Angstige ogenblikken na start van Apollo-12 maanexpeditie TWEEDE OLIEBRAND IN EUROPOORT Bij aanval uit oosten gebruik kernwapens Eerste kunstmatige eilandje rijst op uit het water van Veerse Meer Directie: Schade valt mee en loopt niet in miljoenen' STROOMSTORING VEROORZAAKTE EVEN PANIEK GROOT ALARM OP GULF RAFFINADERIJ BIJ ROZENBURG Vandaag in de krant... VMF-drama Rechter R. TRAM BOTSTE MET TWEEDE KAMERLEDEN GEHEIM NAVO-PLAN UITGELEKT DEEL BAGGER- EN EILANDENPLAN BEVROREN DOOR ONZEKERHEID OVER SLOEKANAAL Verpozingsruimte voor watersporters Arneplaat Boeken op tafel CAO-beraad klein-metaal gestrand 212e jaargang - no. 269 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Boh. MIJ. vin di C V Provinciale Zeeur Waltlr. 56-60. lel. 5144 (b 9 9 reH !d. lel. 3346, Jdm. lel. 2094 Adv. prl p. '2751). Mlddell r edv. 5.55. In OK. Abonn.prli. 1.10 per m 3169, adv. 6248). Co». Grole regels) 37 cl per regel (min. Zaterdag 15 nov. 1969 Dr Heinemann's eerstelintje' Pagina 3 HOUSTON, KAAP KENNEDY (AFP, DP A) De Apollo-12 heeft gistermiddag de beklemmendste start gehad, die tot nu toe in de Amerikaanse ruimtevaartgeschiedenis heeft plaatsge had. Enkele seconden nadat de reusachtige raket van de grond was losgekomen, deed zich een storing voor, die iedereen in het controlecentrum de adem deed inhouden. Aanvankelijk dacht men met een blikseminslag te doen te hebben, maar later kwam men tot de conclusie dat een opeenhoping van statische elektri citeit de oorzaak van het uitvullen van het elektrische systeem was. Deze moeilijkheden zijn er de oorzaak van, dat de hele maanlanding op losse schroeven is komen te staan. Van de zijde van Nasa is vrijdagavond namelijk vernomen, dat Conrad en Bean eerder dan het plan was de maanlander zullen binnengaan om te onderzoeken of deze door de stroomstoring kort na de lanceringschade heeft opgelopen. Aanvankelijk zou deze inspeetie pas maandagochtend hebben plaatsgevonden. Mocht de LEM beschadigd zijn, dan zou dit een afgelasting van de landing op de maan tot gevolg kunnen hebben. Men zou j het maken van n onweerde, duwde dan volstaan met enkele omwentelingen foto's. Na een start in bijzonder slecht weer, het regende twee uur en 47 minuten later de derde en laatste trap van de Saturnus- raket de combinatie commandocabine-dienstvertrek en de maanlander de 380.000 km lange baan naar de maan op. In deze fase verwijderde Apollo- 12 zich met de .tweede kosmische snelheid' van ongeveer 40.000 km per uur van onze planeet. In de cabine de drie marine-officieren Charles .Pete' Conrad (39), Richard Gordon (40) en Alan Bean (37). Vlak nadat de Saturnusraket met de Apollo-cabine zich van het lanceer- platform hadden verwijderd, geraakte het elektronische systeem geduren de vijfenveertig seconden geheel van de kook. Conrad verklaarde later, dat hij door de ramen van de cabine een lichtflits had waargenomen. Tij dens de storing, waarbij de elektriciteit wegviel, gingen zoveel alarm lampjes branden dat de ruimtevaarders niet meer wisten wat ze het eerst moesten doen. Op advies van het grondstation schakelden zij het nood- systeem in. Even later had het originele systeem zich hersteld en was de elektriciteitsvoorziening eer normaal. ,Ons hart stono til', zo verzuchtte de basis. ,Daar hadden wij geen tijd voor', was de lakonieke reactie van Conrad. In een baan om de aarde werden alle installaties zorgvuldig be proefd. Alles werkte perfect en toen kregen de ruimtevaarders het .groen licht' voor het eigenlijke begin van hun maanreis. Miljoenen over de hele wereld hebben via de televisie de lancering kunnen meemaken. President Nixon, die als eerste Amerikaanse president met zijn hele gezin de lancering van een bemand ruimteschip gadesloeg, ver klaarde even later dat de Verenigde Staten ,de eerste in de ruimte' zijn. Op de foto: de drie astronauten, van voor naar achter Conrad, Gordon en Bean, begeven zich naar de wagen die hen naar de cabine zal brengen. ROTTERDAM (ANP) Voor de tweede maal deze week heeft een brand gewoed in een der raffi naderij-complexen in het Rotterdamse Europoortgebied. Gisteravond om half tien gaf de brandweer van Rotterdam groot alarm voor een felle brand op het terrein van de Gulf Raffinaderij op Rozen burg. Dé eerste berichten luidden alarmerend. Gevreesd werd dat de destillatiekolom, waarin het vuur woedde zou instorten, wat ernstige gevolgen voor het raffinaderijcomplex had kunnen hebben. Tegen middernacht bleek dat de brand meeviel. Al vrij snel na het uitbreken van de brand, om 21.30 uur, had de bedrijfsbrandweer het vuur gelo kaliseerd. Vier brandweerauto's van Gulf kregen assistentie van twee van de naburige raffinaderij en van British Petroleum. Andere brandweerauto's die aansnelden Ossenisse WETHOUDER EVERAERT van Hontenisse zet zich scherp af te gen de vestiging van petrochemi sche industrie bij Ossenisse. (Pagina 2) HET PERSONEEL van Werk spoor heeft het werk hervat. Maandag zal het zijn mening mo gen geven over het beleid van de vakbonden in het VMF-drama... (Pag. 3) DUIZEND gulden boete zo luidt het vonnis, uitgesproken over de Haarlemse rechter R. die terecht stond na een dodelijke aanrijding, waarbij hij was betrokken, ter wijl hij drank had gebruikt (pag. 11) Binnen- en buitenlands nieuws: pag. 1, 3, 9, 11 Zeeuws nieuwspag. 2, 5, 7, 9 Sport: pag. 13, 25 Radio en tv: pag. 27 Financieel nieuwspag. 29 En in het pag. 17: expositie van schilde rijen in Hulst.,Maxi-mini'; let terkundige kroniek door Hans Warren. pag. 10; Hen jaar verklaring rech ten van hut kind. met onder meer een bijdrage over kiiuleren uit Biafra, waar honger en angst het leven beheersen. pag. 21: Witte plekken in het koopvaardijwerk' over nieuwe ontwikkelingen in de scheepvaart en daarom in het werk der ker ken voor de zeelieden, alsmede Stemmen uit de kerken. pag. 23: Het tweede deel van de door Jac. Prince geïllustreerde verhalenserie ,De ontsluiting van Schulpbier'. Ditmaal ,De bewe ning van het land, waar eens het leven goed was'. pag. 25: dammen, schaken brid ge, puzzel en prijssteen. uit Rozenburg, Oostvoorne en Rot terdam waren in feite overcom pleet. Er hebben zich geen persoonlijke onge lukken voorgedaan en de materiële scha ftZie slot pag. 3 kol. 1) AMSTERDAM (ANP) Een autobus met leden van de tweede kamer is vrijdagmiddag op het Prins Bernhard Plein in Amster dam in aanrijding gekomen met een tram van lijn zeven. Niemand werd gewond. De tram, die uit de rails werd gedrukt, had drie kwar tier vertraging. De parlementa riërs, leden van de vaste kamer commissie voor onderwijs, brach ten op uitnodiging van minister Veringa een bezoek aan onderwijs instellingen in Amsterdam. DEN HAAG (GPD) In NAVO-kringen in Brussel heeft men toe gegeven, dat de nieuwe, deze week goedgekeurde richtlijnen voor het gebruik van taktische kernwapens, wel degelijk neerkomen op een grotere afhankelijkheid van dergelijke wapens in geval van een aan val vanuit Oost-Europa. geus wordt geprobeerd de agressor tot onderhandelingen te bewegen. Ook de Nederlandse minister van defensie Den Toom ontkende eind vorige week bij het defensiedebat in de tweede kamer, dat de NAVO van deze strategie wilde stap pen. De Nederlandse minister zei dit in antwoordt op het beloog van dr M. J. J. A. Imkamp (d '66). waarin hij stelde dat zulks wel degelijk het geval was. Dit logenstraft de mededeling van de zijde van de nucleaire planning-groep Brussel, dat de nieuwe ,atoom-strate- van het militaire bondgenootschap niet in strijd is met de tactiek van de .flexibele response'. Deze twee jaar ge leden tot algemene NAVO-strategle ver heven tactiek betekent, dat in geval van agressie eerst met conventionele wapenen wordt geantwoord en vervol- Met name leden van de Westduitse en de Nederlandse delegaties bij de NAVO in Brussel hebben laten door schemeren. dat de tactiek van het .bewegelijke antwoord' goeddeels is geschrapt, maar dat bekendmaken van dit feit niet alleen niet raad zaam was, omdat het hier om mili taire geheimen van de eerste orde gaat. maar ook omdat men de ver anderde politieke en militaire richt lijnen .niet in eigen kamp kan ver kopen'. Onschuldig (Zie slot pag. 3 kol. 3 VEERE Als op de kille och tend het werkschip van de re creatiegemeenschap Het Veerse Meer vanuit de haven de grote plas opdraait ligt het meer er verlaten bij. Watersporters heb ben in deze periode buiten het seizoen hun vaartuigjes opge borgen, in de winterhoes gesto ken of aan de werf toever trouwd. Op een eenzame post ligt een zandzuiger. Het logge gevaarte zorgt zo op het oog voor de enige bedrijvigheid. Maar dan doemt plotseling een bulldozer op, op een stukje zandvlakte, waar kortgeleden nog water was. De zandzuiger ligt er om zand weg te halen op ondiepe plaatsen. Het zand wordt even verderop op een hoop gespoten. En zo verrijst langzaam uit het water een kunstmatig eilandje, begin van een reeks van zes waarmee het Veerse Meer in de loop van en kele jaren zal worden gestof feerd. By de uitvoering; van het bagger- en eilandenplan worden twee vliegen in één klap geslagen. Met het weg- baggeren van ondiepten heeft men niet alleen de specie voor aanleg van de eilandjes meteen binnen hand bereik, het werk bevordert ook dat de bevaarbaarheid van het Veerse Meer groter wordt. Ongeveer tegenover het ontmoetings centrum ,Het Zilveren Schor' ligt de plaats waar volgens dit plan land uit water ontstaat. Het eilandje dat daar gestalte krijgt zal Arneplaat worden genoemd. Het krijgt een op pervlakte van ongeveer één en drie kwart hectare. Er komt een haventje dat een ligging krijgt die afgewend is van de scheepvaartroute. De ha venkom zal worden gevormd door twee loopsteigers, Er komt ook nog een aanlegplaats voor een pontje, want er zal ook wel eens een gras- moeten worden overgezet. Bij het eilandje wordt een ligplaats gemaakt voor 22 scheepjes. Voorts voorzien de plannen in de inrichting van een toiletgebouwtje op dit kunst matige eilandje. De begroeiing zal in het begin nog wel even zorgen ba ren, want men heeft te maken met opgespoten zilt zand. Mogelijk ont staat er onder dit eilandje ook snel een zoetwaterbei zoals bij de .Ha ringvreter' het geval is. Om de struc tuur van de grond goed te maken voor het beplanten met struikgewas, zal er eerst nog stro en gras wor den ingezaaid. De aanleg van de Arneplaat heft een ondiepte op. waardoor de wa tersporters gemakkelijk achterom de Haringvreter kunnen varen. Een volgende fase in het bagger en eilandenplan omvat de aanleg van twee eilandjes tussen Veere en Kamperland. Op deze lijn ligt een grote ondiepte. Het is thans niet mogelijk om rechtstreeks van Veere naar Kamperland te varen. Volgend jaar wordt echter begonnen om de weggebaggerde specie ter plaatse te benutten voor het vormen van de twee eilandjes. Het gaat hier om de Schütteplaat, die 5.4 hectare groot wordt (oeverlengte 1200 me ter) en de Mosselplaat, vjjf hectare groot (oeverlengte 1325 meter). Ook deze eilandjes krijgen verpozingsha- ventjes. Er zijn zelfs plannen om spartelvijvers te maken voor de kin deren van de watersporters. De beschutting gevende eilandjes zorgen voor ëen compensatie voor de grootte van het meer in relatie tot de wind. De situering is name lijk zodanig gedacht dat de strijk- Iengte van de wind zoveel mogelijk wordt verkleind, dit met het oog op de windgolven. De nieuw ontstane oevers door de eilandvorming maakt het mogelijk de watersport te schei den van de oeverrecreatie. Bootjes die nabij ,De Piet' i (Zie slot pag. 7 kol. 1 Er is sprake van een eigen aardige ontwikkeling in be- i paalde sectoren van de Neder- iandse industrie: een bedrijf of een concem komt in moeilijk heden en wendt zich in zo'n ge val tot de regering met het dringende verzoek garanties of steun te verstrekken. De affaire-Verolme was er een goed voorbeeld van: nu is de afge lopen week het VMF-concern bij minis ter De Block wezen aankloppen. In zul ke gevallen blijkt, dat het een voordeel is wanneer een bedrijf over veel werk nemers beschikt: het bestaan van vele gezinnen is immers in het geding, met als gevolg dat op de rijksoverheid flinke pressie wordt uitgeoefend om de ge vraagde hulp toch maar te verlenen. Vakbonden en kamerleden zetten in zo'n situatie de regering onder druk, hetgeen van hun standpunt uit gezien begrijpelijk is. Maar er ontstaat op die manier wel ongelijkheid: indien meneer Verolme een eenvoudig middenstander zou zijn met vrijwel geen personeelsleden, dan had hij in vergelijkbare omstandigheden zijn winkeltje wel kunnen sluiten. De moeilijkheden bij VMF zijn niet onder één noemer te brengen. Voor een deel zijn ze een gevolg van de fusie, die vijftien jaar geleden tot stand werd gebracht tussen Stork Hengelo en Werk spoor Amsterdam. De praktijk van der gelijke combinaties heeft wel uitgewe zen - en niet alleen.hier - dat een nieu we eenheid maar heel moeizaam tot stand komt. Oude on dernemingen hebben taaie tradities, ze zijn gebonden aan het denken van industrië- van de oude stempel en het duurt dat hele tijd voor- patronen worden bereikt en functioneren. Bij VMF is de integratie moeizaam verlopen met alle gevolgen vandien. Gevolgen, die bovendien nog weer werden versterkt door externe om standigheden, factoren waarop het be drijf weinig invloed had. Deze externe factoren hebben te maken met nieuwe marktverhoudingen in deze wereld, er is sprake van een felle concurrentie en daarbij moet het hoofd worden geboden aan industrie-giganten uit het buitenland. Tegelijkertijd dwin gen moderne produktiemethoden tot een hogere capaciteit, wil de kostbare appa ratuur in de bedrijven rendabel zijn. In feite tegengestelde stromingen: een moeilijker afzet dan vroeger, maar tege lijkertijd is een hogere produktie nodig. En wat die afzet betreft: de binnenland- marlrt is er over het algemeen te klein voor. maar wordt bovendien be laagd door de buitenlandse concurrentie. Voorts zijn er de afgelopen jaren sterke kostprijsverhogingen geweest tengevolge van loonstijgingen, enfin er waren moei lijkheden van allerlei aard. Daardoo* heeft de VMF ook opdrachten aangèno- men, waarvan bij voorbaat al vaststond, dat ze verlies zouden opleveren. En dat kan een bedrijf zich niet al te vaak per mitteren. Bij dit alles moet worden vermeld, dat de VMF-leiding de laatste jaren geen goede reputatie had, noch op de beurs noch bij de vakbonden. Aandeelhouders en werknemers beschikten niet over een redelijk inzicht in de rentabiliteit van de diverse sectoren, waaruit het bedrijf is opgebouwd. In een dergelijke situatie is het begrijpelijk, dat er met name .onder de werknemers een geladen stemming ontstaat: het gaat om hun dagelijkse bo terham. Wat heeft men nu als gevolg van de recente kortstondige staking zien gebeuren? Het Willem II-effeet. De lei ding van de VMF heeft zich namelijk gedragen naar het voorbeeld van koning Willem IT. die in maart 1848 - volgens eigen woorden - van de ene dag op de ander van ,zeer conservatief' onder de druk van de omstandigheden .zeer libe raal' werd. Zo ook de VMF: het concern is nu plotseling wel bereid inlichtingen aan de vakbonden te verschaffen over de economische situatie van het concern, over de herstructurering en over het ren dement van bepaalde orders en afdelïn- en. Omstandigheden doen soms meer dan alle SER-adviezen bij elkaar... De VMF-boeken moeten nu op tafel komen, bij de vakbonden en bij minister De Block. Die kan ze dan bij de stapel van Verolme leggen. Hopelijk blijft het daar bij. Want bedriifsboekhoudingen bij een minister op tafel duiden op ongezonde situaties in het bedrijfsleven. En daar mee is niemand gediend. DEN HAAG (ANP) De onder handelingen over de per 1 januari 1970 af te sluiten collectieve ar beidsovereenkomst van de metaal nijverheid (klein-metaal) zijn na drie besprekingen .volkomen in het slop geraakt), zo hebben de gezamenlijke werknemersorgani saties die partij zijn bij die over eenkomsten vrijdagmiddag meege deeld. Het punt waarop de onder handelingen zijn vastgelopen is het zgn tientje per werknemer. In de metaalindustrie (groot-metaal) is, (zoals men weet sinds 1 januari 1969) in de collectieve arbeidsovereenkomsten opgenomen dat de werkgevers aan da bonden tien gulden per werknemer "be talen als bijdrage in de kosten van be paalde vakbondsactiviteiten. De door- deze bijdrage vrijkomende gelden in de bondshuishoudingen worden dan voor een deel van de bonden aan de leden doorgegeven in de vorm van een uit kering op 65-jarige leeftijd op basis van het aantal lidmaatschapsjaren. .De werknemersorganisaties zullen zich. nu in eigen kringen nader beraden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 1