garantie gemak
de postgiro
ZELANDIO
b3
"139
druiven
sap
Open Oosterschelde Vuiligheid
do's makkelijk!
Milieuverontreiniging
op
de t.v.
CONDOOMS
VONNIS
GROETPLICHT VOOR MILITAIREN
MARIHUANA
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 9 JULI 19?
Omdat de heer C. van de Klippe In men gevaar voor uitschuring der oe-
n„n,m»r oT =- vers, en daarom zou geen terugkeer
meer mogelijk zijn en een snelle af
sluiting van de Oosterschelde nood
zakelijk, maar die afsluiting Is niet
eerder beraamd dan in 1978 en moe-
reageert op mijn ingezonden
van 22 juni, moge Ik een wederwoord
schrijven.
Wat is zijn gezegde ,dnt het alge
meen belang zal moeten prevaleren
boven he' eigen belang* iets anders
dan een goedkope gemeenplaats
Het gaat Juist om de vraag op welke
wijze het algemeen belang het beste
wordt gediend: al of niet afsluiting
van de Oosterschelde. Met klem van
redenen heeft de Studiegroep Oos
terschelde in een drietal memoranda
aangetoond dat het openblijven van
deze zoute zeeboezem een groot na
tionaal belang mag lieten, dat af
sluiting een nationale ramp bete
kent.
Het is een onbewezen stelling dat af
sluiting méér veiligheid zal bieden
dan versterking der dijken, zoal* bij
de Westerschelde en elaers geschiedt.
Het is een grove vergissing dat de
afsluiting goedkoper uitvalt dan het
brengen der dijken op deltahoogte;
volgens berekeningen van de studie
groep zal de afsluiting met de daar
bij komende waterstaatswerken een
nadelig verschil van ongeveer een
oniljara gulden opleveren. Het is een
loze bewering dat afsluiting een ein
de zal maken aan dijk- en oevervaJ-
len; door het wegvallen van eb en
vloed en de druk van een constante
hogere buiten-waterstand zullen de
laag gelegen polders ln veel ernsti-
Het is een dwaze redenering de vrij
recente bevindingen van biologen en
ecologen ongegrond te verklaren met
een verwijzing naar technische stu
dies en beschouwingen uit de jaren
vijftig, alsof de wetenschap met be
trekking tot milieubeheer en de
daarvoor vereiste maatregelen zou
hebben stil gestaan.
Het is meelijwekkend onthaald te
worden op flagrante tegenstrijdig,
heden in de betoogtrant van de heer
C. vam de Klippe.
Kijk eens aan!
Voor Waterweg en Westerschelde
mogen .veiligheidsoverwegingen' ach
tergesteld worden bij de belangen
van de scheepvaart, maar dat mag
niet bij de even zo grote belangen
die onverbrekelijk verbonden zijn
met het ongeschonden behoud van
de voedselrijke Oosterschelde.
De vorming van een groot zoetwater
bekken .zal geen illusie blijken te
zijn', maar tegelijkertijd zal de toe
voer van vergiftigd Rijnwater, de
voornaamste voedingsbron voor het
gedroomde zoetwaterbekken, door af
leiding naar de sluizen bij Hellevoet,
sluis, buiten Zeeland kunnen wor
den gehouden.
.Belanghebbenden' bij de open Oos
terschelde moeten onder meer over
schakelen op Noordzeevisserij, maar
intussen zal de onontbeerlijke .kin
derkamer' van de visstand langs on
ze Noordzee-kust, dat is de Ooster
schelde, zijn afgegrendeld; ga maar
vissen in water zonder vis!
Door de dam bij Willemstad is de
vloedhoogte verhoogd, is er stroom
versnelling ontstaan met toegeno-
ZWEMMEN OP
ZONDAG
Het Is volgens mij helemaal niet
noodzakelijk op zondag te zwemmen.
Zes dagen, waaronder de vrije zater
dag, heeft men de gelegenheid naar
het zwembad te gaan. Als er
's zondag niet wordt gezwommen
kan ook het personeel van een vrije
dag genieten. Voetbal op zondag is
ook niet nodig. Dat kan op zater
dagmiddag. Daar moet het dan ook
heen. Dan keert de rust in vele ge
zinnen weer, want vele moeders zit.
ten tevergeefs op supporters en spe
lers te wachten met het middag
maal. Wat in Engeland kan, moet
toch ook hier kunnen? Dat lawaai
in onze dorpen en steden op zondag
is voor ieder weldenkend mens ver
keerd. Zes dagen kan men zich uit
leven en van alles doen. De zondag
moet voor ons een rustdag zijn.
J. Soetens,
Breskens
ADVERTENTIE
worden overgelaten
Tenslotte dat ,van harte welkom' in
Vlissingen dat de heer C. van de
Klippe toeroept aan de Arnemuidse
vissers die bij afsluiting van de Oos
terschelde uit Colijnsplaat zullen
zijn verdreven om... een veilig tehuis
te vinden in een haven met precies
enkel een Westeredhelde-dijk op del
tahoogte. Wel ja, opgejaagde Zeeuw
hulst nu maar met een soort
van-schepen eerst naar Vlissingen,
en later naar Engeland, Denemar
ken, Noorwegen. LJsland of Groen
land bijvoorbeeld en troost u met
de .niet-illusoire' bemoediging dat
hij, de bejaarde heer Van de Klippe.
te zijher tijd, wanneer u en uw
nakomelingen finaal failliet zult zijn
wel financieel even in orde zal ma
ken met een vooralsnog waardeloze
cheque op de internationale zuive
ring van de erkende boosdoener, de
vervuilde Ri; n.
Als geheel is het epistel van Van de
heer Klippe een aaneenschakeling
van ongerijmdheden of verkapte drog
redenen. Het zou vermakelijk zijn als
het niet zo onnozel ware.
Ik laat het hierbij en dank u voor
de gelegenheid uiting te kunnen ge
ven aan mijn ergernis.
Naar aanleiding van het tv.program-
inn .VPRO Picknick' het volgende:
Waarom nu toch altijd van die vie
zigheid en rariteiten? Ik spreek nu
over het zeer laag bij de grond han
gende groepje Dr John the night,
tripper'.
Hoe kan een beetje normaal denkend
mens dit nu toch mooi vinden? Vol
gens mij horen deze mensen thuis in
een psychiatrische inrichting. Als
dit nu zingen en muziek maken is.
dan zal ik graag eens een stelletje
gillende laveloos, dronken en getikte
fekken willen zien. Volgens mij zit
aar echter niet zo heel veel ver
schil tussen. Om het geheel niet al
te waardeloos te maken, moest er na.
tuurlijk een moeilijk ronddraaiend en
vooral zo bloot mogelijk persoon, lek
ker vunzig en smerig op het podium
ronddwarrelen
Maar dit moet zeker om het lekker
hip en modern te maken. De men
sen. die deze programma's in me
kaar flansen, moeten maar goed zo
doorgaan, dan wordt deze maat.
schappij nog rotter Het publiek zag
en keek ook zeer verstandig. Lekker
verheerlijkt en uitdrukkingloos.
Heerlijke gedachte dat deze mensen
de bloem eter natie' worden genoemd.
Waarom nriet eens een programma
zonder vuiligheid, sex. drugs en al
dat soort aanverwante artikelen
Dit is een vraag, die vele kijkgeld-
betalende mensen zich af zullen vra
gen. Alleen is bet zo jammer dat het
daar bij blijft. Alleen woorden maar
geen daden. Lang leve de VPRO.
Th C. M. Schutijser,
Van Bossestraat 152,
Vlissingen
Als voorzitter van de stichting Va
renscentrum Kanaalzone moet ik
protesteren tegen het argument, dat
de heer Huybrecht in de gemeente
raad van donderdag 25 juni jl aan
voert tot plaats big van publieke con
doomautomaten.
Het antecedent .derde zeehaven' dat
zo dikwijls te pas en te onpas ge
bruikt wordt, vind ik in dit verband
ook niet op zijn plaats. Zeehaven is
Terneuzen al eeuwen lang en altijd
hebben zeelieden die sexueel contact
zoeken, ook in Terneuzen hun weg
wel gevonden. Bovendien zullen de
moderne middelen tegenwoordig bij
de hierbij betrokken partners vol
doende bekend en voldoende in hun
bezit zijn. Ik zie daarom helemaal
de reden niet in om middels zeeha
ven en zeelieden een onbeperkte ruim
te te bewerkstelligen voor de sexuali.
teit in Terneuzen. De heer Huybrecht
insinueert hiermee alsof publieke
condoomverspreiding een urgentie-
geval is in verband met het toene
mende verblijf van zeelieden.
Ik weet niet of de jeug'd of hun
leiders de maat van 80 procent, die
de heer Huybrecht hen toemeet, voor
hun rekening willen nemen, maar
voor onze gasten van de zeevaart
wil lk deze waanvoorstelling, die
centraal publiek (in de gemeente
raad) gesteld is, in een andere ver
houding zetten.
Naast onze activiteit om tot een
varenscentrum te komen, is het oenze
taak om het oude beeid van een
dronkaard en vrouwenjager eens uit
de wereld te helpen. Men denkt nog
steeds dat een zeeman aan de wal
komt om zich te bedrinken en con
tact te zoeken met meisjes of vrou-
om voor zijn beteugelde heel
collega's aan de wal om eens van
dat schip af te zijn, eens andere
mensen te zien en zo mogelijk wat
met hen in contact te komen en dót
ze van deze opzet soms afwijken
hangt er van af. waar ze terecht ko
men, met wie ze in contact komen,
met wie ze een donsje maken.
Maar dat de aanwezigheid van deze
mensen al direct geïdentificeerd
wordt met een grotere vraag naar
condooms of een noodzaak om deze
gemakkelijk verkrijgbaar te stellen,
trekt nergens op.
Ik vind het jammer dat de heer
Huybrecht er geen betere visie van
een zeeman op na houdt. Het gebruik
van condooms heeft niets minder of
meer te maken met een zeeman, dan
met de bewoner op de wal, ik zou
kunnen stellen, minder.
Ik hoop door deze rechtzetting, dat
men over een zeeman eens gaat den
ken zoals men het over zichzelf zou
willen hebben en dat in de toekomst,
als onze stichting het centrum gaat
openen, er vrieDden van de zeeva
renden op bezoek komen die hen
zonder al deze ouderwetse vooroor
delen als goede gasten zullen ontvan
gen.
H. A. M. de Meyer,
Terneuzen.
ZWEMMEN IN
VLISSINGEN
Onder de kop .Zwemmen In Vlissin
gen' troffen wij dinsdag 30 juni in
de PZO een ingezonden stuk van
het VW-bestuur te Vlissingen aan.
Dit stukje had de volgende strek
king: Mensen wat jammer van dat
rapport over het vervuilde zeewater,
dat dat zo'n bekendheid heeft ge.
kregen, want nu komen er beslist
minder gasten.
En ja, dan verdient men minder. En
dat is erg. Niet dat vervuilde zee
water, of er nu 1 of 10 coliabac-
teriën per milliliter water in zit.
ten.
Meneer die en die 'wie dat is wordt
er niet bij vermeld) heeft gezegd
dat 10 ook nog wel kan. dus dan
nemen we dat dadelijk aan. Als de
toer1 sten maar komen! Of ze even
tueel ziek worden Is kennelijk min
der belangrijk. Dan is het geld toch
binnen.
Het zeewater is vervuild, dat is nu
wel zeker. In welke mate dit schade
oplevert, of al heeft gedaan, daar.
over is mem het niet eens en mem kan
dit ook nooit precies nagaan.
Maar, inplaats dat men zich druk
maakt over de oplossing van het pro
bleem, hoe men z'n eigen vuile wa
ter weer schoon krijgt en over de
schadelijke gevolgen voor mens, dier
en plant, windt men zich op over
zijn goede naam en het aartal bad.
gasten.
Helaas, zolang we in een kapitalis
tische maatschappij leven, zal dit
wel zo blijven
G. v. Geffen
M. v. Geffem-Wensvem
De kantlynschryver had gelijk; het
was niet verstandig. Ik zou het nog
sterker willen uitdrukken: het is een
farce! Acht maanden voor een groet
die niet werd gebracht. Het was dan
ook een prachtvondst van de VVDM
(De uitvinder moest een onderschei
ding krijgen: dat meen Ut) .Natio
nale groetdag'
En toch: hebben we wel gelijk? Is
die defensienota niet hypocriet
Want wie krijgsmacht zegt, zegt nu
eenmaal: gewelddadig optreden. En
wie dat vak Iciest, behoort er ook
de mentaliteit toe te hebben. En wie
die mentaliteit heeft zal de onzinni
ge tegenstrijdigheid .leger.in-vredes-
tijd' moeten opheffen door een zekere
bruutheid te cuLviteren! .Bevel is Be
vel' (hoezeer we het ook de nazi's
(ADVERTENTIE)
voor wie'm aanneemt voor wie 'm afgeeft
Lees maar!
Elke girobetaalkaart
wordt door de Postgiro
tot 100,- gegarandeerd.
Dat is de waterdichte
zekerheid dat elk bedrag
tot 1100,- per kaart
op uw postrekening wordt
bijgeschreven. Snél,
gespecificeerd en wel!
Dus: kaart ontvangen?
Giropas gezien? Kassa!
Schrijf maar!
Betaal met de pen
prompt en precies het
juiste bedrag.
Zonder buikige portemonnaie
of buitige portefeuille.
De girobetaalkaart - u krijgt
er steeds 20 - is altijd
pasklaar: geen gewissel en
„Hebt u niet kleiner?".
En al uw uitgaven staan
overzichtelijk zwart op wit
dank zij de dagafrekeningen.
woord (hoe kan het anders) door de
WDM heeft een wijze zet ge
daan. Intermenselijke problemen
(officieren-manschappen) kun ie an
ders oplossen; door vindingrijkheid.
Je hebt te doen met de krijgsraad:
die staat voor schut, niet zozeer
door hun vonnis als wel door de ori
ginaliteit van het verweer. Dóiar
kunnen volk en regering van leren
Hoeveel op onze nationale begroting
is gereserveerd voor: geweldloze en
geestelijke weerbaarheid, controle op
politieke en militaire voorlichting,
polemologisöhe studie en pulblilkaties
vredesrisieo's M.harden voor oor.
logsrisico'sü dat wél.
Wie krijgsmacht zegt, zegt ,in we
zen'; keiharde discipline; want daar
op alleen lóópt de verderfmachine.
,Acht maanden voor wie niet groet'
is eigenlijk een stuk kleur beken
nen: het zó en niet anders! Een
bajonet op het geweer s nu een
maal geen asperge. Die acht maan
den voor niet groeten .hoort veel
meer bij het principe van de geweld-
praktijk' dan taptoes, fraaie unifor
men, vaandels en beëdigingen.
Het militaire apparaat is één mach-
Dus de kantlijnschrijver had gelijk;
maar dan moet ons volk de conse
quenties onder ogen zien. Zoals prof.
Quispel, Leids bioloog, het pas zei
leven op aarde de gevaarlijkste tijd
aangebroken door de combinatie van
oorlog enwetensahap. De krijgsraad
heeft onze hele cultuur gevonnist:
en maar 8 maanden
P. J. Pennlngs,
Ned. herv. pred.
Axel
Brief gericht aan de heer Filius.
Doordat ik eerst op 29 juni jongstle
den van vakantie terugkeerde was er
geen gelegenheid uw brief van 15
juni eerder te beantwcorden. Laat
mij mogen vooropstellen dat ik het
bijzonder waardeer dat u zo spon
taan reageerde op het Interview dat
de PZC mij eind mei afnam.
Staat u mij toe de zaken z» eenvou
dig mogedljk voor te «tellen. In dit
natiHirbesohermingsjaar zijn door pu-
blikaties, radio- en tv-ultzendingen
de ogen geopend van zeer velen, aan
wie onze lotsverbondenheid met de
natuur voordien geheel of gedeelte
lijk was ontgaan. De vele stemmen
die niet alleen in Nederland, maar
over de hele wereld zich nu laten ho
ren zijn er het bewijs van dat men
zxh eerst nu goed gaat realiseren
dat vandaag beslissingen genomen
worden, die het lot van komende ge
neraties onafwendbaar en onomkeer
baar gaan bepalen.
Met ontroerend vertrouwen wordt
aangenomen dat wetten ons zullen
beschermen tegen onheil; aan velen
ontgaat nog de betekenis en de juiste
interpretatie van de veel gebruikte
toevoegingen: .voorzover uitvoerbaar'
die aan diezelfde wetten juist hun
kracht kunnen ontnemen,
Onze vertegenwoordigers in gemeen
te, provincie en regering moeten hun
beslissingen baseren op adviezen van
experts, zoals uzelf zegt, maar....zel
den zijn experts unaniem in hun oor
deel: bovendien lijkt het nuttig en
gewenst op de hoogte te blijven van
Naar aanleiding van het in het num
mer van de PZC van vrijdag 3 juli
jongstleden verschenen hoofdartikel
waarin kritiek wordt geoefend op de
sententie van het Hoog Militair Ge
rechtshof, waarbij een dienstplicfi-
veroordeeld tot acht maanden ge
vangenisstraf niet aftrek van voor
arrest en ontslag uit de militaire
dienst, omdat hij had geweigerd een
meerdere te groten, moge ik de le
zers van dit blad op het volgende
opmekzaam maken.
Ten eerste betrof het hier een sol
daat, die incidenteel had geweigerd
te groeten zulk een weigering, hoe
ernstig op zichzelf ook, had mis-
sohien nog wel krijgstuchtelijk af
gedaan kunnen worden maar ie
mand, die had aangekondigd in het
vervolg geen enkele meerdere meer
te zullen groeten, terwijl hij boven
dien had verklaard zelf uit te zul
len móLken, of hij aan een militaire
parade al dan met zou deelnemen,
als hem zulks werd gelast. Gezien
het bovenstaande heeft het HMG
dan ook mijns inziens terecht aan
deze militair een vrij strenge straf
jelegd, waarbij ik doe opmerken,
t de krijgsraad hem in eerste aan
lag tot een veel zwaardere straf
had veroordeeld. De bijkomende straf
ontslag uit de mdhtaire dienst, zal
door ae be.rokkene wel niet als straf
zijn gevoeld-
In dit verband moge ik de aandacht
vestigen op een berichtje in een lan
delijk dagblad, waarin was vermeld
dat in het Rode Lger in het ver
volg meer aandacht zal worden be
steed aan ceremonieel en militaire
muziek, aangezien het eerste een be.
langrijke invloed heeft op de opvoe
ding van de soldaat tot een goed
militair en patriot (-), terwijl de
militaire muziekkorpsen waarvan
ar. dit tussen haakjes, in Nederland
officieel slechts vier bestaan van
ouds een grote rol hebben gespeeld
bij de omlijsting van ceremoniële
militaire gebeurtenissen. Men verge
lijke hiermede de acties die h.t.l.
tegen parades worden gevoerd, die
reeds gevolg hebben gehad, dat men
die nauwelijks meer .durft' te hou
den en die tegen de NAVO-taptoe
en de Taptoe-Delft, die er reeds toe
hebben geleid dat de eerstgenoemde
verleden jaar voor het laatste is ge.
houden, terwijl de Taptoe-Delft '70
naar ik vernomen heb, ook de laatste
zal zijn. Ik moge verder wijzen op
het feit, dat op blz 656 van de .Ge
schiedenis van de tweede wereldoor
log" bij een portret van de Russi
sche maarschalk Tymasjenko onder
andere het volgende te lezen staat:
.Zijn naam zal voor altijd verbon
den blijven met de .tucht' in het
Rode Leger, die het ger.ngste ver
grijp tegen de voorschriften zoals
verzuimen te groeten, ongenadig
strafte.
Maar in Nederland wordt de ouriclh,
ring van een .Vereniging van dienst
plichtige militairen' niet alleen toe.
gestaan, maar zij krijgt vam hoger
hand alle mogelijke medewerking:
zij heeft nb naar aanleiding van bo
vengenoemde sententie van het HMG
een .nationale groetdag" georgani
seerd. die een regelrechte bespotting
van de militaire groetplidht vormde.
De heren' dienstplichtigen hebben
hierbij op straat uniform gedragen,
wat nb voor miliatiren heel on-
roon is, want zij mogen, ook m
kaïzernes, kampen en inrichtin
gen, voorlopig alleen maar ,na dc
dienst' burgerkleding dragen (ook tij
dens de maaltijden), zij slapen niet
meer in kribben met strozakken,
maar in bedden -iet .echte' matras,
sen en ontvangen eerstdaags dezelf
de bezoldiging ais het militaire be
roepspersonen zulkt in afwachting
van de gelijkheid van bezoldiging
vam scholieren met hun onderwij
zers en leraren en van de studen
ten met hun professoren.
Mr. J. J. Beyerman,
oud.res. kapt. v. sp. d.v-im. KNIL
1) Hoewel ik de mogelijkheid dat ik
m deze achter loop, niet geheel wil
uitsluiten, meen ik toch, dat een door
het HMG uitgesproken voim-.s met
zó heet. maar sententie'. Bij de
krijgsraden spreekt men wel van
een .vonnis'. Ook in de burgerlijke
<3traf) rechtspraak bestaat er zulks
een verschil in terminologiebij de
kantongerechten en de arrondisse
mentsrechtbanken spreekt men van
.vonnissen', die worden .uitgespro
ken' bij de Hoge Raad der Neder
landen en bij de Gerechtshoven van
.arrestanten', die worden .gewezen'.
de jongste onderzoekingen op milieu
hygiënisch gebied.
De vertegenwoordigers die zich vam
hun mijns inziens weinig benijdens
waardige doch vrijwillig op zich ge
nomen taak, moeten kwijten, kimmen
hum beslissingen memem zonder zich
van de zienswijze van anderen iets
aan te, trekken. Natuurlijk, zij beroe
pen zich dam op het feit .gekozen' te
zijn. Diegenen, die aam bepaalde
met name genoemde bevolkings
groepen een oordeel ontzeggen op
die groepen! Het zou interessant zijn
te weten welke groepen van hun de
mocratisch recht tot het uitbrer
vam hum stem geen gebruik wen
te maken.
Is dat gewenst omdót men ten rechte
of ten onrechte van mening was dat
aam gevoelens van onbehagen geen
of nauwelijks aandacht wordt be
steed? De eenling voelt zich machte
loos; het moet toch ook aam u niet
zijn ontgaan dat verenigingen als de
Vereniging Milieuhygiëne Zeeland
tegenwoordig uit de 'grond schieten
Verantwoordelijk toont zich die ver
tegenwoordiger die het oor te luiste
ren legt bil wat leeft onder de bevol
king diiie zich bij zulke verenigingen
aansluit. Dót zijn namelijk die bur
gers, die zidh niét apatisch opstellen
m de mening dat naar hun stem tóch
niet geluisterd wordt, maar die hopen
en vertrouwen dat bestuursleden vam
een vereniging zoals de Vereniging
Milieuhygiëne Zeeland, aan wie zij
hum vertrouwen schenken, aan hun
onbehagen vorm zullen geven door
toekomstplannen kritisch te beschou
wen niet alleen, maar ook uitleg te
geven aan zaken, waarvan de draag
wijdte aam velen nog ontgaat.
Uit opmerkingen vam overheidswege
zoals vam industriële Zijde mag af
geleid worden dat een vereniging als
ae vereniging Milieuhygiëne Zeeland,
waarvan ik het voorrecht heb secre
taresse te zijn, geacht wordt .tégen
de industrie' te zijn. Naar mijn me
ning zijn zulke uitlatingen een teken
van zwakte (gebrek aam argumenten)
omdat daarvan geen enkel~bewijs ge
leverd kan worden.
Uit uw biief haai ik nog de navolgen
de zinsnede aam: .Overigens waag ilc
mij af, of mijn opvattimgem op het
terrein vam milieuhygiëne veel af
wijken vam de uwe. Mijn opvatting
a. dat lozen vam verontreinigd water
op rivieren en op zee. zo spoedig mo
gelijk wettelijk moet worden verbo
den, zodat alleen gezuiverd water mag
worden geloosd.
b. dat luchtverontreiniging zoveel als
maar mogelijk is moet worden tegen
gegaam. Daarom juich ik toe, hetgeen
het ontwerp van wet op de luchtver.
ontreinmgimg als uitgangspunt neemt,
namelijk niet uitgaan, vam de gedach
te hoeveel ludhtverontreinriglng nog
kam worden toegelaten, maar wat is
het maximum dat kam worden tegen-
Met grote belangstelling heb lk uw
.Kantlijn' van donderdag 2 juli over
marihuana gelezen. Ik ben blij dat
u vrij voorzichtig bent geweest in
de hier aangehaalde zin: .Daaruit
blykt dat door marlhuuna-gebruik de
behoefte kan ontstaan om op ando
re middelen ,higli' te worden'.
Hoewol u voorzichtig bent geweest,
om ln deze zin het woordje ,kan' te
gebruiken, wil ik echter nog eens
met klem de nadruk leggen op het
feit dat de zogenaamde .stepping-
stone-theorie' (de theorie van logi
sche overgang via softdrugs op hard
drugs) absoluut niet bewezen is,
hoewel velen die zonder meer aan-
Verder spreekt u In het hierboven
genoemde artikel over .verslaving'.
Dit woord verdient mijns inziens e-
nige toelichting aangezien men het
tweeërlei kan interpreteren. In de
literatuur over drugs spreekt men
namelijk over verslaving als men die
middelen bedoelt die leiaen tot licha
melijke verslaving. Dit is absoluut
niet het geval bij. marihuana. Wel
is er en dit is waarschijnlijk in
het door u geschreven artikel be
doeld sprake vam een eventuele
psychische verslaving. Psychisch
kan men echter overal aan ver
slaafd zijn; om het bekende voorbeeld
maar te noemen: sigaretten. Ook kan
men psychisch verslaafd zijin aan pe
permunten of dropjes.
Dit wil echter niet zeggen dat
het lichaam er nadelige gevolgen
van zou ondervinden als men a
een van de hierboven genoemde k
delen zou stoppen. Dit is ook)
geval met marihuana.
Bijzonder positief vond ik in uw
tikel dat u er op wees dat het
Ïirobleem nog sterk in de emot*
e sfeer ligt in Nederland en
goed in andere landen. Er wJ.
veel over geschreven en gepa
maar een goed, objectief ondercl
is nog steeds niet ingesteld. Dtp
iets wat mij vreemd voorkomt. T
Er zijn al heel wat losstaande <d
zoeken gedaan naar de omvang
februilc, er zijn speculatieve psrf
ogische visies omtrent de ges
ker verschenen en ook over de»
king van verschillende drugs. Ij
onderzoeken hebben nog geen if
staande, of bijna geen vaststa
gegevens kunnen verstrekken. 2k
er nog steeds de vraag ,Is hasjies»
vaarlijk of niet?', een vraag dieï
steeds onbeantwoord blijft voer;
buitenstaander en (lie een twist»
vormt voor verschillende dokte,
Zo zegt de een dat hasjiesj-gebt
geen kwaad kan: minder kwaad J
roken en veel minder kwaad dat
cohol. Een andere onderzoeker fl
hier echter lijnrecht tegenover.
Ik eindig met de wens dat de i
van Europa in de nabije toekJ
een objectief onderzoek zal later
stellen omtrent alle problemen
drugs met zich mee hebben gebi»
en dat het ons de noodzakelijke!
delljkheid zal verschaffen inzakt)
ze problematiek. Het wordt wel'J
de overheid schijnt overal ge*
voor beschikbaar te stellen. Wast
pas zo laat aan een zo'n levend»
bleem waarmee men al langer f
gisteren worstelt
Kon. Juhanastraalf
Midde
milieuhygiëne posrtief
lang zij op constructierve wijze een
bijdrage tracht te leveren inzake de
reinheid van het milieu, daarbij re
kening houdend met het feit, dat wij
m onze moderne maatschappij zonder
industrialisatie niet meer kunnen le
ven; ook niet in Nederland,'
Nu uit bovenstaande drie punten In.
dteirdaad blijkt dat onze opvattingen
opvallend geLijkluidend zijn neem ik
de vrijheid u bijgaand een aanmel
dingsformulier voor het lidmaatschap
van de vereniging Milieuhygiëne Zee
land toe te zenden, met ter uwer
oriëntering een exemplaar van de
statuten, waarop koninklijke goed
keuring is aangevraagd. Wellicht
ten overvloede maak ik er u nog op
attent, dot alle bevolking groepen in
de vereniging vertegenwoordigd zijn.
Inmiddels verblijf 1k met vriendelijke
giroeten, hoogachtend,
J. H. Stiikkeloruim.Vervooren.
Middelburg.
(ADVERTENTIE)
^^^anv^Tloe7jdATuiu!M97^^^
Kennis cn gelukzaligheid! Nimmer sprak in
ettelijke eeuwen de Godsdienst zo bevatte-
lijk. Nimmer trad de hemelse Zedekunst u zo be
vallig tegemoet. Nimmer schikte de onverander
lijke Rede zich zozeer naar de aandoenlijkheid
uxoct harten.'
De lezer mag raden in welke eeuw wij met dit citaat zijn. Het
staat in de voorrede (eerste druk) van de Historie van Mejuf
frouw Sara Burgerhart, door de dames Betje Wolff en Aagje Deken.
Deze Historie komt in 1782 uit. In de reeks Literaire verkenningen
heeft P. H. Simons inleidingen, tekstbesprekingen en fragmenten
uit het werk van Wolff en Deken uitgegeven, alsmede uitvoerige bio-
bibliografteche gegevens (1970) onder de titel ,Wij beginnen te sym
pathiseren'. Wij herinneren u nog aan de gegevens over het leven van
deze beide vrouwen die met data en vergelijkende kalender achterin
het boekje zijn opgenomen. Elisabeth Bekker, later Betje Wolff,
word in 1738 te Vlissingen geboren. In 1754 werd zij aamgenomen
als lid van de gereformeerde gemeente te Vlissingen. Een jaar la
ter ontvluchtte zij een dag na haar zeventiende verjaardag de ou
derlijke woning in gezelschap vam de jonge vaandrig Mathijs Gar-
gon. Men kan zich voorstellen dat dit in de Sceldestad nogal een
schandaal veroorzaakte met als gevolg onder censuur ran de kerke-
raad: Betje tot mei 1756, Gargon tot eind 1757. Zij huwt op 8 no
vember 1759 met de 52-jarige Adriaan Wolff, predikant te De Beem-
ster, die zij nad leren kennen via een briefwisseling over taal- en
dichtkunde. Uit haar Vlissingse tijd is een met Oostindische inkt ge
tekend portret van haar bekend op 16-jarige leeftijd. Zij wordt afge
beeld met een uitgave van het gedicht vn.n Pope: Essay on mam, dat
zij in proza zal vertalen en uitgeven (1781). ,Haar hele leven vond ze
in dit gedicht een richtlijn voor zelfkennis en aandacht voor de
mens.' Zij had ook grote bewondering voor Rousseaiu
In 1776 begint de briefwisseling tussen Aagje en Betje.
Agatha, later Aagje, werd in 1741 geboren. Van 1746 tot 1767
verbleef zij als weeskind in het collegiantenweeshuis .De Oranje
appel' te Amsterdam Kort na het overlijden van ds Wolff, in 1777,
neemt Aagje haar intrek bij Betje. De eerste vrucht van hun sa
menwerking wais geen roman, maar .Brieven over verscheidene on
derwerpen,' als opvoeding, onderwijs en bijgeloof. Vervolgens komt
in 1781 een verzameling liedjes uit in drie delen onder de titel ,Eco.
nomlsohe liedjes.' In deze liedjes komt de eenvoudig werkende stad
aan het woord tot lering en vermaak en verbetering van de smaak.
Mem moet tevreden zijn met zijn lot, want ,de bedaarde beschouwer
der mensen, ziet de noodzakelijkheid der zeer onderscheiden staten,
rangen en uitdeling der goederen al te wel door. om ooit enige ge
lijkheid te wMlen invoeren, die niet mogelijkheid zij: maar tracht elk
in zijn kring gelukkig te maken.' Over de taakverdeling van de
vriendinnen bij het schrijven van hun romans en gedichten tast men
in het onzekere. Nijhoff, in het voetspoor van Busken Huet, heeft
geen goed woord over voor Aagje, maar dr H. C. M. Ghijsen spreekt
van een eenheid uit tegenstellingen. In de Economische Liedjes zeg
gen zij dat zij geen fabrieken kunnen helpen met schrandere uitvin
dingen, maar zij kunnen rijmen en versen maken. ,ELk moet wat
doen ter bevordering van het algemene welwezen.'
rood of wit
tijdelijk
Geniet van alle B3 fruitsappen
puur geperst uit appels.
tomaten, druiven,
sinaasappelen, abrikozen,
k peren en perziken. A
