PELE OVER MEXICO: WK-VOETBAL1970
=ST0PPER=
MUN VOORSPELLING: DEFENSIEVE TAKTIEK WORDT IN
WERELDKAMPIOENSCHAP VOETBAL NIET PRIJSGEGEVEN
RUSSEN
VOOR OSLO
Programma
wereld-
toernooi
Geen fatalist geworden
Noren voor
West Allis
IN KANSEN MISSEN DOET ONZE TELEVISIE NIET ONDER VOOR DICK VAN DUK
Mijn eerste club
Geluk
Vooruitzichten
Niet hoopvol
Geen filatelist
Duitse ploeg
voor West Allis
WAAROM GEEN SL0M0TI0N
GEÏSOLEERD INCIDENT
DE BALLEN VERSTAND VAN
DE LYRIEK EN ATTJE
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 12 FEBRUARI 19;(
Edson Arantes de Nascimen-
to is bereid gevonden exclu
sief voor de bladen van de
GPD een serie artikelen te
schrijven over het komende
eindtoernooi om de Jules Ji-
met-beker, dat eind mei in
Mexico begint en waarvoor
in de hele internationale
voetbalwereld uiteraard
enorme belangstelling be
staat. Ook in Nederland. Al
slaagde onze voetbalelite er
jammer genoeg niet in een
retourbiljet voor Mexico te
bemachtigen. Door radio- en
tv-uitzendingen (in kleur)
worden wij echter op de
hoogte gehouden van wat er
zich allemaal in het verre eu
hoog gelegen Mexico zal gaan
afspelen. Voor het zo ver is
geven wij een globale voor
beschouwing van de hand
van Edson Arantes de Nas-
cunento, niemand minder dan
Pele, zoals de hele wereld de
Braziliaanse wondervoetbal-
ler kent. De beste voetballer
ter wereld heeft zich in Bra
zilië ook een naam verworven
als een man die met kennis
van zalven over voetbal kan
schrijven en, als ccn gewaar
deerd radio- en tv-commen-
tator. Bij dat alles koestert
hij nog één vurig verlangen:
opnieuw met Brazilië de we
reldbeker veroveren.
SANTOS Hoe het met mij allemaal is begonnen? De voetbalsport
heeft mij altijd in het bloed gezeten. Van de dag af, waarop mijn
vriendjes in de straten van Tres Corazones, waar ik in 1940 ben ge
boren, mij de bijnaam Pele gaven. Mijn levenslange liefde voor de
voetbalsport begon toen ik vijf jaar was. In die tijd was het bezit
van een voetbal voor mij en mijn vriendjes een luxe, waarvan wij
alleen maar durfden dromen.
Als jochie van vijf. die met zijn kor
nuiten. met opgerolde sokken en on
ze oudste lorren aan, in de modderige
straten en steegjes van Tres Corazo
nes. achter een opgelapte bal aanhol
den. wist ik dat voor" mij een voet
balloopbaan was weggelegd. Mijn eer
ste club was de Bauro jeugd club.
Pele als junior van veertien bij zijn
eerste club, de Bauro jeugd club. Twee
jaar later zo-u hij door El Santos wor
den gecontracteerd.
Een echte club, waar ik op mijn acht
ste jaar lid van mocht worden. Tot
mijn zeztiende jaar heb ik daarin naar
hartelust gespeeld. De grote ommekeer
kwam toen bestuursleden van El San
tos mij in de gaten kregen.
EI Santos, een van de grootste en
sterkste Braziliaanse clubs, was het
ideaal van elke Braziliaanse jongen.
Nooit zal ik de (lag vergoten waarop
ik met trillende hand mijn handteke
ning zette onder het contract, dal; mij
voor de rest van mijn leven als voet
baller zou verbinden aan die club.
AI bij mijn debuut maakte ik het eer
ste van de duizend doelpunten, die ik
in de daarop volgende veertien jaar
voor mijn rekening zou nemen.
Een jaar nadat ik voor El Santos
had getekend, pp mijn zeventiende,
werd ik al gekozen in de Braziliaan
se selectie en maakte deel uit van het
elftal, dat in 195S in Zweden wereld
kampioen werd. Ik was toen echter
nog veel te jong om de verschillende
systemen en stijl van voetballen van
de deelnemende landen goed te kunnen
beoordelen. Vier jaar latei', in 1962 in
Chili, waan wij de wereldbeker in ons
bezit hielden, was het me al duide
lijk geworden dat een defensieve tac
tiek het voetbalspel ging beheersen.
Jammer, want voetballen boette daar
door in een frisheid, aan spectaculari-
teit. Engeland 1966 toonde aan, dat
die defensieve methode algemeen was
aanvaard. Nogmaals jammer. Want,
het belangrijkste bij voetballen is im
mers 't maken van doelpunten. Die eon
ceptie is echter gewijzigd in: tot elke
prijs voorkomen, dat de tegenpartij
een doelpunt maakt. Dat leidt helaas
tot een blokkade van bet doel door
elf man de ene kant van het veld
en een bombardement van de tegen
partij op dat doel niet de hoop, dat
de bal op de een of andere
torh in het net terecht komt.
Voetballen heeft; van Pele- een gefor- -
twneerd man gemaakt, die bovendien
over de hele wereld veel bewonder
aars heeft. Het Braziliaanse idiool bij
een Mercedes, hem geschonken door
een vurige jan.
Nog niet eens zo lang geleden volg
den elftallen een bepaalde tactiek,
zoais net 4-2-4 of liet 4-3-3 systeem.
Vandaag de dag heeft dat nauwelijks
waarde. Tactiek speelt niet langer een
hoofdrol, je wint en' heus geen wed
strijden mee. Toeschouwers mogen wel
iswaar denken een vooraf gearran
geerde elftalopstelling te zien of een
ingestudeerde tactiek: de spelers zelf
en de trainers zijn het zich amper
bewust tijdens een wedstrijd.
Voor Mexico zijn de vooruitzichten,
wat een ommezwaai betreft, niet erg
hoopvol. Verschuilende. zogenaamde
sterke landenteams heb ik geobser
veerd. maar het ziet er met naar uit,
dat een defensieve benadering zal wor
den prijs gegeven. Het is dan ook
mijn vaste overtuiging, dat verdedi-
Geluk en een handvol niet voorziene
of vooraf te beredeneren factoren ver
storen de mooiste plannen en de beste
voornemens van spelers en trainers.
Inplaats van met een overwinning
wordt dan met een nederlaag het veld
verlaten, waarvoor soms geen verkla
ringen zijn te geven.
Mijn eigen club ,EI Santos' lieeht niet
veel waarde aan tactiek. De resulta
ten hebben bewezen, dat onze clublei
ders liet bij het rechte eind hadden.
Omdat onze doelpunten doorgaans ont
staan uit onverwachte solo-acties van
een speler of uit een volkomen ge-
improviseerde aanvalsgolf, die in geen
enkele handleiding is te vinden.
Daarom geloof ik dat de kracht van
voetbalsterren berust op inspiratie en
improvisatie. Een situatie tijdens een
wedstrijd kam een speler van klasse
ineens inspireren tot een onnavolgba
re actie die een wedstrijd kan beslis
sen, Op die punten verschilt de Zuid-
amerikaanse voetballer vam zijp, Euro
pese collega, die meer vertrouwer
een gezamenlijke inspanning heeft.
In Zuid-Amerika worden resultaten
veelal bereikt door de individuele ca
paciteiten van elke speler. In Europa
door organisatie, door het smeden van
een eenheid. Naar mijn mening is het
beste voetbal een combinatie van
kunst en wetenschap Een flexibel sa
mengaan van de opvattingen van dit
twee continenten zou voetbal van we
reldklasse kunnen opleveren.
Terug naar het wereldtoernoot, dat in
belangrijkheid ver uitsteekt boven
wolk ander voetbaltoernooi. Het wordt
bevestigd door het aantal landen dat
zich inspant om te behoren tot de
laatste zestien voor het eindtoernooi.
Emoties en spanningen drukken zwaar
op spelers en trainers in een eindtoer
nooi. Geluk of pech maakt de span
ning bijna ondraaglijk voor elke spe
ler. die zich realiseert dat zijn team
kan worden uitgeschakeld door een
ongelukkige speling van het lot,
Het is mij persoonlijk tiwce keer over
komen. Nooit heb ik grotere teieur-
ADVERTENTIE)
fflIJnHRRDT'S <£§2,
HOOFDPIJN poe°E«S
werken verrassend s«'0ch<'gd
Pele als acteur van een serie arti
kelen exclusief voor de bladen
van de GPD.
stellingen te venverken gehad toen ik
door blessures tijdens dc laatste twee
eindtoernooien werd uitgeschakeld, in
Chili 1963 en in Engeland 1966.
Ik ben geen fatalist geworden. Want
ik ben ei* zeker van. zoals alle spelers
die naar Mexico kamen ervan dromen,
dat ik voor mijn land mag aantreden
in de laatste wedstrijd van dat toer
nooi, in de finale.
MOSKOU (ANP) Rusland zal bij
de strijd om het wereldkampioenschap
schaatsen voor heren in Oslo (14 en
15 februari) vertegenwoordigd zijn
door: Valeri Lavroesjkin en Joeri Joe-
masjev. Deze rijders kwamen ook uit
bij het Europees kampioenschap in
Innsbruck.
OSLO (ANP) De Noorse schaats-,
bond heeft voor de ISU sprintkani-j
pioenschappen, die op 21 en 22 febru-
ari in West Allis worden gehouden!
vijf rijders en drie rijdsters aangewe-j
zén. Het zijn:
heren: Magne Thomassen. Ivan Erik-
sen, Johan Lind, Dag Fomaess en
Roar Groenvold-
dames: Sigrid Sundby. Liesbeth Berg,
Kirsfci Biermann (dit drietal zal een
week later bij de wedstrijden om de
wereldtitel rijden).
INZELL (ANP) De Westduitse
schaatsbond heeft de ploeg samenge
steld voor de ISU spriritkampioen-
schappen in West-Allis (21 en 22 fe
bruari) en het wereldkampioenschap
dames, in dezelfde Amerikaanse plaats
(28 februari en 1 maart). Erliard Kei
ler en Dichtenstern doen aan de sprint
wedstrijden mee en Paula Dufter komt
in beide toernooien uit.
Groep 1 (Mexico Stad):
31 mei Sowjet-Unie-Mexico;
3 juni Belgiië-El Salvador;
6 juni Sowjet-Unie-Be)glë;
T jurat Mexico-El Salvador;
10 juni Betgië-Mexico,
Groep 2 (Puebla en Toluca);
2 juni Uruguay-Israël;
3 juni Italië-Zweden;
10-juni Uruguay-Zweden;
11 juni Israel-Italië.
Groep S (Guadalajara):
2 juni Roemenië-Engeland:
3 "juni Tsjedho-Slawakljtóv
zi'Më;
6 juni Roemenië-Tsjeclio-SiRi-
kije.
7 juni Engeland-Brazllië;
10 juni Roemenië-Brazilië;
11 juni Engeland-Tsjecho-Ste
kije.
Groep 4 (Leon)
2 juni Peru-Bulgarije:
3 juni Marokko-Wcst-Duiliüt
6 juni Peru-Marokko;
7 juni Bulgarije-West-Dui(atol;
10 juni Peru-West-Dultsland;
11 juni Bulgarije-Marokko.
14 juni kwartfinales: Meö»
Stad: winnaar groep l-twsi
groep 2; Puebla: winnaargra
2-tweede groep 1; Guadalajaj
winnaar groep 3 tweede gros?!1
Leon: winnaar groep 4-IkïmI
groep 3.
17 juni halve finale Mexico Sist
winnaar kwart finale Men»
Stad-winaar Guadalajara; luto
finale Guadalajarawin®!
kwartfinale Piiebla-winimU
Leon.
20 juni om 3e plaats (M«B
Stad) verliezers halve finales.
21 juni finale Mexico Stad: ié-
naar halve finales.
Er is al veel geschreven over de vraag of scheidsrechter Brouwer
nu wel de aangewezen man was om MW - Ajax te fluiten. Aan
gewezen was hij wel, maar was hij ook de aangewezene? Het feit
dat deze vraag in veel kranten uitvoerig besproken is, bewijst al
wel dat hij voor deze zinderende wedstrijd niét de aangewezen
man had moeten zijn, maar over (lil punt wil ik nu niet verder
filosoferen.
Wat mij veel meer intrigeert, is de follovv-up die Studio Sport
aan deze wedstrijd gaf: géén enkele, namelijk. Terwijl in alle
k. ..nlen i.e volgende dig u.tvoerig nagekaart werd over de rechts
geldigheid van de MW-gelljkmaker, en over de redenen die
scheidsrechter Brouwer bewogen konden hebben de treffer van
Gerrie Mühren af te keuren, volstond de NOS met het eenmalig
tonen van d.t laatste doelpunt, en de herhaling van het MVV-
doolpunt. zonder nader commentaar. En die herhaling geschiedde
niet omdat het doelpunt dubieus was, maar domweg omdat het
een doelpunt was. Een beetje televisiemaker grijpt toch de mo
gelijkheid aan, zou je denken, om de dagbladconeurrenfcie een punt
af te snoepen en die omstreden momenten even via de beeldband
te analyseren, want hoe jet verder in de krant ook beschrijft, het
beeld zelf is toch altijd machtiger.
Me dunkt dat er wel enige verwarring was over dat ene niet-doelpunt
en dat andere wel-doelpunt. Scheidsrechter Brouwer zei ten aanzien
van het Mühren-doelpunt, dat Milhren drie nieter buitenspel
stond toen hem de bal werd toegespeeld. Het Parool meent echter,
dat dit beslist niet het geval was. De Tijd schrijft over een
grensgeval, de Volkskrant schrijft zelfs: .Pal voor rust scoorde
Mhren nog een keer, maar scheidsrechter Brouwer had hands
geconstateerd'. De gedachte aan buitenspel, is blijkbaar niet, eens
bij de Volkskrant-sportredacteur opgekomen
Nu is het niet mijn bedoeling, scheidsrechter Brouwer (en zijn
grensrechter, niet te vergeten!, op een ai dan niet vermeende fout
vast te nagelen. Dick van Dijk heeft ir die wedstrijd twee keer
voor doel gefaald, één keer schoot hij net over, een tweede keer
schoot hij tegen de paal, dus als hij (wel full-prof zijnde, wat
Brouwer niet is) die kansen had benut, zou niemand gewag heb
ben gemaakt van net met-doelpunt van Miihren en die twijfel
achtige treffer van MW Aan de andere kant kan Ajax daartegen
aanvoeren, dat. het nog altijd gemakkelijker is met zijn tweeën bui
tenspel te constateren, dan in je eentje een bal langs de keeper.
tussen de palen en lat door te schieten, en wie zou durven ont
kennen dat een 0-2-overwinning in Maastricht, op nummer 4 van
de ranglijst, niet een fraaie prestatie zou zijn geweest
Maar, nogmaals gezegd, het gaat mij er niet om of Brouwer al
dan geen fouten gemaakt heeft, want ook een scheidsrechter heeft
in principe recht op (Zo min mogelijk) fouten, net als de spelers.
Het gaat mij er alleen om te weten, hoe die omstreden hoogte
en dieptepunten van (1e wedstrijd MW - Ajax tot stand zijn ge
komen. Br wil domweg weten hoe het precies zat. het naadje van
de kous, en de instantie die mij dat het beste kan uitduiden is
Studio Sport, met zijn beeldmateriaal. Maar die Iaat dan iedere
keer weer verstek gaan. Blijichaar ontbreekt het de redactie aan
journalistiek gevoel, men Iaat zien wat men heeft en daarmee bas
ta.
Toen ,ilk het Mühren-doelpurat op het scherm zag (één maal),
dacht ik, nog van niets wetend, aan handsbal toen ei' gefloten
werd, en zeker niet aan buitenspel. Het is da.n toch journalistiek
gezien, interessant die spelscène nog een paar maal te tonen, in
dien mogelijk verlangzaamd, zodat we kunnen zien wat er nu
•waar en waarschijnlijk is van al die protesten? En bij het MVV-
doelpunt dacht ik, de eerste keer (verder nog van niets wetende
buitenspel. Bij de herhaling v.ist ik het zeker, maar toen ik de
dag daarop de kranten las. werd het moment toch weer anders
beschreven dan ik het in mijn geheugen had opgeborgen. Waarom
dit fragment niet drie, vier, desnoods vijf keer vertoond, met
nauwkeurig commentaar: Heijnen schiet in richting doel, dat is
Quadaokers, neemt de bal met de borst mee, de bal springt naar
Bonfrère en die staat buitenspel zoals u ziet (of niet buitenspel,
dat ligt er maar aan), enz
Het zou ook interessant zijn do reacties van scheidsrechter Brou
wer te zien op (laf moment, en die van Hul.shoff, die beweert dat
Brouwer al gefloten had, Mas Brouwer In beeld, bracht hij de
fluff naar de mond, keek Hulshoff zijn richting uit. enfin, de hele
ontrafeling h la Mark Lane, .pleidooi voor de waarheid': van welke
kant werd Kennedy beschoten in dit geval Bals? Iedere televisie
maker niet gevoel voor het vak, zou zijn vingers moeten aflikken
als hij zo'n .case history' in handen heeft. Maar nee, noch in de
eerste aflevering van Studio Sport, noch in de tweede die zich
daarvoor uitstekend zou lenen, zijn die gevallen nader onder de
loep genomen. En ook de dag daarop, toen alle kranten erover
geschreven hadden, is geen enkele omroep op de gedachte geko
men dat dit wel eens aardige televisiestuff zou kunnen wezen.
Het had in Scala gekund, en in .Achter het Nieuws', en natuur
lijk overal gewoon tussendoor, maar nee. In het. missen van kan
sen doet onze televisie niet onder voor Dio.k van Dijk.
We blijven bij de scheidsrechter (en bij de tv). De Engelse Referee
Keith Walker heeft gezegd, dat de Engelse televisie er schuld
aan zal nebben als er niet één Engelse scheidsrechter voor de we
reldkampioenschappen in Mexico wordt uitverkoren. Walker is dit
seizoen enkele malen betrokken geweest bij opspraak makende
incidenten op het voetbalveld, die alle door de televisie werden
uitgezonden. .De wedstrijdfragmenten die de televisie in Engeland
uitzendt, worden ook regelmatig in het buitenland uitgezonden,
waardoor de iunage van de Engelse scheidsrechters in het buiten
land niet Is wat hij zou kunnen zijn. En de televisie is daar
schuldig aan, omdat die geïsoleerde Incidenten uitzendt die geen
werkelijk beeld van de wedstrijd geven'.
Aldus Keith Walker. Tja, Wat moeten we (laar nu van zeggen?
Als een wedstrijd in 6-0 eindigt, en de televisie zendt een samen
vatting van tien minuten uit, dan krijgen dc kijkers in tien minu
ten ook zes doelpunten te zien. Dat geeft dan weer een verkeerd
beeld van de Feijenoord-voOrhoede, want wie. de volgende week
naar SVV - Feijennnrd gaat met het gemiddelde van zes doelpun
ten in tien minuten in zijn achterhoofd, zal dan bitter teleurge
steld worden als hij merkt (lat Feijennnrd niet met, 54-0 van SVV
wint
We blijven nog even bij de televisie (zonder de scheidsrecht#'
In Vrije Geluiden staat een interview met tv-regisseur Lies Nie
tenburg. Hij maakt kunstprogramma's. Over biljarten zegt
dat liet typisch een mamnenspel is: ,Zo'n keu met twee W
liegt er niet. om'.
Voor een biljarter wei natuurlijk. Lies Westenburg beeft er
nelijk de ballen verstand van.
M'e blijven nog even hij de televisie (zonder rode bal). BrandpG*
Buitenspel interviewde dinsdag Attje 1 eulen-Deelstra (dc uit
bocht vliegende huismoeder, Arthur Ashe en Klaas Nccwj
Brandpunt Buitenspel dreef ecu beetje de spot met de lyriek
de kranten, die mevrouw Attje beschreven hadden met ccn
schijnend gelaat, of iets dergelijks, en stelde daar tegenover
zij juist een nuchtere Friezin was. En dat is ook weer eer
van lyriek.
Is Attje nuchter Best mogelijk. Maar uit het B.B.-iutenn
bleek alleen maar. dat ze weinig te melden had. De ln.t,err'J
met Ashe en Nuninga staken daar scherp tegen af, zij hadden
wat te melden, en deden dat op intelligente wijze. Wil dat
gen, dat Attje niet zozeer nuchter, als wel een onnozel haj#^
Dat laatste is allerminst gezegd Van haar werd een lostij
portret geschetst, haar werden in groepsverband wat vragen e
teld, we mochten een telefoongesprek met thuis beluister®
onderwerp werd niet aangesneden, zoals bij Ashe apartheij
Nuninga (spreekverbod)
Het is mijn ervaring, dat je uitblinkende sportmensen, c"
lijk iedereen, tot een uitstekend, belangwekkend gesprok
verleiden als jc hen maar vragen stelt over hun eigrh spM"
Een gesprek met Luns over de bnïtenspelregel en de ijsbere
zal waarschijnlijk ook oninteressant uitvallen, en je moet
bijzonder ad rem antwoordende, extraverte, van humor doo
ten sportman of -vrouw te pakken hebben, wil zo'n ongericn
visieportret evenveel vruchten afwerpen als een gericht ta'
over tastbare zaken.
NICO SCHEEPMAKER
