2
S7<
Westkapelse melkboer
fietste naar Haarlem
EEN STADION KAN STINKEN
n
Voor fruitteelt
dreigt ondergang
,Wel meespreken
niet meebeslissen'
wajang*
u
POST- OF
IMMKGIRO-
REKENING?
PRQWWftlE
7!CP|!ty§jr
Vijftien douaniers
25 jaar in dienst
MIDDELBURGER
ONTSNAPT EN
AANGEHOUDEN
nUÉ
cent
pniutct
Yntu$
VRIJDAG 10 OKTOBER 1969 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TVimUWCOMMSSlE ZLM:
Minister Lardinois
moet kleur bekennen
GOES De fruitteelt wordt met
een snelle ondergang bedreigd.
Dit is donderdag gesteld in een
spoedvergadering van de ZLM-
tuinbouwcommissie. Men zei geen
vertrouwen meer te hebben in de
overheid. Om de fruitteelt in ons
land te redden moeten volgens de
tuinbouwcommissie dë volgende
maatregelen worden genomen:
een verdubbeling van de rooïpremie
(eventueel speciaal bij gehele bertrijtsli-
quidatie); 2 afschaffing
.leeftijdsgrens" bij de rooipreu.it, »c.-
betering van de sanerinsregeting. voor
al ten behoeve van ouderen, die hun be
drijf willen beëindigen; 4 een invoerka-
lender voor overzees fruit; 5 interven
tie op basis van klasse I: 6 een rooi-
preniie in de hete EEG; 7 mogelijkheid
tot herfinanciering, met aangepaste af-
lossingsvoorwaarden en verlaagde reu-
Ie; 8 een toeslag per ha. als directe te
gemoetkoming in de huidige liquidj-
teltsmoeUIJkheüen.
Bij afwezigheid van de heer P. J. J.
Dekker werd de vergadering donderdag
geleid door ZLM-voorzilter ir J. Prins.
De commissieleden namen geen blad
voor de mond; er werd duidelijke laai
gesproken. Vooral werd scherpe kritiek
geuit op de overheid minister Lardi
nois) die te kennen gaf dat er plaats
blijft voor fruitteelt in ons land, maai
de telers laat verkommeren door de on
gelijke concurrentie met een zwaar ge
subsidieerde Franse fruitteelt. Men is
het nu beu en wil op korte termijn we
ten waar men aan toe is.
Weinis begrip
De heer Prins, die in zijn openings
woord speciaal mr J F. G. Schlinge-
mann en ir H. Sytstra welkom heette,
gat' eerst een overzicht van de situatie
en wat er het laatste jaar aan gedaan
is om verbetering te bewerkstelligen.
•Met klem heeft bij
vergaderiiitren te u,r
pleit
i winter op
'«""ftiii ie >•!,!-„ en Utrecht go-
voor een rentesubsidie ten behoeve]
Ie levenskrachtige hedrijv
ex-betering van de saneringsrege
ling voor degenen die hun bedrijf nood
gedwongen moeten beëindigen. Bij her-
naliug zijn ook andere maatregelen ge-
•aagd. Maar het i-nig wat bereikt
erd is de instelling vau een rooipre-
mie. Verder toont ,Den Haag" tot nu
toe weinig begrip vooi de fruitteelt
problemen.
Opnieuw zullen -:r voorstellen worden
gedaan en ze zullen met meer nadruk
naar voren gebracht moeten worden dan
ooit tevoren. Op korte termijn moet er
,n wat gebeuren.
Aanvullend deed mr Schlingemann me
dedelingen over de internationale
ADVERTENTIE)
Qusp eraj
Gaarne maken wij u dan attent
op de meest eenvoudige wjjze
om het abonnementsgeld over
te maken
U kunt ons namelijk machtigen
hel abonnementsgeld per kwar
taal van uw rekening af te
schrijven.
Als u voelt voor deze prettige
betalingswijze waaraan voor u
geen kosten zijn verbonden,
schrQft u dan een briefkaartje
MARK! 51 MIDDELBURG
forniiilier.dat hiervoor nodig is,
en wij zenden u net machtiguigs-
omgaand toe.
Ondergang dreigt
Verschillende commissieleden merkten
op dat minister Lardinois snel kleur
moet bekennen en duidelijk moet stel
len of hij in ons land nog fruitteelt wil
nouden of niet. Zo ja, dan moet hij hel
pen. Zo niet, dan moet hij zorgen voor
bevredigende beëindigingsniaatregelen.
met inbegrip van werkgelegenheid voor
15.00b man die nu in de fruitteelt hun
nestaan vinden.
Minister Lardinois heeft gunstig gerea
geerd op het rapport Toekomstperspec
tief Nederlandse fruitteelt' en gezegd
dat hij positief stond tegenover de in
het rapport voorgestelde maatregelen.
Maar hij doet niets. Helemaal niets.
Bittere woorden werden gesproken over
de rijksgroepsregeling zelfstandigen.
Alen praat over uitzieken en over sa
nering. Maar de sanering verloopt ave
rechts. Juist de grotere en de jonge mo
derne bedrijven, die als het meest le
vensvatbaar werden beschouwd dreigen
hij de huidige gang van zaken hei eerst
te verdwijnen. De verliezen bedragen
tienduizenden guldens per hedrijf per
jaar; dat kan zo niet lang meer duren.
wikkelingen. Er is geen gemeenschap
pelijk EEG-beleid op financieel gebied:
sociaal gebied, economisch gebied; de
zwakke punten zijn vooral duidelijk
naar voren gekomen bij de monetaire
manipulaties met de Franse franc en
de Duitse mark. Gezien dit alles lijkt
het logisch aan te dringen op nationale
maatregelen, inplaats van met alles te
wachten op .Brussel'. In ons land wilde
de overheid tot nu toe het woord .ren
tesubsidie' bijv. niet horen. Maar waar
om niet? In alle andere EEG-landen
kent men rentesubsidies in velerlei vor
men en worden ze willekeurig toege
past. naar eigen inzicht van de nationa-
5 regeringen.
TERNEUZEN Donderdag vier
den vijftien douaniers uit verschil
lende plaatsen in Zeeuwsch-Vlaan-
deren liet feit dat zij 35 jaar in
dienst waren. Deze beambten zijn
kort na de bevrijding aangesteld
om na de norlogsohaos de orde te
herstellen. Verschillende van hen
vierden hun 25-jarig jubileum met
een receptie, terwijl door liun col
lega's geschenken werden aange
boden. Enkelen jubileerden op be
scheiden schaal in de huiselijke
kring.
I)e hoofdinspecteur titulair van de
afdeling invoerrechten en accijn
zen in Terneuzen, de heer H. W.
Vermeulen, sprak de jubilarissen
toe en overhandigde bun een en
veloppe met inhoud.
In café de vriendschap te Terneu
zen werden donderdagmorgen ge
huldigd. de lieren C. B. Poppe
(commies eerste klas van de in
spectie) en G. Audenaerl, G. J.
de Groene, R. E. van Hoecke, E. X.
Raiiimelno, A. M. Valke en I*. J.
de Braai, allen werkzaam hij de
post douane en accijnzen, Terneu-
Juhilerende douaniers in Axel wa
ren de lieren F. Verschelden
(hoofdassistent) en Chr. F .v. d.
Heyden (assistent-A).
In Sas van Gent vierde de heer
1'. A. ten Haken (verificateur)
zijn jubileum in het nieuwe in
ternationale kantoor. De andere
jubilarissen waren de heren P.
Bogaert (asssistent eerste klas),
Chr. J. v. Ilooijen (assefent-A).
B. A. Lauret (asistent-A) te
Hulst en de heer A. B. Pias-
schaart (assistent-A) te Breskens.
In de loop ran de maanden okto
ber november zullen nog verschil
lende andere beambten hun 25-
jarig jubileum vieren.
IIOGERHEIDE (GPI») De rijkspoli
lie van Woensdreelit heeft gisteren <F
27-jarige G. P. uit Zuidbroek en de 22-
jarige A. W. uit Middelburg aangehou
den. De twee jongemannen ontvluchtten
vorige week vrijdag de prof. Pompekli-
iilek in Nijmegen. In de tussenliggende
tijd hebben zij bijna heel Nederland
doorkruist, zich daarbij schuldig ma
kend aan enkele inbraken en diefstal
len. De twee aangehouden psychopaten
zijn overgedragen aan de gemeentepoli
tie van Middelburg.
Kort nadat het duo vorige week uit de
Nijmeegse open inrichting ontsnapte
werd hun opsporing verzocht. Ook de
Groninger politie wilde hen wel eens
spreken, want daar stalen zij een auto.
Na nog wat te hebben rondgezworven in
het land kwam het tweetal woensdag in
Middelburg, waar zij een kraakje zet
ten.
Woensdagnacht omstreeks drie uur re
den de twee ontsnapten met een gesto
len auto op de rijksweg onder W'oens-
drecht. De rijkspolitie, die een nachte
lijke controle aan het uitvoeren was.
gaf een stopteken, maar dat werd gene
geerd. Onmiddellijk daarop werd de ach
tervolging ingezet die zou duren tot de
vroege morgen. Toen raakte de politie
het spoor bjjster.
Tegen de middag kreeg de VVoensdrecht-
se politie van een jachtopziener de tip
dat twee jongemannen zich op nogal
opvallende wijze ophielden in de Hin-
kelenoordpolder. Men toog er direct
naar toe en even later werd duidelijk
dat het het gezochte tweetal was. Een
tweede achtervolging had toen meer re
sultaat. want in de Zuidpolder konden
de twee ontsnapten worden aangehou
den.
A. KALAND (CHU):
OOSTBURG .Meebesturen va» de be- tone Zeeuwse bevolking en onder de
Doorvaartseinen bij
tweede kanaalbrug in
Middelburg
MIDDELBURG In het kanaal door
Walcheren, ongeveer .250 meter zuid
westelijk van de Stationsbrug te Mid
delburg, worden momenteel werkzaam
heden uitgevoerd ten behoeve van de
tweede brug over het kanaal. De bouw
put aan de oostelijke oever van het ka
naal is nu gereed, waardoor de kanaal-
breedte daar met ongeveer 25 meter is
ermïnderd.
Voor de scheepvaart in het kanaal zijn
voor het veilig passeren van de bouwput
een aantal tijdelijke maatregelen getrof
fen. Deze bestaan onder meer uit het
minderen van de snelheid, het plaatsen
van waarschuwingsborden en voor het
plaatsen van doorvaartseinen. Verder
mogen twee of meer schepen de bouw
put niet gelijktijdig passeren.
olking is onmogelijk. Wie zegt dat dat
wel kan doet aan volksverlakkerij.
Maar het is wel wenselijk, dat inspraak
en betrokkenheid van de burgerij bij
het maatschappelijke en politieke leven
wordt bevorderd', aldus gedeputeerde A.
J. Kaland donderdagavond in Oostburg
voor de kamerkring Oostburg van de
cn.
-gevestigden in deze provincie.
,In het college van gedeputeerde slat»
leeft op het ogenblik die gedachte.
Persoonlijk zou ik het een goede zaa
vinden, dat op wetenschappelijk verant
woorde wijze werd nagegaan hoe de
autochtone bevolking de verander
ondergaat en wat de nieuw
het Zeeuwse leven
i i u i. uc
!e veranderingen
euw gevestigden
vinden'. In dit
De heer Kaland ging in op de kantlijnverband wees hij er nog eens op, dat
van woensdag, waarin de
de burgerij niet kan meebesturen als
een laakbare opvatting wordt gekwali
ficeerd, die zonder meer moet worden
verworpen. De heer Kaland signaleer
de een tegenstelling in genoemde kant
lijn. .In de volgende zin staat, dat het
beleid in formele zin een zaak is van de
bestuurscolleges en met van de mensen
daarbuiten, maar dat dit niet wil
gen, dat de bevolking geen mogelijk
heid zou mogen hebben oih haar opvat-
J evoegde col
leges duidelijk te maken. Wat de kant
lijnschrijver daar opmerkt geeft mijn
bedoeling uitstekend weer: wél mee
denken en meespreken, maar niet be
slissen'.
De heer Kaland vertelde, ter ondersteu
zi jn betoog, dat hij een amen
dement had ingediend op het nieuwe
politiek program van de CHU. Volgens
het concept zal de CHU een poLitiek
moeten voeren, die ruimte en stimulan-
zal bieden tot ontplooiing van de
s, tot het dragen van verantwoor
delijkheid. tot democratisch functio
neren, tot meepreken en meebesturen.
In het amendement van de heer Kaland
luiden de laatste woorden: meedenken
meespreken. In zijn toelichting staat:1
.met iedereen kan meebesturen. De wet;
regelt wie tot besturen bevoegd is. Het|
bestuur van de gemeente, de provin- i
cie, de onderneming, de stichting etc. is,
opgedragen aan... en dan is er geen;
sprake van meebesturen. .Uit dit amen-]
dement blijkt mijn wil om de mensen1
bij het maatschappelijk en politiek le-
ven te betrekken. En ik zou graag wil-]
len. dat het niet zo miniem was als
op dit ogenblik'.
In verband met de komst van Pe-|
chiney in het industriegebied Vlis-j
singen-Oost zei de heer Kaland. dat
de PZC woensdag terecht opmerk
te. dat er alleen hier en daar wel;
schade kan zijn: .Maar daarmee is
het teruggebracht tot een economisch
probleem'.
De gedeputeerde loonde zich voorstan
der Van een enquête onder de autoch-
het Rijnmondrapport, dat ten grond
slag lag aan het eerder bespx-oken ar
tikel van drs S. P. van der Zee in het
Zeeuws Tijdschrift. de bevindingen be
spreekt van 800 gevestigden in Rijn
mond en van 833 mensen, die korte tijd
geleden vertrokken zijn: ,Als wij dit
zelfde op dit moment in Zeeland zouden
doen. ben ik er niet zeker van. dat de
uitslag zo gunstig zou zijn'.
Naar aanleiding van het concept-vex-
kiezingsprogramma voor de provinciale
staten werd uitvoerig van gedachten ge
wisseld over de mogelijkheden van een
ging getroffen agrarische bedrijven ver
goeding geeft. Uit de woorden van de
lieer Kaland bleek, dat gs van Zeeland
bij het ontwerp /an wel op de lucht-
vei'onti'einiging iets in die geest hebben
geudviseer
Voorts kwamen ter sprake: toeristen
belasting (men was er niet tegen, maar
de problemen concentreerden zich op
de dagjesmensen, die ongrijpbaar lij
ken in <lit vcrband(, de plaats van de
zeeliaveiiindustric (do. heer Iialand: ,Het
is niet verantwoord om dat nu al vast
te leggen')
I DVERTENTIE)
plantenmaigarine
Dit is melkboer Wouters uit 't Noord-
kerkepad le Westkapelle. Op het
eerste gezicht een gewone man.
Toch niet zo gewoon. De heer H.
Wouters leverde een vrij ongewone
pxestatie. Wie immers pakt er te
genwoordig op z'n 60ste de fiets
om, na een korte kennisgeving aan
echtgenote, van Westkapelle naar
Haarlem te rijden
De heer Wouters deed het even. In
twee dagen. Voor zijn 60ste verjaar
dag had hij een nieuwe fiets gekre
gen. Op een goede dag (één van de
veertien vakantiedagen, die hij per
jaar kan nemen) zei de heer Wou
ters tegen zijn vrouw; .Pak m'n kof
fer maar, ik ga naar Joke in Haar
lem' (Joke is de enige van zijn ze
ven kinderen die niet op Walcheren
woont IMevrouw Wouters: .Dat
deed ik toen nxaar want ik weet dat
je niet uit zijn hoofd praat wat hij
eenmaal van plan is'. Dat was woens
dagavond 1 oktober. De volgende
ochtend, donderdag 2 oktober, om
5 uur vertrok hij, koffer achterop
en de banden goed opgepomt.
De heer Wouters, enthousiast ver
tellend dover zijn fietstocht: .Om
kwart over zeven stond ik al bij
juffrouw Trimpe in Goes op de
stoep, een onderwijzeres die ik als
voorzitter van de christelijke school
vereniging, ken'. Een beetje vroeg
geeft Wouters toe, maar om half
acht had ik mijn eerste bakje kof
fie al binnen. In Bergen op Zoom
woont een andere kennis-onderwij
zer van de heer Wouters, de heer
De Vi'ee. De heer Wouters bezocht
hem op school, juist in de pauze en
kreeg de huissleutel van hem mee
om zich een mogelijkheid te schep
pen wat te relaxen. Na een twaalf
uurtje te Bergen op Zoom, ging hij
weer op pad. Onderweg via Zeven
bergen naar Zunderd kwam er wat
tegenslag in de vorm van regen en
tegenwind.
Wëstkapellenaars in Zunderd advi
seerden Wouters: .Neem liever de
trein'. Wouters: .Ik zeg: als je zo
gaat praten ben ik zo weer weg',
m half zes was de fietsende melk
boer alweer bij een kennis in Dord-
ï'echt en om zeven uur ging hij op
weg naai- Rotterdam waar hij na
lange omzwervingen (hij kon als
fietser niet over de Brienei'oord-
brug) om kwart voor tien bij domi
nee Don (vroeger predikant te West
kapelle) arriveerde. Daar bracht hij
de nacht door.
Vol trots laat de heer Wouters het
lijstje zien waarop de plaatsen staan
waarlangs hij vrijdags zijn dochter
in Haaiiem bei'eikte. Berkel, Zoeter-
meer. Stompwijk, Zoeterwoude, Lei
den. Ocgstgeesl, Warmond, Sassen-
heim, Lisse, Hillegom. Bennebroek,
Heemstede. Haarlem.
.Dat lijstje is me meer waard dan
een treil
bleef Wouters tot eh met zondag.
Maandagochtend vertrok hij weer,
via Bloemendaal. Qverveen, Aerden-
hout, Bennebroek, Hillegom, Lisse,
r,- - j Om drie uur '8 middags was hij in
aartje Bij dochter Joke vrouwenpolder. .Nog te vroeg om
rs pn mp1" naar huis te gaan_ want mijn vrouw
was dan nog niet thuis. Ik heb toen
nog maar een nicht in St-Laurens
opgezocht, die toevallig jarig was.
St S> Omtol?Kv2"w£
sel. Capelle a.-in de IJssel. Krimpen
aan de IJssel, Krimpen aan de Lek,
Kinderdijk, Hendrik-Ido-Ambacht, De heer Wouters heeft onderweg
Zwijndrecht. Wieldrecht, 's-Graven- van alles beleefd. Een vriendelijke
deel en Strijen. heer leidde hem met opgestoken pa-
Bij een nicht in Sti'ijen is hij blij- raplu dwars over een kruising van
ven slapen. ,Toen ik de familie daar drukke vei'keersaders, toen hij het
van mijn reis vertelde, keken ze of rijwielpad bijster was, en Wouters
ze sprookjes hoorden', aldus de sprak ondei'weg met vei'schillende
heer Wouters. Dinsdags, de laatste collega-melkboeren over het vak. Hij
dag van zijn reis fietste de heer heeft onderweg veel koeien gezien.
beesten waar hij zich bijzonder voor
interesseert. Een keer werd hij door
een snelle automobilist bijna van de
sokken gereden. .Het gerous van het
snelverkeer vlak langs me heen,
maakte me wel eens wat zenuwach
tig, maar voor de rpst de hele reis
geen centje pijn. zelfs geen zadelpijn.
Het weer en de banden en trouwens
de hele fiets bleven prima'.
Vrouw en kinderen waren wel een
beetje ongerust, maar hadden toch
wel het vertrouwen dat hij het zou
halen. Zelf heeft Wouters aan dat
laatste nooit een moment getwijfeld.
,Ik vind het wel een prestatie van
mezelf, nxaar als men het vraagt,
maak ik achtermekaar morgen weer
zo'n tocht'. Op de foto: de heer Wou
ters met fiets en vuurtoren op de
achtergrond, (Foto PZC)
Hond stak over:
bromfietser gewond
VLISSINGEN Een ovex-stekende hond
op de Zuidbeeltseweg te Vlissingen was
er de oorzaak van dat donderdagochtend
1 mevrouw L. J. K. uit Vlissingen met
i haar bromfiets kwam te vallen en daar-
bij zodanig gewond raakte dat zij per
ambulance naar ziekenhuis Bethesda
1 moest worden overgebracht. Mevrouw
K. reed over de Zuidbeekseweg in de
[richting Souburg. Bij het ongeluk, dat
lom ongeveer kwaxt over negen gebeur-
I de kwam de hond goed weg.
Wisseltruc kost
groenteman in
Middelburg 100,-
MIDDELBURG Via een wisseltruc
hebben twee onbekenden, vermoedelijk
Turken, dondei'dag een groenteman aan
de Korte Delft in" Middelburg 100 af
handig gemaakt. Het signalement van
één van de daders is: lang 1.78, leef
tijd ongeveer 36 jaar, breed postuur,
scherpe neus. donkere gelaatskleur.1
zwart golvend haar. De politie onder-]
zoekt of er verband staat tussen de j
wisseltruc en het gooien van een steen i
door de ruit bij dezelfde groenteman I
anderhalf uur later.
DVERTENTIE)
.Willen we de functie vervullen, die
we geografisch op ons hebben ge
kregen, dan mogen we niet aarzelen
op de ingeslagen weg voort te gaan.
We moeten verder, omdat het Zeeuw
se belang gediend is met een ontwik
keling, die welvaartsvermeerderend
is, een wel vaartsver meerdering, die
gevolgd wordt door een welzijnsver-
meerdering'. aldus de Zeeuwse gede
puteerde A. J. Kaland maandag
avond tijdens een CHU-vergadering
in Middelburg.
Hij zei, dat de gevolgen van de industnali-
sat e n et zijn te ovei'zien. ,Het leefkli
maat wijzigt zich, maar hoe precies, vait
met te voorspellen' De gedeputeerde had
bezwaren tegen .bepaalde invloeden van
politieke aard" Invloeden, die bleken uit de
In het Zeeuws Tijdschrift verschenen arti
kelen .Goede en kwade kansen van zeeha-
venontwlkkéiing' (drs. C. de Schipper) en
,Zo moet het in Zeeland niet' (drs. S. P.
van der Zee, beiden van het ET.1. voor
Zeeland). De heer Kaland vond het niet
juist dat twee wetenschappelijk gevormde
mensen op volgens hem emotioneel-poli-
tiek geladen wijze de ontwikkeling van
Zeeland ter discussie brachten.
De t.wee doctorandussen vinden, dat hun
artikelen allesbehalve politiek geladen zijn.
punt
hommu
A. J. KALAND
Emoties zijn er we» aan te pas gekomen
Van der Zee: .Achtei'eenvolgens kregen wt
de tweede nota ruimtelijke ordening, toen
de Zeeuwse ontwikkel ngsschets en daarna
hel gx-oene boekje van het zeehavenover-
Icg. En steeds werden cie gebieden waai
industrie moest komen groter. Ik heb me
ifgevraagd of dat nu zomaar .door moe',
gaan. Moet daar geen duidelijke doelstel
ling aan ten grondslag liggen? We ziji
nu aangekomen op 14.500 ha industriege
bied in Zeeland zonder Sael'tinge ei
dat vind ik te veel. Zo zou ik het ook
liet toejuichen dat er hier een nationale
luchthaven komt. Dal is dan mijn emotie
4'eweest'.
De Schipper: ,Dat de artikelen zuiver we
tenschappelijk zouden zijn is waar. Dai
komt omdat, er veel meer aan vastzit
dan de meeste mensen denken en ook vee
meer da.n wetenschappelijk is te overzien.
Het gaat er niet om of wij voor of tegen
industrialisatie zijn. Centraal staat in beide
artikelen: voortdurend in het oog houden
wat we van Zeeland willen maken. En dat
kan nu iets anders zijn dan vijf jaar gele
den'.
De heer Kaland vind, dat beide artikelen
een keerpunt suggereren: ,Het is overtrok
ken nu al te gaan jeremiëren, terwijl
nauwelijks de eerste schoorsteen rookt'.
We moeten niet afwerend staan tegenover
de industrie, maai' juist acquisitie bedrij
ven'.
De Schipper: .De mogelijkheden van Zee
land zijn veel groter dan de meeste men
sen denken en de drang van de industrie
zal groter worden Het gaat trouwens met
alleen om de interne situatie in Zeeland.
Nationaal-politiek is er een verschuiving
in de rechting van het Westerschelde-bek-
ken waarneembaar Dat wordt ook ver
oorzaakt door de beperking van industrie-
vest gingen in Rotterdam. Tegenover die
druk van buiten moe' Zeeland een eigen
standpunt innemen en kijken wat past in
het provinciale beeld'.
Zowel de heer Kaland als de heer Van dei
Zee zijn van mening, dat er voor moet
worden gewaakt, dat in Zeeland eenzelfde
situatie ontstaat als in Rijnmond: onprci
tige woonomgeving, luchtvei'ontreiniging.
te weinig recreatiemogelijkheden, vertrek
ovei'schot. Van der Zee is het Zeeuws
Tijdschrift:... Volgens het CBS beston;
1-1-68 93 procent van het Zeeuwse land
oppervlak uit open gi'oene ruimte. Vooi
Nederland was dit percentage 90 cn vooi
Zuid-Holland 82. Realiseren van de Zeeuw
se plannen brengt het percentage groene
ruimte terug tol 70 a SO Het Zeeland vat
het jaar 2000 zal dus naar verhouding
minder bossen, cultuur-, en woeste gron
den bezitten dan de huidige Randsta.d-pro-
vincie Zuid-Holland. In Zeeland zullen al.'
het ware drie .Rijnmonden' van resp. 4500
aa, 4000 ha en 6000 ha worden gecreëerd
Kanaalzone - Ossenisse. ReimerswaaS en
Sloegebied.
De heer Kaland zei nxaandagvond, dat .we
op de ingeslagen weg moeten voortga air
en dat .van geval tot geval moet worden
bekeken of een bepaalde vestiging mogelijk
Zowel Van der Zee als De Schipper vinden
.van geval tot geval' niet voldoende. De
Schipper: .Elk verities van landbouwgrond
of natuurgebied is éêxx offer. Dat is te
bi'engen als er baten tegenover staan. Maar
je moet het als een offer in je beoordeling
beti'ekken. Stel. dat er 'n fabriek komt in 'n
natuurgebied. Een fabriek, die werk biedt
aan tien mensen en luchtverontreiniging
geeft. Weegt het verlies van het natuur
gebied dan op tegen de baten?'.
Van der Zee: .Die offers en baten werk
verder door dan de meeste mensen op het
eerste gezicht denken. Stel voor: we wil
len hier een groot stadion. Dat is alleen
mogelijk als er meer mensen wonen. Meer
mensen betekent onder meer: meer indu
strie. langer rijden van en naar je werk.
minder recreatiegebied per inwoner en
verkeei'sopstoppingen. Dit zijn offers die
we voor het stadion moeten brengen'.
De Schipper: .Het kan in het belang van
worden afgewogen: het verlies aan .and-
bouwgronden. Bepaalde gewassen zijn wel-
VAN DER ZEE
licht door luchtverontreiniging met m4»r te
verbouwen binnen een straal van enkele
kiloinetei's. Dat is ook bij een gunstige
verkoop van de grond voor de landbouw
in zijn totaliteit een verlies, dat terug te
vinden is in de toeleverende sectoren. En
zodra er een zekere hoeveelheid offers woi'dt
gevraagd moeten de doelstellingen opnieuw
worden bezien en kan worden bekeken of
het accent op hoogwaardiger werkgelegen
heid moet worden gelegd'.
De Schipper: .Het kan in set belang van
de agglomeratie zijn en in het belang van
de doelstelling om het ene bedrijf wel toe
te laten en het andere niet. Dat zijn geen
eenvoudige beslissingen. Daarom is het
zaak dit in discussie te brengen. Er -moet
eerst voldoende informatie zijn over de
verschillende mogelijkheden voor de politie
ke partijen de problemen op een eerlijke
manier kunnen behandelen. Er is van deze
problematiek nog erg weinig bekend. Daar
om moeten we gebruik maken van alle
ervaring en wetenschappelijke gegevens,
die we te pakken kunnen krijgen'.
Van der Zee: .Het Rijnmond-rapport is
er daar een van. Daarin worden de oor
zaken van het vertrekoverschot uit die ag
glomeratie aangegeven. Dat is toch een te
belangrijk ondei'zoek om zomaar onder ta-
fei te vegen'.
Kaland: .De stellingen in de twee arti
kelen worden onderbouwd de Rotterdam
se situatie. Een industriegebied, dat bi;
wijze van spreken zijn verzadigingspun:
al heeft bereikt. Een vergelijking met Zee
land gaat natuurlijk niet op Het zou eer
lijker zijn geweest als beide heren een
vergelijking hadden gemaakt tussen Zee
land-nu en Rotterdam zoals het was bij
het begin van de industrialisatie daar'.
De Schipper: .Helemaal gaat een verge
lijking nooit op. Maar van de ervaringen
daar kunnen we hier ons voordeel doen'.
In het artikel van de heer De Schipper
werden factoren genoemd, die remmend
zouden kunnen werken op de bevolkings
BEPERKTE BOUWCAPACITEIT
Kaland: ,Toen ik in 1962 als gedeputeer
de begon werden er in Zeeland 1500 wo
ningen gebouwd en nu is dat al 4200
Bovendien blijkt nu al dat bedrijven van
buiten Zeeland op gi'ote schaal kunnen
worden ingeschakeld'. Dc Schipper: .Hel
■s niet alleen het aantal beschikbare bouw
vakkers dat bepalend is. Je hebt ook voor
de financiering ook Afhankelijk van over
heidsgeld, de meeste woningen komen tot
stand met rijkssteun. Als de markt elastisch
blijft is dat alleen maar toe te juichen, maar
je blijft beperkt in je mogelijkheden: als
je op korte termijn vee', industrieën krijgt
dan is het niet mogelijk om dat tempo
bij te houden
VERTREK JONGEREN
De Schipper: .Een van de remmende fac
toren op de bevolkingsgroei kan zijn de
blijvende hoge verti'ekcljfers van Zeeuw
se jongeren voor speciale opleidingen en
beroepen buiten Zeeland. Op het ogenblik
heeft Zeeland ruim 300.000 inwoners, als
dat verdubbelt is het nog onvoldoende voor
een universiteit, Het aantal mogelijkhe
den in Zeeland blijft dus altijd geringer
dan in De Randstad. We kunnen de aan
trekkingskracht van Zeeland verbeteren
door te streven naar beter woonklimaat'.
Kaland tenslotte: ,Het beleid is er juist
op gericht de geschoolde en gespecialiseer
de jongelui h;cr te houden"
C. DE SCHIPPER
