PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT f
STAKERS ACCEPTEREN AKKOORD
Vrije woningen in Zeeland niet vrij?
VN-DEBAT OVER WEST-IRIAN IS
UITGESTELD TOT WOENSDAG
Vijf ling in
Londen
ACHTSTE MEDISCHE FACULTEIT
WORDT GEVESTIGD IN LIMBURG
Vandaag
in de
krant...
GEEN EXTRA
WERKENDE
HALF JAAR NA OPHEFFING WOONRUIMTEWET:
GEEN EXTRA GELD VOOR
WERKENDE JONGEREN
Rijnmond
ARP
oor eigen
parochie
Afscheid
PK-lezer in
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Mies Bouwman-qaiz
Pagina 2
Dlrectl. NV Boh. MIJ. v«n de C V Provlnclele Zceuwje Courant: F. v. d. Velde. F. B, den Boer en W. de Filter. Hoofdred.: C. A. de Kok. Abonn.prIJi ƒ1,10 per week. ƒ14.25 per kwirteil, franco per poet ƒ15,25 per kwerteel. Loete nutnmera 25 cent (Incl. 4 b!~)
Bur. Vilei., Walslr. 56-60. tel. 5144 (b g 9 red. 3508, edv. 01186-584, exp. 2751). Middelburi, Merkt 51, tel. 7651 (b 9 3 red. 2078/3169, adv. 6248). Goci. Grote Merkt 2, lel. 6140 (b 9 s red, 7853, ede 5213). Ooitburj, tel. 2395. Terneuien. Nleuw.tr.il 22. lel. 4457
Zlerikeee, red. tel. 3346. edm. lel. 2094 0 Adv. prijs 37 ct per mm. Min, per edv. 5.55. In9ez. med. 2U x tarief. Kleine edv. (max. 8 re3el») 37 cl per rejel [min. 1,85). .Brieven bur. v. d. bied' 50 ct meer (alle adv. prijien excl. 4 btw)Giro 359300, PZC, Middelburi
212e jaargang - no. 268
Poft) boven links: bestuur van
YilF en vakbondsleden vergader
en gisteren bijna de hele dag
,ii Amsterdam. Van links naar
rechts: B. J. Nieuwland (CHB),
j'aii Dalsnm Unie BI1PI. W. .4.
1Yomsteeker (NVV nietaalbond
ihr mr Sickinghe, baron Van
Slinoelandi en ir Meyer (alle drie
VHF). Rechts: stakers bij Werk
spoor lopen naar een van de kan-
blies voor beraad.
Foto onder: een beeld van de ru
moerige sf akersbijeenkomst,
icaori'n negatief werd gereageerd
het akkoord tussen vdkbon-
n VMF-bestuur.
VMF WILLIGT EISEN IN - WERK WORDT HERVAT
AMSTERDAM-UTRECHT (GPD)
Tussen het bestuur van VMF/
Stork-Werkspoor en vertegen
woordigers van de vakbonden is
overeenstemming bereikt over het
herstructureringsplan van het
concern. De besprekingen met de
regeling voor overheidsgarantie
op bestellingen van nieuwbouwop-
drachten voor de Nederlandse
Spoorwegen een verzoek dat
door de vakbonden volledig wordt
gesteund worden nog voortge
zet. Dit werd gisteravond tijdens
een gezamenlijke persconferentie
in Amsterdam, waar jhr mr Sic
kinghe van de VMF en de heer W.
Wamsteeker als woordvoerder van
de vakbonden broederlijk naast
elkaar zaten, medegedeeld. De
werknemers van Werkspoor heb
ben na een aanvankelijke weige
ring gisteravond laat besloten van
ochtend weer aan het werk te
gaan. Vandaag zullen zij volledig
worden ingelicht over de situatie
in het concern.
VMF is aan de meeste wensen van de
akbonden tegemoetgekomen. Bij Werk
spoor Utrecht zal niettemin een her-
slruetnreringsproces nodig zijn, waar
door loeli nog ongeveer 100 werkne
mers zullen moeten worden ontslagen.
Uit het feit dat wij naast elkaar zit
ten. zo zei de heer Wamsteeker, mag
worden afgeleid dat wij menen een ak
koord te hebben bereikt dat het moge
lijk maakt het werk te beginnen. Er is
een basis gelegd om te komen tot een
gezond economiscsh en gezond sociaal
beleid. Wij hebben als vakbonden de
mogelijkheid tot inspraak gekregen en
meer gegevens, waardoor die inspraak
mogelijk wordt. Wij noemen het een
overeenkomst die mogelijkheden biedt.
Het akkoord omvat tien punten.
B De vakbonden krijgen een rapport
waarin een duidelijk beeld wordt gege
ven van de sociale en economische ei-
ten welke rendabel zijn en de te ver
wachten personeelsuitbreiding, een over
zicht van de activiteiten die een zwakke
MINISTER LUNS: TWIJFELS OPZIJ ZETTEN'
Tien punten
positie hebben maar rendabel te maken
zijn en de sociale consequenties daarvan
en tenslotte een overzicht van werk
zaamheden waarvoor economisch geen
uitzicht bestaat, eveneens met de so
ciale gevolgen daarvan.
Een inzicht in de positie van
gieterijen binnen het concern. Nage
gaan zal worden welke gegevens ver
strekt kunnen worden, waarbij wordt
gedacht aan. rapporten van deskundi
gen buiten het bedrijf. Indien blijkt
aat die rapporten uit concurrentieover-
Zie slot pagina 13 kolom 6)
LONDEN (DPA) In een Londens
ziekenhuis is een 35-jarige vrouw don
derdag bevallen van vijf dochters. Zij
werden met de keizersnede ter wereld
gebracht. De toestand van moeder en
kinderen wordt bevredigend genoemd.
KAMER AANVAARDT MOTIE-VAN DIJK
NEW YORK (ANP) De algemene vergadering van de Vere
nigde Naties heeft donderdag besloten om de stemming over de
ontwerpresolutie inzake West-Irian uit te stellen tot woensdag
a.s. De afgevaardigde van de Afrikaanse staat Dahomey stelde
een uitstel voor van tenminste tien tot veertien dagen, op grond
van het feit dat het rapport van de VN-vertegenwoordiger in
West-Irian, de Boliviaan Ortiz Sanz, te laat in het bezit gesteld
was van de verschillende delegaties. Overleg met de regeringen
was daardoor onmogelijk. Verschillende Afrikaanse landen
waaronder Ghana steunden dit verzoek om langer uitstel. Mi
nister Luns stelde daarna voor het uitstel aanmerkelijk te be
korten en de stemming te laten plaatsvinden op maandag. De
president van de algemene vergadering gaf het compromis voor
stel: uitstel tot woensdag a.s. tot die dag tenminste zal minister
Luns in New York blijven.
Eerder op de ochtend hadden de afge
vaardigden de redes gehoord van de In
donesische minister Malik, die als eerste
het woord voerde en daarna van mi
nister Luns.
Adam Malik zei in zijn speech dat zijn
regering haar taak zo zorgvuldig mo
gelijk en met uiterste toewijding heeft
uitgevoerd.
,Men kan op de uitvoering van de daad
van vrije keuze makkelijk kritiek heb
ben, maar men dient rekening te hou
den met de bijzondere moeilijkheden die
Qokdlrlokolzlzon
,In Nederland heeft men weliswaar van
verschillende zijden kritiek geuit, maar
wij verheugen ons erover dat niet al
leen secretaris-generaal Tlvant bereid
's mee te werken aan deze laatste af-
rikkelingen van de overeenkomst van
New York, maar dat ook de Nederland
se regering begrip toont'.
.Het resultaat van de daad van vrije
keuze is wettig, definitief en onher
roepelijk', aldus minister Malik. Hij
haalde in dit verband de woorden aan
van minister-president De Jong die op
15 oktober jongstleden zei: .Wat nu van
belang is, is de toekomst niet het ver
leden'. Minister Malik legde ook grote
nadruk op die toekomst.
Rede Luns
Mr Luns verklaarde in zijn rede, dat
in het Nederlandse parlement en in
de pers twijfels waren geuit over
de gang van zaken rond de daad
van vrije keuze.
.Ondanks dit is ue Nederlandse rege
ring bereid, het resultaat van de daad
van zelfbeschikking, zoals bepaald
in paragraaf twee van artikel 21
van de overeenkomst van 1962, te
erkennen en zich daaraan te hou
den. Ook al blijft er een bepaalde
twijfel over, toch wens ik te herha
len wat ik gezegd heb in de eerste
kamer van de staten-generaal op 25
juni van dit jaar, namelijk dat de
Nederlandse regering de methode
aanvaardt door de Indonesische rege
ring, op zichzelf genomen niet in strijd
acht met de bepalingen van de over
eenkomst, die voldoende ruimte liet
voor de Indonesische interpretatie.
Dienovereenkomstig ben ik van me-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Pogingen van de oppo
sitie in de tweede kamer om er voor de
werkende jeugd meer uit te halen dan
staatssecretaris Grosheide (onderwijs)
in eerste instantie had toegezegd, zijn
gistermiddag mislukt. Een amendement
van mej. Kessel (groep-Aarden), om
20 miljoen gulden meer beschikbaar te
stellen voor de vorming van werkende
jongeren van 14 en 15 jaar (volgend
jaar), werd alleen gesteund door PvdA,
D'66, PSP, CPN en de groep-Aarden.
Ook de koppeling van de verlenging van
de leerplicht tot negen jaar aan de in
voering van de partiële leerplicht, door
de socialist mr Masman voorgesteld,
heeft het niet gehaald. Voor de motie,
i Van onze parlementaire redactie j
DEN HAAG (GPD) De tweede kamer heeft donderdagmiddag haar
goedkeuring gehecht aan de vestiging van de achtste medische faculteit
in Maastricht. De kamer nam zonder hoofdelijke stemming ook de motie
Van Dijk aan, waarin de regering wordt uitgenodigd de Twentse en Bra
bantse initiatieven tot uitbouw van het wetenschappelijk ónderwijs te
steunen. Alleen de fractie van de ARP was met uitzondering van de heer
Van Bennekom tegen. De motie-Westerterpwaarin een elftal Brabantse
KVP-ers om uitstel van de beslissing had gevraagd, werd verworpen. Be
halve de elf KVP-ers stemden ook de SGP; de Boerenpartij; de groep
Harmsen en de heren Jongeling (gpv), Kronenburg en Willems (beiden
pvda) voor. Foto: kamerlid Westerterp feliciteert burgemeester Boeten
van Maastricht en commissaris der koningin Van Rooi jen.
Van de zijde van het ministerie van onderwijs en wetenschappen werd het
ANP desgevraagd meegedeeld dat minister dr G. H. Veringa inderdaad
informeel contact heeft gehad met Belgische bewindslieden die de ge
dachte opwierpen van een Belgisch-Nederlandse universiteit.
Minister Veringa staat in principe niet afwijzend tegenover deze gedachte,
maar vindt het thans prematuur tot concrete afspraken te komen. Boven
dien zal er met België overeenstemming moeten worden bereikt over een
wederzijdse erkenning van de waarde van academische diploma's.
HICT BELEID van de regering
blijft gericht op een verdere groei
van het Scheldebekken, verklaar
de minister Schut gisteren in de
tweede kamer bij de behandeling-
van de begroting van ruimtelijke
ordening. (Pagina 2)
HET RIJNMONDGEBIED kampt
met een tekort aan metaalbewer
kers, aldus meldt vandaag de Me
taalkoerier(Pagina 3)
HET MODERAMEN van de An
ti-Revolutionaire Partij heeft zich
donderdag achter het standpunt
gesteld van de voorzitter inzake
samenwerking met CHU en KVP.
(Pagina 13)
Binnen- en buitenands
nieuws: pag. 1, 3, 13.
Zeeuws nieuws: pag. 2, 5, 7,
9, 11, 15.
Sport: pag. 17.
Radio en tv: pag. 21.
Financieel nieuws: pag. 23.
Commissies voor
toewijzing niet
overal welkom'
MIDDELBURG Een half
jaar nadat Zeeland de zoge
naamde .woonruimtewet'
waarbij zoals bekend de ge
meenten de zeggenschap had
den over de woningtoewijzing
buiten werking werd gesteld,
blijkt er in de provincie een dui-
I delijk verschil van opvatting te
zijn gegroeid over de vraag wie
er nu verder dient te beslissen
over de aanvrage om een wo
ning".
In Middelburg en Goes lieeft het ge
meentebestuur een .vinger in de pap'
behouden door samen met de woning
bouwverenigingen in die plaatsen een
commissie voor de woningtoewijzing
te vormen terwijl in Vlissingen en
Terneuzen de woningcorporaties de
vrijwel volledige vrijheid is geschon
ken. De woningen in de zogenaamde
.vrije sector' vallen uiteraard geheel
buiten dit bestek.
Bevoogding
Terwijl in de eerste twee gemeenten
de commissies veelal als nuttige in
ning. dat er geen nuttig doel mee ge
diend zal zijn als ik meer commentaar
lever op de wijze waarop de daad van
vrije keuze voltrokken werd of op
het resultaat hiervan.
Mr Luns sprak zijn voldoening uit over
de verklaring van Indonesië, dat West-
Irian een belangrijke mate van auto
nomie zal krijgen.
,Ik juich eveneens de verklaring van de
Indonesische minister van binnenlandse
zaken toe over de .irianisering' van liet
bestuur, zoals vermeld in paragraaf 237
van het verslag van ambassadeur Or
tiz Sanz. Tenslotte zij het mij veroor
loofd de hoop uit te spreken, dat een
edelmoedige en algemene amnestie dooi
de Indonesische regering zal worden af
gekondigd.
waarin de datum van 1 augustus 1971
werd genoemd, stemden de linkse op
positiepartijen, alsmede de WD. De
stemverhouding was 6S tegen 58. Hoe
wel staatssecretaris Grosheide zich fel
tegen aanneming had verzet, aanvaard
de de kamer een motie van de liberaal
Vonhoff over het hoger economisch en
administratief onderwijs. In de motie
werd gevraagd om voor de heao-scho-
len zes taakuren per week en per klas
in te voeren. Voor stemden behalve de
VVD, de PvdA, CHU, Groep-Aarden,
D'66, PSP en CPN. Een tweede PvdA-
motie, waarin verlaging van de leerlin-
genschaal bij het kleuter- en basison
derwijs tot 35 in 1971 werd gevraagd,
werd verworpen met alleen de"stemmen
van PvdA, D'66, PSP, CPN, Boerenpar
tij. groep-Harmsen en groep-Aarden
voor.
stellingen worden bestempeld, die een
rechtvaardige verdeling van de wo
ningen over aanvragers alleen maar
ten goede kan komen, menen woning-
bouwbestuui'ders in Vlissingen en
Terneuzen, dat op deze wijze toch
weer een ongewenste .bevoogding" van
de zijde van gemeentebesturen wordt
ingevoerd.
Voorzitter A. C. van de Velde van de
Vlissingse woningbouwvereniging
,Goed Wonen': ,Wij zijn vrijgelaten.
Wel heeft het gemeentebestuur in een
onderhoud met vertegenwoordigers
van woningbouwcorporaties verzocht
om zo bereidwillig mogelijk te zijn
bij het beschikbaar stellen van wo
ningen bijvoorbeeld voor nieuwe ves
tigingen in de gemeente, dringende
saneringsgevallen enz. Wij zijn als
besturen zeker bereid om aan de ver
zoeken van de gemeente een zekere
preferentie te geven ook al omdat ook
wij inzien, dat dit in het belang van
de gehele gemeenschap is.'
Aldus de heer Van de Velde, die er
overigens op wijst, dat de praktijk
tot nu toe heeft uitgewezen, dat van
de zijde van de gemeente slechts een
zeer klein aantal woningen wordt .ge
claimd.' ,Een commissie zoals in Mid
delburg zouden wij van de hand wij
zen, omdat dat een te grote bemoeie
nis van de gemeente over onze wo
ningen zou betekenen,' zo stelt de
heer Van de Velde.
De heer M. Steijn te Ovezande, voor
zitter van de katholieke woningbouw
vereniging ,Sint-Willibrordus' in
Goes, is een geheel andere mening
toegedaan. ,De woonruimteverdelings
commissie in Goes doet bijzonder nut
tig werk. Niet alleen wordt zo een
betere verdeling van de beschikbare
woningen verzekerd maar wordt ook
een hoop onnodig werk vermeden, niet
alleen voor de woningbouwverenigin-
fen en de gemeente, maar ook voor
e woningzoekenden zelf, die zich nu
slechts tot één instantie behoeven te
wenden. Zo betoogt de heer Steijn
Hij wijst er voorts op dat de vier
Goese woningbouwverenigingen uit
vrije wil zitting in de commissie heb
ben genomen. ,Wij voelen ons bepaald
niet in onze vrijheid beknot, vooral
ook omdat wij tenslotte een stem in
het kapittel behouden,' aldus deze wo-
ningbouwvoorzitter. Evenals in Mid
delburg kwam in Goes vorig jaar de
commissie op initiatief van het ge
meentebestuur tot stand. Directeur
P. de Putter van de woningbouwve
reniging .Terneuzen', de enige wo
ningcorporatie in deze gemeente, is
er alleen maar blij om, dat zijn be-.
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
Minister Klompé heeft deze
week de toenemende tech-
nocratisering van de samen
leving gekritiseerd. .Steeds
meer maatregelen op een steeds
hoger niveau worden beslist
door steeds nnnder mensen', zo
heeft z(j dit proces volgens krantevcrsla-
gen omschreven. Deze kenschetsing is in
1 haar algemeenheid niet onjuist, maar ze
is wel een halve of zelfs nog een kleine
re waarheid. Het gaat niet alleen om
.hoger niveau' en .minder mensen'. In
Zuidwest-Nederland liggen de voorbeel
den van een andersoortige technocrati-
sering voor het opscheppen. Wie bijvoor
beeld de problemen van de ruimtelijke
ordening in dit gebied wil volgen, is ver
plicht stapels rapporten door te werken,
te beginnen met de nota ruimtelijke or
dening H van de regering, vervolgens de
hele reeks van gekleurde boekwerken,
geel, groen, rood. er is een regenboog,
die er nog steeds kleuren bijkrijgt en
waarvan het einde nog niet in zicht is.
Allemaal stukken, door deskundigen op
gesteld in opdracht van diverse beleids-
instantïes in Zuidwest-Nederland. Een
niet geringe opgave, het doorwerken van
al deze vaak omstandige en zeer droge
verhalen. Het zou boeiend zijn om eens
onder de staten- en raadsleden van het
zuidwesten een wedstrijd te houden,
waarbij hun kennis van deze rapporten
zou kunnen worden getoetst: de uitslag
zou wel eens heel matig kunnen wezen.
Dat is óók een vorm van teehnocratl-
serïng, dit steeds moeilijker worden
van de oordeelsvorming: men moet na
melijk de beschikking hebben over aller
lei deelrapporten en men dient de inhoud
daarvan in de overwegingen te betrek
ken. Het verschijnsel doet zich op vrijwel
alle terreinen van het overheidsbeleid
voor, ook op het gebied dat ambtshalve
wordt beheerd door minister Klompé.
Men behoeft er haar begroting maar op
te slaan om tot de trieste conclusie te
komen, dat uitgerekend het departement
dat het welzijnsbeleid onder zich heeft
een zeer eigen vorm van technocratie
heeft ontwikkeld. .Overheid en samen
leving moeten gezamenlijk zoeken naar
de beste vorm van
het beleid', heeft mi
nister Klompé nu deze
week gezegd en daar
in ziet zij dan kenne
lijk een oplossing.
Maar de moeilijkheid .is vaak, dat do
samenleving niet meer door het bos van
van instanties en deskundigen heen kan
komen, bijvoorbeeld als het gaat om het
departement van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk. Ziehier een snufje
van de technocratie van dit ministerie:
organen voor overleg en advies, samen
levingsopbouw, hoofdbureau landelijk
contact, centrale coördinator, sociale
raadslieden, samenwerkingsorganen, ra
den voor maatschappelijke dienstverle
ning, men kan het allemaal (en nog veel
meer) vinden in de stukken van minister
Klompé. Vermoedelijk gaat het hier om
stuk voor stuk nuttige instellingen met
ook weer bekwame functionarissen. In
feite echter vormen zij de sociale techno
cratie van ons land, waarvan de buiten
staander niets meer begrijpt.
We willen geenszins betogen, dat deze
instellingen zouden kunnen verdwij
nen. maar wel moet het verschijnsel
worden gesignaleerd, dat men ook in
deze sector niet ontkomt aan het vast
stellen van splinters in vreemde ogen
zonder last te hebben van de eigen hal
leen. De minister is er het voorbeeld van.
Bij sommige functionarissen in de so
ciaal-culturele sfeer bestaat bovendien
de neiging om geringschattend te doen
over de politieke democratie, zij zou niet
goed werken, verpolitiekt en .vertechno-
cratiseerd' zijn. Maar als de oplossing
van dit euvel zou moeten liggen in het
vestigen of verder uitbouwen van een
soort .sociale' democratie, met allerlei
neven- en ondergeschikte radèn en or
ganen, dan houden we het toch maar lie
ver bij de politieke kant. Onder het toe
ziend en - naar we aannemen - goedkeu
rend oog van de minister van cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk is im
mers op het sociale vlak al een complete
technocratie ontstaan, een soort functio
narissen-regime. Het is dan ook maar
het beste om de woorden van minister
Klompé vooral als een .oratio pro domo'
te zien, een .preek ten dienste van haar
eigen parochie', om maar eens een heel
vrije vertaling te gebruiken. Een ouder
wetse preek had vroeger altijd een .toe
passing': laten we hopen dat die in dit
geval evenmin achterwege blijft.
Twee befaamde musici van de oude
generatie zijn deze week kort na
elkaar overleden: Laurens Bogtman en
Louis van Tulder. Twee kunstenaars van
grote reputatie, die beiden ook vaak ln
Zeeland zijn opgetreden. Bogtman was
als zanger een aristocraat, een man die
de indruk maakte de personificatie te
zijn van het artistieke geweten. Zijn ver
tolking van de Christus-partij in de Mat-
theüs-Passie van Bach was van een won
derlijke noblesse. Zijn artistieke hoogte
punt lag in de jaren na de tweede we
reldoorlog. toen hij zich een geheel
eigen en superieure plaats had weten te
verwerven onder de Nederlandse voca
listen. Van Tulder was - zou men kun
nen zeggen - een .zangersgeneratie'
ouder, hoewel het leeftijdsverschil tussen
hem en Bogtman niet zo heel groot was.
Van Tulders naam is onverbrekelijk ver
bonden aan de Mengelberg-traditie, zijn
artistiek credo was ook aan die tijd ge
bonden. Hij was een van de grote voca
listen uit de dertiger jaren, een bekende
verschijning in de Europese concertza
len. Zo langzamerhand wordt het nu stil
op het eens zo illustere podium van het
vooroorlogse Nederlandse muziekleven:
er zij'n niet zo heel velen meer over. Nu
Bogtman en Van Tulder zijn heengegaan
worden als in Haydns afscheidssymfonle
opnieuw twee kaarsen gedoofd, in de
zaal der herinneringen wordt het stilaan
schemerduister. Maar de echo van hun
beider stemmen blijft er natrillen zolang
er mensen zijn, die hen eens hoorden.
ftantlijH