PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DR GRAPPERHAUS MAAKT DE
BESTE KANS
Mist en gladheid maakten van
Oudenrijn groot auto-kerkhof
Werkgelegenheid in Zeeland verzekerd
De Block
en de hui
Vandaag
in de
krant...
ONBEKENDE
MINERALEN
OP DE MAAN
Ziekte bemoeilijkt
postbestelling
w
VOORZITTER KAMER VAN KOOPHANDEL C. KAMMERAAD:
213e jaargang-no. G
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 8 januari 1970
Wil. o.n d» CV ProvIncKK Znuwii Courant: f. v. d. Veld». P. B. den Boer on W. de Pt. Kr. Hoofdrad.: G. A. de Kok. Abonn.prijs 5.05 per me. nd, ot 15.00 per Kwi
ilr. 56-60. KI. 5144 fb g g red. 3508, edv. 01186-584. eip. 2751) Middelburg, Mukl 51. tel. 7651 (b s 9 «d. 2078/3169. edv. 6248). Coei, Grote Merkt 2. KI. 6140
3346. idm. KI 2094 Advertentieprijs 40 cent per mm. Minimumprijs per edvertentie t 6.—. Ingesondm mededelingen 21/. x Krief. Alle Adver tenliepn
renco per port f 16.00 per kwerleel.
I. 7853. adv S213). Oostburg, tel. 3
[lusret 4 blw. Giro 359300.
25 cent Incl. 4 94 blw)
MINISTER WITTEVEEN PER FRIENDSHIP NAAR HUIS
Regiefout: gasten
koningin door
forse sneeuwbrij
AMSTERDAM ANP) Koningin Ju
liana en prins Barnhaii'd hebben woens
dag in het paleis op die Daun weer hun
traditionele meuwjaarsreceptue voor de
bij het Nederlandse hof geaccrediteerde
buitenlandse vertegeniwooirdiiigers gehou
den. Terwijl personeel van de stadsrei
niging door een nniisrorstanid nog dmk
paar tegen kwant voor elf bij het pa
les, waair een erewacht van de konink-
fcjke marechaussee stond opgesteld.
Voorzichtig de plassen mijdend stapte
de koningin uit de hofauto en ging over
de rode loper het paters biuiinen. Door
dat men bij de reinigingsdienst te laat
over de receptie werd Ingelicht kon pas
rond tien uur, -toen de eerste au to's niet
diplomaten a-1 arriveerden, met het
snftfltuvii'ii'umen worden begonnen,
gevolg van deze regiefout" moesten
schillende gasten dooi' de sneeuwbrij
huil weg naar het trottoir zoeken.
de koningin wordt door
dc sneeuw geholpen
Onder: hef. arriveren van enkele
gasten. terwijl de reinigingsdienst
in actie komt.
Handtekeningen
DERTIENHONDERD inwoners
van Goes hebben hun handteke
ning gezet onder het adres voor
de benoeming van mr F. G. A.
Huber tot burgemeester van het
heringedeelde Goes. (Pag. 2).
Celibaat
OP HET pastoraal concilie ln
Noordwijkerhout is een dringend
beroep gedaan om de bisschoppen
om liet verplichte celibaat af te
schaffen. De ln Septuagint ver
enigde priesters hebben verklaard
het besluit der bisschoppen niet
te zullen afwacljlen(pagina 9)
Binnen -en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3 en 9.
Zeeuws nieuws: pag. 2, 4, 5
en 7.
Sport: pag. 11.
Radio-tv: pag. 13.,
Financieel nieuwspag. 15.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ministeer Witteveen van financiën keert vanmiddag
per regerings-Friendship in ons land terug om met premier De Jong
de kandidatuur van zijn rechterhand op het departement, staatssecre
taris dr Grapperhaus, voor het ministerschap van economische za
ken te bespreken. Gisteravond leek het zo goed als zeker dat de heer
Grapperhaus minister De Block zal opvolgen. Hoewel minister Witte
veen eerst de opvolging van zijn staatssecretaris zal willen regelen,
wordt niet verwacht dat hij zich tegen de benoeming van de heer
Grapeprhaus op economische zaken zal verzetten.
M"'
Het overleg over de opvolging van mi
nister De Block stagneerde gisteren
aanvankelijk, doordat premier De Jong
er niet in slaagde de maandag met va
kantie naar Zuid-Frankrijk vertrokken
dr Witteveen te bereiken. Volgens een
woordvoerder van de regeringsvoorlich
tingsdienst is de heer Witteveen in deze
zaak de centrale figuur en moest op
zijn komst worden gewacht. Eerst na
dat verschillende telegrammen wanen
verzonden en de Franse politie was in
geschakeld, telefoneerde minister Witte
veen gisteravond met Den Haag. Afge
sproken werd dat donderdagmorgen
vroeg een Friendship naar Marseille zou
vertrekken om de bewindsman op te ha
len. Vanmiddag nog zal hij een eerste
onderhoud hebben met de minister-pre
sident.
Kandidaten
Wanneer minister Witteveen onverhoopt
niet akkoord gaat met een benoeming
van dr Graipperhaus de staatssecre
taris zelf schijnt wel voor een mimsters-
portftfeuille te voelen zal premier De
Jong waarschijnlijk terechtkomen bij
de KVP-kamerfractie. Mr Nelissen, vi-
HOUSTON (RTR) In de niaaninon-
sters die de Apollo-11 heeft meegeno
men zijn drie mineralen gevonden die op
aarde niet worden aangetroffen, hebben
geleerden op de maanconfereutie woens
dag meegedeeld.
De nieuwe mineralen zijn in kleine hoe
veelheden gevonden door vërsohèidene
groepen geleerden. Twee ervan zijn ti-
tanlumlioudend. Een is officieel tranqu-
Wet genoemd, naar de Mare Tranquilita-
tis, waar de stenen zijn opgeraapt. Het
lijkt op het zeldzame mineraal pseudo-
broookiet, dat op aarde in lavastromen
wordt gevonden. Het tweede, nog zonder
naam, bestaat uit ijzer, titanium en zir
conium. Van het derde zijn geen bijzon
derheden meegedeeld. De bekendmaking
is gedaan door geleerden van het Max-
Planck-instituut in het Westduitse Hei
delberg.
DEN HAAG (ANP) Naar van de
zijde van PTT wordt medegedeeld,
wordt in verschillende plaatsen van ons
land ten gevolge van ziekte de uitvoe
ring van de postbestelling bedreigd. Ab
normaal hoge ziektepercentages werden
'"'ermiddag gemeld vanuit de postkan-
n Rotterdam, Helmond, Heerlen,
Enschede, Arnhem, Nijmegen en Haar
lem.
Vanzelfsprekend aildus PTT. laat de
postdienst niets onbeproefd om ondanks
dit allies te grote vertraging in de post
bestelling te voorkomen.
LUNS NAAR JORDANIË
AMMAN (RTR) Minister Luns zul
in maart van dit jaar een vierdaags
officieel bezoek brengen aan Jordanië
op uitnodiging van de Jordaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Abdel-Mo-
neim al Rifai, zo is woensdag in Amman
bekendgemaakt. Hij zal op 25 maart in
Amman aankomen.
ce-fraeti'&vaorzitter, gooit in dat geval
hoge ogen, hoewel hij niet erg ge
ïnteresseerd schijnt te zijn. Zegt ook de
heer Nelissen nee, dan ligt een beroep op
de Tilburgse hoogleraar Bosman voor
de hand. Hij i3 al eerder bij een kabi
netsformatie kandidaat voor economi
sche zaken geweest.
Het zoeken naar een opvolger voor
minister De Bloolc gaat in de eerste
plaatst premier De Jong aan. KVP-
fraotieleiider drs Soh.melzer lieeft tot
nu toe niets anders gedaan dan de
minister-president een lijst met ge
schikte partijgenoten voor te leggen.
Gisteren heeft premier De Jong ver
der geen contact met andere gega
digden gehad.
Wanneer de kandidatuur van dr Grap
perhaus wordt gesteund, is het niet uit
gesloten dat het kabinet nog deze week
besluit zijn benoeming aan de koningin
te adviseren. Woordvoerders van de an
dere regeringspartijen hebben al laten
weten tegen de figuur van de heer
Grapperhaus overigens vooral bekend
als belastingspeci aJist weinig be
zwaar te hebben.
Aan minister De Block is gisteren door
de koningin ,op de meest eervolle wijze'
ontslag verleend. De ontslagaanvrage
van staatssecretaris dr» Van Son wordt
nog In beraad gehouden.
•"ij
TOKIO (RTR) De 18.630 ton
metende Liberiaanse tanker So
fia P' bevindt zich ongeveer 600
mijl ten zuidoosten van To Mo in
de Stille Oceaan in ermtige moei
lijkheden. De Britse ertstan
ker .Ferme' heeft dinsdagnacht
de Liberiaan drijvend, aangetrof
fen. Op het achterschip bevonden
zich tien tot twaalf overlevenden.
Eén van de bemanningsleden van
de Sofia. P' heeft geseind dat de
brug bij slecht weer is wegge
slagen en dat alle officieren zijn
gedood. Hoe lang het schip heeft
rondgedreven is niet beleend,
maar volgens de gezagvoerder
van de ,Fernie' kan dat mogelijk
31, uur zijn.
De .Sofia P' was 25 december uit
Bay ton in Texas vertrokken op
weg naar Singapore. Het schip
zou gisteravond Yokohama, aan
doen voor het innemen van brand
stof.
Uit nadere berichten blijkt, dat.
de Sofia P' is gebroken en dat
32 overlevenden van het nog drij
vende achterschip zijn gered door
de ^Pacific Banker'. De kapitein
van de Sofia P' en zes beman
ningsleden worden vermist.
TWEE DODEN EN VERSCHEIDENE GEWONDEN, VEEL AUTO'S VERNIELD
UTRECHT (GPD) Het klaverblad
Oudenrijn was gisteren nagenoeg
de gehele dag moeilijk te passeren
voor bet verkeer. De mist en de
gladheid veroorzaakten op het kla
verblad en in de omgeving ervan
verschillende kettingbotsingen,
waarbij in de loop van de dag twee
doden en verscheidene gewonden
van wie één zeer ernstig wa
ren te betreuren. De rijkspolitie in
het district Utrecht heeft de gehe
le dag al het mobiele materieel op
de weg gehad, en was tot na zons
ondergang volop bezig met de be
geleiding van het verkeer.
Omstreeks half tien gisterochtend deed
zich de eerste ernstige aanrijding voor.
Ter hoogte van het industrieterrein La-
gerweide op de autoweg Amsterdam -
Utrecht ontstond een kettingbotsing,
waarbij ongeveer veertig auto's waren
betrokken. De serie aanrijdingen ont
stond bij een plotselinge mistbank. En
kele auto's remden plotseling voor het
verminderde zicht. Door het gliadde
wegdek begon er een te sltippen, en
sloeg door de middenberm, waarna
achterop komende wagens tegen de
rondtollende auto botsten. Enkele au
to's raakten bij deze aanrijdingen ge-
Zie slot pag. 3 kol. 1
OPTIMISTISCHE
GELUIDEN IN
NIEUWJAARSREDE
GOES Werkgelegenheid
voor de Zeeuwse bevolking is
een zekerheid geworden'. Dat
stelde woensdagmorgen de
voorzitter van de kamer van
koophandel en fabrieken voor
Midden- en Noord-Zeeland, de
heer C. A. Kammeraad tijdens
zijn nieuwjaarsrede voor de ka
mer, die vergaderde in Goes. De
heer Kammeraad voegde aan
zijn conclusie toe, dat voor de
provincie het gevaar van een
stationaire toestand en daar
mee een geestelijke en materiële
achteruitgang thans is af
gewend. Deze uitspraak van de
kamervoorzitter blijkt een gun
stig contrast te vormen met de
bezorgdheid over de mogelijk
heden om de economische ont
wikkeling in Zeeland te continu
eren, waaraan de heer Kamme
raad nog aan het begin van
1969 uiting gaf.
.De definitieve wetsontwerpen voor
de havenschappen zijn ingediend, een
wereldmarkt bestrijkende aluminium-
producent heeft besloten zich hier
te vestigen, de eerste kem-elnergie
centrale op commerciële basis van
ons land is aanbesteed en al in aan
bouw, een unieke waterfabriek is
geopend, een vaste oeververbinding
tussen Zeeuwsch-Vlaanderen enZuid-
Beveland Is in uitzicht gesteld en een
intensieve toeristische propaganda-
actie ter voorbereiding van het Bel
gisch verkeer naar Zuid-Holland is
in voorbereiding.' Aldus de heer
Kammeraad die met deze reeks fei
ten zijn optimistische Uitspraak
schraagde.
Naast deze opgewekte constaterin
gen liet de kamervoorzitter echter
de nodige kritische geduiden horen.
Zo stelde hij, dat de lange weg, die
het wetsontwerp voor liet Haven
schap Vlissingen, dat nu nog het
staatsblad niet lieeft bereikt, heeft
af te leggen, een onbevredigend ge
voel Iaat bestaan.
.Dat lca.n moeilijk gelden als een be
wijs voor de aandacht van de rege
ring voor de ons toebedachte rol',
zo stelde de heer Kammeraad, die aan
deze opmerking overigens toevoeg
de, dat de trage gang van zaken
met het wetsontwerp weinig storend
werkt op de reële ontwikkeling van
het havenschap. 'Een verdienste van
de er bij betrokken bestuurderen'. zo
meende hij.
De heer Kammeraad herinnerde in
dit verband ook aan de bedrijfsad-
viescommissie voor het havenschap.
Met de vorming daarvan heeft cl'e
kamer van koophandel vorige maand
een begin gemaakt.
De kamervoorzitter meende voorts
in hel feit, dat minister Bakker
korteings aan het begrip .Schelde-
bekken' een eigen plaats in het Zee-
liavenbeleid heeft gegeven, een aan
sporing te zien tot "de samensmel
ting van de beide Schelde-haven-
schappen.
Oeververbinding
Naast de weinige waardering, die de
heer Kammeraad bleek te hebben
voor de wijze waarop vorige maand
door een lid van provinciale staten
was gesproken over de kansen op
luchtverontreiniging door de komst
van Pechiney (zie ook elders in dit
blad) bleek de kamervoorzitter ook
te zijn verontrust door de .geruch
ten' over het tracé van de vaste oe
ververbinding over de Westerscliel-
de. .Het lijkt alsof er een mogelijk
heid bestaat dat het tracé nóg ooste
lijker kan komen dan bij Perkpol-
der-Kruiningen. Reeds dit-tracé ver
wekt bij mij twijfel over de recht
vaardiging van de uitgaven voor de
realisatie ervan', zo betoogde de
heer Kammeraad. die verder als zijn
mening verkondigde, dat een functie
van de oeververbinding in het verkeer
tussen de haven- en Industriegebie
den. op de beide Westerschelde-oevers
dlan nog (nauwelijks is te verwachten.
Hij zei het in hoge mate gewenst te
achten, dat de gegevens worden ge
publiceerd waarop de minister van
verkeer en waterstaat zijn tracé-keu-
ze zal baseren. .Waterstaatkundige
redenen tellen zwaar, doch de dooi
de natuur gepresenteerde opgaven,
blijken meer en meer door de tech
niek opgelost te kunnen worden'.
Aldus de kamervoorzitter, die voorts
waarschuwde voor het nemen van
beslissingen op grond van financie
ringsmotieven op korte termijn of
ongeduldigheid. Naar zijln mening
was in de besluitvorming voor de
fcdfltlllK
vaste oeververbinding tot nu toe
nog onvoldoende sprake geweest van
.deugdelijke motivering en overwe
ging.'
Met betrekking tot dé Zeelandbrug,
zei de heer Kammeraad het. jammer
en onnodig* te achten, dat de afge
dwongen onzakelijke Korte afschrij
vingstermijn van deze brug een om-
reëel exploitatiebeeld geeft.' De wel
kome verlaging van de tarieven over
de Haringvlietbrug zou, zo was zijn
overtuiging, het verkeer over de Zee
land-route nog sneller doen toene
men.
T oerisme
De kamervoorzitter zei met. genoe
gen melding te kunnen maken van
wat hij noemde .verbeterde zakelijke
benadering van liet vreemdelingen
verkeer met coördinatie tussen na
tionale en regionale instellingen.' De
heer Kammeraad doelde in dit ver
band op het feit, dat het Nationaal
Bureau voor Toerisme, dat in 1969
de wervende taak van het ANYY
heeft overgenomen, met gevoel voor
de betekenis voor toeristische mark
ten' als één van haar grootste acties
een plan in voorbereiding heeft voor
propaganda in België speciaal ge
richt op Zuid-Nederland. Dit plan
(Zie slot pag. 7 kol. 5
inister Dc Block is afge
treden omdat het kabi
net heeft besloten de nieu
we cao grootmctaal goed te
keuren. Die cao echter is al
leen maar de directe aanlei
ding: het was in brede kring
bekend, dat de heer De Block zich de
laatste t(jd allerminst gelukkig voelde
in zijn ambt en elke welkome aanleiding
zou aangrijpen om heen te gaan. Deze
bewindsman miste namelijk een voor
een minister nogal essentiële eigen
schap: hij zag onvoldoende kans om
zijn beleid goed te presenteren en in
het parlement te verdedigen. Zijn be
togen in de kamer waren weinig boei
end: hij schermde nogal eens met vreem
de uitdrukkingen en beantwoordde juist
die vragen niet of half. die kamerleden
uitgerekend heel belangrijk vonden. De
heer De Block miste kennelijk politiek
gevoel en kon maar niet begrijpen wédr-
om kamerleden zich opwonden over zijn
houding. De oppositie had het dan ook
niet zo moeilijk met hem, zoals herhaal
delijk bleek onder meer tijdens de
prijzendebattende politieke vrienden
van de minister moesten in zulke geval
len nogal eens te hulp komen om het
beleid wat overeind te houden. Overi
gens waren die vrienden zelf ook niet
altijd aardig: nog maar kort geleden
dwongen zij de bewindsman voorna
melijk op politieke gronden tegen zijn
zin een onderzoek te laten instellen naar
fusies en concentraties m het bedrijfs
leven.
Het heeft deze minister vanaf het be
gin niet meegezeten: de formatie-
Biesheuvel stuitte onder meer af
op de weigering van deze antirevolutio
naire formateur om De Block economi
sche zaken te geven, hij vond hem niet
zwaar genoeg voor deze post. De hui
dige minister-president ging wél ak
koord met zijn kandidatuur, maar dat
nam niet weg dat de heer De Block
zijn ministeriële loopbaan begon met de
weinig prettige reputatie ,niet helemaal
geschikt te wezen'. Men moet al van
heel goeden huize komen om die doem
te kunnen wegwerken. Hij heeft er niet
temin hard zijn best voor gedaan: deze
minister werkte van de vroege ochtend
tot de late avond, maar haalde het net
niet. Juist op momenten, waarop een
bekwaam parlementair spel nodig was
men denke aan
zijn schermutselingen
met de oppositie in
de prijzendebatten
faalde hij. Voor een
minister zijn dat fnui
kende ervaringen, fnuikend in dit geval
vooral voor een toch al geschonden re
putatie: op zulke ogenblikken worden
de eventuele goede kanten van een be
leid zonder meer vergeten. We hebben
deze minister ook wel op persconferen
ties meegemaakt en daarbij had hij vaak
dezelfde moeilijkheden als in het parle
ment: versprekingen, een antwoord dat
net aan de kern van de vraag voorbij
ging, een neiging tot geïrriteerdheid, het
werkte allemaal niet mee om de indruk
te wekken dat de heer De Block een
bekwaam minister was. Vermoedelijk is
hjj een briljante hoofdambtenaar ge
weest, maar hij bleek geen man die
politieke verantwoordelijkheid aankon
of daarin groeide. Zo gezien behoeft zijn
vertrek geen verzwakking van het ka
binet-De Jong te zijn.
We hebben echter de indruk, dat de
hier in het kort aangeduide achter
gronden in zekere zin versluierend
werken ten aanzien van de directe aanlei
ding tot het ontslag zelf. Er bestaat thans
immers neiging om te betogen, dat mi
nister De Block nu toch eindelijk zijn
aanleiding heeft gevonden, zo in de
geest van: ,Het is de cao-grootmetaal
geworden, maar het had evengoed de
kwestie-Verolme kunnen zijn'. Daardoor
wordt de motivering, die de heer De
Block heeft gegeven voor zijn ontslag
aanvrage, vrij gemakkelijk over het
hoofd gezien. In dit verband lijkt het
ons goed er op te wijzen, dat de heer
De Block de nu goedgekeurde cao-groot
metaal een duidelijke afwijking vindt.
het beleidspatroon, dat door rege
ring (en SER) is aanvaard ter door
breking van de ïnflatiespiraal. De heer
De Block acht dat daarom zo ernstig,
omdat in het verleden is gebleken, dat
het metaalcontract in belangrijke mats
bepalend is voor de algemene loonont
wikkeling. Inmiddels is naar buiten ge
komen. dat het kabinet het eigenlijk wel
met de opvatting-De Block eens was.
maar vooral heeft willen voorkomen,
dat grote sociale onrust zou ontstaan.
Het is een kwestie geweest van afwegen
van belangen.
Het weinig florissante ministeriële
verleden van de heer De Block
wordt nu allerwege opgehaald: be
grijpelijk en niet onjuist. Maar daarmee
wordt Inderdaad de aandacht afgeleid
van de motivering van de heer De Block,
terwijl zij toch heel plausibel klinkl.
Met andere woorden: de zorgen, voort
vloeiend uit de goedkeuring van de cao-
grootmetaal worden voor het kabinet
echt niet weggenomen door het vertrek
van één minister. Het kabinet-De Jong
staat vermoedelijk een zware periode
te wachten, het moet namelijk proberen
de overige lonen en ae prijzen in de
hand te houden. De heer De Block heeft
nu door weg te gaan duidelijk te kennen
gegeven, dat hij daar geen gat in ziet.
Hij kon wel eens gelijk hebben. Zijn op
volger krijgt het uiterst moeilijk, zoals
trouwens het hele kabinet met het fi-
nancieel-economisch beleid: de cao-
grootmetaal zal er immers onvermijde
lijk toe leiden, dat de druk op de lonen
algemeen toeneemt. De verhoging van
de btw in 1971 zal een zelfde effect heb
ben, de spiraal zal weer verder door
draaien, ondanks alle goede voornemens
regering en SER vorig jaar. Zo ge
zien zou het besluit van de heer De
Block wel eens van grotere politieke
wijsheid kunnen getuigen dan men hem
de afgelopen periode heeft toegedicht
hij ziet de bui hangen. Zijn opvolger mag
wel regenkleding en een zuidwester
meebrengen
