Vissers streven naar meer
samenwerking tussen schepen
3
Franco ziet vol hoop naar communistische landen
TNO-EXPERIMENT OP BOETZOLDER
ACTIE FRISSE LUCHT
SUBSIDIE VOOR WONINGBOUW
CONSCIËNTIEUZE MEDEWERKERS
VRAGEN OVER
KWEEKSCHOLEN
VAANDELVLUCHÉ'
lavona
kuurserie
tm
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 19 JANUARI 1975
KATWIJK AAN ZEE (GPD)
Een belangrijk visserijexpe
riment wordt aan de'Katwijkse
visserijschool ondernomen, dat
betrekking heeft op de samen
werking tussen de treilers op
zee. De boetzolder van deze
school zal daarom tot april van
dit jaar een concentratie van
.schepen' bevatten. Deze .sche
pen' worden uitgebeeld door ca
bines, die zijn uitgerust met te
lefoons en een microfoon- en
kaartentafel met visserijkaar-
ten en een aantal lampen en
knoppen. Via een netwerk van
kabels zijn de cabines onderling
en met een centraal punt ver
bonden. Daardoor is voortdu
rend contact tussen de schip
pers van deze .schepen' en van
de centrale mogelijk.
Het Nederlandse Instituut voor Pre
ventieve Geneeskunde TNO in Leiden
heeft, zo vertelde drs H. Kuipers,
wetenschappelijk medekerker van
dit instituut, in de afgelopen jaren
in opdracht van het visserijschap
een onderzoek ingesteld dait de naam
kreeg .bemanningsvraagstuk
visserij'. In het kader van dit
derzoek voeren studenten mee op een
groot aantal treilers en kotters om
het werk en het leven aan boord te
bestuderen. Opvallend was dat een
zeer grote verantwooordelijkheid rust
op de schouders van de schipper,
met name van de schippers van de
haringtrawlers. Hij neemt alle be
slissingen zelfstandig, hetgeen bete
kent dat hij vrijwel 24 uur per dag
onder grote psychische spanningen
werkt vooral bij de typische .jacht-
vlsserij' als de vissenj op haring.
Daarbij komt dan ook de lichame
lijke overbelasting door een tekort
aan rust. Dat de gevolgen hiervan
niet uitblijven, blijkt uit het feit
dat vele schippers zo ongeveer bij
een leeftijd van 50 jaar om gezr
heidsredenen aan wal blijven.
Het is een bekend feit, en ook in
het NIPG-TNO-onderzoek bleef het
niet onopgemerkt, dat de economi
sche positie van de haringvisserij
als geheel weinig rooskleurig is.
Daarvoor zijn vele oorzaken aan te
wijzen. Zoals achteruitgang van de
haringstand, een ongelijke concurren
tie met het buitenland, het beman
ningsvraagstuk etc. Een verbetering
van de situatie moet men naar de
mening van de onderzoekers voorna
melijk zoeken in meer samenwer
king op alle fronten.
Natuurlijk staan zij niet alleen wat
dat betreft. In feite zijn al met wis
selend succes een aantal stappen in
die richting van meer samenwer
king gedaan. Eén aspect daarvan is
de samenwerking op zee tussen trei-
Spanning
weer en de daarmee samenhangende
kans op nettenschade bijvoorbeeld
steeds gewijzigd worden, de hoeveel
heid haring op de visgebieden en
de informatie daarover kan per dag
veranderd worden. Informatie over
bevasbaarheid en de nettenschade, die
daarmee samenhangt, kan men na
bootsen enz. Het is nu mogelijk in
deze nagebootste omstandigheden te
experimenteren met allerlei manie
ren van samenwerkingen tussen
schippers. Dat was de bedoeling van
het NIPG-TNO.
in werkelijkheid van belang zijn. Op
grond van deze informatie kam de
schipper beslissen wat te doen. Ook
kan hij via radio en .Spudnic' (kor
te afstandzender)proberen informa
tie te krijgen van collega's die zich
elders bevinden om deze informaite
ln zijn beslissiingen te betrekken.
Geen risico
Nabootsen
Zoals in het waterloopkundig labo
ratorium stromingen nagebootst wor
den om té experimenteren met bij
voorbeeld verschillende vormen van
dijklegging, zo wordt nu op de boet
zolder ran de Kaïtwïjkse visserij-
school de situatie op zee nagebootst
om te experimenteren met samen
werking tussen schippers. Daarom
heeft men daar cabines geplaatst,
die dienst zullen doen als stuurhut
ten. De telefoons zorgen voor de
lange en korte afstandsverbindingen
tussen de schepen. Op de kaarten
wordt de koers, die de schipper
denkt te volgen, uitgezet. Het .schip'
mag zich met een bepaalde snelheid
denkbeeldig verplaatsen.
Op een centraal punt, de centrale,
dat met al deze stuurhutten is ver
bonden, is de informatie over de
harmgstamd op de visgebieden, over
liet weer, over de vangsten, over de
nettenschade, die men zal krijgen op
bepaalde visgebieden, over de markit-
Erijzen etc., opgeslagen. In werke-
jkheid variëren deze zaken. Daar
om zal ook in dit simulatie-experi
ment de informatie volgens een be-
nld program variëren. Vier proef-
ers, die zich continu in de cen
trale bevinden, dragen er zorg voor
dat de schippers de juiste Informa
tie krijgen toegeseind. Deze infor
matie is afhankelijk van de plaats
waar 't schip zich bevkidtn, wat men
daar doet (zoeken of vissen) en
van het tijdstip. Verder speelt bij
voorbeeld het weer en de "rondscort
waarop men vist een rol. Kortom
het zijn dezelfde factoren die ook
Waarom een dergelijk simulatie-
experiment als men deze ideeën ook
Ln de praktijk kan toetsen? Drs
Kuipers: .Omdat men in zo'n expe
riment niet het risico loopt dat men
loopt in de praktijk. Mislukking van
samenwerking heeft belangrijke fi
nanciële en menselijke consequen
ties, De kennis opgedaan in een we
tenschappelijk experiment verkleint
het risico dat men later in de prak
tijk zal lopen in belangrijke mate.
Daarnaast heeft het simulatie-expe
riment he voordeel dat men meer
bewegingsvrijheid heeft om te expe
rimenteren terwijl men ook ovei
meer mogelijkheden beschikt om alle
gegevens die van belang zijn te re
gistreren. Daar is het experiment
als het ware op gebouwd. Een na
deel is natuurlijk dat een simulatie-
experiment per definitie een benade
ring is van de realiteit en niet de
realiteit zelf.'
Drs Kuipers tenslotte: .afgezien van
het in eerste instantie door het
NIPG-TNO beoogde doel experi
menteren met samenwerking zien
wij wat betreft deze simulatietech
niek mogelijkheden op het gebied
van het visserijonderwijs. Leerlingen
kunnen in een situatie geplaatst
worden, waarin ze op dezelfde ma
nier informatie moeten verzamelen
en waarin ze dezelfde beslissingen
dienen te nemen als de schippers op
zee. Hun activiteiten en hun beslissin
gen kunnen, evenals hun onderlinge
contacten nauwkeurig geregis
treerd worden. Een analyse van
deze gegevens kan de leerlingen in
zicht geven in hun handelen. Ze
kunnen eventueel oefenen in samen
werking'.
ADVERTENTIE)
Tijdens het onderzoek werden onder
meer twee problemen gesignaleerd:
de grote spanning waaronder de trea-
lerschipper werkt en de moeilijke
economische omstandigheden waarin
samenwerking wellicht enige verbe
tering kan brengen. Het is geen toe
val dat we. zegt drs Kuipers, deze
ogenschijnlijk zeer uiteenlopende za
ken tegelijkertijd naar voren halen.
Samenwerking op zee kan namelijk
het effect hebben, dat de haring doel
matiger en dus economischer opge
spoord, gevangen en aan de markt
gebracht wordt. Het betekent ook
dat de schippers elkaar steunen in
de taakuitvoering, hetgeen een ver
mindering van de lasten die op de
schipper drukken, inhoudt. Nu zijn
dit natuurlijk veronderstellingen.
Veronderstellingen die slechts kun
nen worden omgezet in zekerheden,
indien ze op hun waarde worden
getoetst. Eén van de middelen om
veronderstellingen te toetsen is het
wetenschappelijk experiment aan de
wal, het zogenaamde simulatie-ex
periment. Stel dat het mogelijk is,
zo vervolgt drs Kuipers, aan de wal
voor een aantal schippers een taak-
situatie te ontwerpen, die op de be
langrijkste punten overeenstemt met
de omstandigheden op een treiler.
We bedoelen dan vooral die omstan
digheden die bepalend zijn voor de
beslissingen die de schipper neemt.
Omdat de onderzoeker ae omstan
digheden zelf in de hand heeft, kun
nen deze naar wens gevarieerd wor
den. Zo kan de informatie over het
WIJ ZOEKEN FINANCIEEL ADVISEURS
DE DEALERS VOOR EEN VAN 'S WERELDS SNELST GROEIENDE MUTUAL FUNDS ZOEKT
VAN NIVEAU DIE VOLLEDIG EN DIEPGAAND ZULLEN WORDEN OPGELEID TOT FINANCIEEL ADVISEUR.
(ADVERTENTIE)
GEËST WORDT:
MINIMAAL MIDDELBARE SCHOOLOPLEIDING
BEZIT VAN AUTO EN TELEFOON
ONBERISPELIJK CRIMINEEL EN FINANCIEEL
VERLEDEN
GOEDE CONTACTUELE EIGENSCHAPPEN
FINANCIEEL ONAFHANKELIJK
MINIMUMLEEFTIJD 25 JAAR,
GEEN MAXIMUM
GEBODEN WORDT:
UITSTEKENDE COMMISSIE- EN SECUNDAIRE
REGELINGEN
EEN ZEKER HAALBAAR GEMIDDELD INKO
MEN VAN 35.000,- PER JAAR
EEN ZEER BEVREDIGEND EN HOOGSTAAND
BEROEP
WIJ NODIGEN U GAARNE UIT TOT EEN INFORMATIEF GESPREK IN
MIDDELBURG
DINSDAG 20 JANUARI, 20 UUR
HOTEL ,DE BURG', GROENMARKT 13
LEIDSESTRAAT 74, AMSTERDAM-C. TEL. 020-234323 - 234324
FITTBLRG, VS: Om geld in te
zamelen voor een actiecomité te
gen de luchtvervuiling, werden
in Pittsburg blikjes .lrisse lucht*
verkocht, die gevuld waren met
zuurstof. De blikjes vonden gre
tig aftrek.
DEN HAAG (ANP) Het tweede-ka
merlid dr B. van der Lek (psp) heeft
de sfaalssecretaris ran onderwijs cn
wetenschappen gevraagd om, .gezien de
hopeloze veroudering van het kweek-
schoolonderwijs', niét te wachten tot
een nieuw reglement voor de rijksop
leiding voor onderwijzers is tot, stand
gekomen, maar nu reeds allo scholen
waar de diverse geledingen het er over
eens kunnen worden, ruimte te geven
voor experimenten.
Hij informeert voorts of de inspectie
van de opleidingen voor onderwijzers
eind vorige week de besturen van alle
pedagogische académies heeft meege
deeld dat:
geen ingrijpende wijzigingen in het
onderwijsprogramma zullen worden
toegestaan voordat hierover landelijk
overeenstemming is bereikt;
democratisering en vernieuwing bin
nen het kader van het besluit oplei
ding onderwijzers dient te blijven;
onverkort moet worden vastgehou
den aan de versohdjningsplicht van de
studenten, en
discussies over maatschappelijke en
onderwijskundige zaken buiten school
tijd dienen plaats te vinden.
Dr Van der Lek meent dat door deze
richtlijnen schoolbesturen ,die de hui
dige onvrede met het bestaande kweek-
sohoolonderwijs op een verstandige wij
ze zouden willen opvangen' op onaan
vaardbare wijze in hun mogelijkheden
worden beperkt.
Op 1 januari werden enkele nieuwe
subsidieregelingen ten dienste van de
woningbouw van kracht. Dat is dan
ook hard nodig. Wie wel eens door
de binnenstad dwaalt, ziet hele stra
ten verwaarloosde huizen op de rand
van instorten. Moet je denken
hoe het er van binnen zal uit zien.
Vele huizen zijn eigenlijk al niet
meer te redden. Maar in de prak
tijk is gebleken dat alleen subsidie
wordt gegeven als werkzaamheden
aan deze huizen worden uitgevoerd
door een erkend aannemer. Eigen
bouwers krijgen, naar uit ervaring
is gebleken, deze subsidie niet. In
tegendeel, die mogen de kosten niet
eens in mindering brengen op hun
uitgaven. Nu is het bezit van een
eigen huis een kostbare zaak. Memg
een heeft noodgedwongen, omdat hij
niet in de gelegenheid was een huis
te huren, een huis gekocht, heeft zelf
de handen uit de mouwen gestoken
en is begonnen het huds op te knap
pen. Maar dan begint de ellende pas
goed. Allerlei gemeentelijke, rijks-
en provinciale diensten bemoeien zich
met het wed en wee. Maar de hoofd
zaak is, dat ze hierin een gerede
aanleiding vinden om er geld uit te
halen.
Meestal zijn die oude woningen in
zo'n staat, dat verbetering noodzake
lijk is om het huis enigszins be
woonbaar te maken. Het aanbren
gen van douches en wastafels is
toch geen overbodige luxe. Maar u
vergist zich, u kan zich de moeite
van subsidie aan te vragen bespa
ren. Als eigenbouwer krijgt u die
niet. Integendeel, wanneer u zo vrij
moedig bent verbeteringen aan te
brengen, moet u dlie zelf betalen,
maar u mag wel meer belasting be
talen. zult liet niet geloven, maar
ik spreek uit ervaring. Wanneer zo'n
woning geruime tijd leeg staat tij
dens de werkzaamheden, dan heeft
u recht op teruggave van belasting.
Maar u moet er wel rekening mee
houden dat u er letterlijk en figuur
lijk om moet knokken. B en w van
Middelburg deden om aan teruggave
van teveel betaalde straat- en riole
ringsbelasting te ontkomen beroep
op een getuige die al dood en begra
ven was (zie ambtelijk schrijven 1
maart 1965, W 708).
En tocih heus niet dat dit feit het
college onbekend was. Zo'n getuige
hoeft u heus niet als particulier bij
een rechtbank aan te voeren. Een
gevolg hiervan is, dat dikwijls niet
om teruggave wordt gevraagd. De
gedachten-gang is dan gewoonlijk:
het is vechten tegen de bierkaai.
Er worden praktijken toegepast
waarbij die van de Maffia maar kin
derspel zijn. Als nu de gemeente
raad 152.400 uit wil geven voor
een bouwkundig monster van de
wrakke graanbeurs, dan doet de raad
degenen die nog tevergeefs uitzien
naar een leefbare woning te kort.
Gemeenteraad, kom terug op uw be
sluit, sloop zo spoedig mogelijk dat
onding. Men krijgt dan tenminste
een vrij en onbelemmerd uitzicht op
ons mooie Damplein. Besteed het be
lastinggeld op een verantwoorde wij
ze. De burgerij van Middelburg zal
u dankbaar zijn.
W. P. Vergouwe, bouwvakker.
Middelburg.
Desgevraagd gaf de gemeente
Middelburg het volgende com
mentaar:
Het uitbrengen van de restau
ratienota op 9 juni 1969, waar
in het beleid van het college
van b en w inzake het res
taureren (behouden) van de ve
le oude panden in de binnen
stad wordt omschreven, mag
er een bewijs van zijn, dat aan
dit punt de nodige aandacht
wordt geschonken. Het is niet
bij de nota gebleven. Diverse
maatregelen zijn al getroffen.
Een van de resultaten daar
van is bijvoorbeeld te vinden
m de Spanjaardstraat waar
flink wordt gerestaureerd. Dat
is het begin.
De oude en nieuwe premie
regeling voor het verbeteren
van woningen maakt geen on
derscheid tussen het zelf uit
voeren van verbeteringswerk
zaamheden of het door een
aannemer laten verrichten van
deze werkzaamheden. In het
jaar 1967 is van deze regel af
geweken ter bestrijding van de
werkloosheid. Voor door een
aannemer uitgevoerde verbete
ringswerkzaamheden kon toen
een hoger subsidie worden ver
kregen.
Het ligt anders bij een pand,
dat voorkomt op de monumen
tenlijst. Bij wijziging van der
gelijke percelen moet aan be
paalde voorwaarden vei':--
worden. In verband mepcl
verlenen van subsidie voo-tl
restauratie van monuni;r> 1
worden rijk. provincies',
meente daarbij betrokken.
Niet dus om er aan t- 1
dienen. Bij het doorlopen t:-!
voor niet ingewijden wedrtI
wat ingewikkelde procedi-aI
bij het verkrijgen van ra'. I
ratiesubsi-dies geeft ij
nieuwe restauraüeafdeünj
gemeentewerken graag rt'-.'
geleiding.
In november 1964 deeld>
heer Vergouwe mede, dat Vi
huis Gortstraat 42 sinds 'Ai
1964 leegstond. In vel$J
daarmede vroeg hij venr&l
ring van de aanslag nx"v
toegestane bedrag. Direr. j 1,-Y-
afloop van het desbetreö^J?"
belastingjaar namelijk oc< V,™
januari 1965 wart W
verleend over 8 maanden 2
maand april 1964 kon nietJ
den meegerekend, omdat «IJK!,,
de vorige bewoner ran
pand aan de afdeling fcj Fï
king was opgegeven, d--
op 6 april 1964 het pandt
verlaten. Dat die verinM
woner inmiddels was ovt'W Dr
doet minder ter zake. Ovrr- lei
al dan niet meerekenen nji la
maand april heeft de pe
gouwe een briefje geschrsi wc
en door het college van bvo
w is daarop geantwoord tra
Middelburg is een stad
aan monumenten. Na d=
log zijn vele ir
stadhuis, Abdij,
doelen) g<*■-
er in bela
gedragen
woningen gebouwd woife"
de ruini 500 p-~
in Middelburg
Het blijkt dat i
rolverdeling do
rond ,Vaandelvl
houden. De heer V.
middels zelf ook ir
men. Zo kan het
worden, die echt
heid de lezers f
Enfin, dat is i
PPR en liaar j
schrijvers.
Wat beweegt 1
.aanvoerder' al
stellen op wier
gen van cle KVP i
werkt zo lekker op
ken zij misschien, maar ze wnii!
daarbij dan tocli, dat de kiezen; B
want die bezien de feiten. Worfel
misschien bewogen om dotr i
draaiing van de"feiten en tel
wijken van de harde waartaj
KVP en haar voorzitter in eenki
daglicht te stellen? Ze zullen
(Van onze correspondent in Madrid)
W{
haarproblemen?
droog en dor haar?
lavona crèmebehande
ling va 150
voor meerdere
behandelingen
vet haar?
lavona tegen vet haar
2.40 voor 2 behandelingen
slap en fijn haar?
lavona haarhersteller
va. 155 voor
meerdere behandelingen
vlug uit model?
lavona haarversteviger
va-050
kent u hetere?
hebben een belangrijke vooruitgang
bereikt in de onderhandelingen met
de Europees Economische Gemeenschap.
Maar Europa is een breder begrip dan
hetgeen de verdeling, waaraan wij sinds
de laatste wereldoorlog gewoon zijn, doet
denken. Onze contacten met de naties van
het oosten vermeerderen. Wij onderhouden
reeds consulaire- en handelsbetrekkingen
met Roemenië, Polen en Hongarije, landen
waarmee wij in de loop der geschiedenis
altijd goede betrekkingen hebben onder
houden en aan wier isolatie wij niet kun
nen bijdragen'.
Dit korte paragraafje ging bijna verloren in de
twintig minuten lange rede van generaal Franco,
die onder het mom van een nieuwjaarsboodschap
een soort politieke biecht van het nieuwe kabinet
betekende. Niettemin waren het historische woor
den in de mond van dezelfde generalissimo, die
dertig jaren tevoren een burgeroorlog tegen een
rode republiek had gevoerd onder de naam van
.kruistocht tegen het communisme' en die sinds
dien van het militante anti-communisme het credo
van zijn regime had gemaakt. Het was ongetwij
feld de eerste maal dat generaal Franco in zijn
traditionele rede op de drempel van het nieuwe
jaar prijzende woorden over communistische lan
den uitsprak. In Madrid wordt een historisch
tijdperk besloten en probeert men hoopvol nieuwe
deuren naar het oosten te openen.
Deze baanbrekende diplomatie, die echter in de
Spaanse berichtgeving angstvallig werd ge
kleineerd om een frontale botsing met de oude
heilige huisjes te vermijden, begon in 1967 met
de uitwisseling van consuls-generaal tussen Ma-
dird en Boekarest, hoofdstad van- het weinig
orthodoxe Roemenië. Maar eind 1969 volgden twee
soortgelijke overeenkomsten met staten die wel
degelijk aan de orthodoxe leiband van Moskou
lopen en zelfs meededen aan de aanval op Tsje-
choslowakije: Polen in september en Hongarije
in december. Men verwacht in de komende maan
den diplomatieke betrekkingen op consulair ni
veau rnet Praag en Sofia, terwijl de Roemeense
vertegenwoordiging in Madrid misschien nog dit
jaar tot de rang van ambassade zal worden ver
heven. Op de achtergrond, maar reeds in zicht,
staan overeenkomsten met Joegoslavië en Sow-
jet-Rusland.
De spectaculaire klap op deze diplomatieke vuur
pijl was het gesprek van enkele uren, dat Spanjes
nieuwe minister van buitenlandse zaken, Don
Gregorio Lopez Bravo, op 26 december voerde
met de vice-voorzitter van buitenlandse zaken
Cowalief van de Sowjet-Unie, tijdens een on
voorziene tussenlanding te Moskou op weg naar
de Philippijnen. Weinige dagen voordien had senor
Lopez Bravo in Madrid verklaard: ,Men kan niet
half Europa negeren. Ik geloof dat de landen van
de Comecon onze uitvoer goede uitbreidingsmo
gelijkheden bieden'
Spanje heeft goede redenen om de betrekkin
gen met de landen achter het ijzeren gor
dijn te normaliseren. Men zoekt nieuwe export
markten en het is voor Madrid ongetwijfeld een
voudiger te onderhandelen met de autoritaire
en streng gecentraliseerde communisten, dan
met Westeuropeanen en hun ingewikkelde rug
gespraak en onderlinge compromissen. Hoewel de
handel met het oosten in verhouding weinig is
vergeleken bij de handel met de EEG (2,5 pro
cent tegenover 35 procent van het geheel) stijgl
het volume van het wederzijdse verkeer de laat
ste jaren toch sterk en bedraagt dit nu rond do
120 miljoen dollar pe rajar. Een ander interessant
feit is dat de Russische burgervloot nu niet meei
in Gibraltar, maar in de Spaanse havens (voor
namelijk Tenerife) bunkert, hetgeen bij 600 sche
pen per seizoen ook goed opbrengt. En een grap
pig, maar daarom niet minder veelzeggend de
tail was dat generaal Franco's schoonzoon, de
prominente chirurg Martinez Bordiu, onlangs de
meest vooraanstaande deskundige van Moskou
uitnodigde om in Madrid gezamenlijk een ruil-
hartoperatie op een proefdier uit te voeren.
Maar ook op politiek gebied kan Madrid van een
en ander voordeel trekken. Emilio Romero, de
hoofdredacteur, parlementariër en vertrouweling
die het eerste bericht over het gesprek ran Lopez
Bravo te Moskou publiceerde, schreef dat de voor
naamste thema's waren: de Europese veiligheids
conferentie die het Warschau-Pact heeft voorge
steld, de crisis in het Midden-Oosten en de toe
stand in de Middellandse Zee, Vietnam, en de Rus-
sisch-Chinese verhoudingen. Let wel dat dit pro
blemen zijn die niet direct de Spaans-Russische
betrekkingen raken, maar daarentegen het da
gelijkse zorgenpakket vormen voor het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse zaken. Het
zelfde ministerie to Washington, waar op de ko
menden tweede februari weer Amerikaanse en
Spaanse onderhandelaars bijeen zullen komen om
te spreken over de verlenging van liet Spaans-
Amerikaanse bijstandspact. het gebruik door de
VS van militaire bases in Spanje, en de overeen
komstige hulpverlening van Washington aan Ma
drid.
Juist over deze onderhandelingen verklaarde de
Spaanse minister begin december: ,Als het Spaans-
Amerikaanse verband niet wordt vernieuwd, dan
zal men dit kunnen uitleggen als een stap op de
weg naai- de neutralisering van Spanje, hetgeen
ongetwijfeld het politieke evenwicht in Zuid-
Europa en in de Middellandse Zee zal ontwrich
ten'. Eind december sprak deze minister over het
evenwicht to de Middellandse Zee met de diplo
maten van Moskou; men kan veilig aannemen
dat een goed verstaander in Washington met
een half woord voldoende heeft. Geen wonder dat
Emilio Romero zijn onthullingen beëindigde mei
de opmerking dat een succes van minister Lopez
Bravo in Moskou, Spanjes troeven voor de yn
derhandelingen met .andere landen' zal verster
ken.
ATaituurlijk is het herster van normale betrek-
IN kingen tussen Spanje en de Sowjet-Unle ook
weer niet op slag kinderspel geworden en zal
men nog heel wat moeilijkheden uit de weg
moeten ruimen. Een ,oud zeer' dat hierbij een
belangrijke rol zal spelen en dat dooi- Emilio
Romero zelf op de eerste plaats werd genoemd,
is de kwestie van het Spaanse goud. Deze ge
schiedenis is als volgt. Op 13 decmber 1936
ontving Juan Negrin, minister van financiën van
de rode republiek, het volgende decreet van de
president. ,De ongewone toestand waarin het
land verkeert tengevolge van de militaire op
stand, maakt het raadzaam dat de regering,
die voorzorgsmaatregelen neemt die zij nodig
acht om de reserves van de bank van Spanje in
veiligheid te brengen- De aard van deze maat
regel en de reden waarom men hiertoe overgaat
eisen dat dit deoreet geheim blijft. Op grond van
deze overwegingen, in overeenstemming met de
ministerraad en op voorstel van de minister van
financiën, geef ik de volgende geheime opdracht.
De minister van financiën wordt bevoegd om
het bevel te geven, dat het goud, zilver en
nieuwe biljetten die zich op dat moment in de
bank van Spanje bevinden, overgebracht worden
naar de plaats die hij het veiligst acht. De rege
ring zal te zijner tijd het parlement over dit de
oreet inlichten.'
Terwijl Franco oprukte naar Madrid, gaf Ne
grin reeds de volgende ochtend het bevel om te
beginnen niet het vervoer van de staatsschat
naar de militaire haven van Cartagena; zwaar
bewapende konvooien waren daar mee bezig tot
10 oktober. Op 10 januari 1937 verlieten drie
Russische schepen de Spaanse haven: de torpe-
lobootjagers ,Kine' en ,Nevek 'en het vracht
schip .Worgoles'. Zij vervoerden vier 'kassiers
van de bank van Spanje en 550 miljoen gram
goud. Niemand behalve de kapitein van een der
jagers wist waar het kleine konvooi naar toe
Kruiste en pas toen dertig agenten van de Rus
sische geheime militaire dienst begonnen waren
met het lossen van het goud hoorden de Spaanse
kassiers dat zij zich in Odessa bevonden. Vijf
dagen later kwamen zij per trein aan in Mos
kou, waar zij in de kille kluizen van de Sowjet-
Russische staatsbank negentig dagen en nachten
doorbrachten met het tellen van duizenden goud
staven. Met het afteLlen van de laatste baar goud
tekenden zij ook hun eigen doodvonnis: de opera
tie moest geheim blijven en nooit keerden zij
naar Spanje terug. Men verhaalt dat er na de
aankomst van het Spaanse goud een briljant
feest plaatsvond in het Kremlin, waar Stalin
onder algemene hilariteit de volgende toast uit
bracht: Zowaar als de Spanjaarden nooit hun ei
gen oren kunnen zien, zo zien zij ook dit goud
niet meer terug!', en voor eenmaal heeft de histo
rie de rode tsaar gelijk gegeven.
Het enige dat Madrid tot nu toe van haar
schat teruggezien heeft Is een kwitantie ge
dateerd februari 1937, waarbij de Russische
staatsbank erkent het goud als deposito te heb'
ben ontvangen.
Deze kwitantie werd op 15 november 1956 door
een berouwvolle Juan Negrin op zijn sterfbed
overhandigd aan de Spaanse ambassadeur lm Pa
rijs. Maar daarmee had men nog geen gram goud
terug, want de navraag, die via derden to Moskou
plaatsvond ontving als enig antwoord de monde
linge verklaring: .Deze Spaanse staatsgelden zijn
allang door de' republikeinse regering opgemaakt
als betaling voor de diensten die wij haar tij
dens de burgeroorlog hebben verleend'. De juiste
omvang en waarde van dfe .dienst' zijn echter
noo;t met documenten gestaafd. Dit zal zeker
een van de eerste punten zijn op de agenda
van toekomstige onderhandelingen tussen Mos
kou en Madrid. Per slot van rekening is de
schat <lie Juan Negrin naar Moskou ,im veilig
heid' liet brengen, door de huidige goudkoers
rond de 55 miljard peseta's ofwel 2.750.000.000
gulden waard.
LEZERS SCHRII1 i
moeten beseffen dat .de min vanaf
uithangen' en ,de naakte wait punt c
heid ontkennen' echt geen mi» waarde
zijn om blijvend overeind te bg met di
staan. Ze zien maar daar In de I burg.
waat alle ontevreden .artiesta'l sagien
menkomen. Maar ik wil Utah laatste
duidelijk wijzen dat het S. ras
feit er is en blijft dat de te:' punt i
Voorde aan zijn door handtö" eveneei
bekrachtigde pl ichten tegen»! aan hel
KVP ten volle heeft verzaakt.S
alleyn omdat hij persooonlijka
dat hem niet genoeg eer is e r
daan. Wat echter te deals'
iemand die zijn jasje naar J
hangt en die zijn zogenaaitó;
ciipes verloochent als Hij meall K0ÜDI
recht te zijn aangedaan zaterdaj
Zo iemand kan de vuurpte: dekerke
doorstaan en is te licht: is;-- snel de
Zingsraad heeft hem gewoons Twee v.
bevonden om de eerste wet'- hierbij t
op de lijst voor de staten ven echt
Daarom werd hij tweede. (tóJ stuurd v
aan kan de overdreven bew.-~- bleef tol
door zijn huidige volgelinge: «hiurder
afdoen; het wekt alleen dean dames u
op! Nu geeft men heerlijk tfeen jong
he or Lockefeer, die in overlreji ter plaa
gerechtvaardigde en begrijp#' kmg,
stemming om zo'n af te keitej
ding als die van de heer
Voorde enige sterke uitdniM
heeft gebruikt, tegenover e
slaggever. Alsof de PPR«;I
niet doet! Lees daartoe
het pas verschenen ingezosi»jB^HJ
loei van de heer Van de
Hij speelt daardoor wel ninii
met de heer Lockefeer. Hetsjjf
dingsmanoeuvres om de wart*
verdoezelen, die hen te hard i
de heer Van de Voorde efl»'«
klaart dat de heer Locke'ai
geschikte gs-er zou zijn, M.
echter dat hij dt «om-
spreekt hij echter tegen bek'
in. Wij weten echter wel g «uta
aan deze bekwame en actievec mg voor
flg-uw in oase KVP Wf 5«
heeft in het verleden boveiw hMce Pri
wezen dat hij klappen ten
ren en dat deze zelfs louteren Jjigncone
nen werken. Hij h-eeeft dasni^ïjjjj
ter ook bewezen een man ie-
wie principes sterker zijn
teld dan bij de heer Van o-i
Hij kan wel scherp echiWfiï;n£aus
men kan het niet ieder
maken en bovendien wortn-.»
politiek dc broodjes niet
13.45 ir
e u.- ooujtra me. -■
bakken hé PPR. Als h(j daeJfK* g8
zijn verontwaardiging '"f Szierikz!
lucht geeft, moge do heer» wd
Voorde weten dat hij de sw*
is van zeer velen, die in
tot enige beoordeling bev^
Ach, kom, de schoen ziU"-;:._
niet gebonden PPR! Glijd"j
al long in wezen geen Kvrt--
gedaante zien. Het verdwfc.
oen heleboel. Het is een F'
cratische recht uw eigen F
kiezen, maar het is
om eerst te willen Prot*VL
je op een KVP-lijst kunï-
deze daarna snel te la'-aGOES
uw geluk elders te z0?|ie?filacht aim
motief dat de KVP jMf®DELl
tlek enz u niet aanswnt to«wenl(
hij dan toch enkele ^.(TERxel
ook niet Smoesjes, alk-- geWfa r
jes en om de feiten h-;en.-7; VLISSIXi
Voor het politieke spel i i'. Wie het*lr
een spel van principes,
zet geen zoden aan de m
ook zij, wij trekken in eeai-,
scheidenheid, wat de oi-,
provincie als ook de
ke geledingen betreft
en storen ons niet a«n
lentrawen en de sentiment"
rende uitingen van de nu
dame lieden van de PPR
C. STEENBAKÖ* J
2e secr. Kring MiddtU®
OfCAVtH
,DtZB au
ttC.Vll!