OPEL KADSTT Xff
NU BU UW MALER
16
PROVINCIAL! ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 3 MEI 1*9»
preQRQLSCHE^>IERBROUWERIjN.,-:£NSCHEVE jtiMlCHELSftdt
Vakmanschap is Meesterschap en de Schoonheid van het eigen land
Stelt U zich voor: U vaart van Engeland naar.
Zeeland. Het Noorden ligt dan links, zoals
op deze kaart. Zeeland, oorspronkelijk een
waddenzee, met schorren, achter duinranden
ontstaan. Die platen werden door omdijking
eilanden, vaak later met elkaar verbonden door
dammen en door nieuwe dijken, waardoor soms
oude buitendijken binnendijken werden. De
eerste dijkenbouwers waren boeren, die met hun
schop en kruiwagen, met stenen en met klei,
met vlechtsels van wieren en van tenen, met
palen en metplanken, probeerden om hun akkers
van vette Zeeuwse klei blijvend te ontrukken
aan de zee. Het vakmanschap van latere - pro
fessionele - dijkenbouwers was mede gebaseerd
op bint ervaring om èn opdringend buitenwater
èn wateroverlast van binnen uit, blijvend te.
vingen. Zjj rekenden, noch tekenden, maar
pasten aard en omvang van de dijken - vaak
op gevoel en boerenwijs - bij plaatselijke grond
en watersituaties aan. De zee is slim en soms
verraderlijk. Haar spiegel rust
langzaam, waardoor wat altijd
geweest was, plots juist te laag kon blijken. Zy
slijpt de bodem weg onder een dijk. Haar over
slaande golven vreten - met onvoldoende zorg
versterkte - binnenkanten aan. Wanneer een
zware storm de zee m het vernielen bijstaat,
gaat land verloren en km een ramp ontstaan,
zoals in februari '53, toen men besloot: "en
dat nooit weer".
Toen kreeg het Delta-plan gestalte, een plan
van dijkenbouw op wetenschappelijke grondslag.
Geen intuïtie meer, geen voelen hoe het wel
zal moeten, geen schattingen, slechts strenge
logica, van metingen in zee van golfhoogten,
van snelheden en richtingen van stromingen,
van zandverplaatsingen door eb en vloed, van
plannen en beproeven door middel van maquet
tes, waarop 'i geweld der elementen verkleind
geprojecteerd wordt. Met de aldus verworven
wijsheid komt dan het eind-ontwerp tot stand.
En daarna pas de uitvoering, met alle middelen
die de moderne waterbouw ten dienste staan.
Met werkeilanden en werkhavetis, met de
caissons, enorme kisten van beton, die in het
sluitgat worden "afgezonken", nauwkeurig op
de centimeter, met kolossale kabelbanen, aan
speciaal geconstrueerde torens - de pylonen -
opgehangen, zwaar verankerd, dragers van
immense stalen bakken, van waaruit een stroom
van zware stenen in het dijkgat wordt gestort.
En als de cmsonschuiven zijn gesloten of als
de laatste steen gedropt is in het sluitgat, worden
de stenen dtjklichamen met asfalt en bitumen
afgewerkt. Dan is er weer een dipt of dam vol
tooid, die Zeeland voor een nieuwe ramp be
hoeden zal
Vakmanschap is Meesterschap. Dat geldt voor
oude en moderne dijkenbouwers, de werkers aan
het Delta-plan, dat geldt sinds 1615 voor de
brouwers van Grolsch, opvolgers van Peter
■Cuyper, die in 1676 Gildemeesler werd van de
brouwers in Groenlo.
Cjrolsch, ambachtelijk gebrouwen bier, mei een
eigen karakter en een bijzondere smaak en fris
heid, bereikt door een volkomen natuurlijk brouw
en rijpingsproces, dat bijna vier maanden duurt.
Dank zij de natuurlijke houdbaarheid van Grolsch,
kan het kunstmatig houdbaar maken achterwege
blijven, waardoor alle goede eigenschappen van dit
bier worden behoudeit-x
Grolsch bier, vers bier,
m beugelflesseti
en ttt pijpjes.
ZeCUWSe bezoekwucirdipheden IHet is als of in Zeeland de prachtigste gebouwen met een royale hand als flonkerende edelstenen m een wijds landschap zijn gestrooid. Er is zo veel
te zien, dat een beknopte opsomming geen zin heeft. In plaats daarvan een handvol wetenswaardigheden: Floris V was de eerste, die de boeren - die dit uit zich zelf niet deden - dwong de dijken
te onderhouden. Zonnemaire en Dreischor waren vroeger eilandjes. Ook het land rond Wolphaertsdijk was eens een eiland, tussen de beide Bevelanden in. Eén van de dijken heet nog de Oude
Veerdijk. Rond Sluis liggen de Oude Zeedijk en de Zeedijk. Daar liep het "grootscheeps vaarwater", het Zwin, dat vooral Brugge tot een belangrijke handelsstad maakte en dal Cadzand,
toen nog een eiland, omspoelde. De Scheelhoek is een goed voorbeeld van landverlies. In tegenstelling tot andere eilanden is Walcheren vroeger in zijn geheel ineens ingedijkt. De huidige West-
kappelse Zeewering is ontstaan uit de dijk die in de 15e eeuw werd gebouwd ter dichting van een door de zee in de duinen geslagen gat. De lichtbaak van nu staat op de toren van de toen
nieuwgebouwde kerk. Hel strand van Westkappelle ontstond na het sluiten in 1945 van het in 1944 in de dijk gebombardeerde gat.
Wüt U een reproductie van deze kaart, perfect gedrukt op Juxewgê-papier
Doe ÓM'meen enveloppe een briefje met Uw naam en adres, en de naam van ie kaart:WestkapeUe". Voeg daarbij 5 stukken
van Grolsch-eUhetten, waarop de G van Grolsch voorkomt. Van het etiketje van een beugelfes kunt U de G zo afscheuren
tan een pijpje (waarin precies hetzelfde verse Grolsch) zult U het etiket eerst moeten afreken. Bent U geen Grctsehdrinker.
en met van plan dat te worden, voeg dan - in plaats van stukjes etiket - voor een waarde van f. 125 aan geldige niet-opgeplakté
postzegels toePlak de enveloppe dicht, frankeer met een postzegel van een kwartje en adresseer aan: Grolsch, Postbus 55,
EnschedeDe kaart wordt U dan in een kartonnen kokertje franco thuis gestuurd. Deze is even groot als de echte tekening
(25$ x 40$ cm.). Bij het bekijken van de details bewijst een vergrootglas goede diensten-».
F6J49,- (intl. B.T.W.)
