STUDENTEN WILLEN SYSTEEM-NIX0N VERNIETIGEN VS IN EEN GIGANTISCHE OMWENTELINGS PERIODE provinciale zeeuwse courant 17 ZATERDAGKRANT 23 MEI 1970 y Dc atemming in Jackson, delijker op geworden. Eeti ssippij ia er tui de schietpartij, waarbij twee negerstudentcn het leven verloren, niet vrutn- Z weeds* fotograaf maakte deze foto, die de stemming symbolisch weergeeft. (Van onze correspondent mr Henk L. Leffelaar) WASHINGTON Als het niet zo dramatisch was, zou men kunnen zeggen dat het explosieve beleid van de regering-Nixon m Indochina en in de Verenigde Staten zelf, tot de dood van twaalf Amerikaanse burgers heeft geleid: 4 blanke studenten in Kent, Ohio, 6 in de rug geschoten negers in Augusta, Georgia, en 2 zwarte studenten in Jackson, Mississippi. Toch is deze dramatiek gerechtvaardigd, want tragische gebeurte nissen als deze vinden alleen plaats in tijden van grote spanningen. Daarmee wordt het verband duidelijk met de gevaarlijke stemming, die nu in Amerika is ontstaan na de Cambodjaanse invasie en de ophitsende retoriek van een in het nauw gedreven regering. zingen niets is veranderd? Dat het congres nog even ouderwets en ar. chaïsch te werk gaat als altijd? Dat er ondanks de verkiezing van hoog stens een paar liberalen geên enkele fundamentele verandering is aange. bracht in het systeem zelf? De ge volgen van deze teleurstelling kun nen, denken zij, niet anders zijn dan dat duizenden studenten, nadat zij al zagen hoe het systeem ?n Nixon produceerde en een McGovern en een McCarthy afwees, voorgoed beslui ten dat dit systeem vernietigd moet worden. WANSTALLIG In de huidige situatie zijn drie nieu we elementen waar te nemen. IDe verbeten manier waarop de blanke studenten zich hebben geworpen op acties om het congres te dwingen de oorlog stop te zetten door de financiën ervoor te blokke ren. In Washington is door deze jon geren een computer geïnstalleerd, die per seconde precies kan oplepelen welke congresleden voor of tegen de oorlog zijn, hoe zij in het verleden hebben gestemd, wanneer zij tijd be schikbaar hebben om bezoekers te ontvangen, en wat hun herverkie zingskansen in het najaar zijn. Deze computer is voor congresleden op het ogenblik de grote boeman. Niets is onaangenamer dan om als volksver, tegenwoordiger gedwongen te wor- 'en kleur te bekennen. In de establishmont-kringen van de universiteiten en ook van de rege ring wordt over deze methode van pressie uitoefenen op het congres door studenten niettemin een grote zucht van verlichting geslaakt. Men is dankbaar dat cr binnen het be staande politieke systeem wordt ge werkt, en niet daarbuiten. Iedere stu dent achter een computer, redeneert men, is beter dan tien oproerkraai ers op het terrein van een universi. teit. Maar de meer liberale politici hebben er hun bedenkingen over. Zij vinden het, zoals alle politici, ook ir ritant om op hun vingers te wor den gekeken, maar zij waarschuwen voor de teleurstellingen die kunnen volgen. Want, zeggen zij, wat zullen de ge volgen zijn wanneer blijkt dat er ondanks de computer en ondanks al le persoonlijke inzet na de verkie ty Het ziet er naar uit dat het ge- Z welddadige en wanstaltige op treden van de officiële ordebewakers in Augusta en m Jackson, die 8 ne gers doodden, het einde heeft gemar keerd van de geweldloosheid, die ds Martin Luther King predikte. Ne. gerdominees in het zuiden, en zelfs Kings gematigde erflater ds Ralph Abernathy, hebben in de afgelopen dagen gezegd dat er geen andere keuze meer is dan om zelf te schie ten, of om doodgeschoten te worden. Omdat de negers zich altijd afzij dig hebben gehouden van het pro test tegen de oorlog en hun energie reserveerden voor de verbetering van hun verwaarloosde levensomstandig heden, hun abominabele scholen, en van hun ongelijkwaardige, maat schappelijke positie (ook waar het de rechtspraak betreft), betekent hun militantie op dit ogenblik, in combinatie met de verbetenheid van de blanke studenten, een ontwikke- Otvruatig Amerika: liggend op de grond demonstreren studenten tegen het beleid t ling die tot een van de grootste bedreigingen van de Amerikaan se samenleving kan leiden. Het meest opmerkelijke verschijnsel sinds 1964 is immers geweest dat de negers ook de liberale blanken uit hun organisaties weerden. Er brak een tijd aan waarin druk werd ge. praat over zwarte enclaves; over .black capitalism' gepraat waar de Nixon-vazallen met grote vredig heid op ingingen, want niets zou voor hun doeleinden beter zijn dan om de neger het gevoel te geven dat hij zijn eigen, weliswaar zwarte plaats zou kunnen hebben in de re- f>ublikeinse droom van een kapita- istischr samenleving. De mogelijkheid dat de radicale en liberale blanke jongeren zich op nieuw aansluiten met radicale jon ge negers is een aspect dat in de komende maanden niet verontacht- zaamd kan worden, omdat deze com. binatie de structuur van de huidige Amerikaanse samenlevir - effectief zou kunnen ondermijnen. Misschien was het om die reden, dat de mi nister van justitie, John Mitchell overigens niet bekend om zijn be langstelling voor alles wat niet- blank is naar Jackson, Mississip pi werd gezonden, om met de plaat selijke autoriteiten te confereren. Bij zijn aankomst, onder zwaar bewa pend geleide overigens, zei hij dat de toestand in het zuiden tot de al lergevaarlijkste zou kunnen behoren van die er in de recente weken zijn ontstaan. Maar het cynisme en het wantrouwen jegens de Nixon.rege ring is zo groot geworden, dat ook dit soort persoonlijke ondernemingen alleen nog maar gezien wordt als nietszeggende public-relation-ge- baren. ONDERWERELD 3 Er tekent zich een situatie af, ook tevoren niet bekend, die ge heel voor reken ng komt Van Nixon zelf. Dat is de toestand waar de radicale en liberale jongeren niet langer demonstreren tegen het uit zichtloze en ondraagzame oorlogsbe- leid van de regering, maar zich ook teweer hebben te stellen tegen het geweld van Nixons aanhangers. Dit aspect openbaarde zich enkele dagen geleden in New York, waar bouw vakkers demonstranten te lijf gin gen, terwijl de politie werkeloos zijn instemming betoonde. Deze uitbar sting van geweld, te vergelijken met de vergeldingsacties van een onder wereld, zijn het directe resultaat van vice-president Agnews opruiende toespraken, waarin hij de zogeheten fictieve .zwijgende meerderheid' in het leven riep. Het ls nog te vroeg om te zeggen in hoeverre dit sooit vergeldingsac ties tegen de anti-oorlogsgroepen zich tot andere delen van het land zal uitbreiden, maar het is niet te vroeg om vast te stellen dat de bouwvakkers de steun en sympathie hebben van tienduizenden Amerika nen. Dit is het alarmerende aspect van Agnews aanmoedigingen: niet dat hij appelleert aan de grove sen. timenten van inderdaad een zeer groot aantal Amerikanen, maar aan d&t deel van de bevolking dat zich ger.enen voelt om op traditioneel Amerik. ,nse wijze, het recht in ei gen hand te nemen. (Van onze correspondent mr Henk L, Leiffelaar) WASHINGTON Minister van defensie Meivin Laird verklaarde maandag, ten overstaan van de senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen, dat de regering een mogelijke breuk in de gesprekken met de Sowjet-Unie in Wenen over een weder zijdse beperking van het kernwapenarse naal als gevolg van de Cambodjaanse inval, minder belangrijk achtte dan de resultaten, die er met die inval te boeken zouden zijn. Nu steeds meer blijkt, dat de actie in Cam bodja om geen enkele andere reden is op gezet dan de hoop Noord-Vietnam toch mi litair op de knieën te dwingen en Hanoi tot concessies in Parijs te brengen, rijst de vraag welke maatstaven de Nixon-regering voor het veelvuldig beleden verlangen naar een wereldvrede 'aanlegt. Want Laird's uitlating weegt een mislukking van de kern- gesprekken en de resulterende uitbreiding van de installatie van de super-dodelijke, meervoudige kemkopraketten af aan het al of niet gezichtsverlies lijden door Amerika in Indochina. Als er dan ook iets van de huidige toe stand in Amerika gezegd kan worden, dan is het dat de liberalen gealameerd zijn, de mid denwegbewandelaars bezorgd en zlfs de con servatieven, ondanks hun aanhankelijkheids- betoon, hun vragen hebben over het intrin sieke karakter van de Nixon-regering. Wat moet men denken van een regering, waar ten minste drie, en waarschijnlijk vier, van de elf ministers ernstige bezwaren hebben tegen het denwegbewandelaars bezorgd en zelfs de con cluderen, wanneer grote aantallen medewer kers van drie ministeries protesteren tegen de koers die hun ministers volgen? En wat moet men tenslotte denken van een president, die keer op keer in gebreke blijft om zelfs maar de gebruikelijke betuigingen van mede leven te betonen wanneer staatsburgers door de militia worden neergeschoten? Om niet te spreken van het uitblijven van, bijvoor beeld, een nationaal uitgezonden rede. waarin het regeringshoofd belooft de kwesties van Kent, Augusta en Jackson onpartijdig te la ten uitzoeken? STUNTS in de plaats daarvan nam de Nixon-regering zijn toe vlucht tot oude en nu niet langer vertrouwde public relation-stunts. Minister van justitie Mitchell werd na de dood van twee negerstudenten naar Jackson gestuurd een gebaar dat na de dood van de vier studenten in Kent niet nodig werd gevonden. Toen zeiden de president en de vice-president alleen, dat ze altijd wel gewaarschuwd hadden tegen de stu dentendemonstraties. Het communicatie-manusje van-alles, Herbert Klein, vloog naar Chicago om uit te leggen dat de resultaten van de inval in Cam. bodja alleszins de moeite waard waren: zoveel ton- Minister Laird van defensie hield voor de senaats commissie voor buitenlandse betrekkingen vol, dat het deelnemen van een paar honderd Amerikaanse adviseurs aan Zuidvietnamese acties in Laos nood zakelijk was voor de beveiliging van de Amerikaanse onderdanen in dat land, die nog maar enkele maan den geleden als simpele burgers werden afgeschil derd. En president Nixon keerde maandagavond bruinverbrand van zijn vakantieoord in Key Biscane naar Washington terug. Een verslaggever rappor teerde, dat hij de president met een ongebruikelijk* sigaar had gezien het rooksignaal, volgens Inge wijden, dat hij zich lekker zou voelen. WANHOPIG De opsomming van deze feiten doet in Europese ogen het beeld ontstaan van een noodtoestand in ieder geval van een toestand waarin de regering van een parlementaire democratie door een motie van wan trouwen van de oppositie tot aftreden zou zijn ge dwongen. Amerika heeft deze uitlaatklep niet. Pre sident Nixon is voor vier jaar gekozen en zelfs de geleerde wanhopigen, die zoals de professoren van Columbia University een actie op touw hebben gezet om Nixon en Agnew uit hun ambt te ontzet ten geheel volgens de overigens zo goed als niet uit voerbare regels van de Amerikaanse grondwet), we ten dat zij dit tweetal als de leiders van him land ge durende die periode hebben te aanvaarden. Er zijn Amerikanen, zoals de schrijver Gore Vidal, die menen dat het land alleen kan overleven wan neer hei wordt opgedeeld in een aantal zelfstandi ge regionen, die voldoende met elkaar gemeen heb ben om een eenheid te vormen en die het dan zonder een federaal gezag moeten stellen. Er zijn anderen, zoals George Reedy, de voormalige perschef van Johnson, die geloven dat de president een soort symbolische monarch moet worden met daaronder het regeringsapparaat, zoals dat in Engeland be staat. Weer anderen zien heil in een verregaande decentralisatie van het huidige gezag, waardoor da staten meer zeggenschap zouden krijgen dan nu (al) net geval is. SOCIALISME Waar deze uiteenlopende meningen van diepbezorgde en de traditioneel ontevreden Amerikanen op dui den, is dat het land zich in een gigantische omwen teling bevindt, die alleen door een verregaande ver- socialisering van de maatschappij kan worden opge vangen. Maar zelfs ook de liberale Amerikanen dus niet wat hier .radicalen' worden genoemd zijn zo verankerd in de eeuwige waarden van het kapitalisme, dat er heel wat water door de Mississip pi zal moeten vloeien, voordat zelfs de primaire be. ginselen van het socialisme ooit een kans zullen krijgen: namelijk het principe dat iedereen de zorg voor zijn naasten aanvaardt. Want bij bijna alle Amerikanen die iets bereikt hebben ligt hetzelfde ge zegde op de lippen bestorven: .Waarom zou iemand anders er minder hard voor moeten werken dan ik?' De vraag anno mei 1970 is, of Amerika de tijd heeft om op die enorme waterverplaatsing in de Mis sissippi te wachten. Er zijn er, die geloven dat daar geen tajd meer voor is.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 17