De twaalf partijen en hun
gezicht
mÊm
provinciale
zeeuwse
coupani
14 MAART 1970
M. J. van Poelje
Marinus Johannes van Poelje (lijsttrekker van de Partij van de Arbeid) werd
op 20 februari 3.911 in Vlissingen geboren als zoon van een kapitein van de
Provinciale Stoombootdiensten op de Westerschelde. Na de hbs (a) was de
beer Van Poelje eerst een half jaar werkloos: .Daarna ging ik naar de Natio
nale Banlcvereniging in Vlissingen, waar ik op de incassodienst werd ge
plant.' De heer Van Poelje ging er na twee jaar weg toen hij werd gecon
fronteerd met het daar geldende boetesysteem, dat er gold: ,Een fout werd ge
straft met 25 boete, terwijl ik er maar 20 in de maand verdiende.' Kort
daarna werd de heer Van Poelje shipbroker, waardoor hij onder meer belast
werd met het in- en uitklaren van schepen. Drie jaar later kwam de heer
Van Poelje bij het Duitse exportbedrijf Brasch en Rothenstein, dat in Vlissin
gen een vestiging had in verband met de mailboot naar Engeland. In 1948
werd hij secretaris voor het culturele werk in de arbeiderskampen. Dat
duurde tot 1955 toen hij g s-lid werd.
De heer Van Poelje, afkomstig uit een ,rood nest', werd in 1936 lid van de af
deling Vlissingen van de SDAP en na een half jaar werd hij afdelingsseereta-
ris. Hij is dat gebleven tot de opheffing van de SDAP. Na de tweede wereld
oorlog was de heer Van Poelje nog een tijdlang voorzitter van de afdeling
Vlissingen van de SDAP en lid van de noodgemeenteraad. Bij de oprichting
van de PvdA werd hij gekozen tot fractievoorzitter in de gemeenteraad. In
1954 werd de heer Van Poelje in de provinciale staten gekozen. Voorts was hij
12 jaar voorzitter van het gewest Zeeland van de PvdA. Hij is getrouwd en
heeft twee kinderen. De heer Van Poelje is humanist.
CHU A. J. Kaland
Mr Willem Looff, notaris te Tholen, (lijstaanvoerder van het Gereformeerd
Politiek Verbond), werd 46 jaar geleden geboren in Terneuzen. Na de hbs
(B) ging hij in 1942 in Bergen op Zoom notariaat studeren en na vier jaar
was hij kandidaat-notaris.
In de periode 1962-'63 behaalde hij .tussen de bedrijven door' de meestertitel
aan de gemeentelijke universiteit van Amsterdam. Als kandidaat-notaris ging
de heer Looff eerst anderhalf jaar wei-ken in Tholen, waar hij in 1967 tot
notaris werd benoemd.
De heer Looff, die gehuwd is en zes kinderen heeft, is lidmaat van de
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt. Hij bekleedt in dit kerkgenootschap het
ambt van ouderling. Voorts is hij actief in de stichting .Beter Wonen' te
Tholen. Als lid van het Gereformeerd Politiek Verbond heeft de heer Looff
geen bestuurlijke functies. De heer Looff werd zijns ondanks' lijstaanvoerder
van het GPV. De kans, dat hij ook werkelijk statenlid zal worden acht hij
niet bijzonder groot: .Vorige keer hadden we zo ongeveer de helft van de kies
deler.'
De lijstaanvoerder van de Christelijk Historische Unie is de in Westkapelle
geboren (13-3-1922) Adriaan Jacobus Kaland. Na de lagere school werkte
de heer Kaland tot december 1944 op het boerenbedrijf van zijn vader. In die
tijd volgde hij een avondschool in Westkapelle en enkele landbouwcursus-
sen. Meteen na de bevrijding van het zuiden van het land ging de heer Ka
land naar Noord-Brabant, waar hij in februari 1945 werd benoemd bij de ko
ninklijke marechaussee in Gilze-iRijen. In die tijd vijzelde hij privé zijn al
gemene ontwikkeling wat op en haalde hij het politlediploma (1946). Toen
de koninklijke marechaussee enkele jaren na de oorlog werd gereorganiseerd
werd de heer Kaland afgekeurd. Ook na herkeuring werd hij niet geschikt
bevonden: zijn hart zou niet sterk genoeg zijn. De heer Kaland koos toen de
buitendienst van de belastingen. Half 1947 kwam hij daarvoor naar Middel
burg. Toen volgden een vakopleiding van de belastingen en enkele boekhoud-
diploma's. In 1955 werd de heer Kaland getroffen door een tbc-besmetting,
.waardoor ik een jaar werd uitgeschakeld'.
De heer Kaland werd in 1950 lid van de CHJO-Middelburg en in 1953 werd
hij in de gemeenteraad van Middelburg gekozen. In 1958 werd hij tot wethou
der benoemd. Hij bleef wethouder tot hij in 1962 gedeputeerde werd. In 1958
was de heer Kaland gekozen tot lid van provinciale staten. De heer Kaland
(getrouwd en twee kinderen) is Nederlands hervormd. Hij heeft geen kerke
lijke functies. Hij is commissaris van het particuliere gasbedrijf NV v. h.
firma W. de Liefde te Culemborg, van Brameha te Bergen op Zoom en van
de NV Polak te Middelburg. Voorts is hij onder meer lid van het hoofdbe
stuur van de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in Nederland en
voorzitter van de Stichting Verpleeg- en Rusthuizen Midden-Zeeland.
W. Looff
J. F. G. Schlingemann
De lijst van .de WD wordt aangevoerd door mr Johan Frederik Godard
Schlingemann. Hij werd op 6 okt. 1914 in Maastricht geboren. Van de Lim
burgse hoofdstad trok hij naar Den Haag, waar hij de hbs doorliep en daarna
staatsexamen deed. De heer Schlingemann studeerde aan de rijksuniversiteit
in Leiden rechten en behaalde daar in 1941 de meester-titel.
Na eerst enige tijd op het rijksbureau voor de voedselvoorziening te hebben
doorgebracht werd hij in 1945 als ambtenaar verbonden aan het kabinet van
de toenmalige minister van landbouw, dr S. L. Mansholt. Dat was dan meteen
de intrede van de heer Schlingemann in de agrarische wereld, waarin hij zich
de nodige bekendheid heeft verworven.
In 1946 werd de huidige liberale lijstaanvoerder voor de staten van Zeeland be
noemd tot secretaris-penningmeester van de Zeeuwse Landbouw Maatschap
pij (ZLM). Dat is hij gebleven tot 1964.
In zijn Zeeuwse periode begon de heer Schlingemann zich ook te bewegen op
het vlak van de internationale landbouwpolitiek. Brussel frequenteert hij dan
ook bijna net zo veel als Den Haag.
In 1961 benoemde het Koninklijk Nederlands Landbouw Comité (KNLC)
hem tot economisch adviseur. Als zodanig werd hij bestuurslid van de inter
nationale COPA.
In zijn woonplaats Goes is de heer Schlingemann voorzitter van de plaatse
lijke afdeling van .Volksonderwijs' en van de WV. In de politiek deed hij
zijn intrede in 1954: hij werd lid van de provinciale staten voor de WD.
Sinds 1958 voert hij deze fractie aan. Mr Schlingemann werd in 1967 lid van
de tweede kamer voor de WD. Zijn specialismen in het parlement: buiten
landse landbouw, ontwikkelingshulp, internationale handelspolitiek, PTT en
nationale vervoer. De WD-üjstaanvoerder is gehuwd en heeft drie kinderen.
CPN E. G. Pel
De lijstaanvoerder van de Communistische Partij Nederland voor de provin
ciale statenverkiezingen in Zeeland is de heer Elbertus Gerardus Pel, die
op 19 oktober 1923 in Hilversum werd geboren. Na de lagere school werd
de heer Pel timmerman en hij bezocht de avondvaktekenschool in Hilversum.
De heer Pel moest in de tweede wereldoorlog naar Duitsland, waar hij drie
jaar melkknecht was. Na de oorlog kwam hij terug naar Hilversum waar hij
zijn onderbroken studie voor bouwkundig opzichter voortzette. In 1947 kwam
de -CPN'-]ijstaanvoerder als opzichter van het ministerie van volkshuisvesting
naar Walcheren in verband met de wederopbouw. In 1948 werd de heer Pel op
zichter bij de gemeente Vlissingen. hij bleef dat tot 1952, toen hij in
dienst trad van een architect. De carrière van de heer Pel verliep toen niet
geheel vlekkeloos, want hij was kort daarna twee maal 26 weken werkloos. Na
de watersnood was hij een tijdlang in dienst van rijkswaterstaat: .Daarna was
ik manusje van alles bij een aannemingsbedrijf, waarvan ik sinds twee jaar
bedrijsleider ben.'
Tot het uitbreken van de oorlog was de heer Pel lid van de AJC. Na de
oorlog was hij aanvankelijk een fervent aanhanger van de PvdA: ,Maar
door discussies en lezen werd ik overtuigd van het gelijk van de commu
nisten.' Van 1948 tot de opheffing was hij lid van de Eenheids Vakcentrale
en in 1951 werd hij lid van de CPN. Na korte tijd kwam de heer Pel in het
Vlissingse afdelingsbestuur en werd hij voorzitter van het district Zeeland
van de CPN. Voorts was de heer Pel actief in het Zeeuws Vredes Comité. Dj
heer Pel is getrouwd en hij heeft drie kinderen. Hij heeft geen godsdienst.
CDU J. F. P. Kreughel
Johan Frans Pieter Kreughel (57) uit Kloetinge is lijstaanvoerder van
de Christen Democraten Unie. De in Dordrecht geboren heer Kreughel slaag
de op zijn 22e verjaardag 8 januari 1935 aan de economische hoge
school te Rotterdam voor het doctoraal examen. Tot de tweede wereldoor
log was hij werkzaam bij de financiële afdeling van Philips in Parijs. In de
oorlog werd de heer Kreughel .uitgeleend' aan het ministerie voor voedsel
voorziening: ,Door stom toeval kwam ik toen in Goes terecht, waar ik werk
zaam was voor de accountantsdienst van economische zaken.' Van het land-
bouwhuis stapte de heer Kreughel nog tijdens de oorlog over naar de zaad-
handel gebroeders De Jongh. Onmiddellijk na de bevrijding meldde de heer
Kreughel zich als vrijwilliger bij de geallieerden voor wie hij een kleine twee
jaar als tolk dienst deed. Na die periode vestigde de heer Kreughel zich
als bedrijfseconoom in Goes. In 1961 promoveerde hij op een proefschrift
met de titel .Theorie en praktijk van de bedrijfsvergelijking.': ,Het kostte
me vijf jaar vrije tijd. Na m'n promotie heb ik het in het Engels vertaald
en het werd uitgegeven met een voorwoord van Philips. Het heeft er toe ge
leid, dat ik gastdocent werd in Nieuw-Zeeland en Australië, waar ik elk jaar
naar toe ga.'
De heer Kreughel is in de politiek gegaan omdat hij meende, dat in Neder
land de politiek prevaleert over de' economie: ,Dat moet net andersom en dat
kan volgens mij niet worden gerealiseerd via de bestaande partijen.' De heer
Kreughel stond in 1967 als tweede op de kandidatenlijst van de Noodraad,
waarvoor hij het economisch programma had gemaakt. Het werd in 1967
uitgegeven onder de titel .Nederland let op uw zaak.' De Noodraad en de
CDU zijn thans samengevoegd onder de naam CDU.
W. R. V. Dusarduijn KVP
Willy Rogcz Victor Dusarduijn (lijstaanvoerder van de Katholieke Volks
partij) uit Goes werd op 29 september 1928 te IJzendijke geboren. Na de
ulo in Terneuzen en de hbs (A) in Oostburg ging de heer Dusarduijn sociolo
gie studeren aan de Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg. Na zijn
doctoraal werd de heer Dusarduijn onderzoeker bip de Stichting Zeeland
voor Maatschappelijk en .Cultureel werk in Zeeland (Provinciaal Opbouwor-
gaan). Na enkele jaren werd hij sociaal-economisch medewerker bij de stich
ting tot Ontwikkeling van de Komgrondengebieden te Tiel, en daarna maat
schappelijk werkadviseur bij het Diocesaan Sociaal-Charitatief Centrum te
Breda. Voor hij in 1967 lid van de tweede kamer werd was de heer Dusar
duijn directeur van de Katholieke Raad voor Maatschappelijk Werk in Zeeland.
Jn 1946 ging-de heer Dusarduijn zich actief met de politiek bezighouden, toen
hij bestuurslid werd van de afdeling IJzendijke van de KVP. Enige tijd latei-
was hij een van de oprichters van de Jongerenafdeling van de KVP in Zeeland.
In 1966 werd de heer Dusarduijn gekozen als lid van provinciale staten en
sinds september 1968 is hij fractievoorzitter van de KVP.
De heer Dusarduijn is- rooms-katholiek, gehuwd en heeft drie kindei-en. Hij
was als kamerlid (lid van de kamercomissies voor visserij, c-rm en volksge
zondheid en plaatsvervangend lid van de kamercommissie voor volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening) nog twee jaar werkzaam als directeur van
de Katholieke Raad voor Maatschappelijk Werk in Zeeland. Thans is hij .be
roepspoliticus'.
De ^lijstaanvoerder van de Anti-Revolutionaire Partij, Johannes van den Bos,
werd op 3 mei 1935 in Bruinisse geboren als zoon van een landbouwer. Hij
werkte tot zijn 19e jaar op het bedrijf van zijn vader en stapte toen over
naar de gemeentesecretarie van zijn woonplaats. Zijn ambtelijke loopbaan
begon hij als ambtenaar-ontvanger. Vervolgens was hij gemeentesecretaris
van Sprang-Capelle, burgemeester van Arnemuiden en burgemeester-secreta
ris van Sint-Annaland. In juni 1962 werd de heer Van den Bos gekozen tot
lid van gedeputeerde staten van Zeeland. Dankzij avondstudie behaalde de
heer Van den Bos talrijke vakdiploma's. Bovendien heeft hij het kandidaats
examen rechten gehaald. De heer Van den Bos heeft het plan om meester in
de rechten te worden nog niet opgegeven. Het keuzevak voor het doctoraal
examen hij koos bestuurswetenschap heeft hij reeds gedaan. De heer
Van den Bos, die gehuwd is en twee kinderen heeft, ging in 1952 ,in de poli
tiek' als lid van de AR-kiesvereniging te Sprang-Capelle. Thans is hij voor
zitter van de statencentrale Tholen van de ARP. In 1958 werd hij gekozen
als lid van provinciale staten van Zeeland.
Ook buiten de politiek is de heer Van den Bos actief. Met name in de
Christelijke Boeren- en Tuindersbond is hij een zeer bekende figuur. Hij was
van 1960 tot en met 1969 voorzitter van de Zeeuwse CBTB en bekleedde een
groot aantal daarvan afgeleide functies.
De anti-revolutionair Van den Bos is Nederlands hervormd. In de tijd dat
hij in Sint-Annaland woonde was hij kerkvoogd van de Nederlands her
vormde kerk in die plaats. Thans woont de heer Van den Bos in Tholen, waar
hij in de Nederlands hervormde kerk de functie van notabel bekleedt.
C. Boender SGP
De lijstaanvoerder van de Staatkundig Gereformeerde Partij, de heer Cor
nells Boender uit Tholen, heeft tot zijn 27e jaar gewerkt op het boerenbe-
drijfje van zijn ouders te Nieuw-JBeijerland. Op 25-jarige leeftijd ging de
heer Boender naar de normaalschool te Oud-Beijerland, waar hij dankzij
zelfstudie, meteen in het, derde leerjaar kon beginnen. Toen hij als 27-ja
rige zijn akte b.ehaaldè werdde heer Boender meteen te Tholen benoemd
als onder-wijzer aan de school van de gereformeerde gemeente: ,Ik heb daar
mijn pensioen gehaald. In 1961 werd ik vervroegd gepensioneerd.'
De heer Boender, die in de gereformeerde gemeente waartoe hij behoort
geen functies heeft, werd in 1927 lid van de provinciale staten van Zeeland.
Na het overlijden van de heer Adelaar in februari 1966 werd de heer Boender
fractievoorzitter van de SGP in de staten. Omdat onderwijzers geen gemeen
teraadslid mochten zijn duurde het tot 1958 toen dit verbod voor onder
wijzers van bijzondere scholen werd opgeheven voordat de heer Boender
raadslid van de gemeente Tholen werd. Thans is de heer Boender wethou
der van Tholen.;De SGP-lijstaanvoerder is getrouwd en hij heeft drie kinderen.
J. van de Voorde PPR
Johannes Franciscus van de Voorde - - lijstaanvoerder van de Politieke
Partij Radikalen in Zeeland begon zijn carrière als cowboy, oftewel koei-
enwachter. De op 30 november 3.923 te Schoondijke geboren heer Van de
Voorde (beter bekend als Jantje van de bond) wilde wel meubelmaker wor
den, maar hij kon de ambachtsschool in OosLbut-g niet bezoeken, omdat zijn
ouders ,geen centen hadden voor een fiets'. Na. twee jaar koeienwachter te
zijn geweest ging de heer Van de Voorde in 1939 werken bij een houtwaren-
fabriek in Groede. In 1947 vestigde hij zich te Sluiskil waar hij als vrijgestel
de zijn tijd verdeelde tussen de Katholieke Arbeiders Bond en de Katholieke
Arbeiders Jeugd. In 1948 werd de heer Van de Voorde overgeplaatst naar
de administratie ;van de KAB in Breda, Vijf jaar later kwam hij terug naar
Zeeuwsch-Vlaanderen als bestuurder van het KAB (tegenwoordig Nederlands
Katholiek Vakverbond). Na eerst algemeen werk in Zeeuwsch-Vlaanderen te
hebben gedaan werd de heer Van de Voorde belast met de juridische dienst
van het NKV voor geheel Zeeland.
De heer Van de Voorde is gehuwd en heeft 3 kinderen. Kort na de oorlog
werd de heer Van de Voorde lid van de Katholieke Volkspartij en hij kreeg
daar al snel een bestuursfunctie, zo was hij jarenlang lid van het kringbe-
stuur van de KVP. In 1962 werd hij gekozen in de provinciale Staten van
Zeeland. Op 25 november van het vorig jaar bedankte de heer Van de Voorde
als lid van de KVP en stelde zijn zetel beschikbaar. De redenen van het
uittreden waren: ,De behoudende politiek op landelijk niveau, de loonwet,
het woningbouwbeleid (te weinig betaalbare woningen), de belastingverla
ging, die de meest-draagkrachtigen vooral ten goede kwam en het gedrang
in de Zeeuwse KVP aan de kop van de lijst. Pas in een later stadium heb ik
besloten naar de PPR te gaan. Ik werd van alle kanten belaagd.'
G. 1. de Waal BP
Na drie jaar hbs in Hulst ging George Jacobus Johannes de Waal (geboren
op 15 april 1923 te Graa.uw) naar de middelbare landbouwschool in diezelfde
plaats. De heer De Waal, die gehuwd is en twee kinderen heeft, is de land
bouw trouw gebleven. Momenteel is hij landbouwer te Graauw en lijsttrek
ker voor de Boeren Partij in Zeeland. In de tweede wereldoorlog bezocht
hij een vlassersschool te Koewacht: .Daarom hoefde Ik niet naar Duitsland.'
Na de oorlog trok de heer De Waal naar België en Frankrijk, waar hij ten
zuiden van Parijs in de landbouw werkzaam was en in Chevreuse een land
bouwschool bezocht: ,11c ging daar naar toe om de Franse taal te leren en om
niet naar Indië te worden gestuurd.'
In 1950 kwam de heer De Waal terug naar Nederland en samen met zijn
broer vond hij toen een bestaan in een winkel te Prosperpolder én een boer
derij. Die winkel is inmiddels van de hand gedaan.
De heer De Waal was aanvankelijk wel actief in een aantal standsorganisa
ties, maar hij kon met het algemene beleid daarvan niet eens zijn, zodat hij
daar ruim zes jaajr geleden mee brak. Ruim acht jaar geleden werd de heer
De Waal lid van de Boeren Partij. Zes jaar geleden kwam er een provinciale
afdeling tot stand, waarvan de heer De Waal voorzitter werd. De BP-lijstaan-
voerder heeft drie jaar in de gemeenteraad van Clinge gezeten, eerst twee
jaar voor cle lijst Dekker en daarna voor de Boerenpartij: ,We haalden toen
20 procent va,n de stemmen. Toen ik twee jaar geleden naar Graauw verhuis
de heb ik het raadslidmaatschap moeten opgeven.'
De heer De Waal (rk) is gehuwd en heeft twee kinderen. Hij maakte al
sinds zes jaar deel uit van het hoofdbestuur van de Boerenpartij: ,Na
Koekoek heb ik daar het langst zitting in.'
-1
J. Roodenburg D'66
De op 11 januari 1931 te Vlaardingen geboren Johannes Roodenburg (lijst
trekker van D '66) behaalde na de lagere school eerst zijn diploma ulo-B en
daarna bezocht hij de zeevaartschool te Rotterdam. In 1951 ging hij als
stuurmansleerling varen bij de Holland Amerika Lijn. In totaal heeft de heer
Roodenburg tien jaar gevaren en in die periode behaalde hij zijn diploma's tot
en met de eerste rang. In 1951 vestigde de heer Roodenburg zich in West-Sou
burg. omdat hij was benoemd als leraar aan de radaropleiding aan de ,De
Ruyterschool' te Vlissingen. In de loop van 1954 werd de heer Roodenburg
benoemd tot rivierloods.
De heer Roodenburg werd begin 1967 lid van Democraten '66. Deze partij
heeft in Zeeland twee afdelingen: Noord- en Midden-Zeeland en Zeeuwsch-
Vlaanderen. Na een klein jaar werd de heer Roodenburg voorzitter van de
afdeling Noord- en Midden-Zeeland. Als hij tot lid van provinciale staten
wordt gekozen zal hij die functie neerleggen: ,Ik vind dat niet met elkaar
te verenigen.' Wat volgens de lijstaanvoerder wel is te verenigen met de sta.-
tenlidmaatschap is het secretarisschap van de provinciale werkgroep van
D '66: .Die werkgroep blijft bestaan. Het doel ervan is de statenfractie to
begeleiden. Ook de kandidaten, die niet worden gekozen zullen deel uitma
ken van deze werkgroep.'
In verband met zijn politieke werkzaamheden heeft de heer Roodenburg half
1969 het voorzitterschap van de Souburgse hei-vormde jeugdraad en het voor
zitterschap van de Souburgse jeugdraad neergelegd.
De Zeeuwse lijstaanvoerder van D '66 is getrouwd en heeft drie kinderen.
