Appel
sap
m69a
SERVAN SCHREIBER KREEG IN
STRAATSBURG GEEN GEHOOR
Griekenland schendt
de mensenrechten
Lege bedrijfspanden
worden omgebouwd
SALT-besprekingen beginnen vandaag in Wenen
Ct
Geen verslag aan Europese ministerraad
Griekenland in
Navo bespreken
GROSHEIDE EN
DE SCHOOL VOOR
JOURNALISTIEK
Discretie
Nieuwe kliniek voor
acute hartpatiënten
UNIEKE POLITIEKE PARTIJ VOOR
RAADSVERKIEZINGEN IN RIJSSEN
TOCH OPNIEUW BEZETTING
VOLMAAKTE
LANDING
VERWACHT
Stampen
Nixon stelt
tv-toespraak uit
1
xzy
WÊf
DONDERDAG 16 APRIL 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze correspondent)
STRAATSBURG De voorzitter van de Franse radicale partij Jean
Jacques Servan Schreiber, die zoals men weet, maandag in Athene de
beroemde Griekse componist Theodorakis wist te bevrijden, heeft gis
teren in Straatsburg vergeefs gepoogd de Europese ministerraad ver
slag van zijn jongste bevindingen uit te brengen. Hij werd alleen door
de Luxemburgse voorzitter Gaston Thorn ontvangen, die echter na
drukkelijk liet weten dat hij die audiëntie aan de journalist en niet
aan de politicus Servan Schreiber had toegestaan.
j_ parijs was de voortvarende radicale
leider tevoren trouwens ook al van ver
schillende kanten op sceptisisme en zelfs
verzetgestuit. Zo had de bekende oud-
minister van onderwijs. Edgar Faure,
die als parlementariër nog altijd tot de
Gaullistische meerderheid behoort, en die
«la speciale raadgever Servan Schreiber
eerst naar Straatsburg zou begeleiden,
iach uiteindelijk toch weer teruggetrok-
'""oók van de zijde van de anti-fascis-
tieche Grieikse studenten in Parijs,
die vorige week de stoot tot Servan
Schreibërs reis naar Athene hadden
gegeven, werd gisteren een commu
STRAATSBURG (AFP) ,De leden
van de Raad van Europa moeten de
kwestie-Griekenland in de Navo te*
sprake brengen, en in dit verband spre-
over het stelsel van de Amerikaan
se bases in de wereld, die een gevaar
voor de democratie vormen.' Dit heeft
Jean-Jaques Servan Schreiber, de secre
taris-generaal van de Franse radicaal-
socialistische partij, op een persconfe
rentie in Straatsburg verklaard. Vol
gens hem is in Straatsburg .de morcle-
niacht' ontstaan die de macht van de VS
in evenwicht kan houden.
Hij zei in zijn gesprekken met verte
genwoordigers van het kolonelsbewind
in Athene deze macht te hebben laten
voelen. Het was zijn ervaring dat de
Griekse leiders gevoelig zijn voor deze
morele druk. Over zijn eerdere verkla
ring, dat in Griekenland in feite de
Amerikaanse geheime dienst (CIA) net
voor het zeggen heeft, zei hij dat Ame
rika v3n Griekenland zijn belangrijkste
militaire basis onder andere voor ra
ketten aan de Middellandse Zee heeft
gemaakt. Overigens achtte hij de rol
van de CIA in Zuidoost-Azië en met
name in Laos en Cambodja —nog ge
vaarlijker dan in Griekenland. Tot slot
verklaarde Servan-Schreiber. dat hij zijn
humanitaire missie in Griekenland zal
voortzetten, niet als Frans politicus,
maar als .burger in dienst van de Griek-
ge democraten, die mij dat hebben ge
vraagd.'
DEN HAAG (ANP) De staatssecre
taris van onderwijs en wetenschappen,
dr J. H. Grosheide zal stappen nemen
om de bestuurscrisis aan de school voor
de journalistiek spoedig te beëindigen,
aldus heeft de tweede kamercommissie
voor onderwijs en wetenschappen gis
teren meegedeeld.
De staatssecretaris zal de demissionaA-
re curatoren vragen de suggesties van
docenten en studenten, die zijn neerge
legd in een programma dat aan de
staatssecretaris en de commissie is aan
geboden, met hen te bespreken. Dit pro-
Samma. dat volgens docenten en stu
nten als leerplan voor het volgende
cursusjaar zou kuinnen gelden, dient
volgens de commissie bij voorkeur te
worden besproken in het kader van
de commissie-Weusten, omdat dan ook
de inspectie haar oordeel zal kunnen
geven.
De inspectie zal met kracht bevorderen,
dat al degenen die aan de school zijn
verbonden hun taak vervullen op de wij
ze die op grond van hun verantwoorde
lijkheid van hen mag worden verwacht.
De commissie doet een beroep op allo
partijen om mee te werken aan een op
lossing van de problemen aan de hand
van de voorgestelde gedachten.
Bioscooppersoneel:
6 pet meer loon
AMSTERDAM (GPD) wHot bioscoop
personeel gaat zes procei.t. meer verdie
nen. Dat is het resultaat van het over
leg over een nieuwe cao. Het nieuwe
contract loopt tot 1 april volgend jaar.
De Nederlandse Bioscoopbond en de al
gemene bond Mercurius alsmede de ka
tholieke bond AVG zijn verder overeen
gekomen dat de werktijd met één uur
in de week wordt verkort. De onderne
mingen zullen voorts aan beide vak
bonden een bijdrage betalen van maxi
maal een kwart procent van de loonsom
die in totaal aan het personeel wordt
uitgekeerd.
Als het prijsindexcijfer voor de gezins
consumptie. zoals dat op 31 december
vorig jaar gold. in de loop van het con-
tractjaar met drie procent of meer stijgt,
zullen de lonen in oktober worden her
zien.
niqué gepubliceerd dat de radicale
voorman beschuldigde, de kolonels van
hun smetten te willen schoonwassen.
Een reactie die de Griekse studenten
was ingegeven door een opmerking van
Servan Schreiber, dat de zwaarste ver
antwoordelijkheid over het huidige lot
van het Griekse volk voor de Ameri
kaanse militairen werd gedragen. Ten
slotte heeft de bekende Griekse actrice
Melina Mercouri gisteren na een bezoek
dat zij aan het ziekbed van haar vriend
Theodorakis bracht, verklaard dat de
componist binnen enkele dagen zijn ei
gen visie op de grote problemen van
vrijheid en democratie zou toelichten.
Een aankondiging die weer in verband
kan worden gebracht met de verzeke
ring van Servan Schreiber, enkele da
gen eerder, dat Theodorakis het com
munisme zou hebben afgezworen.
Zonder de onmiskenbare verdiensten
van Servan Schreiber met betrekking
tot de bevrijding van Theodorakis te
PIPINELIS:
RAAD VAN
EUROPA
VERSPILT TIJD
ATHENE (AFP) De Griekse minis
ter van buitenlandse zaken, Pipinelis,
heeft woensdag te Athene een verkla
ring uitgegeven waarin wordt gezegd
dat de Raad van Europa zijn tijd in
Straatsburg verspilt ,door tevergeefs
moeite te doen om het Griekse volk te
dwingen terug te keren tot de politieke
chaos van vóór de revolutie van aoril
1967'.
De verklaring werd gepubliceerd enke
le uren nadat het ministerscomité van
de Raad van Europa te Straatsburg een
resolutie- had aangenomen, waarin di
Griekse regering, die sedert april 196'
het land regeert, wordt beschuldigd van
schending van de Europese conventie
vam de rechten van de mens. Verder be
sloot de raad dat een rapport over Grie
kenland dat de Europese commissie voor
de rechten van de mens in november
jongstleden bij het ministercomité heeft
ingediend, zal worden gepubliceerd.
.Wij kenden het besluit van het minis-
berscomité van de Raad van Europa
woensdagmorgen definitief genomen
reeds lang. Alles wat ak erover had te
zeggen, heb ik reeds op 12 december
jongstleden in het comité te Parijs uit
eengezet'. aldus de minister.
Op 12 december zei minister Pipinelis
in het mlnisterscomité dat Griekenland
uit de Raad van -Europa trad. De Eu
ropese conventie van de rechten van
de mens werd toen ook door hem opge
zegd.
In zijn verklaring van woensdagmiddag
zei de minister nogmaals uiting te wil
len geven aan zijn .diepe ongerustheid
over de toekomst van West-Europa'. Hij
zei die ongerustheid te baseren op de
golf van anarchie in verscheidene wes
telijke landen, alsmede op de sta
en de verdwijning van alle dis
en alle traditie daar.
WENEN: Eerste foto van de Ame
rikaanse e?i Russische delegatie
leider voor de Saltbesprekingen,
die elkaar woensdag ontmoetten.
De Amerikaanse onderhandelaar
bij de ontwapeningsconferentie,
Gerard C. Smith (links) verlaat
de Russische ambassade na een
bespreking met- zijn Sowjet-ambt-
genoot. Vladimir S. Semenov
(rechts).
In het midden Lewelyn Thompson,
lid van de Amerikaanse delegatie
en voormalig Amerikaanse ambas-
m '.sur in Moskou.
kunnen verkleinen, wordt de oud-direc-1 na diens amnestie, eerst ook de Frans-
teur van l'Express nu toch wel verweten Griekse journalist Jean Starakis had
dat hij aan zijn reis naar Athene een willen ophalen,
publicitaire operatie had verbonden, die I Vermoedelijk zal Starakis in Athene
door discretie niet heeft uitgemunt. Het j aan de Franse ambassade worden toe-
lijkt onder deze omstandigheden dan vertrouwd, die dan zonder de medewer-
ook niet waarschijnlijk dat Servan i king van Servan Schreiber voor diens
Schreiber deze week een tweede reis I terugkeer naar Frankrijk zal kunnen
naar Athene zal ondernemen, waar hij, I zorgen.
Ministerscomité Raad van Europa:
Jongste maatregelen
gaan niet ver genoeg
STRAATSBURG (RTR) Het
ministerscomité van de Raad van
Europa heeft Griekenland woens
dag aan de kaak gesteld wegens
schending van de mensenrechten.
Maatregelen die de Griekse rege
ring in de laatste tijd heeft geno
men, gaan niet ver genoeg, aldus
het comité.
Het comité, dat te Straatsburg bijeen
is, heeft besloten het verslag te pu
bliceren vam de Europese commissie
voor de mensenrechten over schen
dingen van de Europese conventie
van de mensenrechten door het regime
te Athene. In totaal zijn op de tien ar-
tiekelen inbreuk gemaakt, aldus de mi
nisters. Vijftien van de zeventien lan
den in het comité stemden voor een re
solutie, waarin wordt gezegd, dat de
Griekse regering de Europese conventie
van de mensenrechten heeft geschonden.
De andere twee, Frankrijk en Cyprus,
hebben aan de stemming niet deelge
nomen.
In de resolutie woj-dt er bij de Griek
se regering op aangedrongen zonder
verwijl de mensenrechten en de fun
damentele vrijheden weer in te voe
ren. Met name dient de regering te
Athene een einde te maken aan de
BAKKER INTERPELLEERT
OVER NKF-OVERNAME
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De tweede kamer heeft
gistermiddag de communist Bakker
toestemming gegeven tot het houden
van een interpellatie over het overne
men van de Nederlandse Kabelfabriek
door Philips. De interpellatie zal -waar
schijnlijk op 28 of 29 april op de agenda
van de Ijanier worden geplaatst.
foltering en andere slechte behan
deling van gevangenen en degenen
die zonder vorm van proces wor
den gevangen gehouden, vrij te la
ten.
In december jl is Griekenland uit de
Raad van Europa getreden om een drei
gende schorsing als lid te ontlopen. Grie
kenland zei bij die gelegenheid ook de
Europese conventie voor de mensenrech
ten op. maar die opzegging wordt
in juni. een half jaar na de opzegt
van kracht.
Het rapport van de Europese commissie
voor de mens werd in november bij het
ministercomité ingediend en is sedert
dien officieel een geheim stuk geweest,
maar er is al veel gepubliceerd over
wat de inhoud van het rapport zou zijn.
AMSTERDAM (ANP) Het nieuwe
cardiologische centrum van het acade
misch ziekenhuis van de universiteit
van Amsterdam, het Wilhelmina Gast
huis, dat medio 1971 klaar moet zijn,
zal per jaar enkele honderden men
levens sparen.
De kliniek, met de bouw waarvan men
rees is begonnen, is bestemd voor pa
tiënten, die een acute hartaanval krij
gen. In 25 A 30 van de 100 gevallen is
iemand, die plotseling een hartaanval
krijgt niet meer te redden. Dit vertelde
het hoofd van de afdeling cardiologie
van de medische faculteit prof. dr D.
Durrer woensdag tijdens een persbij
eenkomst. Het leven van een deel van
deze mensen kan worden gered, wan
neer snel wordt ingegrepen. In de nieu
we kliniek is dit mogelijk.
Prof. Durrer zal. hoewel hij hiertoe
reeds enige tijd in staat is, geen hart
transplantatie verrichten, voordat alles
.veilig' is. De Amsterdamse hartspecia
list meende dat het onverantwoord is
een hart te transplanteren als niet van
te voren vaststaat dat de patiënt het
vreemde hart niet zal afstoten. Binnen
vijf jaar, zo voorspelde hij, zal het ech
ter in het Wilhelminaziekenhuis in
Amsterdam mogelijk zijn tot dit soort
operaties over te gaan.
RIJSSEN (ANP) In Rijssen is een volgens de initiatiefne
mers unieke plaatselijke politieke partij opgericht, die zal deel
nemen aan de komende gemeenteraadsverkiezingen. Er zal een
lijst worden ingediend met 20 kandidaten, waarvan de landelijke
politieke signatuur uiteenloopt van WD tot PvdA, van KVP tot
PPR en van AR tot CHU.
Na vele besprekingen is men tot overeenstemming gekomen over een
conceptprogramma, waarin vooral de inspraak van de bevolking ten aan
zien van het gemeentelijk beleid een vooraanstaande plaats is toegedacht.
Op de woensdag gehouden oprichtingsvergadering traden meer dan hon
derd leden toe tot de nieuwe partij, die zich Democratische Samenwerking
Rijssen (dsr) noemt. Als lijsttrekker fungeert een lid van de AR, de tweede
plaats wordt ingenomen door een lid van dte PPR, de derde plaats door
een aanhangster van D '66.
TERUGKEER
APOLLO OP
RADIO EN TV
HIE VEES! M i \M'i De NOS
zal in een rechtstreekse reportage
vrijdag via radio en televisie ver
slag uitbrengen van de landing
van de Apollo 13. Als alle* vol
gens plan verloopt, zal de ApoUo
vrydag om 18.18 uur op aarde te
rugkeren.
Van deze terugkeer verzorgt de
Amerikaanse televisie een recht
streekse reportage, die via de
communicatiesatelliet door de
NOS wordt overgenomen. De re
portage begint om 17.45 uur,
maar wordt vanaf 17.25 uur voor
afgegaan door een uitzending van
uit de studio in Bussum. Tot 18.45
uur wo.üt via Nederland 1 uit
gezonden. Daarna wordt de repor
tage via Nederland 2 voortgezet.
In verband hiermee komen de Fa
beltjeskrant, reclame, journaal en
Scala op deze zender te vervallen.
De NOS-radio zal de land tig even
eens rechtstreeks uitzenden en wel
van 17.3U-20.00 uur via Hilver
sum 2. De in deze tijd aangekon
digde programma's van de Tros
en de NCRV komen daardoor te
vervallen.
Slot van pagina 1
daardoor de lucht in de
maanlander zuiverden. Over het dien
stencompartiment maakt Houston zich
geen zorgen meer omdat dit toch bij de
terugkeer in de dampkring wordt afge
stoten.
I AMSTERDAM (GPD) Actie-
,70, de laatste tijd actief met het
I .kraken' van leegstaande panden,
[boekt in Amsterdam succes. De
gemeente gaat leegstaande ge
bouwen weer bewoonbaar zien te
maken. Voor een eerste experi
ment is het oog gevallen op Singel
52-54, waarin vroeger een drukke
rij was gevestigd.
Intussen zijn gisteravond voor de
tweede maal de twee gemeente
panden 85 en 87 aan de Sarpha-
tistraat opnieuw bezet.
Enige weken geleden werden de leeg
staande huizen voor het eerst gekraakt.
Dat zorgde rechtstreeks voor het de
bat dat de Amsterdamse gemeenteraad
gisteren voerde over de woningnood en
het desondanks leegstaan van veie pan
den in Amsterdam.
Provo kwam met een motie om een af
braakverbod voor de hele binnenstad af
te kondigen; het werd verworpen.
Slechts succes op de publieke tribune
had een motie van de PSP-er W. de
Wolf die de twee panden aan de Sar-
phatistraat weer wilde openstellen.
.Die zijn alweer bezet' werd van de pu
blieke tribune geroepen. Voor burge
meester dr I. Samkalden hadden enkele
lieden op de tnbune de maat daarmee
volgemaakt. Zij werden verwijderd.
De politie zorgde er later met drin
gende verzoeken en duidelijke aandrang
voor dat In de Sarphatistraat de twee
met planken dichtgespijkerde panden
weer werden ontruimd.
In de gemeenteraadsvergadering van
woensdag zei burgemeester dr I. Sam
kalden aat ,tn principe en in beschei
den mate geld zou kunnen worden ge
put uit het fonds woning-onttrekking".
Volgens actie-70 zit in dat fonds mkn
vier miljoen gulden, opgebracht door be
drijven die van woonhuizen kantoren of
andere bedrijfsruimte hebben gemaakt
en daarvoor aan de gemeente moesten
betalen.
Ir. de voormalige drukkerij zullen enige
kamers worden ingebouwd. Naar het
idee van burgemeester en wethouders is
een deel van de panden echter ook
bruikbaar voor collectieve bewoning. Er
zou voor tienduizend gulden aan moe-:
ten worden verbouwd. Daarnaast zou
den nog kookgelegenhe.d en san.talr
moeten worden aangebracht.
In de voorbije twee weken i.s van
gemeentewege een inventarisatie ge
maakt van leegstaande ibedrijfs)-
panden in Amsterdam. Er kwamen
389 gemeentewon:ngen uit. waarbij
volgens b en w niet van werkelijke
leegstand kon worden gesproken.
Het gaat voornamelijk om huizen die
op korte termijn worden verbouwd
of afgebroken.
Aan particuliere huizen stonden volgens
een opgave van het centraal bureau
voor ae statistiek op 1 oktober 4928
leeg. Vaak gaat het daarbij om een
schija-leegstand, omdat nieuwe bewo
ners wel zijn aangewezen, maar de be
woning nog geen feit is, daar men zijn
nieuwe woonruimte op zijn gemak In
orde wil brengen.
Er zal echter wel een werkwijze wor
den ontwikkeld waardoor leegstand
sneller dan tot dusver wordt opge
merkt. Bevolkingsregister, dienst volks
huisvesting en energiebedrijf zullen
daarbij nauw samenwerken.
In normale gevallen zal de actie die
de gemeente bij leegstaande panden on
derneemt, bestaan in het manen van de
eigenaar of de makelaar, opdat snel een
nieuwe bewoner wordt voorgesteld.
de aarde met tussenpozen moei
weest doordat als gevolg van het .stam
pen' vam de combinatie de antenne niet
gericht bleef. In verband hiermee zijn
aan de astronauten al alle instructies
regeven voor de koerscorrectie van don-
ierdag, zodat de bemanning van de
Apollo op eigen initiatief kan handelen
als de verbinding slecht is.
Voordat Woensdag het Witte Huis liet
weten dat geen buitenlandse hulp nodig
zal zijn bij de berging, hadden al ver- f Van onze Amsterdamse redactie)
scheidene landen overeenkomstig het m- AMSTERDAM Het maken van op-
ternationale verdrag tot redding van namen voor het televisiejournaal
ruimtevaarders maatregelen getroffen.' - --
De Sowjet-Unie zond twee koopvaardij-
TV-CONFLICT
IN RAAD
AMSTERDAM
schepen naar het verwachte landingsge
bied en premier Kosygin zond president
NLxon een telegram waarin hij hem alle
benodigde hulp toezegde. Oorlogsbodems
van de Franse marine in de Stille Oce
aan werden in staat van paraatheid ge
bracht en zes Britse marineschepen zet
ten koers naar het landingsgebied. Zelfs
de Italiaanse marine bereidde zich voor
de capsule te kunnen bergen in het
geval zij van haar koers zou afwi"'
en in de Middellandse Zee zou la:
Men hoopt en venvacht echter da'
alF'al niet nodig zal zijn.
WASHINGTON (RTR) President Ni
xon heeft zijn voor donderdag aange
kondigde rodio- en televisie toespraak
over de ontwikkelingen in Indo-China
uitgesteld tot begin volgende week. Naai
het Witte Huis meedeelt, wil de presi
dent zijn volle aandacht nu in de eerste
plaats schenken aan de veilige terugkeer
van de Apollo-bemanning.
Studentenpastoor in
Amsterdam trouwt
AMSTERDAM In de kapel van de
Amsterdamse studentenparochie zal vol
gende week zaterdag de kerkelijke be
vestiging worden gevierd van het hu
welijk tussen de Amsterdamse studen
tenpastor Huub Oosterhuis en de En-
schedese mejuffrouw J. Melief.
In dezelfde kapel ging (pater) Huub
Oosterhuis indertijd voor in de dienst
huwelijk van zijn collega
Oosterhuis en mejuffrouw Melief
voor de wet getrouwd. Men verwacht
dat vóór volgende week zaterdag uit
Rome de dispensatie vam de celibaats-
ilicht voor de heer Oosterhuis zal af
tornen.
Huub Oosterhuis wü blijvem werken als
studentenpastor; hij is echter in geen
maanden meer in Eucharistievieringen
voorgegaan. Hij wil geen storend ele
ment zijn im de discussie over het celi
baat in de Rooms-Katholieke Kerk.
bracht woensdagmiddag nog heel wat
beroering in de Amsterdamse ge
meenteraad. Men is er nog steeds
met zo ver dat alle nieuwsmedia
t
i
Afa.-
zo hadden de
gemeente het NOS-journaal in eer-1
ste instantie laten weten.
,U kunt aan het begin van de vergade
ring een kwartier uw gang gaan'
zei burgemeester Samkalden later.'
Na het vaststellen van de notulen, het
beëdigen vam een nieuw boeren-lid
en het behandelen van de ingekomen
stukken kwam het spektakelstuk
van de vergadering aan de orde: het
kraken van huizen en lege kantoor
panden door de actie-70 en de maat
regelen die de gemeente nu wil ne-
men om aan de verlangens van ac
tie-70 meer of minder tegemoet te
komen.
.Wilt u uw zaken dan nu inpakken, het
kwartier is ai royaal voorbij', liet
burgemeester Samkalden de film
ploeg horen. PvdA-fractievoorzitter
ars Ed. van TTiijn: ,Ik neem niet aan
dat de heren hier zijn gekomen voor
de notulen en de installatie; ze zijn
hier voor het punt waar we nu aam
beginnen. Laat dam in ieder geval
het kwartier nu beginnen'.
KVP, PSP en VVD vielen hem bij.
,Maar ik dacht, dat het beter is voor
de eerlijkheid als men niet van het
debat opnamen maakt. Men kan im
mers niet alles uitzenden, het gaat
maar om flitsen en dan is het moei
lijk om ieder evenveel te geven'
meende dr Samkalden.
,Wat de televisie van de opnamen ge
bruikt, is haar zaak. daar heeft geen
volksvertegenwoordiging iets over te
zeggen', aldus de WD-er H. Jacobse.
De communisten gingen het verst. Wij
willen hier helemaal geen televsie
en vooral het NOS-journaal niet; dat
is niet objectief. We weten wel wie
er dan versierd moet worden', aldus
Roel Walraven.
Het werd een stemming over de motie:
de televisie-ploeg blijft zo lang zij
dat zelf nodig en nuttig vindt.
De motie haalde het ruimschoots. Te
gen stemden slechts de drie aanwe
zigen van de CPNde drie van de
CHU en merkwaardigerwijs
twee wethouders: de heren dr P.|
Koets en W. Polak, bedden van de
PvdA; en beiden oud-journalist en
De televisieploeg vertrok nadat dr Sam
kalden namens b en w de verklaring
over de leegstaande huizen had voor
gelezen. ,Zie je wel wie er versierd
moest worden', zei Roel Walraven.
HARRY BLACKMFN
Nixon kiest derde
opperrechter-in-spé
op iemand uit het midden-westen
de post van rechter in het Amerikaanse
Hooggerechtshof. Het is de 61-Jarige
Harry Blackmun uit Minnesota.
Twee eerdere door Nixon uitverkoren
kandidaten zijn door de senaat afgewe
zen, omdat zij als conservatieven uit het
zuiden werden beschouwd. Dat waren
Clement Haynsworth en Harrold Cars-
well.
Blackmun staat bekend als een man met
gematigde ideeën, met name ten aan
zien van de burgerrechten voor negers
en andere minderheden. Het verzet' in
de senaat tegen Haynsworth en Cars-
well richtte zich vooral tegen hun lau
we houding in deze kwesties.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Wanmiddag om twaalf uur wordt in paleis
Belvedère in Wenen de SALT (Strate-
'gic Arms Limitation Talks) geopend met
een welkomstwoord van de Oostenrijkse
'minister van buitenlandse zaken Waldheim
en met korte verklaringen van de Russi
sche en Amerikaanse delegatieleiders Sem-
jonow en Smith. Daarmee zal de naar
,een woord van de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Rogers .belang
rijkste conferentie sinds het eind van de
tweede wereldoorlog" een aanvang nemen.
Het is de eerste keer in de geschiedenis,
dat de twee grote atoommogendheden bij
elkaar komen om de mogelijkheden te be
spreken van een begrenzing, eventueel
zelfs van een reductie of vernietiging van
hun strategische atoomwapens, dus van
die wapens, die in tegenstelling tot de tac
tische atoomwapens een massaal vernieti
gingseffect bezitten.
De dringende reden voor deze SALT is een keer
punt in de bewapeningswedloop geweest, dat in
196S-1969 met fatafle duidelijkheid is zichtbaar
geworden. Tot dan had tussen de Verenigde Sta
ten en de Sowjet-Unie het .evenwicht van de
angst' geheerst. Beide supermachten waren in
staat, de tegenpartij een vernietigende klap toe
te voegen, maar wisten, dat ze desondanks een
even vernietigende tweede klap als vergelding
zouden moeten incasseren. Zo waren beide hun
eigen gijzelaar.
Dat evenwicht is verstoord door de ontwikkeling
van nieuwe wapens: ten eerste de antiraketraket-
ten. kortweg ABM genaamd, waarmee men vij
andelijke raketten kan neerhalen voordat ze hun
doel bereikt hebben; en ten tweede nieuwe ra
ketten met drie tot tien atoomkoppen, kortweg
MIRV genaamd, die onafhankelijk van elkaar
naar verschillende doelwitten kunnen worden ge-
:eid. Het tweede wapen zou het eerste nagenoeg
opheffen, want door maar genoeg MIRV's af te
ichieten zou men het vijandelijke antiraketten-
iysteem kunnen verzadigen, zodat er altijd wel
een paar atoomkoppen hun doel zouden bereiken
om de gewenste vernietiging aan te richten.
Beide mogendheden willen deze twee
nieuwe systemen gelijktijdig opbouwen, het
geen voor beide een bijna ondraaglijke belasting
van de nationale economie zou betekenen, met als
eindresultaat dat men beide toch weer als even
sterk uit de bus komt. En wel met ontzaglijke
inspanningen en offers alleen maar opnieuw het
zelfde .evenwicht van de angst' hebben gerecon
strueerd. De absurditeit daarvan is zowel in de
Verenigde Staten als in de Sowjet-Unie blijk
baar doorgedrongen. Deze zeer realistische, zeer
aardse overwegingen en dus geen irreële illusies
over ontspanning zijn de aanstoot voor de SALT
geweest, al sluiten geen van beide gesprekspart
ners de mogelijkheid uit. dat als gevolg van de
SALT een zekere ontspanning mogelijk zal zijn.
De grote moeilijkheid bij iedere afspraak van de
bewapeningsstop is de kwestie van de controle.
Men kan met behulp van satellieten weliswaar
de rakettenbases van de tegenpartij met perfec
tie in kaart brengen, maar hoeveel atoomkoppen
er in een raket zitten dat kan alleen door in
spectie ter plaatse worden vastgesteld. Tegen dat
aatste hebben de Russen zich op alle vroegere
conferenties, met name in Genève. altijd hard
nekkig verzet. Dat verzet zullen ze waarschijn
lijk niet opgeven, zolang ze hun nucleaire ach
terstand ten opzichte van de Verenigde Staten
niet hebben ingehaald. Die achterstand bedraagt
volgens de schattingen van de Amerikanen thans
nog ongeveer 1 tot '2, de Sowjet-Unie zou het
ogenblik over 1.880 strategische atoomkoppen be
schikken tegenover de Verenigde Staten 4.235.
Welke Ideeën de beide gesprekspartners koes
teren over de vorm van eventuele SALT-
overeenkomsten is nog een open vraag. Logisch
zou het zijn als die beide wapens, die het vroe
gere evenwicht dreigen te verstoren, namelijk de
MIRV en de ABM, het eerst onder handen wor
den genomen. Men vermoedt dat een afspraak
over een maximum aantal offensieve raketten in
het bereik van het mogelijke ligt. waarbij ieder
een dan ook zonder controle ter plaatse kan uit
rekenen hoeveel atoomkoppen er met die raketten
maximaal de lucht in kunnen. Over een af
spraak over de antiraketraketten, om bijvoor
beeld de ABM-gordels niet rondom de grote ste
den te leggen, zodat de bevolking als gijzelaar
kan worden gehandhaafd, is niet ondenkbaar. Hoe
moeilijk alleen zulke detailproblemen al zijn, van
een echte bewapeningsstop kan pas sprake zijn
als ook over de allernieuwste wapens een akkoord
kan worden bereikt. Meer en meer zal de nucle
aire strategie zijn toevlucht nemen tot de bodem
van de oceanen en het heelal.
Binnen afzienbare tijd zal het ook mogelijk zijn.
wereldsteden en hele staten door kunstmatige
overstromingen, of met behulp van de zon, of de
laserstralen te vernietigen. Anderzijds is een be
grenzing van de strategische wapens niet goed
denkbaar zonder ook een begrenzing van de con
ventionele wapens, en dat is op zijn beurt pa.'
mogelijk, als er een Europees veiligheidssysteem
is gecreëerd, met andere woorden als er voor het
probleem van de twee Duitslanden een oplossing
in zicht Is. Werk genoeg voor de SALT voor vele
jaren en men rekent er dan ook op, dat op deze|
eerste ronde, die tot half juli zal duren, nog vele l
ronden zullen volgen, afwisselend in Helsinki en
in Wenen.
B3 puur uitgeperst fruit
nu voor een proefprijs
Geniet van alle B3 fruitsappen
puur geperst uit appels,
tomaten, druiven,
sinaasappelen, abrikozen,
peren en perziken. i
