PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
THEODORAKIS VRIJ EN IN
1 ZIEKENHUIS
Waterweggebied in rep
en roer door gifwolk
Herindeling Tholen - laatste in
Zeeuwse rij - nu in tweede kamer
Nixon
negeert
advies
Wheeler
Servan Schreiber
praat componist
los uit handen
Griekse kolonels
KERNDUIKBOOT
VOOR SPAANSE
KUST VERGAAN?
Nog eens 50.000
man naar huis
Koerier en
boodschap
Vandaag
in de
krant...
VAN ZEVEN
NAAR ÉÉN
GEMEENTE
Mogelijk deze
week prijzen-
debat in kamer
213e jaargang - no. 88
Dinsdag 14 april 1970
Rustige dag
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VU SS INGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN ^uimle
i. Mij. van Je C V Provinciale Zeeuwse Courant: F.
/al.Ir. 56-60, lel. 5144 Ibgg red. 3508. adv. 011
lel. 3346, adm. lel. 2094 Advertentieprijs
os! 16.00 per Kwartaal. Loss.
v 5213). Ooslbum. lel. 2395.
K blw. Ciro 359300. Provir
-a 25 cent (Incl. 4 blw)
I. Nleuwatraat 22. lel. 44S7.
euwse Courant. Mlddelbun
WASHINGTON, SAIGON, BANG
KOK (AFP, RTR) President
Nixon heeft maandag besloten
donderdag op zijn persconferentie
een nieuwe Amerikaanse troepen-
vermindering in Vietnam aan te
kondigen en daarmee tegen het ad
vies van zijn hoogste militaire
raadgevers in te gaan, zo is uit
betrouwbare kringen in Washing
ton vernomen.
Man verwacht een troepenvenminöering
vam 50.000 man. De militairen, onder
leiding van het comité van de chefs van
staven, generaal Earle Wheeler, hebben
bij de president hun bezorgdheid geuit
over de toegenomen militaire activiteit
van de tegenstanders op het Indochinese
schiereiland waar de verliescijfers aaln
geallieerde kant vorige week scherp sten
gen tot 139 gesneuvelde Amerikanen en
754 Zuidvietnamezen.
Volgens gezaghebbende bron wilden de
militairen dat president Nixon een ver
dere troepenvermindering twee maan
den zou uitstelten om de militaire ont
wikkelingen te kunnen analyseren, maar
met de steun van minister van defensie
(Zie slot pag. 7 kol. 1
De journalist Jean Starakis (L) en prof. Geaorge Mangakis van de universitiet van Athene tlie beiden
door een militair tribunaal in de Griekse hoofdstad tot JS jaar ge vangenisstraf werden veroordeeld.
/jD werden beiden schuldig bevon den aan activiteiten legen het Griekse regime en lu't plaatsen
van hommen Servan Schreiber wil hen ook vrij krijgen.
Theodorakis werd op het Pariise
vliegveld Le Bourget opgewacht
door tientallen vrienden, die hem
enthousiast verwelkomden...
r.
(Van onze correspondent)
PARIJS De wereldberoemde Griekse componist Mikis Theodora
kis, die sedert drie jaar door de fascistische kolonels in Athene aan
de circulatie was onttrokken, is gistermiddag met een particulier
vliegtuig onverwachts als vrij man in Parijs gearriveerd. Hij werd
begeleid door de bekende Franse journalist en secretaris-generaal
van de Radicale Partij, Jean-Jacques Servan Schreiber, die in een on
derhoud met de Griekse premier Papadopolos in Athene de bevrij
ding van de vermaarde musicus, die voor de hele wereld tevens het
symbool van de democratie en de vrijheid in zijn vaderland was, had
weten te bedingen.
GROOT ALARM NA BRAND BIJ ENCK
In Hoogvliet moest men zich met
zakdoeken voor de mond bescher
men tegen de prikkelende gassen.
Commissie
GS van Zeeland hebben een pro
vinciale onderwijscommissie inge
steld, die het college zal adviseren
over allerlei onderwijszaken.
(pagina 2)
Autotocht
EEN uit een kliniek in Nijmegen
ontsnapte Middelburger maakte
met een andere ontsnapte gedeti
neerde een tocht naar Parijs en
Middelburg, hoofdzakelijk in ge
stolen auto's, die later weer van
de hand werden gedaan.
(pagina 2)
Mini of maxi
ALS de modemakers hun zin krij
gen gaat de minirok haar laatste
zomer in en wordt het alles maxi
of midi wat de klok slaat. Als
(pag. 3).
Belegering
BOZE Belgen beramen een bele
gering van kruidendokter Van de
Moosdiiks bolwerk in Casteren.
Zij willen hun geld terug dat zij
betaalden voor kruidenpakketten
nan de Brabantse handelaar
(pag. 7).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina 1, 3 en 7
Zeeuws nieuws: pagina 2, 4
en 5
Sport: pagina 9
Financieel nieuws: pagina 13
Radio en tv: pagina 11
VLAARDINGEN (ANP) Een
wolk giftig gas, gevolg van brand
bij de ENCK in Vlaardingen, heeft
gisteravond grote onrust teweeg
gebracht in de wijde omgeving van
de Waterweg. De autoriteiten in
het gebied sloegen alarm, toen de
wolk, voortgestuwd door de
noordoostenwind, de wooncentra
naderde. Met geluidswagens waar
schuwde de politie de inwoners
van Rhoon, Poortugaal, Brielle,
Rozenburg en Hoogvliet ramen en
deuren te sluiten, vuren en waak
vlammen te doven en motoren af
te zetten. Het verkeer op het wa
ter en op de weg kwam tot stil
stand. Zelfs het treinverkeer werd
stilgelegd.
Tegen middernacht meldde de brandweer
dat de zaak onder controle was. Gede
tailleerde gegevens over het gebeurde
waren toen nog niet bekend, omdat het
fabrieksterrein ook voor de pers herme
tisch gesloten was. De waarschuwingen
werden omstreeks één uur afgelopen
nacht ingetrokken.
De rampénorganisatie van Zuid-Holland
stond klaar om op een sein van de com
missaris der koningin, mr Klaassesz, in
te grijpen. In Rotterdam gaf dr L. Bure-
ma. directeur van de GG en GD opdracht] -
metingen te verrichten op de Nieuwe
Waterweg.
Volgens mededelingen van de ENCK-be-
drijfsleiding. moet broei zijn ontstaan in
een box niet 1000 ton mengmest. Als
gevolg van ontleding der stoffen ont
snapten chloorgassen, vermengd met ni-
treuze dampen. De brandweer bestreed
de broei met alle voorhanden zijnde ma-l
teriaal om te voorkomen dat deze zich
zou uitbreiden. De kans hierop was aan-|
wezig, omdat de box zich bevond in een|
loods met nog 19 gevulde boxen.
In ziekenhuis
Volgens de directie van de Eerste Ne
derlandse Coöperatieve Kunstmestfa-
briek verliep de bestrijding van de]
brand naar wens. dank zij het feit, dat
direct de sprinkler-installatie in de
loods in werking was getreden.
Één personeelslid van de ENCK moest
naar een ziekenhuis worden gebracht.
Het was de 25-jarcge P. J. W. van der
L. uit Vlaardingen. De man bevond zich
op het terrein van de kunstmestfabriek,
toen de brandweer met de bluswerk
zaamheden was begonnen. Op een be
paald ogenblik kreeg hij een mengsel
van water en mest over zich heen. Hij
werd voor onderzoek naar het Holyzie-
kenhuis overgebracht, maar de artsen
constateerden geen ernstige aandoenin
gen. Later kon de man weer naar huis
Volgens de brandweer heeft er geen ge
vaar bestaan voor uitbreiding naar vlak
bij gelegen bedrijven. Op één kilometer
afstand vam de kunstmestfabriek be
vindt zich wel een uiterst brandhare
tankopslagplaats van de Shell, maar
tussen beide ondernemingen bevindt j
zich nog een vrjj brede haven.
Servan-Sehreiber denkt overigens deze l
week naar Athene terug te keren, waar
hem is beloofd dat dan ook de Frans-
Griekse journalist -Jean Starakis en prof
Mangakis, die zondag vanwege hun po
litieke activiteiten juist tot 18 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld waren, oji
vrye voeten zullen worden gesteld. Voor
dien hoopt Servan Schreiber woensdag
in Straatsburg, waar dan de Europese
ministerraad en de assemblee vergade
ren, die bij die gelegenheid juist een lij
vig document van 2000 pagina's over de
wandaden van het huidige Griekse
gime ondei
varingen ii
Mikis Theodorakis, wiens aankomst In
Parijs enkele uren eerder pas door de
persbureaus was aangekondigd, werd
Zondag niet meer gezien
WASHINGTON (REUTER) Ongeveer 400 mijl van de Spaanse
kust op de Atlantische oceaan is in het afgelopen weekeinde mo
gelijk een Sowjet-Russïsche kernonderzeeboot, die averij had, ver
gaan, zo meldde het Amerikaanse ministerie van defensie gisteren.
De onderzeeboot werd vrijdag door een Amerikaans patrouillevliegtuig ge
signaleerd. en scheen in nood te verkeren, aldus het Pentagon. Later zagen
Amerikaanse vliegtuigen bemanningsleden aan dek en twee Russische koop
vaardijschepen, die de onderzeeboot trachtten te slepen. Vanwege hoge zee
scheen dat niet te lukken.
Zondag zagen de bemanningen van patrouillevliegtuigen de oorlogsbodem niet
meer, maar wel werden twee olievlekken waargenomen. De koopvaardijsche
pen waren nog wel in het gebied en schenen te zoeken.
,Het is mogelijk dat de Russische kernonderzeeboot is gezonken. Het lot van
de bemanning is niet bekend', aldus de verklaring van het Pentagon.
Het .Pentagon' identificeerde de onderzeeboot als behorende tot de ,N'-klasse,
waai-van er tot 1965 vijftien zijn gebouwd. De ,N'-boten hebben een water
verplaatsing van 3500 ton boven water varend en 4000 ton onder water. Zij
zijn ongeveer 120 meter lang en hebben een bemanning van 88 koppen. De
hoofdmotoren zijn kernreactoren die stoomturbines aandrijven die het schip
een snelheid van 25 knopen geven. De ,N'-klasse boten zijn bestemd voor de
jacht op vijandeiyke onderzeeboten.
zingen verwelkomd. Ook de vermaarde
Griekse filmster Melina Mercouri, die
sedert drie jaren de Helleense fakkel
der vrijheid in het buitenland had hoog
gehouden, was aanwezig om haar land
genoot wenend van ontroering in haar
armen te sluiten. De componist zelf was
te geëmotioneerd om na drie Jaar isole
ment nog veel woorden te kunnen uit
brengen. In zijn naam las Setvan Schrei
ber een verklaring voor waarin aan het
adres van het buitenland, en vooral van
Europa, uit naam van het Griekse volk
dank werd uitgesproken voor de pressie
die op Athene was uitgeoefend. Theodo
rakis sprak ook van de bitterheid waar
mee zijn vreugde nu vermengd was, nu
zijn \touw en twee kinderen en ook zijn
tienduizenden kameraden in Griekenland
onder het fascistisch bewind waren ach
tergebleven-
De componist, die bruin-verbrand
was. zag er niettemin buitengewoon
veermoeïd en verzwakt uit. Servan
Schreiber vertelde mij dat Theodora
kis donderdag juist op het moment
dat minister Luns in Den Haag ver
zekerde dat de musicus in goeae ge
zondheid verkeerde voor een long
aandoening in een sanatorium had
moeten worden opgenomen. Servan
Schreiber zei ook dat hij zelf had
(Zie slot pag. 3 kol. 3
n de nationale journalisten
organisatie van Engeland is
thans een fel debat aan de
over sPort en apartheid.
J Aanleiding is de komst deze
zomer van het Zuidafri-
kaanse ericketteam een
groep leden van de Engelse journalia-
lenorganisatie heeft namelijk voorge
steld alle evenementen te boycotten
waarbij het Zuidafnkaanse team zal
zijn betrokken. Men wil er dus niet over
schrijven. De voorstellers betogen, dat
het hier niet om gewone sportgebeurte
nissen gaat, maar om wedstrijden tus
sen een Engelse ploeg enerzijds en an
derzijds een team. dat slechts een kleine
minderheid van Zuid-Afrika vertegen
woordigt. De leden van dit team al
dus de voorstellers worden in de eer
ste plaats uitgezocht op basis van huids
kleur en pas daarna op sportprestatie:
sporters met een niet-blank uiterlijk zijn
per definitie uitgesloten van het natio
nale cricketteam van Zuid-Afrika. Op
24 april aanstaande zal over het boycot-
voorstel worden beslist tijdens de jaar
vergadering van de Engelse journalis-
tenbond.
Het betreft hier een opvallend debat.
Opvallend, omdat het zich afspeelt
binnen de journalistieke kring.
Meestal namelijk worden dergelijke dis
cussies buiten deze kring gehouden. Om
een voorbeeld van eigen bodem te noe
men: zodra zich ergens rellen afspelen
laten we zeggen in Amsterdam
en de kranten maken daarvan melding,
kan men allerlei mensen de opmerking
horen maken: .De kranten zouden aan
die rellen géén aandacht moeten schen
ken'. Sommigen betogen, dat journalis
ten met hun geschrijf rellen in stand
houden en stimuleren. In zulke situaties
heeft de journalist
maar één antwoord:
de koerier, de bren
ger van het nieuws en
het nieuws zelf zijn
twee verschillende za
ken, die men niet met elkander moet ver
wisselen. En dat gebeurt in zulke geval
len: men verwijt journalisten dat ze ver
velend nieuws brengen. In oude tijden
werd de boodschapper van slecht nieuws
omgebracht: wellicht werd daarmee de
verspreiding van dat nieuws enige tfld
vertraagd, maar het werd er hoe dan
ook niet minder slecht door. Over het
algemeen bestaat er in journalistieke
kring weinig verschil van mening over
de beroepshouding, die in zulke geval
len moet worden aangenomen: men
vindt dat de journalist tot publikatie be
hoort over te gaan. ook al betreurt hij
de nieuwsfeiten, ook al is hij het met de
door hem te melden ontwikkelingen niet
eens.
PLAAT VAN
THEODORAKIS
PARIJS (AP) De nieuwste en,
in zijn eigen oordeel, belangrijk
ste plaat van Mikis Theodorakis
zal deze week m Parijs uitkomen.
Hef. is de muziek bij Staat van be
leg', een dramatisch gedicht dat
deel van een oratorium zal uitma
ken. Theodorakis heeft de muziek
geschreven tenoijl hij m Grieken
land in «ie gevangenis zat. Daar
kreeg hij het gedicht, dat ge
schreven was door een vrouwelij
ke gevangene, toegespeeld en hij
ivas er zo van onder de indruk, dat
hij meteen begon aan het compo
neren. Hij deed dit zonder over
enig muziekinstrument te beschik
ken. Het enige waaruit hij geluid
had weten te krijgen vxiren de
tralies van zijn cel. De muziek
werd na voltooiing de gevangenis
uitgesmokkeld en kioam in Frank
rijk terecht..
,jHERINDELINGSGOLEACHTER DE RUG
THOLEN Als de tweede ka
mer zich deze week uitspreekt
over het wetsontwerp inzake de
gemeentelijke herindeling van
Tholen is de ruim tien jaar gele
den ingezette .herindelingsgolf'
voor Zeeland achter de rug: al
le gebieden in de provincie zijn
dan ,aan bod' geweest. Schou-
wen-Duiveland telt sinds 1961
zes gemeenten. Walcheren heeft
er sinds juli 966 acht, op Zuid-
Beveland bestaan sinds januari
vier nieuwe gemeenten en een
paar weken geleden begon
Zeeuwsch-Vlaanderen gemeen
telijk opnieuw met acht gemeen
ten.
Voor Thnlen gaat het wetsontwerp
zoals intussen wel bekend er van
uit. dat de zeven bestaande gemeen
ten worden opgeheven en dat er één
nieuwe gemeente voor in de plaats
komt. Dit plan is een van de ingrij
pendste voorstellen, die l>ij de herin
delingen in Zeeland zijn gedaan. Wal
cheren ging van twintig naar acht
gemeenten, Schouwen-Duiveland van
achttien naar zes, Zuid-Beveland van
vierentwintig naar vier, Zeeuwsch-
Vlaanderen van dertig naar acht
(wetsontwerp dacht aan vijf gemeen
ten). De Thoolse herindeling staat op
de kameragenda voor deze week,
maar op welke dag de behandeling
zal plaatsvindon is nog niet te zeg
gen.
Wat de geschiedenis van de Thoolse
herindeling betreft: gedeputeerde
staten van Zeeland lieten de raden
van de zeven gemeenten op Tholen
begin april 196b weten, dat hun ge
dachten uitgingen naar de vorming
van één gemeente, toen zij de raden
en ontwerp van een wet in die rich
ting stuurden. Daarbij werd nog wat
verder in de Thoolse herindelingsge
schiedenis gegrepen: er werd in de
toelichting aan herinnerd, dat gs in
november 1961 hebben voorgesteld de
gemeentegrenzen aan te passen aan
ae door de herverkaveling ontstane
situatie en de gemeenten St-Maar-
tensdijk en Scherpenisse samen te
voegen tot één nieuwe gemeente.
van de gemeentelijke indeling van ge
heel Zeeland de handhaving van de
zelfstandigheid van de vnj kleine
gemeenten op het eiland Tholen niet
j^AtltlijK
Dat houdt overigens niet in, dat alle
kranten alles maar publiceren. Er
wordt namelijk geselecteerd, een se
lectie die mede wordt bepaald door de
lijn van de krant Zo is het duidelijk,
dat bijvoorbeeld het blad van het Gere
formeerd Politiek Verbond er een an
dere nieuwskeuze op na houdt dan bij
voorbeeld De Telegraaf: de beleidslijn
van beide kranten bepaalt mede de keu
ze van het nieuws. Maar in dit Britse
geval zijn niet de kranten In het geding,
maar gaat het om een vakbondsactie:
men wil een uitspraak van de jouma-
listenvakvereniging uitlokken, zodat be
paalde sportwedstrijden worden geboy
cot hetgeen mede tot gevolg kan heb
ben, dat bijvoorbeeld de typografenbon
den weigeren het bewuste nieuws te zet
ten. En daarmee zouden alle kranten,
die dat nieuws gewoonlijk wel brengen
en het ook wensen te brengen, in feite
worden gecensureerd. Waarom? Omdat
sommigen het verspreiden van dat
nieuws om politieke redenen onjuist
achten. We geloven, dat een dergelijke
boycot in bepaalde gevallen een aantas
ting betekent van de vrijheid van me
ningsuiting. een belemmering ook van
de journalistieke beroepsuitoefening, na
melijk in alle gevallen waarin sprake is
van kranten, die gewoonlijk het hier in
het geding zijnde nieuws wel publiceren,
maar nu daarin worden gehinderd door
een vakbondsuitspraak.
Het Engelse zondagsblad The Obser
ver stelde in een commentaar over
deze kwestie, dat iedere journalist
het persoonlijke recht heeft er bezwaar
tegen te maken een bepaalde zaak te
moeten behandelen, zoals overigens ooK
cricketers het recht hebben om bezwa
ren te maken om tegen een bepaalde
ciub te spelen. Maar dit individuele recht
van de journalist is precies het tegen
overgestelde van wat de voorstanders
van de boycot willen: het besluit van de
journalistenorganisatie om tot boycot
over te gaan zou namelijk de individuele
journalist beroven van zijn recht zelf
zijn standpunt te bepalen. The Obser
ver voegt er aan toe, dat zijn eigen re
dactionele standpunt is: het is de eerste
plicht van diegenen, werkzaam bij de
mformatiemedia. om te rapporteren wat
er gebeurt. Daaraan mogen geen beper
kingen worden opgelegd door wat voor
organisatie dan ook. Een standpunt dat
ons juist lijkt: de koerier en zijn bood
schap zijn twee verschillende dingen.
In drieën
Industrie
Met name de industriële ontwikke
ling in westelijk Noord-Brabant en
de aanleg van de Schelde-Rijnverbin-
ding waren voor gs belangrijke aan
leidingen om dit aanvankelijke stand
punt te herzien en een verder strek
kend herindelmgsplan in studie te
nemen. Voor een nieuw plan bestond,
aldus gs in april 1966, .te meer aatn-
leiding omdat in het algemene kader
stig opzicht niet van dien aard zijn,
.dat deze de vorming van een nieuwe
uit. dat tmnhouwvraagstukken als
eventuele stichting van een tuin
bouwcentrum, vakopleiding, concen
tratie, watervoorziening, bijzondere
bestuurlijke aandacht zullen vragen.
Voorts attendeerde men op de ont
wikkeling van de recreatie, met na
me als ae Oosterschelde zal zijn af
gesloten. Reimerswaalplan. Schelde-
Rijnverbinding, industrialisatie van
westelijk Brabant zullen naar de me
ning van gs de invloed op het Zeeuw
se, "Thoolse gebied sterk stimuleren
en beïnvloeden en vandaar, dat men
stelde: ,Eén nieuwe gemeente zal een
gelijkwaardige partner vormen tejj
opzichte van de in oostelijk Zuid-Be
veland te vormen gemeente Reimers-
waal en voorts een belangrijke part-
De reactie van de Thoolse gemeen
ten was de opdracht aan de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten een
rapport samen te stellen over de .be
stuurlijke begeleiding van de schaal
vergroting op het eiland Tholen.' l'it
dit rapport .Tholen Emergit' hlpek
een voorkeur voor een geleidelijke
overgang. Men kwam met de sug
gestie drie gemeenten te vormen: do
eerste gemeente zou moeten bestaan
uit Tholen, Oud-Vossemeer en Poort
vliet, de tweede uit St-Maartensdijk
en Scherpenisse, de derde uit Stave-
nisse en St-Aranaland.
Die indeling kreeg in de Thoolse ge
meenteraden geen unanieme bijval
er werd onder meer aangedrongen
op handhaving van de zelfstan
digheid door enkele gemeenten, ter
wijl ook een tweedeling werd be
pleit. een indeling, die ook de laatste
(Zie slot pag. 4 kol. 6)
DEN HAAG (ANP) De minister van
economische zaken, mr R. J. Nelïssen,
heeft in een brief aan de voorzitter van
de tweede kamer, mr F. J. F. M. van
Thiel. \erklaard dat hij de kamér op
korte termijn, zo mogelijk nog deze
week, een analyse wil overleggen van
het verloop van het prijsindexcijfer van
de gezinsconsumptie in het eerste kwar
taal van dit jaar. Hij wil dan tevens in
gaan op een aantal aspecten van het be
leid die met de ontwikkeling van het in
dexcijfer verband houden.