PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KAMERKRITIEK OP
FINANCIËLE KANT
VAN WONINGBOUW
Honderden werknemers teveel
bij de Ver. Machinefabrieken
Eerste kamer: open sollicitaties voor
nieuwe gemeenten Zws-Vlaanderen
Vakbonden eventueel achter
een staking bij Werkspoor
Eerste kamer keurt wetsontwerp goed
BURGEMEESTERS ZIJN AAN RAAD
VERANTWOORDING VERSCHULDIGD
Mode
Vandaag
in de
krant...
Dauwendaele
Studentenproces
Ontslagen op komst in Utrecht en op
langere termi jn in Hengelo en Amsterdam
ftantlijH
INTERPELLATIE
WERKSPOOR
VANDAAG
HERINDELING - ACHT GEMEENTEN - AANVAARD
MINISTER:
OVERLEG MET
COMMISSARIS
212e jaargang - no. 266
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dlraotl* N V *.h. MIJ. nn ACV Provincial* Zacuiv» Couranh P. v. d. Void., F. B. <f*n Bo*r en W. da Pijtii. Hooldrad.i O. A. da Kok. 0 Abonn.piiia 1.10 par week, 14,25 per kwartaal, franco per port 15,25 per kwartaal. Loa»
0 lur. Vllw., Walatr. 5680, lal. S144 (Ha r.d. 3508, adv. 01188-584, aap. 2751). Middelburg Mark! 51. 1*1. 7651 (b rad. 2078/3169, adv. 6248). Coca, Crola Markl 2, lel. 6140 {boa red. 7853. adv 5213). Ooslbura. Hl. 2395. T<
Ziarlkta*, rad. tal. 3346, adm. «al. 3094 0 Adv. prlfa 37 et par mm. Min. par adv. ƒ3,55. Intra. med. 2% tarlaf. Kleine adv. (max. 8 reaala) 37 et par regal (min. 1,85). Brieven bur. v. d. blad' 50 et mee/ (alle adv. prlji
>5 cer,1 {loei. 4 btw)
leuwatraat 22, tal. 4457.
btw). Giro 359300, PZC, Mlddelbur*
Woensdag 12 nov. 1969
Nederlands voor
excellenties
Pagina 3
OPPOSITIE WIL 5000 HUIZEN MEER
(Van onze parlementaire redactie)
PEN HAAG Terwijl sommige regeringspartijen bezorgd waren
over de realisatie van 125.000 woningen in 1970, drong de oppositie er
gisteren bij het begrotingsdebat in de tweede kamer bij minister
Schut (volkshuisvesting) op aan het programma met 5.000 woningen
uit te breiden, vooral ten behoeve van de grote steden. De PvdA over
weegt hierover een motie in te dienen. Namens de PvdA, PSP en de
groep-Aarden, vroeg de socialist drs H. van den Doel bovendien ver
hoging van het bedrag voor de woningverbetering van 10 tot 25 mil
joen gulden.
VVD en KVP vreesden dat de schaar
ste op de kapitaalmarkt minister Schut
parten gaat spelen door de verschui
ving van de huurverhoging van 1 ja
nuari naar 1 juli 1970. De liberaal H.
Wiegel verwachtte van de bewindsman
aanvullende maatregelen als de continu
ïteit In de woningbouw in de knel
mocht komen. De KVP-er mr F. An-
driessen wilde in dat geval minister
Witteveen laten ingrijpen bij de beleg
gingen. Van hem kwam ook het Idee
om via rijksleningen meer geld voor de
woningbouw beschikbaar te stellen. De
pacifist H. Gortzak zag wel iets in een
nationaal woningbouwfonds, waaruit
overheid en wongbouwcoöperaties tegen
redelijke rente kunnen lenen. Hij vroeg
om een commissie om deze zaak te be
studeren.
De kwantitatieve woningnood zal nog
wel een jaar of drie, vier aanhouden.
De heer Gortzak herinnerde aan zijn
uitspraak bij de begroting van 1950 (hij
waarbij hij voorspelde dat hij waar
schijnlijk eerder met pensioen zou gaan
dan dat de woningnood zou zijn opgehe
ven. ,Ik werd destijds voor pessimist
uitgekreten, maar het blijkt nu wel dat
Ik gelijk krijg', aldus Gortzak.
DEN HAAG (ANP) De eerste kamer heeft gisteravond zonder
hoofdelijke stemming een wetsontwerp goedgekeurd, dat beoogt een
verantwoordingsplicht voor burgemeesters jegens de gemeenteraad
in te voeren.
Volgens een nieuwe gemeentewet zijn
leden van het college van burgemees
ter en wethouders, tezamen en ieder
afzonderlijk, aan de raad verantwoor-
we nooit uit de woningnood komen', al
dus de heer Wil. die verder voor
stander van het vrijlaten van de huren
v n goede vooroorlogse middenstands
woningen was.
De heer Tolman betreurde het dat de
huren sluitpost van de loon- en prijs
politiek zijn geworden. Zijn fractie
j. --yvoelens ten op-
1970. De CHU
(Zie slot pagina 11 kolom 1)
Bezuinigingspost
Dat leidt tot rampspoedige gevol
gen. Volgens Van den Doel worden
de krotbewoners naar de volgende
kabinetsperiode verwezen. De radi
caal drs P. Janssen sloot zich hierbij
aan: ,De regeringspartijen zijn te
vreden over net huidige beleid, maar.
het is de vraag of de tienduizenden
woningzoekenden en honderdduizen
den krotbewoners het daarmee eens
de tweeduizend gulden subsidie
de aankoop van verspreide krotten
veel te weinig is. Volgens hem zijn
de kosten vier maal zo hoog. Hij en
de heer Andriessen vroegen minister
Schut wat deze doet om de gemeen
ten bij hun krotopruimir.gsprogram-
ma te helpen.
Woningbouw
De heren Wiegel en T. Tolman (chu)
hamerden op de 125.000 in het voor
uitzicht gestelde woningen. De heer
Wiegel vroeg om een ruimere toewij
zing van woningwetwoningen voor
West-Nederland.
Hij vroeg 's ministers speciale aan
dacht voor de agglomeratie Den Haag,
waarvoor hij voor 1971 bepaalde facili
teiten bepleitte.
De 12.000 bejaardenwoningen die minis
ter Schut wil bouwen werden door de
kamer dankbaar begroet, maar tegelij
kertijd werd gewezen op de achter
stand bij andere groepen, zoals de al
leenstaanden. KVP en CHU hielden de
mogelijkheid open om de woningpro-
duktle na 1970 op te voeren.
Mr Andriessen vroeg om een proef met
woningcontingentering in geld, in
plaats van in eenheden. Hij bepleitte
ruimere mogelijkheden voor de gemeen-
wen. ,De plaatselijke verantwoordelijk
heid komt onvoldoende aan zijn trek
ken', aldus de KVP-er.
Huren
van 7 procent, zoals
na 1970 drie jaar wil doorvoeren,
onaanvaardbaar. Deze partij wil er
zonodig een verkiezingsnummer van
maken. De heer Van den Doel voor
spelde dat het geschuif met data en
fercentages de onrust op het huur-
ront zou doen toenemen.
De WD gaat akkoord met het uitstel
van de huurverhoging van volgend jaar.
maar de heer Wiegel stelde voor de ver
hoging definitief op 7 procent per jaar
te bepalen. ,We moeten meer geld voor
de huur van ons huis over hebben, of
we moeten ronduit zeggen dat we dat
niet willen en dan ook accepteren dat
HET NIEUWE HART van de
Middelburgse wijk .Dauwendaele'
krljgst gestalte, (pag. 2).
TIJDENS het proces tegen stu
denten in Utrecht heeft de politie
rechter zich na beschuldigingen
van een student laten vervangen
(pag- ID
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3, 11
Zeeuws nieuws:
pag. 2, 5, 7,12
Sport: pag. 15
Radio- en tv: pag. 18
Financieel nieuws: pag 19
UTRECHT (ANP) Wij zul
len een staking zeker niet ani
meren, maar als het bij Werk
spoor in Utrecht zover komt
zullen we er als vakbondèn vol
ledig achter staan.
Dit heeft het districtshoofd van de
NW metaal bedrijfsbond in Utrecht
de heer J. Meijnikman dinsdagavond
op een gezamenlijke vergadering van
dê vakbonden in de metaalindustrie
(NW-metaal bedrijfsbond, St-Eloy,
christelijke metaal bedrijfsbond, urne
BHP-NBT) medegedeeld naar aan
leiding van de ontwikkelingen bin
nen het VMF-concern. Gezien de
vaagheden in de voorlichting van de
zijde van de concerndirectie over de
gang van zaken en het weinige in
zicht dat wij met name over de si
tuatie bij Werkspoor in Utrecht heb
ben gekregen, hebben wij geen ver
trouwen meer in het beleid en zul
len wij ons tot het uiterste tegen een
sluiting van Werkspoor in Utrecht
verzetten, zo zei de heer Meijnik
man. De vakbonden zijn wel bereid
op basis van meer gegevens een ver
zoek tot het verlenen van herstruc
tureringskredieten te ondersteunen,
wanneer althans waarborgen zijn ge
schapen dat de kredieten ook werke
lijk ten goede komen aan de reële
herstructurering van de VMF-bedrij-
ven in Amsterdam, Hengelo
Utrecht.
De vakbonden hopen daarover v__
middag antwoord te krijgen want
dan vergaderen zij met de raad van
(Zie slot pag. 3 kol. 6)
OOK ALS REGERING ORDERGARANTIE GEEFT
ding schuldig voor het door het college
gevoerde bestuur. Zij geven te dien aan
zien alle door de raad verlangde inlich
tingen, een en ander voor zover zulks
niet strijdig kan worden geoordeeld met
het openbaar belang.
Het oordeel van de gemeenteraad over
de wijze waarop de Burgemeester zich
van zijn verantwoordingsplicht kwijt
volgens de PvdA-af ge vaardigde en oud
burgemeester mr G. van Hall het be
langrijkste criterium is zeer belang
rijk, maar niet enkel en alleen beslis
send, zo verklaarde minister Beernink.
De minister geloofde niet, dat de beper
king op grond van het openbaar neer
komt op een uitnodiging er gebruik van
te maken.
Minister Beernink was het niet eens met
mr Van Hall, dat er in feite niets ver
andert.
Mr van Hall had verklaard persoon
lijk van oordeel te zijn dat de wet een
verbetering suggereert die er niet is.
Een reeds honderd jaar bestaande ge
woonte was inderdaad vastgelegd en de
suggestie werd gewekt dat de raad
meer inspraak krijgt op het politiebe
leid van de burgemeester. Meer aan
dacht zou men moeten schenken aan
de moeilijkheden die ontstaan als ge
volg van de dubbele leiding van de po.
litie, die namelijk ook instructies kan
ontvangen van vertegenwoordigers van
het openbaar ministerie. Minister Beer
nink meende dat deze zaak thans niet
aan de orde was.
De eerste kamer, die enige tijd ge
leden een wetsontwerp pensioenen
politieke ambtsdragers verwierp op
grond van samenloop van politieke
en ambtelijke pensioenen, heeftgis-
teren een nieuw ontwerp besproken,
waarin deze samenloop is vermeden.
De vertegenwoordigers van de PSP, de
Boerenpartij en enkele leden van de
PvdA zullen tegen het ontwerp stem
men op grond van bezwaren tegen de
snelle opbouw van het pensioen. De
PSP-afgevaardigde M. van Pelt meen-
AMSTERDAM (ANP) Als de regering de door de raad van be=
stuur van Verenigde Machinefabrieken/Stork-Werkspóor gevraagde
ordergarantie aan Werkspoor Utrecht geeft, zullen toch nog enker
le honderden werknemers in de afdeling rollend materieel moeten af
vloeien. Ook zullen ruim honderd van de 350 werknemers in de giete
rij overcompleet worden. Deze personeelsinkrimping, die zich over
enkele jaren zou uitstrekken, probeert men te realiseren door een ge
stimuleerd natuurlijk verloop.
Ze zijn het gevolg van een reeks reorganisaties, die nodig zijn om
Werkspoor Utrecht weer een gezond bedrijf te maken.
Dit heeft jhr mr F. O. J. Sïckiiighe, lid
van de raad van bestuur van de Ver
enigde Machinefabrieken, dinsdagmid
dag meegedeeld tijdens een persconfe
rentie in Amsterdam. Hij venvacht een
gunstig tot positief antwoord van de
regering op de gevraagde order-garan
tie, waarover de raad van bestuur van
de VMF vorige week maandag op au
diëntie is geweest bij de minister van
economische zaken. Mocht de garantie
niet worden verleend, dan dient volgens
jhr Sickinghe ernstig te worden over
wogen of het Utrechtse bedrijf nog wel
kari worden voortgezet.
Binnen veertien dagen wordit een reac
tie van de regering verwacht. Dins
dagmiddag had de raad van bestuur
van de VMF nog een onderhoud met
staatssecretaris Keijzer van verkeer en
waterstaat, die de grootste verantwoor
delijkheid heeft voor de investeringspo
litiek van de Nederlandse Spoorwegen.
Hengelo
De heer Sickinghe deelde voorts mee,
dat bij Stork in Hengelo (5000 perso
neelsleden) ook een herstructurering
plaats vindt, die zal moeten resulteren
in een versterking in een deel van het
produktieprogramma door overschake
ling op serieproduktie. Dit zou aanlei
ding kunnen zijn dat we, verdeeld over
enkele jaren, afscheid moeten nemen
van enkele honderden werknemers, al
dus jhr Sickinghe. De regering
vraagd de continuïteit in de orders van
de elektriciteitscentrales te bekijken,
aangezien de Verenigde Machinefabrie
ken zich ernstig zorgen maken over het
steeds weer opschuiven van bepaalde
orders wegens kapitaalschaarste. Als de
centrales niet meer armslag krijgen, zal
moeten worden nagegaan of een derge
lijke activiteit voor de Verenigde Ma
chinefabrieken nog wel aantrekkelijk
is, aldus jhr Sickinghe. De problema
tiek in Hengelo zo benadrukte hij, ver
schilt evenwel fundamenteel van die
met die in Utrecht.
de sluiting van Kromhout, de verdere
rationalisatie van de motorenproduktie
in Amsterdam door serieproduktie, het
3taken van het staalconstructiebedrijf
bij Werkspoor Utrecht en de sluiting
van de fabricage-werkplaats in Milaan.
Daarmee is alleen reeds 12 miljoen gul
den gemoeid.
,Onze politiek is er nu op gericht be
drijven te sluiten die in de komende
drie jaar geen winstbydrage leveren',
aldus jhr Sickinghe, die een orderga
rantie van de regering aan Werkspoor
Utrecht van groot belang noemde voor
de continuïteit van het bedrijf. Daar
voor is een periode van vijf jaar ge
noemd, omdat men daarna een beter
Inzicht hoopt te hebben in de interna
tionale ontwikkelingen, met name bin
nen de EEG, het succes van het NS-
plan Spoor naar '75' en andere ont
wikkelingen.
Het probleem bij Werkspoor "Utrecht is
steeds het ontbreken van continuïteit.
De orders komen te laat. De laatste
NS-order geeft werk tot eind 1971,
maar als de volgende order niet vol
gend jaar mei is "gegeven, is eind 1971
weer sprake van discontinuïteit.
Werkspoorpersoneel werkt, zullen naar
verwachting 300 mensen overbodig wor
den. Later had jhr Sickinghe het over
enkele honderden, omdat het juiste aan
tal naar zijn mening nog niet vaststaat
Ook in het middenkader zullen klap
pen moeten vallen.
Reorganisatie
Bij Werkspoor in Amsterdam (3000
personeelsleden) is de grootste klap
door de sluiting van Kromhout al
gevallen. Verwacht wordt dat in het
kader van de herstructurering bij
Werkspoor in Amsterdam nog enke
le honderden werknemers moeten af
vloeien, verdeeld over enkele jaren.
Jhr Sickinghe deelde voorts mee dat de
liquiditeitspositie van de Verenigde Ma
chinefabrieken - Stork-Werkspoor goed
is. In verband met de herstructurering
zijn evenwel aanmerkelijke bedragen
'ig, waarvoor men liever geen bank-
iiet opneemt vanwege de hoge ren
testand. Daarom is de Nationale Inves
teringsbank gevraagd een krediet te
verlenen van enkele tientallen miljoe
nen guldens ln verband met de her
structurering van het concern.
Afgezien van de ordergarantie, zullen
bij Werkspoor in Utrecht enkele reor
ganisaties nodi°r zijn, .hetgeen betekent
aat wij afscheid moeten nemen van een
Amcfornmn aantal personeelsleden', aldus jhr Sic-
/lfflolcf UUfli kinghe. In de afdeling rollend mate-:
eel, J"
Geen weerklank
De reorganisaties in Utrecht vinden
op dit moment geen weerklank bij
de bedrijfsbevolking, zo heeft de
concerndirectie vernomen van de be
drijfsdirectie. Vooral het personeel in
de afdeling rollend materieel rr
ageert weinig positief op de toch oi
tïmistische toekomstvisie van de d
waar de helft van het Utrechtse
fen dat als de order garantie niet
wordt verleend de toekomstvisie als
een kaartenhuis in elkaar zakt. Dit
alles was voor de concerndireetie
aanleiding vorige week op audiëntie
te gaan bij minister De Block.
(Zie slot pag. 3 kol. 1
AMSTERDAMDe raad van be
stuur van de Verenigde Machine
fabrieken heeft gistermiddag een
persconferentie gehouden in ver
band met eventuele ontslagen bij
Werkspoor Utrecht. Op de foto
vlnr ir J. M. G. D. Baron van
Slingelandt, jhr mr F. O. J. Sic
kinghe
Verliespost
Jhr Sickinghe verduidelijkte, dat het
voornaamste deel van de eenmalige ver
liespost van 15 miljoen gulden (VMF
verwacht over 1969 een verlies van 15
miljoen gulden) wordt veroorzaakt door
DEN HAAG (GPD) —De KVP-
ïr mr Nelissen heeft dinsdagmid-
3ag in de tweede kamer verlof
gekregen de minister van econo
mische zaken en de staatssecre
taris van verkeer en waterstaat
vandaag mondelinge vragen te
stellen over de situatie by Werk
spoor.
De socialist drs Nederhorst trok
rijn verzoek om de regering om
een verklaring te vragen in, om
dat hij daarmee de heer Nelissen
ie pas zou afsnijden. Hij is ech-
cer van plan als daar nog reden
voor is, om een dergelijke ver
klaring te vragen. Drs Nypels,
(D'66) heeft intussen schriftelij
ke vragen over hetzelfde onder
werp ingediend. De vragen van de
heer Nelissen zijn:
0 Is het juist dat bij de VMF
.W een ingrijpend reorganisatie
plan in overweging is en dat
daarbij in het bijzonder het voort
bestaan van Werkspoor-Utrecht
NV in het geding is en wanneer
is dit ter kennis van de regering
gebracht.
2 Kan de minister een inzicht
geven in de gevolgen, die door
voering van dit reorganisatieplan
voor de omvang van het perso
neelsbestand zou hebben?
3 Is het juist dat met het
x>g op de bestaande problemen
loor de leiding van het VMF-
;oneern wordt gevraagd om ga
ranties, dat in de komende jaren
door de Nederlandse Spoorwegen
NV te plaatsen orders voor trein
stellen bij Werkspoor NV zullen
worden geplaatst?
4 Is de minister bereid te be
vorderen dat aan het in vraag
drie bedoelde verzoek wordt tege
moet gekomen en welke andere
mogelijkheden acht de minister
aanwezig om van overheidswege
bij te dragen tot oplossing van
de gerezen problemen op zodanige
wijze, dat de werkgelegenheid
niet, althans zo min mogelijk,
wordt geschaad?
5 Is de minister voornemens
nm aan eventueel te verlenen
hulp zodanige voorwaarden te
verbinden, dat voldoende zeker
heid wordt verkregen, dat de te
verlenen hulp ook voor het beoog
de doel wordt aangewend.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG (GPD) De eer
ste kamer heeft dinsdag .ak
koord' gezegd tegen het wets
ontwerp, dat Zeeuwsch-Vlaan-
deren per 1 april zal her
indelen in acht gemeenten:
Hulst, Hontenisse, Terneuzen,
Axel, Sas van Gent, Oostburg
(nieuw) en Aardenburg en
Sluis (bestaand). Er was voor
de negen fracties uit de eerste
kamer één spreker over dit .om
streden wetsontwerp': dr G. P.
van de Vliet (wd), de voor
zitter van de kamercommissie
voor binnenlandse zaken. Hij
liet het akkoord van de kamer
vergezeld gaan van het verzoek
voor de burgemeestersbenoe
ming in de zes nieuwe gemeen
ten een sollicitatie open te stel
len.
Dr Van de Vliet: ,Het zou ons in
ziens niet juist zijn zonder meer de
burgemeester van de kerngemeente
ln de nieuwe gemeente aan te stel
len, al zal zonder twijfel in een
aantal gevallen blijken, dat de ou
de burgemeester de beste onder de
sollicitanten is'. Minister H. K. J.
Beernink deed 's avonds bij de be
antwoording van de opmerkingen de
toezegging, dat liij zich over de ,open
sollicitaties' zal beraden en er over
leg over zal plegen met de commis
saris der koningin in Zeeland.
,Ik kan er wel voor voelen, maar
ik zou bepaalde nadelen niet willen
onderschatten. Stel, dat ook die ge
meenten worden opengesteld, waar
de huidige burgemeester kan worden
benoemd, dat heeft iets onwaarach
tigs', aldus de bewindsman.
De woordvoerder van de eerste ka
mer noemde de herindeling een .dus
danig omstreden wetsontwerp, aat
het ook voor onze kamer noodzake
lijk was een diepgaand onderzoek te
verrichten. Hij attendeerde op de
hearing van de Zeeuws-Vlaamse ge
meenten in september, op de .unanie
me conclusie van de commissie, die
aldus dr Van de Vliet ge
deeld wordt door de grote meerder
heid van de dertig bij de herinde
ling betrokken gemeenten en door
het provinciaal bestuur van Zeeland.
In dit verband citeerde hij uit het
voorlopig verslag de visie van de ka
mercommissie: .Algemeen was men
van oordeel, dat het wetsontwerp
als een compromis is te beschouwen,
welk compromis op een aantal pun
ten niet gelukkig is. Men was des
ondanks bereid steun aan de tot
standkoming der wet te geven, om
dat de in dit ontwerp voorgestelde
regeling de enige mogelijkheid is om
uit de huidige bestuurlijke impasse
in Zeeuwsch-Vlaanderen te komen.
Men was van mening, dat een ver
werping van dit wetsontwerp, dat
toch al zeer lange tijd aanhangig
is bij de staten-generaal, een dus
danig grote vertraging zou veroor
zaken, dat de belangen van het on
derhavige gebied daardoor ernstig
zouden worden ge scha* d'.
Dat het compromis niet gelukkig is,
wordt ook door de minister beaamd,
had de heer Van de Vliet begrepen.
(Zie slot pag. 7 kol. 1
Als in een verre toekomst
een historicus zich zal gaan
zetten om de economische en
zestiger jaren van Zuidwest-
Nederland te bestuderen, zal de
goede man vermoedelijk door
bestuurlijke geschiedenis uit de
de bomen het bos niet meer kunnen zien.
Alleen al aan dagbladknipsels zou hij
kilo's papier moeten doorwerken en ver
moedelijk zou dan zijn voornaamste in
druk zijn, dat het een zeer chaotische
tijd was. Trouwens, die indruk krijgt
men nu al als men de ontwikkeling van
het zuidwesten in kranten en tijdschrif
ten volgt. Vandaar wellicht, dat er over
al medicijnmeesters opstaan we heb
ben er hier gisteren een paar genoemd
die allemaal hun eigen remedies voor
stellen. De meest recente therapie komt
nu weer van de burgemeester van Dor
drecht, die in een interview met het Rot
terdamse Algemeen Dagblad een .sterke
man' voor de delta suggereert, als voor
beeld noemt hij een figuur als Spaak,
die bij de aanvang van de EEG zo voor
treffelijk zou hebben gewerkt Wel ja. nu
weer de sterke man. Wan mankeert men
toch in dit zuidwesten? Is er soms nog
iemand, die nog geen .delta-oplossing"
heeft gesuggereerd? Laat hij dan op
schieten, de hoop is nog niet hoog ge
noeg. Hoe lang moet dit nog doorgaan?
Laat men zich s.v.p. tot de feiten be
palen. Ze zijn de volgende: er is spra
ke van een grote industrie-agglomeratie
(Rotterdam), waar men in ruimtenood
Is gekomen en waar men zich afvraagt
ln welke richting men met de verdere
ontwikkeling dient te gaan; dat is punt
één. Punt twee: sinds enige tijd is dui
delijk, dat ook het
We3terscheldegebied
opgenomen kan wor
den in een grote ont
wikkeling, er is na
melijk in korte tijd
een behoorlijke aanzet ontstaan. Punt
drie: de overloop van de Rotterdamse
Industrie beweegt zich in Noordbrabant
se richting (Moerdijk) en dat vereist
daar bepaalde aanpassingen. Dat zijn de
drie hoofdpunten, op basis waarvan ver
dere beschouwingen kunnen worden ge
leverd.
Verdere beschouwingen. Ten eerste is
duidelijk, dat de drie hierboven ge
noemde punten onderling met elkaar in
relatie staan en dat er bovendien raak
punten zijn met andere gebieden (Am
sterdam, Eemshaven). In de beleids
centra van Rotterdam, Brabant en Zee
land heeft men bepaalde, (nog) niet ge
harmoniseerde en op het eigen gebied
of belang gerichte opvattingen over de
verdere ontwikkelingen. Op dat moment
komt ook de regering als partner in het
geding. Immers, de voorstellen van de
hierbedoelde drie moeten in nationaal
kader op elkaar worden afgestemd. In
die fase is men op dit ogenblik beland.
Vraag: welk instrumentarium Is thans
voorhanden om de onderdelen op elkaar
af te stemmen.
Dit Instrumentarium valt in twee de-
delen uiteen, maar die zijn niet los
van elkaar te zien. In de eerste plaats
gaat het om het overleg tussen drie be
leidscentra (Rotterdam, Zeeland en Bra
bant, met als verdere belanghebbenden
Zuid-Holland en Rijnmond) en vervol
gens om beslissingen van de nationale
overheid. Ten aanzien van het eerste
punt bestaat het bekende Overlegorgaan
Zuidwest-Nederland, waarin uiteraard
spanningen en belangentegenstellingen
aan de dag treden. Daar roept iedereen
nu ach en wee over, maar zo heel erg
zijn spanningen nu ook weer niet: ze be
horen bij het overleg. Wat het nationaal
beleid betreft is er sprake van een rijks
commissie zeehavenbeleid en bovendien
zijn er allerlei werkgroepen, waarvan
een deel samenwerkt met of is geïnte
greerd ln het Overlegorgaan Zuidwest-
Nederland. Er zijn voornamelijk twee
ministeries met deze zaken gemoeid:
verkeer en waterstaat, en volkshuisves
ting. Onder verantwoording van beide
ministers wordt over deze complexe ma
terie - hoe groot is de zeehavenbehoefte
in Nederland gelet ook op de ontwikke
lingen elders in Europa, welke ontwikke
lingen zijn planologisch ongewenst, hoe
gaat het met het zuiverhouden van de
bodem, water en lucht enz. - Intensief
gestudeerd. Daarover heeft minister
Schut onlangs in Breda een aantal in
teressante mededelingen gedaan en ook
zijn memorie bij de begroting 1970 bevat
in dit opzicht allerlei wetenswaardigs.
Waar gaat het thans om Om een dui
delijke nationale programmering,
waarbij de lokale plannen (Rotterdam,
Zeeland, Brabant) als uitgangspunt die
nen. Deze programmering moet tenslot
te worden omgezet in beleid, dat wil zeg
gen aanleg van industrie- en havengebie
den, van wegen en andere infrastruc
tuurwerken. Concreet: Rotterdam moet
definitief weten hoe het met de Maas
vlakte zal gaan. of al dan niet op de
Hoeksche Waard als industriegebied kan
worden gerekend, Zeeland moet worden
meegedeeld hoeveel het moet bijdragen
aan de nationale taakstelling en welke
prioriteit daaraan zal worden verleend,
Brabant tenslotte (voor een deel ook een
belangrijke Zeeuwse zaak) of Reimers-
waal noodzakelijk is, zo ja wanneer. Op
die vragen moet antwoord worden gege
ven. Daar is studie voor nodig, een stu
die waaraan thans wordt gewerkt. Er is
vervolgens een beleidsbeslissing nodig.
Een beslissing, die voordat zij is geval
len, nog allerlei spanningen zal teweeg
brengen en vermoedelijk ook daarna. Dat
hoort er nu eenmaal bij: men moet zich
echter niet door van de wijs laten
brengen.
Conclusie: men is allerwege bezig aan
de beleidsvoorbereiding, in welke tijd
zo nu en dan flinke spanningen optreden
en zullen optreden, er moet worden ge
wacht op nationale beleidsbeslissingen.
Er z-ijn geen tekenen, die er op wijzen
dat de nationale overheid zich aan die
beslissingen wenst te onttrekken. Dat
alles speelt zich af binnen een bestaand
bestuurskader, een kader dat deze uit
daging echt wel aan kan. Er is dan ook
geen enkele reden om te roepen om ster
ke mannen, om nieuwe bestuursoplossin-
gen en wat al niet meer. Daarmee wor
den de problemen niet opgelost, daarmee
worden ze hoogstens verplaatst naar een
ander kader. En voor zo'n verplaatsing
enkele reden. Laat men ophouden
met de moderne kretologie van sterke
mannen in en speciale diensten voor het
zuidwesten, dat is een mode waarmee
niemand is gedien*
