Optimisme aan vooravond van
EEG-topconferentie
Raamwet voor delta-ontwikkeling nodig'
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NAFTA-BRAND IN BOTLEK WAS
SNEL BEDWONGEN
YMF VRAAGT
GARANTIES
Esso-installaties
liepen voor enkele
tonnen schade op
VOORTBESTAAN WERKSPOOR
STAAT OP HET SPEL
Vandaag
in de
krant...
FRANSE HOUDING POSITIEVER DAN VERWACHT
Drieluik
Franse psychose
voor biljetten
van 500 frank
MR H. VAN RIEL OP MIDDELBURGS SYMPOSION ,GRENS-DELTA':
,MET LIJNEN
VOOR RICHTING
VAN BELEID'
Constant overleg
Toetssteen
Invloed
Is het wel
nodig?
Ruimteschip
vertrok met
waterschip
ROTTERDAM (ANP) Op het terrein van de Essoraffinaderij in het Rotterdamse Botlekgebied is
maandagavond rond 8 uur een brand uitgebroken in de pompinstallatie onder een nafta toren. Vooral in
de beginfase had de raffinaderijbrand een spectaculair karakter door de tientallen meters hoge vlam
men en de enorme rookontwikkeling. In de eerste instantie werd de brand bestreden door de Esso
bedrijfsbrandweer, die zich echter later liet assiteren door de brandweren uit Rotterdam en Spijke-
nisse. 1
Tijdens de meest kritieke fase namen denvagen van Shell aan het blussings-
bijna 100 brandweerlieden, gesteund werk deel. Drie kwartier na het uit-
dóor 16 wagens, een blusboot van de breken van de brand in de nafta-toren
Rotterdamse havendienst en een poe-1 was men er in geslaagd het vuur te
UTRECHT (ANP) De raad van bestuur van de Verenigde Ma
chinefabrieken Stork/Werkspoor heeft de regering een garantie ge
vraagd waardoor het voortbestaan van Werkspoor in Utrecht (2200
neelsleden) na enige reorganisaties kan worden veilig gesteld.
De gevraagde garantie komt neer op de toezegging dat de Nederland
se Spoorwegen alle nieuwbouwopdrachten voor rijtuigmaterieel bij
Werkspoor in Utrecht plaatst en geen gebruik maakt van de vaak
concurrerende aanbiedingen uit het buitenland. De regering heeft nog
geen uitsluitsel gegeven. Het antwoord is bepalend voor het voort
bestaan van Werkspoor Utrecht, zo verklaarde maandagavond des
gevraagd jhr mr F. O. J. Sickinghe, lid van de raad van bestuur van
deVMF.
gaan zodat aan een bestelpolitiek op
langere termen veel is gelegen.
(Zie slot pagina 9 kolom 6)
lokaliseren en de kans op uitbreiding
van de brand te elimineren. Rond 11
uur maandagavond drie uur na het
uitbreken van de brand laaiden de
vlammen nog metershoog op uit de
destillatietoren, die was gevuld met gro
te hoeveelheden uiterst brandbaar nafta.
De brand leverde wel grote schade
aan installaties alleen al werd voor en
kele honderdduizenden guldens ver-
nieuld maar geen persoonlijke onge
lukken op. Om tién voor half twaalf
werd het sein .brand meester' gegeven.
De brand woedde in de pas kort in be
drijf zijnde uitbreiding van de raffinade
rij. Deze uitbreiding bracht de raffina-
de-capaciteit van Esso in Rotterdam op
16 miljoen ton ruwe olie per jaar. Naast
Shell bezet Esso daarmee de tweede
plaats in de rij van in het Rotterdamse
havengebied gevestigde raffinaderijen.
Over de oorzaak van de brand was
maandagavond laat niet met zekerheid
te
De geruchten over ontslagen in Amster
dam, Utrecht en Hengelo zqn volkomen
uit de lucht gegrepen, aldus jhr Sickin
ghe die aankondigde dat de VMF eind
deze week haar herstructureringsplan
nen die in het jaarverslag reeds werden
aangekondigd openbaar zal maken. Het
gaat daarbij om 100 miljoen omzet in
onrendabele afdelingen, vergeleken bij
een concernomzet van 1100 miljoen.
,Het personeel zal voor deze nieuwe aan
pak begrip moeten hebben', zo meent
jhr Sickinghe. Het Utrechtse bedrijf van
Werkspoor, de enige wagonindustrie in
ons land, is volkomen afhankelijk van de
bestelpolitiek van de Nederlandse Spoor
wegen. Bij de laatste order, de bouw van
40 twee-wagenstellen, die Werkspoor
werk garandeert tot eind 1971, liet de
spoorwegen blijken dat de order in een
vrije concurrentie was geplaatst en dat
deze politiek ook in de toekomst zal wor
den gevolgd. Bij de VMF ziet men daar
door de continuïteit van het Utrechtse
bedrijf in gevaar komen. ,Wij moeten ze
kerheid voor een langere termijn hebben,
net zoals in Duitsland, Frankrijk en Bel
gië. Wij kennen eigenlijk geen overheids-
plan op wat langere termijn. Ook de Ne
derlandse Spoonvegen zijn afhankelijk
van Den Haag', aldus jhr Sickinghe.
Hij zei dat in feite alles draait om
de afdeling rollend materieel van
Werkspoor in Utrecht, waar de helft
van het personeel werkt, hoewel ook
reorganisaties moeten worden uitge
voerd op de andere afdelingen. De af
deling rollend materieel heeft volgens
jhr Sickinghe tot voor kort steeds een
behoorlijke capaciteit gehad. Alleen
de laatste twee jaren waren de re
sultaten zwak-negatief. De normale
vervanging van de Nederlandse
Spoorwegen zal volgens jhr Sickinghe
zelfs boven de Werkspoor-capaciteit
Filmverbod
DE BURGEMEESTER van Groe-
de heeft een Canadese discussie
film voor vertoning in zjjn ge
meente verboden. (pag. 3)
Goedkoop wonen
MINISTER Schut wil dat streng
opgetreden wordt tegen ,te goed
koop wonen'. Hjj heeft de ge
meenten aangespoord tegen die
.misstand op te treden. (pag- 3)
Zeehonden
CANADA heeft iets gedaan tegen
de Illegale jacht op zeehonden.
De dieren worden nu legaal dood
geknuppeld. (pag. 9)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3,4
Zeeuws nieuws: pag. 2,5, 7
Sport: pag. 11
Radio en tv: pag. 13
Financieel nieuwspag. 15
BRUSSEL: vlnr staatssecretaris
De Koster van buitenlandse zaken,
minister Schumann (Fr.), minis
ter Luns en minister Scheel, allen
van buitenlandse zaken beginnen
met goede moed aan nieuwe be
sprekingen rond de aanstaande
topcon ferentie.
BRUSSEL Langzaam en geleidelijk, stap voor stap, dag na dag, naderen wij het begin van de on
derhandelingen met Groot-Brittannië. Aldus staatssecretaris H. J. de Koster, toen, hij gisteren aan de
pers het resultaat mededeelde van de besprekingen ter voorbereiding van de topconferentie die de zes
ministers van buitenlandse zaken tijdens een lunch van de Nederlandse permanente vertegenwoordi
ger bij de Europese Gemeenschappen te Brussel, de heer D. P. Spierenburg, hebben gehad. Het was
de derde keer dat een dergelijke bijeenkomst plaatsvond en het was de laatste maal voor de aanstaan
de top op 1 en 2 december.
Deze keer heeft ook prof. Jean Rey, de
voorzitter van de EEG-commissie eraan
deelgenomen. De ministers hebben de
procedure van de topconferentie be
sproken. Professor Rey is uitgenodigd
om deel te nemen aan de debatten op
de tweede dag. Wanneer hij dat wenst
kan hij zijn beide vice-voorzitters en
ook deskundigen meebrengen. Tijdens de
lunch was volgens de staatssecretaris
gebleken dat de standpunten van de zes
opnieuw dichter bij elkaar waren geko
men.
Basis van de onderhandelingen op
1 en 2 december zullen de punten
zijn welke samenhangen met het be
faamde .drieluik': verdieping, ont
wikkeling en uitbreiding van de ge-
Zie slot pag. 3 kol. 2)
SOISSONS (RTR) Duizenden
Franse zakenlieden weigeren bil
jetten van 500 frank aan te ne
men. Dit is een uitvloeisel van
de ontvoering van de driejarige
Sphie Duguet.
Sophie werd drie weken gelden
vrijgelaten nadat haar vader de
lossom van een miljoen frank in
bankbiljetten van 500 frank, die
vrij weinig in omloop zijn, had be
taald. Sindsdien hebben de Fran
sen een wat de kranten noemen
.psychose' gekregen met betrek
king tot deze 500-frankbiljetten.
Zij worden niet alleen niet aange
nomen, maar de aanbieders wor
den tevens bij de politie bekend
gemaakt. Vorige week zette de
politie wegen af in de buurt van
Soissons, nadat beweerd was, dat
twee mannen hadden geprobeerd
briefjes van 500 frank in ver
scheidene winkels te wisselen. De
twee mannen vertelden later dat
zij deze briefjes in hun loonzak
jes hadden aangetroffen.
MIDDELBURG ,De regering
moet eind 1970-begin 1971 by de
tweede kamer een raamwet in
dienen, waarin een aantal duide
lijke beleidslijnen worden vast
gelegd voor de richting van de
ontwikkeling in het deltage
bied'. Mr H. van Riel, eerste ka
merlid en gedeputeerde van
Zuid-Holland, heeft deze na
drukkelijke wens maandag in
Middelburg op tafel gelegd, toen
daar een symposion werd ge-
honden over ,de economische
expansie van de Nederlands-
Belgische delta'. Zelf heeft hy
daarby meteen een aantal mini
mum-eisen geformuleerd, waar
aan de inhoud van deze raam
wet zou moeten beantwoorden.
.Op zijn minst', aldus de heer Van
Riel, .zou het volgende moeten wor
den geregeld:'
1 De planologische beslissing.
1 .Wij moeten weten wat de
regering met de Hoeksclie
Waard en Voorne-Putten wil.
Ik accentueer het woord wil.
Het gaat mij om begrenzin
gen en gedachtenlijnen, in
wetsvorm, niet om een gefa
seerd ontwikkelingsplan'. Vol
gens de heer Van Riel hebben
minister Schut en de rijkspla
nologische dienst snel ge
reageerd, maar hij is daarmee
niet tevreden. Het is nodig dat
de beslissingen formeel vast
liggen en goedgekeurd worden
door de staten-generaal.
2 Er moet een rijksdienst voor
de planologie van de delta ko
men. Een dienst die de denk
beelden, in de wet neergelegd,
faseert en in de allergrootste
lijn indeelt qua ruimtegebrek
en spreiding over het gebied.
Die dienst moet ook de com
petentie tegenover de provin
cies afpalen. In principe zou
den volgens de heer Van Riel
de lagere overheden (provin
cies, gemeenten) hun bevoegd
heden van dit moment moe
ten behouden.
3 Een dienst delta-ontwikkeling
en -exploitatie is er nodig. De
top daarvan zou in de eerste
plaats moeten worden ge
vormd door de directeur-gene
raal van rijkswaterstaat en
naast' hem de directeur van
het gemeentelijk havenbedrijf
van Rotterdam. Volgens de
heer Van Riel hoeft voor een
doorslaggevende positie van
Rotterdam geen angst te be
staan als de beslissingen op
rijksniveau worden genomen.
Hoofdtaak van deze rijksdienst
zou op de duur de exploita
tie moeten zijn.
A Instelling van een fonds voor
de ontwikkeling van de del
ta. Daarin zouden jaarlijks mi
nimum-bedragen moeten wor
den gestort en er zou over een
periode van drie jaar een pla-
fondbepaling moeten komen.
Zo zou een betere continuïteit
in de uitvoering van bepaal
de werken kunnen worden ge-
bracht en zou tegelijkertijd
met prioriteiten en monetaire
belangen rekening kunnen
worden gehouden.
De rijksdiensten zouden onder ver
antwoordelijkheid van regering en
parlement moeten komen. In de con
ceptie van mr Van Riel zouden de
provinciale besturen in hun planolo
gische bevoegdheden alleen worden
beknot, waar het om strikt nationa
le belangen gaat. Het streven van
het liberale eerste kamerlid is erop
gericht, dat zo weinig mogelijk
wordt .dubbel gewerkt' en dat niet
meer personeel wordt ingeschakeld
dan dringend nodig is. ,In feite gaat
het om een aantal zeer capabele lei
ders met staven*.
Zijn denkbeelden komen er op neer
dat: de totale verantwoordelijkheid
voor de ontwikkeling van het delta
gebied bij regering en parlement
komt; de macht gesplitst wordt, me
de door delegatie naar beneden; des
kundigheid wordt gecombineerd; uit
de rijkskas financieringsmidde
len worden beschikbaar gesteld.
door mij aangegeven
raamwet niet tot stand is gekomen
moet iedere provincie en iedere ge
meente overigens maar rustig haar
eigen gang gaan', vindt de heer Van
Riel. ,Maar daarbij hoort wel con
stant overleg. Er is geen andere mo-
felijkheid'. De hoofdzaak is voor het
amerlid dat de regering snel be
slist over het deltagebied en snel aan
haar beslissingen vorm geeft,
toetssteen
heid en Handel en de Nederlands-
Belgische vereniging daar hadden bij
eengebracht voor het symposium
over wat men zou kunnen noemen
,de grensdelta'. Maar voorafgaand
aan dit vraag- en antwoordspel hield
hij een inleiding over het onderwerp
.Overheid en delta'. En daarin begon
hij met vast te stellen dat de kwes
tie van het overheidsingrijpen in de
delta-problematiek langzamerhand
een toetssteen voor de Nederlandse
besluitvaardigheid en voor de moge
lijkheid het land rationeel te regeren
wordt. In het geval van de ontwikke
ling van de delta gaat het erom dat
gekozen wordt uit een aantal mo
gelijkheden, waarbij andere dan
technische, constructieve of kosten
factoren veel meer dan vroeger op de
voorgrond treden. De heer Van Riel
hield een vurig pleidooi voor een
nationale aanpak, omdat voor de ge
hele bevolking veel afhangt van de
vraag wat er wel en wat er niet in
het deltagebied gaat gebeuren. Hij
vond het een compliment aan het
adres van de lagere overheden dat
zij de deltaproblematiek het eerst
duidelijk hebben gezien en als zoda
nig aan de orde gesteld.
In de Middelburgse schouwburg trad
de heer Van Riel gistermiddag als
voorzitter op van een forum, dat de
regionale organisaties van de Neder-
landsche Maatschappij voor Nijver-
Veel te ingewikkeld en ook voor
knappe mensen in wezen te ondoor
grondelijk noemde mr Van Riel het
(Zie slot pag. 7 kol. 1
Zeeland wordt al zo'n jaar cA
vijftien begeleid met con
gressen en aanverwante bijeen
komsten en het ziet er naar uit,
dat deze vermoeiende gewoon
te eerder toe- dan afneemt. Dat
laatste heeft vermoedelijk mede
te maken met de omstandigheid, dat de
laatste jaren niet alleen meer over Zee
land wordt gesproken of over het delta
plan, maar dat het hele zuidwesten van
ons land er wordt bijgehaald en zo mo
gelijk ook België. Ook gisteren was dat
het geval: het departement Zeeland van
nijverheid en handel en de Nederlands-
Belgische vereniging hadden een sym
posion georganiseerd over wat werd ge
noemd .De economische expansie van de
Nederlands-Belgische delta'. Gistermid
dag zaten in de Middelburgse Schouw
burg enige tientallen bezoekers ernstig
te luisteren naar drie inleidingen en naar
de onvermijdelijke forumdiscussie, in dit
geval vakbekwaam geleid door mr H.
van Riel, gedeputeerde van Zuid-Hol
land. Het was allemaal heel aardig, maar
we hebben ons toch zitten afvragen: heb
ben dit soort bijeenkomsten enige zin?
Met enkele notities willen we deze vraag
beantwoorden voor zover het dit sym
posion betreft.
In de eerste plaats klopte de titel niet:
er werd eigenlijk slechts zijdelings
over de economische expansie gesproken
en in feite werd dan nog een beperkter
onderwerp bedoeld, namelijk de ontwik
keling van havens en industrie. Onder
economische expansie evenwel moet
meer worden gerekend: niet alleen ha
ven- en industrieontwikkeling, maar te
vens die van recreatie en van landbouw.
Overigens toonden inleidingen en discus
sie aan, dat ook de titel .expansie van
havens en industrie in de delta' fout zou
zijn geweest. In feite
ging het bij dit con
gres namelijk om be-
stuurs- en samenwer
kingsvormen in de
delta. Nu is de naam
niet het belangrijkste, belangrijk zijn
vooral het niveau en de bruikbaarheid
van de inleidingen en het peil van de
discussie. Als daarover alleen maar goe
de of voornamelijk goede dingen zijn te
zeggen, dan is het kinderachtig om over
de naam te zeuren. Het feit echter, dat
we Juist met die naamgeving zijn begon
nen, duidt er op dat we ook zo onze twij
fels hebben over deze andere hier ge
noemde zaken.
Niveau en bruikbaarheid van de Inlei
dingen: het is duidelijk, dat een con
gres met drie hoog-gekwalificeerde inlei
ders altijd wel voor de discussie bruik
bare zaken oplevert. Zo ook in dit gevaL
Gedeputeerde Van Riel kwam met een
concreet voorstel om de planologische
beslissingen inzake het zuidwesten in een
raamwet vast te leggen en voorts om
een rijksdienst voor de planologie van de
delta plus een dienst delta-ontwikkeling
en -exploitatie in te stellen. Vervolgens
gaf de Gentse schepen Van den Daele
een Inventarisatie van Nederlands-Belgi
sche problemen in de delta en tenslotte
ontwikkelde dr Backx van de Scheep
vaartvereniging Zuid uit Rotterdam een
aantal gedachten over een deltabestuur,
gedachten die hq overigens elders in
grote lijnen ai eens had ontvouwd. Na
tuurlijk had dat alles niveau, maar het
was tegelijkertijd nogal onverbindend.
Bovendien: voor iedere inleiding was een
beter kader te bedenken dan dit nogal
toevallige symposion. Als bijvoorbeeld
mr Van Riel zijn beschouwing zou heb
ben gepubliceerd in zijn partijblad, had
hij een ruimere en meer gerichte belang
stelling gekregen dan nu. Als schepen
Van den Daele op een Nederlands-Belgi
sche bijeenkomst de enige inleider zou
zijn geweest, had zijn betoog een bredere
aandacht gekregen. Dr Backx heeft dat
al gehad: zijn inleiding voor het departe
ment Rotterdam van Nijverheid en Han
del is destijds opgenomen in het blad
Maatschappijbelangen. Tenslotte: de dis
cussie ging over het algemeen niet erg
diep.
Nee, alles bijeengenomen geloven we
niet, dat een congres als dat van
gisteren erg belangrijk is. Of het zou
moeten zijn om een tendentie te signa
leren in de richting van meer techno
cratie in het zuidwesten: een ontwikke
ling in deze geest lijkt ons namelijk on
vermijdelijk zowel bij aanvaarding van
het voorstel-Van Riel als bij nadere uit
werking van de gedachten van dr Backx.
De opvatting, dat de Zeeuwen zelf - of
(om het minder emotioneel te doen klin
ken) de bewoners van dit deel van de
delta - toch eigenlijk de eersten behoren
te zijn om over de inrichting van hun ge
bied te spreken en te beslissen, werd nog
al makkelijk weggewuifd bij het forum.
Misschien is dat dan toch nog een onbe
doelde verdienste van het symposion: ter
wijl overal - toegegeven: vaak heel opper
vlakkig - om inspraak wordt geroepen
blijkt men onder de dwang van ontwik
kelingen in het zuidwesten tot geheel
anders gerichte voorstellen te komen.
Maar was ook dat niet al bekend? Mis
schien zou het toch maar beter zijn vóór
dat men - waar dan ook - tot het orga
niseren van een volgend deltacongres -
het zoveelste - overgaat, eerst maar eens
de kritische vraag te stellen: is het wel
nodig?
AMERIKAANS VLIEGTUIG
NEERGESTORT IN
MIDDELLANDSE ZEE
PALERMO (AP) Een vliegtuig van
da Amerikaanse luchtmacht dat boni-
men vervoerde is gister voor Sicilië in
de Middellandse Zee gestort, zo heeft
een generaal van de Italiaanse lucht
macht gemeld. Het hoofdkwartier van
de Amerikaanse zesde vloot in Napels
heeft bevestigd dat een vliegtuig is ver-
ongelukt. Het is niet bekend of het
I kernbommen zijn. Gezocht wordt in een
I gebied dat zich uitstrekt van 50 mijl
I ten noordwesten van Trapan: op de
uiterste westelijke punt van het eiland,
tot het -eiland Ustica 100 km ten noord
oosten van Trapani. Hij zei dat het
vliegtuig in de loop van de middag was
neer gestort.
Pagina 2
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 11 nov. 1969
212e jaargang no. 265
Beelden van de brand in de Esso
raffinaderij in het Botlekgebied.
Het vuur was sneller geblust dan
men aanvankelijk had verwacht.
Er deden zich geen persoonlijke
ongelukken voor.
