BI
:B
M.
lis-
AU1
RAI-BEDRIJFSAUTO-EXPOSITIE MORGEN OPEN
Nederlandse autobussen: moderne ontwikkeling
ra's
Vervoer over gehele
linie in beweging
BEDRIJFSAUTO
VAN VITAAL
BELANG
HU BB®
mm
5 TM 15 FEBRUARI
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1970 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ]5
VLISSINGEN Minister Bak
ker van verkeer en waterstaat zal
donderdag 5 februari morgen
dus om half elf de RAI-ten-
toonstelling van bedrijfsauto's in
het RAI-gebouw te Amsterdam
officieel openen. De expositie, die
wordt georganiseerd door de Ne
derlandse Vereniging ,De Rij
wiel- en Automobiel-Industrie'
beslaat alle hallen van het immen
se RAI-complex. Dat komt neer
op een tentoonstellingsruimte van
circa 50.000 vierkante meter, of
exact 5 hectare. De oppervlakte is
dan ook 25 procent groter dan
twee jaar geleden. Het aantal ex
posanten is vrijwel gelijk geble
ven: 228 nu tegen 225 in 1968.
Het zal duidelijk zijn, dat een der
gelijke tentoonstelling heel wat te
bieden heeft: liefst vijftien landen
geven acte de présence, te weten
Australië, België, Denemarken,
West-Duitsland, Engeland, Ja
pan, Frankrijk, Italië, Nederland,
Oostenrijk, de Sowjet-Unie,
Tsjecho-Slowakije, Verenigde
Staten van Amerika, Zweden en
Zwitserland. Die landen bieden
een keur van vrachtauto's, com
bi's, bussen, touringcars, aanhan
gers, opleggers, uiteraard ook de
nodige onderdelen, gereedschap
pen en machines voor onderhoud.
Deze RAI-bedrijfsauto-tentoon-
stelling is geopend van donderdag
5 februari tot en met zondag 15 fe
bruari. De openingstijden zijn da
gelijks van 10 tot 17 uur en van 19
tot 22 uur, op zaterdagen en zon
dagen van 10 tot 17 uur.
VERVOER IN BEWEGING
De maalstroom van fusies,
overnames, samenwerkingsac
tiviteiten en faillissementen die
onze huidige maatschappij te
zien geeft, laat ook het vervoer
niet ongemoeid. Ook in deze be
drijfstak treden structuurwij
zigingen op waarvan schaalver
groting wel het meest kenmer
kende element is. Het aantal
voorbeelden van horizontale en
verticale integratie groeit, zo
niet met de dag dan toch wel
met de week.
Vervoer, het wegvervoer maakt daar
op geen uitzondering, neemt een wat
duelislische positie in. Enerzijds is
het een op zichzelf staande bedrij
vigheid die renderend moet zijn maar
op hetzelfde moment is vervoer een
onmisbare schakel in alle fasen van
het produktie- en distributie-proces.
Meer en meer worden industrie en
handel zich van deze laatste factor
bewust terwijl ook het vervoer op
zijn beurt onderwindt dat ontwikke
lingen buiten de eigenlijke bedrijfs
tak hun invloed op liet wed en wee
van de ondernemingen in het vervoer
niet missen. Wanneer men zich daar
naast realiseert dat het vervoer nosr
steed3 in omvang toeneemt als ge
volg van de groei van de bevolking,
èe toename van het handelsverkeer
cn de decentralisatie van liet pro
ductieproces dan is het duidelijk dat
»<j op dit moment van .vervoer in
«weging* kunnen spreken.
Dezo bewegingen worden wel samen
gevat, onder de aanduiding .industri
alisatie* van het vervoer. Het ver
voer blijkt namelijk een noviteit te
zijn die in vele opzichten volgens de
zelfde beginselen kan worden geor
ganiseerd geleid, uitgevoerd en be
studeerd als die welke in de indu
strie gelden. De met deze ontwikke
ling gepaard gaande verschijnselen
zijn vele cn velerlei.
Verschuiving
Zo treedt er een duidelijke verschui
ving op van arbeid naar kapitaal,
vervoer over de weg was en Is ta-
m«,Jk arbeidsintensief, maar omdat
ook leer de loonkosten sterker stij
gen dan andere kosten moet men
er naar streven waar mogelijk ma-
cnines de taak van de spieren te la-
,uL0V6rnemcn- Het aantM hulpmid
delen voor het laden en lossen op
deze en voorgaande RAI-tentoonstef-
IjaScii toont aan dat deze ontwikke-
Jai"en aan de gang is en nog
rtrf™b, n:i u afSesl°ten. Mede daar-
wl* t Ghet wegvervoer wat dat
m If *?eer lcaP'taal-intensief
wit onder andere mot zich brengt
mL «,A?Snerper,op de rentabiliteit
K Jvrd:n °det dan voorheen.
I<£nw5& technische hulpnkdde-
n, ?0tde zaak waar alles om draait.
het vervoer wordt
sehè nmL,M rloed door de techni-
sen ontwikkelm.gen maar niet de
equipment, doch het systeem dat
Kwr vL^re-ke" wordt bepalend.
°mtin» 0s met, name de schaalver-
aandacht. Vervoer van
naar ontvanger is in feiih»
lïeefMrfedpriri fets' Het wegvervoer
opkomS A dau,:aan '-'in geweldige
ïiSSrlJöS
w mMU^r'?e, ^n °P elk-
vervÏÏTwer n? Z°a,S by het
SSSiSTramo5t
asSSir-.sraE
het westen Inn n Oceaan naar
sUjgcndaanfïf gewezen op het
gen dat i*anspor10nde-rnenlin-
rijen en S ®Lln®rect door rede-
Lrolocrd wordt F^on-
wikkeling ,°P deze ont-
transportbedrhven L pur-sang
kl,achlenbundelin? dfit„wens door
ner- en TVader P^?!
schappij) door en Maat'
ders spreekt J wegvervoer-
ra deze duideiTjRe t(3.
Sofa
vwdienferjg'devomi'nat vèrmelding
niMiischappeliike n?i!l8,vain een ge-
drenst onder ch- n, en bestel-
f' door een amtaÏÏ'i land Safa"
fejo «eregeld vemer i^T"'1180" in
Andere cu 0111 Den
«ebben elkaar
,LnS voor mechAni^h! T een «"<*>-
;iarm zij een ^N administratie,
mier rationele del Aien voor een
voering. 'e en moderne bedrijfs-
's het wegvervoer
vandaag 0f J2. versChijnsel van
3locbts 6,2% vln A?; TeIde m 1957
an aUa wegvervoeron-
dernemingen 6 of meer vrachtwagens
die totaal 30% van het totale wagen
park van het beroepsgoederenver-
voeor over de weg uitmaakten, 10
Jaar later was het percentage trans
portbedrijven met 6 en meer be
drijfswagens gegroeid tot 15,4%; die
groep bedrijven had toen reeds 53%
van het totale vrachtautopark in
bezit. Op dezelfde datum 31 decem
ber 1967, waarop de meest recente
gegevens betrekking hebben be
zat even 3 van de Nederlandse
wegvervoerondernemingen lo en
meer vrachtauto's (5 jaar daarvoor
was dat nog 1,6%en tezamen na
was was dat nog 1.6%) en teza
men namen zij 25.3% van het totale
vrachtautopark voor hun rekening.
Dit waren dan nog voornamelijk de
zwaardere wagens en combinaties
want van de 455.858 ton vergund
laadvermogen was 28,9% in handen
van die bedrijven met 15 of meer wa
gens, Er is alle reden om aan te ne
men dat deze ontwikkeling zich zal
voortzetten. Immers ook de verla
derswereld ls in beweging; de voort
brenging van een groot deel van liet
goederenpakket vindt plaats in
naar aantal afnemende, naar om
vang groter wordende produktie-
eenheden. Dit stelt ook aan dc
vervoersbedrijven hoge eisen, zowel
wat betreft de bezetting met ge
kwalificeerd personeel als het be
schikbaar stellen ran passend mate
rieel. Bij dit laatste gaat het niet
uitsluitend om vrachtauto's, opleg
gers en aanhangwagens maar net zo
goed om opslagruimten, werkplaat
sen enz. In de bijkomende appara
tuur voor overslag, onderhoud en re
paratie en voor een feilloze en vlotte
verwerking van de documenten zon
der welke vervoer niet kan plaats
vinden worden steeds grotere kapi
talen vastgelegd.
Ook in technisch opzicht is het weg
vervoer in beweging. Op alle moge
lijke manieren wordt getracht de tijd
en de bosten voor het laden en los- -
sen te beperken ter verkrijging van
een betere, prodduktiviteït. Daarom
wint de trekker-opleggercombinatie
steeds meer terrein, daarom ooit vin
den te verwisselen laadbakken steeds
meer toepassing. Het gecombineerde
vervoer waarbij transportmiddelen of
delen daarvan van een vervoerstech
niek op ecu andere gaan vraagt e-
veneens bijzondere voorzieningen.
Het vervoer van opleggers en van
complete combinaties over langere af
standen per trein heeft, gemeten naar
het totale grensoverschrijdend ver
voer per vrachtauto, nog weinig be
tekenis, maar biedt wel perspectie
ven.
Het goederenvervoer over zee met
behulp van veersdhepen die weg-
transportmateiieel overbrengen van
uit Nederland naar Engeland en Zwe
den en vice versa neemt nog steeds
in betekenis toe. Binnen afzienbare
tijd zal er ongetwijfeld ook gecom
bineerd vervoer via vrachtauto's en
vliegtuigen plaatsvinden, waarbij
goederen op pallets of in containers
rechtstreeks van het ene transport
middel op het andere worden over
geladen. Samenwerking in deze kan
interessant worden omdat in de ko
mende paar jaar vliegtuigen beschik
baar komen met twee tot drie maal
meer capaciteit dan de huidige vlieg
tuigen. Bij al deze uitvoeringsvor
men van gecombineerd transport is
standaardisatie een gebiedende eis.
Helaas moet worden vastgesteld dat
het ontbreken van uniformiteit in
tal van wettelijke bepalingen en voor
schriften van andere aard hier rem
mend werkt. Zo as er op het terrein
van afmetingen en gewichten van be
drijfswagens de laatste jaren bulten
de Benelux vrijwel niets bereikt en
Niet alleen de afnemers van trans
portmiddelen worden met ingrijpen
de veranderingen geconfronteerd.
Ook de wereld der leveranciers is in
beweging. Het aantal min of meer
zelfstandige bedrijfswagenfabrikan
ten was tot voor enkele jaren nog
groot, in tegenstelling tot de perso-
nenwagenindustrie waar concentra
ties al eerder van zich hadden doen
spreken. Echter ook de vervaardiging
van vrachtauto's en trekkers in klei
nere series bleek lonend te zijn wan
neer men zich maar op een bepaailde
markt Icon concentreren en zijn
sterkte zoaht in de levering van
maatwerk. Ook in deze branche gaat
de wet van de grote getallen steeds
meer op en sinds de vorige bedrijfs
auto RAI twee jaar geleden hebben
concentraties, overnames en de tot
standkoming van financiële en com
merciële banden elkaar in snel tem
po opgevolgd. In alle belangrijke au
tomobiel-producerende landen zijn
daarvan spectaculaire voorbeelden
aan te wijzen. In het Verenigd Ko
ninkrijk kwam de' British Leyland
Motor Corporation tot stand als
Britse krachtenconcentratie tegen de
macht van de drie grote Amerikaan
se concerns wier groep op de Engel
se automobielindustrie bijzonder ste
vig is (Vauxhall-Bedford als onder
deel van General Motors, Ford Enge
land dat tot de Ford-groep behoort
en de Rootes groep die deel uitmaakt
van het Chrysler concern). In Frank
rijk ging Berliet over in handen van
Citroen die op zijn beurt weer in de
invloedssfeer van Fiat is gekomen,
de Italiaanse reus die ook al fabrie
ken als O.M. en Lancia aan zijn be
zittingen heeft toegevoegd. Daimler-
Benz heeft het voor het zeggen bij
Hanomag-Hensohel, de twee Duitse
bedrijfswagenfabrïeken die enkele ja
ren geleden in het Rheinstahl con
cern wei-den samengesmeed. Dezelfde
fabriek richtte samen met MAN een
werkmaatschappij op voor de ont
wikkeling en fabricage van turbine
motoren: MAN die al weer enkele
jaren technisch en zakelijk samen
werkt met de Franse bedrijfswagen-
fabriek Saviem die weer tot de Re-
naultgroep behoort. In Zweden gin
gen Saab, fabrikant van personen
auto's en snelle vliegtuigen, en Sca-
naa, producent van middelzwaar en
zwaai- bedrijfsautamaterieel, een fu
sie aan.
Ook onder de fabrikanten van ge
trokken materieel opleggers en
aanhangwagens is een streven
naar versteviging van de positie door
samenwerking waar te nemen. Ver
meldenswaard zijn in dit verhand de
overeenkomsten die Nederlandse fa
brikanten sloten met belangrijke
Amerikaanse fabrieken waardoor
buitenlandse .know how' terzake
van de constructie en fabricage van
opleggers en ook van containers ter
beschikking van de Nederlandse in
dustrie kwam. Ook hier volop .bewe
ging'-
en bij zware of
hardnekkige verkoudheid
POTTER S CATARRH
PASTILLES
Alleon bij apoihokors cn drogisten
TECHNITOER:
RAI-QUIZ
Voor de vorige bedrijfswagen ten toon
stelling had de stichting VAM, met
medewerking van de RAI en een
groot aantal bedrïjfswagenimpor-
feurs, de eerste tee.hnitoer georgani
seerd. Het succes van toen gaf alle
aanleiding om het evenement deze
keer te herhalen.
te
De laatste jaren is er bij de ondenv
een toenemende belangstelling t
i voor toerwagenbussen.
De technitoer is een soort technische
quiz, die deelnemers kunnen oplos
sen door de in het wedstrijdformu-
l'ier aangegeven stands te bezoeken
en de technischevragen op dit for
mulier te beantwoorden. De juiste
antwoorden kunnen worden verkre
gen door het geëxposeerde op deze
stands goed in ogenschouw te ne-
menDe stands van de medewerken
de exposanten worden door een spe
ciaal embleem gekenmerkt.
Het zijn vooral studerenden in de
motorvoertuigtechniek die aan de
technitoer deelnemen. Zij zullen de
stands .met open oog* moeten bezoe
ken en worden zich daardoor beter
bewust van de ontwikkelingen in de
bedrijfsautotechniek. Het effect van
het tentoonstelhngsbezoek is op de
ze manier veel groter dan bij het al
leen maar .langs de stand lopen'.
Verwacht wordt dat er, evenals vori
ge keer. vele leerlingen van techni
sche scholen aan de technitoer zullen
deelnemen. Op het wedstrijdformulier
komen dan ook tewee verschillende
groepen van twintig vragen voor,
waarvan een bestemd voor de leef
tijdsklasse van 12 tot en met 17
jaar en de ander met uiteraard
wat moeilijker vragen voor de
deelnemers van 18 tot en met 25 jaar.
Overigens kan iedereen van 12 tot
zij maan de techmtoer deelnemen.
De RAI en de BOVAG hebben als
eerste prijs voor iedere leeftijdsgroep
een gereedschapkist ter waarde van
100,ter beschikking gesteld. De
stichting VAM heeft gezorgd voor
de tweede en derde prijzen voor bei
de groepen. Verder zijn er een groot
aantal aardige prijzen beschikbaar
gesteld door de bedrijfswagenleveran
ciers. Ook wordt per deelnemende
school een prijs uitgeloofd voor de
leerling die het hoogste aantal pun
ten (dus de meeste juiste antwoor
den) heeft behaald.
VLISSINGEN De bedrijfsau
to in bijkans elke vorm en groot
te, zoals we die dagelijks over
de Nederlandse wegen zien rij
den, is van vitaal belang voor
de gehele Nederlandse gemeen.
alle goederen, die in Nederland
worden vervoerd. Dit percenta
ge neemt nog' steeds toe. Voor
sommige goederen ligt het aan
deel nog veel hoger. Van alle
voedingsprodukten bijvoorbeeld
wordt 90 procent per vracht
auto vervoerd. Landbouwpro-
dukten en vee worden voor 70
procent over de weg verplaatst.
Wie de cijfers er op na slaat
over de laatste jaren ziet een
forse toeneming van het aan
tal bedrijfsauto's. Waren er in
1960 rond 142.000 vrachtauto's
en bestelauto's in ons land,
thans is du aantal opgelopen
tot ruim 280.000. In nauwelijks
tien jaar dus een verdubbeling
Diezelfde tendens ziet men bij
de trekauto's en in iets minde,
re mate bij de speciale auto's.
Het aantal autobussen groeide
minder snel: van 8.992 in 1960
tot 9700 ln 1969.
Is het aandeel van de bedrijfs
auto's in het binnenlandse ver
voer hoog (70 bij het in
ternationaal vervoer wordt een
percentage gehaald van 16. te
gen 9 in i960. In deze sector
komt het grootste aandeel voor
rekening van de binnenvaart in
1968: 7i procent tegen 82 pro
cent in 1960).
f ADVERTENTIE)
Autobussen en toerwagens ne
men in ons land een belangrijke
plaats in onder de middelen van
vervoer. Dat zij van belang zijn
voor het economisch bestel van
ons land is genoegzaam bekend;
zij hebben een groot aandeel zo
wel in het openbare vervoer, als
in de sector van het toeristisch-,
het groeps- en het ongeregeld
vervoer.
Ook op de RAI-bedrijfsautotenlooii-
stelling nemen de autobussen en au
tobus-chassis weer een aanzienlijk
deel van het beschikbare tentoon-
stellingsoppervlak in beslag, waarbij
vooral de kant en klare autobussen
tot de spectaculaire inzendingen mo
gen worden gerekend.
Het totale aantal inzendingen op dit
gebied, onderstreept niet alleen de
positie, die de bus als middel van
vervoer inneemt, doch vooral ook de
betekenis van dit voertuig voor de
bedrijfeautowereld.
Het autobussenpark in ons land om
vat tlians ongeveer 9700 eenheden,
hetgeen ten opzichte van de voor
gaande jaren slechts een zeer gerin
ge toename inhoudt. Van de genoem
de vloot van 9700 autobussen zijn er
ongeveer 5500 in gebruik ten behoe
ve van hel lokale en interlokale per
sonenvervoer. De resterende 4200
bussen doen dienst in het groeps- en
tocrwagenvcrvoer.
Teneinde aan de door vervanging en
uitbreiding van busmaterieel ontsta
ne behoefte te kunnen voldoen, die
nen per jaar 600 a 700 nieuwe auto
bussen in gebruik te worden geno
men, die voor een belangrijk deel in
ons land worden gefabriceerd, geas
sembleerd en gecarrossieerd. Verge
leken met de omzetcijfers van andere
takken van bedrijfsauto-industrie is
een omzet van 600 a 700 eenheden
misschien niet spectaculair te noe
men, vooral wanneer slechts gelet
wordt op de absolute waarde van dit
getal. Gezien ecliter de hiermede ge
moeid zijnde bedragen, alsmede het
feit, dat de autobuscarrosseriebouw
als zeer arbeidsintensief moet wor
den beschouwd, is de autobussector
van grote economische betekenis voor
de Nedei'landse bedrijfsauto-ino-
dustrie.
In verschillende rapporten en publi-
katies van recente datum is gewe
zen op de moeilijke positie vain het
openbare vervoer. De toenemende ex
ploitatiekosten van de bedrijven in
de periode van 1946 tot en met 1963
bij het streekvervoer konden worden
bestreden uit een Inkomstenverho
ging voortvloeiende uit een regel
matige groei van het aantal vervoer
de reizigers. In 1964 kwam aan deze
gunstige ontwikkeling plotseling een
eind en trad een aanhoudende da
ling in van het aantal reizigers als
gevolg van het zeer snel uitbreiden
de aantal particuliere auto's en brom
fietsen Gelijk met hel inzetten van
deze daling van het aantal reizigers
trad een stijging van kosten op, wel
ke beduidend groter was dan in de
jaren daarvoor, toen het aantal rei
zigers nog steeg. Deze snelle kosten
stijging. die in de gehele vervoers
sector optrad, is bijna geheel ver
oorzaakt door het feut dat, na invoe
ring van een vrijere loonpolitiek, in
ongeveer 6 a 7 Jaar tijds de som
van lonen en sociale lasten meer dan
verdubbelde. Het loonmtensieve ka
rakter van een vervoerbedrijf is er
oorzaak van dat een verhoging van
lonen en sociale lasten, als de ge
noemde. hier een veel grotere invloed
heeft op het kostenniveau dan in an
dere bedrijfstakken het geval is.
Het openbare vervoer ran personen
over de weg lieeft een duidelijke
(Zie slot pagina 17 kolom 3)
o*
dagelijks geopend van 10-17uur en 19-22 uur
zaterdag en zondag KJ-I7 uur toegang f3»
AMSTERDAM
