Handhaving der regels
geen spel, maar ernst'
De Scheldezoom
in de Vleeshal
Sloe permanent' werkgebied waterstaat
Bezwaar tegen
uitbreiding van
Hoechst
Problemen
Toekomst
1940-'45 in beeld
en geschrift op
Middelburgse school
ZATERDAG 2 MEM97P PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VLISSINGS POLITIECOMMISSARIS VAN MARION:
woorden tv brongen. onder meer omdat
hij zich had afgevraagd of in het be
leid van hot korps niet rekening moest
worden gehouden met de kans dat een
wat wilde beweging in do rnaa tschap-1
p.-j tenslotte niet zou uitkristalliseren i
tot Iets goeds. Aan dit laatste begon,
do commissaris evenweJ steeds m>-cr tc:
twijfelen. De hoer Van Marlon begon
met er op te wijzen dat ccn maatschap
pij in beweging moet blijven, zich moet
ontwikkelen, dat oude instituten door
meuwe moeten worden vervangen,
lïot sprak voor hom vanzelf dat de
jeugd naar haar eigen rnaatsdiappijvnr-
iiie.n zoekt. ,I>c wereld waarin onze kin
deren moeten kunnen leven gaat ons
aller ter harte, u en ook mij. We zullen
voor die ontwikkeling ruimte moeten
maken en daarom in <fe uitoefening van
onze taak. waarvan gezagsuitoefening
een deel Ls. rekening moeten houden
met het scheppen van die ruimte.'
Van hieruit ging de commissaris over
op vrede en vrijheid. .Verwerpelijk is de
dictatuur, onder meer en vooral, omdat
schappij de absolute vrijheid te eisen.
Vrijheid immers legt verplichtingen op.'l
Die verplichtingen houden, volgens de
heer Van Marlon, ook beperkingen in,
beperkingen om de med«*nens zijn vrij-l
heid te gunnen. .Absolute vrijheid voor
de één betekent onaanvaardbare beper
kingen voor de ander', merkte hij op.
Daarom moeten er regels zijn. opgesteld
door de wetgevende macht. De uitvoe-|
ring van die regels, ook wel .orde' ge-|
noemd, is opgedragen aan de politie.
,Zo komen wij terecht -n het span
ningsveld van orde en vrijheid', ver
volgde de commissaris. ,En in dit
spanningsveld treden nu verschijn-1
selen op die te denken geven.
Want streng, zeer streng zelfs, wordt
geoordeeld over handhaving van or
de. terwijl daartegenover met grote
souplesse de overschrijding van dej
vrijheid wordt beschouwd. We doen
dan een beroep op het ludieke. Maar,
is dat nu wel juist. Zijn we door een
excuus van aantasting van de rechts
orde te vinden in het spelelement
niet op een dood punt gekomen
Wordt het sj>el niet gespeeld om het
spel? En is het treiteren van politie
mensen ludiek? Zijn politiemensen
geen burgersIs er ook aan onze.
zijde niet het recht op de persoon-1
lijke waardigheid?'
ommissaris Van Marion sprak de vrees!
dat de ontwikkeling In de maat-j
- - t~
BIJZONDERE
BEVORDERING
F. KOPMELS
VLISSINGEN .Men tracht de
gezagsdrager te prikkelen, te irri
teren en hem zo te brengen tot fel-1
le reacties, om er vervolgens munt
uit te slaan door de martelaar te(
spelen. Dit is geen spel meer, om
dat het de spelkwaliteit mist. Spe-
len, waarbij de tegenstander tevo
ren in een verliespositie verkeert,!
is geen spelen, maar een vorm van
kinderachtigheid en lafheid. Het is
als een schaakspel waarbij de te-,
genstander enige stukken ont-1
beert. Want die tegenstander kan'
niet spelen. We weten dat te goed,
want wij, de politie, zrjn die tegen
stander die met minder stukken
moet spelen. Voor ons immers is!
de handhaving van de regel geen
spel maar ernst'. Deze woorden;
sprak de Vlissingse commissaris'
van politie, de heer J. van Marion,
vrijdagmorgen in de kantine van
het politiebureau tijdens een bij
zondere dienstbespreking.
Deze speciale bijeenkomst was belegd in
verband met het feit dat brigadier F.
Kopmels met ingang van 1 mei als be
loning voor zijn bijzondere verdiensten
bij keuze bevorderd was tot adjudant.
Dit is een vrij unieke gebeurtenis bij
de Nederlandse politie, daar het nor
maal is dat een bevordering tot adju
dant pas dan plaatsvindt, wanneer er
een functie van adjudant vrijkomt. Ge
zien de bijzondere, verdiensten van de
heer Kopmels voor het Vlissingse. poli
tiekorps heeft, men evenwel gemeend
zijn bevordering tot adjudant niet lan
ger te mogen uitstellen. I
schappij ertoe tendeert dat de
De commissaris maakte van deze gele-; nu mensen als speelgoed gebruiken. Dit
j__T.--.-j speelgoed Ls dan ln de eerste plaats de
gezagsdrager. Het provocerend optre
den zag de commissaris als ,een voor
stelling zonder eind, waarvan do spe
ler* ernst maken, doch het masker van
het spel voorhouden.' De*e vermomming
wordt evenwel aan de politie onthou
den.
De heer Van Marion wees erop dtó
ii.erdoor het gezagsapparaat in toene
mende mate onder spanning wordt ge
zet. terwijl het pcmon«-i*bestanid. ook
onder normale omstandigheden, onvol
doende te. ,De rijksoverheid laat zo toe',
aldus de heer Van Marlon, .dat het po
litiepersoneel wordt opgeladen met
spann.ng. maar hij eist rust ir. het
optreden. Men vermindert relatief de
korpssterkte, maar verwacht n ettcmin
dat de aantasting van de rechtsorde
genuanceerd wordt benaderd.
Dt vraag mij nu af. of met de tijd ge
komen is de politie tc voorzien var. vol
doende mankracht om deze in staat te
stellen zich krachtiger op te stellen tc-
§enover het onwezenlijke spel van hen
te ook van de verantwoordelijkheid een
spel maken. Zo voorkomt men extre-
nisne van links, maar ook - wat ik
zeker niet minder vrees als reactie
daarop van rechts.'
I>e commissaris had iri het korps ge
zien hoe de ernstigi- werkers langza
merhand hun stabiliteit verliezen, hoe
de spanning aan de. persoonlijkheid
knaagt. Deze spanning heeft ook ln de
gezinnen zijn uitwerking. De heer Yen
Marion wees erop flat de vrouw van
de politieman deze spanning vaak weer
zal moeten verdragen en daarom maak
te hij van de gelegenheid gebruik om
zijn grote waardering uit te spreken
voor de vrouwen van de korpsleden.
Deze waardering bracht hij tot uitdruk
king door een boeket bloemen te over
handigen aan de echtgenote van de oud
ste brigadier, mevrouw Kopmels. Maar
dat was overigens niet de enige reden
waarom juist zij de bloemen kreeg, want
vervolgens richtte de comlssaris zich
tot 'n verbaasde brigadier Kopmels, die
onder .valse' voorwendselen naar de
kantine was gelokt. De heer Van Ma
rion wees op de belangrijke rol die spel
en ernst in het leven van de heer Kop
mels hebben gespeeld. .Hoe schril name
lijk steekt de ernst van uw werkzaam-
hid af tegen de beuzelachtigheid en
kinderachtigheid die volwassenen zich
soms als verlate pubers permitteren. U
hebt een verantwoordelijke taak moe-
tem verrichten en dat is gebeurd met
grote bekwaamheid en gevoel voor ver-
verhoudingen', zo bracht de commis
saris onder meer zijn grote waarde
ring voor de heer Kojnnels naar vo
ren. De heer Van Marion was zelf dan
ook bijzonder verheugd dat de burge
meester had besloten om brigadier Kop
mels te bevorderen tot adjudant. AJs
persoonlijke blijk van waardering bood
de commissaris de nieuwe adjudant ten
slotte een klem geschenk aan.
Slot van pagina 1
2Trevïragrondstoffenfabriek
Hoechst. Van maart tot no.
vember 1969 heeft rijkswaterstaat
in sneltreinvaart het terrein voor
deze volgende bouwfase van
Hoechst (30 hectares groot) bouw
rijp gemaakt. De helft daarvan
lag nog in het oude gedeelte van
de haven: er moest hier stevig
wat werk worden verzet om van
11 m NAP op 5 m NAP te ko
men. De specie hiervoor was af
komstig uit het havenbassin.
3PECHINEYTERREIN. TYien
dit concern vorig jaar januari
besloot in het Sloegebied een alu.
miniumfabriek te bouwen was er
voor rijkswaterstaat nog heel wat
werk aan de winkel. Een strook
van het bouwterrein was al opge
spoten en op de schorren was de
Van Cittershaven intussen aange.
legd, de zuidoostelijk gerichte arm
van de havenkom.
Er wei-den grondverbeteringen uit
gevoerd: slib eruit en zand erin.
Pechiney heeft nu de beschikking
over een terrein van 54 hectares.
Met de aanleg van de glooiingen
is men nog bezig.
Pechiney heeft ook twee kades no
dig: één ervan (die aan de west.
kant) wordt 150 meter lang en
de havenkom ervoor wordt 15 m
- NAP, bulkcarriers met aluinaar
de moeten daar kunnen afmeren.
Intussen is ook de terp voor de
bmnenkade van Pechiney ge.
bouwd.
Kademuren worden namelijk op
eilanden (3 m -fNAP hoog) ge
maakt. Rijkswaterstaat verzorgt
VLISSINGEN Er rijn tot vrijdag
een twintigtal bezwaarschriften op
het gemeentehuis van Vlissingen bin
nengekomen legen de uitbreidings
plannen van Hoechst. Zoals bekend
heeft Hoechst bij de gemeente een
verzoek ingediend tot uitbreiding
van de fabriek met een zoutfabriek,
waarin fosfor, fosforzuur en natri-
umtripolyfosfant geproduceerd zal
worden. De plannen voor uitbreiding
lagen sinds 22 april tot vrijdag
ter visie. Op 12 mei 's morgen»
om 10 uur wordt in het Vlis
singse gemeentehuis een openbare
hoorzitting gehouden, waarop mon
deling bezwaren tegen de uitbreiding
van Hoechst kunnen worden inge
bracht.
De vereniging voor milieuhygiëne in
Zeeland heeft in een brief de onge
veer 200 leden opgeroepen om een
bezwaarschrift in te dienen. Men is
van mening, dat bij een uitbreiding
van Hoechst' de hoeveelheid zwavel-
dloxyde in de lucht de norm van het
TNO zal overschrijden'. De brief van
milieuhygiëne zegt. dat men volgens
het rapport van het TNO in het Sloe
al tegen de grens van het toelaatba
re aan zou zitten.
Verder wijst de vereniging op het ge
vaar van fluor en zegt: ,In weten
schappelijke kringen houdt men tot,
dusver vol, dat de fluoruitstoot van
Hoechst geen schade kan opleveren
voor mens. echter wel voor grazend
vee en plantengroei.' De vereniging
milieuhygiëne vindt het ,een denk
fout te menen dat de mens als eind
fase van de voedselketen hiervan
geen schade zou ondervinden. De be
zitters van particuliere groentetuin-
orvergifbigingen', aldus de vereni
ging. Als bezwaren tegen de
Hoechst-uitbreiding hoemt men ver-,
der geluidshinder, stankhinder. en
het gevaar voor landbouw en recrea
tie.
Bij Hoechst wilde men in dit stadium
geen commentaar op de brief van
milieuhygiëne geven. ,Ik wil eerst
wel lezen welke bezwaren er zijn in
gediend. voor ik er iets over kan
zeggen', aldus directeur ir J. Nij-
man.
Dese foto brengt vijf centrale on
derdelen van het Sloegebied in
beeld. Rechts onder de reparatie-
werf ,Scheldepoort'links in het
midden de werken voor de aanleg
van de los kade, daar schuin boven
het terrein, uxiarop Pechiney
bouwt, en rechts boven Hoechst
en uiterst rechts op de foto Bil-
liton M and T.
(Luchtfoto Wim
alleen het grondwerk; Pechiney
doet de rest zelf. De specie, vrij.
komend uit heit terrein waar dt
kademuren, wordt over de rond
weg heen Dn de Zuidesloepolder
gepompt. Het gaat hier om een
hoeveelheid van 2 miljoen kubieke
meter.
huidige Sloegebied is intussen ook
nog even een haventje aangelegd
voor de vestiging van Pitbeton NV
(mortelcentrale). Het is de bedoe
ling dat dit haventje per 1 juli
aanstaande wordt opgeleverd.
Het werk aan de verschillende be.
stelcken van rijkswaterstaat loopt
naar wens en de karweien kunnen
op tijd worden opgeleverd. Wat dat
betreft gaat het allemaal naar wens.
legt ir Kapteijn uit. Toch heeft men
in het Sloe ook nog wel met proble
men te kampen bij deze wat.erbouw-
werken. Eén ervan is de wat men
zou kunnen noemen valgevoe.
ligheid van de bodem. In het jonge,
losgepakte zeezand treden zettings.
vloeiingen op die aanleiding geven
tot verzakkingen. Tot nu toe is de
schaide bepeerkt gebleven. Het is een
gdondmechanisch probleem.
Om ln Ieder geval bij de kademuren
gevaar voor schade zo klein moge-
li ik te honden is besloten tot het
uitvoeren van een grondverdichting
De grond krijgt een dichtere pak
king door ze vla een betontrilnaald
in beweging te brengen. Deze extra
voorziening vergt een Investering
van 1,5 miljoen.
De plannen voor de naaste toekomst
in het Sloegebied? Om te beginnen Is
er de aanleg van de nieuwe rond.
weg, de weg dus rond het straks
naar het noorden en oosten uitge
dijde ha.venindustrieterrein van Vlis
singen.Oost. Op 1 januari 1974 moet
deze weg zijn opgeleverd.
De Van Cittershaven zal naar het
oosten met 1200 meter worden ver
lengd en de oostelijke havendam ran
de haven zal in de richting van de
PZEM-kerncentrale worden" doorge
trokken over de schorren van .De
Kaloot'. Wanneer de Van Cittersha
ven wordlt verleend zal de huidige
weg naar Hoechst en Billiton aan
de oostkant van de haven verdwij
nen. Dat betekent ook: verlegging
van leidingen en spoorlijn.
In de planning voor de uitvoe
ring zit tenslotte ook het bonw-
riip maken van een terrein van
200 hectares voor een raffinaderij
en een terrein van 130 hectares
voor andere gegadigden.
Delta-sporttoernooi
rijkswaterstaat
BERGEN OP ZOOM Op 15 mei
aanstaande houdt de sportvereniging van
het bouwbureau Schelde-Rijnverbinding
te Bergen op Zoom een sportdag voor
ambtenaren van de rijkswaterstaat <n
het deltagebied, het zogenaamde delta-
sporttoernooi'. De volgende sporten wor
den beoefend: voetbaJ. volleybal en ta
feltennis op Rozenoord en een viswed
strijd vanaf de zeedijk van de Scha.
kerloopolder.
's Morgens om 9.30 ur is er een bij
eenkomst op Rozenoord mot een ope
ningswoord door ir C F. W. Rietveld.
Om 10.00 uur beginner de diverse wed
strijden. 's Middag» s» de prijsuitreiT
king en 's avonds "word- de dag beslo.
ten met een dansa-ond in het pavil.
joen van Rozenoord.
MIDDELBFRG In de Admiraal school
christelijke school voor basisonder
wijs te Middelburg hebben de leer
lingen en het onderwijzend personeel
gezamenlijk een tentoonstelling inge
richt die geheel is afgestemd op de oor
logsjaren 1940-1945. De voorbereiding
van deze expositie heeft ongeveer drie
weken in beslag genomen. In deze tijd
werden de kinderen van alle klassen
verteld over de tweede wereldoorlog.
Tevens werd hen gevraagd om van thuis
het een en ander uit deze tijd mee te
brengen.
Het resultaat was verrassend, aldus
het hoofd der school, de heer A. Steke-
tee, die samen met de andere leerkrach
ten op het idee kwam van dit materiaal
een tentoonstelling in te riahten. Ook
de leerlingen zelf hebben op een ver
dienstelijke wijze rr.it fraaie werkstuk
ken bijgedragen tot het welslagen van
deze herinnering aan een tijd. die vooral
de ouders zich nog goed herinneren.
Talrijke illegale blaadjes, pamfletten.
OD-armbanden en kranten uit die tijd
kon men aantreffen. In de schriften der
kinderen stonden gedichten en verhalen
uit de oorlogstijd met tekeningen door
de kinderen zelf daarbij vervaardigd.
Deze vorm van project-onderwijs kwam
vooral tot uiting in de handenarbeid;
verschillende maquettes, in groeps
verband vervaardigd, waren er te zien.
Zo ontstond er een voorstelling van de
vliegroutes van de Duitsens in 1940, de
inundatie van Waldheren was uitge
beeld en de kinderen van de le klas had
den op vrolijke wijze het bevrijdings
feest in een maquette vastgelegd, ter
wijl er ook 'n groot werk stond over de
bevrijding van Zeeland. Ook kon men
via de grammofoonplaat fragmenten
horen uit de verschillende toespraken uit
die tijd, tevens werden er dia's vertoond.
Eén van de lokalen was tot filmzaal
ingericht. Hier kon men de film zien van
dr De Jongh, een documentaire over
Zeeland. Deze film, die uit twee delen
bestaat, was door de provinciale biblio
theek ter beschikking gesteld. De leer
krachten en de leerlingen hebben op een
voortreffelijke wijze de aandacht ge
vestigd op een tijd waarvan men nu de
laatste herdenking zal vieren. De be
langstelling voor dit evenement dat
vrijdagavond weid gehouden, was zeer
groot, zowel de jonderen als de ouderen
waren enthousiast over het tentoonge
stelde.
,De Nonnen' in
T erneuzen
TBRNEUZEN Voor een slechts half-
bezette zaal heeft het toneelgezelschap
.Studio' vrijdagavond in het Terneuzen-
se Zuidlandtheater een voorstelling ge
geven van .De Nonnen' van Eduardo
Manet. ,De Nonnen', vertolkt door twee
acteurs en een gastacteur van Studio,
staan in deze produktie in travestie
model voor de destructie van ogen
schijnlijk onwankelbare persoonlijkhe
den. Het spel werd door het publiek,
aan het slot. weinig overtuigend ap-
piaudiseerae, zeer verschillend gewaar
deerd.
Het spel werd in Terneuzen gespeeld
voor de Samenwerkende Oulturele In
stellingen. Vanavond, zaterdag, wordt
hot spel in de Middelburgse Schouw
burg opgevoerd in de serie .Heden
daags Toneel' van de ZVU. Maandag
hopen wij nader op de inhoud en ver
tolking van het spel terug te komen.
Door net grote vervoersaanbod bij de
veren was 'het onze recensent gisteren
niet mogelijk tijdig Terneuzen te be
reiken.
In het Temeuzense Zuidlandtheater was
in de pauze in de foyer een tentoon
stelling te zien van werk van leden
van de foto-amateursclub Terneuzen. 1
Tot en mét 10 mei exposeren 15 kun
stenaars van de Scheldezoom, bi de
Vleeshal van het stadhuis te Middel
burg. Het is een tentoonstelling die
sinds de opening (25 april) al heel
wat meer bezoekers heeft getrokken
dan redelijkerwijs verondersteld kon
worden en dat is al ïs het alleen
maar ter honorering van een goed
Initiatief een verheugende zaak.
De tentoonstelling zelf geeft niet zo
veel redenen tot onstuimigheid. Wie
met een streekexpositie komt, heeft
rekening te houden met de haast na
tuurlijke handicap dat bij een zo
groot en evenredig mogelijke verte
genwoordiging van de kunstenaars
ingrijpende selectie vaak achterwege
moet blijven, vanwege het goede en
onovertrokken totaalbeeld en-dus.
de evenredigneid zelve. Het heeft
er ailles van weg dat de samenstel
lers van deze tentoonstelling vanuit
deze handicap hebben moeten opere
ren en dat is ook moeilijk anders
denkbaar. Het levert ons we heb
ben enkele kunstenaars die ook hier
vertegenwoordigd zijn, eerder bezig
gezien als totaal toch een teleur
stelling op.
De sterke wisseling in kwailiteit, die
van wand tot wand op en neer gaat
met een hoogteverschil van het soort
berg-en-dal, laat een wat rommelige
totaalindruk achter. Het beeld ver
springt wel, er zit leven in, maar
dat verspringen gaat te schoksge
wijs om er althans enige lijn in te
houden. Dat dwingt de beschouwer
in de richting van de individuele be
nadering. De duidelijke' uitspringers
hebben daarbij als gewoonlijk
een plaatsje vóóraan. Hun werk geeft
daar dan ook aanleiding toe.
Ruud Neyndorff bereikt via een afge
wogen kleurgebruik en sterk geac
centueerde verfstructuren een reliëf-
effect dat zijn werk een bijzondere
dimensie geeft.
Ook als hij minder .geprononceerd'
uitkomt, weet hij met kleur en ma-
teriaal behandeling tot verrassend
plezierige resultaten te komen. Hij
maakt dan nummers als 37 en 39,
.Visfossiel' en .Vogel' en tri de meer
uitgewerkte structuren .Schimmel',
.Piëta' en .Peperbus' (40, 41. 42}.
Wat zo'n geval als .Wajang' (381 in
die rij doet. is een beetje onbegrij
pelijk.
Hein Gehring en Sjaak Timmermans
stellen wat tegenover het eeuwige
geprutspriegel dat ,de grote schil
derkunst' ook op deze tentoonstelling
aankleeft. Wat minder gebonden,
maar met een weldadig gevoel voor
de brede streek heeft Gehring zijn
.Winter' opgebouwd tot wat het is,
een sterk stuk, grof maar met adem.
(Het doek hangt overigens in een wat
kwalijk niiddaglichti. Van Timmer
mans is er krachtig .Landschap'
(44).
Anton van Meurs laat twee klein-
plastieken zien, .Laatste Avondmaal',
fijn van lijn en gedachte zonder ui
te etherisch te worden en .Bejaar
dentehuis', geestig, maar vooral
méér dan dat.
Zijn gevoel voor monumentaliteit dat
zich in deze plastieken laat zien
van een gunstige kant verlaat
hem ook niet als hij aan het schil
deren is, getuige zijn fascinerende
.Verduistering* (47).
aVn Martha van Meurs trof ons ,De
kruistocht der stedelingen', sterk van
kleur in een wonderlijk suggestieve
.oplopende' compositie die in de kleur
ls doorgewerkt
Louis Wevls, ailislc peintre, proeft
Hein Gehring,Winter' (35).
het oud evangelie als eeuwig nieuw,
waarschijnlijk, en houdt zich bij wat
Heymans eens het .gewone schilde
ren' heeft genoemd. Weyts maakt
bijzonder gave doeken, al zit er iets
schriels in, iets gewild droomdraaie-
ngs (.Het eiland van de dichter' (25)
Minder glad en wat warmer komt
Weyts over in .Zonnebloemen' (27).
En dan ïs er de inzending van Jan
Wessondorp. intrigerend, goed van
kleur, direct van tekening.
Paul Blom maakt gave, sterk rit
mische lino's (nr 68), Aat Weusters
veelkleurige miniaturen met een
beelding op de grens van de figuur
en de afgeleide vorm. Van Hein Vree
zijn er kleinplastieken en middelgro
te beeldhouwwerken, boeiend en van
een welkome originaliteit De ten
toonstelling laat voorts nog wertk
zien van Ada Wegge man, Kees Vis
ser, Mia van Gijzel, Fons Gieles en
Mien van Giels.
Deze expositie van kunstwerken en
kunstenaars uit de Westhoek, die
haar opvolging moet vinden ln een
Zeeuwse selectie die in Bergen op
Zoom getoond zal worden, is dage
lijks van twee tot zes uur, zaterdags
van 10 tot zes uur en zondags van
één tot rijf uur te zien.
ANDRé OOSTHOEK
V
,a
Anton van Aleurs, .Laatste avondmaal' (82).
