reeuwse
courant
lllillllllllllll!!
CONCLUSIE
v
CONCLUSIE
provinciale
14 MAART 1970
Hoe moet de procedure zijn bij vestiging van basisindustrieën?
VAX POELJE
(PvdA)
Ik ben geen voor
stander van een vas
te procedure. Het
gaat om een zaak
tussen twee partijen:
de overheid en de
onderneming. Veel
hangt af van de be
langstelling en de
gezindheid van de
andere partij', de
onderneming. Ik ben
er voor, dat landelijk
een centraal punt
komt waar belang
stellende bedrijven
zich kunnen melden
om te zien waar men
zich zou willen ves
tigen. Voorkomen
moest worden dat het
ene gebied tegen het
andere wordt uitge
speeld.
Een besluit waarop
je niet kunt terug
komen is natuurlijk
onverteerbaar. De
milieuhygiëne moet
van meet af aan in
de onderhandelingen
worden betrokken.
Dat verkleint de on
veiligheidsmarge. Er
moet een commissie
uit provinciale sta
ten komen, die de
problemen rondom
luchtverontreiniging
mee beziet. Zelf heb
ik dat destijds al
aangesneden. We
zullen in dit soort
zaken nog veel moe
ten leren.
Ik kan geen proce
dure bedenken
waar je de bevoegd
heden die het haven
schap heeft, zo naar
de achterban terug
speelt dat je aan die
achterban een bete
kenende inspraak
toekent.
Je kunt als bevol
king niet alle taken
aan jezelf houden.
Of moeten we terug
naar de tijd van de
stam, die wetgeven
de, uitvoerende en
rechterlijke macht
had? Het haven
schap moet zijn be
voegdheden kunnen
hanteren. Tenslotte
zetelen in dat haven
schap vertegenwoor
digers van rijk, ge
meenten en provin
cie.
We moeten uitgaan
van de procedure,
waarin het in ver
schillende termijnen
mogelijk is om in te
gaan op bepaalde fa
cetten en daarnaar
onderzoekingen uit
te voerenwerkge
legenheidssituatie,
investeringen, mate-
riaalpatroon, bo
dem-, water- en
luchtverontreiniging. -
Het is jammer dat
het havenschap nog
steeds niet werkelijk
in functie is.
Als je basisindu
strieën wilt aantrek
ken dan is dat bijna
een nationale zaak.
Onderhandelingen
daarover zijn uiter
mate moeilijk. Er
zijn enorme belan
gen mee gemoeid.
Besprekingen daar
over kunnen alleen
maar in het geheim
worden gevoerd. Ge
beurt dat niet, dan
komt een dergelijke
industrie niet. Er is
concurrentie genoeg
tussen de havens.
De procedure zoals
die nu wordt ge
volgd is goed. Het
college van gs zou
de staten des
noods in besoten zit
ting kunnen in
lichten. Ik ben bang
dat een andere me
thode de industrieën
afschrikt. Dan wij
ken ze uit naar Ant
werpen of Hamburg.
De beslissing moet
blijven op het ni
veau waar ze ligt.
De bevolking kan
niet rechtstreeks bij
de besluitvorming
worden betrokken.
Er moet direct aan
de industrie worden
duidelijk gemaakt
dat ze in elk geval
alle schade, veroor
zaakt via lucht-, wa
ter- en bodemver
ontreiniging, moet
vergoeden. Dan we
ten ze tenminste
direct waaraan ze
toe zijn.
Op welk moment dient er openheid te komen over de vestiging van een nieuwe industrie?
Vóórdat de beslissing
is genomen; vóórdat
het contract is gete
kend. Als het nog
zin' heeft om te pra
ten. Veel is afhanke
lijk van de houding
van het bedrijf. Het
is moeilijk plannen
tegen de zin van de
directie openbaar te
maken. Zoiets mag
je niet doordrijven.
De overheid moet
wel aan de industrie
duidelijk maken dat
zij de plicht heeft dit
soort zaken openbaar
te maken en ter dis
cussie te stellen in
provinciale staten.
!Op het moment dat
,nee' nog verkocht
kan worden en dat
je toch de zekerheid
hebt dat het bedrijf
j niet naar de buur-
l man gaat. De burger
heeft geen barst aan
rapporten, die hij
toch niet kan .le
zen'. Onze breed
sprakigheid is vaak
te wijten aan een ge
brek aan feitenken
nis. Wat we nodig
1 hebben is verant
woorde voorlichting
door deskundigen,
die moeilijke zaken
weten te verwoor
den.
Wanneer in principe
overeenstemming is
bereikt en met we
derzijdse toestem
ming. Bij de verdere
uitwerking van de
contracten is dan nog
speelruimte om na
dere voorwaarden op
te leggen. Er is voor
overleg nodig met
commissies uit pro
vinciale staten en ge
meenteraden, opdat
men daar kan mee
denken.
Vóórdat de zaak de
finitief besloten
wordt, opdat alles
nog eens grondig
doorgepraat kan
worden. Een com
missie uit (Je staten
(in vertrouwelijke
sfeer) zou van het
begin af de voorbe
handeling op de voet
kunnen volgen en
over alle rapporten
en studies moeten
kunnen beschikken.
Dat is dan later een
waarborg.
Er moet openheid
komen over voor
waarden van milieu
hygiëne. die in het
algemeen aan de in
dustrie wórden ge
steld.
Dat hangt af van een
massa factoren. Be
zwaren van de in
dustrie moeten ge
respecteerd. Dat legt
te meer verantwoor
ding op wie de be-
giicc n'- Tiet nemen
Er moet eerst een
akkoord zijn tussen
overheid en bedrijf.
Je kunt niet iedereen
in de onderhandelin
gen mengen. Maar
vóórdat er iets vast
gelegd wordt moet
de zaak openbaar
worden. Dat is dan
zoiets als een hinder
wet toepassen. Dan
kun je het altijd nog
tegenhouden.
Moet er meer (dan voorheen) accent worden gelegd op de bestrijding van de verontreiniging lucht, water en bodem?
Daarop kun je altijd
wel ,ja' zeggen. Met
le volksgezondheid
mag niet worden ge
marchandeerd. In
Zeeland zijn we be
paald niet lichtvaar
dig met eisen op dit
terrein. Als eerste
hadden wij hier een
provinciale raad in
zake luchtverontrei
niging, een gemeen
schappelijke regeling
voor een meetnet.
Zeker, meer accent
er op leggen. Dat
kan ook. De techni
sche ontwikkeling op
dit gebied gaat hard;
dit jaar komt de wet
op de luchtverontrei
niging in de tweede
kamer; we hebben
nu convenanten. Ik
ben er heilig van
overtuigd dat de ver
vuiling zal vermin
deren. Kijk maar
eens in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Je kunt er nooit ge
noeg accent op leg
gen. Toch hebben we
hier al veel meer ge
daan dan enige an
dere provincie: met
onze provinciale
raad, met metingen,
met kredieten voor
onderzoek.
Er moet nog grotere i
aandacht aan
schonken
Het is een
probleem.
We zitten nu ih een
tussenperiode. Er
moeten waterdichte
regels worden ge
maakt voor dit hele
terrein. Ik heb het
gevoel dat die nu wel
aan het uitkristalli
seren zijn. Maar er
is wel haast mee.
Wat heb je eraan als
je 300,per week
verdient en je kunt
thuis niet meer leven
door de milieu-ver
ontreiniging. De be
strijding ervan zou
honderd procent
moeten zijn. Ik ga
ervan uit, dat wat
eraan gedaan wordt
voldoende is. Ik duff
niet veronderstellen
dat de deskundigen
op dit gebied enig
risico nemen.
Ik weet niet hoe de
huidige procedure is.
Ik dacht dat het wel
goed zat.
Vanzelf. Om milieu
hygiëne draait alles.
Ik geloof dat men
zich tot nu toe niet
voldoende heeft ge
realiseerd en ge
oriënteerd over de
nadelen van bepaal
de vestigingen.
Het is een kwestie
van zaken doen.
Daar heb je niet
iedereen bij nodig,
daarover kun je niet
in den brede discus
siëren Regeren is
een kwestie van
doorbijten. Openheid,
wanneer een princi
pe-akkoord is be
reikt. De staten kun
nen altijd achteraf
nog interpelleren.
De kwestie heeft nu
de aandacht. Vroeger
(kort na de oorlog)
is er wel eens wat
te gemakkelijk over
heen gestapt. We zul
len ons overigens
wel bewust moeten
zijn, dat we een be
paald risico moeten
nemen. De overheid
mqet ook het publiek
wat dit betreft nog:
eens goed opvoeden.
Ik kan me voorstel
len dat de bedrijven,
om de concurrentie
niet wakker te ma
ken, eerst een .ver
kenning' willen uit
voeren. Dat moet
mogelijk zijn.
In een zo vroeg mo
gelijk stadium. Zodra
bij de onderneming
zelf het besluit is ge
vallen om zich te
vestigen, Dan kun je
verder werken en
gaan praten over
convenanten en za
ken die het directe
gevolg zijn van de
vestiging: onderwijs,
woningbouw.
We moeten niet stik
ken in de gassen van
onze welvaart. Volks
gezondheid gaat bo
ven centen. Econo
mische schade is te
vergoeden. Er is een
verschil tussen scha
de en hinder. Enige
hinder zul je moeten
accepteren; daar ont
kom je niet aan.
De procedure waar
mee men nu werkt
lijkt me een goede.
Van het eerste ogen
blik af dat een kan
didaat-industrie zich
meldt. Er zijn veel te
veel belangen mee
gemoeid. Het moet
elk moment voor de
bevolking mogelijk
zijn om te reageren.
Dus moet alles be
kend zijn.
De bevolking moet
zelf in staat en in de
gelegenheid zijn om
te beoordelen of ze
een bepaalde indu
strie naast de deur
willen hebben of
niet.
Provinciale staten
en/of de gemeente
raad moeten het
door gs/b en w ge
voerde beleid bij
vestiging van een
basisindustrie kun
nen goedkeuren en
afkeuren. Ze moeten
ook zelf een onder
zoek kunnen instel
len naar de gevolgen
ervan en voor in
formatie een beroep
kunnen doen op des
kundigen.
Zodra de onderhan
delingen niet meer
vrijblijvend zijn (d.i.:
zodra er toezeggin
gen worden gedaan)
moet er openheid ko
men. Hoe vlugger er
openheid komt te
genover het publiek,
hoe beter. Als gs/
b en w goedkeuring
op hun beleid nodig
hebben, komt die
openheid er trou
wens vanzelf.
Zonder meer: ja! Als
er een redelijke twij
fel bestaat dat een
bedrijf al dan niet
schadelijk kan zijn,
dan moet er een on
derzoek kunnen wor
den ingesteld.
Zeeland moet hele
maal geen basisin
dustrieën aantrek
ken.
I Voorbereidingen
moeten geheim blij-
i ven. Vóórdat con-
S tracten worden gete
kend moet de bevol
king in een vestiging
worden gekend.
Er moet meer syste
matiek in deze zaken
komen.
De lijstaanvoerders erkennen, dat industrievestiging een zaak
is waarbij twee partijen zijn betrokken roverheid en bedrijfs
directie; ook dat in de te volgen procedure veel afhangt van de
Vnstelling van de vesUgingskandiduat en de aard van het be
drijf. Toch willen KVP, SGP en D'66 dat de provinciale staten
meer bij het beleid in deze zaken worden betrokken, bijvoor
beeld via een speciale statencommissie of desnoods in besloten
zitting. D'66 wil zo nodig dat de staten eigen deskundigen
aantrekken. De PvdA staat een landelijk vestigingsbeleid voor,
om te voorkomen dat bepaalde industriegebieden togen elkaar
worden uitgespeeld.
Algemeen is de wens: openheid over industrievestigingen vóór
dat de zaak is beklonken. In twee richtingen worden daarbij
voorbehouden gemaakt. De CHU wil dat de onderhandelings
partners het over die openheid duidelijk met elkaar eens zijn.
D'66 dringt aan op openheid van het moment af dat de indus
triekandidaat bepaalde toezeggingen worden gedaan. De CPN
wil zelfs iedere belangstellende voor een stuk industrie grond
gesignaleerd in de krant en de PPR wenst de onderhandelin
gen van het eerste moment af voor de publieke tribune.
Geen enkele politieke partij kan zo blijkt de statenver
kiezingen ingaan met de pretentie, dat nu juist zij de partij
van de milieuhygiëne is. Alle lijstaanvoerders zeggen over
voorkomen en bestrijden van water- en luchtverontreiniging
ongeveer hetzelfde er moet méér aandacht aan besteed, er
kan nooit genoeg aan worden gedaan, met de volksgezondheid
mag niet worden gemarchandeerd.
Is de tarievenpolitiek van de nutsbedrijven (gas, water en elektriciteit) de juiste?
lil principe moet te-
?en kostprijs worden
geleverd. Het is een
feit dat de tarieven
voor het huislioude- j,
lijk gebruik al ge
ruime tijd niet zijn
verhoogd bij de
PZEM. Dat is te
danken aan de vesti
ging van grote indu
strieën, die veel af
nemen. Een over-
heids-nv moet ge
zond financieel wer
ken. Bovendien: de
winst blijft in het be
drijf, dat is belang
rijk.
DUSARDUIJN
(KVP)
Wanneer het kost
prijsprincipe inder
daad wordt toege
past en gestreefd
wordt naar landelijke
eenheid in de tarie
ven. Was de indu
striële verbruiker in
Zeeland niet geko
men, dan zou de
huishoudelijke ver
bruiker op de lange
duur toch meer moe
ten gaan betalen.
Met de voorlichting
(over de piekmeters)
is bij de PZEM ove
rigens nogal gestun
teld.
KALAND
(CHU)
De tarieven zijn ge
richt op een zo juist
mogelijke kostentoe
rekening. Wie be
paalde kosten ver
oorzaakt, betaalt
daarvoor. Zo ligt de
zaak (volgens 'mij
goed) bij elektrici
teit en gas. Voor de
industriewaterleiding
Zeeu wsch-Vlaande-
ren) moest er een
subsidie aan te pas
komen.
Moet er openheid komen over de industriële tarieven?
De nutsbedrijven
zouden zich in een
slechte concurrentie
positie wringen,
wanneer hun indu
striële tarieven open
baar zouden worden
Dat zou wel eens ten
koste van de ge
meenschap kunnei
gaan. Er is daarvooi
geen normtarief aai
te geven. Wat schiet
het publiek dus met
openheid op dit punt
op?
I Openheid zou in de
huidige situatie de
onderhandclingspoli-
tiek met de bedrij
ven doorkruisen.
Maar ik ben er niet
gelukkig mee.
geldt een soort post-
5 zegeltarief. Voor de
t grootindustrie is het
onmogelijk om open
heid te betrachten.
Het tarief komt op
•ommerciële basis
ot stand: in de on
derhandelingspositie
;om je tot overeen-
temming.
iovendien: een be-
laald bedrag met
kiloWatt noemen
:egt helemaal niets.
Iedere afnemer heeft
zijn eigen patroon.
VAN DEN BOS
(AR)
In het algemeen
juist. Bovendien is
de tarievenpolitiek
aangepast aan de
Zeeuwse ontwikke
ling. Voor bepaalde
groepen zou nog wat
meer uniformiteit ge
wenst zijn.
Er is geen algemene
regel voor te geven.
De tarieven worden
van bedrijf tot be
drijf apart geregeld.
De mogelijkheid om
daarbij openheid te
betrachten is niet
voorhanden.
Mij zijn geen directe
klachten over de ta
rieven bekend.
BOENDER
(SGP)
Ik geloof dat de nu
gevoerde methode
goed is. De bedrijven
zijn in goede handen.
Eigenlijk zou je moe
ten zeggen: die zou
den volledig bekend
moeten zijn. Maar
zo'n tarief houdt
sterk verband met
het aantrekken van
een bepaalde indu
strie.
Ik geloof dat het on
mogelijk is om be
kend te maken wat
Pechiney voor zijn
afname van elektri
citeit betaalt. Open
heid is hier niet ge
wenst. Dat door
kruist de politiek van
onderhandelen.
Met de tarieven voor
gas en elektriciteit
kan ik mij tot nu toe
verenigen. Bijzonder
onbillijk is bij de
waterleiding de re
geling voor de land
bouwers. Ze betalen
voor water dat ze
niet nodig hebben.
Daarom heb ik zelf
geen aansluiting op
de waterleiding. Uit
protest.
Ik vraag me wel eens
af of die tarieven
niet te laag liggen.
Ook de reinigings
rechten zouden best
iets hoger kunnen
zijn. Van het aldus
geïnde geld kunnen
zoveel andere dingen
in het algemeen be
lang worden gedaan
Ik ben met deskun
dig genoeg om die
politiek op dit mo
ment te beoordelen.
Het moet natuurlijk
niet zo worden dat
de goedkope energie
voor de industrie ten
laste van de klein-
verbruiker komt.
Daar deugt niets van. Wij kennen die poli-
Het solidariteitsbe- tiek niet.
ginsel moet erin wor- j
den gebracht. Er
moet een eenheids
prijs komen voor de
totale afname. We
betalen hier veel te
veel voor gas, water
en elektriciteit. De
tarieven zyn de
hoogste van het hele
land.
Ik vind die tarieven
politiek nogal oppor
tunistisch. Het is een
kwestie van praten,
geven en nemen. Als
ie veel lawaai maakt,
•aat er wat af. Het
roet wel zo gediffe-
entieerd mogelijk
•ijn, maar aan de an-
iere kant geen han-
ieltje worden.
Ik ben bang dat het Ik ben geen groot Het zijn openbare i Openheid moet er
1nutsbedrijven, We inderdaad komen
moeten dus kaders
nooit zal lukken
Als ze openbaar zou
den kunnen worden,
zou ik dat toejuichen
oorstander van
openheid. Gs zijn met
de industriële tarie
ven uit op het belang
van de provincie
Hoe meer er om
openheid geroepen
wordt, hoe verder
men zich afsluit. Er
zit het risico in, dal
iedereen denkt daar
over zijn mening te
kunnen vormen.
scheppen, waarmee
we deze industriële
tarieven naar buiten
runnen brengen
Pas dan kan men be
oordelen of juist is
wat werd gecontrac
reerd.
Die tarieven moeten
in de openbaarheid
komen. De bedrijven
moeten het publiek
ian maar uitleggen
waar eventuele ver
schillen aan liggen
Er moet openheid
komen. Dat is van
zelfsprekend.
Het nu toegepaste kostprijsprincipe in de tarievenpolitiek van
de nutsbedrijven wordt vrij algemeen aanvaard. Alleen de
CPN vindt de tarieven in Zeeland veel te hoog en de CDU
spreekt van een nogal opportunistische benadering. Boeren
leider De Waal heeft uit protest geen aansluiting op de water
leiding. Het antwoord op de vraag naar publikatie van tarie
ven voor de groot-industrie kan aldus worden samengevat:
vóór BP, PPR, CPN, D'66, CDU en (VVD); tegen PvdA, KVP.
CHU en AR.
