EEN AVONDJE TOON-EEL
IN ANTWERPEN
extiA
WIELERVARIA
M BAL I
ZEG IK ALTIJD'
ASBEST
TOON HERMANS IN BELGIË VOOR NEDERLANDERS
YIIJDAG 12 DECEMBER 1969
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
liedje: Roze-me-doze-oeze-me-doeze
etc. etc. Toon dirigeert en de zaal
zingt mee. Hij praat wat met een
eerste viool, een fluit (.nou heeft
de fluitist wéér knoflook gegeten")
en een cello die in een orkest Bartók
vertolken, hij is een presidentskan
didaat die in Amerika wordt klaar
gestoomd voor zijn baantje (,Mr,
Bright: u moet altijd een nagel
schaartje bij u hebben.
Laten we nu aannemen: u opent hei
bal, Mr. Bright. .Met een nagel
schaartje?', vraagt Toon. alias Mr.
Bright) en zowaar: hij mijmert wat
bij het verdwijnen van het circus,
in een liedje met veel levenswijs
heden. Volkomen buiten dat genre
valt het pantomimespel met een
stoel en ook draait hij aan een naai-
machientje met een grammofoon-
foonpl-aat erop: Stare and stripes
forever". Maar de zaal mag ook wel
iets: aan hec eind van de show stu
deert Hermans het liedje .Geef me je
hand' in met het publiek. Het duurt
een kwartiertje, maar dan zing je
'i ook vlot. Ben klemmende oproep
om van het leven te genieten (.Pak
die zon') omdat het toch allemaal
zo mooi is, besluit het optreden.
Wat moet je
ervan zeggen?
De luchtertjes gaan weer aan en na
het applaus begint het gedrang rond
de gardarobes. Janssens telt aan de
uitgang zijn schaapjes: het is half
12, ze mogen in Antwerpen nog
tot half een hun franken opmaken.
.Geweldig, die show', zegt een Hul
stenaar. ,Ik heb Toon hier 4 jaar gele
den voor het eerst gezien. Toen was
hij ook al goed, maar deze show ls
enorm. Het is me 600 procent meege
vallen'. De dames uit Kwadendam-
me weten het niet. .Sommige din
gen... nee. daar vond ik niks aan.
Wat moet je ervan zeggen?' Maar
Toon is tot maart onder de pannen,
daar in Antwerpen. En 't leuke is:
je ziet nog eens wat Nederlanders.
zeeuwsch-vlaanderen
die zoals ik hem sedert jaren ker
in-ens versomberen kan warme-:
tragisch voorpaginanieuws een 6ch
duw werpt over ónze wereld'.)
Belgen
Af en toe komen er Belgen birme
Ze wagen zich bedeesd in de baa:e.
van oer-Hollands (opvallend vaal
Rotterdams) taalgebruik, dat d
zaal vult als het doek nog niet oi
is. Want Toon is eigenlijk naar Bei
gië gekomen voor de Nederlanders
Bij iedere voorstelling (en er zijn e_>
zo'n 3 tot 4 per week) zitten er we!
een paar honderd te grinniken op
strategische punten in de zaal. Aar
dige graadmeter: het Luide applau;
dait opklinkt als Toon een grapje
maakt over de bekende blauwe be-
lastingenvelop een typisch Neder
lands verschijnsel en de veel gerin
gere bijval die een sneer aangaande
onze zuinigheid ontmoet. eJ hebt dan
wel een duidelijk inzicht wie Ne
derlander en wie Belg is: Belgen
klappen fel op zo'n moment, maar
helaas: ze redden het niet, het zijn
er te weinig...
Ballonnetje
Veel liefs (ongetwijfeld), maar ei
genlijk weinig nieuws van Toon in
zijn verse, tweeëneenhalf uur duren
de Show. Als hij in grijze smo
king opkomt, hangt er tussen de
vleugels van Cor Cools en Rinus
van Galen, die als begeleiders het
ensemble rond de immer mét zijn
baas meelachende pianist Govert van
Oest vervangen, een blauw batton
netje. Als hij het aan een dame op
de voorste rij wLl geven (,ze zeggen
altijd: Toon, waarom moet jij nou
altijd wat geven') ontsnapt het en
de zaal (in de waan dat dat vana
vond exclusief gebeurt) volgt be
nieuwd de schijnwerper naar de
nok van de schouwburg. Maar er
schijnt iedere voorstelling een bal
lonnetje weg te fladderen en Toon
maakt het uiteindelijk allemaal weer
goed door aan het slot van zijn op
treden een nieuw exemplaar weg te
geven.
Kleine liedjes
De liedjes in zijn. Antwerpse pro
gramma zijn allemaal even mini en
puntig, hij praat wat over de re
cente ontwaarding van heiligen en
confronteert zijn publiek dan ineens
met een scène waarin een zatte man
zijn kennis - van - hetzelfde - kali
ber ten grave draagt. Een beetje tra
gisch is het allemaal wel en de zaal
blijft na afloop langer stil dan nor
maal. Maar ineens zingt hij als
es een vis was-v i s-was-vis-wasloopt
het toneel af cn een stukje de zaai
in bij .Allemaal achter het lied-je
aan' en doet lekker sentimenteel
over een blauwe canapé met bijpas
sende zwoele juffrouwen. Na de pau
ze, de consumpties en de tussen
tijdse balansen in de foyer, gaat hij
kiekjes maken van het publiek (.voor
m'n album, later'), begint opgewekt
over zijn ervaringen bij de opening
van een haute couturesalon en dan
ontrolt zich een meterslang bord met
het complete refrein van een liefdes-
Do twee dernyspecialistcn Peter Post en Theo
Verschueren hebben het elkaar zondag in de nieuwe
iKuip' van Gent weer erg moeilijk gemaakt. Zoals
u weet ging het daar om de .Grote Prijs Tom Simp
son', bestaande uit twee reeksen en een finale ach
ter de kleine dernymotoren. Post won de? eerste,
Verschueren de tweede, waarna Post in de finale
door de coureur uit Sint-Jansteen op bijna een ron
de werd gezet.
We hebben gelezen dat Post nu definitief z'n
meerdere heeft gevonden in de tien jaar jongere
Theo Verschueren. Dat geloven we nog zo maar niet.
Als Peter in z'n goeie doen is en echt zin heeft in
«n revanche, dan gaat Verschueren er opnieuw aan.
Dat kan wellicht volgende week zaterdag in Ant
werpen al gebeuren in de .Grote Prjjs Stan Oekers'.
Anderzijds is het volkomen logisch dat de veel jon
gere Verschueren langer meegaat dan Post, zodat
eerstdaags de dag komt dat Post inderdaad defini
tief het loodje moet leggen. Maar zover is het van
daag nog niet
iVoor wie nog belang stelt in de onderdelen van afge
lopen zondag: Ie reeks: 1. Post, 2. Godefroot op 20
hl, 3. Proost op 80 m, 4. Gilmore op 1 ronde, 5. V.
Landt er op 3 ronden. 2c reeks: 1. Verschueren, 2.
Sarcu op I ronde, 3. Bugdahl op 2 ronden, 4. Porter
op 2 ronden, 5. De Bosschcr op 2 ronden en 6. Oud-
kerk op 4 ronden. Finale: 1. Verschueren, 2. Post op
100 ni, 3. Godefroot op 3 ronden, 4. Sercu op 7 ron
den, 5. Proost op ronden en 6. Bugdahl op 12 ron
den. Je moet niet vragen of het daar ook hard is
gegaan..!
We duiken weer even in de dopinsaffaire, die
helaas niet meer uit de wielersport zyn weg te den
ken. De Koninklijke Nederlandse Wieier Unie heeft
dus de straf (schorsing) van Gerben Karstens niet
overgenomen. De reden daarvan spreekt ons wel
aan, namelijk het ontbreken van een strakke lijn in
het dopingbe.leid en het meten met twee maten in de
kwesties ,Merokx' en .Karstens'. ,We hebben geen
moment getwijfeld aan de juistheid van het onder
zoek in Lombardije, maar wij zijn liet er niet mee
eens dat een Nederlandse renner anders wordt be
handeld dan Eddy Merckx', aldus een woordvoerder
van de KNWU. Daar is het inderdaad wel mee ge
zegd, dachten wij. Inmiddels heeft u kunnen lezen
dat gedokterd wordt aan een nieuwe redactie van het
dopinsreglement. Laten we hopen dat zulks nu eens
gaat leiden tot een waterdichte controle voor ieder
een.
Zo langzamerhand naderen we het tijdstip dat
ook de deuren van het Antwerpse Sportpaleis weer
opengaan voor de wielersport. Want laten we nu
maar eerlijk wezen, de sportaccommodaties van
Gent en Antwerpen liggen dichter bij ons dan die
van welke streek dan ook in Holland. Wat dat be
treft zijn wij Zeeuwsvlamingen eigenlijk bevoor
deeld. Binnen het uur staan we by de sportpaleizen
van Gent en Antwerpen (zelfs Brussel is niet veel
verder) en l>ij de topvoetbaiwedstrijden in Brugge,
Gent, Bevercn en Antwerpen.
In dat Antwerpse Sportpaleis wordt dus volgen
de week zaterdag de .Grote Prijs Stan Oekers' ver
reden achter de derny's. En natuurlijk treden daar
aan de twee rivalen en specialisten op dat gebied,
Peter Post en Theo Verschueren. Dat wordt dus
'n revanche van Gent en een koers waarin fors vuur
werk kan worden verwacht. Natuurlijk zijn er nog
tal van deelnemers maar het ligt voor de hand dat
de andere zich tevreden zullen moeten stellen met
de derde en volgende prijzen.
Naast Post en Verschueren komen aan de start
Patrick Sercu, Jaap Oudkerk, Leo Proost, Piet de
Wit, Julien Stevens, Gerben Karstens, René Pynen
en anderen. Zo'n deelnemersveld is alleen al een be
zoek waard. Maar er is nog meer. De Nederlandse
formatie Rini Wagtmans, Jac Freyters, Ljjn Loeve-
stijn en Gerard Koel nemen het in een omnium op
tegen de Belgen Va'n Bijckegem, Van Sweevelt. Pop-
pe en Van Roosbroeck. Verder als omlijsting een
achtervolging tussen Leen Poortvliet en Frans van
der Walle, een ploegkoers voor liefhebbers, een om
nium voor junioren en nog wat abonnementen wed
strijden. Aanvang abonnement 18 uur, hoofdprogram
ma 19.30 uur. Prjjzen van 50 tot 250 Brf.
Overigens krijgt Nederland binnen een jaar ook
een echt sportpaleis, namelijk in Rotterdam. In no
vember 1970 gaat het open. De bouwkosten bedragen
64 miljoen gulden, hetgeen overigens al 14 miljoen
meer is dan destijds werd begroot. In het paleis kun
nen zowat alle sporten worden beoefend. Er komt
een wielerbaan in van 200 nieter, banen voor indoor-
atletiek, een ijsvloer ete. Er zullen ook concoursen-
hippique en tentoonstellingen in worden gehouden.
Afhankelijk van de geboden sporten zullen zes- tot
tienduizend bezoekers geborgen kunnen worden.
De Antwerpse journalist Jos van Landeghem
(een man met een fabelachtig geheugen en een gren
zenloze documentatie) heeft nu ook uitgerekend hoe
veel zesdaagse-renners aan de start zijn geweest.
Uit het resultaat blijkt dat bij de eerste tien, al
van renners zijn die nog volop in de running zit
ten. Daar blijkt ook uit dat nooit zoveel zesdaagsen
zijn verreden als de laatste jaren. De lijst wordt aan
gevoerd door de Belg Severeyns met 145 zesdaagsen,
daarna volgen 2. Fritz Pfenninger 143, 3. Bugdahl
141, 4. Van Steenbergen 134, 5 en 6 William Peden en
Peter Post, beiden 123, 7. Palle Lykke 122, 8. Ter-
ruzzi 121, 9. Gillen 112, 10. Piet van Kempen 108.
25e is Gerrit Schulte met 77 zesdaagsen. Zo, dat we
ten we dan ook weer.
aka
ANTWERPEN Wanneer de bus de verkeersdrukte in het cen
trum van Antwerpen heeft bereikt (en tóch schijnen de Belgen,
volgens de statistieken, veiliger te rijden dan hun noorderburen)
roept reisleider G. Janssens van de gelijknamige reisorganisatie
uit Hulst zijn 40 passagiers via de microfoon toe: Dames en he
ren, we naderen 't doel van onze reis. Hier, vlak bij de vogelmarkt,
treedt Toon Hermans op. Ik hoop dat hij uw lachspieren in be
weging kan krijgen. Trouwens, daar ben ik wel zeker van. Wilt
u wel tijdig de schouwburg binnengaan? Dat is fijner voor Toon.
Hij vindt het niet leuk als er nog mensen binnenkomen wanneer
hij al bezig is'.
Twaalfhonderd
,Ik heb gehoord dat Toon tot in
maart blijft spelen', zegt de heer
Janssens, die de afgelopen maanden
zeiter zo'n 1200 Zeeuwsvlamingen
kaartjes voor Hermans' optreden
verkocht. ,Hij zal een paar dagen
uitwijken naar andere schouwbur
gen in België en ook wat rust ne
men. Maar tot maart blijft hij in
ieder geval over de grens'.
Die zaterdagavond is de schouw
burg zoals gewoonlijk afgela
den. Achthonderd man publiek. De
mensen zitten op kalende roodplu
che stoelen (de prijzen van de plaat
sen variëren van 200 frank voor een
.zetel a' tot 85 frank voor een stoel
in de zijloge) en op enkele, kenne
lijk haastig bijgeschoven, bankjes.
Er worden programma's verkocht
met aan beide kanten een kleuren
foto van Toon en allerlei vriendelij
ke opmerkingen van zijn Belgische
impressario Gaston Arien (,Toon
Zaterdagavond 8 uur. In een door
sneeuw en regen aangetast en derhal
ve modderig Antwerpen vindt de
voorlopige ontknoping plaats van
een bustocht naar Toon Hermans.
Een van de vele pelgrimsreizen die
er sinds 31 oktober, de dag van de
Antwerpse première van zijn nieu
we one man show, naar het vader
landse cabaretfenomeen worden on
dernomen. De feiten zijn bekend: na
een rustperiode die volgde op wat
een Amerikaanse tournee had moe
ten worden, maar wat strandde in
Canada (te midden van daar wonen
de Nederlanders), verkoos Toon het
om op Belgische bodem zijn nieuwe
show uit te proberen. Eerst in Gent,
nu in de Arenbergschouwburg, een
belegen theater aan de smalle Aren-
bergstraat. De schouwburg, een
dank zij ingrijpende restauraties
moedig overeind gebleven bezit van
.het Antwerpse provinciebestuur, mag
in deze donkere dagen voor en nog
lange tijd na Kerstmis een uitver
kocht huis heten.
FLORENT R0MB0UTS:
KOEWACHT Florent Rombouts
uil Koewacht: 30 jaar, klein postuur,
clubkampioen libre van de biljart
vereniging ,de Grensvrlenden! in Koe
wacht, in 1965 geclassificeerd als de
beste biljarter van Zeemvsch-Vlaan-
ueren en sinds kort kampioen 3e
klasse libre in Zeeuwsch-VIaanderen
(KNBB). De hondsmedaille, een pla
quette en een fraai souvenir zijn d'
bewijzen van zyn laatste succes.
.Die hondsmedaille is wel het mooi
ste. dat ik ine kan indenken', zeg!
Rombouts, die op 15-jarige leeftijd
al achter het biljart stond. Ongeveer
Iwec jaar geleden kwam hij voor het
eerst uit in de competitie van de
biljartbond. Hij begon toen maar
meteen in de 2e klasse libre. Resul
taat: een 3e prys in de finale te Axel
m 196S. Zijn gaven voor de biljart-
sport staan onomstotelijk vast: ir.
twee jaar tijd heeft hij twaalf bekers
weten te verzamelen. Daar zijn een
heleboel bekers bij die hij wist te ver
overen bij de Top-biljartclub in Koe-
wooht (beste top-biljartspeler in
1967). Op een andere beker staat ge
laveerd: kampioen bandstoten Axe'
Rombouts i'3 ervan overtuigd dat een
bepaalde gave voor biljarten onont
beerlijk is voor goede resultaten. En
verder zegt hij altijd: ,En de bal is
fond....' in de finale van de 3e klas
se libre ging het allemaal vanzelf:
•Toen ik naar de tafel liep, was ik
helemaal niet zenuwachtig. Het zat
er echt in'. Van concurrentie was ei
genlijk geen sprake. ,Een hoogste
serie van 25 was helemaal niet z<
geweldig', zegt hij. ,maar het was ge
noeg om de competitie te winnen'.
Rombouts behaalde in de finale een
gemiddelde van 3J/£j, wat ver uitstak
boven zijn normale gemiddelde van
2'/;. .Nogal veel hè, toch zeker op
een groot biljart. Ik ben geweldig bb'
met mijn kampioenschap. Ik heb e;
'enlijk alles gewonnen'.
Promotie
Zijn kampioenschap in de 3e klass
libre betekent nu weer promotie naa.
de 2e klasse, waarin hij vorig jaai
degradeerde. .Dat had allerlei oor
zaken, ik was gewoon in slechte
conditie'.
Over enkele weken komt hij uit ir
de competitie voor liet gewestelijl
kampioenschap van Zeeland en Bra
bant, dal in Eindhoven wordt gehou
den. Behaalt hij daar dezelfde goed
•esultaten da.n betekent dat een strij
om het kampioenschap van Nede-
'and.
Publiek
Natuurlijk hebben ook biljarters last
van oplevende en afzwakkende mo
menten. .Maar hoe meer publiek, hoe
beter ik ga spelen'.
Het libre-spel verdient zijn voorkeur
boven het top-biljarten .en je wordt
zo nu en dan eens uitgevaardigd, dat
is erg leuk'.
Zijn nachtdiensten bij de NV Philips
in Terneuzen spelen hem nogal par
ten: .Ik oefen eigenlijk veel te wei
nig. Bovendien hebben wij geen bil
jart thuis en een café-man ben ik
niet. Als ik meer zou oefenen, zat
:k misschien al lang in de eerste
klas.'
Een hoopvolle toekomst dus voor
Rombouts. biljarter in hart en nieren
(maar ook al 14 jaar lang speler in
Florent Rombouts,
het eerste, van de voetbalvereniging
Koewacht).
,Onze voetbalvereniging doet het ook
lekker op het ogenblik. Soms kunnen
de voetballers naar Rombouts fluiten
op het veld, dan staat hij achter de
biljarttafel: .Moet ik tegelijk biljar
ten en voetballen, dan staat de voet
balvereniging me af voor de compe
titie'. Maar hjj doet het allebei even
graag...
Gelukkig dat die asbestfabriek niet in Zeeland komt.
Dit is althans één geruststellende gedachte waar
mee we o>is onveilig en ingewikkeld levensri f m e
dit jaar kunnen afsluiten. Te lezen wat de gevol
gen van inademing van asbeststof, zelfs door .zij
delings contactallemaal kunnen zijn, doet een wiens
terstond de adem stokken, zélfs zonder dat er ve
zels aan te pas komen. Achter de ondoorgrondelijke
naam JJiffuus mesothelioom' verbergen zich. heel
nare dingen die voorzichtig vertaald kunnen wor
den als een erg wrakkige gezondheid.
Al is die asbest nog zo isolerend en brandvrij en
goedkoopde industrie ervan mag gerust in Cana
da blijven, waar ze maar beter de asbestmijnen
kunnen sluitenomdat daar ook mensen wonen die
in- en uitademen.
Bij ons in Zeeland heeft het Havenschap Vlissin-
aen Oost i.o. daartoe deskundig voorgelicht
een stokje voor het neerplanten van de industrie
gestoken. Ze zullen daar loaarschijnlijk gedacht
hebben: wat baat het een mens als hij de hele
materialistische wereld wint en hij lijdt schade aan
zijn gezondheid Het wordt toch al zo moeilijk om
aan een eerlijke ziekte de eindstreep te slijten
Wat moeten we nu eigenlijk allemaal doen en niet
doen om onze gezondheid te behoeden? 't Komt
neer op een proces Van versterving, een behoedza
me en vaak krampachtige levenswijze. Het is de
balans vinden tussen rauwe winterpeen en allerlei
lekkere dingen, in het bonbongenre, de gebakkraam
de jus, de blommige aardappeltjes, de lekker me'
boter gestoofde groente en wat zich nog meer in h*
randgebied van onze gezondheidszorg ophoudt.
Als we aldus onze voeding hebben geselecteerd, gt
zuiverd en ontdaan van alle gevaarlijke stoffen, ah
we er aldus gelouterd, sereen en stokkerig mage
uitzien, dan blijven toch nog een massa problemsi
over.
Hoe staat- het met het drinkwater, zit er misschiet
vergif in de rivieren De ongerustheid hierover be
treft niet- ons, maar de icaterleidingbedrijven. Zi
zorgen wel dat de keukenkraan alleen gezuiverd wa
ter loost. Maar we lezen het wel, van die endo-
sulfan en zo meer en we zeggen: verdraaid, kan e>
nu werkelijk niets meer gevaarloos blijven
Hoe staat het met de wasmiddelen met enzymen
die na de cyclamaten in Amerika, dat de koploper
is in het verspreiden van angstwekkende voorlich
ting en dito verboden momenteel op de lijst van
verdachte gebruiksmiddelen staanKunnen we er
eczeem van krijgen of niet? Hoe staat het met de
spuitbussen voor de frisse geurtjes in huis en tegen
het vliegend insektKunnen we het op warme da
gen binnendringende leger ongedierte ermee te lijf
zonder er zelf iets akeligs van te krijgen
En buiten, ja buiten, daar begint het pas: dumpen
van industrieën, open-rioolgeuren, uitlaatgasgeuren,
'e verkeersonveiligheid.
wat kunnen we tegen dit alles doen-Viefs. Be-
lalve misschien het dragen van een gasmasker, wat
tan teel de communicatie enigszins zou bemoeili;-
'cen. Al de boven ons hoofd hangende verschrikkin
gen zullen viel op wetenschappelijk gefundeerde ba
ns aan het licht gekomen zijn. Maar soms lijkt liet,
of het bekendmaken van al die narigheden door
■emand gebeurt met. een azijnzuur boosaardig ka
rakter, die erop utt is paniek te zaaien en alle ple
zier uit het leven te persen, zodat er van ons niets
meer rest dan een angstige klomp neurotici. Want,
tie cyclamaten, wasmiddelen, kindervoeding, spuit
bussen, werden ons eerst aanbevolen. Ze zijn in dui
zenden gezinnen ingevoerd. In Vlissingen deed men
liet- anders. Daar zaaide men niet achteraf paniek.
Eerst iverd er onderzochtdaarna geweigerd en toen
publikatie van de reden vzaarom. Wel iets om irois
~ip te zijndit stukje Zeeuws welzijnsbeleid.
