PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIXON MET MEDAILLES VOOR
ASTRONAUTEN NAAR HAWAII
Brabant wil Reimerswaal van de grond in
plaats van Moerdijk (3000 ha) vergroten
Zeven doden bij
grote brand Gent
WEER MOORDPARTIJ IN
CAMBODJAANS KAMP
üe vierde man
D",
Vandaag
in de
krant...
Zeewater
Vuistwerk
Hotelpont
Dubbeltje bos
Er op afgestemd
WAAROM MOCHT
HINDRIKS NIET
OP IWO JIMA?
213e jaargang - no. 92
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURG SE, VLISSINGSE, GOES E, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Olractl* N V e«h. Mij. mn o. c
Bur. Vila*.. W.lilr 56-60. li
Zierikzc*. lel 3346 edi
51. lel. 7651 (b 1 9 red. 2^*/3169. ed>. 62481. Coei.
advertentie 1 6,— Inietonden mededelingen
Zaterdag 18 april 1970
MISLUKTE VLUCHT APOLLO-13 EINDIGDE MET PERFECTE LANDING
Aan boord van de Iv:o J'rma: De
astronauten van de Apolio li,
van linke naar rechts: Fred Hui-
se, James LoveII en John Stei
gert, breed luchentl nadat zij uit
de bergingshelikopter zijn gestapt.
(Van onze correspondent)
HOUSTON, WASHINGTON, LEIDEN Het onmogelijke is toch gebeurd. Om 19.07 uur Nederlandse
tijd plofte gisteravond de Apollo 13 in de vrij ruige golven van de Pacific. Zo nauwkeurig op het ge
stelde landingsdoel, dat de aan grote parachutes dalende Apollo vanaf het bergingsvaartuig ,Iwo
Jima' en de rondcirkelende reddingshelikopters duidelijk was te zien.
De landing maakte een einde aan een spanning die 86 uren en 13 minuten had geduurd. In het vlucht-
leidingscentrum in Houston werd geapplaudisseerd en gejuicht. Miljoenen over de hele wereld slaakten
een zucht van verlichting. Vijf minuten na de geslaagde landing werd dit bericht door het Russische
persbureau Tass verspreid.
KARTONNAGEFABR1EK UITGEBRAND
(Van onze correspondent)
BRUSSEL (GPD) Zeven men
sen zijn donderdagavond om het
leven gekomen bij een brand die
de kartonnagefabriek van Bowa-
ter-Philips in het Gentse zeehaven
gebied totaal heeft verwoest. Acht
personen liepen verwondingen op.
De oorzaak van de brand die om half
acht uitbrak toen ongeveer 150 mannen
en vrouwen van het personeel van to
taal 650 arbeidskrachten aanwezig wa
ren, is nog niet bekend. Het zal waar
schijnlijk moeilijk zijn die oorzaak te
vinden, want het hele gebouw met de
inventaris is grondig verwoest. De
schade wordt op 70 miljoen gulden ge
schat. Een groot deel daarvan komt
voor rekening van de moderne en kost
bare machines voor het bewerken van
karton.
Paniek
Binnen een kwartier stond het gehe
le complex in lichterlaaie. Het per.
soneel schijnt In paniek te zijn ge-
Journalisten In Pakistan hebben bij
de bureaus van him kranten tenten op
geslagen en proberen te voorkomen dat
de kranten-directies ondanks de staking
der journalisten de kranten laten uit
komen. Ongeveer 7000 Pakistaanse jour
nalisten zijn woensdag in staking ge
gaan. Slechts vier van de 50 dagbladen
in het land zijn donderdag verschenen.
raakt. Een deel sprong van de eer
ste verdieping op de begane grond,
en verwondde zich daarbij.
Zij die niet naar de ziekenhuizen ln
Gent werden overgebracht, hebben zich
in alle richtingen verspreid. Omdat ook
de stempelklok en het erbij behorende
kaartsysteem verbrandden, heeft men
gisterochtend appel gehouden voor het
personeel.
Toen bleek dat er zeven doden wa
Vijf zijn geïdentificeerd.. Men heeft hun
stoffelijk overschot in de fabriek bij
een van de uitgangen gevonden. Een
zesde is in een Gents ziekenhuis aan
zijn brandwonden overleden, en de ze
vende wordt vermist en moet als omge
komen worden beschouwd.
Zowel Bowater als Philips hebben be.
richt dat men de fabriek zo snel mo
gelijk zal herbouwen, en dat men intus
sen alles zal doen om de personeelsle
den aan het werk te houden. Onder an
dere in andere Philipsondernemingen ii
België en in Belgische kartonnagefa.
brieken, die een deel van de produktie
van de verwoeste fabriek zullen o
nemen.
Gent: Een enorme vuurzee in de
kartonnagefabriek van Philips-
Boroater. Bij de brand zijn 7
mensen om het leven gekomen,
terwijl 25 personeelsleden naar
ziekenhuizen zijn vervoerd.
President Nixon zal vandaag naar Ha
waii vliegen om daar de vrijheidsmedail
le (de hoogste Amerikaanse onderschei
ding) te overhandigen aan de drie
astronauten, die dan via Samoa en Ha
waii op weg zijn naar een basis van de
luchtmacht bij Texas, waar zij zondag
mogen hopen aan te komen.
De president zal eerst naar Houston vlie-
en en daar de vrouwen van Jim Lovell
n Fred Haise John Swdgert is onge
trouwd ophalen, en gezamenlijk vliegt
men dan naar Hawaii, waar de twee da
mes als eregasten de ceremonie zullen
bijwonen.
Nixon verklaarde na de landing komen
de zondag, 19 april, tot nationale ge
bedsdag als dank voor de behouden te
rugkeer van de drie ruimtevaarders.
DE CONSUMENTENBOND
heeft besloten naar Belgisch voor
beeld het zeewater te onderzoe
ken om na te gaa.n in hoeverre
dat is verontreinigd. Intussen
heeft een Belgische geneeskun
dige verklaart het baden in zee
niet als gevaarlijk te beschou
wen
iPag. 3)
Een misverstand was er oorzaak
van dat een Belgische minister
(bijna) met een journaJisit op de
vuist ging. (Pagina 4).
De vroegere veerpont .Koningin
Emma' gaat als .Emma' de delta
werkers tot hotelschip zijn. (Pa
gina 7).
DE SCHOOLJEUGD wordt voor
gesteld voor gezamenl(jke reke
ning een stuk bos te kopen. Dit
in het kader van de strijd om het
behoud van de natuur. Met een
dubbeltje per leerling kunnen
tientallen hectare worden gered...
(Pag. 9)
Pag. 17: 25 jaar geleden viel Ber
lijn in Russische handen. .Oom
Hannes' redde 300 joden uit han
den van de Duitsers.
Peg. 10: Letterkundige kroniek
door Hans Warren; George De
genhart. een hete schilder: disco
theek.
Pag. 21; Spaanse vrouwen en kin
deren van gastarbeiders in Ne
derland betalen hoge lol voor een
zaamheid; eerste klassertjes uit
Zaa inslag: 1035.
Pag. 23: Dammen, schaken, brid
ge, prijssteen en puzzel.
Pag. £5: Honderd jaar geleden
werd Ltuin geborenvoorts op
deze pagina: Stemmen uit de ker
ken: oecumene op het pastoraal
concilie.
Nieuws uit Zeeland op pag.
2, 4, 5, 7 en 13;
Binnen- en buitenland op pag.
3, 9 en 29;
Sport op pag. 11;
Radio en tv pag. 27.
Enerverend
Gistermiddag was voor de astronau
ten en voor de vluchtleidiing in Hous
ton een zeer enerverende periode. Het
liep allemaal wel vlot, maar de situa
tie was precair en er mocht eigenlijk
zelfs geen detail misgaan. De laatste
koerscorrectie tegen twee uur vrij
dagmiddag werd perfect uitgevoerd.
Meer zorgen maakte men zich over
het afstoten van de vvrakgeslagen
service-module en de maantaxi die als
reddingssloep en kosmische kraanwa
gen had gefungeerd sinds het ogen
blik van de fatale explosie.
Ook die laatste afstotingsmanoeuvres
lukten echter wonderwel zonder enige
storing. Het was voor de astronauten
en de vluchtleiding een grote opluchting,
omdat bij deze operaties de apparatuur
van het Apollo-moederschip iets moest
doen. Deze was dagen geleden uitge
schakeld en was kort voor de landings
manoeuvres weer op gang gebracht op
inmiddels via een noodsysteem opgela
den batterijen.
(Zie slot pag. 3 kol. 6)
,e dood vloog mee deze week
met de Apollo 13. hij was
de vierde man aan boord.
Maar tenslotte moest hij de ca-
bine onverriehterzake verlaten:
met grote koelbloedigheid wis-
lr-n de astronauten gesteund
door een deskundige staf van getramde
mannen in Houston hun zwaarbe-
schadigde ruimtevaartuig naar de aarde
te koersen, Met ingehouden adein heeft
de wereld gisteren toegekeken hoe deze
ramptocht tenslotte toch met een be
houden thuiskomst eindigde. Men had
hel bijna niet voor mogelijk gehouden.
Deze ruimtevaart heeft weer eens aan
getoond hoe eigenaardig het vaak
is gesteld met de menselijke belang
stelling. Aanvankelijk was die voor de
vlucht van de Apollo 13 niet zo heel erg
groot. Om een voorbeeld te noemen
toen de eerste maanvlucht van start
ging vorige zomer, waren in de omge
ven Kaap Kennedy naar schatting
ruim een miljoen mensen aanwezig. Al-
wilden ze de start van de eerste
maanvlucht van nabij meemaken. Deze
keer echter werden slechts een honderd
duizend mensen geteld op en rond de
startplaats, het evenement was niet
langer meer een evenement, de maan-
reïs was een gewone gebeurtenis ge
worden, waarbij vrijwel iedereen er van
uitging dat ook deze vlucht weer wel
glad zou verlopen. Vrijwel iedereen
daarmee bedoelen we vanzelfsprekend
niet de groep van direct-belanghebben-
den. Binnen die kring
wist men wel beter,
bij herhaling hebben
zij de aandacht op al
lerlei gevaren geves
tigd. Ondanks alle
perfectie en ondanks alle voorzorgs
maatregelen blijft de ruimtevaart een
avontuur met risico's, zoals er ook risi
co's zijn verbonden aan de ontwikkeling
van nieuwe vliegtuigen. De geschiedenis
de luchtvaart zij ging vooraf aan
de ruimtevaart is eén groot verhaal
over het gevecht met de dood. steeds
'weer zag hij kans de cockpit binnen te
sluipen.
MILITAIREN SCHIETEN IN VIER AANVALLEN
100 VIETNAMESE BURGERS DOOD
TAKEO, CAMBODJA (AP)
Cambodjaanse militairen hebben
vrijdag opnieuw een slachting aan
gericht onder Vietnamese burgers,
die in een concentratiekamp waren
geïnterneerd. Meer dan 100 men
sen, mannen, vrouwen en kinderen
werden door de in het wilde weg
schietende militairen gedood. Ver
ontwaardiging heerst in de wereld
over massamoorden in Cambodja.
De Vietkong heeft gedreigd tegen
Cambodja te zullen optreden, wan
neer de terreur niet wordt ge
staakt.
Intussen heeft het er veel van dat de
Vietcong reeds begonnen is het dreige
ment uit te voeren. Er is sprake van
Noordvietnamese troepenconcentraties
bij de grens met Laos. Drie belangrijke
plaatsen ten zuiden van de provinciale
hoofdstad Takeo zijn door de Vietcong
veroverd en een volledig Cambodjaans
bataljon is spoorloos verdwenen.
Daarnaast zijn er ook berichten over
een Amerikaans - Zuidvietnamese troe
penconcentratie bij de Cambodjaanse
grens. De met geheime elektronische
apparatuur uitgeruste Amerikanen zou
den gereed staan het land binnen te
vallen. De pers wordt geweerd door het
Amerikaanse leger. Zuid-Vietnam heeft
Cambodja gevraagd een schip te mogen
zenden voor de evacuatie van Vietna-
mezen, die in Cambodja zijn geïnter
neerd in oude fabrieken, opslagplaat
sen en kampen. Honderden zijn door
de Cambodjanen vermoord.
Een van de ernstigste incidenten
was dat in Takeo. Er was geen en
kele aanleiding voor de schietpartij
m het concentratiekamp.
,Zij bleven maar schieten, eij hielden
niet op', huilde een jongen van onge
veer 16 jaar.
Tenminste 13 zwaargewonde Vietna-
mezen, onder wie een kleine jongen,
lagen badend in him bloed op de
grond zonder medische hulp. Een
zwarte inassa vliegen zoemde rond
de open wonden. De Vietnamezen
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
WEEKEND KRIJGT
LENTEWEER
(Van onze weerkundige
medewerker)
Wij hebben in ons land het voor
jaar geproefd met in het zuidoos
ten gistermiddag temperaturen
tot 18 graden. Het weekeinde zal
eigenlijk voor de lente een vrijwel
normaal verloop hebben.
Een zwak front dat naar het oos
ten trekt geeft tijdelijk nog wat
regen, maar zondag zyn er zonni
ge perioden te verwachten. De
zuidwesten wind blijft lucht aan
voeren waarin de middagtempera-
turen tussen 12 en 15 graden
schommelen. Tijdens zonnige pe
rioden is het redelijk aprilweer en
daarmee waarschijnlijk het beste
weekeinde dat 1970 tot heden
heeft te zien gegeven.
In de kustprovincies bljjft de In
vloed van het koude zeewater
merkbaar, dat door de lange win
ter met een temperatuur van on
geveer 6 graden voor midden-
april nog ongewoon koud is.
Deskundigen hadden herhaaldelijk ge
zegd te verwachten, dat het eens
mis zou gaan. Maar twee min of
meer gestroomlijnde maanlandingen
met daarvoor een twintigtal over het
algemeen geslaagde ruimte vluchten, ga
ven de buitenstaanders een vertekend
beeld: zij dachten, dat het eenvoudig niet
meer fout kon. Deze week is het niette-
gebeurd. En het merkwaardige 1»
dat op zo'n moment die hele beeldvor
ming van de technlsch-volmaakte ruim
tevaart, van de superieure mens, die de
ruimte verovert, dat dit beeld opeens
weg is. Een gevoel van nietigheid bleef
over: ergens in de weer onmetelijk ge
worden ruimte werden onverwacht drie
mensen met de dood geconfronteerd. Zij
liepen daarbij een voor mensen onge
kend gevaar: gedoemd te zijn te koer
sen door de eindeloosheid van het heelaL
Him technische zekerheden waren plot
seling ongewis geworden, in plaats van
het soepel-uitgevoerde schema dreigde
de angst. Daarvan drong het besef door
tot een ieder, die de verrichtingen van
de drie deze week heeft gevolgd.
Het gevoel van opluchting ls alge
meen, nu de drie hun ruimteschip
met grote koelbloedigheid terug
naar de aarde hebben weten te brengen.
De leiding van het Amerikaanse ruimte-
vaartprogramma heeft reeds vastge
steld dat de tocht niet aan zijn doel
heeft beantwoord, hfl is mislukt. Is dat
zo? In ieder geval heeft de Apollo 13
de buitenstaanders weer eens duidelijk
gemaakt, dat de ruimtevaart nog altijd
een avontuur is, weliswaar een gesche
matiseerd en voortreffelijk voorbereid
avontuur, maar niettemin een avontuur
met grote risico's. De successen van de
vorige vluchten hadden deze realiteit
naar de achtergrond gedrongen. Nu ech
ter ls ze weer in alle scherpte naar vo
ren gekomen. Bij de Apollo 13 was het
de realiteit van de vierde man: de dood
vloog mee.
PROVINCIALE STATEN VAN BRABANT BEHANDELDEN STREEKPLAN
IDEE RIJNMOND
SLAAT NIET AAN
DEN BOSCH Brabant voelt
niets voor een uitbreiding van
het industriegebied bij Moerdijk
met 3000 hectares om daarheen
bedrijven af te leiden, die eigen
lijk terrein zoeken in de omge
ving van Rotterdam. Het voor
stel van het dagelijks bestuur
van Rijnmond, zoals dat zal or
den gedaan in een binnenkort te
verschijnen, structuurschets is
gisteren in de vergadering van
provinciale staten te Den Bosch
eigenlijk al bij voorbaat van de
hand gewezen. Als het erom
gaat havenindustriegebieden in
te richten, dan wil Brabant alle
aandacht naar het Reimerswaal-
plan in het oostelijk deel van de
Oosterschelde bij Bergen op
Zoom. Dat moet zo snel moge
lijk van de grond en Brabant
zal alles in het werk stellen om
op korte termijn een havenschap
Reimerswaal opgericht te krij
gen.
Binnenkort, zullen gedeputeerde
staten van Brabant en het dage
lijks bestuur van Rijnmond een
bespreking hebben over een uit
breiding van het Moerdijkgebied.
Rijnmond beschouwt mogelijkhe
den voor industrievestiging daar
als een alternatief voor een ha
vengebied in de Hoeksche Waard.
Maar wie gisteren in de staten
gedeputeerde C. J. van I.ienden
beluisterde kon nu al vaststellen
dat de Rijnmond-ideeën in Den
Bosch niet veel kans zullen ma
ken.
.Wij wensen geen verdere uitbreiding
van Moerdijk', zei gedeputeerde in
antwoord op vragen van mr J. N.
Scholtem (pc), die de visie van het
college wel eens wide horen. ,Een
uitbreiidling daar heeft veel te grote
consequenties, ook planologisch, voor
westelijk Brabant.' En juist om pla
nologische problemen ging het gis
teren in de staten Hét streekplan
voor westelijk Brabant weerd er be
handeld, het gebied tussen Bergen op
Zoom en Breda waar 480.000 men
sen wonen op een oppervlakte van
1540 vierkante kilometer. Brabant
heeft voor deze westhoek van de pro
vincie een planologische conceptie ge
maakt, die erop is gericht de streek
zo goed mogelijk in de ontwikke
lingen van de delta in te passen en
tegelijk een autonome groei te he-
vorderen voor de stedenring Bergen
op Zoom - Roosendaal - Etten - Bre
da - Oosterhout. Het is het eerste
streekplan van een reeks van vier
en toen de Rijnmodïdeeën voor Moer
dijk ter sprake kwamen zei de heer
Van Lienden: ,11c wil nog eens dui
delijk onderstrepen hoe nodig het is
dat wij een eigen visie ontwikkelen.
Als we dait niet doen doet een ander
het voor ons...'
Het Reimerswaalplan is een vitaal
onderdeel van dit streekplan voor
West-Brabant. Beter nog zou je kun
nen zeggen dat het er voor een goed
deel op afgestemd is. Overigens is
datzelfde Reimerswaalplan de laat
ste tijd (vooral van Roosendaalse
kant) nogal in discussie gebracht.
Er rezen wat twijfels, voornamelijk
onidat men zich niet zeker voelde
van de termijn waarbinnen dit nieu
we havengebied met een doorsteek
voor de scheepvaart naar de Wester-
schelde tot ontwikkeling kan worden
gebracht. In de staten namen de
woordvoerders van die bedenkingen
wel de nodige afstand.
Ir F. C. de Jong (kvp) bijvoorbeeld:
.Somnugen hebben gezegd: stel de
vaststelling van dit streekplan uit
tot we zeker zijn van Reimerswaal.
Er is ook gezegd: maak een streek
plan zonder Reïmerswaai. Toch is
terecht het Reimerswaalplan als een
gegeven aanvaard. Het zal noodzake
lijk zijn om een grotere voorzich
tigheid in acht te nemen en om meer
relativering aan te brengen via dit
streekplan. Vooreerst is een snelle
oprichting bij wet nodig van een ha
venschap Reimerswaal.' De KVP-er,
die met deze opstelling bijval kreeg
van de andere woordvoerders, sprak
precies in de lijn van het college
van gedeputeerde staten
Gs Van Lienden: .Er is alle reden
om ook in dit streekplan vast te
houden aan Reimerswaal.' En vervol
gens zette hij nog eens uiteen waar
om: .Eén ding is buiten kijf: alle
mstuties in het overlegorgaan zee
havenontwikkeling zuidwest-Neder
land zijn het eens over het zogenaam
de .groene boekje': daarin is het Rei
merswaalplan opgenomen. In de jong
ste openbare vergadering van dat
overlegorgaan te Middelburg is de
nota van "het dagelijks bestuur over
de rapporten van de commissie-Ver
burg aanvaard. Voor Brabant zag die
er niet ongunstig uit. Dat is een
inhoud van reële waarde. Bovendien
houdt de minister van verkeer en
waterstaat vast aan de toezegging
van de regering aan Brabant, dat
Reimerswaal van de grond moet ko
men'. Volgens de heer Van Lienden
is de provincie Noord-Brabant ten
nauwste betrokken bij de ontwikke
ling van de havengebieden in de del-
Zetel
Hij ging daarom van harte mee niet
de .eis' \an de heer J. L. P. M.
Teijssen (kvp), dat Brabant ook een
(Zie slot pag. 7 kol. 6) l
DEN HAAG (GPD) De mede
deling van Nos-verslaggever Henk
Terlingen, in de uitzending van
gisteravond, dat de Nederlandse
journalist Klaas Hindriks geen
toestemming had gekregen om
vanaf het bergingsvaartuig de
landing van de Apollo-13 gade te
slaan, omdat hij ooit een journa
listieke reis naar de Sow jet-Unie
heeft gemaakt, blijkt volledig uit
de lucht gegrepen.
Hindriks, correspondent voor de
AVRO in Washington, gaf als
commentaar op Terlingens woor
den: .Volslagen nonsens. Ik weet
er niets van. We hebben wel ge
probeerd op het bergingsvaartuig
te komen, maar de Amerikanen
hebben een pool voor televisie en
radio en geen extra-lijnen be
schikbaar voor andere uitzendin
gen'
Bij navraag bleek, dat Henk Ter
lingen zijn uitspraak heeft gedaan
op gezag van de NOS-medewer-
ker Kees Buurman. Buurman, ech
ter, ontkende op zijn beurt dat
hij .serieus' met Terlingen over
deze zaak had gesproken. .Ter
lingen belde mij op om te vragen
waarom Hindriks niet aan boord
was van dat vliegdekschip. Ik heb
hem toen schertsenderwijs geant
woord, dat de Amerikanen geen
journalist, die :n Moskou was ge
weest mee wilden hebben. Ais
Henk Terlingen mijn woorden in
ernst voor de televisie heeft weer
gegeven, dan ia dat voor zijn re-
Teriingen tenslotte: ,Ik heb echt
niet begrepen, dat Buurman een
<rrap maakte. Maar goed., als dat
dan zo is. dan v-.nd ik het ook
best. Dan vind ik het eigenlijk
wel een goeie grap'.