SCHEEPSBOUWER JAN WILLEM HUPKES
Levensbeschrijving
Achttien Zeeuwse wegwerken
op het programma voor 1970
BIJ VOLDOENDE FINANCIERINGSMIDDELEN
ZATERDAG 4 OKTOBER 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
1903: Geboren te Amersfoort als zoon van
dr ir W. Hupkes (de latere president
directeur van de Nederlandse Spoor
wegen). die destijds Ingenieur was bij
de Hollandsche IJzeren Spoorweg
Maatschappij te Amersfoort.
1927. Na voleindiging van zijn schoolop
leiding gaat de heer J W. Hupkes
landbouw studeren In Engeland met
de bedoeling om in Nederlands Indië
een werkkring te vinden in de tabaks
cultures
1930: Studie voltooid. De zaken bij de
cultuurondernemingen staan er op dat
moment niet goed voor. Er wordt geen
nieuw personeel aangenomen. De heer
Hupkes. die toch graag naar Indië
wil. treedt in dienst bij de firma
Merrem La Porte te Amsterdam om
opgeleid te worden voor de Indische
handel om daarna geplaatst te worden
op het kantoor te Bandoeng. Maar
ook dit plan wordt niet verwezenlijkt.
Het kantoor In Bandoeng wordt als
gevolg van de crisis gesloten. De heer
J. W. Hupkes wordt tn de commer
ciële dienst bij Merrem La Porte
voornamelijk belast met de uitgebrei
de vertegenwoordiging van de firma
Krupp te Essen.
1935: In dienst bij de NV Bruynzeel
Vloerenfabriek als assistent van de
heer W. Bruynzeel, die thans voorzit
ter is van het VNO.
1938: Directeur van de Goolse Tramweg
Maatschappij te Hilversum, waar de
heer Hupkes tot taak krijgt het tram
bedrijf om te zetten in een autobus-
bedrijf.
1939. Initiatief tot de oprichting van de
Nederlandsche Buurtvervoer Maat
schappij NV te Zeist, waardoor een
concentratie van vele kleinere en gro
tere vervoersondernemingen ontstaat,
die een vervoersgebied in de vorm van
een grote ruit (Amsterdam, Amers
foort, Arnhem, Utrecht) omvat. De
heer Hupkes Is van de oprichting af
tot 1948 directeur van genoemde nv
geweest.
1945: Het personenvervoer komt weer op
gang met 1200 autobussen, die door de
heer Hupkes met behulp van een kre
diet van de Nederlandse regering in
Engeland zijn gekocht.
1948: In dienst van de NV Koninklijke
Maatschappij J3e Schelde' als onder
directeur.
1949: Directeur van .De Schelde', .De
■Schelde' heeft zich juist enigszins
hersteld van de slagen van de oorlog,
maar is de eerste jaren na de oorlog
nog belast met slechte financiële uit
komsten van contracten die reeds voor
de oorlog zijn afgesloten. De onder
neming moet zich opnieuw oriënteren
Nieuwe markten worden gezocht. In
die tijd maakt de heer J. W. Hupkes
zijn eerste Russische reizen, onder
andere als leider van een economische
missie naar Moskou, teneinde nieuwe
handelsbetrekkingen tussen Nederland
en de Sowjet-Ume aan te knopen Dit
resulteert onder meer ih de opdracht
voor het leveren van een drijvende
bok (hefvermogen 250 ton). Geduren
de zijn 21-jarige loopbaan hebben deze
eerste contacten geleid tot opdrachten
voor de beroemde zes diesel-elektri
sche voortgestuwde ijsbrekers en een
serie van tien geautomatiseerde vls-
verwerkingskoelschepen, waarmee in
totaal voor 275 miljoen gulden is ge-
1950: Ter verbetering van de efficiency
in het bedrijf wordt een afdeling be
drijfsorganisatie opgericht. De fabri-
cagemogelijkheaen voor de bouw van
grotere ketels voor landgebruik wor
den uitgebreid en de tandwielenfa-
briek wordt gebouwd
1952: De administratie van het bedrijf
wordt gemoderniseerd. Een groot aan
tal werkgroepen, samengesteld uit
werknemers van de onderneming,
werkt in het kader van de reorgani
saties een serie deelproblemen uit.
De personeelsopleiding wordt gemo
derniseerd en in een apart schoolge
bouw met werkplaatsen onder één
hoofdige leiding gebracht.
1953: Ook de bedrljfsconcentratie heeft
de aandacht. ,De Schelde' trekt zich
uit de vliegtuigbouw terug omdat
een land als Nederland te klein ls
voor drie vliegtuigfabrieken. Gezien
de goed gevulde orderportefeuille, is
deze transactie voor alle partijen een
succes. De in de vliegtuigbouw op
gedane know-how op het gebied van
aluminlumvenverking wordt benut In
een nieuwe afdeling .Lichtmetaal' te
Vlissingen, die in latere jaren (1958)
uitgebreid wordt en zich heden heeft
ontwikkeld tot een belangrijke leve
rancier voor de bouwnijverheid.
1956: De reeds jarenlange bestaande fa-
bnekskem wordt omgevormd en uit
gebouwd tot ondernemingsraad (20-12-
1956). Het blijkt een nuttig orgaan
voor overleg en voorlichting.
In die tijd wordt gezocht naar wegen
om naast de nieuwbouw op grote
schaal reparaties te bedrijven, tenein
de de onderneming als geheel minder
conjunctuurgevoelig te maken. JDe
Schelde' kocht als eerste uitgebreide
industrieterreinen aan het Zuld-Sloe.
1959. Bij het creëren van nieuwe afzet
gebieden voor scheepsbouwvoortstu-
wlngs- en hulpmotoren werd mede-
opgericht en gebouwd de Israel Ship
yards in Haifa. Teneinde te komen
tot de bouw van een eerste kern
energiecentrale in Nederland werd
door de heer Hupkes het initiatief
genomen tot de oprichting van de
NV Neratoom.
1962: De geneeskundige dienst van .De
Schelde' wordt opnieuw op zeer mo
derne wijze gehuisvest, waardoor de
van oudsher toonaangevende positie
ta het land wordt gecontinueerd.
1964: Na lange voorbereiding wordt de
nieuwe reparatiewerf Scheidepoort
van de NV Koninklijke MaatschappSj
.De Schelde' in het voormalige Sloe in
bedrijf genomen, waardoor ,De Schel
de' ook echeepsreparaties op grotere
schaal ter hand kan nemen.. De com
merciële organisatie wordt aangepast
door de aanstelling van vertegenwoor
digers in en bulten Europa.
1965: Nog voor de publikatle van het
Rapport Commissie Nederlandse
Scheepsbouw betoogt de heer Hupkes
dat grotere concentraties noodzake
lijk zijn om de Nederlandse scheeps
bouw en zware machinebouw gezond
te houden. Hij heeft een belangrijk
aandeel in het samengaan van de
RDM. Motorenfabriek Thomassen en
.De Schelde', die gezamenlijk de
RIJN-SCHELDE-GROEP oprichten. In
het volgende jaar wordt de Machine
fabriek .Breda' voorheen Backer
Rueb in het RIJN-SCHELDE-concern
opgenomen. Met deze onderneming
was in 1956 al succesvol samenge
werkt op het gebied van grote ketel-
fabricage.
1968: Wiltcm-Fijenoord wordt al* vijfde
werkmaatschappij in het concern op
genomen.
1969: Afscheid als lid van de Raad
van Bestuur van Rijn-Schelde Machi
nefabrieken en Scheepswerven NV en
als voorzitter van de directie van de
NV Koninklijke Maatschappij .De
Schelde' te Vlissingen.
Op verzoek van het presidium van de
Raad van Commissarissen van Rijn-
Sohelde Machinefabrieken en Scheeps
werven NV, zal de heer Hupkes bin
nen het concern nog een adviserende
taak vervullen.
De heer Hupkes bekleedt diverse
functies. Hij is onder meer bestuurslid
van de Centrale Bond van Scheeps
bouwmeesters in Nederland, van de
Stichting Nederlandse Scheepsbouw
Industrie en van het Centraal Orgaan
voor de Economische Betrekkingen
met het Buitenland: hij is voorzitter
van de Raad van Beheer van het
Nederiandsch Scheepsbouwkundig
Proefstation ia Wageningen, lid van
het Presidium Buitenland van de Raad
van Nederlandse Werkgeversbonden.
Ook tn internationaal verband heeft
de heer Hupkes de Nederlandse
scheepsbouwlndustrle vertegenwoor
digd; hij is onder meer oud-voorzitter
van de Association of West-Europian
Shipbuilders.
COMMISSIE BESTUDEERT
ZUIVERINGSSCHAPPEN
MlüDELBl KG Als over de nodi
ge financieringsmiddelen kan wor
den beschikt zal bet Zeeuwse wegen-
programma voor 1970 de volgende
weraen omvatten: aanleg weg
Haamstede - Westen-Schouwen, ver
betering weg Noordgouwe - Renes-
sc, aanleg rijüaanverdubbeling bij
Tliolen. aanleg rondweg Tholen, as-
faltdeklaag weg Sint-Maartensdijk
- Stavenisse, aanleg brug in weg
Goes - 's-Gravenpoldcr, asfaltdekla-
gen op weg vVolpliaurtsdijk - rijks
weg, Kapello - W'emeldinge en Mon-
slcnveg te IJorsscle, aanleg derde fa
se oost-west - verbinding Noord-Bc-
veland, verbetering parallelweg toe
gangsweg Zeelandbrug, grondaanko
pen wegen Middelburg - Vlissingen
en Middelburg - Zuidsloe, nsrnltdèk-
lagcn op deel Middelburg - Vlissin-
nis-UMt-, Wuc
bij Veere, aanleg ri.jbaanvcrdubbc-
ling weg Souburg - Vlissingen, ver
betering spoorwegovergang Kanaal-
weg Middelburg, aanleg weg Mid
delburg - Zuidsloc. maken spuidui-
ker in" weg Driewegen - Axel, aan
leg weg >as van Gent. - Traktaat-
weg en verbetering gedeelte weg
Zukizande - Potjes.
Inmiddels zijn financieringsmiddelen
beschikbaar gekomen voor een aan
tal van deze nieuwe werken, zodat
tot uitvoering is c q zal worden
overgegaan.
.Het is zeer goed mogelijk, dat in
de toekomst van de planning moet
worden afgeweken. De ontwikkelin
gen in Zeeland zijn zodanig, dat het
op een gegeven moment noodzake
lijk kan zijn aan een bepaald werk
de hoogste urgentie te geven', staat
in de begrotingsbrief.
Gedacht wordt aan de weg Driewe
gen - Terhole en de omlegging van
de Sloeweg in verband met de ves
tiging van Pêchiney.
in de geleide-bricf wordt nog mee-
CUt JB£k ranéwM 7>*-
len kan worden begonnen zodra de
daarop betrekking hebbende begro
tingswijziging de koninklijke goed
keuring heeft verkregen. Het voor
de aanleg van de w:eg nodige zand
wordt nu in depot gebracht. Dat
gebeurt tegelijk met het zand. no
dig voor de rijbaanverdubbeling bij
Tholen in het kader van de brug
genbouw over het Schelde-Rijnk'a-
naal.
WATERSCHAPPEN
Ged. staten ilclen mee hij de minis
ter van verkeer en waterstaat be
zwaar te hebben gemaakt tegen het
feit, dat hij de Noorilzeekering bui
ten de subsidiering van de hoogwa-
terkeringen heeft gehouden. Daar
mee wordt vooruitgegrepen op de
beslissing over een eventuele over
dracht: van de Noordzeckering aau
het rijk. Hot is bovendien prema
tuur, dat de mïnistei nu reeds een
bepaalde richting aangeeft in dit
vraagstuk, waaróver de zogenaamde
diepdelversco'mmissie hem van ad
vies
Het college heeft de minister ver
der laten weten, dat de wet van
1870 op de calamiteuze polders in
Zeeland onverkort gehandhaafd
dient te worden zolang niet een an
dere wettelijke regeling ter finan
ciering van de hóofdwaterkeringen
in het algemeen cot stand is geko
men De nieuwe bijdragenregeling'
stelt niet een adequate voorziening
in het vooruitzicht, is de visie
De werken tot versterking van de
zeeweringen volgens de deltawet
vinden voortgang aan de hand van
een in 1959 door gs opgemaakt ur
gentieschema.
Deze werken worden voorbereid ln
drie ambtelijke werkgroepen. be
staande uit vertegenwoordigers van
rijks- en provinciale waterstaat en
de betrokken waterschappen. Daar
bij wordt de verdediging van de zee
wering in haar totaliteit behandeld,
dus met inbegrip van strandverde-
digingswerken en dergelijke die niet
onder de deltawerken vallen.
In de naaste toekomst zullen naar
verwachting in uitvoering komen de
zeewering rond de handelshaven te
Breskens, de zeedijk van het cala
miteuze waterschap Walsoorden
tot aan de veerhaven te Perkpolder,
de zeewering bij Baalhoek en Paal,
de boulevards Bankert en Evertsen
te Vlissingen en de zeedijk van de
EmmanueTpolder. De realisering van
een plan voor versterking van een
deel van de zeedijk van de calami
teuze Borsselcpolder stagneert in
verband met het eventueel uitbrei
den in oostelijke richting van het
-Oost, zo wordt nog gezegd in de
brief.
VERONTREINIGING
Gs constateren, dal het merendeel
van de Zeeuwse polderwateren nog
vrij ernstig wordt verontreinigd door
lozing van niet of onvoldoende gezui
verd afvalwater. In voorbereiding
zijn projecten voor het kustgebied
van Westerschouwen, Goes, de Zak
van Zuid-Beveland, Walcheren eni
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen. Hot I
tijdstip van uitvoering is afhanke-'
lijk van de financieringsmogelijkhc-1
den. Met de projecten 16 namelijk
veel geld gemoeid. Voor Walcheren1
en Westerschouwen ligt dat tussen
de 10 en 13 miljoen, voor Goes
en de Zak van Zuid-Beveland 71
tot f 8 miljoen en voor Oost Z.-1
Vlaanderen zelfs 20 miljoen.
Op de Westersehelde wordt in toe-
nemende mate huishoudelijk en in
dustrieel afvalwater zowel uit Zee-I
land als uit België geloosd. In del
toekomst zal de Westersehelde ookj
worden belast met grote lioeveelhe-|
den afvalwater uit westelijk Noord- j
Brabant, terwijl voorts de aangren
zende .gebieden deze rivier met ver
ontreinigde stoffen zullen belasten.
Zorgvuldig moet werden gewaakt te
gen bacteriële verontreiniging van,
de badstranden westwaarts van de
lijn Vlissingen-Breskens. Met het oog
hierop is ter analyse van de huidi
ge tóestand als provinciaal aandeel
ih de kosten van bemonstering van
het water in de kuststrook Vlissingen-
Zoutelande een krediet van maxi
maal 7.000 nodig.
(3m W1 I ft» «SJSdsdi r.*|-'^
om hun te adviseren over de vraag
gezien de gehele problematiek van
de waterverontreiniging of de be
staande bestuurlijke situatie kan
worden gehandhaafd dan wel of één
of meer zuiveringsschappen in het
leven moeten worden geroepen dan
wel aan de grote waterschappen een
meer positieve taak moet worden ge
geven.
De ruilverkaveling Stoppeldijk is
vrijwel voltooid. Dat geldt ook voor
Ganisvliet. De ruilverkavelingen Koe
wacht en De Poel-Heinkenszand vor
deren goed. Die van Noord-Beve
land is voor meer dan de helft ge
reed. In voorbereiding zijn de ruil
verkavelingen Kieldrecht, Kapelle-
Wemeldinge en de Braakmanpolders.
VXISSINGEN Scheepsbouwer Jan Willem Hupkes (61) is
fors gebouwd en breedgeschouderd. Een man, (Me een vertrek
dominerend kan vullen en zo nodig zijn stem krachtig weet uit
te zetten. Sommigen zeggen van hem: ,Een geboren onderhan
delaar, die hoog spel durft te spelen'. En ze vertellen legenda
rische verhalen over onderhandelingen in Moskou, waar Hupkes
zijn tactiek zo ver zou hebben gedreven, dat hij als een perfect
toneelspeler woedend van de onderhandelingstafel wegliep om
zich per taxi naar het vliegveld te laten brengen. Waarop de
Russen hem op de vliegtuigtrap toch maar terughaalden
en bereid waren op zijn voorwaarden in te gaan. Anderen beto
gen: ,Nee, hij is vooral organisatieman' en ook daarbij horen le
gendarische vertellingen: hoe hij twintig jaar geleden als een
stormwind bij De Schelde in Vlissingen binnenkwam en er binnen
de kortste keren een moderne bedrijfsorganisatie opbouwde. Weer
anderen houden vol, dat hij een man is van ruimte, hij vergroot
graag de maten van zijn omgeving: ,Kijk maar naar zijn loopbaan,
hij begon simpel met een trammaatschappij en hij eindigt aan de
top van een der grootste scheepsbouwindustrieën van Nederland'.
Zo doen vele legenden de ronde om
Jan Willem Hupkes, verhalen die hij
zelf met een geamuseerde glimlach
aanhoort. Ze zullen nog wel mooier
worden nu hij afscheid neemt als
voorzitter van de Schelde-directie: hij
is een uitgesproken persoonlijkheid
en bij zo'n figuur doet de beeldvor
ming snel haar werk. Ziehier in glo
bale trekken het huidige beeld: een
vitaal en dynamisch man, snel rea
gerend. soms met een stuk onverzet
telijkheid dat aan beton doet denken,
een ogenblik later met een charme en
diplomatie, die meester Joseph Luns
hem niet zou kunnen verbeteren.
Maar hoe is de werkelijkheid Hij
ls minder intuïtief dan soms zijn op
treden suggereert: als hij iets zegt,
kan men er van overtuigd zijn, dat
zijn mening is gebaseerd op kennis
van zaken, hij heeft zich goed laten
voorlichten. Bovendien heeft hij greep
op de dingen waarmee hij" te maken
heeft, vooral op het bedrijf aan het
hoofd waarvan hij staat. Maar dat
zijn geen eigenschappen, die komen
aanwaaien: zij eisen zakelijk over
leg, gedegen onderzoek en een grote
mate van kennis. En die elementen
nu zijn verborgen achter het nogal
eens overrompelende en dynamische
opti-eden van ae Schelde-president.
Hij gaat weg. Volgende week. Waar
om eigenlijk Een man van zijn kwa
liteiten en met zijn robuuste gezond
heid kan toch nog wel een paar jaar
mee?
Hupkes: ,Ik vind voor een functie
van de omvang, die ik nu bekleed,
een leeftijd van éénenzestig echt
wel mooi om er mee te stoppen.
Er zijn twee hoofdoverwegingen.
In de eerste plaats moeten jonge
ren op een leeftijd van zeg veer
tig-vijfenveertig jaar in de leiding
van liet bedrijf kunnen komen: wij
hebben nu daarvoor de mensen
en het leeftijdsverschil tussen hen
en de ouderen moet zeker niet
groter zijn dan vijftien jaar. II?
wil daaruit de consequenties voor
mezelf trekken. In de tweede
plaats kan iemand op mjjn leeftyd
nog allerlei werk doen in het Ne
derlandse bedrijfsleven, waaraan
hij niet toekomt als hij volledig
in functie blijft. Er zijn meer
mensen die er zo over denken en
daardoor ontstaat in ons land een
groep figuren, in staat om in al
gemenere zin voor het bedrijfsle
ven bezig te zijn. Als je vijf- of
zevenenzestig bent, gaat (lat al
weer veel slechter'.
Was hij zelf ook ,van middelbare
leeftijd' toen hij in de leiding van De
Schelde kwam?
,1b was veertig. Sinds mijn der
tigste had ik echter al de leiding
van een bedrijf, namelijk de Gooi-
se Tram, die onder mijn leiding is
omgezet in de Nederlandse Buurt
spoorwegen. Maar toen ik bij de
Schelde, kwam, betekende dat toch
wel een geduchte schaalvergro
ting: ik moest in geheel andere
en grotere verhoudingen gaan wer
ken, maar bovendien moest ik een
stuk van het vak het ging im
mers om een scheepswerf nog
Ieren. Men heeft in zo'n geval echt
wel een jaar nodig om het be
drijf te Ieren kennen, om zich te
verdiepen in de problemen, maar
vooral ook om te eten met elke
mensen je werkt. Een bedrijf be
tekent boe dan ook, contacten met
anderen.'
Dat was in 1948: J. W. Hupkes werd
benoemd in de directie van de Ko
ninklijke Maatschappij De Schelde.
Onder "de ouderen van het bedrijf
wordt er soms nog over gepraat, ook
al is het al twintig jaar geleden.
Want de komst van de nieuwe direc
teur betekende het einde van een zeer
bepaalde periode, men zou kunnen
zeggen het einde van de negentiende
eeuw. Jarenlang had de familie Smit
de leiding van ,de fabriek' in handen
gehad. Jan Smit, Arie Smit, Wesse-
ling, het waren namen die met ont
zag in Vlissingen werden uitgespro
ken. En daar kwam nu opeens een
nog jonge man, weliswaar iemand
met een klinkende industriële naam,
een man ook met voortreffelijke re
laties, maar menigeen twijfelde noch
tans: hoe zou dat gaan in de toe
komst
President-directeur Hupkes kan
achteraf eigenlijk alleen maar zeg
gen: .Och ja, mijn komst heeft nog
al wat beroering gewekt en ik heb
nogal wat op zijn kop gezet, maar
ja., het is allemaal goed gegaan.'
Wanneer men De Schelde van toen
zou moeten karakteriseren, dan zou
vermoedelijk de beste aanduiding zijn
bazen-bedrijf'. De baas, de voorman,
hij was de ruggegraat van de orga
nisatie, zoals in het leger de onder
officier. Hupkes: ,Laat ik zo zeggen:
De Schelde had een organisatie, die
op een vrij natuurlijke wijze was ge
groeid zonder dat men haar zelf tot
object van voortdurende studie liad
gemaakt. In zo'n geval groepeert een
bedrijf zich als vanzelf rona de flin
ke mensen, diegenen die verantwoor
delijkheid aandurven en ook aankun
nen. Maar een nadeel is, dat in een
dergelijke situatie overbelastingen
ontstaan: sommigen krijgen te veel
te doen, met weer als gevolg dat de
organisatie stroef gaat lopen. Dat
moest bij De Schelde eerst worden
veranderd en uiteraard is dat een
hele ingreep geweest. We zijn toen
al snel begonnen met het ontwik
kelen van de zelfwerkzaamheid bij
de mensen. Vroeger werd te veel
gedacht: de directie zal wel zeggen
wat er moet gebeuren, wij zulle.'i het
wel netjes uitvoeren. Die zelfwerk
zaamheid kon in toen gestichte
werkgroepen tot uiting komen. Ik
weet niet of «dj de eerste Nederland
se industrie waren, die daarmee be
gon, maar «-e behoorden wel tol de
eerste groep: ik kom tenslotte uit de
school van Goudriaan en diens opvat
tingen waren nogal revolutionair. De
werkgroepen kregen bepaalde proble
men in studie en moesten ons daar
over adviseren. Er zaten bedrijfslei
ders in, ingenieurs, bazen, de leden
werden uit alle geledingen van het
bedrijf bijeengebracht. Dat was toen
iets heel nieuws.'
.Vergis u overigens niet: ik trol
in 1948 hier een bedrijf aan met
een hoog technisch kunnen. Br
werkten hier mensen van grote
reputatie. Deunt u eens aan Van
Tijen en Kapsenberg, machinehou
wers van formaat. En aan Blok
land Visser, een groot scheeps
bouwer. Maar De Schelde toen
was een ty pisch bedrijf aan de pe
riferie van het land, met geen al
te grote relaties in de afnemers-
wereld. Wat. mij toen ook opviel
was de grote gehechtheid van de
Scheldemensen aan hun bedrijf.
De Schelde was van hen allen. Dat
is gelukkig zo gebleven: we heb
ben tot vandaag de dag een grote
solidariteit niet het bedrijf, een
voortreffelijk type va
werkt hier.'
SCHAALVERGROTING
Schaalvergroting: liet is het thema,
dat de loopbaan van Schelde-presi
dent Hupkes voortdurend markeert.
Hij kreeg er mee te maken toen hij
uit de vervoerssector overging naar
De Schelde. Het bleef het thema toen
hij de basis van het bedrijf voort
durend vergrootte en andere secto
ren naast de scheepsbouw werden
aangetrokken. Hij kreeg er vooral
mee te maken tóen de fusie met de
Rotterdamse Droogdok een feit werd
en het Rijn-Schëlde-concern werd
geboren. Later kwam daar nog weer
eens het .zeebeen' van Wilton-Fije-
noord bij. Was de fusie met Rotter
dam een hoogtepunt in zijn carrière?
Jawel. Het betrot hier ons initi
atief, wij hier zijn er mee begon
nen. Aan de andere kant wil ik
wel erkennen, dat we nog lang
niet klaar zijn. In dit opzicht zal
ik nog mee blijven doen: de con-
eerndircctie heeft mij gevraagd
om adviseur te blijven met name
bij de verdere nitbouw van de or
ganisatie. Maar ik verzeker u: de
fusie is een heel goede stap ge
weest.'
Zijn er in de toekomst nog meer fu
sies te verwachten, zodat bijvoor
beeld alle grote werven in Nederland
bij elkaar komen?
,11c geloof liet niet, ik zie het al
thans niet, al wil ik liet niet uit
sluiten. Ik geloof nog altijd in de
heilzame werking van gezonde
concurrentie. Bovendien zijn we
niet zo erg klein: zeven procent
van de totale seheepsreparatie in
de westelijke wëréld om maar
één ding te noemen valt ons
toe'. Op dit ogenblik van het ge
sprek lconit onvermijdelijk een an
dere'naam naar voren: Verolme.
Hupkes: ,Ik wil daarover niets in
het bijzonder zeggen. In het alge
meen slechts dit: concurrentiever
valsing maakt de situatie in de
scheepsbouw nog moeilijker dan
zy al is'.
De moeilijkheden in de scheepsbouw:
/Wij op De Schelde hebben in het
begin van de vijftiger jaren de toen
te verwachten moeilijkheden op de
markt gezien en we hebben ons er
op voorbereid. We hebben ons be
drijf buiten de scheepsbouw sterker
gemaakt, maar bovendien hebben we
ons gespecialiseerd in twee sectoren:
we zijn specialist geworden voor
.moeilijke schepen' en we hebben
ons toegelegd op de servebouw. Ilc
geloof dat we daarin zijn geslaagd,
maar het is niet vanzelf gekomen,
er is hard voor gewerkt'.
VLISSINGEN
In Vlissingen en omgeving bestaat
wel ëens een -vage angst, aat na de
fusie rriet de Rotterdamse Droogdok
het accent van het bedrijf niet lan
ger meer aan de Westersehelde ligt,
maar aan de Nieuwe Waterweg.
Hupkes: .Het hoofdlieleid is uiter
aard een zaak van het concern.
Maar binnen de daar vastgestelde
lieJeidslijnen wordt de grootst mo
gelijke vrijheid gegeven aan de
werlcmaatschappijen. In dit ver
band wil ik wel zeggen, dat ook
in de toekomst Vlissingen zonder
meer voor ons gecontinueerd biyft.
Dat is héél duidelijk. Of het bier
nog wel eens tot de bouw van
een geheel nieuwe geautomatiseer
de werf voor nieuwbouw- komt,
is evenwel de vraag. Dat is voor
al een kwestie van kapitaalsin
vestering, niet van ligging. Vlis
singen ligt namelijk geografisch-
industrieel gezien zónder meer
ideaal'.
In de afgelopen jaren heeft De
Schelde-president nooit geaarzeld om
met de ondernemingsraad te spreken
als dat nodig was. ,Toen ik hier
kwam, was er al een begin, name
lijk de zo geheten fabriekskern. La
ter is de ondernemingsraad geko
men. He wil nu nog wel eens zeg
gen, dat ik deze raad een buitenge
woon waardevolle, instelling vind.
Het is een vertrouwenscollege, waar
van het werk ook aan de leden hoge
eisen stelt. Het is een communica
tiekanaal in de onderneming, «raar
de bedrijfsleiding aan de direct-be-
langhebbenden kan uiteenzetten wat
de problemen zijn en waarom be
paalde oplossingen zijn gekozen. Ik
neb altijd met plezier de raad voor
gezeten. Wij als directie hebben
groot vertrouwen in de raad, omge
keerd weet ik dat ook de vakbon
den dat hebben'.
Scheepsbouwer Jan Willem Hupkes
verlaat nu De Schelde en verlaat
Zeeland. Dat laatste vindt hij jam
mer: ,lk heb me altijd lid van de
Zeeuwse gemeenschap gevoeld, ik
heb ook gepoogd me in te zetten
voor Zeeuwse zaken, die mij zeer
ter harte gingen, het spijt me dat
ik nu wegga uit deze provincie.
Maar toch vind ik het juist om de
provincie te verlaten: je zit zo gauw
je opvolger in de weg. In de rand
stad kun je in het niets verdwijnen,
maar in Zeeland gaat dat niet. -Van
daar dat ik nu in Antwerpen woon'.
Daarmee vertrekt een markant man
uit de provincie, inwoner sinds 1948.
Toen hij hier kwam, was de toe
stand totaal anders: het oorlogsher
stel was nog lang niet afgelopen.
De Schelde was de enige grote in
dustrie in dit deel van de provin
cie. Nu is er een compleet haven
en industriebekken Vlissingen - Oost
met nieuwe grote bedrijven. ,Wat
de arbeidsmarkt betreft zitten we
als Schelde in een concurrentieposi
tie. Niet altijd even prettig, verge
leken bij vroeger, maar wel gezonder.
Zeeland kan nu immers weer men
sen aantrekken en dat is goed. Er is
in deze provincie heel wat verbe
terd de laatste jaren, neem alleen
maar het technisch onderwijs: er is
een scala van mogelijkheden geko
men. En de ontwikkelingskansen lig
gen hier uitstekend'.
J. W. Hupkes dan oud-voorzit
ter van de Scheldedirectie zal het
op een afstand met grote belang
stelling blijven volgen. Maar zij»
forse gestalte zal niet langer meer
het ruime werkvertrek in het hoofd
kantoor van De Schelde vullen, hij
zal zijn stem niet meer behoeven
uit te zetten. De legenden rond zijn
dynamische figuur zullen echter blij
ven, ze zullen zonder twyfel zelfs
mooier worden..
Alleen pakjes thee waarop de CEYLON-leeuw staat afgebeeld
waarborgen u dat de melange geheel is samengesteld uit de
fijnste theesóorten ter wereld
thee met de gouden smaak
