PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
JARRING NAAR NEW YORK
Zonsverduistering aan
Amerikaanse oostkust
Binnen twee jaar dreigt tekort aan
onderwijzers in Zeeland
Thant
heeft
weer
hoop
Makarios beschoten
Helikopterpiloot zwaar gewond
LICHTE WINST
GAULLISTEN
IN FRANKRIJK
Wateroverlast in
Limburg ten einde
Vandaag
in de
krant...
Gasontploffing
BONN HERVAT VANDAAG OVERLEG
IN 00ST-BERLIJN EN WARSCHAU
VERONTRUSTING BIJ ZEEUWSE 0NDERWIJST0P
Dit jaar al
10 pet minder
leerkrachten
van scholen
213e jaargang - no. 58
WAARIN OPGENOMEN DE M ID D ELBU RGSE, VLISS1NGS E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 9 maart 1970
it 22, lel. «157.
GROTE VIER ZOUDEN HET EENS ZIJN
OVER VREDESPLAN VOOR MIDDEN-OOSTEN
NICOSIA, Cyprus: Per helikop
ter onderweg naar een herden
kingsdienst, is president Ma
karlos ontsnapt acm een armslag,
die echter wel zijn piloot ernstig
verwondde. De piloot wist echter
de helikopter op de grond terug
te brengen, zodat Mnkarios on
gedeerd bleef. Op de foto: om
ringd door veiligheidsagenten en
politie verlaat president Mnkarios
de helikopter.
NICOSIA (AP) President
aartsbisschop Makarios van Cy
prus is zondagmorgen ongedeerd
gebleven, toen de helikopter waar
mee hij van zijn paleis in Nicosia
opsteeg onder vuur werd genomen
vanaf het dak van een tegenover
het paleis gelegen huis. De piloot,
die met Makarios in het toestel zat,
werd ernstig gewond, maar wist
de helikopter niettemin veilig aan
de grond te zetten achter het pa
leis.
De daders raakten iin een kort vu urge-,
vectot met de paleiswacht maar wisten
te ontsnappen, naidat «ij de wacht op
een aifsbaind hadden gehouden door een
handgranaat op straat te gooien.
De politie heeft op het dak van het
huis tegenover het paleis een machine
geweer en twee geweren gevonden.
Fn de loop van zondag heeft zij vier
personen in verband met de aanslag
gearresteerd, en volgens- welingelichte
kringen zullen nog meer arrestaties
•olgen.
Zodra de helikopter was «eland, heeft
Makarios zelf de gewonde piloot uit
de helikopter helpen dragen. Toen een
ambulance niet snel genoeg kwam is
Makarios -met de piloot in een bestel
wagen naar het ziekenhuis gereden.
Hij heeft de gewonde niet verlaten voor
deze naai- dè operatiekamer werd ge
bracht.
De 35-jarige piloot Zacharias Papadoy
iannis, een officier van de Griekse
luchtmacht, dei sinds drie jaar de pa.rt.y-
culiere piloot van Makarios is, zou in
levensgevaar verkeren. Hij heeft drie
kogels in de onderbuik gekregen.
(Van onze correspondent)
PARIJS De verkiezingen, waarvoor
gisteren ongeveer de helft van het Fran
se volk was opgeroepen om de kantona
le bestuursorganen der algemene raden
te vernieuwen, hebben maar weinig nieu
we gezichtspunten opgeleverd.
Ouder gewoonte bleek slechts omstreeks
de helft van het directoraat bereid te
zijn sneeuw, hagel en ijs te trotseren
om zijn stemrecht te vervullen. En van
dat bescheiden percentage hebben ook
nog maar heel weinig kiezers voor eni
ge verrassing gezorgd. In afwachting
van de tweede ronde die volgende week
zondag gestreden wordt, bood gistera
vond het totaalbeeld een lichte winst
Vior de gaullisten, een zwakke teruggang
voor de" communisten en een collectie
ve pas op de plaats voor de vele overige
groepen en partijen van links, centrum
of uiterst rechts.
MONTREAL: Koningin Juliana
is vrijdag voor een particulier be
zoek aan haar dochter prinses
Christina in Canada aangekomen.
Zij zal er ruim een week blijven.
BERGEN (ANP) Het pontveer tus
sen Vierlïngsbeck en Bergen, dat 25
februari uit de vaart werd genomen ir
verband met de lioge waterstand van
de Maas, is zondag weer in gebruik ge
steld.
Thans zijn alle oeververbindingen tus
sen Noord-Limburg en Oost-Brabant
hersteld.
BIJ EEN GASONTPLOFFING in
Terncuzen hebben drie personen
zaterdagavond verwondingen op
gelopen. (Pag. 2).
Binnen en buitenlands
nieuws: pag. 1 en 3
Zeeuws nieuws: pag. 2, 4, 5
"Radio en tv: pag. 7
Sport: pag. 9, 10, 11, 12, 13
NEW YORK (AFP, RTR) Se-
cretaris-generaal Thant van de j
Verenigde Naties heeft zaterdag!
bekendgemaakt dat hij zijn bijzon
dere bemiddelaar voor het Midden-
Oosten naar New York heeft ont
boden voor overleg. Jarring, die
ambassadeur van Zweden in Mos
kou is, zal dinsdag in New York
aankomen.
,Over eventuele activiteiten in verband
met ziijn missie zal worden besloten
in het licht van zijn overleg hier', al
dus de bekendmaking van het VN-secre-
itariaajt. Kort voor de bekendmaking
had Thant gezegd dat in New York
een algemeen gevoel van optimisme
heerste na de jongste besprekingen van
de afgevaardigden van ae vier grote
mogendheden donderdag in de Franse
ambassade. De Franse ambassadeur
bracht Thant vrijdagavond verslag
over het overleg. Thant wilde geen
dere mededelingen doen maar gaf te
kennen dat de grote vier enige voort)-
Levensgevaar
HANOI GEEFT
ZWEDEN NAMEN
NEERGESCHOTEN
AMERIKANEN
(Van onze correspondent)
STOCKHOLM Op \erzoek van d.
Zweedse regering heeft men in Hanoi
een lijst met de namen van veertien
neergeschoten Amerikaanse piloten be
kendgemaakt.
Enkele van de namen waren reeds be
kend. zo liet het Amerikaanse state de
partment in een ietwat zuurzoet com
mentaar weten, maar tevens bedankte
men de regering voor deze bemiddeling
In persoonlijke telegrammen aan de
veertien vrouwen van de neergeschoten
Amerikaanse piloten kon de Zweedse re
gering hen vertellen dat hun mannen
leefden en zij zich nog in Vietnamese
gevangenschap bevonden.
In een commentaar op deze sedert enige
tijd verwachte regeringsactie verklaar
de premier Palme dat zonder de officiële
erkenning van Noord-Vietnam door
Zweden het onmogelijk zou zijn ge
weest als verbindingskanaad voor de
Amerikanen op te treden.
Een groep verzetsstrijders heeft zon
dagochtend veertien vrouwen, die gevan
gen zaten omdat zij aan guerillaopera-
ties hadden deelgenomen, tijdens eer.
godsdienstige plechtigheid uit de kerk
van de gevangenis an Montevideo be
vrijd.
Tier punten
Unie. de VS, Frankrijk en het Verenigd
Koninkrijk overeenstemming nabij zijn
over vier hoofdpunten, te weten
Terugkeer naar vrede in het gebied:
Israëlische terugtrekking uit het ge
bied dat in de oorlog van juni 1967
werd bezet;
Gegarandeerde vrijheid van schf
vaart voor Israëlische schepen in het
Suez-kanaal en de Golf van Akaba.
De legering van een VN-vredes-
Libanon
zijn aan de grens tussen Israël en Liba
non vijf Arabische saboteurs gedood in
een gevecht met een Israëlsche patrouil
le, zo werd in Tel AViv meegedeeld.
De patrouille zou geen verliezen hebben
geleden. In Beiroet heeft een Libanese
militaire woordvoerder melding gemaakt
van een Israëlische actie op Libanees
grondgebied. .Zaterdagmorgen vroeg, te
02.00 uur plaatselijke tijd zijn Israëli
sche strijdkrachten Libanees gebied bin-
(Zie slot pag. 3 kol. 6)
NASA LANCEERDE 25 RAKETTEN
WASHINGTON, HAVANNA
(ANP, AP, RTR) Miljoenen
Amerikanen aan de oostkust heb
ben zaterdag om 18.00 uur (Ned.
tijd) de zonsverduistering waar
genomen. Onder hen bevonden
zich honderden astronomen, die
gedurende de 208 seconden duren
de verduistering, materiaal ver
zamelden waarvan de analysering
jaren kan duren. In Miahuatlan
in Mexico voerden 25.000 India
nen rituele dansen nit om te ver
hinderen dat de zon niet zou te
rugkomen, zoals volgens een le
gende mogelijk is.
Op Cuba bestudeerden Russische.
Cubaanse en Oostduitse geleerden
de zonsverduistering, die daar
slechts gedeeltelijk was en twee
uur en 44 minuten duurde...
Lancering
De Nasa heeft zaterdag tijdens
de totale zonsverduistering niet
minder dan 25 raketten gelan
ceerd die inlichtingen moeten
verzamelen over de invloed van
de zon op de aarde.
Onder bijna ideale weersomstan
digheden werden op Wallops Is
land de raketten afgevuurd. Zij
vervoerden wetenschappelijke in
strumenten en bereikten hoogten
tot 800 kilometer.
Meegedeeld is. dat men zaterdag
de gelegenheid had om verande
ringen :n de aardse atmosfeer te
meten en de energiestraling van
de zon voor, tijdens en na een
eclips.
Volgens dr Goez Oertel, de eclips
coördinator van de Nasa. zijn de
proeven zo goed verlopen, dat hij
er vertrouwen in had dat de lan
ceringen alle vragen over de re
latie tussen zon en aarde zullen
beantwoorden.
De raketten van Wallops Island
zijn maar een deel van de in to
taal 67, die de Amerikaanse.
Mexicaanse en Canadese regerin
gen hebben ingezet. Bovendien
hebben vier vliegtuigen, zeven sa
tellieten en talloze observatoria
verdere gegevens verzameld.
De Nederlandse zonne-eclips-ex-
peditie die zaterdag in Mexico
tijdens de zonsverduistering waar
nemingen heeft gedaan, is ge
klaagd.
De verduistering was goed waar
te nemen en de observaties wa
ren van voldoende kwaliteit. Dit
blijkt u t een telegram dat dr J.
Houtgast, lector sterrenkunde
aan de rijksuniversiteit te Utrecht
en leider van de expeditie, aan
de Nederlandse organisatie voor
Zuiver Wetenschappelijk Onder
zoek heeft gestuurd.
ZWO heeft met een subsidie deze
expeditie mogelijk gemaakt. De
Utrechtse sterrekundigen. die
zich hadden gevestigd in Mianu-
atlan, een dorpje in de landengte
van Mexico, hebben waarnemin
gen gedaan van het overgangs
gebied tussen de fotosfeer, een
enige honderden kilometers dikke
gaslaag, grenzend aan het zonne-
oppervlak. en de chromosfeer, die
zich daar omheen bevindt tot op
10.000 km hoogte.
Tijdens de totale duur van de
zonsverduistering drieeneen
halve minuut heeft de Neder
landse expeditie tweemaal een se
conde de tijd gehad om deze over
gang te fotograferen.
Foto: vijf beelden van de zons
verduistering.
(Beelden in volgorde van links
boven naar beneden.)
POLEN LAAT WAARSCHUWING HOREN
VRACHTWAGEN NA SLIP OOSTBERUJN, WARSCHAU
INGEREDEN OP DUITSERS (AFP, RTR) Het Oostduitse
(DPA) Een vrachtauto uit persbureau ADN heeft zondag
KEULEN
Rotterdam
bahn hij Hënnef
len na een slippartij ingereden op een
groep personen, van wie 3 mensen om
kwamen.
Volgens de politie waren de inzittenden
van twee personenauto's na een lichte
botsing uitgestapt. Zij stonden op de par-
lceerstrook langs de weg over het on
geval te discussiëren. Bij hen hadden
zich nog de chauffeur en de bijrijder
van een vrachtwagen gevoegd. De Ne
derlandse vrachtauto, bestuurd door K.
S. probeerde te remmen, maar slapte op
het door de sneeuw glad geworden weg
dek en reed op de groep in.
besprekingen tussen West-Duits-
land en Oost-Duitsland voor een
ontmoeting tussen bondskanselier
Willy Brandt en premier Willi
Stoph vandaag, maandag, zullen
worden voortgezet. Bonn maakte
ditzelfde reeds zaterdag bekend.
De Poolse minister van buitenlandse
handel, Burakiewicz,
gesprek met het blad Zycie Warszawa
West-Duitsland gewaarschuwd, als te
genprestatie voor economische gunsten
geen politieke concessies te verwachten.
Bepaalde AVestduitse politici schijnen te
proberen, de politieke besprekingen in
verband te brengen met de afzonderlijk
daarvan gehouden economische onder
handelingen tussen Bonn en Warschau,
i hij. De minister vond het voorts on
juist dat in de Westduitse pers geschre
ven is dat de Westduitse kredieten voor
Polen belangrijk zijn.
Intussen is een Westduitse delegatie on
der leiding van Duckwitz zondag naar
Warschau vertrokken, om vandaag de
besprekingen te hervatten. Polen eist
definitieve erkenning van de Oder-Neis-
se-grens. Verwacht wordt dat de bespre
kingen drie of vier dagen zullen duren.
SOWJET-UNIE
VEROORDEELT
RHODESIË
MOSKOU (ANP) De Sowjet-Unïe
heeft zaterdag het bewind van Ian
Smith in Rhodesïë officieel veroordeeld.
In een .geautoriseerde verklaring' zegt
het persbureau Tass, dat de Sowjet-Unïe
,dït racistische regime niet erkent, dat
zijn hele optreden is gericht op veran
kering van de overheersing van een
blanke minderheid over het volk van
Simbabwe' (de Afrikaanse naam voor
ië).
Tass noemt het uitroepen van de re
publiek een farce en een nieuwe mis
daad tegen de volkeren van Afrika.
Voorts wordt Groot-Brittannië aange
vallen: ,nu is voor iedereen de leugen
achtigheid duidelijk van de verzekerin
gen door de Britse regering, dat de eco
nomische sancties een effectieve maat
regel zouden zijn om het regime-Smith
terzijde te stellen'. Onder deze omstan
digheden is de Engelse politiek, die
niet waarborgde dat de macht werd
overgedragen aan het Zuid-Rhodesische
volk. een voorbeeld van de kolonialis
tische pogingen hun heerschappij met
andere methoden in stand te houden',
aldus Tass."
3S Afrikaanse landen hebben zaterdag
om een spoedbijeenkomst van de Vei
ligheidsraad der Verenigde Naties ver
zocht ter bespreking van de toestand
die is ontstaan door het uitroepen van
de republiek in Rhodesië.
De raad is vrijdag op Brits verzoek bïj-
jeen geweest. Groot-Brittannië heeft een
i resolutie ingediend, waarin wordt voor
gesteld de nieuwe republiek niet te er-
l kennen. De zitting van dc raad is tot
I dinsdag verdaagd.
(Van onze onderwijsmedewerk-
ster)
MIDDELBURG In de top
van de Zeeuwse onderwijswe
reld bestaat ernstige verontrus
ting over een dreigend tekort
aan onderwijskrachten bij het
basisonderwijs en in mindere
mate bij het kleuteronderwijs
voor de nabije toekomst. Dit
jaar zullen de beide pedagogi
sche academies te Middelburg
de vroegere kweekscholen
ruim 10 procent minder onder
wijzers (essen) afleveren; voor
1971 verwacht men ongeveer
dezelfde tendens, maar met na
me bestaat verontrusting over
het aantal onderwijzers, dat in
1972 en latere jaren beschik
baar komt. Dat aantal zou wel
eens tot de helft terug kunnen
lopen, met alle nadelige gevol
gen van dien voor het basison
derwijs.
Oorzaak: de verandering in dc op
leiding als gevolg van de inwerking
treding van de mammoetwet in au
gustus 196S. De onderbouw van de
vroegere kweekscholen klassen t
cn 2 is thans bij de pedagogische
academies havo geworden. Dit heeft
tot consequentie, dat een groot aan
tal studenten, na het behalen van het
havo-diploma niet automatisch de op
leiding voor onderwijzer volgt, zoals
in de oude opzet wel het geval was.
,De huidige tendens is, dat steeds
meer studenten, die de academies be
zoeken na het behalen van het havo
diploma de school verlaten en hun
opleiding in een andere richting vol
tooien. Gezien de vele problemen,
die zich thans rond het basisonder
wijs voordoen, is het een uiterste
noodzaak zo spoedig mogelijk te ko
men tot een goede regeling (klasse
grootte en salariëring), teneinde een
zeer ernstige onderbezetting van het
onderwijskorps in de nabije toekomst
te voorkomen'.
Zó stelden het de heren M. A. Hage
en N. Verboon, respectievelijk direc
teur van de rijks pedagogische aca
demie te Middelburg en de christe
lijke pedagogische academie te Mid
delburg. Beiden gaven in een gesprek
dat wij met hen hadden, uiting aan
hun ongerustheid. Slechts een grote
aanmelding van studenten voor de
onderwijzersopleiding kan voorko
men, dat er een onderwijzerstekort
komt.
een tendens, dat liet aantal sollici
tanten terugloopt. Dit zal in de toe
komst nog erger worden,' aldus de
lieer Gelijns.
De Middelburgse onderwijsinspec-
teur vindt, dat het onderwijs in Zee
land met een dubbel probleem zit.
Afnemende belangstelling voor de on
derwijzersopleiding en het feit, dat
zoveel jongere onderwijzers een baan
buiten Zeeland zoeken. Velen trek
ken naar de Randstad, waar de
Zeeuwse onderwijzer met open ar
men wordt ontvangen, omdat de ge
boren en getogen randstedelingen lie
ver de drukke randstad mijden en
een baan als onderwijzer buiten de
randstad zoeken. De heer Gelijns
zegt er tot slot dit van: ,Als er niet
spoedig verandering komt, zie ik de
toekomst voor het basisonderwijs
voor wat betreft de leerkrachten
somber in.'
er. Een enkele ging over naar het
ulo of nijverheidsonderwijs, maar
vanaf de eerste klas van de kweek
school kon men vrij nauwkeurig het
aantal af te leveren onderwijzers es
sen) berekenen. Nu echter is de si
tuatie veranderd door de mammoet
wet. De mogelijkheden voor het vol
gen van voortgezet onderwijs zijn
verder uitgebreid, zodat evenredig
een grote behoefte aan leerkrachten
bestaat. De zuigkracht van het voort
gezet onderwijs is dan ook enorm
groot. Veel onderwijzers slaan, in te
genstelling tot vroeger, de fase bij
het basisonderwijs over en gaan met
een bij het voortgezet onderwijs wer
ken. Hierin speelt mede een rol de
gewijzigde structuur in de opleiding
van onderwijzers (essen).
Factoren
Confrontatie
De beide directeuren van de onder
wijzers (essen) opleidingen zijn niet
de enigen, die worden geconfronteerd
met het dreigend tekort aan onder
wijzers (essen).
Ook de inspecteur van het lo in de
inspectie Middelubrg, de heer J. Ge
lijns, deelt die ongerustheid. ,Op dit
moment kan nog maar net aan de
behoefte worden voldaan, maar er is
Het is een samenspel van verschil
lende factoren, dat verantwoordelijk
moet worden geacht voor het drei
gende tekort aan onderwijzers in
Zeeland. Om enig in zicht in het hui
dige probleem te krijgen is een te
rugblik in de vroegere onderwijssi
tuatie dus vóór de inwerkingtre
ding van de mammoetwet in augus
tus 1968 onvermijdelijk. In het
verleden gingen de leerlingen naai
de kweekschool om onderwijzer (es)
te worden. De kweekschool leidde op
voor een taak bij het lager onderwijs.
De meeste leerlingen vonden dan
ook hun werk in die sector en bleven
AOW EN AWW
VERHOOGD
DEN HAAG (GPD) De AOW-AWW
faat met ingang van 1 frebruari met
,69 pet omhoog. Het betreft hier de
normale periodieke aanpassing van de
ze uitkeringen aan de loonstijging, die
boven op de 3 procent extra verhoging
komt. De hogere uitkeringen zullen be
gin april met terugwerkende kracht wor
den uitbetaald.
De nieuwe AOW-AWW-uitkeringen zuL
len er bij benadering als volgt uitzien:
ongehuwden per maand 335, gehuwden
§er maand ƒ476. Op 1 januari waren
eze uitkeringen resp. 314,50 en
446,50.
Nederlandse kranen
voor Zeebrugge
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De NVF igee in Haarlem
JfflSSHL^.i2^1. in samenwerking met een Noorse
•oltooiing van de tweede leef-
kring, bekroond met een emdexamen. 'f?. 1h«cn a an Zeebrugge bouwen. Het
ging een deel de praktijk in. Zij wa-i^J
ren dan bevoegdondenvijzertes). Een 4o ton de kosten bedragen ongeveer
ander deel volgde de derde leerking ,,iioi v, hot ,.ni«r,8
iduor 1 jaar). d.e opleidde voor de firz^'re" d ï.jn iï verband^
de wolverscheping van Australië naar
Vlissingen en .Zeebrugge.
Opleiding
Tot voor twee jaar verliep de oplei
ding als volgt: leerlingen met ulo
diploma of met getuigschrift 3-jarige
hbs gingen naar de eerste leerkring
(duur twee jaar). Daarna volgde au
tomatisch de tweede leerkring (even
eens twee jaar), waaraan ook wer
den toegelaten leerlingen met een
voltooide middelbare schoolopleiding.
Zie slot pag .2 kol. 2
