PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZES NIET UITGEPRAAT
OVER LOT VAN EURATOM
Pompgemaal Nieuwe Sluis opgeleverd
Tijdens de feestdagen weer
laaggeprijsde koelhuisboter
Mansholtdreigt'
de EEG-ministers
Kamer bezorgd over
gemeentefinanciën
PÈTTW
Vandaag
in de
krant...
Staatssecretaris:
zonodig trekking
staatsloterij op tv
RAAD G0RKUM
BLIJFT
MEEWERKEN
Kamerlid: Nijmegen
stimuleringsgebied
KOSTEN ANDERHALF MILJOEN GULDEN
Onderdeel van
waterbeheersing
W.7..Vlaanderen
Millimeters
Drie Oostduitsers
zwemmend naar de
vriilieid
212e jaargang - no. 254
WAARIN OPGENOMEN DE M ID D ELBU RGSE, VLISS1N GS E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
r. VII»., Wilrtr. 58-80, dl. S
it SI. tel. 76S1 (bas red. 2078/3169, adv. 6248) Goee, Grote W
2t£ r tarief Klein, edv (ma. 8 re9el»> 37 et oe. r„<l (min. f 1
S cent (loei. 4 btw)
cuwltrut 22. tel. 4457.
59300. PZC. Middelburt
Woensdag 29 oktober '69
Jacques Prince
exposeert
Pagina 9
(van onze correspondent)
LUXEMBURG (GPD) De Ne
derlandse huisvrouw zal ook dit
jaar weer met de feestdagen goed
kope koelhuisboter kunnen kopen.
De ministers van landbouw van de
EEG hebben dinsdag in Luxem
burg besloten tot een afzetcain-
pagne van koelhuisboter in Ne
derland en ook in Duitsland en
Frankrijk tussen nu en kerstmis.
In Nederland zal 7500 ton worden
afgezet, in Frankrijk 20.000 ton
en in Duitsland eveneens 20.000
ton. De prijs zal in Nederland
ongeveer f 1,20 per pakje gaan
bedragen.
Het besluit van de ministers zal
in de komende dagen door de
Europese commissie nog formeel
moeten worden verwerkt met het
oog op de toepassing. De kosten
\an de campagne zullen de rege
ringen voor de helft kunnen ver
halen op het gemeenschappelijke
landbouwfonds in Brussel.
In België en Luxemburg zal een
alzeteampagne voor botereoncen-
traat inplaats van een afzetcam-
pagne voor koelhuisboter worden
gevoerd.
Van onze correspondent)
LUXEMBURG .Wanneer half
november de ministerraad van de
EEG geen besluiten heeft geno
men over het wegwerken van de
landbouwoverschotten kan de Eu
ropese commissie niet langer de
verantwoordelijkheid blijven dra-
COMPROMIS-DE BLOCK TOT DECEMBER IN STUDIE
KRITIEK VAN OPPOSITIE EN REGERINGSPARTIJEN
DEN HAAG De tweede kamer
is ernstig bezorgd over de wijze,
waarop de regering de gemeenten
van geldmiddelen voorziet, ter
financiering van de gemeentelijke
taken. Niet alleen uit de oppositie
die het regeringsbeleid op dit punt
geheel afkeurt, ook uit twee van
de vier regeringspartijen, n.l. de
KVP en de ARP, klonken gister
avond bij de behandeling van de
begroting voor het gemeentefonds
kritische geluiden op.
De KVP-er Kolfschoten, burgemeester
van Leidschendam, signaleerde structu
rele tekortkomingen, die hij niet door
herhaalde sanering van het gemeente
fonds (,een soort oppeppen tot de pa-
atie volgend jaar wat te verbeteren.
Hun verlangens betroffen vooral bete
re doeluitkeringen voor het basisonder
wijs, optrekking van de uitkeringen
voor sociale zorg en een verdeelsleutel,
waarin de geaardheid, de functie en de
maatschappelijke structuur van de ge
meenten beter tot uitdrukking komt.
De woordvoerder van de KVP, die eer
der een toeneming van gemeentelijke
taken zag dan een vermindering, dreig
de met de goedkeuring van de begroting
te wachten, totdat de regering met haar
plannen voor een gewijzigde schaalin-
deling voor de dag is gekomen. Hij
verlangde voorts te horen wat er pre
cies voor de drie grootste gemeenten in
het vat zit.
Motie
Zag mej. Haars (chu) de situatie
niet zo zorgelijk in, de heer schakel
Zie slot pagina 11 kolom 7)
Aan de grond
BIJ Ritthem liep een kleine met
fosforzuur geladen tanker aan de
grond. Het schip zat bijna een dag
lang bij ,De Schone Waardin' op
schoot (pagina 2)
Sieraden
DE .laatste Zeeuwse sieraden'
werden in Middelburg geveild. Ze
gingen voor hoge prijzen weg.
Maar het waren niet de Aller
laatste (pagina 4).
Zaak-R.
IN DEN HAAG is gisteren een
begin gemaal: met de gerucht
makende zaak tegen de Haar
lemse rechter R.... (pag. 11)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3, 7, 11
en 15
Zeeuws nieuws: pagina's
2, 4, 5, 7 en 9
Sport: pagina 13
Financieel nieuws: pagina 19
Radio en tv: pagina 17
LUXEMBURG: De voorstellen
van minister De Block hebben
een grote beroering teweeg ge
bracht onder het personeel van
de verschillende reactorcentra van
Euratom. Dinsdag arriveerden de
legaties van de diverse centra
om in Luxemburg te demonstre
ren tegen de voorstellen van mi
nister De Block. Op de foto zien
wij de delegatie van het reacto
rencentrum Nederland te Petten
tijdens de demonstratie.
DEN HAAG (ANP) Staatssecreta
ris Grapperhaus van financiën is be
reid zonodig alle medewerking te ver
lenen aan het uitzenden door de televisie
van de trekkingen van de staatsloterij.
Hij heeft dit de tweede kamer meege
deeld in antwoord op schriftelijke vra
gen van het CH-kamerlid mr W. Schol
ten. Naar de mening van dit kamerlid
zou publikatie van de prijswinnende lo
ten van de staatsloterij door middel van
de televisie mede kunnen leiden tot af
remming van de deelname aan buiten
landse kansspelen.
(Van onze correspondent)
LUXEMBURG De minister
raad van Euratom heeft een be
slissing over het compromisplan
van minister De Block en daarmee
een beslissing over Euratom uit
gesteld. Eind november, begin de
cember zal men weer vergaderen
en zich over het plan-De Block
-*"* uitspreken. In het algemeen is het
Nederlands voorstel goed ontvan
gen. Alleen minister Th. Lefevre
van België heeft zich er vierkant
tegen verklaard. Hij wil geen plan
voor drie jaar, maar hooguit voor
de tijd van één jaar. Tot de vol
gende vergadering is gehouden
zal geen personeel van de Euro
pese atoomcentra worden ontsla
gen.
De delegaties zullen hun regeringen
op de hoogte brengen van de proble
men. Deze kunnen dan besluiten of de
zaak moet worden voorgelegd aan de
topconferentie in november in Den
Haag.
De ministerraad heeft ook nog b£
ten voorstellen tot samenwerking op
het gebied van technische en weten
schappelijke nucleaire onderzoekingen
te richten tot negen landen, te weten:
Oostenrijk, Denemarken, Zweden, Zwit
serland, Noorwegen, Verenigd Konink
rijk, Ierland. Spanje en Portugal.
Minister De Block pleitte voor in
standhouding van Euratom- ,een
mechanisme als voorzien in het Eura-
tom-verdrag zal, eenmaal afgebro
ken, nooit meer kunnen worden op-
febouwd, zelfs niet ten behoeve van
oeleinden buiten het nucleaire ge
bied'. De minister betoogde dat ei
nog veel voor de nucleaire centra
te aoen valt.
Het compromis van minister De Block,
dat een inkrimping betekent, werd door
de stakende medewerkers van Euratom
weinig geestdriftig ontvangen. Bij het
Europees centrum op de Kirchberg in
Luxemburg, waar ae ministers over
legden, betoogden circa duizend weten
schappelijke medewerkers en in ver
scheidene centra zoals Petten werd ge
staakt.
NKV en NVV hebben hun sympathie
betuigd met de actie van de Europese
ambtenaren.
GORKUMSE SOCIALISTEN
NIET MEER IN PVDA
GORKUiM (.ANP) De drie Gorkum-
se socialisten, die op 13 oktober jongst
leden in de gemeenteraad bleven zitten,
terwijl hun zes fractiegenoten het ver
trouwen in burgemeester Van Rappard
opzegden en ontslag namen, hebben hun
lidmaatschap van de afdeling Gorkurn
van de PvdA opgezegd. Ze namen dit
besluit maandag na een emotionele af
delingsvergadering in Gorkurn die tol
's nachts half twee duurde.
van de Brusselse commissie dins
dagochtend gegeven aan de raad
van landbouwministers van de
EEG. Een woordvoerder van de
commissie verklaarde ons dat het
de eerste keer is dat namens de
commissie een verklaring in een
dergelijke zin wordt afgelegd. Hij
wilde echter niet bevestigen dat
zij tegelijkertijd een dreiging tot
aftreden inhield, hoewel het aan
blijven en het niet dragen van de
verantwoordelijkheid door hein als
een onmogelijkheid werd be
schouwd.
Dr Mansholt zei dat de raad van
ministers ,in welke samenstelling
dan ook' een besluit zal dienen
te nemen. Hij wilde daarmee zeg
gen dat de ministers van finan
ciën zeker ook aanwezig zouden
moeten zijn. ,Wij moeten ons voor
bereiden op verregaande compro
missen. Wanneer het vraagstuk
van de overschotten niet wordt
geregeld blijft er een zware hy
potheek op de financiering van
het landbouwbeleid rusten. Men
moet bij de regeringen goed gaan
begrijpen wat er aan de orde is.'
Dr Mansholt heeft verder nog toe
gezegd dat de commissie nog zal
nagaan in hoeverre vroegere be
sluiten moeten worden herzien en
of er eventueel nog niuewe voor
stellen van hare zyde zullen moe
ten komen.
MR H. A. M. T. KOLFSCHOTEN
Beernink verwacht:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Beernink ver
wacht dat niet alleen de Gorkumse wet
houders, maar ook de raadsleden tijdens
de ziekte van burgemeester Van Rappard
normaal hun raadswerkzaamheden zul
len voortzetten. De minister deelde dit
dinsdagmiddag mee In de tweede kamer
in een speciale verklaring over de be
stuurscrisis in Gorkurn.
,Het ligt in de lijn der verwachtingen
dat voorlopig van een acuut van onbe
stuurbaarheid geen sprake zal zijn', al
dus de minister van binnenlandse zaken.
Zoals bekend is ridder Van Rappard
maandag in het ziekenhuis opgenomen
voor het ondergaan van een operatie.
Tot waarnemend burgemeester is be
noemd burgemeester H. Scheffer van
Arkel en Kedichem. De commissaris
der koningin in Zuid-Holland heeft mr
H. A. M. T. Kolfschoten verzocht hem
te assisteren bij het onderzoek
moeilijkheden.
Minister Beernink deed een beroep op
alle partijen in Gorkurn ,con amore mee
te werken aan het onderzoek'. Hij wees
er op dat voor een objectieve beoorde
ling van de achtergronden een diepgaand
onderzoek nodig zal zijn, waarmee en
kele maanden zullen zijn gemoeid.
Scherp oog
Volgens minister Beernink is het al
gemeen bekend dat burgemeester Vac
Rappard een scherp oog heeft voor
wat hij als misstanden meent te moe
ten kwalificeren en dat hij gewend is
recht op de man af ongezouten zijn
In bewoordingen die anderen irrite
ren, waardoor conflictsituaties als die,
waarvoor wij ons thans geplaatst zien,
ontstaan'.
De tweede kamer nam de verklaring
van minister Beernink voor kennisge
ving aan.
LIBANESE
ONDERHAN
DELAAR
IN CAIRO
BEIROET (REUTER) De Libanese
legerbevelhebber generaal Emile Busta-
ni is dinsdagavond uit Beiroet in Cairo
aangekomen voor besprekingen over
een vredesregeling met de Palestijnse
commando's. In Damascus heeft Al
Fatah-leider Yasser Arafat verklaard
dat hij niet kan zeggen of hij naar Cairo
zal gaan om deel te nemen aan de on
derhandelingen. Yasser Arafat zal later
op de avond, dat hij eraan twijfelde
of de crisis in Libanon kan worden
opgelost door onderhandelingen.
Hij pleitte ervoor dat de Arabische
commando's blijven doorvechten tot het
moment waarop een democratische Pa
lestijnse staat zal zijn gesticht. De be
vrijding van Palestina was een zaak
van leven of dood voor de Palestijnen,
aldus Arafat.
Inmiddels is Abdel Monem Al-Rifai
vice-premier en minister van buiten
landse zaken van Jordanië, in Beiroet
aangekomen. Hij heeft een boodschap
van koning Hoessein bij zich voor pre
sident Heloe van Libanon. Rifai ver
klaarde bij aankomst optimistisch te
zijn wat het resultaat betreft van de
pogingen om de crisis in Libanon tot
oplossing te brengen.
Na afloop van zijn onderhoud met pre
sident Heloe zei Rifai dat koning Hoes
sein niet had aangeboden te bemiddelen
in het geschil tussen de Libanese rege
ring en de Arabische guerillastrrjders
Hij ontkende dat de verhouding tussen
de Libanese regering met de betrek
kingen tussen de Jordaanse regering en
de guerrillastrijders.
Amerika en Rusland hebben gisteren
besprekingen gevoerd over de kwestie
Libanon. Een groep Palestijnse ver
zetsstrijders heeft dinsdagochtend vroeg
een mislukte aanval gedaan op een kas
teel nabij de Syrische grnes, dat door
Libanese militairen was bezet. Bij deze
actie zijn zeker vijf Palestijnen ge
sneuveld en tien gewond. Het ging om
een uit de kruisvaarderstijd stammend
bolwerk te Ratsjija, dat werd aange
vallen door ongeveer 100 guerrillastrij
ders. Hun actie was ook gericht tegen
een nabijgelegen gendarmeriepost.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het PvdA-kamerlid drs
G. M. Neder horst wil Nijmegen, i
de werkgelegenheid door het ma
ontslag van 750 werknemers bij de Nïj-
ma een flinke knauw heeft gekregen,
verklaren tot stimuleringsgebied, waar
de zgn ïnvesteringspremieregeling van
toepassing is.
OOSTBURG Met de defini
tieve ingebruikname van een
elektrisch pompgemaal bij
Nieuwe Sluis (gemeente Bres-
kens) heeft het waterschap Het
Vrije van Sluis opnieuw een
stuk van het waterbeheersings-
plan West-Zeeuwsch-Vlaande-
ren geëffectueerd. Het nieuwe
gemaal bedient een gebied van
ruim 4500 hectare in de drie
hoek Nieuwvliet - Oostburg -
Nummer Eén.
In dit afstroomgebied is voor
3 miljoen in een nieuwe hoofd
leiding met kunstwerken en in
het aanpassen van secundaire
leidingen geïnvesteerd. Samen
met ƒ1,5 miljoen voor het ge
maal zelf brengt dat de totale
kosten van de verbeterde ont
watering op zo'n slordige 4,5
miljoen.
In de toekomst zullen er in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen voor opper
vlaktewater slechts drie lozingspun-
ten over blijven. Eén ervan is het
gemaal bij Nieuwe Sluis. Een ander
lozingspunt ligt bij Cadzand-haven,
waar de capaciteit van het dieselge
maal (nu 500 m3 per minuut) door
het bijplaatsen van een pomp zal
worden verdubbeld. Het derde en
laatste lozingspunt wordt een uit
wateringssluis in de omgeving van
Hoofdplaat.
De capaciteit van het gemaal bij
Nieuwe Sluis bedraagt 350 m3-min.
De beide pompen «orden elektrisch
aangedreven. Het bleek aanmerke
lijk goedkoper een elektrisch ge
maal te bouwen dan een dieselversïe.
Dankzij de aanwezigheid van een
demagnetiseringsstation van de ma
rine in Nieuwe Sluis «-as er name
lijk al krachtstroom beschikbaar.
Het nieuwe gemaal is met het oog
op een toekomstige dijkverzwaring
opmerkelijk ver landinwaarts ge
bouwd. De beide persleidingen naar
de spuikom van de vroegere uitwa-
teringsluis zijn 46 meter lang. De
deltadijk die daar in de toekomst
overheen zal worden gebouwd, krijgt
een hoogte van maar liefst 12
meter nap.
De uit 1750 daterende uitwaterings
sluis waaraan Nieuwe Sluis zijn
naam dankte, is gesloopt. De taak
van deze sluis werd al in juli jongst
leden door het nieuwe gemaal over
genomen. Bij de zware regenval in
de eerste weken van augustus be
wees het gemaal reeds op overtui
gende wijze zijn nut, ondanks het
feit dat het stelsel van toevoerlei
dingen toen nog niet in orde was en
op sommige plaatsen wegens de
werkzaamheden zelfs was afgedamd.
De aanleg van de hoofdtoevoerlei-
ding er is gedeeltelijk gebruik ge
maakt van bestaande kreken werd
enkele maanden vertraagd door het
faillissement van de aannemer.
Door de vervanging van de uitwa
teringssluis door een gemaal valt in
het afstroomgebied Nieuwe Sluis
een zeer positieve verbetering van
de waterbeheersing te verwachten.
Vooral in het laaggelegen gebied ,De
Blikken' zal de aanwezigheid van
het gemaal duidelijk merkbaar zijn.
Het gemaal Nieuwe Sluis. De ople
vering vond op S3 oktober jongstle
den plaats.
(Foto PZC)
B«
ft (Uitlij K
ondskanselier Brandt heeft
in zijn recente regerings
verklaring enkele passages ge
wijd aan de verhouding jegens
de Duitse Democratische Re
publiek oftewel Oost-Duits-
land. Men zou er uit kunnen
opmaken, dat hij een betere verstand
houding wil nastreven met het Duitsland
Ulbricht, een streven dat hij nu
heeft ondergebracht in de formule .twee
staten, maar voor elkaar geen buiten
land'. Brandt gaat daarmee iets verder
lan zijn voorganger Kiesinger. maar
•eel meer dan een paar millimeter Is
het niet. Van een volkenrechtelijke er
kenning van de DDR door de Bondsre
publiek kan geen sprake zijn, zo heeft
Brandt laten weten en tevens heeft hij
het zelfbeschikkingsrecht van de Duit
sers onderstreept.
Een paar millimeter: het kan zijn nut
hebben na te gaan welke verschui
ving zich hier heeft voorgedaan. Om
met Adenauer te beginnen: de eerste
kanselier van de Bondsrepubliek ging
van twee principes uit en de meesten
•an zijn landgenoten waren het daarmee
vermoedelijk wel eens. Principe nummer
voor alle Duitsers ook voor die
in wat toen algemeen nog werd aange
duid als .de zone' bestaat het recht
op zelfbeschikking. Principe nummer
twee: de hereniging
•an Duitsland is een
is van de eerste or
de. Uit beide opvat
tingen werden weer
allerlei gevolgtrek
kingen afgeleid, die mede de Westduit-
se buitenlandse politiek bepaalden, zoals:
pas nadat de zelfbeschikking volledig
kan worden uitgeoefend en eerst n& de
hereniging mag worden gesproken over
een vredesverdrag en over de definitie
ve grenzen van Duitsland. Vandaar, dat
West-Duitsland er niet aan dacht de
Oder-Neissegrens met Polen te erken
nen. Nog een belangrijk punt, eveneens
af te leiden van Adenauers twee princi
pes: omdat het zelfbeschikkingsrecht
van de Duitsers uitsluitend in West-
Duitsland kan worden gepraktizeerd, is
de Westduitse regering het enige legale
gouvernement. Daarop weer was de zo
genaamde Hallstein-doctrine gebaseerd:
West-Duitsland deed en doet geen za
ken althans niet officieel met lan
den die de DDR erkennen. Alleen de
Bondsrepubliek mocht Duitsland naar
buiten vertegenwoordigen, zo stelde men
in Bonn.
In de loop der jaren zijn deze stand
punten verzacht, vooral na het af
treden van Adenauer als bondskanselier.
Onder Kiesinger werd de terminologie
in officiële verklaringen wat vriendelij
ker jegens de DDR. Ook daarin was de
hand van Brandt destijds te onderken
nen: als minister van buitenlandse za
ken was hij vooral verantwoordelijk
voor deze koerswijzigingen. Het waren
de eerste millimeters, waarbij duidelijk
werd dat met name de Hallstein-doctrine
zij dateerde van december 1955
niet meer in alle felheid gold. Op zich
zelf een juiste politiek, dit verzachten
van de Adenaueropvattingende DDR
was en is immers een duidelijke reali
teit en kreeg bovendien in de loop der
jaren een duidelijke interne samenhang.
De jongste verklaring van Brandt be
tekent opnieuw een haast onmerk
bare verschuiving. Maar wanneer men
haar plaatst naast de oorspronkelijke
uitgangspunten van Konrad Adenauer,
is toch al veel gewonnen. Kern in dit
verband is. dat niet meer over de .her
eniging' als eis wordt gesproken, maar
wel over twee staten, de Bondsrepubliek
en de DDR. Betekent dat nu een erken
ning aan de kant van Bonn? Nee, dat
nog niet: volkenrechtelijke erkenning
wordt zelfs met zoveel woorden afgewe
zen en er wordt bij gezegd, dat de beide
staten voor elkaar ,geen buitenland' zijn.
Dat zou kunnen duiden op het spelen
met de gedachte aan een federatie. Wel
heeft Brandt nog weer het element zelf
beschikking naar voren gehaald, zonder
er overigens al te veel de nadruk op te
leggen. In de praktijk zou dit alles er
op neer kunnen komen, dat Brandt
langzamerhand de weg wenst vrij te ma
ken voor een volledige erkenning van
Oost-Duitsland, zonder dat overigens uit
te spreken. Inderdaad, een verschuiving
van een paar millimeters.
Maar die millimeters moet men met
Duitse maten meten: voor de on-
verzoenlijken van de oude generatie zul
len die millimeters wel meters zijn. Ver
moedelijk is dat ook de oorzaak van het
voorzichtige manoeuvreren door de
bondskanselier: hij wil in de eigen bin
nenlandse situatie niet direct in grote
moeilijkheden komen. Dit zijn de feiten
van vandaag: le over de hereniging
wordt gezwegen; 2e er wordt gesproken
over twee staten. En dat is meer dan
de afgelopen jaren kon worden ver
wacht, Uit deze feiten mogen allerlei
consequenties worden verwacht: een be
tere verhouding met Polen, met de mo
gelijkheid dat over de Oder-Neisselijn
wordt gesproken, voorts een definitief
loslaten van de Hallstein-doctrine, een
betere verhouding tenslotte met de
Sow jets. In Rusland geldt namelijk nog
altijd een woord van Stalin uit 1942:
.Hitlers komen en gaan. maar de Duit
se staat en het Duitse volk blijven*. De
angst voor de beide laatsten zou mis
schien verdwijnen als de schim van het
Groot-Duitse Rijk eindelijk eens wordt
opgeruimd. Zover is het nog lang niet,
maar Brandt doet er in iëder geval iets
aan. Het gaat voetje voor voetje, milli
meter voor millimeter, maar als hij het
vlugger zou doen, zou hij wellicht strui
kelen over binnenlandse obstakels. Mis
schien dat hij te eniger tijd de voeten
zover heeft vrijgekresen dat een paar
flinke stappen mogelijk zijn.
BERLIJN (AFP) Drie jonge Oost
duitsers van 19 en 20 jaar zijn dinsdag
zwemmend naar West-Berlyn gevlucht.
Zij wisten onopgemerkt door de Oost-
duitse grenswachten een water dat Oost
en West-Berlijn scheidt, over te steken.
Totaal verkleumd zyn zij onmiddelljjk
n3ar een ziekenhuis overgebracht.
