PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KAMER VERMOEDELIJK TEGEN
VRIJLATING ,DRIE VAN BREDA'
Willy Brandt bondskanselier
Programma viering bevrijding Zeeland
Meeste fracties zijn verdeeld, maar:
Motie-Van Schaik
maakt weinig kans
Libanon
contra
El Fatah
Zeker vijf mensen
dood door kolendamp
Prins Constantijn
uit de couveuse
Verlegenheid
SPD-leider kreeg in Bondsdag 2 stemmen meer dan nodig
Normale betrekkingen met Polen en
ondertekening non-proliferatieverdrag'
Weer Amerikaans
vliegtuig gekaapt
Vandaag
in de
krant...
b:
212e jaargang - no. 248
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Olrrctla N V leb. MIJ. vin do C U Provincial!
«ur. Vlln., Wnlsfr. 56-60, tal. 514* (b 3
Ziirilrcae red lel 3346. adm tel 2034 0 I
int: f. V. d. Velde, t. B. dan Boer
I. 01186-584. exp. 2751). Middelbur
per mm Min per odv S.S5 lna«
i. 6248). Gooe, Grol
t (Inel. 4 ft bin)
inat 22, tel. 44S7.
0. PZC, Middelburg
Woensdag 22 okt. 1969
Tv-ploeg
krijgsgevangene
Pagina 2
DEN HAAG Een meerderheid in de tweede kamer is vermoede
lijk tegen de vrijlating van de drie Duitse oorlogsmisdadigers Fischer,
Kotalla en Aus der Fünten uit de Bredase strafgevangenis. Een
motie van de KVP'er dr Van Schaik, die het voorwaardelijk in vrij
heidstellen van de drie mogelijk moet maken, maakt weinig kans.
Van Schaik wil hiertoe artikel 15 van het wetboek van strafrecht
wijzigen.
Tijdens het debat over de begroting
van justitie, waarbij de brief van minis
ter Polak aan de orde was, liep gis
teren de scheidslijn tussen voor en tegen
vrijlating dwars door de meeste partijen
heen. Alleen de kleinere fracties
PSP, CPN, SGP en GPV spraken
zich unaniem tegen vrijlating uit. De
stemverhouding in de grote fracties van
KVP en PvdA moet de doorslag geven.
KVP
Een meerderheid in de KVP staat ach
ter de motie-Van Schaik. Daar tegen
over staat dat van de PvdA-fractie hoog
uit acht of negen leden voor zullen
stemmen. Bij de anti-revolutionairen is
het aantal voor- en tegenstanders onge
veer evengroot, terwijl bij de CHU
de meerderheid (waarschijnlijk zeven
tegen vier) voor zal stemmen. Ook de
liberalen zijn verdeeld, al zei fractie
voorzitter mr. Geertsema dat een meer
derheid tegen zal stemmen. Dit laatste
geldt ook voor D'66.
Dr. Van Schaik appelleerde aan het
rechtvaardigheidsgevoel van het Neder
landse volk. Wanneer wij in 1940-1945
hebben gestreden voor een betere en
meer rechtvaardige wereld dan zijn wij
aan deze doelstellingen ontrouw, indien
wij berusten in een wrede, uitzichtloze en
daardoor zinloos geworden straf,' zei de
KVP-er, die verder vond dat langer
vasthouden in feite neerkomt op een
doodstraf op termijn.
De heer Van Schalk zei dat hij er
rekening mee had gehouden dat het
door hem voorgestelde wetsontwerp,
dat het voorwaardelijk in vrijheid
stellen van levenslang gestraften mo
gelijk moet maken, niet voor 1971 de
eindstreep zal halen. Hij vond dat
maar gelukkig, omdat anders de her
denking van de doden volgend jaar
gefrustreerd zou worden.
Incident
Het emotionele betoog van de heer Van
Schaik veroorzaakte op de publieke tri
bune een even emotioneel geladen inci
dent. Er werd geroepen en enkele vrou
wen (voormalige gevangenen uit het
concentratiekamp Ravensbriick) hielden
borden omhoog met het opschrift Nazi-
moordenaars nooit vrij'. Kamervoorzit
ter mr. Van Thiel schorste de verga
dering, de borden werden door de politie
in beslag genomen en een fel interrum
perende toehoorder, een oud-verzetstrij
der, werd van de tribune verwijderd.
Mr. Van Thiel ging zelf naar boven en
kreeg van de opposanten de belofte dat
ze zich verder rustig zouden houden.
Levenslang
Namens de meerderheid van de PvdA-
fractie die tegen vrijlating is, zei drs.
Voogd dat vrijlating duizenden in het
diepst van hun gevoelens zou treffen.
.Ook die mensen hebben levenslang: een
lege plaats, een verminking, een frustra
tie. Vrijlating zou hun levenslange straf
nog eens verzwaren en dat in een perio
de waarin zij kwetsbaarder zijn dan
ooit', zei de heer Voogd.
De PvdA betreurde in haar geheel de
motie - Van Schaik, waarin de vrijla
ting van de drie van Breda is inge-:
kapseld in een wetsontweip. Drs. Voogd
meende wel dat levenslange gevangenis
straf voor .normale' misdaden onaan
vaardbaar is en dat zo'n straf nooit
de terugkeer in de maatschappij doel
van de moderne rechtsopvatting be
vordert. Het leed dat aan de nabestaan
den van oorlogsslachtoffers wordt ver
oorzaakt, was ook voor de heren Wie-
benga (psp), Geerstsema (wd) en me
juffrouw Goudsmit (d'66) een doorslag
gevend argument om tegen vrijlating
te zijn. Mr. Geertsema, die sprak na-
(Zie slot pagina 9 kolom 4)
DEN HAAG (ANP) - Prof. Has
pels, dr Drukker en mej. dr King-
nia, kinderarts van de couveuse-
Rfdeling van 't academisch zieken
huis te Utrecht, deelden dinsdag-
ïehtend mee dat het herstel van
prins Constantijn zo ver is gevor
derd, dat hij niet meer in een
couveuse wordt verpleegd.
De rijksvoorlichtingsdienst zal
donderdag aanstaande het volgen
de communiqué verstrekken.
DEN HAAG: Tijdens de behan
deling van de motie Van Schaik
ontstond er rumoer op de publieke
tribune van de ticeede kamer. Er
werd gedemonstreerd tegen het
vrijlaten van de drie van Breda.
AANVALLEN LEGER OP
BASES IN ZUIDEN
DAMASCUS (AP) Syrië heeft dins
dagavond zijn grenzen met Libanon ge
sloten en gedreigd met krachtige maat
regelen om de Libanise autoreiteiten te
dwingen hun strijd tegen de Palestijnse
commandotroepen in het zuiden van Li
banon te staken. De Syrische maatregel
werd bekendgemaakt door het politieke
bureau van de aan de macht zijnde
cialistisehe Baath-partij.
In een verklaring van het politieke
bureau wordt de sluiting een prelude
voor .krachtiger en meer afdoende maat
regelen' genoemd. ,De Libanese autori
teiten moeten bewogen worden hun
maatregelen tegen de Palestijnse gueril-
lastrijders af te gelasten'. Onmiddellijk
na de bekendmaking heeft het Syrische
ministerie van binnenlandse zaken be
vel gegeven de gehele grens met Liba
non te sluiten en reizen tussen de twee
landen verboden.
De verklaring beschreef aanvallen van
het Libanese leger in het afgelopen et
maal op guerilla-bases in net zuiden
van Libanon als een onderdeel ,van een
samenzwering van het Amerikaanse im
perialisme en het zionisme om de Pa
lestijnse revolutie te verpletteren'. Vol
gens de Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie zijn 14 guerillastrijders bij de aan
vallen gedood, 25 gewond en werden er
30 tot 40 gearresteerd. De gevechten,
welke maandagavond zijn jgonnen,
duurden "24 uur later nog steeds voort
bij het don» Kafr Sjam.
de Israëlische grens ligt.
(Van onze correspondent)
BONN. Willy Brandt is gisteren beëdigd als de nieuwe bondskan
selier van West-Duitsland. Hij heeft gistermiddag reeds twee onder
werpen genoemd, waarop zijn regering zich in haar buitenlandse
beleid zal concentreren. Zo spoedig mogelijk zullen de betrekkingen
met Polen worden verbeterd, hetgeen moet leiden tot het aanknopen
van diplomatieke betrekkingen met dat land. Vooi-ts zullen onmid-
lijk de voorwaarden worden vastgesteld waaronder de bondsrepu
bliek het verdrag tegen verder verspreiden van kernwapens kan on
dertekenen.
MIAMI (AFP) De gezagvoerder va
oen Boeing 720 van dc ,Pan American
Airways' die met 28 passagiers van de
stad Mexico op weg was naar Miami in
Florida is dinsdag gedwongen naar
vanna te vliegeu.
Het toestel werd zonder ongelukken op
de luchthaven van de Cubaanse hoofd
stad aan de grond gezet.
Kunstkring
heeft conflict met zijn bestuur
over het uitvoeren van door de
ledenvergadering genomen be
sluiten. De leden wensen dat de
ledenvergaderingen openbaar wor
den. (pag. 2).
Vliegprijzen
DOOR EEN initiatief, buiten
lATA-afspraken om, van Alitalia
om voor 290 dollar retourreizen
Amerika te gaan verkopen, is het
hek van de vliegtarleven-dam.
(pag. 3)
Staatsgreep
HET LEGER van Somalië heeft
na een staatsgreep de hele rege
ring gearresteerd en in staat van
beschuldiging gesteld. (pag. 9)
Opperrechter
PRESIDENT Nixon heeft nu zeer
duidelijk standpunt genomen vóór
benoeming van de omstreden rech
ter Haynsworth als opperrechter.
(pag. 9)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3, 9
Zeeuws nieuwspag. 2, 5, 7
Sport: pag. 11
Radio en tv: pag. 12
Financieel nieuwspag. 13
In twee woningen in Terheyden (N.-Br.)
werd gistermorgen een bejaarde dood
aangetroffen. De technische recherche
van de rijkspolitie heeft vastgesteld
dat beide bejaarden overleden zijn aan
Icoolinonoxydevergiftiging. Om half ne
gen zag een passerende schilder de al
leenstaande mevrouw Catharina Köne-
mann-Ootjers, 75 jaar oud, op de grond
in de voorkamer liggen. Hij waarschuw
de de rijkspolitie, die de voordeur open
brak en binnenging. De vrouw bleek
dood te zijn.
Vijf kwartier later waarschuwde buren
van het echtpaar Kop-De Ridder dat de
rolluiken daar nog steeds gesloten wa-
Ook hier drong de rijkspolitie
IN TERh^/DEN, ROTTERDAM, BREDA EN FRANEKER
DEN HAAG (ANP) Zeker vijf mensen zijn gisteren om het leven
gekomen als gevolg van kolendampvergiftiging.
binnen. De heer J. Kop lag dood naast
zijn bed. Zijn vrouw lag in bed en toon
de nog levenstekenen, Zij is in allerijl
naar een ziekenhuis in Breda gebracht.
In Rotterdam is de 39-jarige operator
H. M. .1. Quinze door koolmonoxyde-
vergiftiging om het leven gekomen. De
man is gisteravond levenloos in zijn
kamer aangetroffen. Hij was maandag
avond naar bed gegaan en had voordien
de kachel in zijn huurkamer aangesto
ken.
In Breda kwam gisteren voorts de 81-
jarige mevrouw L. van Betting door ko
lendamp om en in Franeker de 64-jarige
mejuffrouw E. Huitinga.
Het knelpunt in de betrekkingen tussen'het verdrag als over asDecten van vei-
Bonn en Warschau was tot dusver liet!liefheid en politiek.
niet erkennen door de Westduitsers van Oo\c over zijn binnenlandse politiek gaf
Brandt gisteren, een week voordat hij
de Oder - Neisse-lijn, de grens tussen
Polen en de DDR. Een sociaal-demo
cratisch parlementslid zei ons gisteren
dat een officiële erkenning van die grens
ook onder het regiem-Brandt niet mag
worden verwacht. Formeel zal echter
worden verklaard dat de grens wordt
gerespecteerd in afwachting van een
vredesverdrag dat de naoorlogse situa
tie in Miduen-Europa definitief re
gelt. Voorts zou een verdrag over het
wederzijds afzien van geweld tot de mo
gelijkheden behoren, naast uiteraard het
verbeteren van de economische samen
werking tussen Westduitsers en Polen
waarover reeds wordt onderhandeld.
Co ede wil
Dat Brandt zo spoedig mogelijk het
verdrag tegen verdere verspreiding van
kernwapens (het non-proliferatiever
drag) wil ondertekenen, wordt in Bonn
vooral gezien als een blijk van goede
wil tegenover de buitenwereld, waar de
nieuwe regering blijkens tal van reac
ties algemeen zeer goed is ontvangen.
De CDU-oppositie heeft echter al aan
gekondigd dat zij de regering over dit
onderwerp tal van dringende vragen zal
voorleggen, zowel over de vermeende
bedreiging van het wetenschappelijk
kernonderzoek door ondertekening van
zijn regeringsverklaring aflegt, al enke
le aanwijzingen. Hij verklaarde er zeker
van te zijn dat de problematiek van de
medezeggenschap geen breuk tussen de
coalitie-partners SPD en FDP zal ver
oorzaken. Het zal integendeel mogelijk
zijn bepaalde wetsveranderingen in het
belang van de medezeggenschap tot
stand te brengen. Zijn regering zal zich
voorts ondermeer inspannen voor her
vormingen op het gebied van onderwijs
en wetenschap.
Bondsdag
Brandt werd gisterochtend door de
Bondsdag, de Westduitse tweede ka
mer, met een meerderheid van slechts
twee stemmen gekozen, hetgeen be
tekent dat drie leden van de liberale
coalitiepartner FDP tegen hadden
gestemd. De regeringspartijen heb
ben in het parlement samen 254
stemmen (de Berlijnse afgevaardig
den, wier stemmen in dit verband
niet meetelden, daargelaten), Brandt
kreeg er 251. Hij had de absolute
meerderheid van 249 nodig om geko
zen te worden.
De geweldige opluchting in socialisti
sche kring over het goede verloop van
(Zie slot pag. 3 kol. 7)
BONN: De nieuwe Duitse bonds
kanselier Willy Brandt legt de
eed af tegenover de president van
het parlement, Von Hassel
Koekoek wenst
strafvervolging
tegen mr Van Doorn
Boerenpartij in de tweede kamer, heeft
verzocht om een strafvervolging van
mr H. W. van Doorn, voorzitter van de
KRO.
Aanleiding hiertoe vormen de uitlatin
gen van mr Van Doorn die in een (vara)
radio-uitzending van jongstleden zater
dag over opmerkingen van minister
Beeraink (binnenlandse zaken) gezegd
zou hebben dat deze laatste opmerking
,gave nonsens zijn, waarvoor iemanc
van de Boerenpartij zich niet zou hoe
ven schamen'. De heer Koekoek acht
zich door deze wat hij noemt .zeer mis
plaatste uitlating' van de heer Van
Doorn, gegriefd en duidelijk in het open
baar beledigd en in eer en goede naam
aangetast. Bovendien is hij van oordeel,
dat het optreden van de KRO-voorzit-
ter zowel de Boerenpartij als hemzelf
schade zou kunnen berokkenen.
KONINGIN JULIANA, PREMIER DE JONG EN MINISTER DEN TOOM NAAR MIDDELBURG
MIDDELBURG Het is onze
plicht de bevrijding te herden
ken. Het is een zaak van bezin
ning en van vooruitzien. Be
zinning op de noodzaak van de
landing bij Westkapelle en Vlis-
singen, op de strijd om elke
steen in Zeeuwsch-Vlaanderen,
op de doodsverachting waar
mee de illegaliteit de vijand af
breuk deed. Het ging en gaat
niet om de feiten en gebeurte
nissen op zichzelf, maar om het
geen nodig was om een geeste
lijk juk af te schudden. Om de
waarde van het mens-zijn in
ere te- herstellen.
Dat zegt Zeelands commissaris der
Koningin nir .J. van Anrtsen in een
inleiding van het boekje waarin het
programma van de herdenking van
dc bevrijding van Zeeland is uitge
werkt. Zoals bekend wordt op 1 no
vember dit feit uitgebreid herdacht
in Middelburg. Koningin Juliana
maakt een belangrijk deel van de
gebeurtenissen mee.
Mr Van Aartsen zegt daarover in de
inleiding: Dat hare majesteit de ko
ningin op 1 november in ons midden
zal zijn verheugt ons in hoge mate.
Wij denken in deze dagen aan haar
moeder die voor ons volk in de oorlog
zulk een lichtend voorbeeld was.
Nooit zullen de Zeeuwen vergeten
hoe zij in grote bewogenheid mee
leefde in tijden dat rampen van oor
log en watersnood Zeeland troffen.
Wij welen dat koningin Juliana in
de voetstappen van haar moeder
voortgaat.'
Het programma rond de viering van
de bevrijding van Zeeland ziet er nu
als volgt uit:
Vrijdag 31 oktober:
16-19 uur: aankomst oudstrijders te
Oostende. De gasten (totaal worden
er 265 oudstrijders verwacht) wor
den ondergebracht bij particulieren in
Middelburg, Vlissingen en Westkap-
pelle. In Middelburg komen aan de
bands .Pipes and Drums of 1st Bn
The Royal Scots' en ,lst Bn The
King's Own Scottish Borderers. Met
HMS .Ulster' arriveren in Vlissingen
de leden van de Royal Marines Band
and T en AVR Party.
21.30 uur: ontvangst in het stadhuis
van Vlissingen.
Zaterdag 1 november:
S.45 uur: In de schouwburg in Mid
delburg vindt een officieel welkom
plaats aan de buitenlandse gasten
door nu- J. van Aartsen. Zeelands
commissaris der Koningin.
9.55 uur: Koningin Juliana arriveert
per Friendship op de vliegbasis
Woensdrecht. Ter begroeting is aan
wezig Zeelands commissaris der Ko
ningin, de commandant van de vlieg
basis en de burgemeester van Woens
drecht.
10-10.45 uur: kranslegging in Vlis
singen en Middelburg respectievelijk
bij het monument voor het vierde
commando op ,'net eiland' en bij het
monument op de zeedijk van West
kapelle.
10.45-12.30 uur: voor de Britse deel
nemers: battlefield tour van Vlis
singen naar Baarland en omgeving en
battle-fieldtour van Westkapelle naar
Zoutelande en Veere.
11 uur: Aankomst koningin Juliana
op het Abdijplein. De hofauto komt.
Middelburg binnenrijden via Stations-
brug - Stationsstraat - Segeerstraat,
links de Lange Delft in, Nieuwe Burg,
Groenmarkt, Korte Burg, Balans.
Ter begroeting zijn aanwezig me
vrouw C. van Aartsen-Stap, echtge
note van de commissaris der Konin
gin, voorts burgemeester mr J. Drij-
ber en commissaris van politie dr D.
van Ooijen.
In de ontvangsthal van de gouver
neurswoning zullen verschillende per
sonen aan de koningin worden voor
gesteld. Na het voorstellen gaat de
koningin via kloostergangen en wan-
delkerk naar de Nieuwe kerk, waar
haar bloemen worden aangeboden. Bij
de ingang zullen de president-kerk
voogd en de praeses van het kerkbe
stuur aan haar worden voorgesteld.
Dit zijn respectievelijk mr F. W. M.
van Oppen en ds G. J. van Emden.
11.30 uur: Aanvang van de herden
kingsbijeenkomst in de Nieuwe Kerk.
Mr van Aartsen spreekt een wel
komstwoord. Daarna zal prof dr L.
de Jong, directeur van het rijksinsti
tuut voor oorlogsdocumentatie een
rede uitspreken.
Tot de vele autoriteiten die er
worden verwacht behoren naast
minister president De Jong en mi
nister Den Toom. ook de Engelse,
de Canadese, de Franse, de Noorse
en de Belgische ambassadeur. Ook
wordt een aantal buitenlandse
militaire autoriteiten verwacht.
11.30 uur: Op het tijdstip dat in
Middelburg de herdinkingsbijeen-
komst wordt gehouden legt een dele
gatie van de voormalige 52nd Low
land Division een krans op het graf
van jhr mr A. F. C. de Casembroot,
op het kerkhof van Gapinge.
12.30 uur: ontvangst van hare maje
steit de Koningin cn genodigden door
het provinciaal bestuur in de kloos
tergangen van het Abdijcomplex. Bij
die gelegenheid is er nader contact
mogelijk met oud-illigalen. vertegen
woordigers van de stichting 40-45,
de geallieerde oudstrijders en mili
taire oorlogsslachtoffers. Daarna
vindt de lunch plaats In de Staten
zaal.
13.30 'uur: Optreden van de Britse
bands op het stadhuisplein van Vlis
singen.
14.30 uur: kranslegging bij het ver-
zetsmonument op de Groenmarkt door
koningin Juliana, de commissaris der
Koningin, de burgemeester van Mid
delburg en namens de geallieerde
strijdkrachten en het voormalig ver
zet.
11.45 uur: Wandeling van het gezel
schap naar de Markt via Nieuwe
Burg en Markt naar het stadhuis.
14.50 uur: In de stadhuishal zal'de
koningin kennis maken met het co
mité tentoonstelling 25 jaar Zeeland.
Dat zijn de heren M. P. de Bruin,
J. Tevel. J. Wigard, C. A. Kotuis.
N. A. van den Boezem en W. F.
Buys.
15-16 uur bezoek koningin Juliana
aan de tentoonstelling in de Vlees
hal.
1*6-17 uur: Optreden Britse bands op
de markt, in annwezigheid van ko-
(Zie slot pag. 2 kol. 1
eter te vroeg dan te laat,
moet het Middelburgse
PvdA-raadslid Don maandag
hebben gedacht, toen hij de
raadsvoorzitter gelukwenste
met diens te verwachten be
noeming in Zwolle. Het kwam
goed aan: ,De raad was er ontsteld over',
meldde onze raadsverslaggever gisteren.
Een ontsteltenis, waarvoor begrip is op
te brengen, het is namelijk hoogst onge
bruikelijk om over een op handen zijnde
benoeming in een officiële raadsvergade
ring te spreken. Er staat weliswaar ner
gens, dat zoiets niet zou zijn toegestaan,
maar ,men doet het nu eenmaal niet'.
Het gaat hier orn een van die moeilijk te
definiëren normen, die men ook wel als
fatsoen' aanduidt. Overigens hebben
dergelijke ongeschreven regels aller
minst eeuwigheidswaarde: ze zijn afhan
kelijk van de opvattingen, die op een be
paald ogenblik in het algemeen worden
gehuldigd. Wat gisteren onfatsoenlijk
was behoeft dat vandaag niet te zijn. In
dit verband lijkt het zin te hebben na te
gaan of cr sprake is van veranderende
praktijken rond de burgemeestersbenoe
ming.
Sinds enige jaren is dat inderdaad het
geval. Gemeenteraden pogen vooraf
een vinger in de pap te krijgen, fracties
gaan op bezoek bij de commissaris der
koningin, er lopen verbindingslijnen naar
kamerfracties, van waaruit weer de mi
nister wordt benaderd. Voordat de be
noeming een feit is, wordt een omvang
rijk spel gespeeld met vrij veel mensen
aan de speeltafel. In zulke gevallen is
het onvermijdelijk dat de publiciteits
media daarvan melding maken: er komt
veel meer naar buiten dan vroeger. Voor
al als enkele kandidaten als .kansheb
ber' overblijven moet met vermelding
van him namen in de
pers rekening worden y» i I
gehouden. In de laat- I fjantlijn I
ste fase, voorafgaan- I 1 J
belangrijke
burgemeestersbenoe
mingen wordt - indien gevraagd - zelfs
enige officiële voorlichting gegeven, bij
voorbeeld of het punt al dan niet is be
sproken in de kabinetsvergadering. Alles
bijeengenomen moet men erkennen: bur
gemeestersbenoemingen spelen zich de
laatste jaren minder achter de gesloten
deuren af dan vroeger. Formeel zijn de
deuren nog altijd wel dicht, maar ze
gaan nogal eens open om mensen in en
uit te laten die vooraf worden gehoord.
Bij dit alles moet nog worden opgeteld,
dat in bepaalde politieke kringen sterk
wordt geijverd voor de gekozen burge
meester: diegenen die daarvan voorstan
der zijn. zullen over het algemeen snel
ler geneigd zijn in het openbaar te spre
ken over een te verwachten benoeming
dan de tegenstanders.
Er zijn dus veranderingen te signaleren
in het klimaat rond de benoeming
van burgemeesters. Leidt dit er nu te
vens toe. dat een raad maar gelukwen-
aan een burgemeester moet over
brengen vóórdat diens benoeming naar
een grotere gemeente formeel een feit
is? We menen dat wanneer dit inderdaad
wordt gedaan, de grens van het moge
lijke, van het toelaatbare zo men wil,
wordt overschreden. Dat ontoelaatbare
heeft in onze opvatting niets te maken
met wat wel .respect voor hoger gezag'
wordt genoemd en evenmin met de func
tie van het staatshoofd, het heeft voor
namelijk van doen met de plaats en po
sitie van de burgemeester, die hier in het
jeding is: hij verkeert in een delicate
positie. Zolang namelijk het formele be
sluit niet is getekend kan er altijd nog
van alles gebeuren. Daarvan heeft de
praktijk in de loop der jaren enkele op
vallende voorbeelden geleverd, bijvoor
beeld doordat een onverwachte kabinets
crisis een spaak in het wiel stak: het
demissionaire kabinet werkte de benoe
ming niet af en een nieuwe regering koos
een ander. In de periode kort voor de
feitelijke benoeming is de bewuste bur
gemeester een uiterst kwetsbare figuur:
hijzelf moet het zwijgen eraan toedoen.
Voor hem gaat het embargo er pas af
op het moment van de officiële benoe
ming. Een raad moet, menen wij, daar
mee rekening houden, hij moet zijn voor
zitter niet in verlegenheid brengen, ook
al is men het niet eens met het benoe
mingsbeleid. In dit opzicht is maandag
in Middelburg een norm overschreden.
De heer Don had naar ons gevoel er
inderdaad beter aan gedaan over
deze kwestie te zwijgen: hij bracht de
heer Drijber in een moeilijke positie. Nu
had echter de PvdA-woordvoerder ken
nelijk de bedoeling vooral te attenderen
op een verlangen van zijn fractie om - te
zijner tijd en eventueel vooraf - mee te
mogen praten ten aanzien van een bur
gemeestersbenoeming. Afgezien van de
omstandigheid dat in dit geval er nog
tijd genoeg is om die wens naar voren
te brengen- een dergelijk verlangen had
ook in abstracto geformuleerd kunnen
worden en dan zonder de voortijdige ge
lukwens. Bijvoorbeeld: ,Wij hebben be
grepen. dat het niet is uitgesloten dat
Middelburg op korte termijn te maken
krijgt met een burgemeestersvacature.
Mocht die zich inderdaad dezer dagen
voordoen, dan zou ik het college wel wil
len verzoeken ons te willen inlichten over
de mogelijkheden te worden gehoord
voordat in de vacature wordt voorzien'.
Niemand zou zich aan een dergelijke op
merking hebben gestoord.
In de raad is van andere zijde nog het
begrip .waardigheid' rond de benoe-
mingsDrocedure in het gesprek gebracht.
Was dat relevant? Weineen. Het is nu
eenmaal een feit. dat de procedure meer
naar buiten komt dan vroeger, met alle
consequenties vandien; de benoeming
zelf is tegenwoordig een puur-nolitieke
zaak. Wat wil men met waardigheid? Is
aardig dat op allerlei bijeenkom
sten en recepties vaak heel vrijmoedig
over te verwachten benoemingen wordt
gesproken, compleet met antecedenten
van de kandidaten Soms ook wordt er
rond een benoeming flinke slag geleverd,
waarbij ook niet altijd waardig wordt
gedaan. Laten we niet te hypocritisch
doen: de feiten geven geen aanleiding
->m zo nadrukkelijk over .waardigheid' te
raan praten. In het onderhavige geval is
llepn een raadsvoorzitter onnodig in
•erlegenheid gebracht. Dat is alles. Het
had beter vermeden kunnen worden.
