Boze oude Nol: ,Ik sta hier als Jan Kïaassen' Aanbod Mansholt slechts symbolisch Bijna alle Tokiose studenten in cel DR HEINEMANN: SYMBOOL VOOR VERNIEUWING Verdachte zorgt opnieuw voor incidenten OUD-MINISTER L0GEMANN OVERLEDEN ,0ok inspraak bij sociale werkvoorziening SYMBOLISCHE' HONGERSTAKING VAN GEDETINEERDEN VEENHUIZEN heetman dinsdag 18 NOVEMBER 7969 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VOOR HET AMSTERDAMSE GERECHTSHOF AMSTERDAM (GPD) Oude Nol voor het Amsterdamse gé- rechtshof. Op een gegeven moment roept hij: ,Ik sta hier als Jan Klaassen'. Het beeld is treffend juist. Het ligt minder aan het hof dan aan hemzelf. De 77-jarige Utrechter voert een trieste one man-show op. Van de Nol die in de tweede wereldoorlog een smokkel bende leidde en later een reputatie opbouwde als ,de schrik van Arn hem 'is weinig meer over. Hij lijdt, aldus de rechtbank in Utrecht in haar vonnis zes jaar gevangenis straf, gevolgd door ter beschikking stelling van de regering aan .psy chopathie met hysterische trekken en een beginnend verval van zijn ge"-' vermogens'. Wat hij zegt, roept schreeuwt heeft vaa kniets met de zaak uitlokking van twee door Hans van Z. gepleegde moorden en een poging tot doodslag te maken. Enige sa menhang is regelmatig ver te zoeken. Een zoon, door hem als getuige a dé charge opgeroepen, zegt aan het eind van de zitting: ,Ik getuig niet voor u en ik getuig niet tegen u'. Nol: ,Goed, jongen'. Van getuigen komt niets. Wel wil de zoon een woord tot zijn vader richten. Het gaat zonder duidelijk merk bare emotie. ,Ik ben hier niet gekomen om te snotteren', zegt de zoon. Zijn opmerking gaat over een artikel in een weekblad. Vader, ik heb indertijd een journalist bij me gehad van Panorama. Ik heb gezegd dat ik u beschouwde als een heel slecht mens. Mijn woorden zijn niet goed weergegeven'. Conflict De zitting verloopt, zoals ook de be handeling van de zaa kdoor de recht- bank in Utrecht is verlopen. Nieuwe gezichtspunten levert zij niet op. Oude Nol raakt door zijn optreden verschillende keren in conflict met de president van het hof, nu- P. G A. J. Horsten en met zijn verdedi ger, mr G. H. Th. Keune. Aam het be gin van de zitting dreigt de presi dent verschillende keren de zaak bui ten zijn aanwezigheid verder te be handelen. wanneer hij zich niet rus tig houdt. Wanneer oude Nol een dreigende houding aanneemt tegen zijn verdediger komt het bijna zo ver. Oude Nol kalmeert echter en de president besluit het nog eens te raai binnen. Hij loopt op pantoffels. Wachten is er voor hem niet bij. Hij haalt uit een tas een enorme stapel pa pieren, die betrekking' hebben op zijn zaak. Luidruchtig overhandigt hij er en kele aan zijn raadsman. Wanneer deze bezwaar maakt tegen zijn optreden, zegt Nol: .Niet u slaat hier terecht, maar ik'. Hij zwaait met wat papieren. .Hiermee bewijs ik dat ik onschuldig ben'. Het is een kreet die nog vele malen zal val len. Wanneer het hof en de procureur- generaal verschijnen, trekt oude Nol zich daar niets van aan. De deurwaar der. die hem maant te gaan staan, krijgt te horen: ,Ja, ja. ik kom'. Als de presi dent hem verzoekt nu maar eens te komen, zegt hij: ,Ik heb al twee jaar gewacht'. Hierop volgt een eerste botsing met de president. Oude Nol loopt met een hand vol papieren naar de groene tafel. De president zegt dat hij achter het hekje voor de verdachtenbank moet blijven staan. Oude Nol doet dit niet. Als de procureur-generaal de dagvaarding onderbreekt oude Nol hem. gli, als getuige wordt gehoord. Een an dere getuige, die hij eist, is zijn eerste raadsman, mr Van Straten. De presi dent vertelt hem dat Caroline naar En geland is vertrokken. Later wordt over eengekomen dat mr Van Straten ge vraagd zal worden de volgende dag (dinsdag) te verschijnen. Tirade laag volhoudt dat hij van het hele be- Wittebol en Van Ingen met een bevel staan van Donse niets afwist, zou ge zegd hebben: .Wij kunnen hem beter pakken'. Ria wist zich, evenals in Utrecht, niets te herinneren. Nu was het zelfs zo dat zij zich niet kon herinneren tegenover de politie een verklaring te hebben af gelegd. Procureur-generaal mr G. H. C. van Dijken: ,Dit is toch te dwaas. U bent twee keer bij de politie geweest. Toen had u nog geen geheugenstoornis'. Ria: .Nu weet ik het. met meer. het is al zolang geleden'. De procureur-gene raal: ,U doet net alsof u iedere dag aan wezig bent bij het beramen van plan nen tot beroving'. Bloemenkoopman Selhorst, die samen met oude Nol en G. Wittebol in de ge vangenis heeft gezeten, zei dat oude Nol nooit met hem over opa Donse had gesproken. Wittebol had dit wel gedaan. Ér zou geld bij zijn opa in huis zijn, dat gemakkelijk te halen was. Over een verklaring van een andere gevangene, H. G. Janse, inmiddels sergeant bij het Leger des Heils, zei hij dat deze gelo gen is. Janse beweert dat oude Nol met hem wel over Donse en andere mogelij ke slachtoffers heeft gesproken. Janse heeft tegenover de politie een datum ge noemd, waarop hij met oude Nol naar het huis van de weduwe Elizabeth Woortmeijer-Nickel het laatste slachtoffer van Hans van Z. zou zijn gegaan. Op deze dag lag oude Nol ech ter in het ziekenhuis. De getuige kan zich nu niet meer herinneren wanneer het precies is geweest. Miinchhausen Oude Nol: .Münchhausen uit Duits land, ken je die? Daar ben jij een broer van'. Oude Nol doet een ging de getuige aan te vallen. meineed staat zo vast als dit paleis van justitie vaststaat', roept hij woedend. Een politieman vertelt dat G. Wittebol, wel opgeroepen als getuige, maar niet verschenen, na de moord op J. Donse had gezegd dat oude Nol hierachter zat. Oude Nol was hierop enige tijd in de gaten gehouden. Op een gegeven moment was hem verzocht naar het bu reau te komen. Waarvoor werd er niet bij gezegd. Aan ene E. van Ingen, even eens opgeroepen als getuige en even eens niet verschenen, heeft oude Nol voordat hij naar het bureau ging, zijn paspoort en tien machtigingen voor het incasseren van zijn aow gegeven. Niet waar, zegt oude Nol. Het hof besluit opnieuw als getuige Jan Klaassen Uit enkele getuigenverklaringen die de president voorleest, blijkt dat oude Nol na de moord op Donse pakjes geld in zijn bezit had en dat hij met verschil lende anderen over de mogelijkheid vai een beroving van Donse heeft gespro ken. Eén getuige zegt dat Nol hem ge zegd heeft dat hij de keel van het slachtoffer zou moeten snoeren. Eén van de verklaringen is opgenomen in een gevangenis in Antwerpen. Oude Nol ontkent de betrokkene te kennen: ,De een zit in België, de ander zit in Enge land, mr Van Straten zit aan de koffie en ik sta voor Jan Klaassen'. In de loop van de dag wordt de aan vankelijk gespannen verhouding tussen de president en de verdachte wat soe peler. Oude Nol loopt, wanneer een ge tuige verklaart dat hij Hans van Z. en oude Nol met een motor of een scooter in de omgeving van de boerderij van de door Hans van Z. vermoorde Reijer de Bruin in Heeswijk heeft gezien, met wat papieren naar de president toe. ,Ik doe u niets', zegt hij geruststellend. De president lachend: Maar ga toch maar weer zitten'. Elizabeth Woortmeijer-Nickel, het laat ste slachtoffer van Hans van Z., dat er afkwam met slechts een bloedende hoofdwond, maakt zoals eerder in Utrecht, een hele show van haar optre den als getuige. Behalve het relaas van haar beroving heeft zij echter niet veel te vertellen. Oude Nol liep achter haar aan, maar zij moest hem niet. Op haar bezit (ruim tienduizend gulden, die door Hans van Z. geroofd zijn) heeft oude Nol nooit een toespeling gemaakt. De zitting wordt vandaag voortgezet. Kennedy sr. had weer hartaanval HYANNIS PORT (RTR) Joseph P. Kennedy, de 81-jarige vader van sena tor Edward Kennedy, heeft zaterdag weer een hartaanval gehad. Naar ver luidt is zijn toestand op het ogenblik slecht. Joseph Kennedy heeft na een beroerte op.19 december 1961 die hem verlamde, verscheidene keren een hart aanval gehad. MINISTER LARDINOIS ONTHULT: DEN HAAG (ANP) Het aan bod van dr. Mansholt, tweedui zend gulden per hectare te beta len als braakliggende grond in Flevoland niet voor de landbouw in gebruik wordt gienomen, was niet ernstig bedoeld. De minister van landbouw en vis serij, ïr. Lardinois, onthulde dit gisteren in de vergaderzaal van ae tweede kamer, waar de vaste commissie voor landbouw en vis serij het plan-Mansholt voor struc tuurhervorming van de land bouw in de EEG besprak. Veel le ien der commissie wilden weten hoe de minister dacht over Mans- holt's aanbod, op 8 november in Utrecht gedaan tijdens een verga dering van de contactcommissie voor natuur- en landschapsbe scherming. Minister Lardinois v antwoord had gekregen, dat zij niet ernstig bedoeld was geweest. Tegen de Nederlandse direoteur- generaal voor de voedselvoorzie ning had dr. Mansholt gezegd, dat het aanbod slechts symbolisch bedoeld was. Op de kwestie van het Kuinder- bos wilde minister Lardinois niet diep ingaan. Wel vertelde hij dat tegelijk met dit bos 400 hectaren landbouwgrond zullen verdwijnen, om plaats te maken voor een schietterrein, voornamelijk weide grond met melkveehouderijbedrij ven. Zou men het schietterrein met op de plaats van het Kuin- derbos inrichten, maar op nu nog maagdelijke grond in de Flevo- poldea's, dan zou van de daarvoor nodige 1200 hectaren toch nog 80 pet in produktie komen, omdat voor een schietterrein (geen oefen terrein) maar 20 pot buiten de produktie hoeft te blijven. LEIDEN (GPD) Op 77-jarige leeftijd is overleden prof. dr J. II. A. Loge- mann, oud-hoogleraar te Leiden en BaB- tavia en oud-minister van overzeese ge- biedesdelen in het kaliinet-Schermer- horn-Drees in de jaren J945 en '46, toen hij voor de moeilijke taak stond de be trekkingen tussen Nederland en Indo nesië nieuwe gestalte te geven. Tussen zijn ministerschap en het Leids hoogleraarschap was hij in 1946 en 1947 nog lid van de tweede kamer. In Leiden ging hij in 1962 met emeritaat. Hij was ridder in de Orde van de Ne derlandse Leeuw. Het stoffelijk over schot is maandag m alle stilte gecre meerd. Johann, Heinnch, Adolf Loge- mann werd op 19 januari 1892 te Rot terdam geboren. In de Maasstad be zocht hij de hbs waarna hij in Leiden Indologie ging studeren. In 1923 legde hij zowel het doctoraal indologie als cum laude het doctoraal in de rechts wetenschappen af. In die jaren nam hij reeds intensiever dan de meesten het werk en de opvattingen van een geleer de als Van Vollenhoven in zich op, waardoor zijn denkbeelden in een rich ting groeiden die hem later tot de aan gewezen man schenen te bestempelen om de verhoudingen tussen Nederland en Indonesië andere vorm te geven. Dr Logemann had voor de bekroning vai zijn universitaire studie reeds enkele ja ren in verschillende functies gediend u het voormalige Nederlands Oost-Indië. In 1924 keerde hij naar de oost terug als inspecteur bij de thesaurier-gene raal te Batavia. Van 1924 tot 1939 was hij hoogleraar in het staatsrecht aan de rechtshogeschool te Batavia, in welk laatstgenomede jaar hij met verlof naar Nederland kwam. In Nederland were hij door de oorlog overvallen. Zijn ge prononceerde politieke denkbeelden, zijn faam als jurist en ook zijn voormalige functie in Indonesië en zijn openhar tige stellingname tegen de opvattingen van de Duitse bezetters brachten hem al spoedig in moeilijkheden. Van 1940 tot 1944 heeft hij dan ook als gijze laar in verschillende kampen doorge bracht. Logemann was later lid van de zogenaamde stuwgroep. Hij wilde ver tegemoetkomen aan de nationalistische beweging in Nederlands Indië. Als mi nister voor overzeese gebiedsdelen had hij de moeilijkheden met de op handen zijn de republiek op te vangen. In Indië zag men hem aanvankelijk als een Hit- ler-verheerlijker, in eigen land had hij problemen met het parlement, dat hem te tegemoetkomend vond. Duitsers zijn vóór gesprek mei DDR BONN (AFP) Drie van de vier West- duitsers zijn voorstanders van het ope nen van politieke onderhandelingen tus sen West- en Oost-Duitsiand. Volgens een opiniepeiling van het insti tuut voor toegepaste wetenschappen in Bad Godesberg, heeft 74 procent van de ondervraagden zich voor onderhandelin gen uitgesproken. 11 procent is tegen het denkbeeld van besprekingen tussen Oost en West-Duitsland op regeringsniveau. 15 procent heeft geen mening geuit. TOKIO: Een brandweerwagen pro beert de vlammen te blussen, die zijn ontstaan door de molotov cocktails die radicale studenten wierpen. MINISTER ROOLVINK: OMMEN (GPD) Ook bij de sociale werkvoorziening moet de werknemer in spraak krijgen. Het moet niet als een loze kreet worden beschouwd dat het organisatiebesluit sociale werkvoorzie ning de totstandkoming van overleg organen eist in de nu vergrote, beter toegerust en meer doelmatige organisa tiestructuren van de sociale werkvoor ziening. Met enige nadruk heeft minister Rool- vmk (sociale zaken) dat gisteren ge steld in zijn toespraak bij de opening van het nieuwe bedrijfspand in Ommen va nhet sociale werkvoorzieningschap ,Het Laar'. Midden 1955 telde ae so ciale werkvoorziening ruim 12.000 werk nemers, midden 1965 waren het er 28.000 en in het midden van dit jaar rond 43.000. POLITIE HOOPT RUST TE HEBBEN HERSTELD: PROTEST TEGEN VONNIS RECHTER R. HAARLEM (GPD) Alle wegens het rijden onder invloed ver oordeelde gedetineerden in de inrichting Bankenbos H in Veen- huizen hebben vrijdagavond eten geweigerd in verband met de uitspraak inzake de in Den Haag berechte Haarlemse rechter. Maandagmorgen hebben zij een protestbrief aan de minister van justitie gezonden waarin staat dat bij het vernemen van de uitspraak onder de gedetineerden onrust en twijfel is gerezen. ,Met name de Nederlandse rechtspraak inzake verkeersdelicten verontrust ons zeer. Met een sym bolische hongerstaking hebben wij onze gevoelens inmiddels benadrukt', zo schrijven de gedetineerden. ,Het veel gebezigde woord in Bankenbos is op dit moment .klassejustitie'. Deze volgens ons onrechtvaardige en mo gelijk gevaarlijke uitspraak motiveert in wezen ons protest. Deze onge zonde situatie wensen wij, gedetineerden, gaarne gewijzigd te zien. Mede door uw medewerking hopen wij dat aan deze toestand snel een einde zal worden gemaakt. Laat rechtspraak rechtspraak blijven'. Aldus de brief die door alle gedetineerden is' ondertekend. Aan de president van de Haagse rechtbank en aan de officier van justitie bij de rechtbank zijn afschriften gestuurd. Na bloedige rellen rond vertrek van premier Sato TOKIO (RTR) Na een twee- daagse actie tegen linkse organi saties was de Tokiose politie maandagavond vol vertrouwen de kracht te hebben gebroken van met benzinebommen uitgeruste extremisten. Met meer dan 2000 studenten gedurende zondag en maandag in arrest bijna allen in Tokio zijn politie en rege ringsfunctionarissen hoopvol ge stemd dat er een eind is gekomen aan een confrontatie die bijna een jaar heeft geduurd. Volgens de politie zijn tot dusver dit jaar meer dan 10.000 personen gearresteerd. Velen zijn nog ingesloten terwijl anderen op borgtocht vrij zijn. Luchthaven litie zei geen cijfers te hebben van het aantal gewonde stuaenten, maar volgens de brandweer van Tokio, waaronder de ambulancedienst ressorteert, zijn ten minste lö studenten naar ziekeimuizea overgebracht. Het Japanse persbureau Kyouo heelt gemeld üat Amerikaans ïuciitrnacnipt-j suncei ongeveer 15 radi cale studenten hecil gearresteerd, die de grote Kaaeiia-iucniiiicichtDasis op Okina wa waren binnengedrongen en oenzine- hadden geworpen. Het doel van de studenten was Tokio'a internationale luchthaven te sluiten, op dat premier Eisaku Sato maandag niet naar Washington had kunnen vertrek ken voor besprekingen met president Nixon. Heit dreigement van de extremis ten om de luchthaven van Tokio tegen iedere prijs te bezetten om premier Sa to's vertrek te verhinderen had uitgebrei de veiligheidsmaatregelen tengevolge in de gehele hoofdstad evenals keihard po litieoptreden tegen demonstranten. Zeker 25.000 man oproerpolitie, uitgerust met stokken, schilden en traangas, trad met kracht op tegen studentengroepen wanneer zij zich op straat vertoonden om de politie en spoorwegstations aan te allen. Tegen de tijd dat de laatste benzinebom geworpen en de laatste traangasgranaat afgevuurd was, bevonden zich 2141 stu denten, onder wie meer dan 250 meisjes, onder arrest. Gewonden Volgens niet-oflciële cijfers hebben meer dan 200 politiemannen verwondingen op gelopen van wie er 19 in ziekenhuizen moesten worden opgenomen. Bovendien werden 57 voorbijgangers gewond. De po- Oude Nol steekt een van zijn vele ver warde tirades af. Als de president hem probeert te onderbreken, zegt hij: ,Ik sta hier om mij te verdedigen. Ais u mij geen gelegenheid geeft, verdwijn ik'. De president: .Straks misschien, maar nu niet. U moet niet proberen de lei ding van de zitting zelf in handen te nemen'. Op de vraag waarom bij hoger beroep heeft aangetekend, zegt de man, die door een Utrechtse politieman wordt gekenschetst als .een blok graniet, hij blijft ontkennen', dat hij volkomen on schuldig is. Bij het verhoor van de getuigen in totaal zi.ih er 32 gedagvaard blijkt al snel dat met name bij de getuigen a charge uit de kennissenkring van oude Nol een geheugenverlies dat hen voor de rechtbank reeds parten speelde, toe genomen is. Een van de eerste getuigen a charge is Ria van Eijndt (23). eens getrouwd met een andere getuige, G. wittebol, een pleeg-kleinzoon van een van deslachtoffers van Hans van Z., de Utrechtse feestartikeienhandelaar J. Donse en nu bevriend met de bloe menkoopman Th. Selhorst, die als ge tuige decharge optreedt. Tegenover de politie heeft zij verklaard dat oude Nol wel eens bij haar en G. Wittebol op bezoek kwam. Bij een van de gesprekken ging het over een kist met geld die J. 'Donse zou bezitten. Zij was de kamer uitgestuurd, maar was aan de deur blijven luisteren. Zij had haar man horen zeggen, dat zij nylon kousen over hun hoofd zouden moeten trekken. Oude Nol, die bij hoog en bij (ADVERTENTIE) DWARSGEBAKKEN NATUURWITBOERENBRUIN KBENTEN-ROZIJNEIIBROOO KRENTENBOLLEN BOERENROG PUNTJES EN BOLLEN (Van onze correspondent in Bonn) president Gustav Heinemann schittert als een opmerkelijke ster boven de Duitse politiek. Hij heeft zich in nog geen half jaar tijd de naam verworven wars te zijn van alle protocol, de. hoge troon waar op een staatshoofd per traditie zetelt zo snel mogelijk te willen afbreken en in de politeiek niet minder duidelijk dan kanse lier Brandt de nieuwe richting aan te ge ven. ,Mijn benoeming betekent een stuk machtswisseling', was tot woede van de christen-democratische tegenpartij écn van Heinemanns eerste uitlatingen na de presidentsverkiezing. Een week later pu bliceerde ,Der Stern' een spotprent waarop SPD-politicus Helmut Schmidt tegen par tijleider Brandt zegt: .Misschien hadden we hem toch beter niet kandidaat kunnen stellen. Die man zegt gewoon wat hij denkt'. Het is de eigenschap die het beeld van de Westduitse president completeert: hij draagt het hart op de tong. Het beeld van een zo de aandacht trekkend man. wordt echter gauw vertekend en al te popu lair In de Duitse pers komt de nadruk te liggen op de president die zolf een schommel timmert voor zijn kleinkinderen, die er zich aan ergert dat er ondanks zijn bezwaren toch .witte muizen' (politie op motorfiets) voor zijn wagen rijden zijn inhuldiging zei Heinemann: ,Als bondspresi en rode lopers worden uitgelegd en die ,alle Duitse rijken zonder een enkele onderscheiding doorgekomen is', zoals hij zelf heeft verteld. ,Tot korporaal heb ik liet nooit gebracht. Ik was slechts dienstplichtig kanonnier van de laatste koning van Pruissen'. In een documentair werk je van de bondscentrale voor politieke vormin; echter zo voor de hand Jiggend reëel (u wordt vaak als een lastig man beschreven Heine mann: ,Dat irriteert me niet, maar ik neem het niet dat ik voor een communist of een meeloper van de vijfde kolonne wordt uitgemaakt, daar heb ik de rechter al eens voor ingeschakeld) dat de journalist met het onbevredigende gevoel naar huis gaat een zeer alledaags gesprek te hebben gevoerd. Ben alledaags gesprek ove rigens met een man, die door zijn persoonlijke op treden en zijn politieke op vattingen in sterke mate een symbool is van ont wikkelingen welke zich veel moeizamer voordoen in de dagelijkse politiek waar hij bijna tegen wil en dank boven verheven is. Heine mann, 70 jaar oud, is de eerste socialistische presi dent van de bondsrepubliek. Zijn verkiezing werd mo gelijk door samenwerking van socialisten en liberalen, wier .kleine coalitie' dus al even functioneerde royaal voordat Brandt en Scheel er definitief toe besloten. Op de dag van Heinemans benoeming schreef .ie liberale Frankfurter Rundschau: ,De eerste representatie van de burgers van deze staat is overgenomen door een man, die precies dat stuk liberalisme en vooruitgang belichaamt dat, reke ning houdend met de traditie en de krachtsver houdingen, bereikbaar lijkt. De verkiezing van Heinemann is een gelukkige ontwikkeling omdat ze geen ommekeer van alle waarden en machts verhoudingen betekent, maar dié kleine stap voor waarts waar de hele bevolking het mee eens kan zijn' De pogingen van een staatshoofd om zijn functie werd gewaardeerd zoals nu in de villa Hammer- te ontdoen van de aureool die het hoger gezag ze- schmidt, de wat zuidelijk aandoende ambtswo- ning aan de Rijn die daar een eeuw geleden voor een schatrijke koekjesbakker werd gebouwd. Ook in de villa is hij voor het personeel ter be schikking van 9 tot 2 en van 4 tot 11 uur 's avonds. Om kwart over zeven precies staat ie dere ochtend zwemmen in een Bonner sportschool op het programma. ker in Duitsland omgeven, trekken echter veel sterker de aandacht dan die van een kanselier of een minister. ,De verafgoding van de overheid is lang genoeg ons ongeluk geweest', aldus Heine mann, die er zelf voor zorgde dat er tijdens zijn kennismakingsbezoeken aan de deelstaten vol op kans was op gewoon met burgers te praten, op straat of in een kantine. En die in het Roer gebied het glas bier hief en toastte met een .proost kameraden'. De kamerleden weten doorgaans niet onmid dellijk hoe deze president moet worden be naderd, maar dat geldt net zo goed voor de uiterst rumoerige studenten, die al herhaaldelijk met hem hebben kunnen discussiëren en geen vat hebben op deze reële en openhartige man, vroe ger zelf zeer actief in linkse studentenorganisa- van één ontleend aan een eredoctoraat in de the- lies. Heinemann laat er zich graag op voorstaan ©logie graag alle vier aan zijn naam toe' Justitie was in de grote coalitie het aangewe zen departement voor de hooggeleerde ju rist die Gustav Heinemann is. Prof. dr dr dr Heinemann, menige Duitser zou de titels W£ dat hij deel uitgemaakt heeft van vijf partijen. De APO's, zoals hier de buitenparlementaire op positie wordt genoemd, heeft hij laten weten dat hij ook een tijd APO is geweest. Immers, hij gem Heinemann, de advocaat en politicus uit het Roergebied, is echter elke arrogantie vreemd. Hij heeft de vrij bescheiden villa in Essen aangehou den, het huis van waaruit hij ook zijn kerkelijke stapte uit Adenauers kabinet en uit de CDU uit activiteiten ontplooide (per trein het land door. protest tegen de herbewapening van West-Duits- land. Maar bij alle begrip voor het optreden van jon geren venvijt hij hen dat zij niet bereid zijn een voetje-voor-voetje vooruitgang naar relatieve verbeteringen te accepteren: .Concepties hebben, dat is zo moeilijk niet, maar de wegen naar ver wezenlijking ervan, dat is de eigenlijke kern van de zaak, dat is de eigenlijke taak van politiek handelen'. Zo verklaart hij ook zijn eigen gedrag inde politiek ,een partij is geen wereldbe schouwelijke gemeenschap. Ik zeg vaak tegen want een auto heeft hij nooit bezeten, evenmin trouwens een rijbewijs). Heinemann, die vanaf 1933 een belangrijke rol speelde in de zich tegen de nazi's verzettende .Bekennende Kerk', maakte lang deel uit van de raad van de evangelische kerk. Heinemans vader was in dienst van Krupp, hij zelf bracht hel in het Roergebied tot produratie- houder in juridisch adviseur van de .Rheinïsche Stahlwerke', de positie die voor Oost-Eerlijn aan leiding was om hem, zijn linkse sympathieën ten spijt, uit te maken voor een kapitalistenknecht jongeren die in de politiek willen maar zich in toen Adenauer hem tot minister benoemde. Ge- Een president heeft in de Bondsrepubliek voor eigen activiteiten weinig speelruimte. Bij zijn inhuldiging zei Heinemann: ,Als bondspresi dent heb ik geen regeringsverklaring af te leg gen. Wel heeft de bondspresident het recht om énige persoonlijke woorden te spreken'. Wat Hei- prijkt een foto van soldaat Heinemann, een heel nemann persoonlijk te zeggen heeft over de nood- jong en verre van martiaal gezicht met een knijpbnlletje onder een hoge pet. j Maar president Heinemann doet in zijn ambtswo- zaak van een oprechte vredespolitiek, over de wens om tot een verzoening met Polen te komeD en over het streven de onvoltooide democratie een bepaalde partij niet helemaal thuis voelen: Je moet niet de eerzucht hebben op je twintigste in een partij te gaan en je op je zeventigste of tachtigste met de partijvlag te worden begra ven. Langzaam maar zeker zal blijken of je in een partij blijft of naar een andere overstapt'. Heinemann, die al in 1933 ,als tegenwicht tegen Hitier' SPD stemde, was na de oorlog één van de oprichters van de CDU. Hij stapte uit de rege ring ning, vormde de .Gesamtdeutsche Volkspartei' die in het heetst van de koude oorlog een ge neutraliseerd Europa bepleitte en dan ook geen been aan de grond kreeg. Toen in 1957 GVP raagd naar zijn mening over het feit dat de DDR hem als president volledig ontziet, zegt hij nu: .Ik heb van die kant alles beleefd wat ik me kon wensen'. In Oost-Berlijn werd echter bij zijn benoeming zuur-schertsend gezegd: .Jammer dat we Liibke kwijt zijn'. President Heinemann, op wiens oor logsverleden geen smet valt, is ook verder voor weinig kritiek vatbaar. Een uiterst nuchter man, partij uit protest tegen de herbewape- kerkelijk zeer actief maar ook tolerant (zijn doch- - uta ging tijdens de theologiestudie over tol het katholicisme, hetgeen hij onvoorwaardelijk accepteerde) en in de politiek een man die er geen hemelbestormende socialistische ideeën op na ning echt niet zelf open als de Nederlandse jour- West-Duitsland verder te ontwikkelen, maakt in- opgeheven, trad Heinemann toe tot de SPD. In houdt, maar eerder, zo schreef ,Der Spiegel' vorig nalist zich voor een gesprek meldt. En het ge- druk als een passend gebaar sprek draagt het karakter van een audiëntie, zo- die zich buiten de politieke details dient te hou- als men die bij een president kan verwachten, den. Maar het loopt bovendien duidelijk vooruit De president is bereid vragen te beantwoorden, op hetgeen Brandt en Scheel schipperend in de alle vragen. Zijn openhartige antwoorden zijn praktijk trachten te brengen. Kiesingers grote coalitie gaf hij als minister v justitie de stoot voor een ingrijpende hervorming van het Duitse strafrecht. jaar ,een liberaal is van Angelsaksische type'. Als men zijn politieke werk bulten beschouwing laat, gaat de vergelijking op met Westduits- Hij voelde zich als jurist op zijn plaats aan het lands eerste president, de algemeen geachte prof. hoofd van het departement van justitie, waar hig" Theodor Heuss. ,NOT EN KRAKERS' VbtO 1 UUKUL.1N GUiNGLK i AMSTEKuAiu (AAi.-j Maandag avond is door een veerug tal leuen van ue acue-giuejj ,ue Noicim.aner' een uit voering in net Concertgeoouw ui Am sterdam versworu. ïMiutveujK» nauuen ue eerste noten van een Huilconcert van tjuantz, ungevoeru uuor net Coneert- jjeoouworKest onder leJUing van liernard •xaitins, gt-Kioiiaen uien ue activisten per megaioon trachtten nun wensen luur eeu openbare discussie Kenbaar te maken. Suppoosten, musici en het publiek ver hinderden het spreken en werkten da oruevêrsiQoruers ouiten de zaal. ue di rigent staakte de uitvoering totdat de rus,, was teruggekeerd. 111 de wandel gangen vonden nog enkele schermutse lingen plaats tussen ue .Notenkrakers' en mensen, die het met de acue duide lijk nieL eens waren. Ue inmiudeis ge waarschuwde politie suste de zaak op me wijze. Xijaens de pauze ver lieten de actieieden uit eigen beweging het gebouw. De ordeverstoorders, onder wie de com ponist Os ver tschai, nanoen oij net De- ging van net concert een aantal pam- onüci ae toeiiooiuèrs verspreid, waarin hun wens duidelijk weru ge- Aten Wiiüe een principiële toe zegging voor een openbare discussie op nader te bepaicn aalum. ueze d.s- cussie zou moeten gaan over het open- oreken van de structuur van de leiuaig van het Concertgebouworkest, waardoor een open progranunabeleid mogelijk zou worden. Een woordvoerder van de Nederlandse Orkeststachting liet de .Notenkrakers' ■eten dat het orkest bereid was tot dis- ussie na afloop van de voorstelling. De actiegroep is daar met op ingegaan, zo als zij later verklaarde, omdat men niet van plan is het toevallig aanwezige publiek tot een discussie te dwingen. (ADVERTENTIE) IWC Yacht Club Automatic. Met of zonder automatische datumaanwijzer. De IWC Yacht Club is tegen de hardste sporten opgewassen. Schokvrij: het uurwerk is in de horlogekast verend opgehangen aan schokbrekers. Waterdicht: tot een diepte van 100 meter (10 atm). Condensvrij. IWC, het horloge dat zoveel precisie bezit IWC Yacht Ciub Automatic 18 karaat goud of ede/staal is verkrijgbaar VANAF367.- EDELSTEENKUNDIGE F.G.A,G.G. DIAMANTEXPERT G.I.A. ROTTERDAM LIJNBAAN 92 TELEFOON 11 66 70 FILIAAL: OOSTZEEDUK155-157 TELEFOON 122344

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 3