AMERIKAANSE CIA REGEERT IN f.
FEITE GRIEKENLAND
DRQSTE
KANSEN ASTRONAUTEN
Milieuhygiëne is
belangrijker dan
economische groei'
Noodlanding Apollo
3
VERVOLG
KANTLIJN
AL EERDER TEGENSLAGEN
IN BEMANDE RUIMTEVAART
Twee chauffeurs
gedood bij
ontploffing
UITBREIDING
HERCULES
ZWIJNDRECHT
L.
LENTE IN
AANTOCHT
BAKKER WIL
INTERPELLATIE
PHILIPS-NKF
AMERIKANEN
BIDDEN VOOR
ASTRONAUTEN
Radio dag en
nacht in ether
voor Apollo
WOENSDAG 15 APRIL 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SERVAN SCHREIBER ONTDEKTE IN ATHENE:
(Van onze correspondent)
PARIJS De secretaris-generaal van de Franse Radikale Partij,
Jean Jacques Servan Schreiber, zal vandaag in Straatsburg de raad
van Europese ministers verslag uitbrengen van de bevindingen die
hij afgelopen weekeind in Athene bij de ,kipnapping' van de Griekse
componist Theodorakis heeft opgedaan. Servan Schreiber zal echter,
zo is intussen in Parijs uitgelekt, tegenover de Europese ministerraad
vooral de Amerikaanse geheime dienst, de CIA, voor de militaire
dictatuur in Griekenland aansprakelijk stellen.
Dat Amerikaanse NAVO-officieven drie
jaar geleden een gewichtige en zelfs be
slissende rol hebben gespeeld bij de
staatsgreep van de Griekse kolonels was
al lang een publiek geheim. Maar uit de
verschillende gesprekken die Servan
Schreiber In Athene met premier Papa-
dopoulos, ministers, maar ook met ver
zetsleiders heeft gevoerd, moet hij nu
evenwel de conclusie hebben getrokken
dat de Amerikaanse militairen vandaag
in feite de daadwerkelijke macht in
Griekenland nog uitoefenen.
Om die redenen zou Servan Schreiber de
Europese ministers ook willen waar
schuwen het contact met Athene, niet
geheel en definitief te verbreken. De
enige mogelijkheid een constante more
le invloed in Athene uit te oefenen, zo
meent Servan Schreiber, is Griekenlatnd
binnen de Europese familiekring te hou
den. Het is onwaarschijnlijk dat de vroe
gere directeur en oprichter van
het weekblad l'Express nu ook voor zou
willen stellen de uitsluiting van Grie
kenland buiten de Raad van Europa
maar weer ongedaan te maken.
culose lijdt, sinds maandagmiddag is op
genomen nog altijd streng geheim ge
houden. Servan Schreiber had in Athe
ne de Griekse regering de garantie ge
geven dat Theodorakis zich in Frank
rijk van iedere politieke activiteit zou
onthouden. Om die reden schijnt Ser
van Schreiber ook te willen voorkomen
dat Theodorakis in contact treedt met
zijn landgenoten in Parius.
De rol die Servan Schreiber in Athene
heeft gespeeld en deze week nog verder
Servan Schreiber heeft ook nog ver
zekerd dat Mikis Theodorakis die
vroeger de communistische partij in
het Griekse parlement vertegenwoor
digde, zijn inzichten met betrekking
tot de huidige situatie en de toekomst
van zijn vaderland volledig deelde.
Theodorakis die sedert jaren met
Servan Schreiber bevriend was. had
hem in het vliegtuig toevertrouwd
nu geen communist meer te zijn.
Garantie
PPR-KANDIDATEN
UIT PARTIJ
ROTTERDAM (ANP) In verband
met de moeilijkheden die zijn opgetre
den bij de verkiezingen voor de kandida
tenlijst voor de gemeenteraadsverkiezin
gen van Rotterdam, beeft de lijsttrekker
voor de Rijnmond raad voor de PPR, de
heer I.. .1. B. van Geffen. zijn kandida
tuur Ingetrokken en tevens voor het
lidmaatschap van de PPR bedankt.
Met hem bedankte tevens de voorzit
ter van het actiecentrum .Groot-Rijn
mond'. de heer A. G. C. van den Berghe
uit Zwijndrecht, en voorts de heren A.
Robben en W. Mich els en mevrouw T.
L H. van Geffen-Vaas. allen kandidaat
voor de Rijnmondraad. Ze doen dit. om
dat voor de bestaande moeilijkheden
door het hoofdbestuur van de PPR geen
bevredigende oplossing werd gekozen, en
ook uit verbondenheid met de kandida
ten voor de Rotterdamse gemeenteraads
verkiezing. De heren J. Tuk en E. Meima
en mevrouw H. H. M'.chels-Jacobs, die
reeds eerder bedankten voor hun kan
didatuur en die thans ook hun lidmaat
schappij van de PPR beëindigen.
VERKEERDE VERBINDING Een
Israëlische vrouw, die maandag haar
moeder in Londen wilde opbellen, heeft
volgens de Israëlische radio enige tijd
een verbinding met Cairo gehad.
Volgens het radiostation ontspon zich
de volgende conversatie .Hallo Cairo,
hoe is het met u
De Egyptische telefoniste antwoordde:
,Wij wachten op nog meer bombarde
menten van jullie'.
De Israëlische vrouw, echtgenote van
een rabbijn, zei daarop ,U weet dat u
niet gebombardeerd hoeft te worden'
.Vertel dat maar aan Mosje Dajan'
luidde het Egyptische wederwoord.
.Misschien kunt u dat beter
vertollen', zei de Israëlische.
Op dat ogenblik werd de conversatie
verbroken, omdat Londen aan de lijn
kwam.
De radio kon geen uitleg voor dit onge
wone gesprek verschaffen. Israël heeft
geen telefoonverbindingen met de Ara
bische landen.
i Nasser
geest van: .Dat doen wij, de kleinere
Industrielanden van Europa'. Maar nog
maals: een dergelijk voorbeeld is over
bodig, want óók de omringende landen
kennen hun verantwoordelijkheid. Ten
derde en tenslotte: als uitvlucht voor het
met opstellen van het werkprogramma
wordt het befaamde economische motief
genoemd, we zouden hier in een toestand
van concurrentievervalsing komen.
Maar dat is nu net het motief, dat het
Nederlandse volk niet meer wenst te
aanvaarden: de economische groei mag
geen doel op zichzelf zijn. Te dien aan
zien zijn de afgelopen maanden enige
boeiende artikelen verschenen in Econo-
misch-Statistische Berichten, waarin drs
R. Hueting van het Centraal Bureau
voor de Statistiek uiteenzet hoe men
tot een kwantificering dient te komen
van milieuverslechtering en waarin hij
tegelijkertijd een meer ,all in' produktie-
begrip bepleit. Op zichzelf bevatten die
beschouwingen al genoeg materiaal voor
de Beneluxregeringen om tot het op
stellen van een breed werkprogramma
te kunnen komen.
De slotzin van het antwoord op de
vragen van de sociale commissie
doet helemaal de deur dicht: de re
geringen hebben namelijk toegegeven
.dat het tempo, waarin naar een rege
ling wordt gestreefd, versnelling behoef
de'. Dat is heel mooi. Maar het zou nog
mooier zijn als men deze opmerking nu
eens met een vliegende haast in de prak
tijk zou gaan toepassen Dan zou er ten
minste nog iets van de Benelux terecht
komen. Iets beters dan dit gebeuzel In
een parlementaire raad die toch geen
vuist kan maken. De verslagen van die
raad zijn meestal voorzien van een vrien
delijk zacht-groen omslag. Laten ze het
voortaan maar zwart maken, dat is de
kleur die er b(j past.
denkt zullen spelen is in Parijs in
tussen al het object van een tamelijk
onsmakelijke controverse geworden. Het
Gaullistische partijorgaan Ia Nation
heeft de radicale leider de verdiensten
van zijn interventie in Athene zelfs pn-
hlickelijk durven bestrijden. En liet mi
nisterie van buitenlandse zaken publi
ceerde gisteren een communiqué waarin
verklaard werd dat de invrijheidstelling
van de Frans-Griekse journalist Jean
Sta ra kis die vorige zondag tot 18 jaar(
gevangenisstraf veroordeeld werd en die
Servan Schreiber nog deze week
Athene hoopt op te kunnen halen
voor zijn proces door de Griekse rege
ring aan Parijs was toegezegd. Het
Griekse kolonelsregiem heeft inmiddels
332 politieke gevangenen vrijgelaten die
sinds de staatsgreep van april 1967 vast
zaten, zo is uit gezaghebbende bron in
Athene vernomen. Het besluit vloeit
voort uit de reeds vorige week vrijdag
gedane aankondiging dat artikel 10 van
de Griekse grondwet weer van kracht
wordt. Dit artikel betreft de bescher
ming van Grieken tegen willekeurige ar
restatie.
LEIDEN (GPD) De Ame
rikanen hebben al eerder te
genslagen in de bemande
ruimtevaart moeten incasse
ren. Bij iedere vlucht is er
wel eens iets mis gegaan en
vooral in het beginstadium
moesten lanceringen telkens
weer worden uitgesteld als
gevolg van technische storin
gen. Over het algemeen heeft
men van het begin af aan erg
zitten sukkelen met de
brandstofcellen, waarin ook
nu weer een ditmaal zeer ern
stige storing is opgetreden.
de Mercury-vlucht van Grissom
in juli 1961. Het ruimtevaartuig
zonk, na het openen van het luik.
waardoor Grissom voor zijn leven
moest zwemmen alvorens hij aan
boord van een reddingsloep uit: de
Atlantische Oceaan kon worden
gevist.
Het ging op kleiinede storingen na
zonder moeilijkheden tot Ann-
strong en Scott in Maart 1966 een
vlucht maakten in de Gemini-8.
Na het enteren van een doelraket
begon de capsule wild te wentelen,
Slechts met moeite kon men zich
uit deze benarde situatie redden,
waarna tien uur, in plaats van
drie daven. na de start een nood
landing moest worden gemaakt in
de Pacific.
Zeer ernstig was het ongeluk dat
het Apollo-programma en de eer
ste maanlanding bijna twee jaar
heeft vertraagd. In januari 1967
ging de eerste Apollo, die een be
mande vlucht om de aarde zou ma
ken. verloren In een felle brand.
Grissom, White en Chaffee kwa
men bij deze noodlottige generale
repetitie voor de in februari voor
genomen vlucht, om het leven.
Sindsdien zijn talloze verbeterin-
fen in de capsule aangebracht. De
oop dat men de kinderziekten van
de capsule en brandstofcellen nu
te boven was is met de moeilijk
heden van thans wel grondig de
bodem ingeslagen. Vermoed moet
dan ook worden dat hetApollo-
programma met minstens zes
maanden wordt vertraagd.
Overigens hebben ook de Russen
met tegenslagen te kampen ge
had. Officieel zijn daarvan slechts
enkele voorvallen bekend gewor
den. Zo maakten Beljajew en Leo-
now in maart 1965 een verkeerde
landing, waardoor zij ternauwer
nood het leven behielden. De kos
monaut Komarow kwam in april
1967 bij een mislukte landing van
de Sojoez-I om het leven.
Verder is uit alles duidelijk geble
ken dat de drieling-Sojoezvlucht
met 7 kosmonauten in oktober
vorig jaar een mislukking is ge
worden. De Russen plegen het doel
van een ruimtevlucht niet te vo
ren bekend te maken, waardoor
achteraf niet duidelijk is gewor
den wat er mis is gegaan. De ze
ven kwamen behouden terug uit
de ruimte zonder daar iets zinnigs
te hebben uitgevoerd, behalve éen
klein experiment.
ife-» -
ROTTERDAM (GPD) Op het ter
rein van de firma Pijping aan de Wel-
plaatkade in Botlek heeft zich gister
middag een ontploffing voorgedaan,
waarin twee chauffeurs om het leven
zijn gekomen. Het zijn de 31-jarige A.
L. de Man uit 's-Gravendeel en de 24-
jarige A. P. Stam uit Ridderkerk.
Het ongeluk gebeurde toen beide chauf
feurs een lading gasflessen die bij het
lassen worden gebruikt, losten. Toen de
heer De Man, die op de auto stond, een
van de flessen aangaf, barstte deze door
onbekende oorzaak open. Door de enor
me luchtdruk werd hij ruim 20 meter
weggeslingerd en kwam op het dak
van een schuur 1 e recht.
Ook de heer Stam werd vele meters
weggeslingerd.
Beiden zijn met zware verwondingen
aan buik en hoofd naar het Zuiderzie
kenhuis gebracht. Bij aankomst bleken
zij aan hun verwondingen te zijn be
zweken.
DEN HAAG (GPD) De directie van
Hercules NV in Den Haag heeft plannen
bekend gemaakt om op korte termyn de
cellulose-etherfiibriek in Zwijndrecht uit
te breiden. Dit betekent dat de bestaande
capaciteit aanzienlijk wordt vergroot.
Met dit project is een investering van
ettelijke miljoenen guldens gemoeid.
De fabriek voor de produktie van hy-
droxythylceilulose (natrosol) en gezui
verde natriumcarboxymethylcellulose
(eme) werd in 1965 in bedrijf gesteld.
De nieuwe produktie-voorzieningen.
waarover volgend jaar kan worden be
schikt, worden geïnstalleerd om te voor
zien in de snel groeiende behoefte aan
deze in water oplosbare polymeren, die
wrden gebruikt in latex-verven, bouw
materialen met cement en gips als
grondstof, emulsie-polymerisatie-syste-
men, cosmetica, farmaceutische "pro-
dukten, voedingsmiddelen, tabak, enz. De
nieuwe installatie zal worden gebouwd
op het terrein van de bestaande fabriek
van Hercules in Zwijndreciht. Dit be
drijf produceert momenteel harsen en
kunstharsen voor de papierindustrie,
harsemulgatoren voor de synthetische
rubberindustrie, kunstharsen voor be
schermende .coatings', kleefstoffen, inkt.
vloerbedekkingen en vele andere pro-
du kten voor de Westeuropese indus
trie. Met de geplande uitbreiding van
de fabriek in Zwijndrecht, verwacht
Hercules over voldoende capaciteit te
beschikken om aan de huidige en toe
komstige vraag naar eme en natrosol
voor de eerstvolgende jaren te kunnen
voldoen.
HILVERSUM (GPD) Ongeveer
1)00 scholiere» ron het Comenius
College te Hilversum hebben gis
terochtend tussen 8 uur en holf
negen de oostwest-rondweg door
en langs Hilversum geblokkeerd
met fietsen en brommers, om
kracht bij te zetten aan hun eis
voor een fietspad.
De ruim 800 leerlingen van de
school en vele honderden leerlin
gen van nog twee middelbare
scholen moeten tweemaal per dog
binnen de tijd van ongeveer een
kwartier gebruik maken van een
fietspad van anderhalve meter
breedte, dot dan nog in beide
richtingen bereden moet worden.
Foto: Honderden scholieren blok
keerden het zeer drukke kruis
punt. Een v rachtwagencha uffeur
kreeg moeilijkheden, toen hij fiet
sen ging wegsjouwen. Er werd
geen politie gezien.
BONBONS
Nieuwe gebloemde dozen vól met de bloem
van de echte Nederlandse bonbon-kunst
keuze uit drie cadeau-verpakkingen 5,85
Slot van pagina 1
lander (Aquarius) en de Service Modu
le (SM). In de SM bevinden zich raket
motoren. brandstof daarvoor, brand
stofcellen voor de energievoorziening
van de SM en voorraden zuurstof voor
de Odysseus, benevens vele andere ap
paraten die nodig zijn voor de vlucht
van de combinatie en de terugkeer naar
de aarde. De Odysseus is het verblijf
van de bemanning tijdens de reis naar
de maan en naar de aarde terug. Al
leen dit deel kan door de dampkring
terugkeren voor een behouden landing
zee. De Aquarius, die bestemd is
twee bemanningsleden, heeft eigen
leef apparatuur aan boord: zuurstofener-
giebronnen en een raket met brandstof
om de eigenlijke maanlanding en de
terugkeer naar de Odysseus mogelijk
te maken.
De primaire moeilijkheid is dat van
de drie reeksen van 31 in serie gescha
kelde brandstofcellen er twee volledig
zijn uitgevallen. Waardoor is nog een
raadsel. Wellicht vindt men de oplos
sing daarvan nooit, zoals uit de veniere
uiteenzetting zal blijken. De SM kan
namelijk niet geborgen worden.
Problemen
In deze brandstofcellen worden vloei
bare zuurstof en vloeibare waterstof sa
mengevoegd. Door chemische reacties
ontstaan elektriciteit, water en warm-
Door het uitvallen van tweederde
van deze energiebron treden er de vol
gende problemen op:
De hoofdmotor van de SM en derhal
ve van de combinatie kan met meer
gestart worden.
De lekken in de zuurstoftank bren
gen de zuurstofvoorziening voor de
ademhaling in gevaar.
Door gebrek aan energie kan de door
ademen verbruikte lucht in de Odys
seus niet meer worden geventileerd
en gezuiverd.
Door het uitvallen van twee brand
stofcellen en de benodigde energie
wordt onvoldoende water voor de as
tronauten geproduceerd.
(Van onze weerkundige mede
werker)
DEN HAAG (GPD) Deze week
gaat liet gebeuren. De lente, die
zondag al voorzichtig een poging
in de goede richting deed, gaat het
nu serieus aanpakken.
De barometer is sterk gaan stijgen,
zodat wij nu boven West- en Mid
den-Europa na lange tijd een ho-
gedrukgebied krijgen met zon en
stijging van temperatuur. Gisteren
profiteerde een deel van ons land
al van de opklaringen en de tem
peratuurstijging. vandaag zal dit
in het gehele land merkbaar wor
den. Daarbij zal het kwik voor het
eerst sinds 12 november in ons
land belangrijk boven de 12 graden
komen; in de meeste provincies
kan al 15 graden of meer worden
gehaald. Sinds 1865 is het nog
nooit zo lang zo koud gebleven.
De apparatuur van de Odysseus kan
slechts spaarzaam worden gebruikt
en onder moeilijke omstandigheden
omdat tot het uiterste op energie
moet worden bespaard.
De ziiver-oxyde-zink-batterijen die
na het afstoten van de SM vlak voor
de landing als energiebron voor deli
cate operaties met de stuurraketten
en andere instrumenten van de Odys
seus stroom moeten leveren kunnen
niet tot de volle capaciteit worden
opgeladen.
.Kraanwagen'
Deze moeilijkheden zijn voorlopig on
dervangen door de maantaxi Aquarius
als een soort zuurst of tent en als sleep
boot of zo u wilt kosmische kraanwa
gen te gebruiken om de lamgeslagen
Odysseus naar de aarde terug te bren
gen.
Deze maantaxi Aquarius heeft eigen
zuurstofbronnen, raketmotor en brand
stof. water en apparatuur voor het in
standhouden van een leefbaar milieu.
Van hieruit kan door een verbindings
tunnel ook de Odysseus door pompen
van zuivere lucht worden voorzien. De
terugreis naar de aarde zal in ieder ge
val door twee. af en toe misschien door
dne astronauten, in deze Aquarius wor
den afgelegd.
Met behulp ran de raketmotor van de
Aquarius, bestemd voor de maanlan
ding en gevoed door eigen brandstof
voorraad, wordt de combinatie nu naar
de aarde teruggezonden. De zuurstof-
voorraden aar." boord ran dc Aquarius
zijn ruim voldoende voor de bijna vier
dagen van deze operatie. De brandstof
voorraad is eveneens voldoende. Men kan
bovendien het onderste deel van de
maanlander nog afstoten en da.n de
stijgraket van de Aquarius met eigen
brandstofvoorraad gebruiken om de
combinatie in de richting van de aarde
te sturen. Wat het meeste zorg zal bie
den is de voorraad drinkwater en de
voorziening met verse ademtucht voor
de Odysseus in het uur dat deze los
van dê Aquarius de dampkring nadert
en doorboort. Er is, zoals in Houston
door deskundigen is verklaard, nog geen
zinnig woord te zeggen over de moge
lijkheid deze problemen te overwinnen.
Dat hangt allemaal af van hoe de si
tuatie over een paar dagen zal zijn. Er
zijn nu nog onvoldoende gegevens ora
die situatie tot ln details te kunnen
voorzien.
Op een gegeven moment moeten de
astronauten de Aquarius verlaten,
in de Odysseus gaan en deze lucht
dicht afsluiten van de Aquarius.
Zonder luchtventilatie en verversing
kunnen zij deze situatie 45 minu
ten volhouden zonder bedwelmd te
raken door zuurstofgebrek. In die
tijd moet het tussenluik gesloten
worden (vijf tot twintig minuten).
De SM en de Aquarius worden dan
afgestoten en de daling door de
dampkring zijn volbracht. Er is geen
kijk op of dit lukt.
In het notmale vluchtschema wordt
de SM na scheiding van de Odys
seus door een raketstoot op eigen
kracht ergens het heelal ingestuurd
om geen gevaar op te leveren voor
de terugvallende bemande capsule.
Wanneer de raketmotor van de SM
dan nog door energiegebrek niets
doet ontstaat er botsingsgevaar.
In geval dat de SM in de directe
nabijheid van de Odysseus in de damp
kring duikt en daar door wnjvings-
warmte vethrandt. waarbij de nog
vele aanwezige brandstof ontploft,
levert dit dan gevaar op voor de
Odysseus?
Hebben de astronauten na hun lan
ding in de oceaan nog voldoende
zuurstof aan boord om de luiken ge
sloten te laten tot de reddingsvlot
ten in de buurt zijn cf moeten de
luiken eerder open met het risico
van water en het zinken van de ca
bine, waardoor de toch al zeer ver
moeide en emotioneel geladen ruim
tevaarders voor hun Teven moeten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het communistische
tweede-kamerlid Marcus Bakker heeft
aan de kamer toestemming gevraagd de
minister van economische zaken le mo
gen interpelleren over de wijze waarop
de Nederlandse Kabelfabriek is overge
nomen door Philips. Daarbij wil hij dan
ook vragen stellen over de positie van
de NKF in het nieuwe verband en over
de positie van het personeel
Tenslotte wil de heer Bakker bij deze
interpellatie de positie bespreken van
drs De Poua, de voorzitter van de So
ciaal Economische Raad. die zowel bij
de NKF als bij Philips een commissa
risfunctie vervuld. De tweede kamer zal
vanmiddag om een uur over het ver
zoek van de heer Bakker beslissen.
WASHINGTON (AP) De Ame
rikaanse senaat heeft gisteren een
resolutie aanvaard, waarbij een op
roep wordt gericht tot alle Ame
rikanen, om dinsdagavond om 9
uur te bidden voor de behouden te
rugkeer van bemanning van de
Apollo 13.
De resolutie werd ingediend door
senator George Murphy uit Cali-
fornië. en meteen unaniem aange
nomen.
RAPPORT WERKGROEP D'66
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij het opstellen
van plannen voor industriegebie
den dient van te voren rekening
te worden gehouden met de eisen
die worden gesteld door de moder
ne inrichten van milieuhygiëne,
gezondheidsbescherming, gezond
heidszorg, ruimtelijke ordening en
aanverwante wetenschappen. Bo
vendien zal de bevolking door in
spraakprocedures tevoren moeten
worden geraadpleegd.
Dit stelt de landelijke werkgroep ge-
zondheidsbescheiming van D '66 in een
zojuist verschenen rapport. Tot nu toe ia
ln ons land de hoogste prioriteit ver
leend aan de economische groei. In de
komende decennia, aldus de werkgroep,
zal naar een gecoördineerd nationaal
industriebeleid moeten worden gestreefd
waarbij men doelbewust voorkeur moet
geven aan industrieën die naast econo
mische welvaart ook bijdragen aan het
Het zijn allemaal vragen die pas in het
laatste uur van de ongelukkig verlopen
vlucht beantwoord zullen worden. Zoals
nien thans in Houston zegt: alles is on
zeker. De kans is redelijk, maar wat
noemt u redelijk. Het is de ernstigste
situatie waarin het Amerikaanse ruim-
tevaartprngramma zich heeft bevonden
en de uiteindelijke oplossing zal pas
zijn de landing in de Stille Oceaan, vrij
dagavond om 19.00 uur.
Factoren
Die problemen van de terugkeer door
de dampkring zijn afhankelijk van vele
factoren. We willen er enkele opsom
men. maar deze reeks is niet volledig:
Kan de maanlander Aquarius de
Apollo-combinatie, die met meer
over de daarvoor bestemde hoofdmo
tor van de SM de beschikking heeft,
in de zeer precies luisterende lan
dingsbaan brengen?
Kan de Odysseus met de dne astro
nauten m de juiste stand in deze
baan worden gebracht
Kunnen SM en daarna de Aquarius
door de Odysseus worden afgesto
ten zonder dat laatstgenoemde cap
sule te grote baan- en standafwij
king krijgt?
Zijn de reservebatterijen aan boord
van de Odysseus voldoende opgela
den om de laatste verfijnde baan-
en sta.ndcorrecties ulit te voeren?
Slot van pagina 1
verwijderd was. De afstand tot de
aarde bedroeg 334.400 km. Na een
door de televisie uitgezonden inspec
tie van de maansloep door Lovell en
Haise, waarbij alles in orde was be
vonden, klonk er een luide knal en
riep Lovell uit: ,Hé, er is wat aan de
hand'. Houston, dat zich op een rus
tige nacht had voorbereid (het pro-
moeilijkheden deden zich voor, toen de
Apollo begon te slingeren. ,Wij slingeren,
ik kan het niet stoppen', meldde één
der astronauten. De slingerbewegingen
werden mogelijk teweeggebracht door
het wegstromen van zuurstof uit het
lek in de tank.
Het lukte tenslotte de Apollo te stabili
seren. De maanlander werd na dit inci
dent officieel afgelast.
lagenoeg
ilt u dat
herhalen', waarop Lovell: ,WH heb
ben een probleem, de hoofdveraeler b
is uitgevallen'. Even later voegde hij
eraan toe dat dit met een .tamelijk
luide knal' gepaard was gegaan.
Toen tijdens het onderzoek het hele
systeem uitviel, hoorden journalisten
door de luidspreker in de perskamer de
geprikkelde opmerking ,nu heb je het
systeem helemaal verknoeid', en na een
ogenblik stilte zei iemand .dood'. Nieuwe
Reddingsplan
In Houston werk men koortsachtii
een reddingsplan. Gisteravond werd nog
overwogen de terugtocht te versnellen,
maar dit plan werd later opgegeven.
Voor een versnelde terugkeer zouden de
niet meer te gebruiken hoofdmotor en
het dienstcompartiment moeten worden
afgeworpen.
De technici zijn echter bang dat het hit
teschild na afstoten beschadigd zou wor
den tijdens de lange reis door de ruimte.
Het hitteschild is onmisbaar voor de lan
ding. Bij vorige landingen werd het
dienstcompartiment pas even voor de te
rugkeer in de atmosfeer afgestoten. Nog
niet besloten is wanneer alle drie de
astronauten in de stuurcabine moeten te
rugkeren voor de landing en ook nog niet
•elk tijdstip de maanlander en het
dienstcompartiment zullen worden los
gelaten. Men is van plan de reserve-bat
terijen in de stuurcabine op te laden met
behulp van die van de maanlander, voor
dat deze wordt afgeworpen. Dat afsto
ten gebeurt door kleine explosies waar
voor slechts weinig stroom nodig is.
In de commando-capsule zullen de drie
ongeveer 45 minuten lang voldoende
zuurstof hebben. De tijd tussen sluiting
het deksel tussen maanlander en
stuurcabine en het openen ran de capsule
in zee na de landing mag dus niet lan
ger dan drie kwartier duren.
President Nixon heeft zich dinsdag naar
het ruimtevaartcentrum Goddard in Ma
ryland begeven om zich op de hoogte te
laten stellen van de manier, waarop de
drie ruimtevaarders naar de aarde moe
ten worden teruggebracht-
Het ruimtevaartcentrum Goddard is het J
knooppunt van de radioverbindingen met
ruimtevaarders in het heelal.
Marilyn Lovell en Mary Haise hebben
dinsdag thuis het laatste nieuws vanj
.Mission Control' via een relaissysteem
gevolgd. Zij willen niets «eggen, evenals
de ouders van John Swigert.
geestelijk en lichamelijk welzijn van d«
bevolking.
Dit betekent dat industrieën die op welke
manier dan ook in belangrijke mate
water- en luchtverontreiniging in de
hand werken zeer kritisch moeten wor
den bekeken. De leefbaarheid van de
mens moet een belangrijkere plaats in
nemen dan de economisch groei al
leen.
Bij het zo nodig nationale beleid
voor industrieplanning behoort vol
gens de werkgroep van D '66 ook een
nationaal beleid voor de gezondheids
bescherming. Er moet aan ook een
doelmatig gebruik van de ruimte
worden gemaakt. Tevens zal het als
absolute eis moeten worden gesteld
dat de vervuiler van het milieu zal
moeten betalen voor het schoonma
ken ervan.
Er worden enorme hoeveelheden veront
reinigingen in lucht, bodem en water
afgevoerd, aldus het rapport. Deze hoe
veelheden zullen niet alleen streng ge
controleerd en weer verwijderd moeten
worden maar daarbij zal het ook nood
zakelijk zijn een controlerend lichaam
in te stellen. Hiervoor wordt genoemd
een raad voor milieu-wetenschappen
waarin deskundigen op alle mogelijke
terreinen zitting moeten hebben. Maar
waarin ook voor de burgerij een plaats
moet zijn ingeruimd.
Het rapport staat vol voorbeelden, sche
ma's, overzichten en wetenschappelijke
citaten en bronvermeldingen. Br wordt
ook gepleit voor een absoluut verbod
van chemische bestrijdingsmiddelen. Het
rapport meent dat deze vervangen moe
ten worden door biologische middelen,
In een eenvoudig voorbeeld vertaald
betekent dit dus slakken niet meer be
strijden met een chemisch verdelgings
middel, maai- ze laten verwijderen door
hun natuurlijke tegenstanders in de bio
sfeer.
Het rapport had eigenlijk enkele weken
geleden al gereed moeten zijn zodat het
begin april tijdens het programma-con
gres van D '66 in Rotterdam had kun
nen worden behandeld. Er staan ver
schillende suggesties voor het partij
programma in. Deze zullen binnen
kort in algemene vergadering aan de
orde komen. Of de vergadering in de
loop van mei hiervoor gebruikt zal wor
den moet onwaarschijnlijk worden ge
acht.
VOORZITTER LDC
TREEDT AF
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De voorzitter
van het Liberaal Democratisch Cen
trum. een studiegroep binnen de VVD,
heeft in het afgelopen weekeinde teza
men met enkele geestverwanten zijn
lidmaatschap van de WD en daarmee
van het Liberaal-Democratisch Cen
trum opgezegd.
HTÏ.VERSFM (GPD) Om de
defecte stroomvoorziening zoveel
mogelijk te sparen, zullen televi
sieuitzendingen uit de Apollo IS
achterwege blijven. In verband
daarmee zal het zwaartepunt in
de berichtgeving op de radio val
len. De radionieuwsdienst komt
elk uur dag en nacht op
Hilversum-! met een nieuwsbulle
tin.
Elke dag zal de NOS-staf. die met
deze uitzendingen is belast, de
stand van zaken opmaken en over
nieuwe uitzendingen beslissen. In
ieder geval wordt er zonodig ook
vannacht en in de nacht van don
derdag op vrijdag uitgezonden.
