DE DUITSE 3UTTERFAHRTEN' HERLEVEN
Partijconcentraties:
geen stemmenwinst
Hiltermann blijft
bij beschuldiging
tegen Volkskrant
7
Inventum
zorgt vooi
een warm
bed
Irak trekt troepen
terug uit Jordanië
Officiële uitslag
verkiezingen in
Suriname
,Geef Europees
parlement meer
zeggenschap'
CNV VRAAGT VERBETERING POSITIE WERKENDE JEUGD
Kennedy's prestige
nog verder gedaald
Kort geding wegens belediging
Raadsman
Goudsmit:
,Anti-Israël is
antisemitisch'
DINSDAG 4 NOVEMBER 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LIMBURGSE MIDDENSTANDERS WRIJVEN ZICH DE HANDEN
VENLO (GPD) In Venlo is het
afgelopen weekeinde weer volop
gejuicht over een duidelijke op
leving van de winstgevende
,Butterfahrten'. Sinds de reva
luatie van de mark is de Duitse
kopersstroom in Venlo al met
meer dan vijftig procent aange
zwollen. Zaterdag in Duits
land waren in verband met Al
lerheiligen file winkels dicht
was het weer als vanouds. In
de binnenstad krioelde het van
worst-, frites- en visetende
Duitsers en op de parkeerplaat
sen wemelde het van de Duitse
wagens. Schouder aan schouder
schuifelden de Duitsers in su
permarkten met hun mobiele
mandjes langs welgevulde rek
ken. Overal rinkelde de kassa-
bel weer driftig.
Allerheiligen had dit jaar niet beter
kunnen vallen, zeggen de Venlose
middenstanders in koor. De traditie
getrouw komen op deze dag duizen
den Duitsers tot ver uit 't Roergebied
naar Venlo om te winkelen en te
eten. Pal na de revaluatie hebben de
Duitsers al kunnen ervaren hoezeer
hun mark in waarde is gestegen en
welke voordelen een tocht naar Ven
lo kan opleveren. In een aantal za
ken bleek de mark nog een tikkel
tje gerevalueerd, waardoor hij de
waarde van een gulden heeft gekre
gen. ,Eine Mark ist eine Gulden',
stond op etalageramen in technico
lor geblokletterd.
,Nu de Duitsers dat weten, is het hek
onherroepelijk van de dam. Ik ben
ervan ovei*tuigd, dat ze Venlo weer
weten te vinden', vertaalt Geurt
Snetselaar zijn optimisme. Hij is
een van ,die zwei Brüder von Venlo',
die in Venlo twee grote, volledig op
de Duitse koopkracht afgestemde
supermarkten exploiteren en hun wa
ren slechts met Duitse slogans aan-
DOUANE VING
7,5 MILJOEN
SIGARETTEN
(Van onze correspondent)
AKEN De Belgische douane bij de
grensovergang Lichtenbusch aan de
Boudewijnweg hield vrijdagnacht een
Belgische vrachtwagen aan die zevenen
eenhalf mU.joen Amerikaanse sigaretten
vervoerde. De auto zou volgens de pa
pieren een partij kunsthouten platen
en plastic Vanuit Teheran naar België
vervoeren. De Belgische douane was ech
ter getipt dat de vrachtwagen, eigen
dom van een firma uit Leuven, een
grote partij sigaretten zou vervoeren.
De chauffeur, afkomstig uit Charleroi,
bood geen enkel verzet bij zijn aan
houding, hij was volledig verrast. De
sigaretten, verpakt in dozen van tién
duizend stuks, waren tussen de hout-
>laten verborgen. Volgens een medede-
ing van de douane zouden delaatste
maanden meerdere malen op deze ma
nier sigaretten gesmokkeld zijn.
prijzen. In het verleden vaak tot
grote ergernis van de naar Haarlem
vertrokken burgemeester mr dr L.
de Gou. .Anderhalf tot twee jaar
zijn we ze kwijt geweest, maar sinds
de mark is gaan zweven, is onze
Duitse klandizie weer met dertig
procent gestegen en bedraagt ze
weer ongeveer de helft van het top
jaar 1965'.
Koffie deed zaterdag de Duitse koop
lust in ofzucht ontaarden. Er
waren iij, die tien pakjes
tegelijk Kochten, in de hoop
dat de Duitse douaniers vanwege de
grote grensdrukte niet zo nauw zou
den controleren. Vanaf 20 juni van
dit jaar mag elke Duitser, die ver
der dan 15 km van de Nederlandse
grens woont 500 gram koffie vrij
van rechten de grens mee overne
men. Vandaar dat vele Duitsers hun
kinderkroost bij zich hadden om zo
de kwanta te kunnen opvijzelen.
Het voordeel op een pakje koffie is
niet gering. ,Hier kost de beste kof
fie 2,75 per half pond, in Duitsland
de gewone koffie al vier mark per
half pond', aldus Gerrit Snetselaar.
Ook de sloffen sigaretten vlogen de
UNIERAAD CHU
VERGADERT IN
UTRECHT
UTRECHT (ANP) De unieraad -
het politieke adviescollege van de Chris
telijk Historische Unie zal zich op
zaterdag 15 november aanstaande in
Utrecht bezighouden niet de rapporten
van de .groep van achttien' (chu, kvp
en arp) en nagaan op welke wijze de sa
menwerking in ,de achttien' kan worden
voortgezet. Het dagelijks bestuur van
de CHU heeft de unieraadsleden de vol
gende resolutie hierover ter goedkeuring
-oorgelegd:
De unieraad in vergadering bijeen op 15
november 1969 heeft de resterende rap
porten (de herziening ondernemings
structuur; de economische macht van de
onderneming; het welzijnsbeleid en het
rapport van de commissie duidelijkheid)
van de groep van .achttien' besproken
en zich nader beraden over de te volgen
politieke koers.
De unieraad heeft bij zijn Standpuntbe
paling wederom de resolutie van de al
gemene vergadering van 16 december
.967 als uitgangspunt 'genomen en is tot
de volgende conclusies gekomen.
De inhoud van de rapporten is, hoe
wel het tweede deel van het rapport
van de commissie duidelijk nadere
bestudering vraagt, van dien aard, dat
het noodzakelijk is besprekingen met
ARP en KVP voort te zetten en dat
naar een gezamenlijk basisurgentiepro-
gram moet worden gestreefd. Daarom
verdient het aanbeveling dat een or
gaan, van overleg en samenwerking
van de drie partijen tot stand komt,
waaraan opdrachten en mandaten van
de daartoe bevoegde vergaderingen
der respectievelijke partijen worden ver
strekt. Het gezamenlijk basis-program
zal een aantal wezenlijke punten bevat
ten, waarin wordt aangeduid wat de
dri partijen in de volgende kabinets
periode wensen te realiseren. Daarnaast
zal er een sterke mate van overeen
stemming moeten zijn over een aantal
personen, die bij de uitvoering van het
basisprogram een belangrijk rol zullen
spelen. Onderzocht dient te worden of
op basis van wederkerigheid een
uitspraak mogelijk is over ae regerings
combinatie voor de volgende kabinets
periode, aldus de resolutie.
Volgens verkiezingsonderzoek Oostelijk Flevoland
OPTREDEN AFZONDERLIJKE
PARTIJEN ZOU ZELFDE
GEVOLG HEBBEN GEHAD
(GPD) Partij-
DEN HAAG
concentraties leveren geen extra
kiezers op. Dit blijkt uit een onder
zoek naar de uitslagen van de lo
kale verkiezingen van 22 oktober
in Oostelijk Flevoland. Het onder
zoek is uitgevoerd door het insti
tuut voor politicologie van de ka
tholieke universiteit van Nijme
gen.
In Dront enkwam de Combinatie Chris
telijke Partijen (CCP) als grootste uit
de bus, in Lelystad verwierf het Pro
gressief Akkoord (PAK) de meeste
stemmen. Uit de Nijmeegse studie blijkt
dat deze verschillende uitslagen uitslui
tend het gevolg zijn van een verschil
in de samenstelling van de plaatselijke
bevolkingen.
Ook als de partijen afzonderlijk wa
ren opgetreden zouden de stemver
houdingen lil deze twee polderplaat
sen een tegengestelde uitslag hebben
gehad. Wel zou twintig procent van
de aanhang" van de politieke blokken
uit andere kiezers bestaan, vergele-
zou van de polderbevolking 38 procent
op het PAK stemmen, wat drie procent
méér is, dan bij een afzonderlijk optre
den. Een landelijke combinatie van de
drie grote christelijke zou in deze pol
der 32 procent achter zich k rijgen, wat
bijna anderhalf procent minder is, dan
bij afzonderlijke lijsten.
Opgesplitst naar de partijen verliest
vergeleken met de tweede kamerverkie
zingen van 1967 de KVP in deze pol
dér 26 procent van zijn aanhang. D<
ARP verliest vijf procent, de CHU tien
procent. De Partij van de Arbeid blijft
bijna constant. Grote winnaars zijn D'66
(vooruitgang 76 procent) en de WD
(tien procent).
Opmerkelijk is de rol van de kiezers
van D'66: als deze partij in een pro
gressieve concentratie meedoet, zou ir
Oostelijk Flevoland de helft van de aam-
ADVERTENTIE)
Elektrische onderdeken
v.a. 99,50 of boven
deken v.a. 147,50, beide
veilige zwakstroom
dekensdus met
transformator
Landelijk
verdelen zich over
iverige partijen.
deur uit. Voorzitter L. Delsing van
de katholieke bond van sigarenwin
keliers uit Venlo: .Witteveen kan
lachen. De Duitsers zijn in korte
tijd weer helemaal op de Hollandse
sigaret overgeschakeld. Wie verder
dan vijftien kilometer van de Ne
derlandse grens woont, mag 200 si
garetten, een half pond tabak dan
wel 50 sigaren de grens mee overne
men. Hier kosten 25 sigaretten, het
meest courante quantum gemiddeld
1,83 tot 1,85 DM terwijl in Duitsland
voor 20 stuks 1,95 tot 2 DM moet
worden betaald'. Op een slof in de
supermarkten waar ,eine Mark eine
Gulden ist', betekent dat voor de
Duitsers concreet 6,88 DM voordeel,
Ook de zuivelprodukten zijn bij de
Duitsers nog erg in trek. Gerrit
Snetselaar voorspelt de koelhuisbo-
ter, die dezer dagen op de markt
komt, grote Duitse afname. .Op goe
de boter kan nu veertig pfennig per
pond worden verdiend. In Holland
is hij 1,60 DM in Duitsland minstens
2 mark per half pond. De koelhuis-
boter komt aan 1,20 per half pond,
zodat dadelijk 10 pfennig per half
pond kan worden uitgespaard. Ik ga
randeer u dat per week 10 ton min
stens de deur uitgaat'.
Aan de andere zijde van de grens
vreest de Duitse middenstand een
forse terugslag. Velen hopen op een
revaluatie van de gulden, waardoor
het prijsverschil weer wordt terug
gebracht.
VOLGENS ,DER SPIEGEL'
ERHARD EN KIESINGER
DEDEN DDR AANBOD
BONN De kanselier Erhard en Kie-
singer hebben de DDR via geheimge
houden contacten aanbiedingen gedaan
die verder gaan dan nu de voorstellen
van Willy Brandt, aldus het week
blad Der Spiegel. AI in augustus 1964
heeft een vertegenwoordiging van het
Duitse verbond van werkgevers met een
volmacht van Erhard onderhandeld over
het openen vau officiële handelsverte
genwoordigingen en kantoren van het
staatsrelsbureau der DDR in de bonds
republiek, schrijft het blad.
Als tegenprestatie zouden de Oostduit
sers amnestie moeten verlenen aan de
politieke gevangenen en een langlopen
de garantie moeten verstrekken voor
de veiligheid van de wegen naar West-
Berlijn. Bonn op zijn beurt zou onder
meer ook bereid zijn met opheffing van
het geallieerde reisbureau in West-Ber-
lijn akkoord te gaan. het bureau dat
tot ergernis van de Oost-Duitsers be
slist over het verlenen van visa vooi
reizen naar het westen.
De contacten via dit .werkgeverska
naal' zouden jarenlang gehandhaafd
zijn. In de loop van ae tijd kon het
aanbod van kanselier Erhard schrifte
lijk worden bevestigd, schrijft Der
Spiegel. Kieslnger zou dezelfde ge
heime gezanten opdracht hebben ge
geven hun gesprekkèn voort te zet
ten.
Als commentaar schrijft het weekblad;
,De Christen-Democraten in Bonn be
schuldigen er de nieuwe regering var
dat zij in haar politiek jegens de DDR
de uitverkoop van Duitse belangen be
drijft. Maar de aankondigingen van
Brandt gaan lang niet zo ver als het
geen de CDU-kanseller Erhard en Kie-
singer de DDR via geheime gezanten
aanboden'.
MORNING AFTER'-PIL
ALLEEN NOODPIL
lynoral gedurende vijf dagen, begonnen
in 48 uur na een coïtus, voorkomt
zwangerschap ofwel inplanting van dt
bevruchte eicel in de baarmoeder. Toe
passing van dit middel bij meer dan 100
vrouwen heeft de Utrechtse -hoogleraar
prof. dr A. A. Haspels de overtuiging
gegeven dat het onderzoek naar de
zogenaamde .morning after-pil' ver ge
noeg gevorderd is om te kunnen spre
ken van een volkomen veilige en doel
treffende methode ongewenste geboorten
te voorkomen. Al blijft het zijns inziens
,noodpil' en beslist geen nieuwe, al
gemeen toe te passen methode van ge
boorte nregeling.
Het middel is als normale vorm van an
ti-conceptie niet geschikt, omdat het
gedurende de vijf dagen dat het ingeno
men moet worden tot vaak ernstige
misselijkheid leidt en soms tot hoofd
pijn. In noodsituaties zal een vrouw
die graag op de koop toe nemen, aldus
prof. Haspels. Een tweede nadeel is dat
het menstruatiepatroon in de war raakt,
wat één a twee maanden kan duren.
Ook ethisch zijn bezwaren aan te voe
ren tegen regelmatige toepassing van
een pil op een moment dat mogelijker
wijs conceptie heeft plaatsgehad. Het
gaat bij deze pil om een middel dat
gezien moet worden als een noodmaat
regel wanneer om enigerlei reden valt
aan te nemen dat een meer permanente
vorm van zwangerschapsvoorkoming
gefaald heeft of onjuist is toegepast.
Het is beslist geen abortuspil, aldus
prof. Haspels. Die wordt uitsluitend in
bepaalde gevallen toegepast als onder
andere door uitblijven van de menstru
atie zwangerschap vaststaat. Dat is bij
de .morning after-pil' niet het geval.
(Van een speciale verslaggever)
BAGDAD In een poging om het pro
bleem van de opstand van de Koerden
in het noorden van Irak tot een defini
tieve oplossing te brengen, heeft het
huidige Iraakse regime een nieuw offen
sief geopend. Naast het bewapenen var
regeringsgezinde koerden zijn uit Jorda
nië belangrijke hoeveelheden materiaal
en manscliappen teruggetrokken met
het oog op de onverwachte strijd in
Irak.
Bijna dagelijks worden in de plaatse
lijke kranten aanhankelijkheidsbetui
gingen van Koerden geciteerd en offi
cieel wordt ontkend dat er gevechten
in het noorden zouden zijn.
Het bericht in het Egyptische dagblad
.Al Achram' dat er twee divisies naar
het noorden waren gezonden worden als
vals betiteld, maar tijdens een bezoek
aan het noorden worden de talloze ge
ruchten wel bevestigd. Bij het vallen
van de avond worden steden en dorpen
het omstreden gebied hermetisch afge
grendeld.
Iedere dag stijgen bommenwerpers op,
richting bergen. Het gebruik van na
palm is bevestigd door een luchtmacht
officier. Zeker is dat één Koerdendorp
met de grond gelijk is gemaakt, terwijl
de bewoners zich nog in de huizen be
vonden, nadat eenheden militairen dicht
bij het dorp op mijnen waren gelopen.
DEN HAAG (ANP) Bij koninklijk
besluit van 14 oktober 1969 is aan mr
R. Heeg, op zijn verzoek, met ingang
van 15 januari 1970 eervol ontslag ver
leend uit zijn ambt van raadsheer in het
gerechtshof te Leeuwarden, onder dank
betuiging voor de in rechterlijke be
trekkingen bewezen diensten.
PARAMARIBO (ANP) Het hoofd
stembureau te Paramaribo heeft de of
ficiële uitslag v*n de verkiezingen, wel
ke vorige week in Snrlname zijn ge
houden, bekendgemaakt.
De officiële zetelverdeling is als volgt:
Vatan Hitkarie Partij (vhp) 19 zetels.
Nationale Partij Suriname (nps) 11 ze
tels, Progressieve Nationale Partij-blok
8 zetels, Partij Nationalistische Repu
bliek (pnr) 1 zetel.
PSP IN AMSTERDAM
WIL VERWIJDERING
VAN HEUTSZ-PLAQUETTE
AMSTERDAM (GPD) De PSP in
Amsterdam wil dat de bronzen pla
quette met de kop van de oud-gou
verneur-generaal van Nederlands-Indië,
J. B. van Heutsz, wordt verwijderd van
het Van Heutszmonument in de hoofd
stad.
Aangedrongen wordt op een andere be
stemming van het monument. Het raads
lid F. de Vries heeft b en w schriftelijk
vragen in deze richting gesteld. De di
recte aanleiding is de publikatie van
het boek ,De Atjeh-oorlog' van Paul
van 't Veen. Handhaving van de bron
zen plaquette zou de indruk kunnen
wekken dat het gemeentebestuur van
Amsterdam waardering opbrengt voor
of begrip betuigt voor net optreden van
Van Heutsz in Atjeh, zo meent de PSP.
ZAANDAM De heer P. van
Bruinessen uit Zaandam, vond hij
het leggen van een vilttapijtje in
zijn nieuwe Japanse auto, een por
temonnee met daarin liet loon van
een arbeider die in Japan in de
wagen had gewerkt. De eerlijke
vinder zal via de importeur het
geld naar de fabriek terugzenden.
Op de foto de heer Bruinessen
met zijn vondst van 1740 yen
(f 15,80).
EEG-commissie:
BRUSSEL De Europese commissie
heeft de lidstaten een voorstel gedaan
tot versterking van de rechten van het
EEG-parlement, dat tot nu toe nooit
meer dan een adviserende functie heeft
gehad.
Wanneer de overgangsfase voorbij zal
zijn (in theorie dus na 1 januari aan
staande, maar het ligt voor de hand te
veronderstellen dat de raad van minis
ters in december zal besluiten die over
gangsperiode te verlengen) zal de ge
meenschap over eigen middelen beschik
ken. Reeds in 1965 is de kwestie ter
sprake geweest en toen heeft Frankrijk
geweigerd het parlement een recht van
beslissen in financiële zaken toe te ken
nen. Generaal De Gaulle heeft nooit veel
gezien in het parlement van Straatsburg
en hij heeft zijn misprijzen niet onder
stoelen of banken geschoven.
De nieuwe voorstellen van de commi
voorzien twee fasen. In de eerste, die
tot eind 1973 zal lopen, krijgt het parle
ment wel meer medezeggenschap, maar
de definitieve beslissingen over de EEG-
begroting blijft bij de raad van minis
ters. In de volgende fase wordt het mo
gelijk dat het parlement een andere be
slissing neemt dan de raad van minis
ters en dat die dan wordt uitgevoerd.
Voor verschil van mening tussen parle
ment en raad van ministers zal reeds
dadelijk bij het einde van de overgangs
periode een bemiddelingscommissie wor
den ingesteld. Die bestaat uit de voor
zitters van de raad van ministers, van de
EEG-commissie, van het EEG-parle
ment en van het Europese gerechtshof.
Telegrammen aan tweede-kamerfracties
Arbeidsverbod en
langere leerplicht
vijftienjarigen
UTRECHT (ANP) Het bestuur
van het Christelijk Nationaal Vak
verbond heeft maandag telegram
men verstuurd aan de secretaria
ten van de tweede-kamerfracties.
Daarin dringt het, met het oog op
de komende behandeling van de
begroting van onderwijs en weten
schappen, met klem aan op het ne
men van maatregelen ter verbete
ring van de positie van de werken
de jongeren.
In de eerste plaats vraagt het CNV om
een principebesluit tot invoering van
een arbeidsverbod en leerplichtverlen
ging voor de vijftienjarigen op zo kort
mogelijlce termijn. Het verbondsbestuur
betreurt het, dat de al in 1957 door de
Sociaal-Economische Raad bepleite ge
leidelijke invoering achterwege is ge
bleven en meent dat nu versnelde in
voering dringend noodzakelijk is.
In afwachting van de invoering var
een arbeidsverbod en leerplichtver
lenging voor vijftienjarigen moet er
volgens het CNV met ingang van
augustus 1970 een voorwaardelijk ar
beidsverbod voor vijftienjarigen ko
men.
15-jarigen
mingsplicht voor vijftien- tot achttien
jarigen, een snelle overschakeling van
avondcursussen voor de leerlingstelsels
naar dagonderwijs met financiële ga
ranties voor de leerlingen en af
schaffing van het cursusgeld ad 60
per jaar voor werkende jongeren die een
opleiding in een leerling-enstelsel volgen,
c q opschorting" van het cursusgeld tot
in nader overleg een definitieve rege
ling wordt getroffe.n.
Van de kant van de Federatie van Chris
telijke Werkgeversverbonden staat men,
voor zover duarvan tijdens dc .daveren
de manifestatie' van de werkende jon
geren van zaterdag jongstleden in Den
Haag al r:ct zou zijn gebleken, ,op
zachtst gezegd' sympathiek tegen-
'or de toen geuite eisen. Aldus is maan
dagmiddag op een bijeenkomst van de
federatie met persvertegenwoordigers
meegedeeld.
Werkgevers
Van de zijde der federatie is in het
verleden nl het nodige gedaan op dit
gebied. Bij dit alles moet niet worden
vergeten dat het bedrijfsleven minder
dan ooit werknemers kan gebruiken die
niet hebben geleerd te leren. Wat de
beroepsmobiliteit aangaat wil de federa
tie niet zover gaan als. mevrouw dr H.
Verwey-Jonker al menigmaal en ook
zeer onlangs nog heeft laten blijken.
Onderwijs wordt niet gegeven om aan
het bedrijfsleven aan te kunnen passen,
maar om kritisch te kunnen zijn tegen
over bedrijfsleven, maatschappij en we
reld. De oplossing van de problemen op
onderwijsgébied voor werkende jonge
ren moet worden gezocht van de maat
schappij uit.
Het zou, naar de mening van de fe
deratie, voor de werkende jongeren
beter zijn als de dag per week voor
onderwijs zou worden betaald door
de maatschappij, in plaats van dooi
de werkgever.
Experimenteren
Binnenkort begint men in ons land
zgn experimenteerscholen, waarbij
streefd wordt naar integratie van
roepsbegeleidend onderwijs met levens
vorming, Zulke scholen zijn in voorbe
reiding onder ander in Leiden, Tilburg
en Zaandam. Het wordt een schooltype
waarmee noodzakelijkerwijs moet wor
den geëxperimenteerd omdat er nergens
ter wereld een voorbeeld van te vinden
is dat men zou kunnen gebruiken bij de
opzet. Het is de bedoeling dat op deze
scholen een experimentele wetenschap
pelijke begeleiding wordt toegepast
waarbij onder me"" van psychologische
afdelingen van organisatiebureaus ge
bruik wordt gemaakt.
(ADVERTENTIE)
DE MODERNE
GASAANSTEKER
Geeft 2000 x
gericht vuur. Altijd raak
Géén versleten steentjes.
Géén nieuwe vullingen.
Géén reparatiekosten.
Leeg? Gooi wegl
De volgende is even goed - koopl
Voor de handel:
LeCorbeau Zonen- Rotterdam
Nrd. Ned. Pijpenhandel - Groningen
NEDERLANDSE BOEREN
WILLEN COLLEGA'S
NAAR AUSTRALIË HALEN
MOUNT GAMBIER (ANP) Boeren
het Kongo rong-district hebben de
regering van Zuid-Australië gevraagd
in overweging te willen nemen om het
kort. geleeden gekochte landgoed van 'n
zekere T. F. Gratwick niet met naald
bomen te beplanten maar beschikbaar
te stellen voor vestiging van Neder
landse landbouwers.
Het plaatselijk dagblad .Border Watch'
bracht naar voren, dat dit unieke ge
legenheid ia een zestal Nedelandse boe
ren de kans te geven zich te vestigen
op het voor melkveebedrijf zeer geschik
te land. Hetzelfde dagblad prijst in een
hoofdartikel het initiatief van de uit
Nederland afkomstige S. Zaadstra om
Nederlandse tuinders en boeren over te
halen zich in het zuidoosten van de
staat Zuid-Australië te vestigen.
NEW YORK (AFP) Volgens
een opiniepeiling, die in het laat
ste nummer van het Amerikaan
se tijdschrift ,Time' is gepubli
ceerd, is het prestige van Edward
Kennedy, alsook het vertrouwen
van het Amerikaanse publiek in
hem, duidelijk gedaald sinds het
auto-ongeluk dat in juli het
leven kostte aan Mary-Jo Kopech-
ne, de voormalige secretares
se van Edwards broer wijlen se
nator Robert. Kennedy.
Van de 1.589 mensen aan wie is
gevraagd of zij denken, dat sena
tor Edward Kennedy niet de ge
hele waarheid heeft verteld over
de omstandigheden van het onge
luk, heeft 51 procent geantwoord,
van mening te zijn dat hij niet
alles heeft verteld. 25 procent
meent, da.t Edward Kennedy wel
alles verteld heeft, 24 procent
heeft geen mening. Dezelfde vraag
is ook in augustus aan een aan
tal mensen gesteld. De resultaten
waren toen onderscheidenlijk; 44
procent, 36 procent en 20 procent.
Uit het jongste opinie-onderzoek
is gebeleken dat 40 procent van
de ondervraagden gelooft, dat de
senator gepoogd heeft Jo Kopech-
ne uit de auto te bevrijden, waarin
zij onder water gevangen zat. In
augustus geloofde 50 procent van
de ondervraagden dit. Op de vraag
of men van mening is, dat er niets
immoreels heeft voorgedaan tus
sen de senator en het meisje,
heeft bij het jongste opinie-onder
zoek 51 procent der ondervraag
den gezegd, twijfel te koesteren
hieromtrent. 32 procent heeft ge
zegd, vertrouwen te hebben in de
senator. In augustus was nog 51
procent ervan overtuigd, dat er
niets immoreels is gebeurd tus
sen de senator en Jo Kopechne.
35 pet was er niet zo zeker van.
De vraag, of het gedrag van sena
tor Edward Kennedy in verband
met het ongeluk hem op het ogen
blik diskwalificeert voor een ho
ge politieke functie, waarvoor hij
het vertrouwen van het publiek
nodig heeft, is bij de jongste pei
ling door 47 pet beantwoord met
ja. In augustus sprak 40 pet der
ondervraagden zich op dit punt
tegen Kennedy uit.
AMSTERDAM (GPD) Voor de
president van de Amsterdamse
rechtbank, mr U. Stheeman, heeft
maandag het kort geding gediend
dat de NV De Volkskrant en de
hoofdredacteur, drs J. M. M. van
der Pluym, hebben aangespannen
tegen mr G. B. J. Hiltermann en
de AVRO. Inzet was de beschuldi
ging anti-semitisch', althans anti-
Israël, die mr Hiltermann op zon
dag 12 oktober in een radiocom
mentaar aan het adres van het
dagblad heeft geuit.
Namens drs Van der Pluym en De
Volkskrant vroeg mr H. M. Voetelink
de president mr Hilterman te verbie
den in het openbaar in woord en ge
schrift deze beschuldiging te herhalen.
Op straffe van een dwangsom van
5.000. Verder vroeg hij publikatie van
het vonnis op kosten van de gedaag
de in de advertentiekolommen van het
dagblad en publiekelijke terugname van
de beschuldiging in een radio-commen
taar. De door mr. Voetelink uitgebrach
te dagvaardiging was behalve op aan
tasting van de eer en goede naam van
De Volkskrant en de hoofdredacteur,
gebaseerd op artikel 38 van de omroep
wet. Het was de eerste keer dat op
dit artikel een beroep werd gedaan.
Het houdt een rectificatieplicht m voor
een omroeporganisatie wanneer in een
onder haar verantwoordelijkheid vallen
de uitzending feitelijk onjuiste medede
lingen worden gedaan of feitelijk on
juiste gegevens worden verstrekt.
Onjuist
Mr. Voetelink stelde dat de beschuldi
ging onjuist is. Wanneer men spreekt
over antisemitisme heeft men meer
dan een antijoodse gezindheid, de be
smetting met jodenhaat en agitatie
tegen en de vervolging van de joden
op het oog. Het redactiebeleid van
nooit blijk gegeven van een gezind
heid of een beweging tegen de jo
den en of hun invloed op de maat
schappij, aldus mr. Voetelink. Hij
stelde verder dat het merendeel van
de joden buiten Israël woont. De be
schuldiging anti-Israël kan daarom
nooit als argument voor een beschul
diging van antisemitisme worden
gebruikt.
Mr. Voetelink zei dat het begrijpelijk
dat in Nederland de meeste belangstel
ling naar Israël uitgaat. De Nederlan
ders hebben in de oorlog onvoldoende
verhinderd wat de joden is aangedaan.
Schuldgevoelens
Ook hebben zij voor de oorlog joodse
vluchtelingen onvoldoende geholpen. Dit
neemt niet weg dat er een opkomen
de generatie is die geen schuldgevoe
lens behoeft te hebben en dat Israël
een staat is als andere staten. De Volks
krant is van mening dat ook aan
dacht geschonken moet worden aan het
Arabische standpunt, juist omdat dit el
ders niet gebeurt. Maar zo er al spra
ke van een anti-Israël houding zou zijn,
valt daaruit nog geen antisemitisme
te construeren. ,Mr. Hiltermann heeft
na het wapenembargo nooit een derge
lijke beschuldiging geuit aan het adres
van Charles de Gaulle', aldus mr. Voete
link. De gedaagde tracht de beschuldi
ging te verzachten door de toevoeging
van althans anti-Israël'. Dit gaat niet
op. 't Zijn twee begrippen van verschil
lende aard. Hij heeft de bedoeling gehad
antisemitisch te zeggen, anders bad hij
zich kunnen beperken tot anti-Israël,
zei mr. Voetelink verder. Hij wees ten
slotte op de bepaling ten aanzien van
de ontoelaatbaarheid van radio- en recla
me. Daarbij gaat het er niet in de
eerste plaats om wat er gezegd wordt,
maar welke indruk wat gezegd wordt
op het publiek maakt.
MR HILTERMAN
aanzien van Israël dat hij zwaar mislei
dend en zwaar tendentieus noemde. Eén
van zijn voorbeelden was een cartoon
waarin, zei hij, het kapen van vliegtui
gen met de bezetting van de Sinai op
eén lijn wordt gesteld. ,Een zeer mar
kant voorbeeld van bewuste volksmis
leiding1, aldus mr. Goudsmit.
Mr. Goudsmit zei verder dat de publi-
katies in De Volkskrant leiden tot agi
tatie tegen de ioden. Mr. Hiltermann
heeft in verband hiermee in het alge
meen belang en in verband met natio
nale en internationale consequenties een
waarschuwing laten horen. De beschul
diging antisemitisch, althans anti-Isra-
el. lieeft hij bedoeld als koppelbegrip.
Het is een onsplitsbare beschuldiging.
Niet is bedoeld het antisemitisme van
Hitier, maar een gematigder vorm. Om
dat aan te geven heeft hij deze koppel
term gebruikt.
,Sociely-antisemiet'
,Ook wanneer men de beschuldiging niet
als een geheel wil zien moet ae vraag
of De Volkskrant antisemitisch is be
vestigend beantwoord worden. Israël is
een joodse staat. Men kan niet anti-Is
raël zijn zonder antijoods te zijn. Het
enige redelijke motief voor De Volks
krant kan het onredelijke antisemitis
me zijn. Als men zo publiceert als De
Volkskrant kweekt men jodenhaat.
Men vergiftigd de publieke opinie. Men
zet mensen aan tot de gedachte dat an
tisemitisme nog niet zo kwaad is met
als consequentie die Endlöung', aldus
tenslotte mr. Goudsmit die niel aarzel
de drs. Van der Pluym .Society-anrtSe-
miet' te noemen.
Namens de AVRO zei mr. Zandbrink
dat ten onrechte een beroep op artikel
88 van de omroepwet wordt gedaan en
dat de eis wat betreft deze omroep
moest worden afgewezen. Mr. Stheeman
doet volgende week dinsdag uitspraak.
Geen Arabisch
Namens mr. Hiltermann zei mr. Goud
smit dat de gedaagde zijn uitdrukking
volkomen gerechtvaardigd blijft vinden.
Aan de hand van een aantal voor
beelden ,1k heb Romeinse cijfers ge
bruikt om ze te nummeren, het ge
bruik van Arabische cijfers kon ik niet
over mijn hart verkrijgen' schetste
hij een beeld van de berichtgeving en
de commentaren in Da Volkskrant ten
Kerkelijke mutaties
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Pernis G. E. Huizing te
Haamstede. Beroepen te Andel (N.-Br.y
H. Stroeve te Lopikerkapel.
Beroepen te Nieuw-Beijerland en te
Stolwijk: G. Post, kandidaat te Hil
versum; te Deil, te Kortenhoef, te
Marken, te Oldemarkt, te Ophemert, te
Willemstad en te Woudrichem: S. van
den Oever, kandidaat te Alblasserdam;
te Zegeld: H. A. van den Pol te Leer
broek; beroepen te Zwolle: C. J. P.
Lam te Putten; te Middelburg: C. van
Herwaarden te Mijdrecht.
Aangenomen het beroep van de gene
rale synode tot vlootpredikant: J. A.
van Selms, kandidaat te Dordrecht.
Bedankt voor Dubbeldam: A. Ie Coq te
Schiedam.
GEREF. KERKEN
Beroepbaar: kandidaat drs P. H. L. Lo,
Merelstraat 20 te Wormerveer.
Beroepen te Amerongen A. M. de Hoogh
-te Dalfsen.
GEREF. KERKEN VRIJGESLAAKT
Bedankt voor Amstelveen: B. van Riet
te Bolnes-Slikkerveer.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Zoetermeer: J. C. West»
strate te Meliskerke. Bedankt voor
Klaaswaal: H. Ligtenberg te Genemui-
den.
Bedankt voor Zeist J. C, Weststrate t»
Meliskerke.