PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Stopzetting militaire operaties gevraagd
BIAFRANEN HEBBEN GECAPITULEERD
Stroom aanbiedingen
voor voedselhulp
Werkplaatsen op Walcheren zoeken
na de fusie nieuwe markten'
Regering
trekt 3
min uit
Weer onzekerheid
over ministerspost
Alibi's
Zwaardere boetes
voor de meer
bemiddelde Belgen
Vandaag
in de
krant...
Benoeming Grapperhaus leek zeker
RUIMTETEKORT
IS EEN REM
OP EXPANSIE
Groei
213e jaargang no. 10
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISS1NGSE, GOES E, BRES KENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
I. 3508. tiv. 01186-58
onn.prlj» 5,05 pir mama, o! 15,00 per kwartaal, franco pet po:t ƒ16,00 per kwartaal. Locs» nuramora
idv. 6248). Coca, Crola Markt 2. tal. 6140 (b i 9 rad, 7853, adv 5213). Ooslburg, tal. 2395. Tcmeuren. 1
dalingen 2I£ x taaier. Alle Adverlenlicprijren exclualal 4 blw. Giro 359300, Provinciale Zeeuv
Dinsdag 13 januari 1970
Driftig casco
geënterd...
pagina 2
Ws,
Voor hulpverlening
aan Biafra
DEN HAAG (ANP) De Nederlandse
regering heeft de regering van Kame
roen meegedeeld te zullen bijdragen tot
de verzorging van eventuele vluchtelin
gen uit Biafra in Kameroen en bij de
regering van Nigeria stappen gedaan 0111
de voedselvoorziening van de bevolking
zo snel mogelijk weer op gang te bren
gen en alles te doen voor de bescher
ming van de bevolking in het door de
oorlog getroffen gebied.
De minister van buitenlandse zaken,
mr. Luns, heeft dit maandagochtend de
ministerraad meegedeeld naar aanlei
ding van de recente, ontwikkeling van
de oorlog in Nigeria. De Nederlandse
regering legt, blijkens een maandag uit
geven mededeling ook contact met de
secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Thant, en met de regening van
Nigeria om te proberen dat het aantal
buitenlandse waarnemers in het oorlogs
gebied wordt uitgebreid.
De regering heeft voorts een bedrag
van drie miljoen gulden ter beschik
king gesteld ten behoeve van de
hulpverlening via de Joint Church
Aid en het Rode Kruis! aldus de
bekendmaking.
BRUSSEL (ANP) De Belgische
regering heeft deze week een
wetsontwerp goedgekeurd om
boets op overtredingen en bij mis
drijven te laten vnriëren naar de
stand van het inkomen van de
schuldige.
Alle Belgen zijn gelijk voor de
wet, en daarom gaat het niet aan
dat de ene Belg met een glimlach
een boete kan betalen die voor een
ander een zware straf vormt, al
dus de redenering.
Het is de bedoeling dat de boete
bedragen die nu gelden, ongewij
zigd blijven, doch dat de vechter
aan de hand van het inkomen van
de veroordeelde een vermenigvul
digingscoëfficiënt toepast.
Man verduisterde
30.000 gulden
VENLO (GPD) Blijkens een onder
zoek van de rijksrecherche heeft de 25-
jarige A. N. uit Venlo, die eind novem
ber niet de noorderzon vertrok en vo
rige week werd gearresteerd, ongeveer
dertigduizend gulden verduisterd. Als
schryver in tjjdeljjke dienst bij de Ven-
lose vreemdelingenpolitie, hield lm de
waarborgsommen achter die 60 buiten
landse gastarbeiders hij aankomst in
venlo op het. politiebureau hadden ge
stort Deze bedragen, variërend van 400
tot 580 gulden, had verdachte niet ge
registreerd.
De fraude kwam aan het licht nadat
A. N. wegens ongeschiktheid ontslag
was aangezegd en de onder zijn be
rusting zjjnde bescheiden werden ge
controleerd. Hij vluchtte naar Spanje
en zwierf rond in Marokko en Frank
rijk. Van het verduisterde geld had
A. N. b(j zijn arrestatie niets meer
Casco gepakt
Zo heb je het en zo ben je hei
kwijt (en omgekeerd): Het casco
van het door de KMS gebouwde
Volkswaojenschip is na dagen zoe
ken op uc Noordzee bij de Dog-
gerabank gegrepen... pagina twee.
Verolme
Verolme overweegt op 4 sept. aan
staande af te treden als presi
dent-directeur van zijn concern
(pag. 3).
Gidsen paraat
Dl Zeeland zijn de eerste gediplo
meerde natuurgidsen .beschikbaar'
gekomen. Doel: open ogen kweken
gewone dingen 'die langza
merhand ongewoon dreigen te ra
ken.... pagina vijf.
Zorgen
AMSTERDAM zit in ernstige fi
nanciële zorgen (pag 13)
Nieuws uit Zeeland op pagi
na 2, 4 en 5.
Binnen- en buitenland op pa
gina 1, 3, 7 en 13.
Sport op pagina 9.
Radio en tv op pagina 11.
Beurs en financiën op pagina
(Van onze correspondent)
LIBREVILLE In een dramatische toespraak voor de Biafraanse radio heeft gisteravond generaal-
majoor Philip Effiong, die na het vertrek van generaal Ojoekwoe de leiding over de republiek Biafra
had overgenomen, de capitulatie van de republiek aangekondigd. Uit naam van de menselijkheid
heeft hij er bij de Nigeriaanse leider generaal Gowon op aangedrongen een gevechtspauze te gelasten
terwijl er over een wapenstilstand wordt onderhandeld, om massaal lijden als gevolg van de chaotische
vlucht van miljoenen Biafranen te vermijden.
,Die mensen van het oude bewind die
onderhandelingen en verzoening onmo
gelijk hebben gemaakt', zo zei hij,
.hebben zieh vrijwillig uit. ons midden
teruggetrokken. Elke gedachte aan een
regering in ballingschap wordt door ons
volk afgewezen', aldus Philip Effiong.
,Ik doe een dringend beroep op alle
regeringen zich dringend te beraden
over hulpverlening en over te stappen bij
de federale regering )m die ertoe te
bewegen opdracht te geven tot het sta
ken van alle militaire operaties'
Einde
Op de foto: enkele soldaten van het federale leger van Nigeria.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ver na middernacht verbrak de regeringsvoorlich
tingsdienst het stilzwijgen over de opvolging van minister De Block
op economische zaken. Medegedeeld werd dat geen nadere medede
lingen meer te verwachten waren.
Het feit dat de voordracht van staatssecretaris Grapperhaus gisteravond niet
meer werd bevestigd, betekent dat zijn benoeming toch weer op losse schroeven
blijkt te staan. Er wordt nog steeds rekening mee gehouden dat Grapperhaus
op zijn beurt krachtige eisen heeft gesteld, nadat hij door premier De Jong werd
aangezocht.
Politiek Den Haag speculeert dan ook al weer op opvolging door het KVP-
kamerlid mr Nelissen.
Welke voorwaarde de heer Grapperhaus
aan de aanvaarding van een ministers
portefeuille heeft gesteld wilde hij niet
zeggen, 's Middags had hij vijf kwar-
tier~lang met premier De Jong in diens
ambtswoning aan het Plein 1813 over
zijn aanstaande benoeming zitten pra
ten. Aangenomen werd dat de minister-
pres i'dent li.em toen uitvoerig de bezwa
ren van de fractieleiders van de ARP en
CHU uiteen heeft gezet.
Te eenzijdig
Hst feit dat de benoeming van de op
volger van minister De Block nu al een
week heeft gevergd, komt vooral voor re
kening van de heren Biesheuvel en Mel-
lenia. Hun bezwaren waren niet zo zeer
gericht tegen de kwaliteiten van dr
Grapperhaus als staatssecretaris van
financiën. Ze meenden echter dat voor
de post van economische zaken in de
eerste plaats moest worden gezocht nam
een econoom. De heer Grapperhaus is
r hun oordeel te eenzijdij
aliseerd op het terrein van de belastin
gen. Premier De Jong is echter bij het
polsen van de andere kandidaten die op
het lijstje van KVP-fractieleider drs
Schmelzèr voorkwamen, gestuit op moei-
(Zie slot pag. 7 kol. 6
Vliegtuigongeluk
in Griekenland:
25 doden
ATHENE (RTR) Een Dakota van de
Griekse luchtmacht is gisteren tegen
een top van de berg Kithairon te plet
ter gevlogen; 25 militairen werden daar
bij gedood.
Volgens de bekendmaking in Athene
was liet toestel ingeschakeld bij militaire
oefeningen. Wegens de laaghangende be
wolking zou het zicht ten tijde van het
ongeluk zeer slecht zijn geweest.
Dez® toespraak, waarin generaal-ma
joor Effiong zich bereid" heeft ver
klaard de resolutie van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid, waarin Bia
fra werd opgeroepen zich opnieuw aan
te sluiten bij de federatie Nigeria, on
voorwaardelijk te aanvaarden, betekent
het definitieve einde van de onafhan
kelijkheidsoorlog van Biafra, die thans
meer dan tweeendertig maanden heeft
geduurd en tenminste twee miljoen
slachtoffers heeft veroorzaakt.
Opzienbarend in deze toespraak is dat
generaal Ojoekwoe thans voor het
eerst officieel wordt gedesavoueerd als
de leider van de mislukte onafhanke
lijkheidsbeweging. Hij wordt getypeerd
als ,een element van het oude bewind,
dat onderhandelingen' onmogelijk heeft
gemaakt'. Over zijn verblijfplaats is
nog niets bekend. Wel wordt gemeld
dat hij met een grote hoeveelheid ba
gage en zijn Mercedes statfauto is ver
trokken. in gezelschap van zijn gehele
gezin. In Loesa.lca, de hoofdstad van
Zambia is medegedeeld dat hem asiel
zal worden verleend. Volgens deze me-,
dedeling wordt hij daar vandaag var-
wacht.
Ojoekwoe
Volgens de Zweedse krant ,Afton-
bladet' is Ojoekwoe in een door de
Zweedse piloot graaf Von Rosen be
stuurd vliegtuig naar Libreville, da
hoofdstad van Gabon, uitgeweken.
Von Rosen heeft in het verleden de
Biafraanse luchtmacht georgani
seerd en zelf deelgenomen aan
luchtaanvallen tegen Nigeria.
Officiële kringen m Libreville zei
den maandagavond dat de Biafraan
se leider daar niet was.
Overgangsregering
Generaal-majoor Philip Effiong heeft
een overgangsregering gevormd, die de
wapenstilstand met Nigeria moet be
werkstelligen. Aan het hoofd staat 'ie
opperrechter voor het hoge gerechts
hof van Biafra, Sir Louis Mbanefo; ver
der maken er deel van uit, brigade
generaal P. C. Amaöi, die tijdens het.
november-offensief van Nigeria ernstig
werd gewondluchtmaarschalk J. R.
Eseoloe, de inspecteur-generaal van da
politie; A. I. Okeke, procureur-gene
raal Ementboloe; de minister van voor
lichting, dr I. Eke en de hoogleraar
van de universiteit van
Nsoèkka, prof. End Njoks.
In zijn toespraak wees generaaJ-majoor
Effiong erop dat thans een einde moet
i worden gemaakt aan het onnodig bioed-
I vergieten. Hij riep de bevolking op om
vooral kalm te blijven en niet langer
op de vlucht te slaan. ,Wij moeten op
ae plaats blijven en ophouden met mas
sale verplaatsingen die het lijden en de
verliezen aan levens hebben vergroot'.
Namens zijn regering dankte hij de
buitenlandse regeringen, die Biatra ir
de strijd hebben gesteund. Speciaal
dankte hij de Joint Church Aid' en de
andere hulporganisaties voor de hulp
die zij hebben geleverd ter verlichtin;
van het lijden en de hongersnood. Hi,
deed een beroep op alle regeringen zich
te beraden over de hulpvèrlening.
Zelden is de onmacht van de
mensheid zo beschamend
gedemonstreerd als in de afge
lopen jaren: de wereld heeft
toegezien hoe in een burgeroor-
pr: j log de honger als wapen is ge-
bruikt met als gevolg de dood
van miljoenen. Biafra heeft nu de wa
pens neergelegd, een voorlopige balans
kan worden opgemaakt. Een balans, die
helaas moet beginnen met een westerse
erfenis.
Nigeria is als staat een produkt van
het westen, in het bijzonder van En
geland. De grenzen werden in de kolo
niale periode vastgelegd zonder dat daar
bij rekening werd gehouden met het be
staan van uiteenlopende bevolkingsgroe
pen en stammen. Nigeria is derhalve een
itaat, géén natie. Zoals bij meer Afri
kaanse landen was hier na de dekoloni
satie sprake van een proces, omgekeerd
aan de .normale' gang van zaken, zoals
zich die bijvoorbeeld in het Europa van
de negentiende eeuw heeft afgespeeld. In
Europa was het nationaliteitsbesef bij
diverse volkeren aan
wezig vóórdat er een
staatsvorm was: men
denke aan onderdelen
van de vroegere Oos
tenrijks-Hongaarse
Donaumonarchie. Toen deze volkeren
zelfstandig werden, ging het er om van
uit het nationaliteitsbesef een staat te
vormen. In allerlei Afrikaanse landen
evenwel - Nigeria vooraan - is het pre
cies omgekeerd gegaan. Dat leverde en
levert allerlei moeilijkheden en spannin
gen op: de samenstellende delen hebben
geen gemeenschappelijke cultuur, er is
géén nationaal, maar wel een regionaal
patriottisme, er zijn in de diverse lands
delen ongelijkheden in economische kan
sen - delfstoffen - en er zijn verschillen
in ontwikkelingspeil bij de bevolking. Zo
wordt in vele Afrikaanse landen nog da
gelijks geworsteld met de westerse erfe-
Vliegveld bezet
Gistermiddag werd het officiële bericht
gelanceerd dat het vliegveld Oeli door
de Nigeriaanse federale troepen wa<
zet. Even later vverd dit bericht
Biafraanse zijde tegengesproKcn.
Het vliegveld zou volgens deze laatste
bron nog steeds in handen van Biafra
zijn. De radiotoren van deze landings-
(Zie slot pag. 7 kol. 2)
GAISSACHT, Duitsland: en dit
betekende voor deze twee pechvo
gels het einde van een sledewed
strijd onder houthakkers, welke
over een afstand van 2,5 km werd
gehouden. Een sneenwbergje na
bij de finish zorgde voor het ka
tapult-effect.
THANS .BEDRIJF' MET 350 PERSONEELSLEDEN
MIDDELBURG/VLISSINGEN
De .Werkplaatsen Walche
ren' snakken naar meer ruimte.
Niet alleen is men door de hui
dige omvang van werkzaamhe
den al uit het Jasje' gegroeid,
maar het ruimteprobleem bete
kent ook een rem op nieuwe ac
tiviteiten.
De leiding van de gemeenschap
pelijke regeling, die per 1 janu-
ria is ontstaan, zoals gemeld,
door een samengaan van de
Stichting Werkplaatsen Wal
cheren te Middelburg en de Ge
meentelijke Werkplaats ,De
Brug' te Vlissingen, wil er fi
les' aan doen om de nieuwe mo
gelijkheden, die door deze con
centratie zijn ontstaan te benut
ten. Daarbij wordt op de eerste
plaats gedacht, aan het verkrij
gen van grotere langlopende or
ders, dan tot nu toe in de afzon
derlijke werkplaatsen werden
uitgevoerd. Men wil echter te
gelijkertijd ook het .niveau' van
de produktie opvoeren.
Door de samenvoeging is er een .be
drijf' ontstaan met ongeveer 350
werknemers, terwijl uiteraard ook de
beschikking is verkregen over een
veel grotere verscheidenheid aan ma
chines en andere apparatuur. De di
rectie van de werkplaatsen meent,
overigens niet alleen, dat door de
ze vergrote capaciteit, belangrijke
opdrachtgevers eerder geneigd zullen
zijn contracten af te sluiten, maar
men wil ook zeil .markten verove
ren' voor eigen produkten. Zo heeft
men plannen in de richting van ex
port van artikelen in de houtsec
tor, vooral op meubelgebied.
Ofschoon de werkplaatsen .naar bin
nen' een sociaal aspect hebben, wil
de directie naar buiten toch gewoon
zakelijk te werk 'gaan en daarom
ook de produktie zoals elke an
dere onderneming dat moet doen
zoveel mogelijk afstemmen op de
vraag. Een tegenstelling tot het ge
wone bedrijf wordt wel gevormd door
dat in de werkplaatsen het perso-
-neetsbestamd niet aan de verkregen
opdrachten kan worden aangepast,
maar juist werk moet worden ver
kregen. dat binnen de mogelijkheden
van de werknemers valt.
Het betreft hier namelijk een zoge
naamde aangepaste werkgelegenheid
deel van de overheidszorg
waarbij degenen, die kunnen en wil
len werken dooh door persoonlijke
omstandigheden, zoals aangeboren ge
breken, gevolgen van ziekten en on
gevallen enz, niet tot een normale
werkprestatie in staat zijn, toch aan
bij liun passende arbeid kunnen wor
den geholpen.
Zodra zij daar wel toe in
staat zijn, kunnen de betrokkenen
uiteraard weer naar het gewone be
drijfsleven terug-keren. Het perso
neelsbestand in de werkplaatsen op
Walcheren is in de laatste jaren
sterk gegroeid. In het complex op
het Middelburgse klem industrieter
rein vinden thans rond 180 mensen
werk, de werkplaats aan de Edïson-
weg in Vlissingen telt 100 werkne
mers, de dependance voor geestelijk
zwak begaafden bij .Vijvervreugd',
eveneens in Middelburg, biedt ruim
te aan ongeveer 45 'personen, ter
wijl in de zogenaamde buitenobjec
ten aanleg en onderhoud plant
soenen enz. nog eens zo'n 60 per
sonen hun dagelijkse bezigheid
vinden.
Deze groei is voor een deel veroor
zaakt, doordat steeds grotere groepen
gehandicapten .onder" de wet op de
sociale werkvoorziening (voor 1 ja
nuari de ministeriële regeling GSW)
konden worden gebracht. Probleem
is echter, dat de besdhlkbare accom
modatie niet met het aantal werkne
mers, en dus met liet aantal werk-
objecten, is meegegroeid.
Terwijl men in Middelburg ai
moet woekeren met elke meter
ruimte, is de situatie in Vlissin
gen uitgesproken benard. Zo groot
is hier de ruimtenood, dat zelfs
delen van het kleedlokaal, en de
kantine tot produktieruimten
moesten worden ingericht terwijl
de gangen als magazijnen dienst
moeten doen. Ook de eigenlijke
werkplaatsen in Vlissingen. voor
een deel trouwens al afgekeurd,
zijn letterlijk volgepakt met ma
chines en materialen. Het pro
bleem wordt nog verergerd, om
dat de zo verschillende aard van
de uit te voeren opdrachten steeds
om een grote .speelruimte' vraagt.
Ofschoon kan worden gesproken van
een globale verdeling van het werk.
Middelburg heeft zich vooral ge
specialiseerd in de elektrotechnische
richting, terwijl Vlissingen zijn be
langrijkste activiteiten vindt in de
meiaal- en houtsector, heeft men
toc.h nog te maken met een zeer
groot aantal uiteenlopende produk
ten en wei-kzaamheden. Zo houdt
men zich in de Middelburgse werk
plaats bezig met de fabricage van
schakelpanelen voor campings, mas
kers voor landbouwbesproehng tot
'opende banden voor aardappelrooi-
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
ftandijn
Het westen zelf houdt zich officieel
buiten deze worsteling, het acht zich
niet langer meer verantwoordelijk. De
Organisatie van Afrikaanse Eenheid
heeft immers nadrukkelijk gekozen voor
handhaving van de bestaande grenzen,
gekozen derhalve voor een ontwikkeling
van een nieuw nationaal besef binnen
ethnisch kunstmatige staatsgrenzen. Dat
leidt er tevens toe. dat geen Afrikaans
land buitenstaanders wenst toe te staan
om zich met de interne conflicten van
welk land ook te bemoeien: zij zijn bang
voor afscheidingsbewegingen en willen
tegen elke prijs hun staatsgrenzen
handhaven. Men wil pogen een nieuw na
tionaliteitsgevoel te creëren: de staat
moet natie worden. In Azië ziet men de
zelfde verschijnselen. Zo moge naar bui
ten India de indruk wekken, dat het
een homogene staat is, in feite is het
regionalisme er heel sterk en kost het
grote moeite om separaLisme tegen te
gaan. En wat Indonesië betreft: menig
Nederlands journalist heeft van Soe-
karno het verhaal moeten aanhoren, dat
juist Nederland de eenheidsconceptie bij
de Indonesiërs tot stand heeft gebracht,
al was het alleen maar door de kaart
van Nederlands Oost-Indië te gebrui
ken bij de aardrijkskundeles op de in
heemse scholen. -
Nigeria vooral is het voorbeeld van een
westerse erfenis met alle gevolgen
vandien voor de binnenlandse situatie,
met alle gevolgen ook voor de buiten
landse houding inzake de nu vrijwel be
ëindigde burgeroorlog. De Afrikaanse
landen maakten een ieder duidelijk, die
het maar wilde horen, dat zij zelf deze
zaak wensten op te lossen zonder inmen
ging van het westen. Een aantal Aziati
sche en Zuidamerikaanse staten steun
den dit standpunt, zodat in de Verenigde
Naties een Afro-Aziatisch blok ontstond,
dat geen inmenging van de volkerenor
ganisatie wenste. In het algemeen had
den de westerse landen daar ook wel
'rede mee - zij het een zéér onzalige
vrede - en wel om allerlei oorzaken. En
geland bijvoorbeeld had aan de wieg van
Nigeria gestaan en voelde er niets voor
te bevorderen, dat deze staat in allerlei
onderdelen uiteen zou vallen: als Biafra
zou hebben gewonnen zou een verdere
afscheiding onvermijdelijk zijn geweest.
Bovendien had het economische belan
gen bij een sterke Nigeriaanse federatie.
In het algemeen waren de westelijke lan
den er bijzonder huiverig voor zich met
het Bïafra-eonflict te bemoeien: één
Vietnam is al genoeg. Zo was er eigen-
'nk niemand te vinden bij de Verenigde
Naties, bereid initiatieven te nemen tot
oi:tipi-p interventie. Eén van de
weinigen, die tijdens de jongste alge
mene vergadering over deze kwestie
sprak, was uitgerekend minister Luns.
Hij kreeg onmiddellijk repliek van Nige
riaanse kant: .De Biafranen zijn in op
stand tegen hun eigen land' zei de Nige
riaanse minister van buitenlandse zaken.
En hij waarschuwde tegen steun aan de
opstandelingen .dat zou een vorm van
neo-kolonialisme zijn. waaraan Zweden.
Canada. Frankrijk. Portugal. België.
Rhodesïë en Zuid-Afrika nu al mee
deden. De hele repliek was een duide
lijke waarschuwing aan de westerse we
reld: .Bemoei u er niet mee. de hele der
de wereld zal zich tegen u keren'.
Zo keek de politieke wereld passief toe
hoe een volk werd uitgeroeid, deed
er niets aan, dat wapens werden gele
verd en ging met tot actie over toen de
honger als uitputtingswapen werd toe
gepast. Particulieren moesten het maar
doen. Onlangs heeft de internationale
commissie van juristen - een groep, ze
telend in Genève en altijd scherp rap
porterend als zij overtredingen van men
senrechten signaleert - de categorieën
aangewezen, die actuele verantwoorde
lijkheid dragen voor de ondragelijke om
vang van dit conflict. In de eerste plaats
de strijdende partijen aan beide kanten:
zij hebben geen ernst gemaakt bij het
zoeken naar een vreedzame oplossing,
maar integendeel een wrede striid voort
gezet, daarbij de Haagse en Geneefse
conventies met de voeten getreden. In
de tweede plaats zijn al die staten ver
antwoordelijk, die op de een of andere
wijze er toe hebben bijgedragen dat deze
oorlog kon worden voortgezet (wapenle-
"°ranties). Voorts is hier de groep Afri-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
