PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ISRAÈL KAAPT VIJF SCHEPEN
ONDER FRANSE OGEN WEG
Uitleenbedrijf neemt hoge vlucht
Israël houdt zich
van de domme
Amerikaans munitieschip
op zee ontploft - 20 doden
OVERWINNING
REGERINGS
PARTIJ
IN JAPAN
GENERAAL PEERS
BEZOEKT MY LAI
BOMAANSLAG
IN DUBLIN
GROTE BRAND
IN UTRECHTSE
OPSLAGPLAATS
VAN GRAAN
OLIEBRAND
IN ENGELAND
Vandaag
in de
krant...
Gesol' met
kinderen is
uitzondering
HONGKONG-GRIEP
IN ENGELAND
BEREIKT PIEK
212e jaargang - no. 304
WAARIN OPGENOMEN DE M IDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
N V B.h, Ml), «n d. C V Provlnda
Jliti.. Walitr. S6-G0. tal. 5144 (b|
i, rad. tal. 3346. adnv tel. 2094
A. da Kok. Abonn.ptlli f 8,05 paf tnaand, ol t 1S,0O
I. 2078/3169, adv. 6248). Goal, Grot* Markt 2, tal.
(max. I resell) 17 et par raial (mio. f 1,85). .Briev
Maandag 29 dec. 1969
Overvaller was
een Damslaper
Pagina 2
KANONNEERBOTEN - NA GEHEIM ZINNIGE TRANSACTIE EN NACHTELIJKE
VLUCHT UIT HAVEN VAN CHER BOURG - OP WEG NAAR HAIFA
CHERBOURG De vijf voor Isra
el gebouwde kanonneerboten, die
echter door het Franse wapenem
bargo niet aan dat. land geleverd
mochten worden, op deze foto nog
In de haven van Cherbourg. Op
eerste kerstdag verlieten de sche
pen onder Noorse vlag de haven.
DOOP JONGSTE
PRINSJES OP
21 FEBRUARI
DEN HAAG (ANP) De RVD heeft
Eaterdagmlddag het ANP desgevraagd
medegedeeld, dat het in het voornemen
ligt om prins Constant!jn en de pas
geboren prins op zaterdag 21 f-"-s
aanstaande in de Domkerk In
ren doop te houden. Ds. H. J. Kater,
Nederlands hervormd predikant in Am
sterdam, en prof. dr. H. Berkhof, hoog
leraar vanwege de Nederlandse hervorm
de kerk bij de rijksuniversiteit in Lei
den, zijn aangezocht om de doopdienst
♦e leïdem.
Prinses Beatrix en prins Claus zijn
zalberdag in het St-Radboudziekenhuis
te Nijmegen bij prinses Margriet en
haar zoon op kraamvisite geweest. Zo
wel de prinses als de jonge prins maak
ten het uitstekend, aldus de RVD.
VOOR TON AAN
SCHILDERIJEN
GESTOLEN
AMSTERDAM (ANP) tTit een wo
ning aan de Churchillaan in Amsfer-
dam-Zuiil zijn vrijdagavond drie kost
bare schilderijen gestolen.
Volgens de eigenaar hadden de kunst
werken een tataile waarde van 115.000.
Het waren twee schilderijen van Van
Gogh, die de grootste waarde vertegen
woordigden. en een doek van Verboom,
dat een waarde heeft van 5.000 De
dieven zijn het huis binnengedrongen
tijdens afwezigheid van de bewoneraf
TOKIO (AFP) De regerende partij
in Japan, do liberaal-democratische,
heeft voor de derde achtereenvolgend*)
keer een overwinning behaald. De socia
listen, voorstanders van afschaffing van
de militaire samenwerking met Ameri
ka, leden een gevoelig verlies. Do Boed
dhistische partij Nichiren-Komoito heeft
haar zcteltal bijna verdubbeld. De enige
linkse partij die winst boekte is de com
munistische. die liaar zeteltal meer dan
verdrievoudigde.
De officiële uitslag:
liberaal-democratische partij 2S8 zetels
aal-democraten 31 (31), communisten
14 (4), onafhankelijken 16 (3).
De opkomst was 68,51 procent. De libe
raal-democratische party van premier
Sato heeft de steun van industrie, kapi
taal en gegoede burgerij. Zij is voor be
stendiging van de militaire samenwer
king met de VS en voor de aanwezig
heid van Amerikaanse troepen in het
land. De onafhankelijken, die ook winst
boekten, steunen de regering doorgaans.
(Van onze correspondent)
PARIJS Het mysterie van de vijf oorlogsbodems of juister ex-oor-
logsbodems, of nog wat juister toekomstige oorlogsbodems, die in de
kerstnacht de Franse haven Cherbourg hebben verlaten en sedertdien
I in de Middellandse Zee zijn gesignaleerd waar ze, wat nu vrijwel vast
staat in de richting van Israël koersen, is officieel nog altijd niet op-
gelost. Maar naar alle waarschijnlijkheid heeft de Israëlische geheime
dienst een nieuw huzarenstukje uitgehaald door onder de ogen van de
Fransen het wapenembargo waardoor aanvankelijk ook die vijf ka
nonneerboten getroffen werden, te ontduiken.
Uit Tel Aviv werd gisteravond al gemeld dat de boten dinsdagavond
in Israël zouden kunnen arriveren. Tussen de Italiaanse eilanden Si
cilië en Sardinië werden, gelijktijdig, ongebruikelijk veel Israëlische
schepen waargenomen.
De Italiaanse televisie meldde gisteravond dat radioberichten waren
opgevangen, afkomstig van de schepen. Uit de berichten werd opge
maakt dat Haifa de bestemming is. De vijf schepen werden op dat
moment geëscorteerd door Israëlische oorlogsschepen en een tank
schip, dat de kanonneerboten waarschijnlijk van brandstof heeft
JERUZALEM Het plot
selinge vertrek op kerst
avond van vijf voor Israë
lische rekening gebouwde
kannoneerboten uit Cher
bourg blijft een mysterie.
Ook -zondagavond hield men
hier vol, dat Israël het be
drag, dat destijds aan de
Franse werf was betaald, te
rug had ontvangen en van de
vaartuigen had afgezien. Zo
werd de zaak althans voor
gesteld door de officiële in
stanties, die bij de oorspron
kelijk uit twaalf boten be
staande order waren betrok
ken.
Maar de openbare mening hier
neemt deze verklaring met een
flinke korrel zout en niemand
zou zich verwonderen als het uit
het oog verloren vijftal vand<
of morgen doodleuk in Haifa
een andere Israëlische haven zou
opduiken als een overtuigend be
wijs, dat het Franse embargo niet
helemaal waterdicht is.
Intussen meldde zondag de Ro
meinse correspondente van een
Israëlisch middagblad dat men
ook in Italië in het duister tast en
dat alle pogingen van de dagbla
den om op de ambassades van Is
raël en Frankrijk in Rome, bij het
hoofdkwartier van NATO in Na
pels of op het Italiaanse ministe
rie van defensie iets naders
weten te komen, schipbreuk heb
ben geleden. Op het NAVO-hoofd-
kwartier werd in antwoord op
desbetreffende vraag te ken
nen gegeven, dat de schepen van
deze organisatie uitsluitend de
gangen nagaan van vijandelijke
vaartuigen', de Italiaanse bladen
maken uit deze verklaring op,
dat de vijf .verdwenen' kannon-
neerboten door de NATO niet als
zodanig worden aangemerkt. In
hun berichtgeving vijzen zij er
verder op, dat NAVO-vlooteenhe-
den eerst dan op zoek naar de bo
ten zouden kunnen gaan, als eeD
of meer NAVO-landen Italië
of Griekenland bijvoorbeeld
dat hadden verzocht. Een derge
lijk verzoek was echter bij het af
zenden van het krantenbericht
door het NAVO-hoofdkwartier in
Italië niet ontvangen.
SAIGON (AFP) De Amerikaanse ge
neraal R. Peers, die zondagmorgen in
Saigon is aangekomen om een onder
zoek in te stellen naar het beweerde
bloedbad van My Lai, heeft tegenover
journalisten verklaard dat hij van plan
is zich naar de plaats te begeven waar
het drama zich heeft afgespeeld. De ge
neraal zei dat hij reeds 39 personen In
verband met de affaire heeft onder
vraagd.
Generaal Peers was vergezeld van twee
burgerlijke rechters, Robert Mc Rate en
Jerome Walsh, beiden tewerk gesteld in
opdracht van de legerstaatssecretaris
Stanley Reser. McFtate zei dat hij
zeer onder de indruk was gekomen van
de ernst en de rechtvaardigheid waarmee
het onderzoek tot nu toe was gevoerd.
voorzien.
De schepen verlieten in de kerstnacht in
alle stilte de haven van Cherbourg. Pas
acht uur later werden de autoriteiten
gewaarschuwd. Die wisten de affaire tot
vrijdagnacht geheim te houden. De Fran
se regering heeft een onderzoek laten in
stellen. Gisteravond verklaarde de Noor
se industrieel Martin Siem, algemeen di
recteur van de Aker-groep, namens de in
Panama geregistreerde .Starboat Oil
Company', dat dit oliebedrijf vijf kanon
neerboten heeft gekocht in Cherbourg.
Siem zei niet meer te kunnen zeggen, om-
dat de internationale verplichtingen van
zijn firma hem dat niet toestaan. Siem
is vertegenwoordiger van de .Starboat
Oil' in Noorwegen. De Aker-groep onder
houdt rechtstreekse handelsbetrekkingen
met Israël en heeft koopvaardijschepen
voor dit land gebouwd, onder meer een
aantal koelschepen voor fruittransport.
tegen die verkoop te hebben. Ook de om
standigheid dat de vijf vaartuigen die nu
dus een carrière als pacifistische han
delsschepen zouden beginnen, niettemin
door de Israëlische mariniers die al enige
weken in Cherbourg logeerden werden
bemand, moet de Franse autoriteiten
toch geen enkele aanwijzing hebben ge
geven. De verdenking tegen de Israëliërs
werd, volgens de officiële lezing in Parijs,
daarom des te groter toen zaterdag de
Noorse regering liet weten dat de maat
schappij die de vijf boten van de Franse
werf had gekocht, in Noorwegen op geen
(Zie slot pag. 3 kol, 4)
Noorse vlag
De Noorse regering heeft ontstemd
gereageerd op het gebeuren. De rijf
schepen zijn bij Gibraltar gezien ter
wijl zij onder Noorse vlag voeren. La
ter waren de vlaggen verdwenen. Het
Noorse ministerie voor koopvaardij
heeft meegedeeld dat geen enkele ver
gunning is verleend voor de aankoop
van kannoneerboten in Frankrijk. El
ke Noorse koper heeft zo'n vergun
ning nodig om legaal schepen te ko
pen. De douane in Cherbourg die de
schepen heeft uitgeklaard, zegt dat
.Starboat Oil' de schepen had gekocht
onder het voorwendsel ze te willen ge
bruiken als hulpschepen voor oliebo
ringen in volle zee.
Washington heeft gisteren niet gerea
geerd op de affaire. In Cairo heeft een
regeringswoordvoerder gezegd, dat de
Egyptische regering het onderzoek van
de Franse regering afwacht, voordat zjj
commentaar wil geven.
DUBLIN (AP) De Ierse nationale
luchtvaartmaatschappij, Aer Lingus,
heeft op alle Ierse vliegvelden bijzondere
veiligheidsmaatregelen getroffen, uit
vrees voor terroristische bomaanslagen.
In Dublin, Cork en Shannon blijven vei
ligheidswachters het hele etmaal paraat.
V'liegrtiiigbemaainingen. die op het ogen-'
blik in het buitenland zijn, kregen bevel
extra goed op hun vliegtuig te letten.
Deze bijzondere maatregelen werden ge
troffen, nadat zondagochtend een bom
ontplofte voor het politiehoofdkwartier
bij Dublin Castle.
Transactie
In 1965 bestelde de Israëlische regering
bij een particuliere rederij in Cherbourg
12 lichte oorlogsbodems van 45 meter
lengte en 7 meter breedte waarvan er vo
rig jaar al zeven werden afgeleverd. De
vijf resterende schepen mochten, of
schoon ze wel betaald waren door de
Franse regering niet aan Israël worden
afgeleverd, ingevolge het verscherpte
wapenembargo dat generaal De Gaulle
intussen tegen dat land had afgekondigd.
Enkele maanden geleden verzocht de
scheepsbouwer in Cherbourg Parijs toe
stemming de oorlogsbodems die intus
sen tot vrachtschepen waren omgebouwd
voor 5 miljoen franks aan een Noorse
onderneming te mogen verkopen. De Is
raëlische regering had haar fiat al aan.
die transactie gegeven en. na een verifi
catie van de transformatiewerkzaamhe
den, bleek toen Parijs evenmin bezwaar
ATHENE De onderwijzeres Ma-
ha Abo Khalil. een van de Ara
bische beschuldigden van plannen
om een TWA-lijnvliegtuig te ka
pen, tijdens haar voorgeleiding
voor de officier van justitie in
Athene.
UTRECHT (GPD) In tic Sticht»»
Olie- en Lijnkoekenfabriek SOI. aan de
Vaartsche Rijnstraat in Utrecht is zon
dagavond brand uitgebroken. Sinds za
terdagavond was de brandweer al lij
zig niet het nathouden van de voor
raad graan in verband niet broei, maar
nadat gisteravond om lialf zeven het
alarm grote uitslaande brand was ge
geven, sloegen een half uur later de
vlammen uit de ramen in het dak. Een
uur later stortte een deel van de voor
gevel in, wat door het duizendkoppige
publiek met gejuic h werd begroet.
In het gebouw lag 1200 ton maïs en
mfloglutenfeed, mengstoffe.n voor vee
voeder, opgeslagen, verdeeld over 12
houten kokers van elk 18 meter hoog,
die dwars door de eveneens houten
vloeren liepen. In de loop van zondag
was al 100 ton graan overgebracht
naar de nieuwe fabriek van SOL aan
het industrieterrein Lageweide. Er kan
geen sprake zijn geweest van zelfbroei
aangezien de voorraad al vanaf juni
in de kokers zat. Waarschijnlijk is ei-
sneeuwwater bij het graan gekomen,
waardoor de bacteriën zich snel verme
nigvuldigd hebben. Doordat het graan
gebruik van teveel water tot twee-
1 de oorspronkelijke grootte kan uit
zetten is graanbroe: moeilijk te bestrij
den. In dat geval zou het hele gebouw
exploderen. Toen de brand eenmaal uit
slaand was geworden kon de Utrecht-
Zie slot pag. 3 kol. 1)
(Van onze correspondent)
LONDEN Eén van de grootste olie-
raffinaderijen in Zuid-Engeland (Esso.
i Southampton) stond gisteravond in
brand. Vlammen waren tot tien kilome
ter afstand duidelijk zichtbaar. Brand
weerkorpsen uit alle delen van het
graafschap Hampshire zijn naar Fawley
uitgerukt.
De bouw van dit bedrijf dwong destijds
in Engeland de grootste bewondering
af, omdat deze onder voortvarende
Amerikaanse leiding geschiedde, zonder
de voor de Britten traditionele arbeïds-
moeilijkheden. Dit kwam door de goede
verhouding tussen het Amerikaanse
team van technici en Britse arbeiders.
IN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
OVERVAL
DE Middelburgse reeherco heeft
de overval op de alleenwonende
weduwe binnen zes uur opgelost.
De betrokken jongeman, die be
kende, lag in een auto op de Dam
te slapen. (Pag- 2)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina 1, 3 en 7.
Zeeuws nieuws: pagina 2 en
5.
Sport: pagina 9, 10, 11,- 12
en 13.
Radio en tv: pagina 15.
TERNEUZEN In Zeeuwsch-
Vlaanderen opereren 43 bedrij
ven die zich op de êen of andere
wijze met het uitlenen van ar
beidskrachten bezig houden.
Met elkaar houden ze zes- tot
zevenhonderd mensen aan het
werk. Dit is gebleken uit een
privé-onderzoek van districts
bestuurder C. L. Schoof van de
katholieke bond van werkne
mers in industriële bedrijven
,Sint-Willibrordus'. Aanleiding
tot het onderzoek was de ge
ruchtmakende (en inmiddels
ten dele herroepen) Panorama-
publikatie over gesol met kin
deren' door Zeeuwsch-Vlaamse
koppelbazen.
Een belangrijk positief resultaat van
het onderzoek: gesol met kinderen
is. althans in Zeeuwsch-Vlaanderen,
uitzondering. De heer Schoof stuitte
op slechts één uitleenbedrijf, waar
zeer jonge werknemers extreem lan
ge werkdagen maken. Wel ontdek
te hij dat 15-jarige schollieren des
avonds bij een schoonmaakbedrijf,
in Terneuzen a raison van 3,50 per
uur netto een aardig zakgeld ver
dienen. Wettelijk is daar niets op
aan te mei-ken. maar de lieer Schoof
zat er toch een vraagteken bij. .Als
je. zoafls ik. vindt dat de werkende
jeugd overdag moet kunnen leren,
dan impliceert dat geloof ik ook dat
je de lerende jeugd 's avonds niet
moet laten werken'.
Kwalificatie
De 43 uitleenbedrijven en -bedrijf
jes die in Zeeuwsch-Vlaanderen wer
ken zijn niet allemaal in dat ge
bied gevestigd. Er zijn een paar Bel
gische en een stuk of wat Brabant
se ondernemingen bij. Hun kwalifi
caties lopen uiteen van .zeer bona
fide' tot .uiterst malafide'. Bij som
mige bedrijven wordt een extreem
aantal werkuren gemaakt, al bleek,
het niet mogelijk daar een juist kwan
titatief inzicht tekrijgen. De heer
Schoof: .Het komt voor dat uitleen
bedrijven hun mensen echt uur aan
een bedrijf leveren, dan acht uur naar
huis sturen en ze vervolgens acht
uur op een ander bedrijf inzetten.
De inlenende bedrijven kunnen op
dit soort praktijken moeilijk liet oog
houden. Controle van buitenaf (ar
beidsinspectie) is evenmin gemakke
lijk. Er wordt aan beide zijden van
de grens gewerkt. Sommige uitleen
bedrijven opereren onder twee na
men. Er is één bedrijf dat bekend
staat onder drie namen'.
Van de diensten van de uitleenbe
drijven wordt door vrijwel alle gro
te ondernemingen in de Kanaalzo
ne gebruik gemaakt (twee uitzonde
ringen). De motieven daarvoor zijn
algemeen gesproken uiteenlo
pend. Soms wil een bepaald bedrijf
wegens ziekte, hoge leeftijd of om
pensioenaanspraiken te ontlopen niet
zelf in dienst nemen, soms moeten
er pieken (het laden en lossen van
schepen, reviseren van installaties)
worden opgevangen. Ben heel merk
waardige reden vloeit voort uit de
personeelsplanning, die de vestigin-
Cvan internationale concerns van
enaf krijgen opgelegd. Als die
planning te krap is wat nogal
eens voortkomt kam het schema
worden ontdoken door personeel aam
te trekken dat niet in vaste dienst
Afwijzen
De heer Schoof meent, dat aam het
uitleenbedrijf in zijn algemeenheid
zoveel bezwaren kleven, dat het als
systeem moet worden afgewezen.
Vooral het feit, dat de uitleenbedrij
ven aam hum mensen voor hetzelfde
werk veel meer betalen dam de inle
nende bedrijven aam het vaste perso
neel, werkt arbeidsonrust in de hand.
Dat die inkomensverschillen reeël
zijn. werd door het onderzoek van
de heer Schoof bevestigd: bij een
uitleenbedrijf gaat een 22-jarige las
ser met ƒ290 netto per week naar
huis. Zijn collega's die hetzelfde werk
doen maar volgens de cao van het
bedrijf worden betaald, krijgen ma
ximaal ƒ1100 bruto per maand. An
dere voorbeelden: een 15-jarige jon
gen (schanlsalaris ƒ239 per maand)
verdient bij een uitleenbedrijf 110
per week netto, een 22-jarige elek
tricien 240, een 20-jarige bankwer
ker ƒ190. De heer Schoof: iemand
die van het bedrijfsleven overstapt
naar het uitleenbedrijf, gaat daar
soms 1500 netto per jaar op voor
uit. En dan hou ik geen rekening
met allerlei toeslagen, zoais koffie
geld en reisuren'.
Een andere kwalijke kant van het
uitleenbedrijf noemt de heer Schoof
liet stelsel van afspraken tussen de
in- en uitlenende bedrijven en de
uitleenbedrijven onderling. Er be
staan volgens hem gentlemensagree-
ments, dat inlenende bedrijven geen
personeel zullen overnemen van uit
leenbedrijven. Bij een bedrijf m het
Sloe wordt het bepaattde uitgeleende
arbeidskrachten zelfs contractueel on
mogelijk gemaakt binmem drie jaar
na het verstrijken vam de overeen
komst tussen inlenend bedrijf en uit
lenend bedrijf een dienstverband aan
te gaan met het inlenend bedrijf.
De heer Schoof is er niet im ge
slaagd een antwoord te vinden on de
interessante vraag, wat de'uit-
leenbedrijven zelf aan hun activitei
ten overhouden. Hij durft wel een
schatting te doen: gemiddeld tussen
de 50.000 en 100.000 per jaar voor
het middelgrote uitleenbedrijf. Dat
liet financieel aantrekkelijk is, wordt
overigens bewezen door het feit dat
uitleenbedrijven de laatste jaren als
spreekwoordelijke paddestoelen uit
dê grond schieten. Het verschijnsel
neemt met name toe in de categorie
geschoolden. Als nieuwste ontwikke
ling is er het uitlenen van admini
stratief geschoold personeel. De heer
Schoof noemt het verschijnsel uit
leenbedrijf overigens karakteristiek
voor een overspannen arbeidsmarkt-
situatie. ,Er is een gevecht om de
arbeiders. De uitleenbedrijven profi
teren daarvan, maar tegelijk verpes
ten ze het arbeidsklimaat'zegt hij.
Het onderzoek waaraan de Terneu-
zense St Willibrordus-bestuurder
zijn gegevens ontleend, kwam tot
stand door het (schriftelijk) enquet-
teren van kaderleden. Daarbij werd
ook naar de persoonlijke mening van
de geënquêteerden gevraagd. .Die
mening viel overwegend negatief uit',
aldus de heer Schoof, die betoogt
dat het stelsel van de uitleenbedrij
ven effectief bestreden kan worden
door het optrekken van de cao-sala
rissen, vooral voor wat betreft de
jeugdige werknemer*.
HONOLOELOE (AFP) Het Ameri
kaanse vrachtschip Badger State, dat
geladen met een lading raketten en
bommen op weg was naar Vietnam,
is vrijdag op de Stille Oceaan, ter hoog
te van het eiland Midway, tijdens een
zware storm geëxplodeerd. De beman
ning had het schip voor de ontploffing
verlaten.
Men heeft vrijwel geen hoop meer de
20 vermiste opvarenden van het Ameri
kaanse munitieschip levend aan te tref
fen. In de zeer woelige zee heeft men
een vijftal lijken zien drijven, waar-van
er een is opgepikt. Veertien opvarea-
hebben zich kunnen redden.
LONDEN De Hongkong-grïepepide-
mie welke zich aanvankelijk in Enge
land als tamelijk onschuldig liet aan
zien. bereikte gedurende de feestdagen
een nieuwe piek met ais resultaat dat
hi het gebied van Londen het zoge
naamde rode alarm moest worden ge-
Bit betekent dat 200 ziekenhuizen in
en rond Londen thans hun lege bedden
gereed houden voor infTuenza-siachtof-
fers. Dit zijn degenen met ernstigs
borst- en longklachten en andere com
plicaties. Het aantal van dergelijke pa
tiënten dat zaterdag moest worden op
genomen bereikte tot dusver de re
cordhoogte op één enkele dag van 375,
Het aantal ziekenhuizen dat voor grïeo-
noodgevallen is gereserveerd, bedraagt
slechts 10 procent van het Londens*
totaal.
Geschat wordt dat de afgelopen week
in alle Londense ziekenhuizen in het
geheel 15.000 griepslachtoffers ter ver
pleging zijn opgenomen. Andere Brit
se grote steden tonen hetzelfde sombe
re beeld als de hoofdstad.