NEDERLANDS
NIEUWE
OPPER-
HUISVROUW
KON NIET
KOKEN TOEN
ZIJ TROUWDE
DUIZENDEN VROUWEN TELEURGESTELD OVER
KWALITEIT VAN PANTY'S EN NYLONS
zeeuwse
courant
21
PER VROUW PER JAAR F 260,-
CULI
NAIR
AVON
TUUR
provinciale
BILTHOVEN Meta Laan-Benders de
nieuwe opper-huisvrouw van Nederland,
komt dit voorjaar niet aan de grote
schoonmaak toe. Vlak nadat ze op 14
mei officieel de presidente van de bijna
60.000 leden tellende Nederlandse ver
eniging van huisvrouwen is geworden,
heeft ze zich in Bilthoven als lijstaan-
voerster van de WD in de verkiezings
strijd voor de gemeenteraad geworpen.
Dat de schoonmaak er bij in schiet vindt
ze overigens niet zo erg, want mevrouw
Laan beschouwt zich bepaald niet als
een super-huisvrouw. Toen ze in 1947
trouwde kon ze niet eens koken. Ze heeft
het intussen met wat boeken wel geleerd
maar het zou te ver gaan om haar een
rolleerde keukenprinses te noemen.
Zo is het haar nog nooit gelukt om cake» af
koekjes te bakken. Kortom haar echtgenoot,
die bekend werd als één van de rechters van
Hans van Z. moet in het huishouden wel eens
een handje helpen. Mevrouw Laan, die met
het grootste gemak een belangrijke vergade
ring leidt en die al Jarenlang de wensen van
de huisvrouw bij de overheid onder de aan.
dacht brengt, kost het de grootste moeite am
een draad in een naald te krijgen. Om van
het knopen aanzetten maar niet eens te spre
ken. Maar eigenlijk doet dat er niet no veel
toe, want mevrouw Laan vindt het belangrij
ker dat een huisvrouw haar tijd en werk
kracht efficiënt weet te besteden, dan dat ze
voorbeeldig stof kan afnemen.
Haar huishoudentje voor echtgenoot, haar laat
ste nog thuiswonende dochter en twee honden
loopt op rolletjes, maar dat dan wel dank
zij een afwasmachine, een volautomatische
oven en twee maal in de week de hulp van
een ondernemende werkster.
Vooral de oven vindt Meta Laan een zalig
heid, want zoals ze zelf zegt kookt ze wel
braaf, maar niet graag. Rechter Laan eet
alleen zondag aan een gedekte tafel; door de
week komt de pan zo van het fornuis op de
formica keukentafel.
.Het huishouden zou bij veel vrouwen effi
ciënter kunnen', vindt ze want er zijn zo ve«4
voortreffelijke schoonmaakmiddelen op de
markt'. Mevrouw Laan weet er over mee te
praten, want door haar tientallen bestuura.
functies heeft ze voor schrobben maar hoogst
zelden tijd.
worden wij door de overheid steeds meer ge
raadpleegd, over abortus, de echtscheiding en
hel nieuwe basisonderwijs bijvoorbeeld. In te
genstelling tot een paar jaar geleden acht
men ons nu wel een serieuze gesprekspartner
en zijn de autoriteiten zelfs bereid om naar
onze wensen te luisteren. Vroeger werd een
verzoekje zonder meer met 'n grapje afgedaan
maar tegenwoordig heb Je echt het idee, dat
er iets gebeurt.'
DOLLE MINA'S
DOM IMAGO
,Het mag dan waar zijn dat de huisvrouw
nog steeds een verschrikkelijk dom Imago
heeft', bekent ze, maar aan de andere kant
Mevrouw Laan is het niet eens met de Dolle
Mina's dat de deur van de autoriteiten voor
vrouwen gesloten is. .Ministers, burgemeesters,
directeuren en professoren willen best met ons
praten als vrouwen maar bereid zijn tot het
voeren van een gesprek of gelijk niveau.' In
het ontbreken van voldoende deskundigheid
zit naar haar mening het grote probleem.
,Het ia niet zo moeilijk om door een spectacu
laire actie de maatschappij van allerlei tradi
ties loa te maken, maar dan moet je wel in
staat zijn om de gevolgen op te vangen.
Als de Dolle Mina's roepen om meer inspraak
moeten zij er eerst voor zorgen dat er genoeg
vrouwen zijn, die op een redelijke manier over
coved mogelijk zaken mee kunnen praten.
Die vrouwen zijn helaas dun gezaaid, want
de meesten zijn niet werkelijk geïnteresseerd.
Wij hebben met hetzelfde probleem te kam
pen Onze doelstellingen zijn echt niet zo erg
verschillend, wij timmeren alleen niet zo aan
de weg.'
Mevrouw Laan hoopt dat het haar als voor
zitster zal gelukken om haar huisvrouwen
meer in het maatschappelijke leven te be
trekken. Het ia daarbij overigens niet haar
bedoeling om de vereniging uit het karakteris
tieke theekransjessfeer te trekken. De gezel
ligheid hoort er nu eenmaal bij, want men
heeft er gewoon geen idee van hoe verschrik
kelijk eenzaam de Jeugdige echtgenoten van
de goed geslaagde zakenlieden zijn. Ze leven
door hun statos zo geïsoleerd, dat ze blij zijn
als ze eens tegen Iemand kunnen praten.
Maar ook de huismoeder, die door het ver
trek van haar kinderen plotseling niets meer
mi handen beeft, heeft verschrikkelijk veel
behoefte aan contact. En als je vrouwen nu
maar voor een bloernschikcursua of een ex
cursie bij de hand hebt is het gemakkelijker
om op hun maatschappelijke vorming aan te
dringen of hun belangstelling te wekken voor
wat zich buiten hun huishoudentje afspeelt.'
De discussie-onderwerpen, die ieder jaar ta
de afdelingen aan da orde komen vindt ze
geweldig belangrijk. De afgelopen maanden
werden de meningen over de welvaart, de voor
ouders werkende kinderen en de communicatie
middel em gepeild. Op 14 mei tijdens de Jaar.
vergadering hebben de huisvrouwen zich zeer
fel tegen de manier waarop zij in de televisie
reclame worden benaderd gewend. Of het stand
punt van de dames enig effect zal sorteren
is de vraag, maar In ieder geval is mevrouw
Laan bereid om de reclamepsychologen voor
sen gesprek te ontvangen in de hoop dat ze
hen er van kan overtuigen, dat de huisvrouw
echt niet zo dom is als de massa soms denkt.
SCHLJNDEL (GPD) Duizenden Nederlandse vrou
wen zijn teleurgesteld en tegelijkertijd boos over de kwa
liteit van panty's en nylonkousen. Het is met de levens
duur zelfs zo droevig gesteld dat men over het algemeen
twee paar panty's of twee paar kousen in de week ver
slijt. Het zijn nylons die gemiddeld op een rijksdaalder
per verpakking komen, zodat een wat modebewuste
vrouw bijna ongemerkt jaarlijks zo'n 260,aan kou
sen en panty's uitgeeft. Stuk voor stuk nylons, die ze in
bijna drie en een halve dag verslijt Bij de talloze gezin
nen met twee opgroeiende dochters moet er jaarlijks
zelfs zo n 780,voor panty's en nylonkousen op tafel
komen.
Importeurs en fabrikanten rekenen er dan ook op dat ze dit
jaar 110 miljoen panty's en 20 miljoen paar nylon kousen in
Nederland kunnen verkopen. Misschien zullen dat er wel meer
zijn, want de produkten behoeven aan geen enkele officiële
kwaliteitseis te voldoen. De Nederlandse vrouw is daardoor het
slachtoffer van de panty-oorfog geworden, want de mini-panty';
mogen dan wat goedkoper zijn, de kwaliteit laat zoveel te
wensen over, dat een vrouw ze dikwijls al in één dag verslijt. De
Nederlandse kousendraagsters hopen daarom op een lange war
me zomer waarin ze met blote benen kunnen lopen, zodat zi;>
tenminste een paai maanden voor de ergernis van voortduren''
ladderende nylons blijven bespaard. Bovendien is een flesje be
nenbruin of een tube bruin-zonder-zon creme altijd nog goedko
per dan het bedrag dat men dikwijls per week aan de aanscha
van nieuwe kousen uitgeeft.
Terwijl geen man er over piekert om met sokken te gaai
lopen waarin iedere dag een knol komt, moet de vrouw het nog
steeds met een uiterst onsolide beenbedekking doen. Terwijl
de fabrikanten de herensokken zo versterkten dat stoppen een
uit de tijd geraakt werkje is, moet de eerste acceptabele lad.
dervrlje nylon nog worden uitgevonden.
Mr Maarten Jansen, de jeugdige erfgenaam van Nederlands
grootste kousenconcern, ziet het allemaal anders. .Iedere vrouw
krijgt de kous die ze verdient, wy zien het aan onze ver
koopresultaten: de dunste en minst sterke panty's worden het
best verkocht Bijna acht jaar geleden kwamen de eerste lad-
dervrije net-nylons op de markt, maar het publiek vond het
nogal grove breiael niet mood, zodat de meeste fabrikanten er
toen maar mee zijn gestopt.'
Mr Jansen, gedwongen door de familietraditie fabrieksdirecteur
tegen wil en dank, lacht wat verlegen. ,Ja, de speciale net-
nylons zijn nog niet ideaal, maar ze zijn wel sterker. In Enge
land worden bijna alleen maar wat dikkere ladclervrije net-ny
lons verkocht, maar daar hoef Je in Nederland niet mee te
beginnen, want het publiek wil nu eenmaal een dunne kous
die weinig kost. Wij zijn zo'n beetje de asbak van Europa, men
is hier niet kwaliteits., maar prijsbewust.
van George Sand, Is adore Duncan, Sarah Berhard, Mafa Hart
en Greta Gartoo was het bekend dat ze een respectabel nanr«i
VIJFENTWINTIG GULDEN
Vlak na de oorlog betaalde men voor een Amerikaanse kunst
zijde kous van 55 tot 150 deniers vijfentwintig gulden; nu mag
een panty van 15 of 20 deniers al niet duurder dan een rijks
daalder zijn. Het punt is aldus de heer Jansen, dat wij als wij
een solide kous willen maken naar een compromis moeten zoe
ken tussen elasticiteit en een sterke draad. Wanneer wij een
sterke draad nemen, is de pasvorm van een kous of panty min
der goed. Een panty van een wat steviger garen blijft wan
neer de vrouw zich even bukt niet goed op de plaats zitten
en een wat stevige kous zakt af. Hoe beter de pasvorm is hoe
meer concessies wij aan de sterkte van het breisel moeten doem
Wij zouden misschien wel een vrij sterke goed passende kou;
of panty kunnen maken, maar die zou in ieder geval wat dik
•eer en duurder zijn En het is de vraag of de Nederlands'
mouwen dat willen
Bovendien', aldus mr Jansen, ,wij zijn geen filantropische in
jtelling, wij zitten hier om winst te maken en zoiets is ook
•vel nodig als je 2750 werknemers in dienst hebt, die je alle
naai een zo plezierig mogelijk leven gunt. Onze omzet is hel
/orige Jaar met 25 procent gestegen en het is te hopen dat hei
dit jaar nog meer zal zijn.'
De Koninklijke Kousenfabrlek van Jansen en De Wit, het con
cern waar de Jovanda, Jolita en vrijwel alle supermarkt- en
warenhuiskousen van .eigen merk' worden gemaakt, werd in
1830 opgerioht als een romantisch Brabants kousenwinkeltje
waar voornamelijk sierlijke beenbekleding voor priesters werd
verkocht. Kousen voor dames kwamen pas op de tweede plaats,
dat in tegenstelling tot de toenmalige buitenlandse fabrikan
ten, die al'jarenlang zijden dameskousen zo teer en doorschij
nend als de vleugels van vlinders maakten. Het was toen geen
noodzaak, maar een teken van rijkdom om zoals de Engelse
avonturierster Lady Hamilton iedere dag een paar andere kou
sen te diagen. Dat deed niet alleen Marie Antoinette, maar ook
MADAME DE POMPADOUR
Maar ook al is de Nederlandse huisvrouw van tegenwoordig
niet zo verkwistend ze geeft aan kousen waarschijnlijk meer
uit dan destijds Madame de Pompadour. De Nederlandse kou
sen. en panty-industrie vaart er wel bij. En om te zien hoe
goed de zaken er wel voor staan, liet de vereniging van kou-
senfabrikanten .Vertriko' samen met de vezel-producent Akzo-
Enk a NV een onderzoek naar de aankopen instellen. De Neder
landse stichting voor de statistiek, die in maart van dit jaar
een groots opgezette enquête hield, kwam tot de nogal specta
culaire conclusie dat 48 procent van het aantal ondervraagde
vrouwen in de voorafgaande week gemiddeld twee paar kousen
of twee panty's had gekocht.
Men richtte zich bij het onderzoek op meisjes en vrouwen boven
de twaalf jaar. Vier procent van het aantal koopsters slaagde
er in om kousen voor drie kwartjes of nog minder te bemach
tigen, zes procent gaf per panty of paar kousen meer dan 4,-
tiit, maar het overgrote deel gaf de voorkeur aan artikelen tus
sen de twee en de drie gulden.
3ij de aankopen waren de panty's duidelijk in de meerderheid,
rammei genoeg ward bij de enquête niet naar de dikte van
le kousen die zij aansohaften gevraagd. Ook werd de wens van
iet publiek naar een wat sterkere kous niet gepeild. De kou.
senindustne kan zich daardoor tegen consumentenorganisaties
'lijven venveren met de opmerking, dat uit de verkoopcijfers
'lijkt dat het publiek niet anders wil.
ielfs mr Maarten Jansen, commercieel directeur van het groot
ste kousenimperiuim van de Benedux, gelooft niet dat Neder
landse vrouwen wet sterkere, maar iets dikkere en daardoor
iets minder fraaie kousen willen gaan dragen. Het blijft overi
gens wel erg onwaarschijnlijk dat sterke kousen minder flat
teus zouden moeten zijn, vooral wanneer men bedenkt dat de
zelfde leveranciers van nylon grondstoffen wel ln staat zijn om
voor astronauten eer. comfortabel uniform te maken dat hen
op de maan tegen de enorme koude en hitte beschermt en
ruimtevaartcapsules aan parachutes met flinterdunne nylonka-
bels weer terug op aarde komen.
Het ls zonder meer duidelijk dat commerciële belangen ook
een grote rol spelen, iets wat uiteraard noodzakelijk voor de
werkvoorziening is, maar wait da Nederlandse kousendraagsters
wel erg duur komt te staan.
U gevulde tomaten
Hol acht grote, stevige tomaten
uit, na van elk eerst het kapje te
eeee hebben afgesneden. Hak het
vruchtvlees fijn. Hak ZOO gram ge-
molen lam slappen (eventueel var-
kens gehakt J licht aan in twee
eetlepels oho, voeg 50 gram rauwe,
ongewassen rijst toe en roer goed
door, zodat de rijstkorrels en het
verkruimelde gehakt nauwelijks
meer te onderscheiden zijn. Meng
|es§ er het vruchtvlees door, een flinke
eetlepel geweekte rozijnen, een
mespunt kaneel, een eetlepel fijn-
gehokte amandelen, zout, versge-
malen peper en giet er dan 1 dl
1= water of bouillon bij. Leg een dek-
F= sel op de pan en laat de rijst zo op
een laag vuur in ongeveer ZO mt-
nuten gaar worden. Roer nu en
dan eens door. Vul de tomaten met
het mengsel en zet ze in een be-
boterde, vuurvaste schaal. Schep
r= het restant van de vulling er om
F= heen en zet de schaal hoogstens
F= 10 minuten in een voorverwarmde,
hete oven of enkele minuten on-
der de ovengriU.
sinaasappelcake
Klop vijf eidooiers (niet uit de
koelkast) met 150 gram suiker in
een kom boven de damp oon heet
water tot een luchtige schuimige
p= massa die als een lint van de le-
pel loopt. Denk er aan, er moet
eeee minstens 10 minuten geklopt war-
ff= den. Voeg geleidelijk het gezeefd,
Ss sap van een flinke sinaasappel toe,
een mespuntje nootmuskaat, ka-
neel en gemalen kruidnagel, 100
gram zeer fijn gehakte gepelde
amandelen. Schep er als laatste
see 100 gram gezeefde bloem, even-
F= tueel een mespunt bakpoeder en de
stijf geklapte eiwitten door. Stort
de massa in een beboterde cake-
vorm en zet deze ruim drie kwar-
tier m een voorverwarmde, niet al
te hete oven. Los enkele theelepels
poedersuiker op in het gezeefde
sap van een sinaasappel en meng
er een eetlepel oranje Curagao uit
sen keukenflesje door. Druppel dit
mengsel over de gare, nog warme
cake.
m 4 lemon syllabub
Klop Zi Uter ijskoude slagroom
licht op, tezamen met 50 gram
suiker. Voeg de geraspte buitenste
f= schil van twee citroenen toe en
ga verder met kloppen, maar voeg
--- nu geleidelijk, druppel voor drup-
pel, het gezeefde sap van drie ci-
troenen en eventueel een lepel
sherry toe. De moeilijkheid van dit
recept is dat u in de tijd beno-
=ee digd voor het stijf kloppen van de
slagroom, nét al het sap verbruikt
moet hebben.
Als u het sap te vlug toe-
voegd krijgt u de slagroom
niet meer stijf en als de slagroom
f= al te stijf is, terwijl u nog sap
f== over hebt is er kans op schiften
bij latere toevoeging, bit is een
klassiek, oer-Engels recept, dat al
voorkomt in kookboeken uit de
êeeee tijd van konmgm Elizabeth l (16
g= de eeuw).
spaanse groentesoep
Snijd een flinke ui én dunne rin-
gen en fruit deze heel zachtjes in
olie boven een laag vuur licht
Eeee goudgeel. Voeg een in kleine dob-
belsteentjes gesneden geschilde
aubergine toe en na enkele minu-
ten vier in stukjes gesneden toma-
ten en een in kleine dobbelsteen-
tjes gesneden en geschilde halve
komkommer.
Laat het mengsel even sud-
r= deren en giet er dan 1% liter
P= bouillon bij. Voeg zout, een thee-
H§ 'epel paprikapoeder, een paar kum-
mei- of venkelzaadjes en acht d
EES tien draadjes saffraan toe en
E= afrooi enkele eetlepels broodkruim
HH op de soep. Leg een deksel op de
pan en laat de soep nog ruim 10
1=1 minuten zachtjes pruttelen.
marthasoep
Hl Zou deze soep echt zijn naam ont-
lenen aan de zorgzame Martha
is Bijbel? Het is in ieder ge-
E= val een feestelijke soep, die toch
gemakkelijk te maken is. Smelt
EÜË öO gram boter en roer er 50 gram
§H rijstebloem door. Als de rijste-
c= bloem wat kleur heeft aangeno-
üs men giet u er geleidelijk 11/j liter
bouillon bij. Blijf steeds aoed roe-
ren tot de soep licht bindt. Houdt
het vuur laag. Bak vier in kleine
stukjes gesneden tomaten even
aan in een stukje boter en voeg
dit. aan de soep toe. V kunt even-
tueel ook tomatenpuree gébruiken.
see Voeg vervolgens twee eetlepels
j== doperwtjes uit blik toe en doe
=-s gram gekookte ossetong, in kleine
smalle reepjes gesneden. Laat de
soep nog enkele minuten prutte-
Icn. U kunt de soep naar wens
afmaken met fijngehakte peterse-
t= lüs, een scheutje koffieroom of en-
kele druppels madeira of sherry
siciliaanse spaghetl
TT hebt misschien al vaak nieuuu
gteng gekeken naar de mooie
groenachtig gele venkelknollen au
bij vele vooruitstrevende groente
handelaren liggen. V zou ze besr
eens willen proberen, als u maai
wist hoe. In de zonnige Siciliaan-
se- keuken maakt men iets verruk
kelijks van vis, venkel en spag-
hetti en dit is een goede maniei
0,n eens met deze aromatische
knollen kennis te maken. Sniid
twee venkelknollen net als een uf
in ringen. Laat er vijf minuten de
kook over gaan en laat ze uitlek
ken. Fruit een grote gesnipperde
ui zachtjes in drie eetlepels (olijf)
olie. Voeg de venkel toe en \no
gram tn stukken gesneden visfi
lets (ook diepvriesvis kunt u hier
voor gebruiken als u het zich mak
kelijk wilt maken). Laat dit even
bakken, voeg er dan een lepel pit-
loze rozijnen aan toe en een eet
lepel geschaafde amandeltjes (die
u, zoals u weet, kant en klaar in
plastic zakjes kunt kopen), zout
en peper. In die tussentijd hebt u
400 gram spaghetti op ae gewone
manier gaar gekookt. Schep de vis
en venkel erover en strooi daarop
wat in boter gebakken broodkruim
met wat geraspte kaas erdoor.
niertjes in
mosterdsaus
Leg 750 gram kalf snier enkele mi
nuten in kokend water. 8poel ze
af onder d* koude kraan en snijd
ze in plakken. Bestrooi ze met
zout, peper en haal ze door bloem.
Bak de plakken niet één mmuuf
aan elke kant in ruim boter, schep
ze uit de pan en houd ze warm.
Fruit in ae achtergebleven boter
150 gram in plakjes gesneden
champignons met langer dan drie
minuten. Draai het vuur zeer laag,
voeg een gesnipperd teentje knof
look toe en een afgestreken eetle
pel mosterd. Strooi er een flinke
eetlepel bloem over, roer even goed
door, giet er dl water of bouil
lon bi) zodra de bloem kleur heeft
Leg ae vlakken nier m deze saus
en laat net geheel nog vijf minu
ten pruttelen. Strooi er peterselie
over, sprenkel er wat citroensap
op en geef er gekookte rijst bij
florentijnse rijst
Smelt een eetlepel boter in een
pan met dikke bodem. Voeg een
klem gesnipperd uitje en 1,00 gr
rauwe rijst toe en laat de korrels
glimmend en heel licht gekleurd
worden. Voeg 8 dl water toe, roer
éénmaal door en laat het water
aan de kook komen. Leg een dek
sel op de pan, temper het vuur
zo veel mogelijk en laat de rijst zo
in een half uurtje gaar sudderen.
Kook (en hak1 kg spinazie tot
een dikke puree. Meng er een eet
lepel boter, wat zout en een snuf
je notemuskaat door. Schep in
een beboterde vuurvaste schaal een
laag rijst en bestrooi deze eet ge
raspte kaas. Hierop de helft van
de spinazie, de rest van de rijst
en als bovenste laag de reet van
de spinazie. Bestrooi de opper
vlakte met geraspte kaas, leg hier
en daar een klontje boter en zet
de schaal hoogstens 10 minuten
bovenin een voorverwarmdehete
oven
abrikozenkoek
Laat 150 gr gedroogde abrikozen
«en nacht weken. Vervang het
week-water "3 morgens door warm
water en laat dit afkoelen. Hak
de goed uitgelekte abrikozen zo
fijn mogelijk. Vermeng 350 gr ge
zeefde bloem met een mespunt
zout, de fijngehakte abrikozen,
50 gr gehakte walnoten en een
theelepel citroenrasp. Klop twee
eieren los, tezamen met lVi dl
melk. Roer dit mengsel met de
bloem en overige ingrediënten tot
een glad beslag. Giet dit in een
beboterde cakevorm en zet deze
5 kwartier m een voorverwarmde,
middelmatig hete oven. Laat de
koek afkoelen en snijd deze in
plakken.
gehakt in
sinaasappelen
Snijd J, grote sinaasappelen in
tweeën en pere ze uit. Zorg dat
daarbij de schillen onbeschadigd
blijven. Bak 400 gr verkruimeld
varkensgehakt in twee eetlepels
olie goudbruin en meng er dan
zout, peper, een afgestreken eet
lepel pindakaas, een eetlepel so
jasaus, 4 eetlepels sinaasappel
sap en een theelepel fijngestamp
te korianderzaadjes door. Vul dm
9 sinaasappelhelften met f meng
sel en zet deze in een bodempje
kokend water. Laat ze hierin ruim
een kwartier sudderen. Schep se
uit het water en leg ze op een
warme schaal. Geef er gebakken
nieuwe aardappeltjes bi) en sla. Dm
tinaasappelhelften worden niet ge
geten.
Wima Bom
'ADVERTESTIBi
Het lekkere zoetmiddel, i
zonder bijsmaak*
natrëna
w calorievnjmt I
Coed zeg- felJarroözc?™ nawuHijkNatraia! B
i nak-ena^