NOBELPRIJS VOOR ECONOMIE
MEDE VOOR PROF. TINBERGEN
Ontslagen bij Nyma
PROF. TINBERGEN, NOBELPRIJSWINNAAR
,IK BEHOOR TOT DE WILDE MANNETJES'
3
Prof. dr. Jan Tinbergen:
PROBLEMEN VAN ARM EN RIJK
VIA DE ECONOMIE OPLOSSEN
De dood op de weg
LIBANESE
DELEGATIE
NAAR CAÏR0
GEDETINEERDE
MILITAIR MOCHT
NIET NAAR HUIS
,TWEE STATEN
IN ÉÉN
DUITSE NATIE'
PREMIER DE JONG EN MR. LUNS IN ROEMENIË
Bond. beveiliging
kinderen in het
verkeer opgericht
SPAANSE GRANATEN DICHTBIJ
ENGELS PASSAGIERSSCHIP
Goedkoop
dewinter
in.
DINSDAG 28 OKTOBER 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DELEN MET NOORSE PROF. RAGNAR FRISCH
DEN HAAG (ANP) De nobelprijs voor economie is voor dit jaar
toegekend aan prof. dr J. Tinbergen, hoogleraar aan de Nederlandse
Economische Hogeschool te Rotterdam, en de Noorse prof. Ragnar
Frisch.
DYNAMISCHE MODELLEN
VOOR ANALYSE VAN
ECONOMISCHE PROBLEMEN
ONTWIKKELD EN
TOEGEPAST
Frisch heeft vier eredoctoraten van bui
tenlandse universiteiten gekregen. Hij
was de eerste voorzitter van de econo
mische commissie van de VN. Voorts is
hij adviseur geweest van India en Egyp
te. Indertijd heeft Frisch een opleiding
gevolgd voor goudsmid. Een andere
liefhebberij van hem is bijen houden.
De Zweedse academie van wetenschap'
pen, die deze nieuwe Nobelprijs voor
liet eerst toekende, heeft de twee hoog
leraren onderscheiden omdat zij .dyna
mische modellen voor de analyse van
economische processen hebben ontwik-
schappen is vorig jaar ingesteld door de
Zweedse centrale bank, die toen haar
300-jarige bestaan herdacht. De prijs
bedraagt dit jaar 375.000 Zweedse kro
nen (ongeveer 260.000 gulden).
Zweedse bank
Officieel heet de prijs .prijs voor econo
mische wetenschappen van de koninklij
ke bank van Zweden ter nagedachtenis
van Alfred Nobel'. Men spreekt echter
van de Nobelprijs voor economische we
tenschappen, omdat hij door de Zweedse
academie van wetenschappen wordt toe
gekend, volgens dezelfde regels als gel
den voor de verlening van de Nobel
prijzen voor natuurkunde en scheikunde
en het bedrag ook even hoog is als bij
deze onderscheidingen.
De prijs zal op 10 december in het
concertgebouw van Stockholm tege
lijk met de Nobelprijzen worden uit-
tereikt door koning Gustaaf de Zes-
e Adolf. Op die dag zal het 73 jaar
J:ijn dat Alfred Nobel '-"L
e San Remo overleed.
In haar overwegingen zegt de Zweedse
academie van wetenschappen, dat het
gebruik van mathematiscn-statistische
preciseringen van samenhangen de be
langrijkste vooruitgang in de nationaal-
economische ontwikkeling van de afge
lopen tien jaar is.
De hoogleraren Tinbergen en Frisch
hebben pioniersbijdragen geleverd voor
het analyseren van marktomstandighe
den en groei, waarbij er naar gestreefd
wordt de systematisch opgestelde hypo
thesen te toetsen aan de empirische wer
kelijkheid, zoals die statistisch wordt
vastgelegd.
Over prof. Tinbergen zegt de academie,
dat hij een econometrisch model voor
Nederland heeft ontworpen, dat zowel
voor prognosen op korte termijn als
voor analyses en plannen voor econo
misch politieke maatregelen wordt ge
bruikt.
Prof. Tinbergen
Prof dr Jan Tinbergen werd op 12 april
1903 in Den Haag geboren. Na de mid
delbare school studeerde hij aan de uni
versiteit in Leiden, waar hij in 1929 pro
moveerde tot doctor in de wis- en na
tuurkunde.
In 1931 werd hij privaat-docent aar
universiteit van Amsterdam. Sinds 1933
is hij verbonden aan de Nederlandse
economische hogeschool in Rotterdam,
waar hij nu hoogleraar is in de econo
mie der centraal geleide stelsel- en ont
wikkelingsprogrammering.
Van 1936 tot 1938 was prof Tinbergen
werkzaam op het secretariaat van de
Volkenbond. Na het uitbreken van de
tweede wereldoorlog bereidde hij op het
CBS niet alleen reeds het Centraal
Planbureau voor, doch stelde hij tevens
in grote trekken het herstelplan op.
Van 1945 tot 1955 was hij directeur van
het Centraal Planbureau. In totaal ze
ven universiteiten hebben prof Tinber
gen een eredoctoraat verleend. Hij is
lid van de koninklijke Nederlandse en
van de Vlaamee academie van weten
schappen.
In 1967 kreeg prof. Tinbergen, interna
tionaal expert op het gebied van de ont
wikkelingshulp, als eerste Nederlander
uit handen van prins Bernhard de
Erasmusprijs 1967 uitgereikt. Prof. Tin
bergen is commandeur in de orde van
Oranje Nassau.
Prof. Frisch
,Ik ben overgelukkig, niet in de
laatste plaats omdat ik de prijs deel
met de Nederlandse prof. Jan Tin
bergen, die al vele jaren mijn col
lega is', aldus verklaarde prof.
Frisch toen hij van de prijstoeken
ning hoorde. Hij dacht dat hij de
prijs had gekregen voor zijn arbeid
op het gebied van de econometrie.
Hij behoorde tot degenen die in de
cember 1930 de .Econometric Soci
ety", oprichtten, en was vele jaren
redacteur van het blad .Econometri-
ca'.
Hij omschreef econometrie als ,een po-
fing om de sociale economie tot
wantitatieve wetenschap te maken'.
.Hoofdbeginsel van deze tak van de
sociale economie is de vereniging van
de economische statistiek, de theoreti
sche sociale economie en het mathe
matisch denken', aldus prof. Frisch.
Prof. Frisch is van 1931 tot 1965 ver
bonden geweest aan de universiteit van
Oslo. De economen die hij in die tijd
heeft opgeleid, hebben de politiek van
het langdurige sociaal-democratische be
wind sterk beïnvloed. Zelf was prof.
Frisch lange tijd een medestander van
de sociaal-democraten, totdat in 1961
de links-georiënteerde socialistische
volkspartij ontstond. Sindsdien steunt
hij deze partij, zonder echter lid er
van te worden. Hij is een overtuigd te
genstander van een toetreding van N
wegen tot de EEG.
Overwegingen
DEN HAAG (GPD) Professor dr
Jan Tinbergen (66) wordt internatio
naal beschouwd als een van de grootste
experts in het vraagstuk van de arme
landen. Zijn uitgangspunt is dat de we
reld er het beste bij is gebaat, als de
produkten worden gemaakt op de
plaatsen die daarvoor het meest geschikt
zijn. Dit verklaart ook waarom profes
sor Tinbergen de kloof tussen de rijke en
arme landen langs economische weg wil
versmallen.
Tinbergen vindt het onzinnig en ge
vaarlijk dat rijke landen bijvoorbeeld
zo nodig synthetische produkten als
koffie en rubber willen fabriceren, ter
wijl tal van minder ontwikkelde landen
deze produkten op natuurlijke wijze kun
nen voortbrengen. Het onbegrijpelijke
hiervan vindt deze hoogleraar, dat rij
ke landen hun krachten beter op zaken
zouden kunnen toespitsen, die voor min
der ontwikkelde landen te moeilijk zijn.
De arme landen zouden dan hun produk
ten als koffie en rubber welkunnen
verkopen.
In het algemeen zal de industrie die
landbouwprodukten verwerkt op zijn
plaats zijn in de ontwikkelingslanden.
Chemische industrie, elektronische fa-
bricages enz. zijn, meent de Nobelprijs
winnaar, bij uitstek geschikt voor de
welvarende landen.
Prof Tinbergen is een sober man.
Hij rookt niet, hij drinkt geen al
coholische dranken, hij maakt uitslui
tend gebruik van openbaar vervoer.
Ooit heeft hij eens gezegd, dat wij
in de westelijke wereld best al die
cocktailparties zouden kunnen
nomie zoals velen denken, maar in de
wis- en natuurkunde. Hij werkte bij
het Centraal Bureau voor de Statistiek
en was na de oorlog tien jaar directeur
van het Centraal Planbureau. Aan de
Nederlandse economische hogeschool in
Rotterdam doceert hij wiskundige eco
nomie en ontwikkelingsprogrammering;
hij. is een bekend conjunctuurtheore
ticus.
Ook leidt hij tal van onderzoekingen
ten behoeve van de ontwikkelingslanden.
Velen hiervan vonden hun weerslag in
tal van boeken en publikaties. Voor de
Verenigde Naties legt hij aan het hoofd
van een speciale commissie de laatste
hand aan een ontwikkelingsplan -
de komende tien jaar. Voor zijn
activiteiten is hij nu wederom onder
scheiden. Maar professor dr Jan Tinber
gen is niet de man, die de onderschei
ding lang op zijn borst zal dragen.
hier van die dure ontwerpen zijn. En
waarom 'moeten we hier zo nodig al
lemaal in een eigen auto rijden.
van geboorte
0 d woonachtig,
dan een pure idealist? ,Dat ben ik in
derdaad, maar uit noodzaak. Het vast
houden door dik en dun aan nationale
onafhankelijkheid, de verschrikkelijke
bewapeningswedloop, het zijn dingen
die ons bedreigen'.
Professor Timtoergens carrière is
drukwelckend. Op 22-jarige leeftijd leg
de hij zijn doctoraal examen in de wis-
en natuurkunde af. Vier jaar later pr
moveerde hij tot doctor, niet in de eco-
VN
(ADVERTENTIE)
HEERHUGOWAARD (ANP) In
het Sint-Elizabeths Gasthuis in Alk
maar is gisteravond de 28-jarige me
juffrouw A. M. B. A. van Ierland uit
Heerhugowaard overleden. Maandag-
gen kwam zij op haar bromfiets
ie kruising van cfe Esdoornlaan en
de Van Edenstraat in botsing met een
personenauto.
O BORGER (ANP) Op de kruising
Naweg - Rijksweg 34 in Eext is gis
termiddag de 68-jarige Otto Teuben uit
Annem dodelijk verongelukt. De man
stak op zijn bromfiets zonder op het
naderende verkeer te letten de kruising
over, en werd geschept door een passe
rende personenauto. Hij was op slag
dood.
ZOETER WOUDE (ANP) Zondag
nacht is op 74-jarige leeftijd overle
den de heer P. Klein, die op 16 okto
ber jongstleden in Leiden werd aange
reden door een auto.
VAALS (ANP) In Vaals stak
zondagmiddag omstreeks zes uur de 65-
jarige mej. E. M. Meessen uit die ge
meente plotseling de Maastrichterlaan
over. Zij werd gegrepen door een pas
serende'auto en gedood.
ST MICHIELSGEgTEL (ANP)
Doordat de bestuurder van één
auto's geen voorrang verleende, kwamen
zondagmiddag omstreeks vijf uur in St-
Michielsgestel twee personenauto's met
elkaar in botsing. Een der inzittenden]
de 68-jarige mevrouw P. de Laat-van
[Zandbeek uit Den Dungen kwam daar
bij .om het. leven:
SIJBRANDAHUIS (ANP) De
IT8-jarige Attje Wïegersma uit Sijbran-
jdahuis (Fr) is zondagnacht in het aca-j
demisch ziekenhuis te Groningen over-1
leden aan de gevolgen van een verkeers
ongeval, dat haar op 16 oktober over
kwam. De wagen- waarin het meisje
zat, réed toen tegen een stilstaande
vrachtauto.
BEIROET, TEL AVIV (RTR,
AP) De afgetreden Libanese
premier Rasjid Karami heeft
maandagavond meegedeeld dat
,binnen 24 uur een Libanese dele
gatie zal vertrekken naar Caïro'.
De missie zal in de Egyptische
hoofdstad overleggen met de lei
ders van het Palestijnse verzet.
Karami kon niet zeggen of hij deel
zou uitmaken van de delegatie.
President Charles Heloe deed
maandag een beroep op Karami
om uit de impasse te komen.
De delegatie zal vermoedelijk ook met
president Nasser spreken. De Egypti
sche president speelt een bemiddelende
rol in het conflict tussen de Libanese
regering en het Palestijnse verzet.
Libanon stelt dat het de Palestijnse
verzetsbewegingen steunt, maar dat het
wil, dat de operaties tegen Israël uit
dit kleine land met het Libanese leger
gecoördineerd worden. De guerrilleros
eisen volledige vrijheid voor hun opera
ties tegen de joodse staat. Als alter
natief is maandag onder andere een Li
banees Ho Tsji Minh spoor voorgesteld,
dat van Syrië door Libanon naar
Israël zou lopen.
In Tripoli, de woonplaats van Karami,
hebben de opstandelingen de oude stad
nog in handen en maandag voor de
vijfde achtereenvolgende dag werd er
sporadisch geschoten.
In totaal zijn bij de botsingen tussen
het Libanese leger en de guerrilla-strij
ders 30 doden gevallen.
Op het eindpunt van de Transarabi-
sche oliebuisleiding te Zahrani in het
zuiden van Libanon is maandagavond
een aanslag gepleegd. Van welingelichte
zijde wordt vernomen, dat twee antitank-
granaten op een olietank zijn afge
vuurd. De weglopende olie vatte vlam,
maar de tank zelf ontbrandde niet.
Het Amerikaanse ministerie van bui-
landse zaken heeft Moskou maan
dag verweten dat het de moeilijkheden
in Libanon als doel voor propaganda
gebruikt. De woordvoerder van het Sta
te Department betreurde het dat het
Russische persbureau Tass gewaar
schuwd had voor .iedere inmenging van
buitenaf door een grootmacht'.
(Slot varpagina 1I 'lASSS
bewindvoerders, kon dusi n« hoopvol
worden ingezet, maar heeft helaas, voor- ,'li v
al in de laatste maanden, de structu-
rele zwakte van de onderneming aan
getoond.
De belangrijkste factoren van structu
rele aard zijn: de verschuiving van
rayon naar synthetics, de c
ca'pacitiet in de rayonsector,
calsmede
de arbeidsintensiviteit bij de produktie
van rayon, zeker bij de onderhavige on
derneming.
Geduld
Gezien de slechte exploitatieresulta
ten menen de bewindvoerders met
langer een beroep te mogen doen op
het geduld van crediteuren en werkne
mers. Daarom heeft het bestuur van
de onderneming in overeenstemming
met het advies van bewindvoerders
en mede omdat overname door der
den tot nu toe niet mogelijk is ge
bleken, thans definitief besloten de
rayonafdelingen te sluiten.
Het tijdstip om deze afdelingen te slui
ten is gunstiger dan bij het begin van
de surseance van betaling, omdat de
arbeidsmarkt thans meer mogelijkheden
biedt, terwijl de positie van de credi
teuren niet ten ongunste is veranderd.
Bovendien konden de afgelopen maan
den worden benut om de afdeling che
mische produkten te moderniseren en
uit te breiden.
Het ligt in de bedoeling het rayonbe-
drijf geleidelijk stil te leggen, waarbij
wordt gedacht aan een uitloop van on
geveer zes maanden. In deze periode
kunnen de bestaande orders worden af-
Na overlijden moeder:
GELEEN (GPD) De 20-jarige Ge-
leense militair Jan Woudstra, die we
gens het veroorzakan van een verkeers-
eval voor drie weken gedetineerd is
fieuwersluis, heeft ondanks een daar
toe gedaan verzoek niet enkele dagen
vrijaf kunnen krijgen om thuis te zijn,
vanwege het overlijden van zijfc moe
der. Zaterdag, toen de begrafenis plaats
vond, mocht hij enkele uren in Geleen
zijn, om de teraardebestelling bij
wonen. Daarna moest hij in een dienst
auto en onder begeleiditig onmiddellijk
terug naar Nieuwersluis. Twee dagen
tevoren, donderdag, mocht hij vijf mi
nuten in de rouwkapel te Geleen bij
het stoffelijk overschot van zijn moe
der staan.
De vader en familieleden van de 20-ja-
rige korporaal eerste klas Jan Woud
stra zijn zeer verbolgen over deze gang
van zaken. Een ingediend verzoek om
de jongeman ten minste twee dagen in
de gelegenheid te stellen om thuis te
verblijven temeer omdat hij de oud
ste van het zeven kinderen tellende ge
zin is werd afgewezen. Luitenant
kolonel A. D. Bos, directeur van de ge
vangenis Nieuwersluis, verklaarde gis
teravond desgevraagd: ,Dit zijn nc
eenmaal de voorschriften van het mi
nisterie van justitie.
Willy Brandt:
BONN Van een volkenrechtelij
ke erkenning der DDR kan geen
sprake zijn, omdat de twee Duitse
staten elkaar niet als buitenland
kunnen beschouwen. Dit stand
punt zal de nieuwe kanselier, Wil
ly Brandt, vandaag innemen in
zijn regeringsverklaring voor de
bondsdag, de Westduitse tweede
kamer. De regering in Bonn gaat
er van uit dat binnen een Duitse
natie twee Duitse staten bestaan.
Deze stellingname, die het uïtgangs-
int zal moeten zijn voor de komende
intakten met het Oostduitse regime,
werd maandagmiddag onthuld door de
woordvoerder van de Duitse regering
Konrad Ahlers. Eerder al had de kan
selier zelf twee andere buitenlandse on
derwerpen, die in de regeringsverkla-
aan de orde komen, in interviews
weekbladen uitvoerig besproken:
hij wil zo spoedig mogelijk het verdrag
tegen verdere verspreiding van kern-
ondertekenen en met Polen on-
elingen openen die tot het aan
knopen van diplomatieke betrekkingen
dienen te leiden. Door deze onthullin-
KONINGIN WILHELMINA
HIELP PERSOONLIJK
JOODSE VLUCHTELINGEN
DEN HAAG (GPD) De laatste
maanden is herhaaldelijk de houding
van koningin Wilhelmïna tegenover de
Duits-joodse vluchtelingen in de periode
van 1933 tot 1939 in discussie geweest.
Aanleiding daartoe was een bespreking
van prof. mr L Kisch in .Studia Rosen-
thaliana', waarin hij constateerde dat
in het eerste deel van de serie ,Het
koninkrijk der Nederlanden in de twee
de wereldoorlog', .Voorspel' van dr L.
de Jong met betrekking tot deze perio
de bij koningin Wilhelmïna nimmer was
gebleken van enige medegevoel met de
Duits-joodse vluchtelingen.
Prof. Kisch deelt thans mede dat vol
gens door dr L. de Jong ontvangen in
formaties koningin Wilhelmina zich wel
degelijk heeft gekeerd tegen het eng
hartige vluchtelingenbeleid van de suc
cessieve vooroorlogse kabinetten, echter
tevergeefs. Tevens heeft hij vernomen
dat koningin Wilhelmina in de bovenge
noemde periode herhaaldelijk financiële
steun heeft verleend aan diverse instel
lingen, belast met de zorg voor Duits-
joodse vluchtelingen.
- - -
Zuid-Afrikanen
naar gereformeerde
synode maart 1970
LUNTEREN (ANP) Vertegenwoor
digers van de Nederduits Gereformeer
de Kerker, in Zuid-Afrika zullen in
maart volgend jaar de generale synode
van de gereformeerde kerken in Neder
land bezoeken. Zij zijn hiertoe door 'c
synode uitgenodigd, onder andere om tt
spreken over het rassenvraagstuk, waar
over vorig jaar tijdens de gereformeer-
oecumenische synode, zeer tegen-
j| ingeno-
de Zuid-
rijdige standpunten werd*
en door de Nederlandse
afrikaanse kerken.
DEN HAAG (ANP) Op initiatief
van de Internationale Federatie van
Voetgangers verenigingen en op wens
van een aantal ouders, wier kind in het
verkeer werd gedood of invalide werd
en die anderen willen behoeden voor
het smartelijk leed dat henzelf over
kwam, is opgericht de bond beveiliging
kinderen in het verkeer. Doel
bond is krachtiger bestrijding
gevaren die alle weggebruikers
het bijzonder kinderen in het verkeer
bedreigen.
Voor de verwezenlijking van haar doel
stellingen ziet de bond onder andere de
volgende mogelijkheden:
1 ombuigen van gebrek aan naasten
liefde van gemotoriseerde weggebrui
kers jegens anderen;
2 druk uit te oefenen op overheden,
opdat zij hun wettelijk voorgeschreven
verantwoordelijkheid ten aanzien van de
veiligheid d- - i volledig
nakomen
3 systematisch onderhoek „ui kinder
verkeersongevallen te bevorderen:
4 het verplicht inschakelen van ver
keerskundigen bij het ontwerpen vai
nieuwe woongebieden
5 ouders op de gevaren te wijzen, waar
aan hun kinderen dagelijks bloot staan
in het verkeer en daarvoor doeltreffen
de voorzorgsmaatregelen aan te geven;
6 de bond wil een bundeling tot stand
brengen, zowel van allen, die verontrust
zijn over het uitblijven van voldoende
beschermende maatregelen voor de
mens in het verkeer, als van hen, die
hiervan het slachtoffer werden.
De bond heeft zich evenals de buiten
landse vereniging van ouders van ver-,
keersslachtoffers aangesloten bij de In- Maar ja, ZO Vl'Oeg hl] Zich kort lia het te-
Voetgan-|jegram ujt zwe(]en af; wat zijn voor zo'n
Voor de kust bij Kaap Trafalgar
FALMOUTH (ENGELAND) (AP) Oefengranaten van een
Spaanse kustbatterij bij Kaap Trafalgar zijn dicht bij het Britse pas
sagiersschip Oeganda met 900 kinderen aan boord in zee terechtge
komen, aldus heeft de kapitein van dit schip zondagavond verklaard.
De Oeganda was gedwongen zijn koers te wijzigen en verder buiten de kust te
gaan varen, zei kapitein Eric Plowman, die niet zijn 17.000 tons schip een op
voedkundige 14-daagse cruise door de Middellandse Zee had gemaakt.
Kapitein Plowman zei, dat de Oeganda vorige week dinsdag uit Gibraltar was
vertrokken met bestemming Engeland. ,Het was Trafalgardag ter herdenking
van Lord Nelson's beroemde zeeslag bij Kaap Trafalgar en ter wille van de
kinderen besloot ik met het schip dicht langs de kaap te varen. Wij voeren cir
ca 3,2 mijl buiten de Spaanse kust toen een granaat in het water viel, ongeveer
800 meter voor mijn schip. Ik wijzigde onmiddellijk de koers en voer van het
land weg dwars door een vissersvloot, aldus kapitein Plowman.
,Het vuren ging door,' zei hij. ,En granaatsalvo's kwamen terecht in het zeege
bied, waarin wij gevaren hadden.' Kapitein Plowman zei een gedetailleerd rap
port over het incident të zullen voorleggen aan zijn rederij, de British India
Steam Navigation Company. Op de kust waren geen rode vlaggen gehesen en op
de zeekaarten voor het gebied stond niet aangegeven dat ter plaatse een oefen-
gebied voor artillerie bestond.
DEN HAAG (GPD) ,Er zijn in de we
tenschap twee soorten mannetjes: de pre
cieze en de wilde. Ik hoor meer tot die
laatste categorie. Tot degenen die met
ideeën komen, die de exacte mannetjes dan
kunnen toetsen'. Dat zegt de nieuwe No
belprijswinnaar economische wetenschap
pen, prof. dr. Jan Tinbergen. Iedereen had
gedacht dat hij, die hoge eer te danken
had aan zijn bulldozer-werk voor de ont
wikkelingslanden. Maar niet die strategie
heeft de doorslag gegeven. Achter de
duinen van het stille Kijkduin zegt hij in
zijn onopvallende huis,mijn vriend Frisch
en ik hebben die prijs gekregen, omdat wij
dynamische modellen hebben ontworpen,
die het economisch leven verklaren. Ze wa
ren bedoeld als basis voor de conjunctuur-
en ontwikkelingspolitiek'. Diep in zijn hart
had hij liever gehad, dat de toepassing van
zijn denkbeelden was onderscheiden.
prijs de criteria? ,Ik ZOU bij de beoordeling arme landen samen om tot snelle ontwikkelingen
in de arme landen te komen. Daarbij moet be
niet graag in de schoenen van de Zweedse
academie hebben gestaan'.
Zodra Jan Tinbergen de Nobelprijs op 10 december
in Stockholm in ontvangst genomen heeft, krijgt
hij een jaar vrijaf. Dat betekent dat hij voor die
periode zijn hoogleraarschap in Rotterdam onder
breekt om zich geheel te kunnen wijden aan de
strategie van het tweede ontwikkelingsdecennium,
kortweg aangeduid als dd2. Na de aanloop uit de
eerste tien jaren, waarin de hoofdlijnen voor de
vernauwing van de kloof tussen arme en rijke
landen werden vastgelegd, is hij nu toe aan de
harde praktijk. In zijn sobere werkkamer, waar
achter de maandagse was wappert, geeft hij aan
waar de kern zit. De bevolking van de ontwikke
lingslanden groeit onrustbarend snel, vindt hij
Daar moet iets tegen worden gedaan. Het accres
zou van 2,5 pet per jaar moeten worden terug
gebracht tot 1,5 pet. Tenminste, dat is aan de
hand van een model becijferd. Ervaringsgegevens
op Puerto Rico en ergens in een.stadsconcentra-
tic in India, hebben uitgewezen dat het kan. In
januari zal moeten blijken of dat in het algemeen
een haalbare zaak is. Dat moet de plancommissie
van de Verenigde Naties, waarvan prof Tinber
gen voorzitter is, een concreet voorstel doen. ,Ili
probeer de publieke opinie in de rijke landen er
van te overtuigen dat wij in de eerstkomende ja
ren een sprong vooruit moeten maken.
seft worden dat we er met politiek alléén niet
komen. De wetenschap moet de basis zijn voor
een afgewogen politiek.
Jan Tinbergen is een man die leeft by de gratie
van zyn agenda. Hy houdt van een exacte dag
indeling. Tijdens het vraaggesprek, dat in allerijl
tussendoor moest worden gearrangeerd, ligt zijn
zakhorloge op tafel. Maar hy neemt alle tijd voor
heldere, zakelijke antwoorden. Voor de felicitatie-
telefoontjes tussendoor verontschuldigt hy zich.
ilsof hy er zich wat verlegen mee voelt.
Deze Nobelprijs', zegt hij, ,is eigenlijk een com
aliment voor een hele stroming in de economische
wetenschap en dat is dan de econometrie'. Wat
versta je daar precies onder? De Noor prof
Frisch, die de prijs met Tinbergen deelt, formu
leert het al3 volgt: het is een poging om de so
ciale economie tot een kwantitatieve wetenschap
te maken'. Hoofdbeginsel van deze tak van so
ciale ecoinonie is de vereniging van de econo
mische statistiek, de theoretische sociale econo
mie en het wiskundig denkend. Het gaat in feite
om de controle van theorieën. Levert die contro
le andere uitkomsten op, dan is er blijkbaar iets
mis met de theorie.
Tinbergen en Frisch waren op dit terrein de pio
niers. Ze werden de grondleggers van een school,
die ai veel bekwame specialisten heeft voortge
bracht. In de dertiger jaren, toen de grote crisis
De aanpak moet'forser worden, en er is meer ellende bracht in duizenden werknemersgezinnen,
eenheid noodzakelijk in de politiek van rijke en probeerden ze met hun becijferingen de samen
hang van de economische problemen beter te be
grijpen. Nu, ruim dertig jaar later, zegt prof. Tin
bergen: ,Je kunt niet langer problemen oplossen
door alleen maar bewust te redeneren. Dat denk
beeld is achterhaald. Als je ouder wordt en een
brede ervaring hebt opgedaan, kun je ook met
intuïtie werken. Dat is niet zonder risico, maar
daar houd ik wel van.
Wat gaat prof Tinbergen met de 130.000 doen,
die de onderscheiding hem oplevert? Hij wil het
weer besteden aan ontwikkelingswerk. Net als
het bedrag, dat twee jaar geleden aan de Eras
musprijs was verbonden. Om .welstand' in de
vorm van allerlei uiterlijkheden geeft deze No
belprijswinnaar niets. Hij houdt er niet eens een
auto op na. Rijden kan hij niet. Hij zweert bij het
openbaar vervoer, omdat hij een hekel heeft
aan de auto-doolhof, die ons leven zo gecompli
ceerd dreigt te maken.
Prof Tinbergen wil als mens graag ongecompli
ceerd zijn. De man die zich een christen-socialist
noemt, niet rookt en geen alcohol aanraakt, geeft
op die manier een soort tegenwicht aan zijn we-j
tenschappelijk werk. ,Als ik thuis ben', zegt hij,'
.wandel ik graag met mijn vrouw of speel ik met;
m'n kleinkinderen'.
Bovendien .grasduint' hij graag in vreemde talen,
zoals Italiaans, Spaans en Skandinavisch. ,Soms',
zejjjt hij, .zoeken we wel eens woorden op in de
Oxford dictionary. Dan blijkt pas goed hoeveel
woorden er eigenlyk verkeerd worden uitgespro
ken'.
De minister-presidentde heer
P. J. S. de Jong, en de minister
van buitenlandse zaken mr
J. M. A. H. Luns, zijn vandaag
begonnen aan hun officieel be
zoek aan Roemenië.
De twee bewindslieden worden
vergezeld door twee ambtenaren
van het ministerie van buiten
landse zaken, te iceten de direc
teur-generaal politieke zaken, jhr
mr J. A. de Ranitz, en de chef
van de directie Europa, dr K. W.
Reinink, en één ambtenaar van
het ministerie van algemene za
ken. raadsadviseur drs R. M.
Ringnalda van het kabinet van
de minister-president.
Foto: premier De Jong inspec
teert in Boekarest de erewacht.
Links premier Maurer van Roe-
t ADVERTENTIE)