ZELANDICA
Nieuwe marine-kazerne lijkt
meer op een modern hotel'
A. J. Kaland voor een snelle,
volledige woonliberalisatie
Herwaardering alle waarden
op weerkundig gebied
Bevrijdingsherden
king ook in Mid
delburgse Koorkerk
te volgen
RAAD CADZAND LAAT NIEUW
BESTEMMINGSPLAN MAKEN
OVERPEINZINGEN VAN EEN POLDERBEWONER
Seizoenen zijn
opgeschoven
Goedkoop
devwinter
Bronchiletten
O'
DONDERDAG 30 OKTOBER 1RÓ?
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
DONDERDAG 20 NOVEMBER OVERDRACHT
OOK KIJKDAG'
VOOR PUBLIEK
VLISSINGEN De nieuwe ka
zerne van de koninklijke marine
aan de Vlissingse buitenhaven na
dert zijn voltooiing. De dagen van
het oude wachtschip de Jacob van
Heemskerck' zijn geteld. Donder
dagmorgen 20 november wordt
het schip met enig ceremonieel uit
de dienst genomen. Om negen uur
zullen vlag, wimpel en geus wor
den gestreken om even later om
half tien te worden gehesen aan
de getuigde vlaggemast op het
plein van de nieuwe kazerne. De
commandant zeemacht zal dan het
nieuwe gebouw hebben overgedra
gen aan de commandant maritie
me middelen Schelde.
Dit officieel gebeuren betekent voor (Ie
370 marinemannen tlie (le kazerne zul
len bevolken liet einde van het .ro
mantische', maar weinig comfortabele
verblijf aan boord van net wachtschip.
Hun nieuwe Jiomc', dat tussen twee
haakjes meer weg heeft van een modern
hotel-in-de-toeristenklasse dan
een sombere kazerne-oude-stijl is dan
echt helemaal ,van hen'. Wat er met
de oude vertrouwde Van Heemskerck
gaat gebeuren weet nog niemand. Het
zal wel een vaart' naar de sloper wor
den...
Bij sommige marinemannen zal dit wel
even een gvoel van weemoed oproepen,
maar dat:"zal waarschijnlijk niet lang
duren. Het verblijf in de ruime, in hel
dere kleuren gehouden kamers aan
de wal, (kamers voor ten hoogste 16
man) zal heel wat aangenamer zijn
dan het bivakkeren in wat benauwde
ruimten' van het wachtschip. Vier var
de vijf gebouwen, die het kazerneconv
plex telt zijn al opgeleverd. Sommige
diensten zijn ooit al overgebracht zo-
ais de schoenmaker, de kleermaker, de
kasofficier. Bind deze week verhuizen
de commandant en de eerste officier
en in de tweede week van november
gaat de gehele bemanning over naar
de kazerne". Allen de .ziekenboeg' moet.
nog worden opgeleverd. En aan "de stof
fering van de andere gebouwen moet
hier én daar nog een en ander worden
gedaan. Moderne kazernes- hebben ook
op de manschappenverblijven vitrage
en overgordijnen... Ook het kazerne
plein moet nog verder gestoffeeerd wor
den. Voor de gebouwen moeten de nu
nog kale plantsoentjes van graszoden
worden voorzien en er moeten nog hees
ters worden ingeplant.
Complex
Vijf gebouwen dus telt het nieuwe ka
zernecomplex. Wie het plein opkomt,
ziet onmiddellijk rechts de flat waai
de manschappen zullen logeren. Deze
is drie verdiepingen hoog. 1-Iier zijn
ook de leslokalen, was- én donchegele-
genheid, linnenkamer, wachtlokaal en
de bureaus en spreekkamers van de
geestelijke verzoi-gers: de dominee en
de aalmoezenier. Hier is ook de van
comfortabele zitjes voorziene biblio
theek. Aan de linkerkant, de noordkant
va.n het terrein liggen de kantine en
de kombuis.
Gezien de moderne outillage zou het: .res
taurant' (met terras) een beter woord
zijn, Aan de stootkant van het: terrein
ligt het hoofdkantoor waarin hel com
mandantsbureau en de personeelsadmini
stratie. Hier hebben de commandant, de
officieren en onderofficieren hun werk
kamers en .hutten'. Mocht er ooit een
Marva-officiere in Vlissingen worden
gestationeerd, dan is daarop gerekend.
Het hoofdgebouw heeft een speciale lo
geerkamer voor haar.
Aan de uiterste grenzen van het ter
rein staan noordwestelijk de nog niet
voltooide ziekenboeg en helemaal zuid
de dienstgarage en -werkplaats. Daar
aan grenst op het terrein van de SHV
een nog niet groen voetbalveld.
We hebben van de eerste officier, de
overste Vis, alvast een kijkje in het
kazernecomplex mogen nemen. Op
vallend zijn de ruimte, de frisse
kleuren en het comfort. Geen .stro
zak' op ,de krib', zoals .vroeger', maar
een matras met binnenveving op een
net bed.
Op de manschappenkamers: zitjes van
modern meubilair. De bar van de kor
poraals verschilt: maar weinig van clie
van de onderofficieren. De officiersbar
en de messrooin zijn modern en gerie
felijk, muur "niet overdreven luxueus.
Van grote verschillen met accommoda
tie voor onderofficieren en manseha.ppen
is nauwelijks sprake, het is meer een
kwestie van nuances. Overal vanuit de
kazerne is er een riant uitzicht. Jam
mer, dat dit uitzicht over de Walcherse
polders aan de oostkant wat, aangetast
wordt door een enorme schroothoop, die
op het aangrenzende terrein ligt.
Feestelijkheden
november dus ,alle
voor liet plechtig
aan de zeemacht, uiteraard geschiedt dit
in liet bijzijn van officiële genodigden.
Afscheid dus van de oude luchtdoelkrui-
ser Jacob van Heemskerck.'
's Avonds zal er voor ,alle hens' feest
zijn in de nieuwe kantine aan de wal:
een programma van cabaret en dans.
Eén van de redenen om te fuiven is ge
legen in het feit dat de kazerne die
in maart 1970 moest worden opgeleverd
al voor de winter klaar is.
De feestelijkheden beginnen al op
woensdag de 19e. Een compagnie vloot-
personeel van het wachtschip zal dan
mars door de stad maken, vooraf-
_aan door de tamboers en pijpers van
de Marinierskapel. De kapel zelf geeft
's avonds onder auspiciën van het Vlis-
sings actiefonds een concert in de Sint-
Jacobskerk. Vrijdag 21 november kun
nen vanaf tien uur tot di-ie uur familie
leden van de marinemensen hun zoons,
vaders, broers, echtgenoten en verloof
den bezoeken in hun ieuwe .home'. Het
.nieuwe bedrijf' mag worden bezichtigd.
Zaterdag 23 november is er van half
tien tot 12 uur kijkdag' voor het pu
bliek. Het uit het VAF ontsproten aan
bevelingscomité .geschenk marinekazer
ne' heeft inmiddels een beroep op de
Vlissingse bevolking gedaan om bij te
dragen voor een passend geschenkna
mens de bevolking van de geboortestad
ran Michiel A-zoon de Ruyter.
MIDDELBURG Voor de zaterdag as
in de Nieuwe Kerk te Middelburg te hou
den bijeenkomst ter herdenking van de
bevrijding blijkt zeer grote belangstel
ling te bestaan. In verband daarmede is
besloten ook de Koorkerk open te stel
len en deze via een geluidskabel met
de Nieuwe Kerk te verbinden.
Zoals gemeld zal prof dr L. de Jong, di
recteur van het rijksinstituut voor oor
logsdocumentatie, in het bijzijn van de
koningin, de herdenkingsrede uitspre
ken.
Belangstellenden, die niet tot de geno
digden behoren, worden in de gelegen
heid gesteld de bijeenkomst in de Koor
kerk bij te wonen. Er zijn daar 350 tot
400 zitplaatsen. Het provinciaal bestuur
verzoekt hen uiterlijk 11 uur aanwezig
te zijn.
Zaterdag zal van de openbare gebou-
■■■an in Middelburg en Vlissingen de vlag
.pperen. De' beide gemeentebesturen
illen het op prijs, als ook van de par
ticuliere huizen de vlag wordt uitgesto
ken.
(ADVERTENTIE)
de harde matras I
met alle comfort I
van een zachte...
Met ruimte voor kampeerterreinen
Kloetinge herdacht
de bevrijding
KLOETINGE Met een tocht door het
dorp en een kransiegging bij het monu
ment op de begraafplaats hebben het
gemeentebestuur en de bevolking van
Kloetinge woensdagmiddag de bevrrj-
mensen vanaf het gemeentehuis in Kloe
tinge. Onder klokgelui liep men naar de
begraafplaats, waar burgemeester P.
Daniëlse namens het gemeentebestuur
een krans legde. Belangstellenden leg
den bloemen bij het monument.
Spreekbeurt
YERSEKE Vrijdag 31 oktober spreekt
prof. dr. J. C. Hooykaas, emeritus-pre
dikant van de Nederlands herv. kerk
's avonds om half acht voor de evange
lisatie in de zaal Nolet te Yerseke.
In deze bijeenkomst worden de hervor
ming en bevrijding herdacht.
Ambtenaren krijgen
140 duurtetoeslag
CADZAND De gemeenteraad van
Cadzand besloot in haar vergadering
van maandagavond de gemeentelijke
stedebouwkundige opdracht te geven een-
bestemmingsplan te ontwerpen voor
Cadzand waarin kampeerterreinen zijn
opgenomen. Eén en ander moet in over
eenstemming zijn met het streekplan en
liet basisplan, dat de Nederlandse Heide
My voor het gehele kustgebied van
West-Zeeuwsch-viaanderen aan het op
zetten is. In dit verhand merkte burge
meester J. A. Leenhouts op dat liet ge
meentebestuur van Cadzand de Neder
landse Heide Mij opdracht had gegeven
een studie te maken van de mogelijkheid
voor de aanleg van een toeristisch
zwembad en een sportveldencomplex in
Cadzand.
Besloten werd de gemeenteambtenaren
een duurtetoeslag van ƒ140,- te geven
in plaats van de 1 procent, die het rijk
heeft voorgesteld. De uitkering ineens
in verband met de nacalculatie trend
1969 wordt berekend volgens de normen
zoals die voor de rijksambtenaren gel
den.
De burgemeester deelde mee dat het col
lege medewerking van gs had gevraagd
voor de bouw van enkele bejaardenwo
ningen.
De vergoedingen voor de leden
PLEIDOOI VOOR CONTACT ONROERENDE ZAKEN
,IN ZEELAND WEET
NIEMAND MEER VAN
DE INGREEP AF'
SCHEVENINGEN Er is naar
de mening van Zeeuwse gedepu
teerde A. J. Kaland volkshuis
vesting veel te zeggen voor een
snelle doorvoering van een volledi
ge liberalisatie op woongebied. Op
een bijeenkomst van de contact
commissie voor onroerende zaken
Scheveningen betoogde hij
woensdag, dat het straffe over'
heidsingrijpen niet beeft geleid tot
een snelle bevrediging van de be
hoefte, niet tot een billijke verde-
J_|erwaardering. Een wat won
derlijke aanhef, beter ge
schikt voor de financiële ru
briek, zal de lezer geneigd zijn
te denken. Ilt wil het echter al
lerminst hebben over de revalu
atie van de Duitse mark, al
zweeft mij een ander Duits be
grip uit mijn jeugdjaren voor
ogen. ,Umwertung aller Werte',
herwaardering van alle waar
den, maar dan op weerkundig
gebied.
Nadat het voorjaar allerlei koude-re-
cords had gebroken, het jaar als het
ware was opgeschoven: nadat wij
een redelijke zomer hadden gekregen
afgezien van de tweede helft van
augustus met een recordregencijfer
nadat september droogte- en andere
records in Vlissingen over de 'aat-
ste honderd jaar had vertoond, mo
gen wij intussen wel aannemen dat
U straks over oktober nog groter
recordverbeteringen in de bladen zal
aantreffen. Het is werkelijk onge
kend en jaren als 1921, 1947 en 1959
zullen in de oktober- en herfstglo-
rie van 1969 waarlijk verbleken. Het
dit jaar opgeschoven karakter van
het weer heeft zich gehandhaafd.
Zouden wij de lijn zo door mogen
trekken, da.n valt de winter in 't bij
zonder in februari aanstaande te
verwachten. Maar dan schrijven we
1970 en heerst er misschien weer
een ander regiem. In ieder geval zal
een zware depressie de warme lucht
binnenkort ver tot achter Moskou
moeten verdrijven, willen wij niet
van een mild in een vorstig klimaat
straks rechtstreeks moeten over
stappen.
Zolang koesteren wij ons in het
unieke voorbeeld wat, al weer
de Duitsers, een Altweibersommer,
een oude vrouwtjeszomer, noemen.
Er bestaat tussen twee haakjes ook
een Altherrensommer, maar 'dat be
tekent heel iets anders, namelijk
tweede jeugd. En op de veiling in
Kapelle-Biezelinge regent het 2e pluk
aardbeien. Zelden wandelen wij gaar
ne in de regen. Deze week kwam
liet op een avond voor, dat wij zon
der jas met genoegen van twee mi-
limeter regen (eindelijk) genoten.
Ondertussen is ook de dierenwereld
door deze verschuivingen geheel in
de war geraakt. Wij lezen van een
eend die zit te broeden op 16 eieren
en nog geen maand geleden zat een
jong broed zwaluwen voor het eerst
'op onze draad. En een jager die de
ze wiek Polderman een fazant kwam
aanbieden het vlees is duur zelfs
voor een rundveemester vertel
de dat hij vreesde dat in zijn jacht
nog actieve moeder-hazen voorkwa
men. Op een nieuw opkomende blok
wintertarwe zagen wij liefst 13 jon
ge waterhoentjes, die zich dit jaar
geweldig vermeerderd hebben, rónd-
trippelen. Een opslag 'vlas staat bo
ven de wikken uil. voor de tweede
maal wit te bloeien.
Jachtmaand
Oktober heet bij sommige foikloris-
tisten jachtmaand. De jacht, door
mij in persoon overigens niet bedre
ven, is een sport. Spori is, als het
goed is, voor de uitoefenaars een
heilige zaait. Deze speciale sport
leent zich zoals alle sporten voor
uitwassen. Niet dat zij met harts
tocht bedreven wordt, maar strope
rij en broodjagcrij enerzijds bedrei
gen een evenwichtige wildstand.
Overdreven natuurliefde anderzijds
bedreigt die evenzeer.
In het eerste geval wordt het biolo
gisch evenwicht verbroken naar het
minimum toe, da.t wil zeggen er
driegt volledige uitroeiing. In het
tweede geval wordt het evenwicht
over de kop gejaagd naar een ma
ximum toe en deze abnormale dieren
liefde leidt in de natuur tot overbe
volking en al de rampen die daar
aan gepaard gaande ae dierensoor-
ten en plantenwereld bedreigen. De
dieren sterven aan epidemieën of ver
dringen elkaar of de plantenwereld,
dus in de polder de gewassen, lijden
onevenredig grote wildschade.
is het met het polderwild in het
algemeen niet zo best gegaan. Te
veel vocht en koude hebben ziekten,
verlaten nesten enz. veroorzaakt. Ha
zen-, patrijzen en zelfs fazantenstand
hadden veel te lijden. Het: is merk
waardig hoe één goed jaar als dit
1969 daarin verbetering weet te bren
gen naar mijn eigen ogen en thans
vele jagers weten te getuigen. Het
is gelukkig niet zo dat het spuiten
van de gewassen met onkruidbestrij
dingsmiddelen en andere giftige stof
fen dit wild geen kansen meer heb
ben gegeven. Ik laat daarbij dit
keer andere gevaren buiten beschou-
wi.ng.Laat ilt liet zo mogen zeggen:
de moderne bestri jdings methoden
zijn bij gunstig weer gelukkig niet
zo agressief gebleken, dat zij dit ge
deelte van de natuurlijke polderbe
woners blijvend klein hebben kunnen
krijgen.
Daarmee kan een sport, de jacht,
die aan strenge regels gebon
den is, zich handhaven. De jacht
is een sport die zelfs bij de' wet
geregeld is. Doch de ongeschreven
regels zijn waarschijnlijk nog de
strengste. Wie die regels schendt,
wordt met de nek aangezien en stelt
zich buiten de ware jagersgemeen
schap. Iic doel daarmee niet op het
uiterste van stropen. De stropers en
daartegenover de jachtopzieners, zij
gaan zoals wij weten en dezer da
gen nog konden lezen, zelfs om met
liun leven. Wie een haas in zijn le
ger schiet of een fazant te poot.
krijgt een slechte reputatie. Evenzo
de Zondagsjager ('s zondags jagen
is in Nederland bij de wet verboeten,
in .de zuidelijk van ons gelegen lan
den echter niet) die van vlak bij
wild aan flarden schiet of geregeld
boven een afstand van 40 meter er
op los schiet, om vervolgens aange
schoten, gekwetst wild te verliezen,
dat een armzalige dood tegemoet
gaat. De ware jager is een hoffe
lijk, een gedisciplineerd, een voor
zichtig en ten opzichte van de om
gang met zijn collega's en de pol-
cterbewoners een toegeeflijk mam
ling van de beschikbare woon
ruimte en niet tot een verant
woord huurpeil.
De lieer Kaland: ,Na dit falen, van alle
politieke partijen en alle kabinetten
wordt hel zaak dit te erkennen en
vrije maatschappelijke krachten in
onderlinge concurrentie de kans te
geven deze problematiek op te los
sen. Een volledige liberalisatie met
een verantwoord gebruik is daar
toe noodzakelijk'. Hij bepleitte eer
snelle optrekking van het huurniveau
en vond, dat daarvoor een stuk van de
reële welvaartsstijging dient te wor
den besteed.
Twijfel over de vraag of de loon- en
prijspolitiek dit kan opvangen, wees hij
van de hand. In dit verband attendeer
de de Zeeuwse gedeputeerde op de bij
zonder sterk gestegen kosten van de
gezondheidszorg: de ziekenfondspremie
was in 1954 4 procent van het loon, in
1969 7,5 procent van een veel hoger loon
en is in die periode vervijfvoudigd.
De heer Kaland: ,De huur steeg in die
periode met slechts 250 procent'. Hij
vond een verantwoord beleid slechts mo
gelijk, als men bereid is de gestegen
kosten van volkshuisvesting oolc uit de
reële welvaartsstijging te laten betalen.
,En niet teveel modeleren met subsidies.
Loon en sociale uitkeringen dienen op
een niveau te liggen dat net als de
kosten van de gezondheid, in het alge
meen de kostprijs wordt betaald'.
Hij meende, dait de contactcommissie
als vertegenwoordiger van eenderde
deel van liet nationale woningbezit-
zich zou moeten invoegen in die alge
mene doelstelling en gaf hen met name
in overweging, richtlijnen overeen te
komen voor het maximum-inkomen van
huurders bij goedkopere huurwoningen.
De 6oeiaal-zwakkeren moeten in de goed
koopste woningen, de goedkopere pre
miewoningen ook die van de beleggers
dienen in principe ter beschikking te
komen voor de onderlaag van de mid
dengroepen en niet voor de meestdraag-
krachtige huurder. ,Als uw achterban
zich in dit beleid zou willen inpassen
kan de liberalisatie in het gehele land
nog worden ingevoerd tijdens de zit
tingsperiode van het kabinet De Jong
en zal een vrije markt veel sneller en
afdoender in staat zijn te geraken tot
een verantwoorde bouw- en huurpol:
tiek', aldus de heer Kaland.
Twee
manieren
maar op twee manieren gejaagd:
voor de voet en als dnjfjaent. Voor
de voet kan men alleen het veld in
gaan met een hond en zodoende me
nig haas bemachtigen. Ook kan men
met meerdere jagers en staande hon
den, eventueel nog met enkele drij
vers (dus zonder geweren) daartus
sen, op één lijn de voetjacht bedrij
ven. Dit soort drijfjacht is uitste
kend geschikt om patrijzen te jagen.
De grotere gezelschappen die een
polder of een groot stuk daarvan
voor h>m rekening nemen, hebben
niet alleen drijvers bij zich, doch de
ze laatste functioneren tevens als
dragers van geschoten wild, eventu
eel tot de daarvoor dienende trans
portwagen op de verharde weg. Dit
drijven is meestal tegendrijveii. De
geweren (men spreekt niet van zo
veel jagers, maar van zoveel gewe
ven) stellen zich bijvoorbeeld op ge
paste afstanden op in een weg- of
kavelsloot. De drijvers beginnen hun
drift aan de tegenovergestelde zijde
van een groot perceel of akker en
bewegen zich loodrecht naar de ge
weren toe. Het wild in feite liet
haas laat zich in de richting van
de schutters .opjagen', doch probeert
soms evenzeer door de linie van drij
vers heen te breken, die dat met roe
manier van jagen is een relatief groot
gebied nodig, groter dan de voorge
schreven aaneengesloten eenheid van
40 ha, wil men er een dag van maken.
Doch ook Iiij die geen sueees heeft
op een bepaade dag, doch die het
ware jagersbloed bezit, hy zal zich
of troosten met zijn intense contact
met de natuur of met het gezelschap
van zijn vrienden. Hij zal vreugde be
leven net als een visser trouwens
aan de eerste zonnestraal die de
nevel doorschïtlert, aan het ruisen
van een blad, aan het kraken van
de sneeuw, aan het aansuizen van
een vlucht eenden, aan de gezellige
kout 's-avonds bij liefst een haard-
vuurtje en onvoorstelbaar veel meer,
omdat de schepper en hei-schepper
het de men9 te beleven gaf.
Misschien klopt er toch nog enig
waar jagersbloed in de aderen
de vrijbuiter niet-jagersman
vertegenwoordigd door
Polderman
ZEELAND
De gedeputeerde hield zijn redè
der de titel .Enkele ervaringen rond
om en na de liberalisering van de
woningbouw, huren en woonruimte.
Daarbij ging liij nader in op de
Zeeuwse reactie bij de opheffing van
de Iiuurprijsbeheersing in 'oktober
1967. Met name noemde hij in dit
verband het verzet van de grote ge
meenten tegen dit voornemen, om
dat men meende, dat nog geen even
wicht op de woningmarkt was be
reikt. De heer Kaland: ,Nu, twee
jaar later, weet niemand meer dat
er zo iets ingrijpends is gebeurd.
Een enkel geval komt er nog wei
eens beroerd af. Dat komt ook vooi
met een miskoop van een tweede
hands auto of een verregende vakan
tie. Het leven is nu eenmaal niet
zonder risico'.
Hij liet weten, dat de huuradviescom
missie in het ressort Middelburg in
1966 uim 500 kwesties behandelde, te
gen de helft daarvan in 1967, terwijl
tussen oktober en eind december 1967
bij de kantonrechter 36 ontruimingsge-
vallen werden behandeld. In 1968 al
dus de gedeputeerde werden slechts
180 adviezen uitgebracht, werden bij het
kantongerecht 125 ontruimingsgevalien
behandeld, waarvan in 14 gevallen moest
worden geadviseerd omdat er geen over
eenstemming was over de huurprijs.
Van de 81 gevallen waarin kon wor
den nagegaan wat er van 150 adviezen
was geworden waren 25 woningen boven
de adviesprijs verhuurd. 46 gelijk aan die
adviesprijs, tien er onder. De geadvi
seerde huurprijzen lagen gemiddeld 14
procent hoger dan het betaalde bedrag
vóór het. advies en het werkelijk betaal
de bedrag lag 17,8 procent hoger. De
heer Kaland: ,Wat zegt dat nu? Wel,
dat er bij de extreme gevallen, die bij
de huuradviescommissie zijn geweest,
een stijging van het. huurniveau is van
17,8 procent, dat dus slechts 3,8 procent
uitgaat boven wat de huuradviescom-
Bij de opheffing van de woonruimte-
wet in Zeeland, in juli 1969. maakte de
heer Kaland de kanttekening, dat het
Zeeuwse woningbezit op die datum
69.820 woningen omvatte. Meer dan de
helft is eigen woningbezit, 51.000.
Ruim 21.000 woningen zijn woning
wetwoningen, terwijl van de ruim 24.000
andere huurwoningen een deel toebe
hoort aan gemeentelijke stichtingen.
Hij meende, dat een gemeentelijke
stichting geen bizarre maatregelen
neemt en meende, dat de financieel
zwakkere die geen eigen huis kan
kopen door het overheidsbezit moet
worden geholpen.: zonodig wordt
daartoe een andere, financieel ster
ke, de huur opgezegd van zo'n goed
kope overheïdswoning'. De particu
liere huurwoningen kunneu naar zijn
mening niet worden misbruikt omdat
er geen monopolie positie bestaat, de
publieke opinie bij excessen corrige
rend optreedt en de particuliere
belegger een politiek voert,
gericht op iange termijn, waarvoor
excessen schadelijk zijn.
Voorzitter nu- A. A. M. Struycken van
de contactcommissie- had' in zijn ope
ningswoord gewezen op de harde .nood
zaak de vicieuze cirkel op het gebied
van de huren in het belang van de hele
huisvesting te doorbreken. Hij wees er
op dat kosten en lasten sinds 1940 bijna
driemaal zo sterk gestegen zijn als de
huren, waardoor de kwaliteit van de
bestaande woningvoorraad te snel ach
teruitgaat en het verkrottingsproces
wordt versneld.
Tengevolge van de lage huren van veel
woningen is er ook onvoldoende belang
stelling voor de nieuwbouw. Met de sub
sidiëring in zijn huidige vorm kan men
trachten de gevolgen zo goed mogelijk
op te vangen, doch dit zijn lapmidde
len die bovendien allerlei onbillijkheden
opleveren.
De heer Struycken bekritiseerde
voor de zoveelste maal uitstellen van de
huurverhoging en pleitte voor snellere
huurliberalisatie en dusdanige jaarlijkse
huurverhogingen dat de ontstane ach
terstand nu ook eens werkelijk binnen
een redelijke tijdsperiode zou kunnen
worden ingelopen. Als ideale toestand
zag hij een economisch verantwoord
huurniveau gekoppeld aan een subsidie
systeem waarbij alleen aan hen die dit
ook werkelijk nodig hebben subsidie
wordt verleend.
t ADVERTENTIE)
missie redelijk vond. Dat noem ik een
uitstekend geslaagde operatie'.
EIGEN BEZIT
de brandweer weiden met ingang
van 1 januari 1969 gewijzigd in een
vaste vergoeding van 350,- en
150,- voor respectievelijk comman
dant en ondercommandant en de vc-r-
foeding bij oefening en brand werd
epaald op 5,- per uur.
Na een uitvoerige discussie besloot de
raad tot de aanleg van een rijwielpad
langs de Ringdijk-Noord overeenkomstig
het ontwerp van het ingenieursbureau
Van Hasselt De Koning. De raad ver
zocht tevens aan b en w een eventuele
reconstructie van de Badhuisweg nader
in studie te nemen. Besloten werd tot
het aankopen van een perceel grond in
het bestemmingsplan West van de NV
Holmundia tot een bedrag van 6.674,-,
te vermeerderen met de pachtersvergoe-
ding
van gronden van mej.
H. C. L. Fassaert, waarop betrekking
heeft het raadsbesluit van 20 dec. 1968,
inzake de onteigening van gronden aan
de Retranchementseweg, goedgekeurd
bij koninklijk besluit van 23 juni 1969.
In verband met verbetering van de Bou
levard de Wielingen werd ongeveer 200
m2 grond aangekocht a 30,- per m2,
terwijl werd besloten dit werk met in
begrip van het herstraten van 600
ni2 trottoir onderhands aan te besteden
aan de fa Wed. P. R. Toussaint Zn te
Cadzand.
De verordening op de heffing van reini
gingsrechten werd zo gewijzigd dat met
mgang van 1 januari 1970 ae tarieven
voor de eerste emmer worden bepaald
op 20,-, voor de tweede en volgende
emmer op 17,50 en voor de zogenaam
de zomeremmer 12,50, waarbij de over
eenkomst met de aannemer eveneens
werd gewijzigd per 1 januari 1970.
De raad verstrekt een aanvullende kre
diet voor herstel van de toren van de
Nederlands hervormde kerk van
5.000,-, evenals een krediet van 2282,-
voor de aanschaf van leer- en hulp
middelen voor de openbare lagere school.
Op een vraag van de heer J. C. Basting
(chu) deelde de voorzitter mede. dat
in opdracht van de samenwerkende
kustgemeenten door het ingenieursbu
reau Van Hasselt De Koning een na
der onderzoek wordt ingesteld
waarbij de verwachting bestaat dat bin
nen korte tijd de voorlopige conclusies
bekend zullen worden gemaakt.
Aan de stichting Omloop Zeeuwsch-
Vlaanderen werd een subsidie van 20,-
gegeven als bijdrage in de kosten van
een eerder dit jaar gehouden wieler
ronde. De EHBO afdeling Cadzand krijgt
voor het cursusjaar 1969-1970 een sub
sidie van 100. Een verzoekschrift
van de heer A. de Winter, betreffende
kamperen op zijn terrein, werd voor
kennisgeving aangenomen.
(ADVERTENTIE)
Hoestdrank in tabletvorm. f 1.-
Begroting voor 1970
vrijdagavond in
de raad Stavenisse
STAVENISSE In de vrijdagavond te
houden vergadering van de raad Sta
venisse zullen de raadsleden zich bui
gen over de gemeentebegroting voor '70
en de begroting voor het woningbedrijf
voor '69 en '70. De agenda vermeldt
verder de aanbieding van de gemeente
rekening over '68, wijziging begroting
'69, wijziging van de bouwverordening
voor de gemeente Stavenisse, onbewoon-
baarverkiaring van de woning Stoof-
dijk 3 wijziging van de gemeenschap
pelijke regeling inzake de vleeskeurings
dienst kring Zeeland benoorden de Wes-
terschelde en vaststelling van het kre
diet in rekening-courant voor '70 bij de
nv Bank voor Nederlandse Gemeenten.
Voorts komt aan de orde het aangaan
van een fusie door de nv Waterleiding
maatschappij Midden-Zeeland met de
nv Waterleidingmaatschappij Zeeuwsch-
Vlaanderen en de nv Industriewatervoor
ziening Zeeuwsch-Vlaanderen, de toe
kenning van een duurtetoeslag en da
uitkering in verband met de nacalculatie
trend '69 voor het gemeentepersoneel,
een wijziging van de verordening be
grafenisrechten en een wijziging van de
verordening op de heffing en invorde
ring van de reinigingsrechten. De ver
gadering begint om half acht.
mdat echter de bleekste inkt sterker is dan
het sterkste geheugen, dachten we er goed
aan te doen iets van de oude gewoonten en het
vroegere uiterlijk van dit dorp aan de Grevelin-
gen in een boekwerkje vast te leggen. Aan de-
hand van oude prentbriefkaarten en foto's hebben
vje getracht het dagelijks leven van ,toen' te doen
herleven.'
Deze zinnen zijn aangehaald uit het voorwoord van het boekje Drei-
schor zoals het was., door J. L. Braber en O. P. Pols. Het wijkt enigs
zins af van de serie waarin Middelburg en Vlissingen verschenen
zijn, omdat de schrijvers meer tekst hebben gegeven. Men kan zich
afvragen waarom juist in deze tijd dergelijke boekjes zo worden ge
waardeerd. Een van de redenen is wel dat er in deze tijd zoveel ver
andert dat men behoefte heeft het verleden terug te vinden en vast
te houden. In deze tijd van schaalvergroting, omdat lelijke woord
maar weer eens te gebruiken, herinnert men de veel kleinere wereld
van vroeger, die knusser en gezelliger was. Naar de tijd dat een auto
iets bijzonders was en het voor moedig gold een fiets te bestijgen.
Met de prentbriefkaarten is het wat bijzonder gesteld. Nemen wij
de prent op blz. 65, waar wij tussen twee rijksveldwachters de ge
meenteveldwachter van Dreischor zien opgebracht met als onder
schrift: ,De ontslagen gemeente-veldwachter van Dreischor, H. Th.
KI., beschuldigd van moord op zijne Echtgenoote, wordt uit de ach
terpoort dei' Gevangenis te Zierikzee getransporteerd naar de te
rechtzitting der Rechtbank op 25 sept. 1906.' Het wordt een beetje
luguber als men bedenkt dat op de achterkant van deze kaart de bes
te wensen voor een familielid werden overgebracht.
Wij zijn de auteurs dankbaar dat zij veel over de oude neringen heb
ben bijeengebracht. .Dreischor en vlas zijn jaren lang onafscheide
lijk met elkaar verbonden geweest. Men zag er dan ook ook in gro
ten getale vlastollen staan.' Bij de afbeelding van een dergelijke
vlastol staat een aantal met name genoemde dorpelingen. De vlas
sen j was arbeidsintensief; heel het proces van bewerking wordt ge
noemd. In 1920 nog werd in plaats van de oude manier van vlasro-
ten onder de rook van Schuddebeurs de .Rooterij Dreischor' ge
bouwd. waar door middel van warm water werd geroot. Een ander
bedrijf als het bereiden van meekrap wordt in beeld gébracht door
de meestoof .de Mol', maar men is deze in 1898 aan het afbreken als
ondubbelzinnig teken dat het met de meekrap gedaan is. Jammer is
het dat men op de afbeelding van de vorstperiode in 1929 niet mëër
kan zien van het knechtenhuisje, dat bij de ramp van 1953 is ver
dwenen. Een gezellige foto van de kermis brengt ons terug naar de
tijd dat de .Reisterse mart' een begrip was; men sprak altijd van
vóór en na de mart. Op de kermis van 1929 houden een aantal dames
een mutsenshow, waarbij als commentaar wordt gegeven: .Binnen
enkele jaren zal het met de munten gebeurd zijn want momenteel
zijn er nog slechts zes over'. Als geheel is het een bijzonder plezie
rig boekje, waaraan zeker de inwoners van Dreischor veel genoegen
zullen beleven.