Vissers streven naar meer
samenwerking tussen schepen
Franco ziet vol hoop naar communistische landen
6
TNO-EXPERIMENT OP BOETZOLDER
lavona
kuurserie
ACTIE FRISSE LUCHT'
SUBSIDIE VOOR WONINGBOUW
CONSCIËNTIEUZE MEDEWERKERS
VRAGEN OVER
KWEEKSCHOLEN
VAANDELVLUCf
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 19 JANUARI 1975
KATWIJK AAN ZEE (GPD)
Een belangrijk visserijexpe-
riment wordt aan de Katwijkse
visserijschool ondernomen, dat
betrekking heeft op de samen
werking tussen de treilers op
zee. De boetzolder van deze
school zal daarom tot april van
dit jaar een concentratie van
.schepen' bevatten. Deze .sche
pen' worden uitgebeeld door ca
bines, die zijn uitgerust met te
lefoons en een microfoon- en
kaartentafel met visserijkaar-
ten en een aantal lampen en
knoppen. Via een netwerk van
kabels zijn de cabines onderling
en met een centraal punt ver
bonden. Daardoor is voortdu
rend contact tussen de schip
pers van deze .schepen' en van
de centrale mogelijk.
Het Nederlandse Instituut voor Pre
ventieve Geneeskunde TNO in Ledden
heeft, zo vertelde drs H. Kuipers,
wetenschappelijk medekerker van
dit instituut, in de afgelopen jaren
in opdracht van het visserijschap
een onderzoek ingesteld dat de naam
kreeg .bemanningsvraagstuk zee
visserij'. In het kader van dit on
derzoek voeren studenten mee op een
groot aantal treilers en kotters om
het werk en het leven aan boord te
bestuderen. Opvallend was dat een
zeer grote verantwooordelijkheid rust
op de schouders van de schipper,
met name van de schippers van de
haringtrawlers. Hij neemt alle be
slissingen zelfstandig, hetgeen bete
kent dat hij vrijwel 24 uur per dag
onder grote psvchische spanningen
werkt vooral bij de typische .jacht-
vlsserij' als de visserij op hairing.
Daarbij komt dan ook de lichame
lijke overbelasting door een tekort
aan rust. Dat de gevolgen hiervan
niet uitblijven, blijkt uit het feit
dat vele schippers zo ongeveer bij
een leeftijd van 50 jaar om gezond
heidsredenen aan wal blijven.
Het is een bekend feit, en ook in
het NIPG-TNO-onderzoek bleef het
niet onopgemerkt, dat de economi
sche positie van de haringvisserij
als geheel weinig rooskleurig is.
Daarvoor zijn vele oorzaken aai.
wijzen. Zoals achteruitgang van de
haringstand, een ongelijke concurren
tie met het buitenland, het beman
ningsvraagstuk etc. Een verbetering
van de situatie moet men naar de
mening van de onderzoekers voorna
melijk zoeken in meer samenwer
king op alle fronten.
Natuurlijk staan zij niet alleen wat
dat betreft. In feite zijn al met wis
selend succes een aantal stappen in
die richting van meer samenwer
king gedaan. Eén aspect daarvan is
de samenwerking op zee tussen trei
lers.
Spanning
Tijdens het onderzoek werden ónder
meer twee problemen gesignaleerd:
de grote spanning waaronder de trei-
lerschipper werkt en de moeilijke
economische omstandigheden waarin
samenwerking wellicht enige verbe
tering kan brengen. Het is geen toe
val dat we, zegt drs Kuipers, deze
ogenschijnlijk zeer uiteenlopende za
ken tegelijkertijd naar voren halen.
Samenwerking op zee kan namelijk
het effect hebben, dat de haring doel
matiger en dus economischer opge
spoord, gevangen en aan de markt
gebracht wordt. Het betekent ook
dat de schippers elkaar steunen ix
de taakuitvoering, hetgeen een ver
mindering van ae lasten die op dt
schipper drukken, inhoudt. Nu zijn
dit natuurlijk veronderstellingen.
Veronderstellingen die slechts kun
nen worden omgezet in zekerheden,
indien ze op hun waarde worden
getoetst. Eén van de middelen om
veronderstellingen te toetsen is het
wetenschappelijk experiment aan de
wal, het zogenaamde simulatie-ex
periment. Stel dat het mogelijk is,
zo vervolgt drs Kuipers, aan de wal
voor een aantal schippers een taak-
situatie te ontwerpen, die op de be
langrijkste punten overeenstemt met
de omstandigheden op een trealer.
We bedoelen dan vooral die omstan
digheden die bepalend zijn voor de
dighedan zelf in de hand heeft, kun
nen deze naar wens gevarieerd wor
den. Zo kan de informatie over het
(ADVERTENTIE)
haarproblemen?
droog en dor haar?
lavona erèmebehande-
ling va. 1.80
voor meerdere
behandelingen
vet haar?
lavona. tegen vet haar
I 2.40 voor 2 behandelingen
slap en fijn haar?
lavona haarhers teller
v.a.135 voor
meerdere behandelingen
vlug uit model?
lavona haarversteviger
va 0.80
kent u betere?
kans op nettenschade bijvoorbeeld
steeds gewijzigd worden, de hoeveel
heid haring op de visgebieden en
de informatie daarover kan per dag
veranderd worden. Informatie over
bevisbaarhedd en de nettenschade, die
daarmee samenhangt, kan men na
bootsen enz. Het is nu mogelijk in
deze nagebootste omstandigheden te
experimenteren met allerlei manie
ren van samenwerkingen tussen
schippers. Dat was de bedoeling van
het NIPG-TNO.
in werkelijkheid van belang zijn.
grond van deze informatie kan
schipper beslissen wat te doen. Ook
kan hij via radio en .Spudnic' (kor
te afstandzender)proberen informa
tie te krijgen van collega's die zich
elders bevinden om deze informaite
In zijn beslissingen te betrekken.
Geen risico
Nabootsen
Zoals ln het waterloopkundig labo
ratorium stromingen nagebootst wor
den om te e x per i men teren met bij
voorbeeld verschillende vormen van
dijklegging, zo wordt nu op de boet
zolder ran de Kaïtwijkse visserij-
school de situaibie op zee nagebootst
om te experimenteren met samen
werking tussen schippers. Daarom
heeft men daar cabines geplaatst,
die dienst zullen doen als stuurhut
ten. De telefoons zorgen voor de
lange en korte afstandsverbindingen
tussen de schepen. Op de kaarten
wordt de koers, die de schipper
denkt te volgen, uitgezet. Het .schip'
mag zich met een bepaalde snelheid
denkbeeldig verplaatsen.
Op een centraal punt, de centrale,
dat met al deze stuurhutten is ver
bonden. is de informatie over de
haringstamd op de visgebieden, over
het weer. over de vangsten, over de
nettenschade, die men zal krijgen op
bepaalde visgebieden. over de markt
prijzen etc., opgeslagen. In werke
lijkheid variëren deze zaken. Daar
om zal ook in dit simulatie-experi
ment de informatie volgens een be
paald program variëren. Vier proef
leiders. die zich continu in de cen
trale bevinden, dragen er zorg voor
dat de schippers de juiste informa
tie krijgen toegeseind. Deze infor
matie is afhankelijk van de plaats
waar 't schip zich bevindtn, wat men
daar doet (zoeken of vissen) en
van het tijdstip. Verder speelt bij
voorbeeld het weer en de grondscort
waarop men vist een rol. Kortom
het zijn dezelfde factoren die ook
Waarom een dergelijk simulatie-
experiment als men deze ideeën ook
in de praktijk kan toetsen? Drs
Kuipers: .Omdat men in zo'n expe
riment niet het risico loopt dat men
loopt in de praktijk. Mislukking van
samenwerking heeft belangrijke fi
nanciële en menselijke consequen
ties. De kennis opgedaan in een we
tenschappelijk experiment verkleint
het risico dat men later in de prak
tijk zal lopen in belangrijke mate.
Daarnaast heeft het simulatie-expe
riment he" voordeel dat men meer
bewegingsvrijheid heeft om te expe
rimenteren terwijl men ook over
meer mogelijkheden beschikt om alle
gegevens die van belang zijn te re
gistreren. Daar is het experiment
als het ware op gebouwd. Een na
deel is natuurlijk dat een simulatie-
experiment per definitie een benade
ring is van de realiteit en niet de
realiteit zelf.'
Drs Knipers tenslotte: .afgezien
het in eerste instantie door het
NIPG-TNO beoogde doel experi
menteren met samenwerking zien
wij wat betreft deze simcuatieteeh
niek mogelijkheden op het gebied
van het visserijonderwijs. Leerlingen
kunnen in een situatie geplaatst
worden, waarin ze op dezelfde ma
nier informatie moeten verzamelen
en waarin ze dezelfde beslissingen
dienen te nemen als de schippers op
zee. Hun activiteiten en hun beslissin
gen kunnen, evenals hun onderlinge
contacten nauwkeurig geregis
treerd worden. Een analyse van
deze gegevens kan de leerlingen In
zicht geven in hun handelen. Ze
kunnen eventueel oefenen in samen
werking'.
1 ADVERTENTIE)
WIJ ZOEKEN FINANCIEEL ADVISEURS
DE DEALERS VOOR EEN VAN 'S WERELDS SNELST GROEIENDE MUTUAL FUNDS ZOEKT
VAN NIVEAU DIE VOLLEDIG EN DIEPGAAND ZULLEN WORDEN OPGELEID TOT FINANCIEEL ADVISEUR.
GEBODEN WORDT:
GEEST WORDT:
MINIMAAL MIDDELBARE SCHOOLOPLEIDING
BEZIT VAN AUTO EN TELEFOON
ONBERISPELIJK CRIMINEEL EN FINANCIEEL
VERLEDEN
GOEDE CONTACTUELE EIGENSCHAPPEN
FINANCIEEL ONAFHANKELIJK
MINIMUMLEEFTIJD 25 JAAR,
GEEN MAXIMUM
UITSTEKENDE COMMISSIE- EN SECUNDAIRE
REGELINGEN
EEN ZEKER HAALBAAR GEMIDDELD INKO
MEN VAN 35.000,- PER JAAR
1 EEN ZEER BEVREDIGEND EN HOOGSTAAND
BEROEP
WIJ NODIGEN U GAARNE UIT TOT EEN INFORMATIEF GESPREK IN
MIDDELBURG
DINSDAG 20 JANUARI, 20 UUR
HOTEL ,DE BURG', GROENMARKT 13
LEIDSESTRAAT 74, AMSTERDAM-C. TEL. 020-234323 - 234324
PITTBURG, VS: Om geld in te
zamelen voor een actiecomité te
gen de luchtvervuiling, werden
in Pittsburg blikjes .frisse lucht'
verkocht, die gevuld waren met
zuurstof. De blikjes vonden gre
tig aftrek.
DEN HAAG (ANP) Het tweede-ka
merlid dr B. van der Lek (psp) lieert
de staatssecretaris van onderwijs en
wetenschappen gevraagd om, .gezien de
hopeloze veroudering van het kweek-
schoolonderwijs', niet te wachten tot
een nieuw reglement voor de rijksop
leiding voor onderwijzers is tot stand
gekomén, maar nu reeds alle scholen
waar de diverse geledingen liet er over
eens kunnen worden, ruimte te geven
voor experimenten.
Hij informeert voorts of de inspectie
van de opleidingen voor onderwijzers
eind vorige week de besturen van alle
Sedagogische academies heeft .meege-
eeld dat:
geen ingrijpende wijzigingen in het
onderwijsprogramma zullen worden
toegestaan voordat hierover landelijk
overeenstemming is bereikt;
democratisering en vernieuwing bin
nen het kader van het besluit oplei
ding onderwijzers dient te blijven;
onverkort moet worden vastgehou
den aan de verschijningsplicht van de
studenten, en
discussies over maatschappelijke en
onderwijskundige zaken buiten school
tijd dienen plaats te vinden.
Dr Van der Lek meent dat door deze
richtlijnen schoolbesturen ,die de hui
dige onvrede met het bestaande kweek-
schoolonderwijs op een verstandige wij
ze zouden willen opvangen' op onaan
vaardbare wijze in hun mogelijkheden
worden beperkt.
Op 1 januari werden enkele nieuwe
subsidieregelingen -ten dienste van de
woningbouw van kracht. Dat is dan
ook hard nodig. Wie wel eens door
de binnenstad dwaalt, ziet hele stra
ten verwaarloosde huizen op de rand
van instorten. Moeit je denken
hoe het er van binnen zal uit zien.
Vele huizen zijn eigenlijk al niet
meer te redden. Maar in de prak
tijk is gebleken dat alleen subsidie
wordt gegeven als werkzaamheden
aan deze huizen worden uitgevoerd
door een erkend aannemer. Eigen-
bouwers krijgen, naar uit ervaring
is gebleken, deze subsidie niet. In
tegendeel, die mogen de kosten niet
eens m mindering; brengen op hun
uitgaven. Nu is het bezit van een
eigen huis een kostbare zaak. Menig
een heeft noodgedwongen, omdat hij
niet in de gelegenheid was een huis
te huren, een huis gekocht, heeft zelf
de handen uit de mouwen gestoken
en is begonnen het huis op te knap.
pen. Maar dan begint de ellende pas
goed. Allerlei gemeentelijke, rijks-
en provinciale diensten bemoeien zich
met het wel en wee. Maar de hoofd
zaak is, dat ze hierin een gerede
aanleiding vinden om er geld uit te
halen.
Meestal zijn die oude woningen in
zo'n staat, dat verbetering noodzake
lijk is om het huis enigszins be
woonbaar te maken. Het aanbren
gen vam douches en wastafels is
toch geen overbodige luxe. Maar u
vergist zich, u kan zich de moeite
van subsidie aan te vragen bespa
ren. Als eigenbouwer krijgt u die
niet. Integendeel, wanneer u zo vrij
moedig bent verbeteringen aam te
brengen, moet u die zelf betalen,
maar u mag wel meer belasting be
talen. U zult het niet geloven, maar
ik spreek uit ervaring. Wanneer zo'n
woning geruime tijd leeg staat tij
dens de werkzaamheden, dan heeft
u recht op teruggave van belasting.
Maar u moet er wel rekening mee
houden dat u er letterlijk en figuur
lijk om moet knokken. B en w van
Middelburg deden om aan teruggave
van teveel" betaalde straat- en riole
ringsbelasting te ontkomen beroep
op een getuige die al dood en begra
ven was (zie ambtelijk schrijven 1
nuaart 1965, W 708).
En toch heus niet dat dit feit het
college onbekend was. Zo'n getuige
hoeft u heus niet als partioulïer bij
een rechtbank aan te voeren. Een
gevolg hiervan is, dat dikwijls niet
om teruggave wondt gevraagd. De
gedachtengang is dan gewoonlijk:
het is vechten tegen de bierkaai.
Er worden praktijken toegepast
waarbij die van de Maffia maar kin
derspel zijn. Als nu de gemeente
raad 152.400 uit wil geven voor
een bouwkundig monster van de
wrakke graanbeurs, dan doet de raad
degenen die nog tevergeefs uitzien
naar een leefbare woning te kort.
Gemeenteraad, kom terug op uw be
sluit, sloop zo spoedig mogelijk dat
onding. Men krijgt dan tenminste
een vrij en onbelemmerd uitzicht op
ons mooie Damplein. Besteed het be
lastinggeld op een verantwoorde wij
ze. De burgerij van Middelburg zal
u dankbaar zijn.
W. P. Vergouwe, bouwvakker,
Middelburg.
paalde voorwaarden voHin
worden. In verband rim1;
verlenen van subsidie voor I
restauratie van monuawJ
worden rijk. provincie a
meente daarbij betrokken?
Niet dus om er aan l«
dienen. Bij het doorlopen-,
voor niet ingewijden vm
wat ingewikkelde proc«N
bij het verkrijgen van rèrl'
ratiesubsidies geeft d»
nieuwe restauratieafdeün» 3[
gemeentewerken graae aiiï
geleiding. 6
In november 1964 deelfc
heer Vergouwe mede, dat'v
huis Gortstraat 42 sinds :;-
1964 leegstond, in
daarmede vroeg hij venna
ring van de aanslag mr -,
toegestane bedrag. Direct J
afloop van het desbetrdl-tè'
belastingjaar namelijk os»'
januari 1965 weid ontiJc
verleend over 8 maand*)
maand april 1964 kon nxv
den meegerekend, omdat'fe
de vorige bewoner van i.
pand aan de afdeling JM
king was opgegeven, dat' -
op 6 april 1964 het aasF
verlaten. Dat die vorig» t
woner inmiddels was over
doet minder ter zake. Ovbt»
al dan niet meerekenen ral
maand april heeft de heer ft
gouwe een briefje geschrei
en door hot college van
w is daarop geantwoord.
Middelburg :s een stal -
aan monumenten. Na da i
log zijn vele monunpi
(stadhuis, Abdij, Kioiw>
doelen) gerestaureerd, hét»
er in belangrijke mate
gedragen heeft, dat MiddeJn
een aantrekkelijk co
heeft, wat prettig is vooF
inwoners. In ditzelfde y
moet de restauratie
graanbeurs worden
Overigens zouden er wee»
de graanbeurs met ges
reerd zou worden niet a
woningen gebouwd woria*
de ruim 500 per jaar
in Middelburg gereed kei
Het blijkt (lat de PPR-meira'J
rolverdeling doen om liet geahj
rond .Vaandelvluclit' enz. levend;!
houden. De heer V. d. Voorde in
middels zelf ook in de |ieo Rfc
men. Zo kan het een aardige a
worden, die echter vanwege haan
heid de lezers stierlijk zal vena
Enfin, dat is dan de zaak vin
PPR en haar georganiseerde la
schrijvers.
Wat beweegt hun eigenlijk te:
.aanvoerder' als martelaar töti
stellen op wiens arme hoofd v. i
gen van de KVP neerkomen!)
werkt zo lekker op het ge modi
kan zij misschien, maar ze re»
daarbij dan toch, dat de kiezen
want die bezien de feiten. Wori
misschien bewogen om door 7
draaiing van de feiten en het:
wijken van de harde waarfet
KVP en haar voorzitter in een b;
daglncht te stellen? Ze zulk::
mentaar:
Het uitbrengen van de restau
ratienota op 9 juni 1969, waar
in het beleid van het college
van b en w inzake het res
taureren (behouden) van de ve
le oude panden in de binnen
stad wordt omsahreven, mag
er een bewijs van zijn, dat aan
dit punt de nodige aandacht
wordt geschonken. Het is niet
bij de nota gebleven. Diverse
maatregelen zijn al getroffen.
Een van de resultaten daar
van is bijvoorbeeld te vinden
in de Spanjaardstraat waar
flink wordt gerestaureerd. Dat
is het begin.
De oude en nieuwe premie
regeling voor .het verbeteren
van woningen maakt geen on
derscheid tussen het zelf uit
voeren van verbeteringswerk
zaamheden of het door een
aannemer laten verrichten van
deze werkzaamheden. In het
jaar 1967 is van deze regel af
geweken ter bestrijding van de
werkloosheid. Voor door een
aannemer uitgevoerde verbete
ringswerkzaamheden kon toen
een hoger subsidie worden ver
kregen.
Het ligt anders bij een pand,
dat voorkomt op de monumen
tenlijst. Bij wijziging van der
gelijke percelen moet aan be-
(Van onze correspondent in Madrid)
\X7ij hebben een belangrijke vooruitgang
bereikt in de onderhandelingen met
de Europees Economische Gemeenschap.
Maar Europa is een breder begrip dan
hetgeen de verdeling, waaraan wij sinds
de laatste wereldoorlog gewoon zijn, doet
denken. Onze contacten met de naties van
het oosten vermeerderen. Wij onderhouden
reeds consulaire- en handelsbetrekkingen
met Roemenië, Polen en Hongarije, landen
waarmee wij in de loop der geschiedenis
altijd goede betrekkingen hebben onder
houden en aan wier isolatie wij niet kun
nen bijdragen'.
Dit korte paragraafje gmg bijna verloren Sn de
twintig minuten lange rede van generaal Franco,
die onder het mom van een nieuwjaarsboodschap
een soort politieke biecht van het nieuwe kabinet
betekende. Niettemin waren het historische woor
den in de mond van dezelfde generalissimo, die
dertig jaren tevoren een burgeroorlog tegen een
rode republiek had gevoerd onder de naam van
.kruistocht tegen het communisme' en die sinds
dien van het militante amti-communisme het credo
ven zijn regime had gemaakt. Het was ongetwij
feld de eerste maal dat generaal Franco in zijn
traditionele rede op de drempel van het nieuwe
jaar prijzende woorden over communistische lan
den uitsprak. In Madrid wordt een historisch
tijdperk besloten en probeert men hoopvol nieuwe
deuren naar het oosten te openen.
Deze baanbrekende diplomatie, die echter in de
Spaanse berichtgeving angstvallig werd ge
kleineerd om een frontale botsing met de oude
heilige huisjes te vermijden, begon in 1967 met
de uitwisseling van consuls-generaal -tussen Ma-
dird en Boekarest, hoofdstad van het weinig
orthodoxe Roemenië. Maar eind 1969 volgden twee
soortgelijke overeenkomsten met staten die wel
degelijk aan de orthodoxe leiband van Moskou
lopen en zelfs meededen aan de aanval op Tsje-
choslowakije: Polen in september en Hongarije
in december. Men verwacht ln de komende maan
den diplomatieke betrekkingen op consulair ni
veau met Praag en Sofia, terwijl de Roemeense
vertegenwoordiging in Madrid misschien nog dit
Jaar tot de rang van ambassade zal worden ver
heven. Op de achtergrond, maar reeds ln zicht,
staan overeenkomsten met Joegoslavië en Sow-
jet-Rusland.
De spectaculaire klap op deze diplomatieke vuur
pijl was het gesprek van enkele uren, dat Spanjes
nieuwe minister van buitenlandse zaken. Don
Gregorio Lopez Bravo, op 26 december voerde
met de vice-voorzitter van buitenlandse zaken
Cowalief van de Sowjet-Unie, tijdens een on
voorziene tussenlanding te Moskou op weg naar
de Philippijnen. Weinige dagen voordien had senor
Lopez Bravo in Madrid verklaard: ,Men kan niet
half Europa negeren. Ik geloof dat de landen van
de Comecon onze uitvoer goede uitbreidingsmo
gelijkheden bieden'.
Q pan je heeft goede redenen om de betrekkin -
O gen met de landen achter het ijzeren gor
dijn te normaliseren. Men zoekt nieuwe export
markten en het is voor Madrid ongetwijfeld een
voudiger te onderhandelen met de autoritaire
en streng gecentraliseerde communisten, dan
met Westeuropeanen en hun ingewikkelde rug
gespraak en onderlinge compromissen. Hoewel de
handel met het oosten in verhouding weinig is
vergeleken bij de handel met de EEG (2,5 pro
cent tegenover 35 procent van het geheel) stijgt
het volume van het wederzijdse verkeer de laat
ste jairen toch sterk en bedraagt dit nu rond de
120 miljoen dollar pe rajar. Een ander interessant
feit is dat de Russische burgervloot nu niet meer
in Gibraltar, maar in de Spaanse havens (voor
namelijk Tenerife) bunkert, hetgeen bij 600 sche
pen per seizoen ook goed opbrengt. En een grap
pig, maar daarom niet minder veelzeggend de
tail was dat generaal Franco's schoonzoon, de
prominente chirurg Martinez Bordiu, onlangs de
meest vooraanstaande deskundige van Moskou
uitnodigde om in Madrid gezamenlijk een ruil-
hartoperatle op een proefdier uit te voeren.
Maar ook op politiek gebied kan Madrid van een
en ander voordeel trekken. Emilio Romero, de
hoofdredacteur, parlementariër en vertrouweling
die het eerste bericht over het gesprek van Lopez
Bravo te Moskou publiceerde, schreef dat de voor
naamste thema's waren: de Europese veiligheids
conferentie die het Warschau-Pact heeft voorge
steld, de crisis in het Midden-Oosten en de toe
stand in de Middellandse Zee, Vietnam, en de Rus-
sisch-Chinese verhoudingen. Let wel dat dit pro
blemen zijn die niet direct de Spaans-Russische
betrekkingen raken, maar daarentegen het da
gelijkse zorgenpakket vormen voor het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse zaken. Het
zelfde ministerie in Washington, waar op de ko
menden tweede februari weer Amerikaanse en
Spaanse onderhandelaars bijeen zullen komen om
te spreken over de verlenging van het Spaans-
Amerikaanse bijstandspact, het gebruik door de
VS van militaire bases in Spanje, en de overeen
komstige hulpverlening van Washington aan Ma
drid.
Juist over deze onderhandelingen verklaarde de
Spaanse minister begin december: ,Als het Spaans-
Amerikaanse verbond niet wordt vernieuwd, dan
zal men dit kunnen uitleggen als een stap op de
weg naar de neutralisering van Spanje, hetgeen
ongetwijfeld het politieke evenwicht in Zuid-
EuTopa en in de Middellandse Zee zal ontwrich
ten'. Eind december sprak deze minister over het
evenwicht in de Middellandse Zee met de diplo
maten van Moskou; men kan veilig aannemen
dat een goed verstaander in Washington met
een half woord voldoende heeft. Geen wonder dat
Emilio Romero zijn onthullingen beëindigde met
de opmerking dat een succes van minister Lopez
Bravo in Moskou. Spanjes troeven voor de on
derham delingen met .andere landen' zal verster
ken.
Natuurlijk is het herstel van normale betrek
kingen tussen Spanje en de Sowjet-Unie ook
weer niet op slag kinderspel geworden en zal
men nog heel wat moeilijkheden uit de weg
moeten ruimen. Een .oud zeer' dat hierbij een
belangrijke rol zal spelen en dat door Emilio
Romero zelf op de eerste plaats werd genoemd,
is de kwestie van het Spaanse goud. Deze ge
schiedenis is als volgt. Op 13 decmber 1936
ontving Juan Negrin, minister van financiën van
de rode republiek, het volgende decreet van de
president. ,De ongewone toestand waarin het
land verkeert tengevolge van de militaire op
stand, maakt het raadzaam dat de regering,
die voorzorgsmaatregelen neemt die zij nodig
acht om de reserves van de bank van Spanje in
veiligheid te brengen. De aard van deze maat
regel en de reden waarom men hiertoe overgaat
eisen dat dit decreet geheim blijft. Op grond van
deze overwegingen, in overeenstemming met de
ministerraad en op voorstel van de minister van
financiën, geef ik de volgende geheime opdracht.
De minister van financiën wordt bevoegd om
het bevel te geven, dat het goud, zilver en
nieuwe biljetten die zich op dat moment in de
bank van Spanje bevinden, overgebracht worden
naar de plaats die hij het veiligst acht. De rege
ring zal te zijner tijd het parlement over dit de
creet inlichten.'
Terwijl Franco oprukte naar Madrid, gaf Ne
grin reeds de volgende ochtend het bevel om te
beginnen met het vervoer van de staatsschal
naar de militaire haven van Cartagena; zwaar
bewapende konvooien waren daar mee bezig tot
10 oktober. Op 10 januari 1937 verlieten drie
Russische schepen de Spaanse haven: de torpe-
dobootjagers ,Kine' en .Nevek 'en het vracht
schip .Worgoles'. Zij vervoerden vier kassiers
van do bank van Spanje en 550 miljoen gram
goud. Niemand behalve de kapitein van een der
jagers wist waar het kleine konvooi naar toe
kruiste en pas toen dertig agenten van de Rus
sische geheime militaire dienstbegonnen waren
met het lossen van het goud hoorden de Spaanse
kassiers dat zij zich in Odessa bevonden. Vijf
dagen later kwamen zij per trein aan in Mos
kou, waar zij in de kille kluizen van de Sowjet-
ftussische staatsbank negentig dagen en nachten
doorbrachten met het tellen van duizenden goud
staven. Met het aftellen van de laatste baar goud
tekenden zij ook hun eigen doodvonnis: de opera
tie moest geheim blijven en nooit keerden zij
naar Spanje terug. Men verhaalt dat er na de
aankomst van het Spaanse goud een briljant
l'eest plaatsvond in het Kremlin, waar Stalin
onder algemene hilariteit de volgende toast uit
bracht: .Zowaar als de Spanjaarden nooit hun ei
gen oren kunnen zien, zo zien zij ook dit goud
niet meer terug!', en voor eenmaal heeft de histo
rie de rode tsaar gelijk gegeven.
Hat enige dat Madrid tot nu toe van haar
schat teruggezien heeft is een kwitantie ge
dateerd februari 1937, waarbij de Russische
staatsbank erkent het goud als deposito te heb
ben ontvangen.
Deze kwitantie werd op 15 november 1956 door
een berouwvolle Juan Negrin op zijn sterfbed
overhandigd aan de Spaanse ambassadeur in Pa
rijs. Maar daarmee had men nog geen gram goud
terug, want de navraag, die via derden in Moskou
plaatsvond ontving als enig antwoord de monde
linge verklaring: ,Deze Spaanse staatsgelden zijn
allang door de republikeinse regering opgemaakt
als betaling voor de diensten die wij haar tij
dens de burgeroorlog hebben verleend' De juiste
omvang en waarde van die .dienst' zijn echter
nooit met documenten gestaafd. Dit zal zeker
een van de eerste punten zijn op de agenda
van toekomstige onderhandelingen tussen Mos
kou en Madrid. Per slot van rekening Is de
schat die Juan Negrin naar Moskou ,in veilig
heid' liet brengen, door de huidige goudkoers
rond de 55 miljard peseta's ofwel 2.750.000.000
gulden waard.
LEZERS SCHRIJVE!
moeten beseffen dat ,de msra
uithangen' en ,de naakte weeks
heid ontkennen' echt geen midi
zijn om biijvend overeind a
staan. Ze zien maar daar in
waat alle ontevreden .artieste
menkomen.' Maar ik wil u leci
duidelijk wijzen dat het si
feit er is en blijft dat de h«r>
Voorde aan zijn door hamdtekea)
bekrachtigde plichten tegenw
KVP ten volle heeft verzaakt 1
alleen omdat hij persooonl3
dat hem niet genoeg eer is 2
daan. Wat echter te denke"
iemand die zijn jasje naar ói t
hangt en die zijn zogenaamtt
cipes verloochent al6 hij mefl:
recht te zijn aangedaan
Zo iemand kan de vuurprcfl
doorstaan en is te licht; itiri
Er is de heer Van de Vooras
geen onrecht aangedaan, De m
zingsraad heeft hem gewoon li)
bevonden om de eerste wek»
op de lijst voor de staten
Daarom werd hij tweede. OS:
aan kan de overdreven bw.J*
door zijn huidige volgelingen
afdoen; hot wekt alleen de
op! Nu geeft men heerlijk ai?
heer Lockefeer, die in overbad
gerechtvaardigde en begrijpe^
stemming om zo'n af te keutel
ding als' die ran de heer ft
Voorde enige sterke uitdni»
heeft gebruikt tegenover ea'
slaggever. Alsof de PPR
niet doet! Lees daartoe ffltej
het pas verschenen ïngezos-i
kei van de heer Van de Vcaa'
Hij speelt daardoor wel raz?
met de heer Lockefeer. Het sj».
dingsmanoeuvres om de waffl*
verdoezelen, die hen te hard ij
de heer Van de Voorde «O»
klaart dat de heer Locke.'»
geschikte gs-er zou zijn, («I
echter dat hij dit wordt
spreekt hij echter tegen bets'-
in. Wij weten echter wel
aan deze bekwame en actieve fs
figuur in onze KVP hebte-
heeft in het verleden borëos
wezen dat hij klappen kan 3
ren en dat deze zelfs louteiöi
nen werken. Hij heeeft daarWv
ter ook bewezen een man te v
wie principes sterker zijn W
t.eld dan bij de heer Van de
Hij kan wel sclieij) schiete-,;
men kan het niet ieder
maken en bovendien won»
politiek de broodjes niet w r
bakken hé PPR. Als hij dan.
zijn verontwaardiging in effl
lucht geeft, moge de heer
Voorde weten dat hij dc
is van zeer velen, die in
tot enige beoordeling bow?
Ach, kom, de schoen zit wn®
niet gebonden PPR! GljwM.
ail lang in wezen geen KVPf
zo ge hot ooit bent
zocht de heer Van de Vocf*
een PPR-bijeenkomst te SUjJ
toen hij nog lid en KVP-^
was? Wat denkt de kiezerk*'
Ge laat toch wel duidelijk
gedaante zien. Het verduldfj
een heleboel. Het is een
cratische recht uw eigen
kiezen, maar het is oiWj'
om eerst te willen
jë op een KVP-lijst kunt Mg
deze daarna snel te laten
uw geluk elders te zoel»®,
motief dat de KVP land#!
tiek enz u niet aanstaat1
hij dan toch enkele da?^.'r
ook niet? Smoesjes
jes en om de feiten heen op J
Voor het politieke spel IsjG
een spel van principes.,
zet geen zoden aan de dijn?!
ook zij. wij trekken in een
scheidenheid, wat de de<
provincie ale ook de
ke geledingen betreft W
en storen ons niet aan J
lentramen en de sentimen.»
rende uitingen van der nu a
dame lieden van de PPR).
C. STEENBAKf®
2e secr. Kring Middelbw?
Lord
Wüso
geval:
tuatie
gezegt
tairen
het z
die tl
vest,,
ttngi
IN ve
daarvi
waard
DE EC
heeft
Nixon
voor l
Oejoek
de be;
strijd a
Df ZIJ
derlanc
opgewf
het ka
concluc
van po:
betrokl
Binnei
nieuwi
Zeeuw
Pagint
Sport:
Finam
Radio
