PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT BENOEMING DR JONCKHEER INGETROKKEN Provinciale dag over thema welzijn' Besluit koninkrijksministerraad na intern appel: Diepgaand verschil van mening' KVP pleit voor volkenrechtelijke erkenning DDR Tel Aviv zou deel reservisten oproepen Vandaag In de krant... «S 1 BANKROVERS IN ENGELAND MET RUIM MILJOEN AAN DE HAAL BURGEMEESTER ALKMAAR ZOU ONDER INVLOED HEBBEN GEREDEN DRS BAKKER HEEFT NIET FAIR GESPEELD DISCUSSIEONDERWERPEN VOORAF BEPAALD DOOR ENQUÊTE OP 6 MAART IN VLISSINGEN Artikel 12 Auto reed in op kinderen: 2 doden, 2 zwaar gewonden Nil irdelj, 213e Jaargang no. 35 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKEN SE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 10 februari 1970 Wolllr. Sfi-60, t Middelburg. M»rl Pa,Ier. Hooldred.: C. t MUNOHENEen lijnuliegtuig van rit Egyptische maatschappij Uni ted Arab Airlines, is maandag avond bij het vertrek van lucht haven München-Riem aan het eind van de startbaan doorgeschoten. De cornet kwam tot stilstand tn een bosgebied, 150 mtr voor de huizen van de wijk Kirchtrude- ring. Van de ij passagiers en tien bemanningsleden zijn er vier tiruir een ziekenhuis overgebracht, de andere inzittenden bieren min of meer ongedeerd. Op de foto het zwaar beschadigde toestel. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Een .diepgaand ver-schil van mening' tussen Neder land en Suriname enerzijds en de Antillen anderzijds is de oorzaak van het besluit van de ministerraad van het koninkrijk om de benoeming van dr E. Jonckheer tot gouverneur van de Nederlandse Antillen on gedaan te maken. Het besluit viel gisteravond, nadat de hele dag in Den Haag zogenaamd intern appel was gevoerd tussen vertegenwoor digers van de drie regeringen. De koningin is inmiddels gevraagd het koninklijk besluit van dr Jonckheers benoeming, dat dateert van mei 1969, in te trekken. RICHTLIJNEN BUITENLANDSE POLITIEK Tegelijk positie V/est-Berlijn regelen (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De KVP is bereid de DDR volkenrechtelijk te erken nen, mits tegelijkertijd de positie Van West-Berlijn wordt geregeld. Ook wil de KVP de Oder-Neisse frens erkennen. OlUlnat in een rapport dat (leze partij «tri gepubliceerd met richtlijnen voor politiek van ons land Duitse hereniging in dt nkelijk zijn van de ont- verhouding tussen de i de DDR in het kader adus liet rapport. HetKVP-tweede-kamerlid C. P. Kleister- een van de samenstellers, zei gister avond bij de aanbieding van het rapport dat de nieuwe oost-politiek van bonds- '.ige perspectieven' :er dat Nederland met initiatieven nd niet voor de fractieleider waarschuwde Dat zou een .o in de hand kunnen ze' h'3' hetgeen ,een haard voor «li nieuwe oorlog' zou kunnen inhouden. Twijfel DE advocaat-generaal bij het ge. ImT5, in Den Haag heeft zijn cl,., "gesproken aan de objec- tJi j v?n rechtbankvonms «0en de Haarlemse rechter mr R. (pag. 3) Doop E>uniM-nalteel van Dignieres in nLa(= J heeft vancl"ag de doop c ,van prins Carlos Xavier te* Oversteekplaats era ongeval dat aan ren het leven kosUc. voe- '!;^noen van de schoienge- taSa?.°0stbui= een handte- Diaatsuo^ j om een oversteek plaats verlegd te krijgen (pag. 2) Milieu-hygiëne trinir'dip? 'IC0lt nu een vcrenl- Binnen, en buitenlands nieuws: pagina's 1, 3, 7 en 10 Zeeuws nieuws: Pagina's 2, 4, 5 en 6 Sport: pagina 9 financieel nieuws: pagina 13 nnnio en tv: pagina 11 De KVP pleit in het rapport ook voor permanente druk op de NAVO-leden Griekenland en Portugal om in die lan den democratische politieke verhoudin gen te scheppen. De KVP denkt niet zo zeer aan Nederlandse initiatieven op dit punt als wel aan druk op de Verenigde Staten, die volgens de samenstellers in Griekenland en Portugal een machtige invloed kunnen uitoefenen. Het rapport spreekt zich verder uit voor steun bin nen de VN en de NAVO voor onafhanke lijkheid van .de door Portugal bestuurde gebieden'. Wat het Midden-Oosten betreft wil de (Zie slot pag. 3 kol. 7) Bisschop verruilt paleis voor flat BILBAO (RTR) Mgr José A- rarda waarnemend bisschop van Bilbao heeft maandag bekendge maakt dat hij ziijn paleis zal ver kopen en in een flat zal gaan wonen om geld bij elkaar te krij gen voor de bouw van kerken in industriegebieden. Mgr Cirarda wil de komende vijf jaar 40 ker ken laten bouwen. LONDEN (AFP) Drie gewapende bandieten hebben maandagochtend een bank in Ilford (Essex) overvallen en 200.000 pond (ƒ1,7 miljoen) buitge maakt. De mannen drongen de bank binnen op het ogenblik waarop het geld in zakken werd vervoerd naar de klui en gingen er met het geld vandoor i een grijze bestelwagen. ALKMAAR (ANP) Het waarnemend hoofd van het parket Alkmaar, officier mr J. A. Wiarda, onderzoekt het vermoe delijk onder invloed rijden van Alkmaars burgemeester mr H. J. Wytema. De over treding zou in de nacht van zaterdag op zondag plaats hebben gevonden. Het on derzoek wordt verricht door de gemeen tepolitie van Alkmaar. Aangezien de bur gemeester hoofd van de politie is, wordt de gemeentepolitie bijgestaan door de rijksrecherche. Volgens mr Wiarda is burgemeester Wytema niet betrokken geweest bjj een aanrijding. Alkmaarders hadden die nacht de politie gewaarschuwd omdat zij hun burge meester op een zodanige manier zagen autorijden, dat zij de indruk kregen, dat de burgemeester dronken was. Burge meester Wytema, die voorzitter is van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, kwam onlangs in het nieuws toen hij zijn lidmaatschaD van de partij van de arbeid opzegde. Hij" was het niet eens met het besluit van het pvda-congrcs cm het kie zen van een burgemeester in het verkie zingsprogram op te nemen. Inmiddels heeft de burgemeester zich ziek gemeld. Hij zal dus deze week de begrotingsver- gadering van de gemeenteraad niet lei den. Loco-burgemeester G. H. A. de Zeeuw van Alkmaar deelde in antwoord op gen mede, dat burgemeester Wytema de bewuste avond had aangezeten aan een diner in hotel Victory in Alkmaar. Toen lijj na afloop in de Oranjelaan, waar hij woont, was aangekomen en was uitge stapt. stonden daar een man en een vrouw, die hem verzochten mee te gaan naar het politiebureau. De hurgemeester gaf gewillig gehoor aan dit verzoek en onderwierp zich op het politiebureau een bloedproef en andere tests. Op een persconferentie na afloop van de ministerraad verklaarde premier De Jong. dat Nederland en Suriname op het standpunt staan dat de benoeming van dr Jonckheer niet zou stroken met de positie van gouverneur, die geacht wordt boven de partijen en buiten de partij politiek te staan. ,Dr Jonckheer is voor werp van controversiële politiek,' aldus de minister-president. ,De komst van de heer Jonckheer naar de Antillen zou ernstige gevolgen kunnen hebben, mede in verband met de moeilijkheden van 30 mei vorig jaar. Het feit dat zijn benoe ming niet doorgaat heeft ook ernstige gevolgen, maar minder ernstig dan in het andere geval.' Weerstand Premier De Jong zei dat Nederland Suriname in hun opvattingen waren ge sterkt door een rapport van een gemeng de commissie die op de Antillen de situ atie heeft onderzocht. Daaruit zou zijn febleken dat de benoeming van dr onckheer bij grote groepen van de be volking op weerstand zou zijn gestuit. De politiek-sociale onrust moet niet worden onderschat, meende de heer De Jong. Premier De Jong sloot politieke gevol gen van het besluit van de koninkrijks- ministerraad niet uit. De Nederlandse regering wil voorlopig afwachten. Een nieuw Bezoek van vice-premier Bakker aan de Antillen ligt nog niet iïl het voornemen. ,ik hoop dat de breuk weer hersteld kan worden,' aldus premier De Jong. Hij constateerde verder dat het de eerste keer sinds de oprichting van het koninkrijkstatuut is, dat ,over een dergelijke belangrijke zaak een ernstig verschil van mening is ontstaan tussen twee landen en een derde land.' De mi- Volgens premier De Jong is er een besluit genomen is tegen het standpunt van de overgrote meerd- heid van het Antilliaanse kabinet geen sprake van neo-kolonialisme. Als beu-ijs daarvan wees hij erop, dat ook Suriname van meet af tegen benoeming van dr Jonckheer was. (Zie slot pag. 7 kol. 1 VLIEGTUIG NEERGESCHOTEN EN 4 MILITAIREN GEDOOD AAN SUEZKANAAL Zwitserland houdt weer onderdelen vast AMMAN, TEL AVIV, CAIRO (AFP, RTR) Israël heeft in de afgelopen dagen ruim 60 procent van zijn reservisten onder de wa penen geroepen. Dit is maandag in de Jordaanse hoofdstad Amman vernomen van reizigers tut het door Israël bezette deel van Jor danië op de westelijke oever van de Jordaan. Onder de opgeroepenen zijn volgens zegslieden winkelbedienden, arbeiders en ambtenaren. Gelijktijdig is de Arabi sche bezitters van vrachtauto's, tank auto's en autobussen de opdracht gege ven. hun voertuigen in goede conditie le brengen of te houden. Ook moesten dezen de autoriteiten meedelen waar hun voertuigen meestal te vinden zijn als zij zich niet op de iyeg bevinden. Verliezen Bij een luchtgevecht boven de westelijke oever van het Suezkanaal is maandag een Israëlisch vliegtuig neergschoten, zo heeft een Israëlische woordvoerder bekendgemaakt. De piloot zou met be hulp van zijn schietstoel de machine hebben verlaten en krijgsgevangene ge maakt zijn door de Egyptenaren. Het was het tweede Israëlische toestel dat de afgelopen dagen verloren is gegaan. Volgens dezelfde woordvoerder wer den vier Israëlische militairén ge dood en vijf militairen en twee bur gers gewond bij een Egyptische luchtaanval op Israëlische stellingen op de oostelijke oever van het Su- eskanaal. Later maakte het opperbevel bekend dat in hetzelfde luchtgevecht waarin het Israëlische toestel was neerge haald, ook een Egyotische Mig-21 jager was neergeschoten. In Cairo werd be kendgemaakt, dat bij het luchtgevecht van maandagmiddag twee Israëlische vliegtuigen zijn neergeschoten, terwijl aan Egyptische zijde geen verliezen zou den zijn geleden. Arabische top De kleine Arabische opconferentie, waaraan is deelgenomen door de staats hoofden van Egypte, Jordanië, Syrië, en Soedan en door een vertegenwoor diger van Irak, heeft maandag in Cai ro een communiqué uitgegeven, waar in de Arabische landen uiting geven aan de vaste wil de bezette gebieden ite heroveren. Zij zijn ervan overtuigd dat de overwinning hun niet kan ont gaan. Men is van mening dat Amerika door (Zie slot pag. 3 kol. 1 Dr Jonckheer: DEN HAAG (GPD) ,Ik ontken dat ik politiek betrokken ben ge raakt bij mijn benoeming tot gou verneur. Sinds het koninklijk be sluit was afgekomen over mijn gouverneurschap hebben personen die er tegen waren een verkla ring afgelegd van geen bezwaar. Alleen het arbeidersfront is te gen mij geweest. Tegen elke gou- verneursbenoeming wordt oppo sitie gevoerd. Als men een oppositie tegen het gouverneurschap als bezwaar er vaart dan zal nooit meer iemand gouverneur kunnen worden'. Dr Jonckheer legde met veel emo ties in zijn stem deze verklaring af nadat het interne appel van gisteren zijn pas naar het gou verneurschap van de Nederland se Antillen had afgesneden. Over de rol die vice-premier Bakker heeft gespeeld bij de intrekking van het koninklijk besluit zei de diep teleurgestelde dr Jonck heer: ,drs Bakker heeft niet fair gespeeld. Reeds in november heeft nij het arbeidersfront toegezegd dat de benoeming ongedaan zal worden gemaakt. Hij had al een nieuwe naam laten vallen voor het gouverneurschap: Ernst Hen- riquez'. 30ste mei Volgens dr Jonckheer was het voor hem veel gemakkelijker en verleidelijker afstand te doen van het gouverneurschap. .Maar toen ik na de ellende van de 30ste mei 1969, merkte dat artsen, onder mij moreel verplicht om mijn ervaring en kennis die ik in der tien jaar premierschap had opge daan ten dienst te maken van de Antillen om de zaak te redden. De gebeurtenissen van 30 mei wa ren voor mij een teleurstelling Ik moest teruggaan'. Dr Jonckheer schetst in chrono logische volgorde de gebeurtenis sen: in juni 1969 werd ik door vice-premier Bakker benaderd om af te zien van het gouverneur schap. Ik heli toen de koiunkryks- regering laten weten na de ver kiezingen op de Antillen het nieu we Antiliaanse kahinet te raad plegen. Ik heb de nieuwe premier, Petronia, gevraagd of hij mij nog geschikt achtte als gouverneur en aangedrongen niet te snel een be slissing te nemen. Kort daarop heb ik in New York premier Pe tronia en vice-premier Rozendal ontmoet en besproken of ik wel of niet moest komen. Petronia zei: kom toch'. Gezwicht Het besluit van de koninkrijksre gering betekent dat men gezwicht is voor de agitatie en de intimi datie van een minderheid. Ieder koninklijk besluit kan nu onge daan worden gemaakt door agita tie van een minderheid. De Antilliaanse vice-premier Ro zendal zei thans nog niet te kun nen overzien wat de consequen ties zijn van het ongedaan ma- (Zie slot pag. 7 kol. 2 MIDDELBURG De provin ciale dag, die liet opbouwor- gaan Stichting Zeeland dit jaar organiseert op vrijdag 6 maart in .Britannia' in Vlissïngen, zal zich concentreren op het thema .welzijn'. De organisatie van dtv ze dag is op verschillende pun ten .nieuw'. Zo komt dit jaar, in tegenstelling tot de laatste ja ren, geen bepaald onderwerp zoals cultuur of maatschappe lijk werk aan de orde, maar het gehele terrein van de welzijns zorg. Voorts is aan de Zeeuwse sa menleving al op voorhand daad werkelijke inspraak verleend in hetgeen op deze dag staat te gebeuren. Via een door de stich ting ingestelde enquête is na melijk niet alleen een keuze van de te bespreken onderwerpen gemaakt maar is ook de wijze bepaald waarop deze zullen worden behandeld. De enquête was gericht op perso nen en instellingen die ziich direct met vormen van welzijnszorg bezig houden, zoals maatschappelijk werk, gezinsverzorging enz., maar voorts onder meer ook politieke partijen, en middelbare scholen. Op de vraag naar de .eerste voor keur' voor liet gespreksthema op de ze dag, sprak de belangrijkste groep (36 proeent), zo bleek uit een ana lyse, zich nit voor: welzijn en wel zijnsbeleid in het algemeen en met betrekking tot Zeeland. Anderen vroegen de aandacht voor woon- en leefmilieu, welzijn en industrie, so ciale dienstverlening en welzijn en jeugd. Om er zich van te kunnen verge wissen of de nu bewandelde weg van voorbereiding en behandeling van de onderwerpen de juiste weg is ge weest, zal eveneens door middel van een enquête, worden onderzocht hoe de aanwezigen de provinciale dag heb ben gewaardeerd. Inventarisatie Ais titel voor de dag, die 's mor gens om tien uur begint en tot 's mid dags vijf uur duurt, heeft men ge kozen: Welzijnsbeleid en Leven in Welzijn. Eigentijdse dilemma's'. Op deze dag is iedereen welkom. De stichting heeft weliswaar een groot aantal uitnodigingen verstuurd aan organisaties, verenigingen en instel lingen in Zeeland, maar de organi satoren hopen ook, dat vele .parti culieren' belangstelling zullen tonen voor deze vraagstukken van welzijn en welzijnsbeleid, die in de laatste tijd steeds meer onder de aandacht komen. Op deze dag wil men niet alleen voorlichting geven over de ge spreksonderwerpen maar ook tot een uitwissel mg van gedachten en meningen komen. Aan de hand van hetgeen onder meer in deze discussies naar voren zal worden gebracht, wil de stichting voorts tot een zekere inventarisatie ko men van een aantal problemen, die op dit ten-ei n in de Zeeuw se samenleving kunnen worden onderkend. Met gebruikmaking van de resultaten van deze dag wil de Stichting Zeeland ook trachten tot .actie-programma's' als onderdelen van een te voeren welzijnsbeleid te komen en wegen aan te geven tot verwezenlijking van een aantal zaken op dit ge bied. De bedoeling is dus geenszins, aldus de organisatoren, cm op deze dag een strikt .beleidsadvies' voor bijvoor beeld het provinciaal bestuur op te stellen. Anderzijds heeft de stich ting. als vast adviesorgaan van de overheid, natuurlijk wel het besliste voornemen om het .verslag van deze provinciale dag te bestemder plaat se te deponeren, zodat het aange- ftuHtlijll dragen materiaal toch in ieder ge vat .beleidsondersteunend' zal kun nen werken. Het programma voor de provinciale dag .nieuwe stijl' ziet er als volgt uit. Het welkomstwoord zal worden uitgesproken door de com missaris der koningin in Zeeland, mr. J. van Aa.rtsen, m zijn kwali teit van voorzitter van de stichting. De leiding van de dag zal berusten bij d'e directeur van de Stichting Zeeland, dr. G. J. Smallegange. In de ochtendbijeenkomst zullen 2 sprekers de onderwerpen van deze dag inleiden. Prof. mr. A. Kleijn, buitengewoon hoogleraar in de be stuurswetenschappen aan de econo mische hogeschool te Rotterdam en oud-burgemeester van Meppel zal spreken over .welzijnsbeleid', terwijl prof. dr. P. ter Hoeven, hoogleraar in de sociologie aan eveneens de eco nomische hogeschool te Rotterdam een inleiding"" zal houden over het thema Leven in welzijn eigen tijdse dilemma's'. Alle deelnemers zullen zich op deze onderwerpen (Zie slot pag. 4 kol. 4 T'oen een kleine twintig jaar \},yèjyf I geleden het statuut voor l/tlcJol hel koninkrÜk daarin werd dp. verhouding van Nederland tot de West opnieuw geregeld ggg-gj werd ingediend, vroeg de ^^25? toenmalige regering vooral de aandacht voor artikel twaalf. Dat hoorde .tot de meest gewichtige punten', zo werd opgemerkt. Het ging er namelijk om, dat in die bepaling een procedure was vastgelegd, die niet alleen de belan gen van Suriname en de Nederlandse Antillen diende, maar er tevens voor zorgde dat ,de eenheid van het konink rijk' bewaard zou blijven, aldus de me morie. Gisteren is het artikel twaalf toe- gepast in de zaak van een gouverneurs- I benoeming voor de Antillen: is daarbij inu de eenheid van het koninkrijk ge diend? We geloven dat vooral gebleken is, dat de harde praktijk anders uitvalt dan de schone theorie in de toelichting weleer: de verhouding met de An tillen, althans met de regering van dat gebied, is ernstig verkoeld. Het is in derdaad zeer de vraag of artikel twaalf de eenheid van het koninkrijk nu wel zo serieus heeft gediend als destijds op pa pier i De bewuste procedure duidt in theorie op een zekere onpartijdigheid, waar bij vooral de Nederlandse minister-pre sident een functie heeft toebedeeld ge kregen. Als de vertegenwoordiger van de Antillen bf die van Suriname in de koninkrijksregering het niet eens zijn met een bepaalde beslissing voor zijn land. wordt het overleg daarover voort gezet in een kleine kring. Daaraan ne men vijf personen met stemrecht deeli twee Nederlandse ministers, de verte genwoordigers van de Antillen en Suri name, terwijl de vergadering wordt gepresideerd door de ninister-president van Nederland. Van hem wordt aangenomen dat hij onpartijdig is: indien de stemmen zouden staken (bijvoorbeeld twee Neder landse ministers tegen twee vertegen woordigers uit de West) geeft zijn stem de doorslag, in dat geval speelt hij voor arbiter. Minister-president De Jong heeft dat gisteren niet behoeven te doen de Surinaamse gevolmachtigde stemde met de beide Nederlandse ministers mee en daarmee kwam de verhouding op twee-één ten nadele van dr Jonckheer. De officiële relatie Suriname-Antillen is er daardoor ook al niet beter op gewor den. De praktijk van gisteren heeft echter vooral duidelijk gemaakt, dat de procedure van artikel twaalf eigenlijk alleen maar een korte verdaging bete kende van een reeds eerder genomen besluit. Ook al zou Suriname met de Antillen hebben meegestemd, dan toch zou zo mag men althans aannemen de Nederlandse minister-president in dit geval de schaal ten nadele van dr Jonckheer hebben laten doorslaan. Het is immers ondenkbaar, dat in een zo be langrijke kwestie als deze gouverneurs affaire de Nederlandse minister-presi dent van een kabinetsbeslissing zou zijn afgeweken. Hij wordt weliswaar geacht in .artikel twaalf-procedures' arbiter te zijn, maar hij is tevens als leider van het Nederlandse kabinet direct partij en allerlei politieke overwegingen, ook van internationale aard, zullen on vermijdelijk bij hem de doorslag geven. In feite is de procedure van artikel twaalf een lege huls: Nederland kan met dit artikel de dienst uitmaken. We willen overigens graag aannemen dat hier op goede (hoewel oppor tunistische) gronden de dienst is uitge maakt: voor zover allerlei informatie uit de Antillen naar hier is overgekomen, is wel duidelijk geworden dat de benoe ming van dr Jonckheer tot gouverneur op zijn minst genomen spanningen zou veroorzaken. Gelet op de explosieve ge beurtenissen van vorig jaar was het vermoedelijk een daad van verstandig beleid om dr Jonckheer niet tot gouver neur te benoemen. Hij is de exponent van een bepaalde politieke denkrichting in de Antillen, die op dit ogenblik niet populair is, zijn politiek stelling nemen maakt hem bovendien allerminst tot een onpartijdige figuur. Nederland en Su riname waren het daarover eens en de Antilliaanse regering heeft zich daarbij moeten neerleggen. Goed beschouwd echter is de figuur van dr Jonckheer in deze zaak niet zo erg belangrijk, wel echter de hier ge volgde procedure. Nu artikel twaalf van het statuut in de praktijk is toege past en het mogelijk is deze praktijk door te denken, blijkt dat Nederland zo nodig zijn wil kan doorzetten. En als daaraan bovendien nog de overweging wordt toegevoegd dat hetzelfde statuut de militaire bijstand van Nederland noodzakelijk maakte na de onlusten van vorig jaar. dan is de conclusie onvermij delijk, dat het statuut uit een andere ge- dachtenwereld stamt dan die van nu. Na mei vorig jaar werd reeds duidelijk, dat er iets aan het statuut zal moeten ge beuren opdat de dominerende positie van Nederland in dit geheel niet tot on gewenste consequenties voor ons land zou leiden. De gebeurtenissen van de af gelopen dagen hebben dat nu opnieuw aangetoond: het statuut moet op de hel ling. CHAAM (ANP) Maandagavond om streeks half negen is in Chaam een per sonenauto ingereden op een groep ear- navalvierende kinderen, die plotseling hossende de rijweg opliepen. Een 13-ja- rige jongen uit Baarle Nassau en een 14-jarig meisje kwamen daarbij om het leven en twee kinderen werden zwaar gewond. ■:1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 1