PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT KABOUTERS DRINGEN DOOR IN RADEN Vakbonden staan achter ,prikkelstakingen' VMF Politiek gezicht nieuwe' Zeeuwse gemeenteraden verandert nauwelijks Zware verliezen voor Boerenpartij - winst voor CPN Huursubsidie gaat 1 juli van start Troepen uit Vietnam volgens schema IN AMSTERDAMDEN HAAG, LEEUWARDEN, ARNHEM, ALKMAAR EN LEIDEN Malaise Japan vermindert loodgehalte van benzine Vandaag in de krant... Minister maakt regeling bekend Buikklachten door verontreinigd drinkwater Pernis Nixon voor radio en tv: AVONDPLOEG IN UTRECHT NAAR HUIS BOEREN NU VAN HET TONEEL... 213e jaargang - no. 129 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 4 juni 1970 55 50. NI 5144 (kt, Nd 5505 «dy 01185 514. u» 1751» A"„ (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Bij de gisteren gehouden verkiezingen voor de ge meenteraden hebben de kabouters van de Oranje-Vrijstaat op nogal spectaculaire wijze hun intrede gedaan. Zij veroverden in Amsterdam maar liefst 5 zetels, genoeg om een wethouderszetel te kunnen clai men. Ook in Den Haag (2), Leeuwarden, Arnhem, Alkmaar en Leiden (ieder 1 zetel) drongen de kabouters in de raden door. Verdere opvallende punten bij de ze verkiezingen de Boerenpartij kreeg overal zware nederlagen te incasseren en is vrijwel tot nul geredu ceerd: de grote winst die de CPN in een aantal streken behaalde: de opkomst van stemgerechtig den was nog minder dan bij de statenverkiezingen. De reacties op hun verkiezingsoverwin ning liepen nogal uiteen. ,Ik heb het ge voel dat de mensen een grapje hebben willen uithalen', rei mevrouw Haya vnn Someren-Downer. voorzitster van de WD. .Maar zij geven weinig houvast voor een gedegen stadsbestuur'. De Amsterdamse socialist Han Lam mens waardeerde echter positief de in ruil van de Boerenpartij tegen de ka bouters. ,Ik hoop dat de kabouters vol doende kader hebben', ze: hij. .Er zit ten ongetwijfeld mensen bij die vooral op het stuk van het welzijnsbeleid goe de denkbeelden hebben'. Mej. mr A Goudsmit (D '66) voorspelde de ka bouterbeweging volgend jaar ook lan delijk succes. Volgens drs Den Uyl, fractieleider van de PvdA in de tweede kamer, hebben de kabouters hun succes te danken aan de .lieve revolutie'. land, waar de stembus opvallend meer kiezers trok dan in de grote sleden, bleef toch nog 25 tot 30 pro cent thuis. De stad Utrecht hoekte wat dit betreft een triest rekord: 46 procent van de kiezers bleef weg, waaraan de dreigende sluiting van Werkspoor niet vreemd zal zijn ge weest. In Den Haag bleef 42 pet van de kiezers thuis. Voor de rest gaven de uitslagen ten op zichte van de in mei gehouden verkie zingen voor de provinciale staten geen spectaculaire verschuivingen te zien. De trend die toen kon worden geconsta teerd. zette zich nu voort. Dat wil zeg gen. een licht herscel voor de drie chris telijke partijen, ook daar waar men ge zamenlijk optrad en een licht verlies van het PAK. al handhaafde de PvdA zich in de meeste plaatsen redelijk. De KVP liep vooral m het zuiden iets te rug. In Maastricht verloren de drie christelijke oartijen zelfs de meerder heid. De ARP moest hier en daar stem men afstaan aan GPV en SGP. die ook nu weer winst boekten. De VVD ging opnieuw vooruit. De CPN boekte op nieuw winst, vooral in de gebieden met sociale onrust f Oost-Groningen en Utrecht). D '66 moest met een lichte teruggang genoegen nemen, ook in de plaatsen waar zij reeds vertegenwoor digd was, zoals in Zwolle en Helmond. Het verlies voor de PSP zette zich •oort en de Boerenpartij werd compleet uit vele raden gewipt, ook in Den Haag zij over 5 zetels beschikte. Opkomst De opkomst was bjj deze raadsver kiezingen niet veel beter dan bij de statenverkiezingen. Op het platte- Klaaswaal nr 1 HILVERSUM (ANP) In de race tussen de gemeenten om het eerst de verkiezingsuitslag compleet ge leld en becijferd te hebben is As- Seren, dat op 18 maart jongstle. en bij de statenverkiezing voor. op liep. deze maal verslagen door het Zuidhollandse Klaaswaal. Om 19.27 uur kwam het telegram met de uitslag van deze kleine ge. meente (er werden 1214 geldige stemmen uitgebracht ruim 71 procent) bij de verkiezingsdienst van het .ANP in de Hilversumse studio II binnen. Precies vijf mi nuten later was het telegram de talloze controleschijven gepas seerd en had de rij van uitslagen op het telexnet geopend. Intussen had zich ook Asperen aangediend, drie minuten na Klaaswaal. TOKIO (RTR) De Japanse regering wil het loodgehalte in de autobenzine met vijftig proeent per gallon verlaagd cien. Het ministerie van internationale handel en industrie heeft de Japanse producenten van benzine opgedragen het. loodgehalte vanaf l juli 1970 te verlagen tot 1,1 cc per gallon. De industrie wordt tevens gevraagd het loodgehalte binnen vyf jaar volledig uit de benzine te halen. In de voorsteden van Tokio lijden de laatste tijd veel mensen, die in de buurt van een drukke autoweg wonen, aan loodvergiftiging. Volgens artsen is het lood in de benzine hier de oorzaak van. Gs-leden De nieuwe Zeeuwse staten hebben gisteren een nieuw college van gs gekozen (Pag. 2). Jordanië Verkiezingen Nieuws over de verkiezingen van de gemeenteraden in Zeeland: pag 1. 6 en 7. Binnen- en buitenlands nieuws: pag. 1, 3, 9 en 11. Zeeuws nieuws: pag. 2, 5, 6 en 7. Sport, pag: 13. Radio-tv: pag. 15. Financieel nieuws: pag 17. DS'70 politieke groepering DS '70. gevormd door de weggelopen rechter vleugel van de PvdA, boekte in zijn bol werk Eindhoven slechts 5,6 procent van de stemmen, volgens drs Van Stuyven- berg, oprichter van de partij, toch nog een redelijk uitgangspunt voor verdere activiteiten. DS '70 kreeg in Gorinchem en Zeist twee zetels, in Capelle aan de IJssel kreeg zij te weinig steun om in de raad te komen. Verder deed zich in vele gemeenten een enorme versnippering voor. Van de nieuwe kleine groeperingen, die voor het eerst meededen, kregen in enkele ge meenten de bejaardenpartijen een zetel Binding Rechts kreeg in Apeldoorn, waar Harmsen wethouder is. zes zetels, maar drong in andere plaatsen nauwe lijks door. DEN HAAG (GPD) Minister Sehutlnieuw een aanvraag moet worden g |heeft gisteren zijn regeling bekendge-|daan. j maakt voor het verstrekken van indivi-1 Wanneer de gemeente van Inwoning vj 'duele huursubsidies. In aanmerking voor oordeel is. dat de gesubsidieerde huur- een subsidie komen huurders, die een belastbaar inkomen hebben beneden 15.000,-. Subsidie wordt slechts ver leend aan huurders van woningen, die gedurende de laatste tien jaar zijn ge bouwd in de woningwet- of premie- sector. Uitgangspunt voor het verstrek ken van subsidie is, dat die huurders meer dan 15 tot 17 pet van hun be lastbaar inkomen aan huur betalen. De bijdrage, die van jaar tot jaar op nieuw moet worden vastgesteld, aan de hand van inkomen en huur, kan uiteen lopen van 100,- tot 900.- per jaar en moet worden aangevraagd bij de ge meente. Bij een huurprijs van minder dan 1025,- per jaar wordt geen bij drage toegekend. Van de huurprijs moet in voorkomende gevallen worden afgetrokken bedragen die in de huurprijs zijn opgenomen voor centrale verwarming en stookkosten. De minister geeft daarvoor normbedra gen aan: resp. 240.- per jaar voor verwarming en 300,- per jaar voor stookkosten. der een beter passende woning kan krijgen, zal de bijdrage jaarlijks wor den verminderd. Zodra de bijdrage hier door minder dan 120 zou gaan be dragen, vervalt zij geheel. I)e regeling is neergeled in de .beschik king aanvullende huursubsidie', die oplheid: een grote groep, die langzamer 1 juli 1970 in werking zal treden. |hand lak heeft aan alle politiek en d« erkiezlngen Kinderen het mogelijk was. zou men van nationaal j standpunt uit bekeken de verkiezingen van gisteren maar 7JQ g;,uw mogelijk moe- ten vergeten. Een uitslag om - katterig van te worden: ka- j houters, slechte opkomst, weinig plus- 1 punten voor de gevestigde partijen, te ruggang van de jonge groep die vier jaar geleden met verfrissend elan be gon. enfin een reeks verschijnselen die de burger weinig moed kunnen geven. I Men zou ze inderdaad moeten kunnen vergeten, deze verkiezingen. Het verve- lende is echter dat dét juist niet gaat. Want deze verkiezingen zijn hoe dan ook de registratie van een politieke ma laise, waarin ons land zich duidelijk be vindt. En dat is een conclusie, waaron der men niet uitkan. fel de slechte opkomst. In reeksen van sleden lag het opkomstpercentage tussen de vijftig en de zestig, in Vlissin- gen bijvoorbeeld om even in Zeeland te blijven was het nog geen negen envijftig. Zo langzamerhand lijkt het er op alsof de thuisblijvende minderheid zich omzet in een zwijgende meerde r- George Wallace, die bekend staat als een fervent voorstander van rassen scheiding, is opnieuw gekozen tot gou verneur van de Amerikaanse staat Ala bama. Volgens een niet-officiële opga ve, nadat de meeste uitslagen binnen waren, had de 50-jarige Wallace 542.154 stemman, tegen 510.422 voor zijn tegen stander, de huidige gouverneur Albert Brewer. Huurders met inwonende en verdie nende kinderen (met een jaarinko men van tenminste ƒ1000,-) moeten de huurprijs verminderen met 200 per kind. Om voor de maximale bijdrage van 900,- per jaar in aanmerking te kun nen komen mag het belastbare inkomen van de huurder niet hoger zijn dan 19000 per jaar. Met een inkomen van ten hoogste 15000 kan men nooit meer aan huursubsidie ontvangen dan 420 per jaar. Een huurder moet een daar tussenin liggend inkomen van 12000 kan ten hoogste ƒ600 aan huursubsidie ontvangen, wanneer zijn woning ten minste 2800,- per jaar aan huur kost, Het subsidie wordt per kwartaal uitbe taald. De bijdrage wordt verstrekt over een tijdvak van een jaar, waarna op- ROTTERDAM (GPD) In Pernis heb ben zich zes mensen met buikklachten gemeld bij hun huisarts. Het vermoe den bestaat dat zij vorige week veront reinigd water hebben gedronken. Toen stroomde er water van een verkeerde samenstelling door het- net, waarover geluidswagens aan het publiek mede delingen hebben gedaan. Het chloorgehake van het water in Pernis is thans normaal. Aanvankelijk werd het water extra gechloreerd. De geneeskundige dienst zoekt nu naar ziekteverwekkende bestanddelen aan de hand van watermonsters. Verkiezings uitslagen Pagina 9 AMSTERDAM Groot was de vreugde bij de Amsterdamse Ka bouters. Die vreugde uitte zich rond het Lieverdje', dat een ka boutermuts en andere versieringen kreeg, terwijl uit een zolderven ster met grote letters het woord Kabouter' verscheen. Athene krijgt geen Amerikaanse wapens WASHINGTON (RTR) De Ameri kaanse regering heeft nog geen beslis- sing genomen over een opheffing van het sinds 1964 bestaande embargo op de verkoop van wapens aan Griekenland. Dit is woensdag meegedeeld door de woordvoerder van het witte huis, Ro. nald Ziegler. WASHINGTON (AP) President Nixon heeft vannacht in een rede voor radio en televisie de Amerikaanse militaire actie in Cambodja een volledig succes genoemd, waardoor de terugtrekking van de Amerikaanse troepen uit Vietnam volgens schema verzekerd is. ,Ik kan u melden dat al onze grote militaire objectieven bereikt zijn', zo ver klaarde de president. .Zolang de oorlog voortduurt, kunnen wij tegenslagen verwachten. Maar na het succes van deze operatie, kunnen wij met vertrouwen zeggen dat wij ons aan ons schema voor terugtrekking der troepen kunnen houden'. j^antlijK UTRECHT (GPD) De avondploeg van Werkspoor Utrecht heeft woensdagavond besloten naar huis te gaan om vanmorgen in de kan tine aanwezig te zijn en daar samen met de dagploeg te vernemen wat het beraad van de ondernemingsraadsleden van het hele VMF- coneern heeft opgeleverd. De vakbonden steunen protestacties van één uur waar die vandaag in verschillende VMF-bedrijven worden gehouden. Zo deelde gisteravond de heer Wamsteeker van de NW- meetaalbedrijfsbond mee na een vergadering met afgevaardigden van alle VMF-ondernemingsraden. De letterlijke tekst van de die de bonden gisteravond uitgaven luidt: .Daar waar morgen protestacties een uur worden gehouden als sym pathie niet de collega's van de afdeling rollend materieel' in Utrecht en als waarschuwing aan de raad van bestuur van de VMF dat in volgende gevallen een met de voeten treden van het pro tocol en de collectieve arbeidsovereen komst niet getolereerd zal wor den, steunt de vakbeweging deze actie'. De voorzitter van de ondernemingsraad van Werkspoor-Utrecht, Nol de Jong, zei dat hij de verklaring een goed re sultaat vond. Op de vraag of hij niet bang was dat in Utrecht de zaak uit erklaring de hand zou lopen en de werknemers zouden besluiten tot een staking van langer dan een uur. zei de heer De Jong ,dat zou dan de eerste keer zijn dat ik de zaak niet in de hand kon houden'. De heer Wamsteeker uitte nogmaals zijn teleurstelling over de uitspraak van de directeur van Werkspoor - Utrecht ;r E. E. van Rhede van der Kloot, dat de politieke beslissing in Den Haag de beëindiging van de activiteiten van de afdeling .rollend materieel' noodzaakt. .Zowel in het protocol dat wij in no vember vorig jaar hebben opgesteld, als in een artikel in de cao was neerge- Zie slot pag. 3 kol. 4) UTRECHT Typerend voor de stemming bij Werkspoor Utrecht was het feit, dat woensdagmiddag een zwarte ,vlag' teen vuilniszakI halfstok werd gehesen. RUSTIGE VERKIEZINGEN; GEEN GROTE VERSCHUIVINGEN; HOOGTE- EN LAAGTERECORDS BIJ OPKOMST VLISSINGEN De verkiezin- gen voor de gemeenteraden, die woensdag werden gehouden hebben in Zeeland geen politie ke aardverschuivingen teweeg gebracht. Opvallend was wel dat er in alle opzichten .beperkt' is gestemd: de opkomst was voor politici nu niet bepaald om over te juichen en ook het aan tal Zeeuwse gemeenten waarin een nieuwe raad moest worden gekozen was klein. In verband met de pas tot stand gekomen herindelingen in Zeeuwsch- Vlaanderen en op Zuid-Be\e- Iand moest in slechts 25 ge meenten aan een nieuwe raad worden gedacht. Opvallend maar niet onverwacht was het duidelijke verlies voor de Boerenpartij. In de twee raden waarin deze partij nog vertegen woordigd was, Middelburg en Ylissingen, zijn de boeren nu ge heel van het toneel verdwenen. In Middelburg ging dat om één zetel, in Vlissingen om twee. D'66 stapte op zijn beurt deze zelfde raadzalen bin nen en zal er in gelijke zetelbezet ting optreden: één man in Middel burg, twee in Vlissingen. Waarmee natuurlijk niet gezegd wil zijn dat de D'66-stemmers afkomstig zijn van uiterst ontevreden ex-boeren. De SGP zette de verkiezingswinst die zich op 18 mei bij de statenver kiezingen. reeds manifesteerde voort: in verschillende gemeenten kwam deze partij tot een zij het geringe uitbreiding van het zetelaantal. Een zelfde iets kleinere winst kwam de VVD in Zeeland ten goede. Over het algemeen zijn de uitslagen van de Zeeuwse gemeenten moeilijk te toetsen aan het landelijk politiek totaalbeeld, een verschijnsel dat in de hand wordt gewerkt door het veel vuldig optreden van belangengroepe ringen van louter gemeentelijke aard. Geringe opkomst Deze raadsverkiezingen hebben in het algemeen aangetoond, voorzover dat via een opkomststatistiek te be oordelen is, dat de belangstelling juist omgekeerd. Vlissingen boekte een laagterecord van 58,98 procent en Middelburg kwam niet hoger dan 66 procent. Hoewel de Tholenaars over enkele maanden opnieuw naar (le stembus kunnen om zich uit te spreken over de samenstelling van de heringedeel de gemeente(n), was de opkomst op dit eiland niet slecht. Er waren weliswaar gemeenten waar men onder de 70 procent bleef, maar daar slaat dan het landelijk hoogte- Middelburg niet de AR een zetel meer gehad De Boerenpartij keert in de raad Mid delburg niet meer terug. In de twee grote gemeenten, die bij deze verkiezing vertrokken '.varen: Middelburg en Vlissingen, ziet het nieuwe beekl er als volgt uit. De eerste berekening bij de verdeling van de zetels voor de nieuwe ge meenteraad van Middelburg leverde het volgende resultaat op: PvdA 6, CHU 3, AR 4. SGP 2. WD 2. KVP 1 en D'66 1. Aangezien de Middelburgse raad wegens het overschrijden van het aantal inwoners van 30.000 in zijn nieuwe samenstelling 23 (twee meer) zetels zal tellen dan in de voorgaan de periode, bleven er na de eerste berekening nog vier restzetels te ver delen. Die vielen toe aan respectie velijk AR, PvdA, CHU en SGP. Daarmee gingen AR en SGP met de werkelijke winst strijken. Zij kregen er namelijk, vergeleken bij de huidige situatie, elk een zetel bij Vooral voor de VVD-fractie bleek bet een hard gelag. Had deze partij namelijk een vijftiental stemmen meer verworven, dan had de VVD en Vlissingen De Vlissingse gemeenteraad komende vier jaar de vertrouwde ge zichten van de Boerenpartij moeten missen, terwijl er twee nieuwe par tijen in d eraad zijn gekomen. Er vielen 27 zetels te verdelen, want door het overschrijden van de 40.000 inwoners zijn er twee zetels bijge komen. De zetelverdeling is als volgt: PvdA - PPR 12, CCP 8. WD 3. D '66 2 en RPCU 2. In eerste instantie waren de zetels als volgt verdeeld: PvdA - PPR 12, CCP 7, WD 2. D '66 2 en RPCU 1. Er bleven zodoende nog drie zetels te verdelen over. De eerste restze tel viel toe aan de CCP, die daarmee op acht zetels kwam. de volgende restzetel ging naar de RPCU en de laatste te verdelen restzetel bracht de VVD op drie zetels. Het scheelde overigens maar een gering aantal stemmen of deze laatste zetel was nog aan de CCP toegevallen i Verder nieuws over de verkiezingen op pagina 6, 7 en 8) Iaat voor wat ze zijn, na melijk een invuloefe ning voor liefhebbers. Het is natuurlijk mo gelijk om ook nu weer sussend te doen. om toch weer op positieve punten te wijzen de terug gang van de Boerenpartij bijvoorbeeld. Gisteravond hebben allerlei politieke fi guren pogingen ondernomen om deze geruststellende tactiek toe te passen. Maar dat is onzin: er is sprake van een malaise op het Nederlandse politieke toneel en dat is een ernstige zaak. Voor al wanneer men in aanmerking neemt dat volgend jaar kamerverkiezingen worden gehouden. Het tragische is echter, dat in de si tuatie van vandaag niet één-twee- drie verbetering is te brengen. Het gaat hier niet om mogelijkheden op korte ter mijn: de hergroepering van de politiek» partijen in Nederland is nu al enige ja ren aan de gang en zoals het er nu voor staat is het einde nog steeds niet in zicht. Zelfs is het onmogelijk om in deze partij vernieuwingen een bepaalde lijn t» ontdekken: allerlei ontwikkelingen zijn nog open en het ziet er met naar uit, dat de stembusuitslag van gisteren daar enige verandering in zal brengen. Er za! geduld geoefend moeten worden, geduld totdat in Nederland langzamerhand een nieuwe politieke conceptie gaat ont staan. In menig opzicht is dat tegelij kertijd een wisseling van de wacht tus sen de generaties: de politici die groot zijn geworden in de jaren van de depres- voor een deel verdwenen, de groep die na de oorlog de politiek in i ging is zo langzamerhand aan abdica tie toe. Deze overgang :s mede de oor- I zaak van de huidige malaise: het poli tieke testament dat de ouderen willen nalaten wordt door vele jongeren niet geaccepteerd, maar zelf zijn ze nog t» sterk in zichzelf verdeeld om grote groepen te kuniien boeien. Jawel, er zal I geduld geoefend moeten worden. De II vraag is alleen: is er wel tijd voor dat geduld? Dit is nu al gebeurd: de thuis blijvers zijn uitgegroeid tot een legioen, in sommige gemeenten bijna de helft van het aantal kiezers. Gisteravond kon men het weer horen via radio en tv: ,Die thuisblijvers vormen voor ons een uitdaging', aldus sommige politieke leiders. Een uitda ging? Was het maar waar. Het is veel erger, het is een klap In het gezicht. Het is te hopen dat nu toch eindelijk de tin teling daarvan eens in vele politieke ge laten zal worden gevoeld, opdat een zelfde klap bij de volgende verkiezingen kan uitblijven. De grote partijen zullen zich vooral wat de tactiek jegens elkaar betreft, eens moeten bezinnen: het kie zersvolk krijgt genoeg van partijbonzen die lekaar met woorden bestrijden die te weinig inhoud hebben. En laat men in polititke kringen niet vergeten, dat een zo grote groep van ongeïnteresseerden in ons land meer is dan alleen maar een percentage: het is ook een gevaar. Po litieke apathie kan ter andere ztjde leg den tot politieke avonturen. statenzaal de verkiezingen voor het college van gedeputeerden verlopen: Van Poelje, Kaland en Van Geesbergen werden herkozen. Hoek en Schlinge- mann namen als nieuwelingen achter de tafel van het college plaats. Voor de laatste vacature waren twee kandidaten met alleen de WD-afgevaardigde Schlin. gemann werd voorgedragen, ook 't SGP- lid Maljaars. Uit een oogpunt van zetel verdeling in de staten kon namelijk de SGP evenwel recht op deze plaats in het college doen gelden als de WD: bei de partijen beschikken over vijf staten- 1 leden. De kandidaatstelling door SGP- I fractievoorzitter Boender van zijn poli tieke vnend Maljaars was eigenlijk de enige pikante noot bij deze verkiezing: zij hield min of meer een uitdaging in lijke fracties, de CH en AR. Als die op de SGP-kandidaat zouden stemmen, zou hem dat weliswaar geen meerderheid, maar toch wel een extra dertien stem men geven en daarmee zou tevens d» protestantse eenheid duidelijk zijn gede monstreerd. In feite betekende de SGP- kandidaatstelling een principiële vraag voor de andere protestantse broeders: .Wie kiest u. een liberaal of een man met wie u ondanks verschillen toch ver wantschap moet voelen?' Kennelijk begreep AR-fractievoorzit- ter Van Bennekom dit ook zo. Hij stelde namelijk vóór de stemming vast. dat zijn fractie wat geestelijke achter grond betreft meer verwantschap met de SGP dan met de WD voelde. Een soort broederlijke liefdesverklaring der halve. Die goede verhouding was eigen lijk deze week al eerder duidelijk ge worden, namelijk tijdens een omstandig debat in de Middelburgse raad. Bete kende dit alles nu, dat de AR-fractie op kandidaat Maljaars zou stemmen Neen. Toen de heer Van Bennekom d» Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 1