen'.
laresse te zijn, geacht wordt .tégen
de industrie' te z.jn. Naar mijn me
ning zijn zulke uitlatingen een teken
van zwakte gebrek aan argumenten)
omdat daarvan geen enkel beiwijs ge
leverd kan worden.
Ulit uw brief haal ik nog de navolgen
de zinsnede aan: .Overigens vraag dik
mij af, of mijn opvattingen op het
terrein van milieuhygiëne veel af
wijken van de uwe. Mijn opvatting
a. dat lozen van verontreinigd water
op rivieren en op zee, zo spoedig mo
gelijk wettelijk moet worden verbo
den. zodat alleen gezuiverd water mag
worden geloosd.
b. dat luchtverontreiniging zoveel als
maar mogelijk is moet worden tegen
gegaan. Daarom juich dk toe, hetgeen
het ontwerp van wet op de luchtver.
ontreiniigiung als uitgangspunt neemt,
namelijk niet uitgaan van de gedach
te hoeveel luchtverontreiniging nog
kan worden toegelaten, maar wat is
het maximum dat kan worden tegen-
c. Daarom kan ik de vereniging voor
milieuhygiëne positief waarderen, zo
lang zij op constructieve wijze een
bijdrage tracht te leveren inzake de
reinheid van het milieu, daarbij re
kening houdend met het feit, dat wij
in onze moderne maatschappij zonder
industrialisatie niet meer kunnen le
ven: ook niet in Nederland.'
Nu uit bovenstaande drie punten in.
(ierdaad blijkt dat onze opvattingen
opvallend gelijkluidend zijn neem ik
de vrijheid u bijgaand een aanmel
dingsformulier voor het lidmaatschap
van de vereniging Milieuhygiëne Zee
land toe te zenden, met ter uwer
oriëntering een exemplaar van de
sta/tuten, waarop koninklijke goed
keuring is aangevraagd. Wellicht
ten overvloede maak ik er u nog op
attent, dat alle bevolking groepen in
de vereniging vertegenwoordigd zijn.
Inmiddels verblijf ilk met vriendeJiijke
groeten, hoogachtend,
J. H. Stlkkelorum.Vervooren.
Middelburg.
ADVERTENTIE
^^aanv^rw^erjoortejulH??^^^
Kennis en gelukzaligheid! Nimmer sprak
ettelijke eeuwen de Godsdienst zo bevatto
lijk. Nimmer trad. de hemelse Zedekunst u zo i*
valüg tegemoet. Nimmer schikte de onverandc
Ujke Rede zich zozeer naar de aandoenüjkhéi
uwer harten.'
Do lezer mag raden in welke eeuw wij met dit citaat zijn. H«
staat ln de voorrede (eerste druk) van de Historie van Meju
frouw Sara Burgerhart, door de dames Betje Wolff en Aagje Delta
Deze Historie komt in 1782 uit. In de reeks Literaire verkenning*
heeft P. H. Simons inleidingen, tekstbesprekingen en fragment
uat het werk van Wolff en Deken uitgegeven, alsmede uitvoerige bic-
bibliografische gegevens (1970) onder de titel ,Wij beginnen te sym
pathiseren'. Wij herinneren u nog aan de gegevens over het leven vb
deze belde vrouwen die met data en vergelijkende kalender achterin
het boekje zijn opgenomen. Elisabeth Bek ker, later Betje Wolf,
werd in 1738 Le Vlissingen geboren. In 1754 werd zij aangenoraö
als lid van de gereformeerde gemeente te Vlissingen. Een jaar li
ter ontvluchtte zij een dag na haar zeventiende verjaardag de
derlijke woning in gezelschap van de jonge vaandrig Mathijs te-
gon. Men kan zich voorstellen dat dit in de Sceldestad nogal te
schandaal veroorzaakte met als gevolg onder censuur van de kerke
raad: Betje tot mei 1756. Gargon tot eind 1757. Zij huwt op 8 no
vember 1759 met de 52.jarige Adriaan Wolff, predikant te De Beer
ster, die zij nad leren kennen vla een briefwisseling over taal- e
dichtkunde. (Jit haar Vlissingse tijd is een met Oostindische inkt ge
tekend portret van hoar bekend op 16-jarige leeftijd. Zij wordt afge
beeld met een uitgave van het gedicht, van Pope: Essay on man, d"
zij in proza zal vertalen en uitgeven (1781). ,Haar hele leven vond
in dit gedicht een richtlijn voor zelfkennis en aandacht voor dt
mens.' Zij had ook grote bewondering voor Rousseau.
In 1776 begint de briefwisseling tussen Aagje en Betje.
I Agatha, later Aagje, werd in 1741 geboren. Van 1746 tot 1"£
verbleef zij als weeskind in het collegiantenweeshuis ,De Oran.i
appel' te Amsterdam Kort na het overlijden van ds Wolff, in 1""
neemt Aagje haar intrek bij Betje. De eerste vrucht van hun m
menwerking wats geen roman, maar .Brieven over verscheidene on
derwerpen,' als opvoeding, onderwijs en bijgeloof. Vervolgens kom!
in 1781 een verzameling liedjes uit in drie delen onder de titel .Eco
nomische liedjes.' In deze liedjes komt de eenvoudig werkende stee
aan het woord tot lering en vermaak en verbetering van de smaal
Mem moet tevreden zijn met zijn lot, want ,de bedaarde beschouw:
der mensen ziet de noodzakelijkheid der zeer onderscheiden state L
rangen en uitdeling der goederen al te wel door, om ooit enige ge
lijkheid te willen invoeren, die niet mogelijkheid zij: maar tracht dl
n zijn kring gelukkig te maken.' Over de taakverdeling van 4' I
vriendinnen bij het schrijven van hun romans en gedichten tast nuf I
in het onzekere. Nijhoff, in het voetspoor van Busken Huct, heef-1
geen goed woord over voor Aagje, maar dr H. C. M. Ghijsen spreek'-
van een eenheid uit tegenstellingen. In de Economische Liedjes ze?-1
gen zij dat zij geen fabrieken kunnen helpen met schrandere uitvin I
dingen, maar zij kunnen rijmfen en verscn maken. ,Elk moet wat
doen ter bevordering van het algemene welwezen.'
