winkelcentra
maken
goede indruk
wonen, werken en winkelen op Walcheren
WOENSDAG 15 APRIL 1970
MEVROUW BLANKENBURGH-BOSMAN
...steeds beter...
Middelburg en Vlissingen hebben zich
de laatste jaren ontwikkeld tot aan
trekkelijke winkelcentra, waar het
gezellig en goed kopen is. De ver
scheidenheid aan winkels is groot,
het voorzieningspeil (assortiment)
is goed en de bedrijven maken een
prettige, moderne indruk. De prijzen
kunnen een vergelijk met die in de
winkelcentra in de grote steden bui
ten Zeeland gemakkelijk doorstaan,
de bediening is redelijk tot goed en
zeer goed en over service heeft men
incidentele gevallen daargelaten
niet te klagen. Dat is wel zo onge
veer de doorsnee-mening over de
middenstand van Middelburg en
Vlissingen.
Maar denkt iedere huisvrouw er 20 over?
Uit gesprekken met tientallen huisvrou
wen, in de steden en dorpen op Walche
ren bleek, dat bovenstaande korte, gunstige
schets wel zo ongeveer de gemiddelde me
ning vertegenwoordigd. Er wordt dus in het
algemeen goed over het peil van de win
kelcentra op Walcheren gedacht. Van de
klachten, die wij incidenteel en voor
al van huisvrouwen, die dan om allerlei
redenen anoniem wilden blijven (m'n man
zit ook in zaken meneer, begrijpt U')
noteerden, werden vrij vaak genoemd een
niet overal deskundige bediening, waardoor
men onvoldoende wordt voorgelicht bij de
aankoop en een te trage dienstverlening
als het om de nazorg gaat bij artikelen
als kachels en elektrisch huishoudelijke ap
paraten. Die klachten waren vrij ongenu
anceerd van toon: .Als ze maar verkopen
kunnen meneer, maar 0 wee als er eens
wat aan mankeert. Dan staan ze niet zo
gauw voor je deur'. Ongenuanceerd, inder
daad, want men kan als een installateur
door welke oorzaak ook eens wat achter
blijft met zijn serviceverlening, maar moei
lijk alle installateurs tot zwarte schapen
maken. Gelukkig staat daar een meerder
heid van gunstige uitlatingen tegenover:
over het algemeen is men zeer te spreken
over de mentaliteit van de Zeeuwse on
dernemer, die nog persoonlijke aandacht
besteedt aan iedere cliënt. In Middelburg
spraken wij met mevrouw M. A. van den
Boogert-Selhorst raadslid voor de WD en
presidente van de Nationale Vrouwenraad,
maar vooral consumente in haar woon
plaats en in Vlissingen, want zij vindt dat
deze centra elkaar uitstekend aanvullen:
wat Je in Middelburg vindt, vind je in Vlis
singen omgekeerd.
Mevrouw Van den Boogert heeft een op
merkelijke visie op de ontwikkelingen rond
het begrip .service'. ,Je kunt geen genera
liserend beeld geven',, meent zij, ,want bij
winkels, die tien jaar geleden nog een
groot service-biedend element verleenden
is die service, hoe je 't ook bekijkt, min
der geworden. Het oude begrip koning
Klant' kan nu eenmaal niet meer. Een
mens is dan gauw geneigd zich negatief
op te sellen. Maar wat wij vooral niet
over het hoofd moeten zien: tegenover die
vermindering van service staat, dat de klant
de laatste jaren is opgevoed tot consu
ment. De service van deskundige voorlich
ting is in de grotere zaken een overbodig
element geworden: er wordt veronderstelt
dat de klant het al weet'.
Mevrouw Van den Boogert doelt hier op
die .opvoeding van de consument', waar
aan vrouwenorganisaties (,en de pers*
meent zij) door hun voorlichting meedoen.
Het afnemen van de service in de win
kel wordt dus door nieuwe waarden ge
compenseerd. Toch is er reden voor enige
reserve,Wat ontwikkelt zich nu? Door
de chemische technieken komen er allerlei
nieuwe materialen en dat allernieuwste is
een doolhof geworden. Dan zie je dat boe
tiekjes met hun begeleiding van de mode
en materiaal, hun fashionvoorlichting toch
weer allerlei aantrekkelijke kanten hebben.
Ik geloof als ze een combinatie zouden
maken, dat dit zou floreren. Hetzelfde vind
je eigenlijk in een kaaswinkeltje, waar je
de beslotenheid kunt vinden, waar je keu
ze begeleid wordt. Juist in die kleinere
zaakjes vindt de kennismaking met het
service-verlenende element nog steeds
plaats.
Dit zijn toch weer de kansen, die het mid
den- en kleinbedrijf absoluut heeft. Je kimt
niet meer zo'n allround winkel hebben als
vroeger, dan word je zo overvleugeld door
het grootwinkelbedrijf. Daarom voorzie ik
een groei van bedrijven met een verfijning
in het assortiment. Walcheren voorziet hier
in leuk. Je ziet de winkels zich zo ont
wikkelen. Ook op modegebied is er een ple
zierige variatie. Je hebt winkels voor
duurdere soorten mode, voor goedkopere en
voor de tussensoorten. De centra vullen elk
aar in assortiment leuk aan. Het kan nog
beter en misschien ligt hier een taak voor
de middenstandsv«renigingen om dit eens
met elkaar te onderzoeken, marktonderzoek
dus en coördinatie'.
Mevr. Van den Boogert meent dat sommige
zaken zich nog niet aanpassen bakkerij-
bedrijven noemde ze als voorbeeld aan
de nieuwe kansen. Waar op een gegeven
moment een kwahtestsslag aan de gang is
rond het brood fabrieksbrood, warme bak
kers) is er ruimte voor, zoals mevrouw
Van den Boogert in Den Haag zag, bak
kersboetiekjes, waar men zich weer op ver
fijning toelegt. Voor de seizoenplaatsen
ziet zij ook allerlei mogelijkheden voor de
middenstand: ,Als 't maar kerels met durf
zijn'. Over de prijsnoteringen op Walcheren
wilde mevrouw Van den Boogert zeer po
sitief zijn: ,Bij een vergelijk maakt het
niet veel uit, het ontloopt elkaar niet veel.
Wat mij wel opvalt is dat groente en fruit
in een agrarisch gebied, met name op Wal
cheren, wat de prijzen betreft tegenvallen'.
Over de bediening: Jn sommige zaken is
het personeelsverloop zo groot, dat de be
diening doorgaans slecht is. Men krijgt niet
voldoende kansen het personeel te begelei
den. Maar het ls niet slechter, ook niet
beter dan vroeger, het is anders.
Dat is ook de reden, waarom boe
tiekjes kunnen bestaan. Het assortiment
in de winkels op Walcheren is echt wel
voldoende. De klant kan overigens zelf een
bijdrage leveren door te vragen waarom
een bepaald artikel niet voorhanden is. Ove
rigens: je kunt hier goed gekleed gaan'.
Over de service, de nazorg aan apparatuur:
.Soms is het verschrikkelijk, maar er zijn
wel degelijk goede installateurs. Het per
soneelstekort speelt dan een rol. Van al
lerlei machines wordt de levensduur met
opzet, een noodzaak voor de producent
overigens, teruggebracht. Er kunnen dus
snel mankementen optreden. Dan moet je
je kunnen terugvallen op de installateur.
Soms zie je ia zo'n situatie dat de fout
b:j de consument zelf ligt. Er moet een
brief uit naar de producent. Maar door al
lerlei oorzaken gebeurt dit niet. Dan moet
er een organisatie zijn, waarop men kan te-
rugvallen.Consumentenbond of huisvrouwen
vereniging, waar men lid van is en die dan
de zaak gaan behartigen. Teveel ziet men
nog de huisvrouwenvereniging als een ge
zelligheidsclubje. In werkelijkheid is het 'n
keiharde business, een vakbond, een macht,
individueel beteken je niets'.
,Ik heb niet te klagen' reageerde mevrouw
Blankenbur'gh-Bosman, die te Oranjezon
het pension .Kommèroptofje' exploiteert,
maar voor alles huisvrouw is, ,ik word op
aet dorp goed bediend, zoals dat ook in Mid
delburg het geval is. Vroeger had je in de
grotere steden meer keus en leek het me
ook goedkoper. Maar het wordt hier op
Walcheren steeds beter. Kleding en .gro
tere stukken' koop ik nu ook op Walcheren
en lk geloof dat je hier meer service krijgt
dan in de grote stad.'
Wat kritischer geluiden uit Oostkapelle,
waar de jonge mevrouw Van Dis-den Hol
lander het ontbreken van een koopavond
tn de centra als een ernstig gemis voelt.
Het kopen van kleding geeft haar nogal
eens problemen, omdat zo vindt zij, in de
kleine maat 36-38 de sortering .Als je
tenminste niet in een tiener-flodderjurkje
wilt vervallen niet altijd even groot
is. Meer keuze, in goede stoffen, in kleine
re maten, is een van haar wensen, evenals
een snellere dienstverlening in de ambach
telijke sector, hoewel zij daar onmiddel
lijk aan verbond, dat het personeelstekort
hierin mede een rol speelt. Voor het ver
helpen van kleine mankementen moet men
vaak weken wachten, maar gaat het om
zaken van groter belang, fian moet zij de
ondernemers toch weer een pluim gevenon
langs trad er roest op in een nog vrijwel
nieuwe koelkast, zij telefoneerde met de
groothandel in Middelburg en binnen een
dag bracht de bode een nieuwe koelkast,
In Vrouwenpolder troffen we mevrouw Kod-
de-Louwerse, plaatselijk NCVB-presidente,
maar voor alles huisvrouw en juiist terug
gekeerd van een middagje winkelen in Mid
delburg. Het was maandag en zij had drie
zaken gesloten gevonden, wat direct een
praktische wens opleverde: meer duidelijk-
hed in de sluitingstijden van de winkels.
Andere wensen: voorlichting door deskun
dig personeel. ,Als je naar de soort stof
en de kwaliteit vraagt, wü je een goed ge
fundeerd antwoord. Daaraan ontbreekt het
wel eens bij de jonge verkoopsters. Maar er
zijn beslist goede zaken op Walcheren,
waar je goed ontvangen wordt, waar on
middellijk wordt gevraagd, waar men je
mee van dienst kan zijn en waar je zorg
vuldig wordt voorgelicht en rondgeleid'. De
service ,je moet er toch rekening mee
houden, dat die mensen het ook druk heb
ben' vond mevrouw Kodde goed. vooral
in Vrouwenpolder, een kleine gemeenschap,
waar men weer dichter bij elkaar staat.
De sortering noemde mevrouw Kodde meer
dan voldoende,Hoe meer je ziet, hoe moei
lijker het wordt.'
Tenslotte de mening van een huisvrouw,
die zelden winkelt, mevrouw Meijers van
de manege .De Eendracht' te Serooskerke,
maar die bondig formuleerde: ,Dat is moei
lijk, want lk winkel vrijwel nooit. Vroe
ger ging je van de boerderij af om men
sen te zien, nu komen de mensen hier naar
toe. Maar de donderdagmarkt in Middel
burg is buitengewoon gezellig. Dat was
vroeger en dat is weer zo.'
MEVROUW VAN DIS-DEN HOLLANDER
...ontbreken koopavond gemis
MEVROUW MEIJERS VAN JJE EENDRACHT'
gezellige donderdagmarkt
MEVROUW KODDE-LOUWERSE
...lijn m sluitingstijden...
