N.S. hadden elf miljoen over
voor beperkte overname Rolma
Oostenrijkse minister
beschuldigt Wiesenthal
13
Meer inspraak voor
burger gevraagd op
ruimtelijk gebied
GEERTSEMA: VVD BLIJFT EEN
LOYALE REGERINGSPARTNER
Maurice Gilliams
kreeg Campertprijs
VRIJDAG 12 JUNI 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ALS REGERING MEDEWERKING HAD WILLEN GEVEN
Nieuwe voorzitter
ABVA gekozen
I)EN HAAG (ANP) Het congrea
van de algemene hond van ambtena
ren heeft woensdag op de tweede dag
van deze driedaagse vergadering de
heer J. Hoogerwerf hij acclamatie ge
kozen tot bondsvoorzitter. Hij volgt
de heer Van Rossen op die vrljdagmld-
dag afscheid neemt wegens het herei.
ken van de pe-nsinengcrechtigde leef.
tijd.
UTRECHT (ANP) Er is nooit sprake geweest van een bod van
de Nederlandse Spoorwegen op de afdeling rollend materieel van
Werkspoor in Utrecht. Wel heeft de directie van het spoorwegbedrijf
na de kamerdebatten over Werkspoor vorig jaar november de moge
lijkheid bestudeerd om, als de nood aan de man zou komen, de belan
gen van de NS bij de voortzetting van de lopende seriebouw veilig te
stellen door overneming van een deel van de produktielijn van trein
stellen. De spoorwegen hadden daarvoor ca elf miljoen gulden over.
De NS zou dan de afdeling .Rolma' gedurende beperkte tijd (zo'n
tien jaar) met 400 tot 425 werknemers (thans ruim 1000) willen
voortzetten.
Van dit plannetje kwam evenwel niets terecht, omdat Werkspoor de
waarde van grond, gebouwen, machines e.d. van het Rolma-complex
op 24 miljoen taxeerde. Inrekenen van dit bedrag zou voor de NS be
tekenen. dat de kostprijs van het te bouwen materieel veel te hoog
zou worden.
in de huidige opzet niet meer mogelijk
is, als een directe bedreiging voor de
eigen onderneming is ervaren. .Slui
ting van .Rolma' op korte termijn zou
de lopende order van 80 rijtuigen, te le.
veren tot oktober 1971 en ook de wel
door staatssecretaris Keyzer toegezegde
vervolgorder van 60 rijtuigen (levering
ADVIES NAAR MINISTER
De spoorwegen gingen bij de bereke
ning van de overnamesom uit van de
huidige marktprijs van een treinstel,
het aantal manuren, materiaalkosten
en toeleveringen. De spoorwegen heb
ben deze overneming overigens nooit
ais een ideale oplossing gezien, zo blijkt
uit een voor het spoorwegpersoneel be.
stemde verklaring van de spoorweglei
ding. .Het was alleen maar bedoeld als
een uitweg voor als de nood aan de
man zou komen, een weg die overigens
alleen zou kunnen worden bewandeld
met goedkeuring van de regering", aldus
de spoorwegleiding.
Regering
De NS tekent daarbij aan, dat in
middels in de tweede kamer wel dui
delijk is gebleken, dat de regering
niet in die richting denkt. Waarbij
dan bovendien nog het gat tussen eli
en 24 miljoen gulden om een oplos,
sing vraagt.
Reeds spoedig na de kamerdebatten
vorig jaar november bleek, dat het
overnamebedrag dat Werkspoor in
gedachten had ruim tweemaal zo
hoog was als dat. wat de NS er op
grond van de kostprijsberekening
van de te bouwen series zou kunnen
insteken.
Tot onderhandelingen is het dan ook
niet gekomen, aangezien bij voor
baat vaststond dat dit verschil niet
door betrokkenen kon worden ov
brugd.
Over het ,bod dat in feite geen bot
was', zegt de NS, dat de aankondiging
van de VMF-directïe dat voortzetting
van de prod.uk tiie van rollend materieel
DR BERGHUIS VRAAGT
ONTSLAG ALS EERSTE
BURGER VAN KAMPEN
KAMPEN (ANP) Burgemeester dri was riet bereikbaa,
W. P. Berghuis van Kampen heeft aan
de koningin wegens gezondheidsredenen
ontslag gevraagd, zulks met ingang van
16 juni 1970.
Sinds 16 juni 1952 is hij burgemeester
van Kampen geweest, na voordien eer-.
f»te burger te zijn geweest van Smilde.|
Hij fungeerde gedurende een aantal ja
ren als voorzitter van de ARP en is
momenteel nog lid van de eerste kamer
der staten-generaal.
Dergelijke orders past men niet zomaar
op korte termijn en met behoud van
levertijd en prijs, in bij een andere fa.
brikant', aldus redeneerde men bij de
spoorwegen.
Zowel het acute belang, het zeker stel
len van de lopende orders, als het be.
lang op wat langere termijn: een nieu
we weg zoeken op de markt in het bui
tenland, maakten het voor de NS nood.
zakelijk naast in globale oriëntatie de
produktie.capaciteit elders, ook te be
zien of en hoe de produktielijn voor
rollend materieel van Werkspoor draai,
ende kon worden gehouden.
Kleine eenheid
Zou Werkspoor zijn Rolma' aiet vol
doende winstgevend kunnen maken, dan
zou de NS of (liever nog) een der
de gegadigde wellicht een deel van de
boedel en een beperkte bemanning kun.
nen overnemen om daarmee in een klei
ne. afzonderlijke eenheid, de produktie
nog voort te zetten tegen een aanvaard-
bare kostprijs.
De woordvoerder van de Nederlandse
Spoorwegen kon geen nadere toelichting
geven op de verklaring van zijn direr,
tie. Evenmin ging hij in op de vraag
of het aanvankelijke aanbod van de
NS thans nog geldt, dat wil zeggen
overneming van een deel van Rolma' te
gen een prijs van elf miljoen gulden
en met medewerking van de regering.
De woordvoerder van de vakbonden ont
hield zich van commentaar. Hij deelde
slechts mede, dat de vakbonden van
ochtend nadere mededelingen zullen
doen op een persconferentie in Den
Haag. De woordvoerder van de VMF
KAMER AANVAARDT WET
ZIEKENHUISBOUW
Ds schrijver Maurice Gilliams is don
derdag door burgemeester nir V. G. M.
Ma-rijnen van Den Haag in de verga
derzaal van de Haagse gemeenteraad «le
voornaamste prijs van de Jan-Campert.
stichting, de Cnnstantijn-Hiiygensprijs
(ƒ5000) uitgereikt. Daarmee werd liet
gehele oeuvre van de zeventigjarige
Belgische literator bekroond.
De overige prijzen elk f 2500 groot,
werden uitgereikt als Jan-Caimpertprij.
zen voor poëzie aan Hans Vlek voor
zijn bundel .Een warm hemd voor de
winter', en aan Rutger Kopland voor
de bundel .Alles op de fiets, als vrijver-
bergpMjzen voor proza aan Geert van
Beek voor ,De steek van een schorpi
oen' en Ivo Mic'hiels voor .Orchis mili.
tatans', en als bijzondere prijzen aan
Jacques den Haan voor de bundel
beschouwingen en kritieken ,Een leven
als een oordeel' en aan J. J. Overstee
gen voor zijn studie een proefschrift
.Vorm of vent. opvattingen over de
aard van het literaire werk in de Ne
derlandse kritiek tussen de twee wereld
oorlogen.'
Het bestuur van de Jan.Camperststich-
ting kende de prijzen toe op voordracht
van het advies van een commissie, die
werd gevormd door Geruit Borgers.
Pierre H. Dubois en Gerrit Kamphuis.
DEN HAAG Burgemeester
Marijnen heeft gisteravond de
Cons tan,lijn Hnygensprijs uitge
reikt aan de Antwerpse schrijver
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Zonder hoofdelijke stem-
ming heeft de tweede kamer zich gis
teren akkoord verklaard met een wet
die de bouw van ziekenhuizen en andere
instellingen ten bate van de volksge
zondheid regelt. Er zijn in de wet enkele
kleine vooral technische wijzigin
gen door middel van amendementen aan
gebracht. Eerder waren er enkele var
«le zijde van de regeringspartien alsmede
een aantal van de oppositie. De meeste
amendementen van de oppositie werden
echter verworpen.
Gisteren zijn de debatten die woensdag
avond waren begonnen afgerond met een
antwoord van staatssecretaris Kruisin-
ga van volksgezondheid. Aan de hand
van vele cijfers zette hij uiteen dat er
de laatste jaren heel wat gedaan was
aan nieuwbouw en modernisering. Zo
zijn vorig jaar ruim 214 miljoen gulden
uitgegeven' voor de bouw, van algemene
ziekenhuizen tegenover slechts 95 mil
joen in 1966. De stijging bij de bouw
van algemene verpleeghuizen bedroeg
zelfs 250 procent en bij zwakzinnigen
inrichtingen bijna 300 procent aldus de
staatssecretaris. Naar aanleiding van
vragen van verschillende kamerleden
zette de staatssecretaris uiteen dat de
ze nieuwe wet inderdaad niet als al
leenstaand moet worden bezien. Ze zal
worden gevolgd door vernieuwing dan
wel aanpassing van andere wetten op
het gebied van de volksgezondheid. Wan
neer de wet geheel in werking zal zijn
kon de bewindsman niet meedelen. Dit
is niet alleen afhankelijk van de goed
keuring door de eerste kamer maar
houdt ook verband met de snelheid en
volgorde waarmee verschillende onderde
len van kracht zullen worden. Het is
namelijk de bedoeling de wet trapsge
wijs in te voeren. Een amendement 1
de liberale mevrouw Veder-Smit om
college van ziekenhuisvoorzieningen in
het leven te roepen dat een adviserende
taak heeft werd aangenomen.
dering van de donderdagmiddag in
vergadering
van de Raad van Advies voor de
secretaris en de heer 1
kamp tot bondspenningmeester.
Voor het eerst im de geschiedenis vanl
de op 1 januari 1947 tot stand gekomen Den Haag genouaen
ABVA was een stemming nodig
twee kandidaten voor de functie
tweede bonds-secretaris-bondspenning. i Ruimtelijke Ordening werd beslo-
meester. Van de 2525 geldige stemmen J
gingen er 1365 naar de heer h. A. p. M. ten een door een commissie van de
«a* en 1160 naar <la hear Th. So»ha-lra^ „pge8teld ontwarp-advia.
ha» ntat'zes „gm" - !- mogelijkheden, die in het
dacht
rijgen
veld, zodat eerstgenoemde gekozen bleek
Het congres sprak zich bij handopste. Qver de mogelijkheden,
ken met zes stemmen tegen en éen ont. -
houding ui: voor het voorstel van het algemeen bestaan Om de bevolking; t»«d (dorpsraden,
hoofdbestuur over een gewijzigde ver- i
I houding tot het ambtenareneentrum sterker bl) de vorming van het
en de centrale van hogere ambtenaren, ruimtelijk beleid op verschillende
Dit zal kunnen leiden tot een erkenning
van deze centrales en de daarbij aan
gesloten bonden. Het hoofdbestuur werd
gemachtigd de nodige stappen te doen.
BISSCHOPPEN KEUREN
KERKELIJK HUWELIJK
HOMOFIELEN NIET GOED
voorbereiding van een streekplan vanuit
de streek), de centrale provinciale com
missie 'een nieuw provinciaal orgaan
van brede samenstelling met een verge
lijkbare functie als die van de raad van
advies voor de ruimtelijke ordening
de raad voor de stedebouw (een 1
adviesorgaan in grotere gemeenten )-
Daarnaast zijn vooral op gemeentelijk ni
veau tal van andere raden of commis
sies denkbaar, die bepaalde organisaties
kunnen bundelen of vertegenwoordigin
gen van de bevolking in 'n bepaald ge-
i breed
Discussie
TBECHT (ANP)
De bisschoppen
aan
«le kerkelijke inzegening
fiele vriendsehapsverbintenis.
donderdag medegedeeld door bel secrr-
1 tariaat van de bisschoppenconferentie.
De bisschoppen, aldus deze mededeling,
achten een dergelijke inzegening
fiastoraal ongewenst en tegen het be-
ang zowel van de homofielen zelf als
van de gemeenschap waarvan zij deel
uitmaken. Homofielen zouden zich ver
der van de gemeenschap vervreemden
als zij de vele ethische en psychology,
sche vragen, <3ie rondom de homofiele
levenshouding bestaan, op deze wijze
zouden beantwoorden. Het probleem van
de kerkelijke inzegening van een homo.
fiele verbintenis kan niet los worden
gezien van de vele andere problemen,
waarvoor de homofilie, de homofielen
zelf en de gemeenschap zijn gesteld.
De bisschoppen zijn met de werkgroep
pastorale hulp aan homofielen van me.
ning «lat de kerken aan de problemen
van de homofiele medemens meer dan
in het verleden aandacht moeten beste
den, discriminatie moeten tegengaan en
alle pastorale hulp bieden waartoe zij
in staat zijn, aldus de Nederlandse bia-
s«Ji oppen.
overheidsniveaus te betrekken, uit I
te brengen aan de minister van
volkshuisvesting en ruimelijke
ordening. De bewindsman had de
raad om een dergelijk advies go;
vraagd. In het ontwerp-advies I
wordt met name aandacht besteed
aan de mogelijkheden tot inspraak
bij de beleidsvorming op het ni-,
veau van de gemeente en de pro-1
vincie.
In het ontwerp-advies. waarin enkele
tekstwijzigingen zullen worden aange
bracht, worden op de verschillende fa
cetten, die bij het verlenen van inspraak
aan de orde komen, ingegaan. Zo zegt
de commissie onder meer. dat de in
spraak van de bevolking niet in de plaats
kan treden van de uitspraak van het ver
antwoorde bestuursorgaan, provinciale
staten of gemeenteraad en dat het meest
aangewezen middel om volksvertegen
woordigers bij de beleidsvoorbereiding te
laten meedenken en -spreken intensieve
inschakeling is van speciale staten- of
raadscommissie voor de ruimtelijke or
dening. Dit zijn, aldus het ontwerp, geen
commissies van voorbereiding van de be
handeling van officiële voorstellen, maar
vaste commissies van advies en bijstand
aan gedeputeerde staten of burgemees
ters en wethouders. Naast de informele
vormen van communicatie en inspraak
zijn er meer permanent gedachte in
spraak- en adviesorganen denkbaar. De
Tenslotte wordt in het advies aan
dacht besteed aan de wijze, waarop
de bestuurder op informele wijze ;n
discussie kan treden met de burgera
over a3n de orde gestelde ideeën en
organen, die in het advies speciaal aan- nieuwe vormen
als hoorzitting, contactavond. ge
spreksgroep en enquête te zijn in
gegaan. zegt het advies: het zou bij
zonder nuttig zijn, indien de ervarin
gen met inspraakprocedures syste
matischer en uitvoeriger zouden
kunnen worden onderzocht en gere
gistreerd. Te denken valt aan een
wetenschappelijke begeleiding en
evaluatie van bepaalde uitgekozen
besluitvormingsprocessen in de prak
tijk, Daarnaast zou op een rentraa!
punt in bet land een permanente in
stantie kunnen worden gesticht, die
zich speciaal toelegt op het bundelen
van de documentatie- en informatie
verstrekking over voorbeelden en er
varingen op het gebied van inspraak
bij ruimtelijke ordening.
In een toelichting tot de leden van de
raad merkte de voorzitster van de com
missie Inspraak, mevrouw- mr Chr. A. de
Ruyter-De Zeeuw, op. dat de bestaande
kanalen voor inspraak niet voldoende
zijn. Directe inspraak achtte zij het beste
op gemeentelijk niveau te verwezenlijken.
Zij bracht enige, wat zij noemde knelpun
ten naar voren en zei o.m. dat het voor
deel van openheid groter is dan het na
deel.
Er zal verder veel geëxperimenteerd
moeten worden en kinderziektes zullen
moeten worden overwonnen. Ook meende
zij. dat de geheimzinnigheid rond ambte
lijke rapporten veel moeilijkheden ople
vert. Nodig is het winnen van vertrou-
het gaat om het zoeken naar
i democratie.
Neger werd blank:
eis 500.000 dollar
schadevergoeding
niet toegewezen
CLEVELAND, OHIO (RTR)
Een huidspecialist van de univer
siteit van Vale heeft donderdag
voor «le rechtbank in Cleveland
getuigd dat «le verandering van «le
huidskleur van de neger James
Finley naar zijn mening niet door
een medicijn veroorzaakt kan zijn.
Finley heeft een schadevergoeding
van 500.000 dollar geëist omdat
zijn huid blank is geworden na
een behandeling in een ziekenhuis
voor een maagzweer. Hij wijt zijn
verandering in huidskleur aan on
achtzaamheid van het ziekenhuis
en de artsen. Volgens de huidspe-
cialist komt het verlies van pig
ment voor bij ongeveer 1 procent
van de bevolking van de Verenig
de Staten, ongeacht ras. Hij acht
het wel waarschijnlijk dat de me
dicijn het pigmentverlies bij Fin
ley heeft bevorderd, maar volgens
hem zou het op de duur toch zijn
opgetreden.
Raad voor de kunst
vraagt prioriteit
voor muziekscholen
DEN HAAG (ANP) De raad voor de
kunst heeft in een advies aan de minis-!
ter van cultuur recreatie en maatschap-1
pelijk werk gewezen op de noodzaak van
een verandering van het beleid der rijks
overheid ten aanzien van de muziekscho-1
len.
Na de oorlog heeft de overheid name.
SbnSK. ïfrLZl/'S?- j WENEN - Ir Simon Wiesenthal
SSLSlta^*l*oSïïS*lS dSis er gistermorgen door desocia-
echter in financiële nood verkeren, zal listische minister van onderwijs.
AANVAL OP DOCUMENTATIECENTRUM
sche Partij is, tijd wordt dat dei 11'J dleP ;s geschokt, dat Oostenrijk
J J zozeer, zelfs tot in de eigen rijen, door
Oostenrijkse democratie zijn reke-|de nazis is geïnfiltreerd.
Inderdaad heeft Gratz ln de oorlog
de overheid de consequenties van deze
ontwikkeling;, die mede een gevolg van
haar beleid is, onder ogen moeten zien.
Bijna 60 procent der ruim 100 muziek
scholen met 150.000 vrijwillige leerlin
gen gaat gebukt onder financiële tekor
ten. Als gevolg hiervan dreigen leerlin
genstop. vermindering van lessen, geva
ren voor de rechtspositie van leerkrach
ten en bevoorrechting van beter gesitu
eerde leerlingen. De gemeenten, die
thans ongeveer 83 procent van het tota
le subsidiebedrag opbrengen, kunnen I
en willen soms met hoger gaan, ai-j meen secretaris van de Sociahstl-
dus de raad voor de kunst.
Gratz, van beschuldigd een gehei
me, buitenechtelijke organisatie te
leiden, met de neo-nazistische Na
tional Zeitung te heulen en met
.dubieuze' methoden zijn inlichtin
gen te winnen, zodat het volgens
de minister, die bovendien alge-
ning met het zogenaamde docu-
mentatiecentrum van de heer Wie- j
senthal vereffent.
.Moeten we er misschien nog op wach.l
ten, tot ook bondskanselier Kreisky!
door Wiesenthal voor een illegale na
zi wordt verklaard', aldus minister
Gratz, «Le op het woensdag geopende
partijcongres van de Oostenrijkse so-|
cialisten sprak. Na zijn rede heerste
er in de zaal een pijnlijk stilzwijgen.!
Later heeft een andere prominente so
cialist, Handels, minister Gratz van re.
pliek gediend door te verklaren, dal De bedoeling van Gr
zijn opleiding bij de Napola gehad,
de Nationalpolltische Erziehungsan.
stalt, waarmee Hitier een elite-jeugd
voor het duizendjarige rijk wilde
vormen. Na de oorlog is Gratz socia
list geworden, maar hij is één van
de weinige socialisten geweest d:e
al in het begin van de jaren zestig
voor een coalitie tussen de socialis
ten en de neo-nazistische Vrijheids
partij hebben gepleit, hetgeen toen
onder andere op de tegenstand van
de anti nazi's in de eigen gelederen
is afgeketst.
zonder t
LIBERALEN ZOEKEN GEEN VERWIJDERING
,Een toevallige,
beetje ongelukkige
opeenvolging van
kwesties...'
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG .Een toevallige,
beetje ongelukkige opeenvolging
van kwesties, die ons principieel
nogal hoog zitten'. Zo verklaart
de fractieleider van de WD,
mr W. J. Geertsema, het optre
den van zijn partij de laatste
twee weken in de twee
waarbij de liberalen tot drie
keer toe op nogal opvallende wij
ze uit de boot van de regerende
coalitie vielen. Zij joegen daar
mee hun confessionele vrienden
tegen zich in het harnas en ver
troebelden de sfeer tussen de
regeringspartijen.
Eerst gaf men tot verrassing van de
coalitiegenoten en tegen het advies
van de regering in steun aan een
motie van de PvdA (oppositie) waar
in om een pensioenregeling voor
joodse oorlogsslachtoffers werd ge
raagd. Daarna greep de liberaal
tionairen, die i
trouwen hebben in maatschappelijke
organisaties dan in de individuele
mens. Dat steigeren van de confes
sionele fracties begrijp ik overigens
niet zo best. Br zijn van hun zijde
ook wel eens moties en amende
menten gekomen die ons niet zo aan
spraken. Denk maar eens aan de op
stelling van de anti-revolutionairen in
greep de liberaal het, debat over de belastingcorrectie.
Geurtsen zontler voorkennis van de christelijke partijen voelden zich
confessionele fracties een onbetcben- echter overvallen.
«Ie wetswijziging oxer de pbo aan Gee„ri??I1^:Lif®t1s^lnee.r overle& over het
i met steun van de PvdA en D'66
rechtstreekse verkiezing
schapsbesturen te eisen, waardoor mi
nister Rootvink een parlementaire ne
derlaag leed. Vervolgens diende de
liberaal Rietkerk in het debat over
«le AOW' een motie in waarin werd
gevraagd «le kinderbijslag op bel hui
dige peil te bevriezen.
amendement-Geurtsen was wellicht
op zijn plaats geweest. Het zou nor
maal ook zijn gebeurd, maar de
zaak kwam plotseling versneld op
de agenda en er bleef geen tijd
voor overleg. Trouwens, wat maakt
het uit: het zou toch niets hebben
uitgehaald.
tot nu toe overigens nog geen ant
woord op gekomen. Ik wil met het
AR-convent in het vooruitzicht wel
zeggen dat ik het zou betreuren
wanneer we zonder een dergelijk
stembusakkoord de verkiezingen in
zouden gaan. Want dan moet je de
nadruk leggen op -.vat je scheidt,
terwijl je bij een akkoord de nadruk
legt op wat je bindt. Dat laatste
zou Ik verreweg prefereren boven
het eerste, hoewel net voor de VVD
in électroraal opzicht voordeliger zou
zijn om ongebonden de verkiezingen
:n te gaan. Dat electorale voordeel
laten wij graag schieten voor een
verkiezingscampagne waarin geen
nadruk op de scheidslijnen behoeft
te worden gelegd.
eerdere gevallen vooral ARP en CHL
Drs J. Boersma, woordvoerder van gen.
de anti-revolutionairen in het debat Geertsema:
over de pbo verweet deze weck de
liberalen op felle toon de fundamen
teel democratische spelregels te heb
ben genegeerd en sprak openlijk van
een .anti-confessioneel verbond' tus
sen VVD. PvdA, en D'66. Ook in
het jongste nummer van Ned. Ge
dachten, het weekblad van de ARP,
worden de liberalen ernstig voor hun
optreden gekapitteld.
Wij gaan niet zover te stellen dat hier
aan politieke betekenis moet worden
gehecht in deze zin dat de libera
len een hechtere samenwerking zou
den zoeken met de socialisten', al
dus het blad. ,Maar elke politieke
betekenis hieraan te ontnemen gaat
ons ook te ver. Al was het maar
door te constateren dat de gevolgde
methode geen tijdige cn open in
de D toch niet wat overmoedig
geworden door de verkiezingsuitsla-
PvdA?
fi J' VVD loukl dus üiet naar de PvdA?
Ul)€rm0€(ll§: G^'^sema: .Absoluut niet. Er zijn na-
fel door Simon Wiesenthal openlijk te
beledigen, de Vrijheidspartij op zijn
hand te krijgen, die met haar 5 slem-
men in het parlement de socialistische
minderheidsregering onder bondskanse
lier Kreisky net aan de vereiste meer
derheid kan helpen. Zonder die steun
staat deze regering volkomen machte
loos en is haar vermoedelijk maar een
korte levensduur beschoren.
Publikaties
Daarbij komt dat de socialistische re
gering in hoge mate geïrriteerd is door
publikaties van Wiesenthal in het
Duitse weekblad Der Spiegel over de
socialistische minister van binnenland,
se zaken Rösch. Rösch is volgens Wie.
senthal in de oorlog lid van dé NSDAP
geweest met het partijnummer 8.595.796,
itgeen Rösch zelf heeft bestreden door
te verklaren, dat hij zich indertijd
had opgegeven als lid. maar nooit aia
zodanig door de partij is geaccepteerd.
aantal terreinenje
.Wij zijn niet overmoedig
coalitiegenoten
ertsema: Aan \erwijdering is geen
sprake. Het gaat nergens om breek
punten. Ik geloof «lat er teveel ge
wiekt aan onze opstelling van «le
laatste weken is toegekend. Wij heb
ben ons bij de behandeling van «le
grote vraagstukken steeds een loyaal
regeringspartner geloond. Maar 'ook
al vorm je samen een coalitie, daar
om ben jc het nog niet altijd eens.
Er zijn nu eenmaal punten waar
over je van mening verschilt. Voor
zover het niet. gnat, ran afspraken
bij «le kabinetsformatie gemaakt,
moet die vrijheid er zijn.
iden te o-ver dus om mr Geertsema U hebt na dé statenverkiezingen be
te vragen of er opzet in bet spel was. loofd geen misbruik van uw sterkere
Geertsema: ,Geen enkele. Het :s puur positie te zullen maken.
toeval. Het ging hier om zaken die Geertsema: .Van misbruik is ook geen
al een hele tijd lopen en nu tegen sprake. Dan zou ik ontbinding van
hot einde van de regeringsperiode de kamer hebben gevraagd
waarop de WD dichter bij de PvdA
staat dan bij de confessionele par
tijen. Maar voor de periode tot 1975
zie ik het helemaal niet zitten. Wat
ons scheidt is nu eenmaal nog altijd
- een stuk groter dan wat ons bindt
zijn wel een beetje geïrriteerd als Zal straks bij de formatie van een
ik dat mag zeggen. Met name door nieuw kabinet het verzet van de
de uitspraken van Mellema op de VVD tegen invoering van een dis-
algemene vergadering van de CHU trictenstelsel of hogere kiesdrempel
waarin hij de WD gebrek aan be- geen roet in het eten gooien
wogenheid verweet. Dat is T
kring niet plezierig gevallen.
sjirake van verwijdering tussen
Later toen Wiesenthal met details aan
kwam Rösch zou ook lid van de SA
en Napola-leraar zijn geweest is
hij haastig teruggekrabbeld door te zeg
gen, daA hij zelf er in ieder geval
nooit van op de hoogte is gebracht, «lat
hij als lid was aangenomen.
Bondskanselier Kreisky heeft hierover
het stilzwijgen bewaard. Aangezien h-.j
van joodse afkomst is, hetgeen in de
Oostenrijkse politiek een voelbare han
dicap betekent, is hem een oude nazi
in zijn kabinet als alibi zonder twijfel
welkom. Deze schoonheidsfou. kan bo-
'endien nooit door de «jjrote oppositione.
Volkspartij tegen hem w<
gespeeld, omdat «leze laatste partij zelf
Rösch als staatssecretaris van defensie
in de- rooms-rode coalitieregering van
1959 heeft geduld.
Als speculatie m het achterhoofd heeft
bij minister Gratz vermoedelijk ook
meegespeeld, dat de zwakke positie van
zijn regering wellicht spoedig nieuwe
verkiezingen noodzakelijk maakt; dat
de kleine en verkalkte Vrijheidspartij
steeds minder in staal, is de nazi-steni-
men aan zich te binden en dat deze
stemmen, naar schatting altijd nog zo'n
200.000 een vruchtbaar reservoir voor
de socialistische partij zou kunnen vor
men. wat door zo'n uitschieter als van
gisteren tegen Wiesenthal mooi kan
worden aangeboord.
irden uit-
in onze Geertsema: .Invoering van een hogere
kiesdrempel zal onze steun niet krij-
gen en een districtenstelsel is voor
ons zelfs onaanvaardbaar. Verschijn
selen als kabouters en bejaarden in
de politiek zijn van voorbijgaande
aard. evenals de Boerenpartij, de
PSP en de PPR van voorbijgaande
aard zijn gebleken en wellicht straks
ook D'66. Een deel van de kiezers
wil nu eenmaal zijn stem telkens j Intussen zou dit wel eens het effect
uü? oev®n- Moeten wij van een boemerang kunnen hebben,
want tegelijkertijd heeft minister Gratz
Boemerang
Opzet?
hen dwingen op een bepaalde partij
te gaan stemmen? Ik ben groot
voorstander van vrijheid en verdraag
zaamheid. ook op dit gebied. Dat
neemt niet weg dat het verschijnsel
van kabouters als zodanig ons wel
aan het denken mag zetten. Daar
moeten de politieke partijen probe-
ten iets aan te doen. Maar de men
taliteit van een volk verander je
met met kunstmatige ingrepen in het
hiermee de niet minder grote groep van
anti-nazi's, die voor het grootste deel
altijd socialistisch hebben gestemd,
voelbaar van de partij verwijderd.
Wiesenthal zelf beschouwt «leze wilde
beschuldiging dan ook als een politie
ke tactiek. ,Alg hij mijn documentatie
centrum eeu veeraorganisatie noemt,
laat hij dan maar eens vertellen hoe-
"eel moorden liet centrum op zijn ge-
beginnen los te komen" Wat 'de pbo
betreft Is er gewoon sprake van een
principieel verschil in maatschap
pijbeschouwing met de anti-revolu-
1 gevraagd.
niets liever dan de coalitie laten
voortbestaan. We hebben de confes
sionele partijen daartoe zelfs een
stembusakkoord aangeboden. Daar is
kiesstelsel. Ik begrijp trouwens de I weten heeft. Juist als voormalige Na-
noodzaak ook niet helemaal, want j pola-leerling had minister Gratz zich
het ziet er allerminst naar uit dat voor bevooroordeeld moeten verklaren
net land onregeerbaar wordt. Dat en deze aantijging moeten overlaten
hebben de jongste verkiezingen op. nan één van «Ie socialisten, die in een
nieuw aangetoond. concentratiekamp hehhen gezeten'.
