Kamer krijgt nog deze week
nota over gebruik cyclamaat
Hasjiesj-bende in
Den Haag gepakt
Inspraak bij benoeming van
burgemeester en commissaris
STAKINGSGOLF
IN ITALIË
CocaCola neemt
TEE uit handel
EEG -commissie:
voorstel'ovier
regionaal beleid
Minister Polak
beantwoordt
vragen drsLems
WOONWAGENBEWONER GEDOOD
IN KAMP TE HILVERSUM
Twee Pvd A-kamerleden dienen initiatief-voorstellen in
Interimregeling
noodzakelijk
VIJFHONDERD GEMEENTEN OP HET
PUNT TE WORDEN OPGEHEVEN
Dr L. de Jong:
geen enkel bewijs
voor Nazi-schuld
aan Rijksdagbrand
DINSDAG 21 OKTOBER 19Ó9
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
VERBOD SCHEPT PROBLEMEN VOOR SUIKERPATIËNTEN
(ADVERTENTIE)
A
DEN HAAG (GPD) Nog deze week zal staatssecretaris Kruisinga
(sociale zaken en volksgezondheid) de tweede kamer een nota aan
bieden over het onderzoek naar het gebruik van de zoetstof cycla
maat in ons land. Daarin wordt ook ingegaan op het ï'ecente Ameri
kaanse besluit om artikelen, waarin dit kunstmatige zoetmiddel is
verwerkt, uit de handel te nemen omdat cyclamaat bij laboratorium
proeven kanker heeft veroorzaakt bij ratten.
ONDERZOEK
In juli van het a('gelopen jaar hebben
Je KVP-kamerleden niej. G. Kok en mr
J. Th. BI. de Vreeze vragen gesteld over
de zoetstof cyclamaat. In antwoord op
hun vragen heeft staatssecretaris Krui
singa een onderzoek door het rijksin
stituut voor de volksgezondheid en een
nota over dit onderwerp in het
uitzicht gesteld. Die nota, waai
resultaten van dit onderzoek zijn neer
gelegd en waarin ook de laatste Ame
rikaanse en Zweedse gegevens voor
komen. zal nu aan de tweede kamer
worden aangeboden, zo is maandagmor
gen tijdens de wekelijkse bespreking
van de staatssecretaris met deskundigen
op het gebied van de gezondheidszorg
besloten.
Het Amerikaanse ministerie van ge
zondheid heeft besloten cyclamaten ge
leidelijk uit de handel te laten nemen
Gebleken is, dat ratten na het nuttigen
van voedsel waarin cyclamaten waren
verwerkt, kanker kregen. Het Ameri
kaanse ministerie heeft hierbij met na
druk gesteld, dat er geen aanwijzingen
zijn dat eenzelfde effect ook bij de
mens zou optreden.
grote hoeveelheid. De Nederlandse keu
ringsdienst voor waren, die zich in het
algemeen houdt aan de normen van de
FDA. liet op deze basis het gebruik
van cyclamaten toe. Aangetekend moet
hierbij worden, dat oncontroleerbaar is,
wat in frisdranken en in andere stoffen
wordt gebruik met name door gro
te groepen suikerpatiënten die van deze
stof zeer afhankelijk zijn.
HERKENBAAR
DIABETICI
In Nederland is de omzet van fris
dranken die met cyclamaten zijn ge
zoet, gering; het z'jn vaak dranken
die bestemd zijn voor suikerziekte
patiënten. Wel komen cyclamaten
nogal eens voor in kunstmatige zoet
stoffen die in tabletjes in de handel
zijn. De voorlopige indruk van het
departement van volksgezondheid in
Den Haag is. dat het gevaar niet
zozeer schuilt in het gebruik van
produkten die op deze wijze zijn ge
zoet als wel in het overmatige ge
bruik ervan.
De zoetende werking van cyclamaat
werd in 1937 bij toeval aan de univer
siteit van Illinois ontdekt. Bij de be
reiding van zoetstoffen op cyclamaat-
basis. wordt gebruik gemaakt van na
trium- en van calciumcyclamaat; de
laatste voor patiënten die geen natrium
(zoals in keukenzout) mogen gebruiken.
Cyclamaten hebben boven het oudere
kunstmatige zoetmiddel saccharine het
voordeel dat zij geen bittere nasmaak
nalaten. Cyclamaten zijn sinds 1950 als
zoetstoffen in de handel.
Dierproeven met cyclamaten dateren
eerst van vorig jaar. Daarbij werden
verschijnselen waargenomen die totdan-
toe niet bekend waren. In Japan, Oos
tenrijk en ook in Nederland kwamen
opzienbarende resultaten aan het licht.
Zo vond men in Nederland dat voedsel
met cylcmaten ratten dikker maakte.
Argwaan was intussen ook gegroeid in
Engeland en de Verenigde Staten; aan-
léiding daartoe was het verschijnsel-dat
deze zoetstofen soms diarrhee veroor
zaakten.
In feite komt het er op neer, dat
in Nederland cyclamaat altijd her
kenbaar is en men er zoveel of zo
weinig van kan gebruiken als men
zelf wil. Een woordvoerder van Che-
t'aro in Rotterdam, één der twee gro
te cyclamaat-proaucenten Sucrosa)
zei, dat het Amerikaanse verbod in
feite tot strekking heeft een derge
lijke overzichtelijke situatie als in
ons land ook voor de Verenigde Sta
ten te scheppen.
Het ministeriële besluit in Amerika
heeft in de wereld tal van reacties ont
ketend. De Engelse minister van land
bouw heeft maandag Washington om
een volledig verslag van het onderzoek
gevraagd. De Zweedse bond van kruide
niers heeft besloten de verkoop van cy-
clamaat-bevattende goederen te staken.
De Deense conservenfabrikanten hebben
gisteren bekendgemaakt, dat zij voorlo
pig althans geen cyclamaat meer zullen
gebruiken. Volgens hen moet eerst dui-
VEILIGE DOSIS
Als gevolg hiervan stelde de FDA
Amerika (de food and drugs admini
stration) een beperking in voor wat
liet gebruik van cyclamaten betrof. De
veilige dosis per dag werd gesteld op 3,5
gram, later op 5 gram. Deze hoeveelheid
vertegenwoordigt -10 tabletjes, een zeer
Onze medische medewerker tekent hier-,
bij aan, dat de jongste onderzoekingen
in geen geval het ontstaan van kan
ker hebben betroffen. Wel werd in Ja
pan, toen men afbraakprodukten van
zoetstoffen in de buikholten van Gui-
nese biggetjes en van ratten inspoot,
geconstateerd dat een klein percen
tage van de mannelijke ratten afwij
kingen kreeg in de chromosomen van
I de zaadcellen. Deze onderzoekingen zijn
in Frankrijk herhaald. Het percentage
afwijkingen was toen echter zo gering,
dal men het gebruik van zoetstoffen
er niet om van de hand wees.
De mededeling van het Amerikaanse mi
nisterie van gezondheid over het optre
den van kanker bij proefdieren, opent
een geheel nieuw aspect.
Wat Nederland nu zal doen. is de vraag.
Hier zijn wel deskundigen die gehoor
hebben voor het protest aat al van West-
duitse wetenschappelijke zijde vernomen
is tegen de dierproeven zoals die in Ame
rika zijn uitgevoerd en dat bij de WHO
l wereldgezondheidsorganisatieaanhan-i
gig is gemaakt. Volgens de Westduit
sers is hel onzin uit deze proeven met;
ratten conclusies te trekken omdat men
om tot dezelfde bevindingen te ko-,
men bij de mens met doses moet
gaan werken die duizendmaal zo groot
zijn als die welke bij ratten zijn ge
bruikt.
Intussen schept het Amerikaanse ver-
bod-in-fasen duidelijke problemen voor
de suikerpatiënten, zo tekent onze me
dische medewerker hier aan. Zij zijn
namelijk in hoge mate afhankelijk van
deze labletjes. Tot dusver echter zijn
nog nooit kankergevallen bij dergelijke
natiënten ontdekt. De praktijk in Ame
rika leert, dat men slechts zelden meer
dan 8 tabletjes per dag gebruikt,
hetgeen gelijkwaardig is met 1 gram
Suikerzieken:
,geen paniek'
DEN HAAG (GPD) Vooral
bij suikerzieken hebben de be
richten uit Amerika over .gevaar
lijke zoetstoffen' verontrusting
gewekt. De Nederlandse ver
eniging van suikerzieken werd
overstroomd met verzoeken om
inlichtingen, waarop de directeur,
de heer J. Rotte, na overleg met
de medische adviescommissie,
slechts één antwoord kan geven:
.geen paniek, voordat er meer
bekend is over de achtergrond
van die kreten. De Nederlandse
warenwet staat gebruik van cy
clamaten toe en ze zouden slechts
bij onmatig gebruik 'schadelijk
zijn. We wachten rustig nadere
gegevens af'.
VRAGEN
Inmiddels heeft het tweede-kamerlid
P. A. Al. Cornelissen van de KVP de
staatssecretaris van sociale zaken en
volksgezondheid de volgende schrifte
lijke vragen gesteld:
Is het juist dat de Amerikaanse en
Zweedse regeringen om gezondheidsre
denen hebben besloten de verwerking
van het zoetstof cyclamaat te doen
staken en dranken, levens- en genot
middelen, waarin dit zoetmiddel is ver
werkt, uit de handel te nemen
Kan de staatssecretaris mededelen
welke overwegingen tot de in vraag 1
genoemde besluiten hebben geleid en of
hij overweegt soortgelijke maatrege-
in Nederland te treffen?
PTT, trein, tram,
bus en kranten
ROMK (RTK) Itallë's postbeambten
zijn maandag in sinking gegaan aan
liet begin van een week van stakin
gen in de openbare diensten, waarbij
wellicht vierenhalf miljoen werkers
de arbeid zullen neerleggen.
Werkzaamheden in banken en kantoren
ondervonden direct de gevolgen, toen
brieven en pakketten zich voor de
tweede maal binnen een week opsta
pelden. De volgende zes dagen kun
nen de ergste zijn in een serie stakin
gen en arbeidsonrust, die het land
reeds vijf weken lang geteisterd heb
ben.
Woensdag en donderdag zal de staking
nog gecompliceerder worden, doordat:
dan het gehele PTT-personeel op alle I
postkantoren in staking zal gaan.i
Venvacht wordt, dat dit de postkan
toren tot sluiting zal brengen en dat
de telegraafdiensten tot stilstand
zullen komèn. De vrees dat de tele
foondiensten ook ontwricht zullen
worden in niet-automatische telefoon-
districten, verminderde evenwel, na
dat leden van twee van de dne voor
naamste vakbonden bekend hadden
gemaakt, niet aan de staking te zullen
meedoen.
DEN HAAG (ANP) Nadat liet be
sluit van liet Amerikaanse ministerie
van gezondheid bekend was geworden,
heeft The Coca-Cola Export Corpora
tion te Amsterdam, naar zij meedeelt,
van de Amerikaanse moedermaatschap
pij toestemming gekregen de produktie
en distributie van Tel) stop te zetten,
evenals dit liet geval is in Amerika zeil.
Van de produkten die de Nederlandse
Coca-Cola Organisatie op de markt
brengt is uitsluitend de calorie-arme
frisdrank Teb gezoet mt minimale hoe
veelheden cyclamaten. aldus de maat
schappij. Intussen ontwikkelt de Coca
Cola Company in de VS reeds een nieu
we formiuile voor het produkt Teb, waar
in als zoetmiddel in het geheel geen
cyclamaten voorkomen.
(Van onze correspondent.)
BRUSSEL. De Brusselse commissie
van de EEG heeft aan de raad van
ministers van de zes een ontwerp-be-
sehikking en een memorandum gezonden
betreffende de regionale ontwikkeling.
De commissie stelt voorop dat de eigen
competentie van de staten, de deelstaten
en de lagere overheden voor het regio
naal beleid niet mag worden aangetast.
Dat opwekken van de verscheidene re
gionale politieke impulsen op een ge-
meenschappel(jk niveau ontstaat echter,
onvermijdelijk, aldus de commissie, in
dien de totale bevolking moet worden
betrokken in het omhoog gaan naar het
economisch optimum van een gemeen
schappelijke markt. Niet andere woor
den: de commissie wil dat de minister
raad vastlegt dat bevordering van regio
nale ontwikkeling in vele gebieden de
voorwaarde is voor een harmonische
vooruitgang op weg naar volledige inte
gratie.
Tijdens een persconferentie kreeg het
lid van de Brusselse EEG-commissie
Von der Groeben, onder wie de plannen
ressorteren, gisteren onder meer de
vraag gesteld of de EEG zich nu in de
toekomst zou gaan bezighouden met
zaken als de coördinatie van het haven-
beleid van Nederland en België. Uit zijn
antwoord kreeg men de indruk dat zo
iets zeker niet het geval zal zijn omdat
men in Brussel meent dat de hetrok-
ken regeringen dergelijke kwesties best
zelf kunnen regelen zonder inmenging
van derden.
NEGEN MANNEN IMPORTEERDEN HANDELSWAAR
DEN HAAG (ANP) De groep bestrijding verdovende middelen
van de Haagse zedenpolitie heeft negen mannen aangehouden, van
wie er vijf Turken zijn, die ervan verdacht worden een partij van 10
kilo hasjiesj uit Turkije Nederland te hebben binnengebracht.
MAASTRICHT Nelly van de
Beek en Henny Barelds meer tlinis
na in 10 maanden 20.000 km te
hebben gefietst. De ietsmarathon
is begonnen in Singapore en voert
via Maastricht, waar Nelly woont,
naar Staphorst. Beide jongelui
zijn verloofd.
Ruim negen kilo van de partij is in Den
Haag gevonden.- nchteneenhalve kilo ha-
sjiesjpoeder. in een boodschappentas ver
borgen in de struiken langs de Pomp-
stationsiveg in Scheveningen, en 540
gram, verstopt onder de vloer van een
zolder van een huis aan de Prinsegracht.
ADVERTENTIE
Vijftig mille
De hasjiesj heeft olgens de politie In
Nederland een verkoopwaarde van rond
50.000.De partij zou in Ganziantep
in Terkije gekocht zijn door twee van
de aangehouden Turken, die eind deze
zomèr de hasjiesj uit Turkije naar Ne
derland hebben gebracht in een auto,
waarin achter de achterbank een spe
ciale geheime bergplaats was ingebouwd
voor het vervoer van de hasjiesj.
Acht van de aangehouden mannen
wonen in Den Haag. één in Rotter
dam. Het zijn de 33-jarige loswerk-
man M. D., de even ouae loswerk-
man C. A., de 29-jarige kok M. G.,
de 31-jarige barkeeper O. C. en de
28-jarige loswerkman H. S., die alle
vijf afkomstig zijn uit Turkije, maar
al enkele jaren in Nederland wonen,
de 28-Jarige koopman H. K. R. en de
23-jarige colporteur K. P., die bei
den uit Suriname afkomstig zijn, de
28-jarige P. van G. zonder beroep,
uit Den Haag en de 20-jarige con
structiebouwer E. K. uit Rotterdam.
Acht van hen hebben bekend, alleen de
kok M. G. ontkent. De koopman en de
colporteur zijn na verhoor heengezonden.
Dc politie betitelt hen als detaillisten,
die hasjiesj van de anderen doorverkoch
ten in Amsterdam en Den Haag. D(
overige zeven mannen zijn, na te zijn
voorgeleid aan de officier van justitie,
ingesloten. De politie heeft de indruk,
dat de Turken C. A, O. C en H. S. de
leiders van de negen man sterke combi
natie waren.
hasjiesj-importeurs en -handelaren heeft
een Haagse garagehouder gespeeld: hij
tipte de politie dat er met de Pontiae,
waarvan hij de schokbrekers moest her
stellen, iets merkwaardigs aan de hand
was.
In de auto, eigendom van de loswerk
man M. D., bleek achter de achterbank
over de breedte van de wagen een plaat
te zijn gelast, waardoor een geheime
bergplaats was ontstaan, groot genoeg
om er een tiental kilo's hasjiesj in op
te bergen.
Het opgelaste stuk staal was zo goed
aan het profiel van bodem en bekle
ding van de wagen aangepast, dat er
niets opvallend aan te zien was. Ach
teraf is gebleken, dat zelfs douane
personeel aan de Turkse grens de wa
gen .op de brug" heeft gehad, van
binnen en van buiten grondig heeft
doorzocht, maar de geheime bergplaats
niet heeft gevonden. Aan de bovenkant
van de bergplaats zaten twee luikjes,
die nadat de hasjiesj verborgen was, zo
handig werden gedicht en overgeschil
derd dat er niets bijzonders meer aan te-
zien was. De Haagse garagehouder ont
dekte de bergplaats, doordat zich daar
onder de schokbrekers bevonden, waar
aan hij reparaties moest verrichten.
De eigenaar van de wagen. M. D., zou de
plaat in Turkije in zijn wagen hebben
laten lassen, wat hem naar zijn zeggen
3000.- gekost heeft.
De technische dienst van de Haagse po
litie ontdekte in de garage bij het
doorzoeken van de geheime bergplaats
sporen van hasjiesj. Daarmee was weer
een stukje van de puzzel gevonden.
Turk
an voornamelijk buitenlanders zier
met de invoer van hasjiesj in Neder
land bezig hield. Zo werd al langere
tijd een Turk in de gaten gehouden,
die hasjiesj verkocht zou hebben aan
een landgenoot in Den Haag, die met
61 plukken hasjiesj in zijn bezit, was
aangehouden en die door de rechtbank
in Den Haag daarvoor is veroordeeld.
Garagehouder
Een zeer belangrijke rol bij het speur
werk naar do complete combinatie van
Trein, bus, Iram
Verwacht wordt, dat vrijdag de ergste
dag zal zijn, omdat dan een nationale
staking van de spoorwegen (van
21.00 uur donderdagavond tot 21.00
uur vrijdagavond) zal samenvallen
met een nationale bus- en tramsta
king.
Hoger personeel van de spoorwegen
maakte bekend, dat het met de sta
king van het lagere personeel zal
meedoen als sympathiebetuigingen
met hun eisen voor betere betalings-
en arbeidsvoorwaarden. Bij dit alles
kwam bovendien nog een mededeling
van de typografenbonden, dat hun le
den ook 24 uur het werk zullen neer
leggen, hetgeen betekent dat er op
donderdag in Italië geen ochtend- of
avondbladen zullen verschijnen.
Vijf kogels maakten eind aan 1,5 jaar ruzie
HILVERSUM (ANP) Bij een schietpartij op het woonwagenkamp .Egels-
hoek' aan de Franse Kampweg in Hilversum, is maandagmiddag rond halfyijf
de 43-jarige Piet Baum door vjjf kogels getroffen en dodelijk gewond. De politie
heeft twee andere bewoners van het kamp, de 44-jarige F. J. en zijn 22-jarige
zoon R. J., gearresteerd. Eén van de wapens waarmee is geschoten, een stengun,
is teruggevonden.
Voor de politie staat echter vast dat zowel de vader als zijn zoon een wapen
hebben gebruikt, maar het tweede is nog spoorloos. De familie Baum,die sinds
anderhalf jaar op het woonwagenkamp in Hilversum staat, doch daar nauwelijks
is geaccepteerd, en de familie J. leefden al geruime tijd in onmin met elkaar.
Beide families hebben een handel in oude auto's en sloopmateriaal en dit leidde
tot conflicten. Meerdere malen is het tot woordenwisselingen gekomen tussen de
beide woonwagenfamilies. Zo ook maandagmiddag. Kort na de ruzie kwamen
vader en zoon J. elk met een wapen en vanuit een andere richting op de woon
wagen van de familie Baum af. Ze losten een groot aantal schoten dwars door
de ramen en de houten wanden. De heer Baum werd door vijf kogels in zijn
hoofd en borst getroffen. Hij is nog naar de achterzijde van zijn wagen gelopen,
maar zakte daar in elkaar. Hij overleed vrijwel direct. De echtgenote van het
slachtoffer bleef ongedeerd. Drie kleine kinderen van de familie Baum speelden
op het moment van de schietpartij toevallig buiten. Een zoon van het slachtoffer
woont samen met de dochter van de familie J.
wikkelijke bijverschijnselen tot stand ïsi -
gekomen. Zij wijzen op de benoemingen
in Den Helder, Gouda, Den Haag, Haar
lem, Arnhem en Zwolle.
DEN HAAG (GPD) H. M.
Franssen en drs Ed van Thijn
beiden pvda) hebben gisteren bij
de tweede kamer twee initiatief
voorstellen ingediend, met de be
doeling meer inspraak te geven
aan gemeenteraden en provinciale
staten bij benoemingen van resp.
de burgemeesters en de commis
sarissen der koningin.
In de memorie van toelichting op het
voorstel tot wijziging van de gemeen
tewet, zeggen beide kamerleden van me
ning te zijn dat een interim-regeling
noodzakelijk is, omdat niet eerder dan
in 1975 een herziening van de grondwet
kan worden verwacht, waardoor een bin
dende inspraak mogelijk wordt. Zij zou
den namelijk zelf het liefst zien, dat
de procedure van benoeming, herbenoe
ming en ontslag van burgemeesters
dezelfde is als die, die geldt voor wet
houders. De heren Franssen en Van
Thijn vinden het echter niet juist om
te wachten op een wijziging van de
grondwet, omdat ,in de periode tussen
•andaag en 1975 alle burgemeesters
posten in dit land, hetzij door benoe
ming, het zij door herbenoeming, ten
minste één keer zullen dienen te worden
vervuld.'
,Aan een dergelijke interim-regeling is
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Beernink van PT^en Tn dit land, hetzij
binnenlandse zaken is nog steeds ziek:
hij zal dan ook vandaag zelf niet de
mondelinge vragen van het tweede-ka
merlid drs A. J. Lems over de moeilijk
heden in de gemeenteraad van Gorkum
kunnen beantwoorden. Minister Polak
van justitie, die ad interim minister van
binnenlandse zaken is, zal nu de beant
woording op zich nemen.
Alleen aanbeveling
Het wetsontwerp wil de raad in de
gelegenheid stellen een aanbeveling
van één of meer personen in te zen
den volgens regels bij algemene maat
regel van bestuur. .Gedacht is aan
een aanbeveling' aldus de indieners.
,Niet aan een voordracht. Het be
grip voordracht heeft een meer bin
dend karakter, en zou derhalve in
strijd kunnen worden geacht met
art. 152, laatste lid, van de grond
wet'.
De indieners zijn van mening, dat een
dergelijke aanbevelingsprocedure slechts
goed kan werken, als de gemeenteraad
inzage krijgt van de lijst van solici-
tanten. Drs. Franssen en drs Van Thijn
tillen niet zwaar aan het bezwaar, dat
aan de solicitatie in bredere kring be
kendheid wordt gegeven. ,Wie in een de
mocratisch systeem als het onze naar
een openbare functie solliciteert, dient
van meet af aan ook de risico's aan die
openbaarheid verbonden, te aanvaarden.'
In de toelichting bij het voorstel tot
wijziging van de provinciewet zeggen
de heren Franssen en Van Thijn, dat
het hun bedoeling is althans tot .enige
inspraak' te komen bij de benoeming
van de comissarissen der koningin van
het provinciaal bestuur. Het thans
reeds bestaande recht van de staten
om een petitie in te dienen, wordt door
de indieners te vrijblijvend gevonden.
Zij menen dat een voorstel om te komen
tot verkiezing van de commissarissen
geen meerderheid in de volksvertegen
woordiging zal krijgen, ofschoon hijzelf
daarvan een voorstander zijn.
de memorie van toelichting, ,nu gel
ken is dat de ervaringen met de huidige,
ongereglementeerde inspraamprocedure
niet gunstig zijn'. De neren Franssen
en Van Thijn herinneren eraan dat
vrijwel geen enkele benoeming in grote
of middelgrote gemeenten zonder onver-
Von Hassel opnieuw
Bondsdag
voorzitter
BONN (DPA) De nieuwe Wcstduïtse
Bondsdag heeft maandag de 56-jarige
christen-democraat Kai-Uwe von Has
sel als voorzitter herkozen. Von Has
sel, die deze functie al sinds februari
van dit jaar vervulde, kreeg 411 van de
517 uitgebrachte stemmen.
Er waren 72 tegenstemmen, en 34 af
gevaardigden onthielden zich van stem
ming. De 22 Westberlijnse afgevaardig
den mochten ditmaal meestemmen. Von
Hassel had een absolute meerderheid
van 260 stemmen nodig. Zijn verkiezing
stond eigenlijk al bij voorbaat vast,
daar de sociaal-democraten geen tegen
kandidaat hadden gesteld.
Burgemeester klapte uit vertrouwelijk boekje:
Gemeenten onder
de 5000' samen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Bijna vijf
honderd gemeenten staan op het
punt te worden opgeheven, dat wil
zeggen, dat van 216 gemeenten
het opheffingsvoorstel thans in
behandeling is bij de staten-gene-
raal, terwijl voor 277 gemeenten
het opheffingsvoorstel in voorbe
reiding is bij de betrokken gede
puteerde staten. Dat blijkt uit de
richtlijnen voor gemeentelijke her
indeling, die door minister Beer
nink onlangs aan de vaste kamer
commissie voor binnenlandse za
ken ter beschikking zijn gesteld.
In zijn oorspronkelijk opgestelde richt
lijnen, die ter discussie naar gedeputeer
de staten werden gezonden en die in
middels ook door de commissies uit dc
eerste en tweede kamer zijn behandeld,
stelde minister Beernink dat gemeenten
met minder dan duizend inwoners ii
der geval moeten worden samengevoegd
met andere gemeenten, terwijl gemeen-
I ten met een inwonertal van duizend tot
drieduizend zoveel mogelijk bij grotere
gehelen moeten worden gevoegd. Het
getal drieduizend is op advies van de
raad van de territoriale decentralisatie
inmiddels gewijzigd in vijfduizend.
Misverstanden
Over de openbaarheid van dit concept
bestaan overigens ook bij kamerleden
misverstanden, omdat de kamercommis
sie met minister Beernink was overeen
gekomen dat het concept vertrouwelijk
zou blijven tot alle definitieve adviezen
bij de minister binnen waren. Toch is
dit stuk officiëel als bijlage verschenen
bij de kamerstukken zodat ook niet-
commissieleden de richtlijnen in him be
zit kregen. Eind vorige week haalde bur
gemeester mr L. A. van Splunder uit
Hardenberg (oud-gemeentesecretaris in
Koudekerke) tijdens een studiebijeen
komst te Utrecht over bestuurlijke
vormgeving van Nederland enkele gege
vens uit deze richtlijnen aan. Burge
meester W. M. Schakel van Noordeloos,
die tevens lid van de vaste kamercom
missie is, maakte zijn collega attent op
het vertrouwelijke karakter van het
stuk. ,Oh, sorry, ik wist het echt niet',
verontschuldigde mr Van Splunder zich.
Hij had het stuk gewoon ontvangen om
dat hij een abonnement heeft op de
kamerstukken. ,Ik wist echt niet dat
het eea geheim otuk was,' zo zei hij.
AMSTERDAM (ANP) Het Rijksin
stituut voor Oorlogsdocumentatie te
Amsterdam en het Institut für Zeitge-
schiehte te München hebben, zo deelt
tie, mee, niet betrekking tot de Rijks
dagbrand kennis kunnen nemen van en
kele uit 1933 en 1934 daterende orgïne-
le documenten die door het Europese
Comité voor de Voorgeschiedenis van de
Tweede Wereldoorlog vermeld zijn en
die het comité, in tegenstelling tot pu
bliekelijk gedane toezegging, jongstle
den vrijdag in Parijs niet aan de we
reldpers getoond heeft.
Beide instituten zijn van mening dat de
ze documenten geen enkel bewijs be
vatten dat de Rijksdag te Berlijn op 27
februari 1933 met medeweten of met
medehulp van nationaalsocialistische
stanties in brand gestoken werd. Dat
laatste zou een provocatie geweest z"~
waarvan beide instituten ménen dat
machtshebbers van het derde rijk hier
op zichzelf heel wel toe in staat waren.
Ten aanzien van de eikaar op veel pi
sen tegensprekende getuigenverklarin
gen, die het comité verzameld heeft,
zijn beide instituten, voorzover zij thans
van die verklaringen kennis hebben kun
nen nemen, al evenzeer van opvatting
enkel overtuigend gegev
pleit tegen de res uitat
ran het grondige, door het Institut für
Zeitgeschichte "geverifieerde onderzoek
van de Duitser Frits Tobias. Deze kwam
daarbij, gelijk bekend, tot de conclusie
dat.de Rijksdag door de Nederlander
Van der Lubbe uit ideologische overwe
gingen, op eigen initiatief en zonder
hulp van anderen in brand gestoken
werd.
FRIESE AR, CHU
EN KVP WILLEN
KRUISINGA ALS
COMMISSARIS
LEEUWARDEN (GPD) De provin
ciale besturen van de AR, CHU en KVP
in Friesland en de fracties van deze
partijen in de staten hebben volledige
overeenstemming bereikt om de staats
secretaris van volksgezondheid dr
~t. J. H. Kruisinga (chu) aan te be-
elen als commissaris der koningin in
Friesland. De drie gewestelijke partij
besturen hebben in verband hiermee, een
audiëntie aangevraagd bij de minister
van binnenlandse zaken over de opvol
ging van mr H. P. Linthorst Homan, die
op 1 juni met pensioen gaat. Dr Krui
singa is provinciaal inspecteur van de
volksgezondheid in Friesland geweest:
voordien was hij oor-, neus- en keelarts
in Leeuwarden. Hij werd 46 jaar geleden
in Grijpskerk geboren.
De fractievoorzitter van de PvdA in de
Friese staten de heer G. J. Hageman
toont zich zeer verbolgen over het
feit, dat de confessionele partijen de
naam van dr Kruisinga hebben genoemd.
,In het beraad van de fractievoorzit
ters hadden wij afgesproken geen na
men te noemen, als wij op 11 novem
ber een onderhoud hebben met minister
Beernink. Wij zullen dan de bewinds
man enkel meedelen aan welke voor
waarden de nieuwe commissaris volgens
de fractievoorzitters moet voldoen'. Het
commentaar van de fractievoorzitter
van de CHU de heer A. Oosterhorf
hierop is: .Wij houden ons als frac
tievoorzitters ook aan die afspraak. Nie
mand kan het de gewestelijke bestu
ren van de drie partijen, die volgend
jaar met een gemeenschappelijk pro
gramma aan de statenverkiezing in
Friesland mee zullen doen, echter kwa
lijk nemen, dat zij actief zijn inzake
de te benoemen commissaris, en dat zij
daarbij' een naam noemen. D.it zij daar
bij ook overleg plegen met hun staten
fracties is duidelijk'.
Kerkelijke mutaties
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Beusïchem Th. Oostenbru»
ziekenhuispredikant te Rotterdam.
Aangenomen naar Waddinxveen, D. v.
Vliet te Zetten, die bedankte voor Ar.-
del (N-Br), Haaften, Moerkapelle, Nuns-
peet en voor Tholen.
Aangenomen naar Heerde, P. Hoofd ta
's-Gravenhage.
Beroepen te Amsterdam-Watergraafs-
meer, G. C. Vijzelaar te Veenendaai.
Beroepen te Oudshoorn, X. J. Maarten
Hoogendijk te Winterwijk. Beroeoen ;e
Westervoort, A. K. Ploeger, kandidaat
te Wijchen. Benoemd tot hulpprediker
te Hoogersmilde. J. Kiewiet, voorheen
directeur van het bejaardencentrum .De
Westeres' te Beilen. Aangenomen naar
's-Heer-Hendrikskinderen. drs b. Prakke.
kandidaat te Wassenaar. Bedankt voor
Rotterdam-Zuid. J. P. van P.oon te Kat-
"•ijk aan Zee.
GEREFORMEERDE KEKKEN
Aangenomen te Murmerwoude, J. P. Ro-
zendaal te Wilnis. Aangenomen naar
Harderwijk, D. Postman te Alkmaar.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Aan de theologische hogeschool te Kam
pen slaagde voor het propaedcutisch
examen theologie de heer J'. Jonkman,
Paterswoldseweg 522 te Groningen. Be
dankt voor Nijega-Opeinde. J. Poutsma
te Nijkerk.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Klaaswaal, W. Hage te Krab-
bendijke en H. Ligtenberg te Generrm:-
aen. Bedankt voor Enschede, C. Wisse
te Elspeet. Beroepen te Rotterdam-Cen
trum J. C. Weststrate te Meliskerke. Be
roepen te Slikkeveer A. Hoogerland te
Werkendam. -
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Beroepen te Texel, R. S. Kuitse te Ghana
(in dienst van de doopsgezinde zendings
raad), die dit beroep heeft aangenomen.