PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANLANDER SLEEPT' APOLLO
NAAR DE AARDE
Rijbaanverdubbeling tussen Vlissingen
en West-Souburg is thans aanbesteed
NASA gereed voor noodlanding vrijdagavond
Kortsluiting of meteoriet
maakt eind aan maanmissie
KANSEN ASTRONAUTEN BLIJVEN
TOT HET EINDE TOE ONZEKER
JÉÏ5
Zwarl
H'!
ROTTERDAM
OLIEHAVEN
VOOR 00ST-
DUITSLAND
Vandaag
in de
krant...
Stoppen
Kermis
Griekenland
Milieuhvsiëne
Zeewater
l^^ÊtBBÊtÊÊÊÊSSsBSBÊBÊSÊi
MOEILIJKHEDEN BEGINNEN PAS BIJ DE AARDE
0
TWEE NIEUWE AANSLUITWEGEN BIJ WEST-SOUBURG
WERK BIKKEN
EEN JAAR
GEREED
Kruising Souburg
T unneltje
213e jaargang - no. 89
WAARIN OPGENOMEN DE M I D D ELBU RG SE, VLISSINGS E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
"i".'"-,!!;60, 51" <L9 9 350S' ,dv 01186-581. «p. 2751) Middelburg, MarKI 51, tel. 7651 (b 9 g ,od. 2^78 3169,"adv. 6218). Coe^CroU M^rkl 2.S'uL 6140Tbs 9'tóVsZI NImmitn
red. 1.1. 3316. .dm tel 2091 AdoerlonlIcpDje 10 c.nl pe. mm Minlmumprlj, Pe. .dv.rlenli. t Ingezonden mededelingen 2',. t.riel AMe Adxertentlepr.iren e.db.lel 1 bt«. Ciro 359300. Provinciale Zeeuw.. Cou
Woensdag 15 april 1970
Examenslag
in volle gang
Pagina 11
Ruim tevaartcentrum HOUSTON
Na het. uitvallen van een deel
van liet elektrisch systeem van de
Apollo 13 en de beslissing het
ruimteschip naar de aarde te la
ten terugkeren, heerst er grote
spanning achter de controletafels
van het ruimtevaartcentrum, in
het Amerikaanse Houston. Op de
foto kijkt een aantal technici
gespannen naar een van de con
trolepanelen. Staand links ruim
tevaarder Thoma Mattingly die
door een rodehand-infectie op het
laatste moment vervangen moest
worden.
Foto rechts: De lan
ding op de maan is afgelopen,
het ruimteschip moet. nu in een
zogenaamde vrije terugkeerbaan
met een grote boog om de maan
naar de aarde terugkeren. Op de-
te tekening is de situatie, met de
drie ruimtevaarders in de maan
lander, weergegeven tijdens de
boog om de maan.
ROTTERDAM (GPD) Oost-
Duitsland gaat Rotterdam gebrui
ken als overslaghaven voor ruwe
olie. Dat gebeurt omdat de haven
van Rostock niet kan worden aan
gelopen door tankers groter dan
35.000 ton (33 voet diepgang).
De met eigen en gehuurde tankers in
Rotterdam aangevoerde olie zal met
20.000 tons-tankschepen weer naar Oost-
Duitsland worden gevaren. De Oostduit
sers hebben voor het transport van olie
en ander massagoed begin dit jaar een
nieuwe staatsrederij opgericht. Deze be
schikt nu reeds over 27 schepen vam
gezamenlijk 550.000 ton draagvermogen.
Het is verder niet onmogelijk dat de
OoStduitsers binnenkort vijf tot acht
mammoettankers van 200.000 ton zul
len laten bouwen voor het oli'evervoer
naar Rotterdam. Ze zijn daarover in con
tact geweest met Europese en Japanse
scheepswerven.
UITBREIDING stad naar Sloe
stoppen een suggestie van de
PvdA Middelburg, uit onzekerheid
over de invloed van de industrie
op liet leefmilieu. pag. 2).
DE RPCU in Souburg Rechts
Protestants Christelijke Unie
heeft b en w van Vlissingen ge
schreven over kermis en zondags
heiliging. (pag. 2).
DE Amerikaanse CIA heeft in
feite in Griekenland de teugels in
handen. Dal is de mening van Ser-
van Schreiher. de Franse journa
list en politicus, die Theodorakis
wist vrij te praten in Athene.
(Pag. 3)
EEN WERKGROEP van D '66
heeft een rapport opgesteld over
de milieuhygiëne, die volgens de
groep belangrijker is dan econo
mische groei. (Pag. 3).
BADEN in zee is niet gevaarlijk
voor de gezondheid Een Belgische
deskundige is tol deze conclusie
gekomen, nadat hij op verzoek
van een Belgische toeristische or
ganisatie een onderzoek had inge
steld. (Pag. 11)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3, 6, 11 en 15
Zeeuws nieuws: pag. 2, 4, 5
en 9
Sport. pag. 13
Financieel nieuws: 'pag. 19
Radio en tv: pag. 17
der, die de Apollo-combïnatie naar de
aarde moet .slepen', is volgens de NASA
voldoende.
Het ruimteschip was op het moment
dat de moeilijkheden zich voordeden
Zie slot pag. 3 kol. 5
(Van onze correspondent)
HOUSTON Met een onvoorstelbare koelbloedigheid hebben de Apollo-astronauten vanochtend
vroeg de motor van de maanlander in werking gesteld. Het was één der meest kritieke momenten
tijdens de reddingsoperatie. Korte tijd later wist men op aarde, dat de manoeuvre was gelukt. De Apol-
lo-combinatie maanlander, stuurcabine en dienst-compartiment was door de maanlandermotor bui
ten de aantrekkingskracht van de maan en in een baan naar de aarde gebracht.
De maanlander zal nu als een soort .kosmische kraanwagen' de Apollo naar de aarde .slepen'. Ver
loopt alles volgens plan, dan zullen de astronauten vrijdagavond 7 uur Nederlandse tijd een noodlan
ding maken in de Indische Oceaan, halverwege Samoa en Nieuw-Zeeland.
De drie astronauten Lovell, Haise
en Swigert, hebben geen moment
hun zelfbeheersing verloren, na
dat dinsdagochtend om 6 minuten
voor vijf onze tijd een eplosie in
de service module, het dienstcom-
partiment, een der zuurstoftanks
beschadigde, waardoor de stroom
voorziening stagneerde. Geen mo
ment raakte zij in paniek, hoewel
zij beseft moeten hebben dat hun
leven op het spel stond. Even laco
niek reageerde de vluchtleiding in
Houston, die onmiddellijk instruc
ties gaf om de noodtoestand het
hoofd te kunnen bieden.
Afgelopen nacht was nog steeds de oor
zaak van de explosie onbekend, maar
men hield rekening met twee mogelijk
heden: interne kortsluiting of insiag
een meteoriet.
Het resultaat was, dat de zuurstof weg
vloeide, nodig voor het leveren van ener
gie, drinkwater en zuurstof in de com
mando-capsule. Een der hoofdverdelers
van de elektriciteitsvoorziening viel na
de explosie uit.
Twee van drie brandstofcellen in het
moederschip werden op last van de
vluchtleiding uitgeschakeld om zoveel
mogelijk energie te sparen.
Lovell en Haise verhuisden naar de
maanlander, die een eigen zuurstof- en
energievoorziening heeft. Swigert die
voor de besturing in het moederschip
'achterbleef, voorzagen zij door middel
van een slang van zuurstof uit de maan
lander. De voorraad energie, zuurstof en
drinkwater aan boord van de maanlan-
lOVïll
SWIGïRT
HAtSI
LEIDEN (GPD) De kansen
van Lovell, Haise en Swigert hun
beangstigend ruimte-avontuur te
overleven zijn niet in percentages
uit te drukken. Die kansen zijn
.redelijk', maar of het lukt is af
hankelijk .van een reeks factoren.
Sommige nieuwe probleempjes
zullen de kansen aanzienlijk kun
nen verminderen, enkele andere
fouten kunnen het definitieve
einde van de ruimtevaarders be
tekenen. Maar over het algemeen
hntn- een gespannen mevr<
Lovell in gesprek met de Nasa-
urt.s dokter Berry.
ziet het ernaar uit dat de terug
keer naar de directe omgeving
van de aarde geen moeilijkheden
zal opleveren. Het behoud van de
ruimtevaarders het enige waar
men zich thans in Houston mee
bezighoudt hangt af van vele
nauwkeurige operaties in het
laatste uur voor de landing. Ed
daardoor mede van de nog niet t.e
voorziene situatie, die zich tegen
die tijd zal hebben ontwikkeld.
Zonder al te veel in details af te da
len. kunnen de moeilijkheder ais volgt
worden omschreven. De Apollo-combi-
natie bestaat uit drie onderdelen: een
Command Module (Odysseus), de mi
(Zie slot pag. 3 kol. 2
MIDDELBURG Dinsdag
morgen is op het kantoor van
de hoofdingenieur-directeur van
de provinciale waterstaat aan
besteed het maken van de rij-
baanverdiibbeling in een ge
deelte van de weg West-Sou
burg - Vlissingen. Het gaat hier
om een stuk van de Nieuwe
Vlissingseweg, dat een lengte
heeft van 1150 meter, en dat
loopt van km 4 tot km 5,11 tus
sen Vlissingen en Souburg.
Men hoopt met dc uitvoering van Iw-t
werk over ongeveer drie weken te
kunnen beginnen. De laagste vun de
24 inschrijvers bleek donderdagmor
gen de NV Gebrs. Geldof uit Seroos-
kerke (W), die bereid bleek het kar
wei te klaren voor een bedrag van
f «33.850.
Het verbeterde weggedeelte moet 200
werkdagen na aanvang van de werk
zaamheden worden opgeleverd. Het
werk omvat dus verbreding van het
weggedeelte over meer dan een kilo
meter. De totaal verharde breedte
wordt tweemaal 7,5 meter. Dit be
tekent, dat er dan een weg zal ko
men van twee rijbanen met elk twee
rijstroken, die .tussen de strepen' ie
der 3 meter 30 breed zijn. Bezien van
uit de huidige situatie worden fiets
pad en trottoir 29 meter in weste
lijke richting verlegd. De weg heeft
thans slechts twee rijbanen cn :s nu
6 meter 20 breed. Ook op de verbe
terde weg zal een asfaltverharding
worden aangebracht. Langs het
nieuwe weggedeelte dat dus, als er
beheer passende beplanting worden
aangebracht. De noordgrens van dit
nieuwe weggedeelte ligt" aan de West-
Souburgse kant ongeveer ter hoogte
van het meteostation. Het is nog niet
bekend, wanneer de rijbaanverdubbe
ling voorbij de bru^ van Souburg in
noordelijke richting dus verder in
de richting Middelburg zal wor
den doorgetrokken. Alhoewel men
daar uiteraard bij de provinciale wa
terstaat al bepaalde gedachten over
M ei is inmiddels zeker, dat de twee
bestaande aansluitingen vanuit de
kern Wést-Souburg op de provin
ciale weg nr. 13, (zoals de Nieuwe
Vlissingseweg officieel heet) zullen
komen te vervaUen. Er komt een
nieuwe aansluiting vanuit West-Sou-
burg, ongeveer 150 m ten zuiden van
ilc kanaalbrug gerekend.
Hiervoor zal een rijtje oudere huizen
moeten worden gesloopt. Uit de ou
de aansluitingswegen zal de bestra
ting worden verwijderd. Er zal grond
worden opgebracht, gras worden in
gezaaid en een vangrail worden aan
gebracht.
Souburg blijft ongewijzigd. De nieu
we wegkruising bij Wesf-Souburg zal
dus een gelijkvloerse kruising wor
den. ,dle door middel van verkeers
lichten zal worden beveiligd
Er zal vanaf de kanaalbrug een tun
neltje oor Nóetgangers en fietsers in
de richting West-Souburg worden
aangelegd, dat vrijwel tegenoveir de
brug zal worde., gesitueerd.
Zoals vermeld was de laagste in
schrijver de NV Gebrs. Geldof. Op
één na de laagste was de NV Scha
pers .en Zoon uit Raamsdonk, die werd
gevolgd door de NV Aannemings- en
wegenbouwbedrijf P. H. Off ring a uit
Vught, voor resDectievelijk 637.000
(Schapers) en f 646.300 (Offringa).
De hoogste inschrijver was de fir
ma T. H. de Jonge uit Zierikzee
795.000Het werk is dus nu aan-
depute
Zeeland zullen net nog officieel moe
ten gunnen, waarna "met de werk
zaamheden kan worden begonnen.
De bestaande aansluiting vanuit Oost
aak triest (en meer
lat» te moeien vast-
stellen, dal Benelux eigen-
lijk mets voorstelt als het om
werkelijk essentiële zaken gaat.
feïr 1] Bijvoorbeeld: de bestrijding
van de water- en luchtveront
reiniging. Als er één punt is. waarop
samenwerking vooral tussen België cn
Nederland is geboden, dan toch wel op
dit gebied. Verontreiniging van water
en lucht houdt geen rekening met de
landsgrenzen, zoals we in Zeeland maar
al te goed weten. Twee belangrijke in
dustriegebieden van België grenzen
aan deze provincie, dat van Gent en dat
van Antwerpen. En ledereen in dit ge
west is er van overtuigd, dat op het
stuk van bestrijding van water
en luchtverontreiniging samenwerking
dringend nodig is. Om een concreet voor
beeld te noemen: het Canadese bedrijf
Asbestos is in Zeeland geweerd omdat
vestiging in strijd zou zijn met de volks
gezondheid. maar dat betekent helaas
niet dat de Belgen precies dezelfde
strenge maatstaven aanleggen. Zo blij
ven hardnekkige geruchten de ronde
doen, dat het bedrijf wel een vestiging
zou kunnen verkrijgen in het Gentse in
dustriegebied. Een weinig aantrekkelijke
gedachte. En dan hebben we het nog
niet over de verontreiniging door
Antwerpse industrieën van de Wes-
terschelde en evenmin over de gevolgen
van de. industrialisatie op de linker
Schelde-oever. Ter andere zijde van de
grens zo is al herhaaldelijk gebleken
tilt men minder zwaar aan problemen
van milieu-hygiëne dan in Nederland.
Met andere woorden: vooral ten aan
zien van de problematiek van water- en
luchtverontreiniging is samenwerking
en harmonisatie van voorschriften drin
gend geboden. En juist daarom is het
triest te moeten vaststellen, dat op dit
punt de Benelux eigenlijk niets voor
stelt.
We komen tot deze conclusie na ken
nisneming van een verslag, zojuist
uitgebracht door de commissie
voor sociale aangelegenheden uit wat
officieel de .interparlementaire Benelux-
raad' heet. maar dat in de wandeling
meestal .Beneluxparlement' wordt ge
noemd. Deze commissie heeft op 27 fe
bruari jl vergaderd en daarbij aan drie
regeringen een aantal vragen gesteld
over de vorderingen op het gebied van
de volksgezondheid. Eén van de vragen
was: hoe staat het
met de opdracht, die
de regeringen vorig
jaar april hebben
verstrekt ten aanzien
can water- en lucht
verontreiniging. Er zou namelijk vol
gens die opdracht vóór 1 december 1968
een werkprogramma worden opgesteld.
Ts dat gebeurd? Antwoord: nee. de op
dracht is niet uitgevoerd. De regeringen
zo moet men nu wel concluderen bij
lezing van het stpk vonden deze
kwestie kennelijk niet belangrijk genoeg
op de juiste manier te behande-
zichzelf is dat al een reden tot ver-
Mr bazing. Het onderwerp is immers
actueel en urgent, zoals regerings
figuren voortdurend meedelen. Minis
ters, staatssecretarissen en aanverwan
te autoriteiten doen de laatste tijd heel
dierbaar over deze problematiek, ze
hebben het hoge prioriteit gegeven m
hun beleid, zo laten ze ons bij herhaling
weten op persconferenties en vooral ook
in de verkiezingsstrijd. Wanneer echter
tegelijkertijd blijkt, dat België en Neder
land er niet in slagen een gezamenlijk
werkprogramma op te stellen, dan is
er reden zich af te vragen of de hoog-
geplaatsten het allemaal wel oprecht
menen. De verbazing over hun houding
slaat zelfs om in ergernis als men in het
commissieverslag uit het Beneluxparle
ment de motivering leest, het waarom
van het niet-uitvoeren van de opdracht.
De regeringswoordvoerders zeggen na
melijk, dat een wetgeving voor de drie
landen toch pas dan werkelijk resultaat
kan opleveren als die deel uitmaakt van
wijdere internationale regeling. Met
andere woorden: het heeft allemaal niet
zoveel zin, we moeten het eerst in bre-
verband eens worden. Nonsens. Als
men zo gaat redeneren, zou men even
min dienen te besluiten tot een natio
nale wetgeving. Gelukkig is de Neder
landse binnenlandse prakrijk anders dan
in dit verslag wordt gezegd: hier wor
den wel degelijk regelingen opgezet, be
handeld en toegepast. Men denke slechts
aan de convenanten.
I
|7en zonderlinge motivering derhalve.
dit verwijzen naar een .wijdere In
ternationale regeling'. Maar het ver
volg is nog zonderlinger. Er staat na
melijk: .Zolang in de omringende lan
den aan de industrieën geen beperkende
maatregelen ten aanzien van lucht- en
waterverontreiniging worden opgelegd,
zouden zodanige beperkingen binnen de
drie landen slechts leiden tot een toe
stand van concurrentieverva Ising ten
nadele van de Benelux-industrieën'. Het
staat letterlijk in het verslag, al is het
bijna niet te geloven. Enkele opmerkin
gen te dien aanzien komen ons onver
mijdelijk voor. teneinde de voosheid van
dit soort betogen aan de kaak te stellen.
1n de eerste plaats: de in dit antwoord
gedane mededelingen kloppen niet met
de werkelijkheid. In de omringende
landen zijn namelijk wel degelijk maat
regelen op het stuk van water- en lucht
verontreiniging van kracht. Bijvoorbeeld
West-Duitsland is te dien aanzien ver
der gevorderd dan Nederland. Bovendien
klopt de motivering niet we schreven
het hierboven reeds voor ons land:
de wet verontreiniging oppervlaktewa
teren is het Nederlandse parlement al
gepasseerd, de wet luchtverontreiniging
is in behandeling. Hier is men heus niet
bang voor beperkende maatregelen, zo
als trouwens ook de praktijk uitwijst.
In de tweede plaats: ook al zou het waar
zijn. dat er in de omringende landen te
weinig op dit punt gebeurt, dan nog be
hoeft dat voor België en Nederland geen
verhindering te zijn om zo snel mogelijk
een gezamenlijk werkprogramma op te
stellen. Al was het alleen maar als voor
beeld voor de rest van Europa, zo in de
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1