OPLOSSING VIETNAM-OORLOG
LIGT IN HANOI EN WASHINGTON
VISIE VAN MILIVAN DJILAS
provinciale
zeeuwse
courant
De Joegoslavische theoreticus en politicus Milovan Djilas
werd JU juni l'Jll geboren. Al op jeugdige leeftijd sloot
hij zich aan bij de communistische partij, hetgeen hem
in 1937 op drie jaar gevangenisstraf kwam te staan.
Tijdens de oorlog 1,0-1,5, toen zijn land was bezet door de
Duitsers, voerde Djilas de guerillas in Montenegro aan.
Hij speelde een grote rol in de breuk tussen Joegoslavië
en de Sowjet-Unie in 19.',8. Hij is de grondlegger van
wat. wordt genoemd het titoisme. In het begin van de
jaren vijftig raakte hij in conflict met Tito, als gevolg
waarvan hij in 1955 gevangen werd gezet. Tot 1981 ver
bleef hij vrijwel onafgebroken in de gevangenis. In die
periode schreef hij een aantal boeken over het- commu
nisme, onder meer ,De nieuwe klas1. Van 1962 tot 1966
zat hij opnieuw een aantal jaren gevangenisstraf uit.
Milovan Diilas, thans in vrijheid levend in de Joegosla
vische hoofdstad Belgrado, heeft thans voor de eerste
maal zijn visie gegeven op het Vietnamese probleem.
In bijgaan artikel beschrijft Djilas hoe hij het Vietna
mese probleem ziet. Djilas werd vorig jaar onderschei
den met de American award of freedom' een onder
scheiding, die onder meer werd uitgereikt aan Churchill.
Eisenhower en Truman.
De menselijke geest is geneigd een gebeurtenis, die
onvermijdelijk schijnt, te accepteren. De verdeling
van Duitsland en Korea in twee naties' met ver
schillende sociale systemen vindt men tegenwoor
dig heel natuurlijk, hoewel niemand uitgezon
derd misschien Churchill en Stalin de huidige
status van deze gebieden heeft kunnen voorzien.
Elk winnend leger nam bezit van zijn te bezetten
gebied en met het begin en het verergeren van de
koude oorlog tussen twee antagonistische wereld
systemen, werden elkaar beconcurrerende regimes
gevestigd en geleidelijk verstevigd, zowel in Duits
land als in Korea.
Aan de andere kant vond de verdeling van Vietnam
later plaats als gevolg van het Akkoord van Ge-
nève van 1954. De VS hebben deze overeenkomsten
niet getekend. Toch kwamen ze tot stand onder
druk van staatssecretaris John Foster Dulles. Hij
meende dat de Amerikaanse troepen het verslagen
Franse leger wel eens zou moeten vervangen als de
verdeling van Vietnam niet werd geaccepteerd.
In de tijd van Genève was de koude oorlog in zijn
meest intensieve fase of begon misschien net wat
af te zwakken ten gevolge van de dood van Stalin.
Men begon hoe triviaal het ook mag klinken
de internationale verdeling van machten te analy
seren in het licht van het ideologisch antagonisme
tussen Moskou en Washington.
De schrijver van bijgaand artikel: Milovan Djilas.
■11
Het voorbeeld van Duitsland en Korea scheen een precedent te heb
ben geschapen voor het verdelen van naties in elkaar bestrijdende
regimes. Duitsland en Korea echter, waren in het begin bezette ge
bieden waar het bestuur weer geheel vanaf de grond moest worden
opgebouwd. De territoriale verdeling van Vietnam resulteerde in het
vernietigen van een bestaande sociale structuur en een sociaal pro
ces. Een communistische anti-koloniale beweging, die zijn eigen leger
bezat en macht uitoefende over een belangrijk deel van Vietnam,
was in alle poriën van de natie gedrongen. Hoewel niemand er erg
J gelükkig mee was, kon de verdeling van Vietnam voor alle belang
hebbende partijenten minste voor het ogenblik wel acceptabel
zijn.- Frankrijk had zich eindelijk bereid getoond verstandig te zijn.
De VS hadden redenen te geloven dat zij door borg te staan voor
hervormingen de stabiliteit van Zuid-Vietnam konden verzekeren
ondanks het feit dat zij hun strategische nalatenschap hebben ge-
erf met een hypotheek op een koloniaal verleden.
Voor de USSR kwam de verdeling
van Vietnam als een welkome gele
genheid. Door de rol van pleiter voor
de Vietnamese communisten op zich
te nemen, kon de Sowjet-Unie haar
invloed in Zuid-Oost-Azië doen gel
den.
In die tijd was China toen nog In
de schaduw van de USSR door
.broederlijke vriendschapsbanden' aan
haar gebonden. China werd overge
haald een oplossing voor Vietnam te
accepteren, die gelijk was aan die,
welke men het vorige jaar in Korea
had bereikt. De moeilijkheden van
haar recente conflict met de VS
maakte China des te meer bereid toe
te stemmen in de regeling over Viet
nam. Bovendien had zij de waarde
leren kennen van de beloften van de
Sowjet-Unie over .internationale so
lidariteit' tussen .socialistische' lafi-
den.
NATIONAAL
COMMUNISME
De verdeling werd ook door de Viet
namese communisten aanvaard of
schoon met enige terughouding
daar zij nog niet in staat waren een
conflict te riskeren met een vijand,
die zij beduidend sterker en resoluter
achtten dan Frankrijk. De binnen
landse eenheid van de Viet Münh en
hun triomfen in het hele land over
tuigden de Vietnamese communisten
ervan dat de verdeling van hun natie
onnatuurlijk was. Toch waren liet
juist deze suocessen, die hen ervan
overtuigden dat zij zich de verdeling
konden veroorloven als een middel
om hun veroveringen te consolideren
en zich voor tc bereiden op nieuwe
ondernemingen. In hun ogen gaf de
overeenkomst van Genève hen tijd
even op adem te komen.
Een nationale revolutie die door het
communisme was bezield, zoals die
in Vietnam, was geen nieuw feno-
neem. Het verzet van Joegoslavië te
gen de nazi-fascistische bezetting ge
tuigde van de levensvatbaarheid van
een eenheid tussen communistische
ideologie en een nationale verzetsbe
weging. Aan een dergelijke eenheid
kan een revolutie een algemene en
krachtige aantrekking ontlenen en
zich in alle strata van de samenle
ving worstelen.
De gevolgen van zo'n revolutie zijn
misschien belangrijker, wat duidelijk
is geworden in het geval van Joego
slavië. Doordat Joegoslavië dit spe
ciale type revolutie heeft doorge
maakt. kon het in 1948 ontkomen
aan de onderwerping aan de Sowjet-
regering en kon het een zelfstandig
communistisch land worden. Dit was
de eerste, van de nationale omwen
telingen en scheuringen in de wereld
revolutie van het communisme. Later
braken andere landen, waar het com
munisme door revolutie aan de macht
was gekomen, met Moskou zoals
Albanië, China en Cuba en elk had
daarvoor zijn eigen reden. Tenslotte
zijn de landen als Noord-Korea en de
Oosteuropese staten, waar het com
munisme met de hup van het Sowjet-
leger aan de macht kwam (en niet
door eigen revolutionaire inspanning)
bezig hun autonomie te verwerven.
De VS en de Sowjet-Unie hebben de
Vietnamese revolutie voortdurend on
derschat en misschien zelfs verwaar
loosd. Zij hebben haar duidelijke ka
rakter zeker over het hoofd gezien.
Beide grootmachten geloofden dat zij
voldoende reden hadden tot tevre
denheid. omdat zij weer eens in staat
waren geweest een rechte lijn te trek
ken tussen twee regimes die hun
respectieve belangen dienden. Maar
hierbij hadden zij geen rekening ge
houden met de betrokken partijen.
Naarmate de revolutie groeide werd
Hanoi brutaler en koppiger en Sai
gon zwakker en chaotischer. Hanois
heen en weer slingeren tussen Pelting
en Moskou toont dat de revolutie In
Vietnam haar eigen identiteit heeft
behouden en door geen van de grote
communistische machten wordt be
heerst. Had zij haar indentite.it niet
behouden, dan had zij geen kans op
voortbestaan.
Zuid-Vietnam was daarentegen niet
in staaf een duurzame regering tot
stand te brengen, laat staan een de
mocratische. Het blijft een oude
waarheid dat alle bekwaamheid en
dapperheid van revolutiemakers tot
niets leiden, indien er geen revolutie
plaatsvindt, en wanneer de heersende
klasse blijft zwelgen in eigen corrup
tie. Revoluties ontstaan uit onder
drukking en niet uit vrijheid, als er
geen ander alternatief is. De mieren
van de revolutie hebben tien Jaar
lang aan het kader van het regime
in Saigon geknaagd. Hun eetlust
groeide, naarmate zij meer aten. Zij
hebben zoveel verslonden, dat zij niet
meer zijn te verzadigen.
De revolutionaire taak werd makke
lijker door de verandering in de ver
houding tussen de belangrijkste com
munistische machten. De breuk tus
sen China en de USSR gaf Hanoi
meer ruimte tot manoeuvreren. Dooi
de dooi van de koude oorlog werd
het conflict tussen de ideologieën en
systemen van oost en west geredu
ceerd tot een conflict tussen .socialis
tische' en .kapitalistische' groot
machten. De breuk tussen China en
de Sowjet-Unie opende nieuwe moge
lijkheden voor de revolutie in Viet
nam. Deze revolutie kon tegelijker
tijd aan China worden voorgesteld in
zijn .oosters' nationale vorm en aan
de Sowjet-Unie met zijn .socialisti
sche' basis, het was in beide gevallen
de waarheid.
VIETNAMESE
COMMUNISTEN
Men kan niet ontkennen dat de Viet
namese communisten, meegesleept
door hun revolutionair vuur, maar al
te graag China's bepaling dat de VS
een .papieren tijger' is, aanvaarden.
Peking heeft deze image' van de VS
verspreid, o.m. met het doel Ameri-
ka's positie in de competitie met de
USSR om de wereldrevolutie te ver
beteren. Als de VS een .papieren tij
ger' is, dan moet logisch gezien de
andere nucleaire grootmacht, de
USSR, ook een .papieren tyger' zijn.
De Vietnamese communisten hebben
echter over het hoofd gezien dat de
VS geen verouderde koloniale macht
was, maar een moderne technolo-
gisch-flnanciële grootmacht. Voor
een supermacht als de VS vormt het
karakter van het regime van een
land niet altijd de beslissende factor
voor het bepalen van zijn politiek ten
opzichte van dit land. De bepalende
factor daarvoor kan zijn: of de be
doelde samenleving .open' is, of zou
kunnen worden of dat zij be
ïnvloed wordt door de invloed uit
gaande van een van de .gesloten' sa
menlevingen, de Sowjet-Unie of Chi
na. Het feit dat de VS normale be
trekkingen onderhoudt met het onaf
hankelijke communistische Joegosla
vië is hiervan het bewijs. Cuba is
hiervan een boeiend voorbeeld: de
VS tolereert dat land op eigen drem
pel. Amerika's enige zorg was te
voorkomen dat Cuba een broeinest
werd voor revoluties in Latijns-Ame-
rika. De VS begon pas te dreigen
met een werkelijk en krachtdadig op
treden, toen de USSR probeerde Cuba
te maken tot een atoombasis voor de
Sowjet-Unie, Aan de andere kant on
derhoudt de VS geen .warme' rela
ties met Egypte, hoewel dat land
geen communistisch regime heeft.
En dat komt omdat het Egyptisch
nationalisme, gesteund door ae Sow
jet-Unie, de Amerikaanse belangen in
het nabije Oosten bedreigt.
Het tweede waanidee van de Vietna
mese communisten was hun naïeve
geloof In de onvoorwaardelijke en on
gelimiteerde solidariteit tussen de
communistische staten, in het bijzon
der in hun verhouding tot de Sowjot-
Unle. In feite worden deze landen
reeds lang door een .heilig nationaal
egocentrisme' beheerst. In Vietnam
werden .ideologische doelstellingen'
weer eens opgeofferd aan de nationa
le belangen van de staat. Gedurende
meer dan vier jaar bestond do enige
steun van die .soialistische' landen
aan hun geadopteerde zuster, de
Vietnamese revolutie, uit beperkte
wapenleveranties en knallende reso
luties, terwijl Vietnam murw werd
gebeukt door het grootste kapitalis
tische' land. De Vietnamese commu
nisten zijn hulpelozer en afhankelij
ker geworden van de tactiek en de
politiek van de belangrijkste (vooral
communistische machten) omdat zij
over militaire, noch politieke midde
len beschikken om op een duidelijk
voelbare wijze terug te slaan.
ARCHAÏSME
strakke, onbuigzame marxistisch-
leninistische theorieën. De kracht
van de Vietnamese, communistisch
geleide beweg.ng ligt niet in de com
munistische dogma's en theorieën,
maar in het national.lime. Het heeft
bovendien veel te danken aan de cor
ruptie van het regime in Saigon.
Revolutie is een sociale knoop, die
op de een of andere manier moet
worden ontward. Dit geeft revo
lutionairen echter nog niet het mono
polie deze te begrijpen en het maakt
hen evenmin onfeilbaar. Het Vietna
mese volk betaalt niet alleen voor de
bemoeizucht van de vreemde mogen-
heden, maar ook voor de eeuwige
dwalingen van de leiders van hun re
volutie. De revolutie in Vietnam
stemt tot nadenken over het ver-
ouderdé systeem van communistische
revoluties in het algemeen. En niet
alleen omdat dit soort revoluties nu
ondenkbaar is zonder dat de drie
grote machten, de VS, de Sowjet-
Unie en China erbij worden be
trokken, maar ook omdat hun tota
litaire ideologie niet kan worden aan
gepast aan de veranderingen en de
groeiende kennis van samenleving,
mens en moderne technologie.
Noord- en Zuid-Vietnam in 1960,
heeft de landen in Zuid-Oost-Azië
ruw wakker geschud. Ze gingen nog
steeds gebukt onder de feodale en
koloniale structuur van een recent
verleden en waren rijp voor verande
ring. In Laos wemelde het van de
revoluties, en Indonesië veranderde
voortdurend en stond op de rand van
de Soekarno-communisten coup. die
werd gesteund door China. Het
scheen of een communistisch com-
Elot tegen verschillende naties op
anden was. Amerika's verouderde
begrippen en verplichtingen, die nog
bestonden in de vorm van verdragen
met de regeringen werden discutabel.
Zuid-Vietnam scheen van vitaal be
lang te zijn voor de ideeën die een
taai leven hebben en belangen, die
waren overgebleven van het verdrag
van Genève, dat wil zeggen, dat van
het tijdperk toen de communistische
wereld een grote taart was, waarvan
slechts één stuk was afgebeten... na
melijk Joegoslavië. De nieuwe Viet
namese revolutie was voor China een
welkom bewijs' van de bruikbaar
heid van zijn dogma's, volgens welke
nationale revoluties in gewezen ko
loniën een communistische wereld
revolutie zouden versnellen. Voor de
Sowjet-Unie was dit een meevaller.
Het feit dat de VS zijn rivaal in
Europa en de wereld erbij werd
betrokken, gaf nieuwe mogelijkheden
in andere politieke arena's, hoofdza
kelijk in Europa en in het Midden-
Oosten.
POLITIEK
Amerika's interventie In Vietnam en
de wisselwerking tussen China en de
Sowjet-TInie, die hierdoor werd ver
oorzaakt, zijn niet de enige mani
festaties van de verouderde begrip
pen, die hoewel overerfd, nog steeds
het doen en laten van de belangheb
benden beheersen.
De nieuwe anti-Amerika-fase van
de Vietnam-revolutie is zelf voor
een deel de uiting van een dergelijke
verouderde houding. De revolutie waa
er is nog enige hoop dat dit nu
wat is verminderd overladen met
Er is geen politiek zonder geweld.
Toch kan geweld alieen niet de fan
tasie en creativiteit in de politiek
vervangen. De regering van Johnson
reageerde voorzichtig, maar volgens
routine, alsof de inval van Noord-
Korea in het zuiden opnieuw werd
opgevoerd. Het communisme echter,
was in die tijd bezig te desintegreren
in nationale bewegingen, een patroon
dat ook voor de .socialistische' groot
machten China en de Sowjet-Unie
geen uitzondering was. Amerika's in
terventie in Vietnam is daarom niet
het verdedigen van de .vrije wereld'
tegen de dreiging van het commu
nisme, maar veeleer een zet om
Amerika's strategische positie te
handhaven ten opzichte van China en
Zuid-Oost-Azië in het algemeen.
Het nationaal communisme is niet zo
nationaal dat het de steun van Mos
kou of Peking afwijst, of waarschijn
lijk zal afwijzen. Hét is zelfs nog he
lemaal niet zeker of China en de
Sowjet-Unie ooit dezelfde houding te
genover het lot van de communistisch
geleide regimes en bewegingen zullen
aannemen als tegenover nationale
revolutionaire bewegingen die
niet zijn geïnspireerd door de com
munisten. Een feit is dat zij zijn ge
dwongen een technische en economi
sche inferioriteit te compenseren
door het verstevigen van hun .ideolo
gische' invloed. De export van de
ideologie ïs van wezenlijk belang, in
dien China zijn invloed handhaaft. De
Sowjet-Unie kan er ook niet buiten.
Zelfs, indien wij geen ruzie met elk
aar hadden, zou China, noch Rusland
zin hebben oorlog te voeren voor
Vietnam. Toch wil China, en kan
Rusland de hulp aan Hanoi niet op
geven. Zo kan de .exploitatie van het
conflict' tussen China en de Sowjet-
Unie, de VS geen winst van beteke
nis hebben gegeven, en er is ook geen
kans dat dit ooit zal gebeuren.
SLEUTEL TOT VREDE
Het heeft geen zin te hopen dat
Moskou Hanois houding daadwerke
lijk zou kunnen beïnvloeden, zelfs als
ze dat zou willen. Dit wordt des te
duidelijker als men ziet dat Hanoi
dichter bij Peking ligt. dan big Mos
kouvolgens zijn geografische lig-
ging, zjjn vijandigheid tegenover de
.blanke kolonialisten' en zijn doctri
nes. De sleutel tot de vrede moet
hoofdzakelijk worden gezocht in Ha
noi en Washington. De betrekkingen
tussen China en de VS zijn daarvoor
van secundair belang. En de rol van
Moskou is nog minder belangrijk.
Het voeden van de Vietnamese re
volutie is een onuitputtelijk reservoir
voor Moskou en Peking. De VS daar
entegen is gedwongen zijn activitei
ten te bepalen tot een .oorlog van
beperkte doelen', bijvoorbeeld het te
genhouden van .infiltratie' van het
noorden en het beschermen van het
regime in Saigon.
Johnsons .escalatie' heeft zeker de
militaire coup die de val betekende
van Soekarno en het communistische
regime in het verre Indonesië, be
zield. Maar de escalatie heeft de VS
geen overwinning over de Vietnamese
communisten kunnen brengen, en
daar was het voor bedoeld. En het
is ook niet waarschijnlijk dat in de
nabije toekomst de .Vietnamisatie' de
oorlog zal helpen winnen, hoewel die
politiek enig realisme laat zien in de
onbuigzame houding die nog opgeld
doet.
De VS kan de oorlog niet winnen
zonder een zinloos conflict te riske
ren, die nog grotere proporties heeft
en langer bloedvergieten brengt dan
gewettigd is onder welke omstandig
heden dan ook. Bovendien wordt het
moeilijker te geloven aan éénzijdige
terugtrekking van de Amerikaanse
troepen, naarmate de oorlog langer
duurt. De hedendaagse Amerikaanse
samenleving en de natie als geheel
zal een dergelijk terugtrekken niet
steunen, tenzij er voorwaarden zijn
waardoor voorkomen wordt dat bur
gers worden afgeslacht en die de ge
legenheid bieden voor de ontwikke
ling van tenmiinste een vorm van de
mocratie en enige economische sta
biliteit.
Zelfs in de huidige omstandigheden
zal een dergelijk terugtrekken ook
betekenen dat men wijkt voor China
en de Sowjet-Unie, en dat kan on
voorziene consequenties brengen voor
de VS in Azië en elders. Het is dui-
delijk dat dit geen oorlog is in de
gewone zin van het woord. Het is een
nationale en sociale brand die niet
volledig kan worden geblust. Voor
Hanoi en de Vietcong is het essen
tiële niet het winnen of verliezen van
veldslagen, maar de voortzetting van
guerrilla-activiteiten en de voortdu
rende opleving van de revolutie. En
hierdoor hebben zij enorm veel hulp
middelen, zowel in materiële, morele,
delijke als in ruimtelijke zin.
omvang van de strijd. In die tgd ston
den alleen de communisten aan de
zjjde van Noord-Korea.
Tegenwoordig roepen de debatten
over Vietnam dringende vragen op
over de oorlog zelf. Is het nodig of is
het overbodig, is het van vitaal be
lang voor de Amerkaaase natie, of is
het eenvoudig een relikwie van het
verleden
Niet sléchte, de dogmatici van links
geven kritiek op de interventie,: maar
die komt ook van de zijde van lei
dende figuren in Amerika, die een
front hebben gevormd en worden ge
steund door onafhankelijke en vrije
informatie mogelijk. Deze groep pro
beert de kloof te overbruggen die na
ties verdeelt en die gevormd wordt
door ideologieën, agressie en verschil
len in geschiedenis en welvaart.
Het vermoorden van Vietnamese bur
gers. zelfs als het slechte op zichzelf
staande incidenten zijn. hebben een
donkere schaduw geworpen over de
doelstellingen van hen die de inter
ventie zijn begonnen en hebben be
vorderd. Daar waar wet en reden op
de achtergrond raken, komen uitbar
stingen van waanzin in de plaats.
Daarom moeten de strijders aan bei
de zijden in het conflict onder toe
zicht staan van mannen die niet ge
hinderd worden door nationale en
ideologische vooroordelen. Het zgn.
Hof van Bertrand Russell de zgn.
rechtszaak tegen de regering van de
VS in Stocldiolm had niet veel te
betekenen. Men kan er moeilijk in ge
loven omdat het pretentieus was en
belachelijk partijdig. Het beweerde
tot taak te hebben het publiek in te
lichten, maar deze taak wordt op ge
loofwaardige wijze en te goeder
trouw verricht door de Amerikaanse
pers en tv.
Als de Amerikaanse nieuwsmedia het
verhaal over de beweerde moordpar
tijen zouden hebben achtergehouden
om de Amerikaanse mythe in stand te
houden, zou de wereld van één schok
kende waarheid minder op de hoogte
zijn geweest. Aan de andere kant zou
het gekweld worden door bange twij
fels over de intenties en de humani
teit van het machtigste land in de
wereld van vandaag.
PRIJS
OORLOG ZONDER
IDEALEN
Een oorlog van beperkte doelen is
in feite een oorlog zonder idealen.
De oorlog in Korea was anders. Als
het in de VS verzet heeft opgeroepen,
dan is dat alleen door de methode en
De oorlog in Vietnam heeft veel ver
trouwen geschokt en veel spanning
gebracht in de onderlinge betrekkin-
gen. Mijns inzien neemt het een even
voorname plaats in voor de VS als
ile grote crisis in 1929 en de tweede
wereldoorlog. De oorlog in Vietnam
heeft de communisten evenmin ge
spaard. Het was mede oorzaak van
liet verschil van mening tussen China
en de Sowjet-Unie en het heef! geleid
tot twijfel aan de mythe van de com
munistische sol'dariteit.
Aan de andere kant hebben de com
munistische partijbureaucraten hier
door de kans gekregen zichzelf af te
schilderen als redders van de naties
en voor het ogenblik hebben ze nieuw
leven kunnen blazen in hun fossiel
achtige anti-kapitalistische en anti
imperialistische siogans.
Iedereen betaalt nu de prijs voor de
oorlog in Vietnam. De bestaande
maatschappelijke en politieke struc
turen worden erdoor aangevreten en
de groeiende nieuwe structuren wor
den erdoor verstikt. De oorlog be
wijst dat het westen geen ideale
wereld is, en hei demonstreert de ab
surditeit van de ideeën die de com
munisten propageren. De oorlog heeft
verregaande geestelijke polarisaties
veroorzaakt, maar het heeft de so
ciale en politieke structuren niet zo
in beroering gebracht dat er revolu
ties door ontstaan. En kan dat ook
niet. Maar iiit verschrikking en wan
hoop verrijzen de stralen van hoop
en worden veranderingen tot stand
gebracht. De Vietnamese oorlog is
een nachtmerrie die het verleden ge
produceerd heeft, maar het is even
eens een voorproefje van meer open
systemen, en minder beperkte waar
heden.
In deze oorlog heeft niemand de tijd
aan zijn kant. Om deze reden hangt
de duur van de oorlog zowel af van
de ideeën van hen die hem voeren,
van Washington en Hanoi, als van
militaire en andere ontwikkelingen.
Aangezien de uitslag van deze oorlog
kritiek is voor de wereldverhoudin
gen en de veranderingen binnen het
.kapitalisme' zowel als Ln het .socia
listische kamp', is het soort vrede dat
wordt gesloten belangrijker dan wan
néér deze wordt bereikt.
Een vrede, gebaseerd op de macht
van de VS heeft geen levenskans in
Vietnam. Het hedendaagse geweten
van de mensheid is niet voorbereid op
een vrede met .revolutionaire' tiran
nieën. noch op het aanvaarden van
moordpartijen als gevolg van ideolo
gieën.
De vrede is een zaak voor iedereen.
Maar het kan alleen worden bereikt
door hen die de oorlog voeren, Hanoi
en Washington. Hoewel dit slechts'de
mening is van een buitenstaander;
vijf jaar oorlog is meer dan genoeg
geweest om de krachten te herken
nen van beide partijen en de moge
lijkheden te taxeren. Het is voor my
duidelijk dat de huidige situatie geen
van beide zijden de mogelijkheid biedt
de oorlog binnen afzienbare tijd te
beëindigen.
Om dezelfde reden dat het 't begin
van ;n nieuw tijdperk kan betekenen,
is het de plicht van alle mensen van
goede wil zich in te zetten om de
vrede te realiseren en hun invloed
aan te wenden om beide partijen over
te halen hun houding te wijzigen. Het
:s een feit dat de vrede alleen kan
worden gesloten door hen die daad
werkelijk deze oorlog voeren. Hanoi
en Washington zij moeten de
nieuwe realiteiten onder ogen zien.
Hel schijnt mij toe dat de beslissen
de stap op deze moeizame weg de
erkenning zal zijn van de Vietnamese
revolutie binnen de beperking van de
nationale grenzen samen met de ga
ranties voor de menselijke rechten
van de burgers van Zuid-Vietnam.
De VS juist omdat het zo rijk is
en vindingrijk kun er ulleen by
winnen als hij zich aanpast aan het
nationalisme van de kleine en onder
ontwikkelde landen en hij kan het
Vietnamese volk slechts voor zich
winnen door te laten zien wat hy
voor hen doen kan. Tegelijkertijd be
staat er geen betere weg voor de
Vietnamese revolutionairen om hun
patriottisme te bewijzen en bredere
steun te winnen in hun eigen land,
dan door het demonstreren van ver
draagzaamheid ten opzichte van hun
landgenoten die een verschillende
ideologie hebben, en door het zich
bewust zijn van de grenzen en moge
lijkheden. evenals van de belangen
van hun volk.-
