PARTIJEN: beeld en werkelijkheid
9
MEDISCH TEAM VOOR BEVALLING
PRINSES BEATRIX SAMENGESTELD
RIJSCHOOLHOUDERS ZIJN GEEN
0PDRIJVERS VAN PRIJZEN
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
WOENSDAG 1 OKTOBER 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Door drs. Hans Gruyters. politicoloog)
In Nederland, met zijn confessionele en niet-confessionele partijen,
blijft het geloof een belangrijk motief voor het uitbrengen van een
stem. Bij de drie grote confessionele partijen komt het op de eerste
plaats, zij het minder uitgesproken bij de KVP-aanhang dan bij die
van de ARP en de CHU. De KVP-stemmers vermelden ook nog al
eens het feit, dat zij nu eenmaal .gewend' zijn op die partij te stem
men als het belangrijkste motief voor hun keuze.
Dat wil met zeggen aat alle katholieken KVP stemmen en de protestanten
hun stem geven aan een van ,hun' vier partijen. In. onze steekproef was de
verdeling naai godsdienst a's volgt:
Rooms-kathoiiek
Ned. Hervormd
Gereformeerd
Andere christenen
32 pet.
23 pet.
8 pet.
3 pet.
Niet-christelijke
confessies
Geen godsdienst
Opgave geweigerd
Totaal
Geen
Nederlands-
Rooms-
Gerefor
hervormd
katholiek
meerd
N=2326
N=675
N=540
N=752
N=194
KVP
pet
pet
pet
pet
pet
17,6
1,6
0,6
51,6
PvdA
19.5
30,1
26.5
8,0
4A
WD
10,0
14,4
11,3
6,3
3,1
ARP
6,9
0,6
4,4
0,8
57.2
CHU
7.0
0.6
25.2
0,7
2,1
D '66
12,1
17,8
7,2
11.8
CPN
1.9
5,3
0.4
0.3
o!s
PSP
2.1
4.3
1.5
0,9
Koekoek
0,8
0,6
0.6
1,5
o!s
Harmsen
SGP
1.2
2.6
5^2
PPR
1,2
0,3
1,1
1,7
2,1
GPV
0.7
0,2
7,2
andere partij
0,2
- 0A
0,5
blanco etc.
19,1
24,5
18,5
16.4
11,8
100
100
100
100
100
Totaal
Welgesteld
Middenkl.
Hogere
Lagere
Vollcskl.
Volkski.
N=2319
N=166
N=772
N=1128
N=253
pet
pot
pet
pet
pet
KVP
17,6
11,4
16,8
1'8,4
20.9
PvdA
19,5
10,2
13,3
23,5
26,5
WD
10,0
31,9
15,9
4,9
0,4
ARP
6,9
8,4
8,4
6,6
2,8
CHU
7,0
1,8
7,6
7,1
7,1
D '66
1.2,1
15,7
13,7
11,7
6,7
CPN
1,9
1,8
0,8
2,0
5,5
PSP
2,1
2,4
2,3
2.0
0,8
Koekoek
0,8
0,4
0,8
2,8
Harmsen
SGP
1,2
0,6
1,2
1.2
1,6
PPR
1,2
0,6
2,1
0,9
GPV
0,7
1,3
0.5
0,4
andere partij
0,2
0,6
0,1
0,2
blanco, etc.
19,1
15,0
16,5
20.4
25,0
100
100
100
100
100
De welgestelden
geven bij voorkeur hun stem aan de VVD, in de lagere
de werkelijkheid af. In het aigemeen verwachten de kiezers, dat de KVP, die
als een tamelijk rechtse partij wordt beschouwd, in de toekomst achteruit
zal gaan -m ook de eigen aar.nang ziet de toekomst voor de partij niet op
timistisch. De KVP wordt noch als een werknemers-, noch als een werkge
verspartij beschouwd, al valt er een licht accent op het laatste. Zo goed
als alle andere partijen wordt de KVP enigszins als een mannen-partij er
varen. Politiek is kennelijk nog een mannenvak, al is dat wat betreft de
KVP naar het oordeel van die kiezers iets minder dan gemiddeld het geval.
De partij is zij het minder dan de PvdA vergrijsd en wordt door de
kiezers ook als meer een partij voor ouderen ervaren. De eigen aanhang is
het daar niet mee eens; zij ziet de KVP noch als een jongeren, noch als een
ouderenpartij.
MA
1 pet.
29 pet.
3 pet.
De vier belangrijkst* groepen (katholieken, hervormden, gereformeerden en
onkerkelijken) verdeien hun stemmen als volgt over de partijen:
Partijvoorkeur per geloofsgroep alleen voor de vier gTote groepen.
Aan de Partij van de Arbeid is de vergrijzing het meest opvallende ver
schijnsel. In haar aanhang is slechts 36,3 pet jonger dan 40 jaar, in de
steekproef als geheel 47,5 pet Toch wordt de PvdA nauwelijks als een
partij voor ouderen .ervaren, zomin door de eigen aanhang ais door de bui
tenwacht. Het imago blijft bij de feiten achter.
Ook al staat de partij naar liet oordeel van de kiezers en zeker naar dat van
de eigen aanhang open voor mensen van elk geloof, de werkelijkheid laat
een overwegend onkerkelijke en hervormde aanhang zien. Van de PvclA-
kiezers is 44,8 pet onkerkelijk, 31,6 pet hervormd, maar niet meer dan 13,2
pet katholiek en 1,8 pet gereformeerd. De partij wordt als gematigd links
ervaren door de eigen en de overige kiezers. Wel is het een uitgesproken
werknemerspartij volgens beide groepen. De hervonmingsdrang van de PvdA
wordt door de eigen aanhang veel hoger aangeslagen dan door de kiezers in
het algemeen.
VVD
Meest opvallend is in de werkelijkheid van deze partij het welgestelde ka
rakter. Driekwart van de aanhang behoort tot de welgestelde klasse en de
middenklasse, slechts een kwart tot de hogere volksklasse, bijna niemand
tot de lagere volksklasse. (In de steekproef behoort bijna zestig procent
van de kiezers tot de hogere en lagere volksklasse samen). Het imago is
met die werkelijkheid in zoverre in overeenstemming, dat de partij zowel
door de kiezers in het algemeen als door de eigen kiezers als een werkge
verspartij wordt beschouwd. De buitenwacht ziet de WD als gematigd
rechts, de eigen aanhang heeft in sterkere mate dezelfde opvatting. Als het
gaat om de vraag van voor- of achteruit gaan, zien de kiezers noch het een,
noch het ander. De eigen aanhang daarentegen is zeer optimistisch over
de vooruitzichten.
Als we de PPR ontstaan uit een afscheiding van het confessioneel par
tijwezen niet als een confessionele partij beschouwen, dan blijkt, dat
toch nog 2,8 pet van de onkerkelijken hun stem uit zouden brengen op een
confessionele partij. Het is lang niet onwaarschijnlijk, dat het hier gaat om
.ontkerstenden', drie uit gewenning nog op hun ,oude' partij stemmen. Van de
drie grote confessies vormt die van de hervormden de meest .doorgebroken'
groep. Van hen stemt niet meer dan 33 pet op een van de vijf confessionele
partijen; daarvan 25,2 pet op de CHU. De katholieken nemen een tussen
positie in. t>n kleine meerderheid van hen zou vandaag de dag op de KVP
stemmen (51,6 pet). ARP en CHU genieten samen de voorkeur van 15 pet
van de katholieke stemmen
Het zijn de gereformeerden, die de grootste confessionele trouw tonen; 57,2
pet alleen ai voor de ARP, verder 7,2 pet voor liet Gereformeerd Politiek
Verbond, 5.2 pet voor de SGP en 2,1 pet voor de CHU. Samen dus 71,7 pet
van de gereformeerden voor en van de vier confessionele partijen.
Opvallend is het. dat weinig hervormden hun stem aan de ARP en zeer wei
nig gereformeerden hun stem aan de CHU willen geven. De aanhangers
van die partijen willen beslist samenwerken, maar er blijft verschil.
ARP
Welstand
Delen we de steekproef in naar welstand, dan blijken er ook op basis van dat
onderscheid grole verschillen te bestaan tussen de kiezerskorpsen van de
partijen. We krijgen uit dc Makrotest-steekproef het volgende beeld.
Partijvoorkeur per welstandsgroep.
volksklasse (waarbij de term .laag' vanzelfsprekend uitsluitend op het peil
van welstand slaat) is zo'n stem een zeldzaamheid. De laagste welstand-
groep stemt bij voorkeur op de PvdA. Bij de beoordeling van het percentage
van 26,5 moei er rekening inee gehouden worden, dat juist in die groep veel
OPN-kiezers met het opgeven van hun stem .uitwijken' naar de PvdA of
weigeren een antwoord te geven. Dat laatste kan een (gedeeltelijke) ver
klaring zijn voor het stijgen van het percentage van degenen die geen
stem op een partij opgeven met het dalen van de welstand. Om een inzicht
te krijgen in de opvattingen, die de kiezers hebben over de verschillende
partijen is bovendien nagegaan, hoe men in verband met achtereenvolgens
de KVP. de PvdA, de VVD. de ARP, de CHU, D '66, de CPN. de PSP, de
Boerenpartij en de PPR oordeel1 over:
1. Is die parti; meer een partij voor jongeren of voor ouderen?
2. Is die partij links of rechts
3. Is het een partij voor een bepaald geloof of voor ieder geloof?
4. Is hel. meer een partij voor werkgevers of voor werknemers?
5. Zal die partij in de toekomst vooruit of achteruit gaan
6. Is clie partij u sympathiek of onsympathiek?
7. Wil die pa'-tij vernieuwen of de dingen bij het oude laten?
S. Houdt die partij vast aan principes of heeft zij weinig principes?
9. Is het meer een partij voor mannen of voor vrouwen?
Naast de tien genoemde partijen werd ook de groepering Nieuw Links op
die manier onder de loep genomen. De ondervraagde kiezers behoefden bij
het beantwoorden van deze vragen niet te kiezen uit liet een of het ander
of ,geen van beide', maar kregen telkens de gelegenheid ont uit zeven .gra
den' te kiezen. Bij voorbeeld van 1 tot 7 over de vraag naar het linkse of
rechtse karakter van een partij, met 1 als zeer beslist links, 2 als links,
3 als gematigd links, 4 als noch links nooh rechts, 5 als gematigd redits,
6 als rechts en 7 als zeer beslist rechts.
Zo krijgen we van de partijen de volgende imago's:
KVP
De KVP is een partij, waarvan 94.9 pet van de aanhang in onze steekproef
ook katholiek is. Het is dan ook heel normaal, dat de kiezers de partij als
een typische geloofspartij besrhouwen. Gaat men alleen bij de kiezers van
de KVP te 'ade, dan blijken zij .hun' partij veel minder als een beweging
uitsluitend voor katholieken te beschouwen. Het zelf-iimago wijkt daar van
De ARP wordt als rechts ervaren, de eigen kiezers zien het ook zo en wel
in sterke mate. Die trek heeft het imago van de ARP gemeen met dat van
de WD en dat van de CHU. Het is noch een werkgevers- noch een werkne
merspartij, die door de eigen aanhang wel als progressief wordt beschouwd,
maar niet door de buitenwacht. De toekomstverwachtingen van de eigen
aanhang zijn nauwelijks optimistisch te noemen. Men verwacht in ARP-
kring winst noch verlies. In de aanhang van de ARP is sprake van een lichte
vergrijzing. De verdeling van de kiezers over de welstamdgroepen is alleen
voor de lagere volksklasse naar heneden afwijkend.
CHU
De aanhang van de CHU bestaat nagenoeg uitsluitend uit hervormden. Ver
der is er ook nogal wat aanhang onder de confessanten van de kleinere chris
telijke kerkgenootschappen.
De CHU is de meest, vergrijsde partij van alle, 40 jaar of jonger is slechts
27,8 procent van de CHU-kiezers in de steekproef. (In de steekproef als ge
heel is 47,5 procent 40 jaar of jonger). In tegenstelling tot de eveneens sterk
vergrijsde PvdA is bij de CHU liet imago daarmee in overeenstemming. De
CHU wordt het meest van alle partijen als een partij voor ouderen ervaren;
de eigen kiezers zijn het daar weJ mee eens. Opvallend is, dal de CHU bij
voorbeeld in tegenstelling tot de ARP in de lagere volksklasse niet onder
vertegenwoordigd is, zomin als trouwens in de hogere volksklasse en de
middenstand. De partij heeft minder aanhangers onder de. welgestelden dan
niet een .normale' verdeling overeenkomt. De partij wordt niettemin in lichte
mate als een werkgeverspartij ervaren door de buitenwacht, niet door de
CHU-kiezers. Zowel wat betreft het algemeen imago als wat betreft het
zelf-imago wordt de CHU als rechts gezien. Het is op beide punten de meest
rechtse van de partijen.
D'66
D '66 lieeft een uitgesproken jeugdig en vooruitstrevend .imago. Met het
eerste is In overeenstemming, dat van de D '66Hkiezers 74,8 procent 40 jaar
of jonger is tegen 47,5 procent van de steekproef als geheel. D '66 is een
partij van katholieken en onkerkelijken, al heeft zij ook onder protestanten
ruime aanhang. Onder onkerkelijken is D '66 de tweede partij, onder katho
lieken eveneens, onder hervormden vierde, onder gereformeerden derde (na
ARP en GPV). Daarmee is in overeenstemming het imago van een partij
die uitgesproken openstaat voor elk geloof.
De partij is precies als de ARF en merkwaardig genoeg de PSP enigs
zins ondervertegenwoordigd in de lagere volksklasse. D '66 wordt iets meer
dan gemiddeld beschouwd als een werknemerspartij en ook meer dan gemid
deld als een linkse partij; in geen van beide gevallen een uitgesproken imago.
Wel wordt de partij als zeer vooruitstrevend gezien; duidelijk ook meer voor
uitstrevend dan de PvdA en de PSP. Het is dus mogelijk een vooruitstre
vend imago te hebben zonder als uitgesproken links beschouwd te worden.
(Een ander voorbeeld: de CPN wordt als zeer links gezien, maar nauwelijks
als vooruitstrevend). D '66 is de enige partij die ook door de buitenwacht
sympathiek wordt beschouwd. Van de andere partijen worden de CPN en de
Boerenpartij onsympathiek gevonden, de PSP komt er op dat punt ook
enigszins negatief af. terwijl de andere partijen zonder onderscheid even
boven de neutrale lijn scoren
Zowel buitenwacht als eigen aanhang verwachten winst voor D '66. Voor de
andere partijen wordt gemiddeld verlies verwacht.
Kleine partijen
Van de PSP valt een tamelijk jeugdige aanhang met dienovereenkomstig
imago en een tamelijk links en vooruitstrevend beeld te vermelden. De par
tij recruteert de kiezers in de meerderheid bij die onkerkelijken, zeker niet
bij de gereformeerden. De laagste welstandsgroep is ondervertegenwoordigd!
De CPN-aanliang is nog meer uitgesproken onkerkelijk (viervijfde). Het
valt op, dat de partij ook onder welgestelden en onder de middenklasse
aanhang heeft en een minder .vertekend' beeld vertoont dan het tegenbeeld
van de VVD. Het imago is zeer links, duidelijk .voor werknemers', maar niet
vooruitstrevend. Een partij vcor mannen.
De Boerenpartij vindt haar zeer geslonken aanhang meer dan gemid
deld onder katholieken. De partij heeft een imago dat nergens ver van het
gemiddelde afwijkt. Met uitzondering van de geringe sympathie, die men voor
de Boerenpartij voelt en de uitgesproken verwachting, dat Koekoeks partij
achteruit zal gaan.
Het grote probleem voor de PPR is het feit. dat deze partij maar bij ongeveer
40 procent van de kiezers bekend is. Voor zover dat het geval is, is het imago
jeugdig, duidelijk vooruitstrevend en tamelijk links. Men heeft er geen hoog
gespannen verwachtingen van.
Nieuw Links tenslotte heeft een zeer jeugdig, vooruitstrevend en links imago
by tweederde van de kiezers, die deze groepering zeggen te kennen. Een-
kwart van de kiezers meent evenwel, dat Nieuw Links een aparte partij is.
Bij de kiezers vtn de PvdA meent men, dat de invloed van Nieuw Links zal
toenemen. Zonder dat er sprake is van uitgesproken sympathie, staan de
kiezers van de PvdA gemiddeld toch ook niet onsynipatliiek tegenover deze
groepering ir hun partij. Wel lopen de meningen sterk uiteen van zeer af
wijzend tot zeer positief.
Copyright GPD-Makrotest.
DE KOMENDE BEVALLING VAN PRINSES BEATRIX:
Zelfde team als bij
andere Oranjetelgen
DEN HAAG (ANP) - Hieron-
der volgen enige bijzonderheden
over het medisch team dat prin
ses Beatrix bij haar komende
bevalling terzijde zal staan. Dit
team heeft ook geassisteerd bij
de geboorte van prins Willem-
Alexander, prins Maurits en
prins Johan Friso
liet team bestaat uit: prof dr A. A.
Haspels, dr Jan Drukker, arts G. M.
M. Nijhuis, zuster C. L. van Beuze-
kom en prof dr W. L. Plate.
Prof dr Arie Andries Haspels, hoog
leraar in de verloskunde en gynae
cologie aan de rijksuniversiteitte
Utrecht, werd op 27 december 1925
te Zwijnareeht geboren. Hij studeer
de medicijnen aan de gemeentelijke
2 ji
Plate op
universiteit !:e Amsterdam. Op
nuan '1.969 volgde hij prof Pla
als hoogleraar in de verloskunde en
gynaecologie aan de rijksuniversiteit
in Utrecht.
Dr .Tan Drukker, arts-specialist voor
kindergeneeskunde te Amersfoort, is
geboren op 1 november 1912 te Am
sterdam. Dr Drukker studeerde aan
de gemeentelijke universiteit te Am
sterdam, In 1945 verbond dr Drukker
zich als kinderarts aan het
Erotestants christelijk ziekenhuis ,De
ichtenberg' te Amersfoort. Hier is
hij nog steeds werkzaam.
Gerardus. Majella. Maria Nijhuis,
arts te Bilthoven, is op 12 augustus
1932 te Lemelerveld geboren. Hij stu
deerde medicijnen aan de rijksuniver
siteit te Utrecht. Sedert 1965 is hij
werkzaam in een universiteitszieken
huizen te Utrecht.
Zuster Cornelia Lijntje van Beuze-
kom werd op 16 oktober 1920 te
Jaarsveld, thans gemeente Lopilc ge
boren. Zuster Van Beuzekom is thans
hoofdverpleegster-kraamdocente bij
het stads- en academisch ziekenhuis
te Utrecht.
Prof dr Willem Paul Plate, hoogle
raar in de verloskunde en leer der
Mr Van Iterson
directeur ABP
HEERLEN (GPD) Tot directeur van
het Algemeen Burgelijl: Pensioenfonds
is benoemd mr. H. .1. S. van Iterson,
voorzitter van de raad van beheer van
de stichting administratie Indonesische
pensioenen en directeur van liet bureau.
Mr. Van Iterson volgt in deze functie
mr. A. O. W. Grosheide op, die we
gens het aanvaarden van een andere
functie per 1 juli als directeur van het
ABP is afgetreden.
vrouwenziekten aan de rijksuniver
siteit te Utrecht, zal prinses Beatrix
medisch begeleiden bij de geboorte
van haar baby. Prof Plate werd op
17 maart 1902 te Modjokerto op Java
geboren. Hij studeerde medicijnen
aan de gemeentelijke universiteit in
Amsterdam. In 194S aanvaardde hij
het hoogleraarsambt aan de rijksuni
versiteit te Utrecht.
OP EEN NA
DROOGSTE
SEPTEMBER
(Van de weerkundige medewerker
De septembermaand is in het
grootste deel van ons land de op
een na droogste van de laatste
120 jam geworden. In de meeste
provincies blijft september 1959
met een landg.emiddelde van k te
gen normaal 78 mm neerslag de
record-droogste gevolgd door sep
tember van dit. jaar. In Den Hel
der, waar vier mm regen is geval
len was 1959 even droog gevolgd
door september 1S65 met 5 mm
neerslag. In De Bilt viel evenals
in 1865 9 mm tegen S mm in
1959. Slechts op enleele plaatsen
in Drente, Friesland en Brabant
kwam het cijfer boven de 25 mm
als gevolg van enkele verspreide
buien in de derde week van sep
tember. Volgens de Engelse ver
wachting zal in ieder geval tot
half oktober de neerslag in het
grootste deel van West-Europa
gering blijven.
Niets te verwachten
in Zws-Vlaanderen
Uit het antwoord van de heer Van
Dongen namens gc-dcpntecrdc staten
op vragen van het statenlid De Waal
blijkt dat gedeputeerde staten minis
ter Bakker volledig dekken en Oost-
Zeeuwseh-Vlaanderen niets te ver
wachten heeft, ja zelfs wordt ver
waarloosd. Als de minister heeft ge
zegd, zoals de heer Van Dongen nog
eens onderstreept, voorshands en nog
niet' dan heeft de minister daar nog
aan toegevoegd dat «ie regering gro
te waai de heclit aan het behoud van
het land van Saeftinge als natuur
wetenschappelijk gebied.
Deze iaalste zin zegt mijns Inziens
genoeg. Als tussen nu en enkele jaren
het Baalhoekplan wordt verwezen
lijkt en men intussen de Schelde-
dijken op deltahoogte brengt zon
der inpoldering van het land van
Saeftinge, dan komt het er nooit
meer van. Nu is er meer dan ooit
de gelegenheid voor. Maar nee, men
gaat liever goede cultuurgronden ont
eigenen, landbouwers op straat zetten
in Ossenisse dan een gebied, dat voor
het grijpen ligt aansluitend op het
Industriegebied van Antwerpen voor
industrialisatie bruikbaar te mal:en.
Men spreekt over luchtverontrei
niging, de mensen ontvluchten de
steden en fabriekwijken. Waar ligt
een gunstiger gebied voor industriali
satie gezien de windrichting dan
juist het land van Saeftinge en
haar omgeving. Als Ossenisse aan
sluit op Terneuzen, hoeveel te meer
sluit Saeftinge aan op het machtige
Antwerpen.
Of moet de grens ook ln 1969
nog een onoverwinnelijk obstakel
blijven vormen, ondanks Benelux. Als
gedeputeerde staten de redenen op
sommen waarom wel industrialisa
tie van Gent tot de grens en waarom
niet op Nederlands gebied, dan ge
ven zij zelf toe dat Zeeuwsch-Vlaan-
deren de dupe is van die grens en
dat de Nederlandse regering een ver
keerde industrialisatiepolitiek voert.
Het levensbelang van Zeeuxvsch-
Vlaanderen en vooral Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen-Oost is hiermede ge
moeid.
Er ligt in onze omgeving een goud
mijn en men denkt er niet aan deze
te ontginnen. Een volk dat niet
bouwt aan zijn toekomst gaat ver
loren. Ik denk hier aan de toekomst
van onze jeugd, aan hen die tech
nisch, middelbaar of lager onder
wijs studeren. Ik denk aan handel
en middenstand, aan de verschillende
toeleverings- en bouwbedrijven.
Willen zij in de toekomst emplooi
vinden, de bestaande zaken handha
ven of uitbreiden dan zal men hier
de zaken anders en degelijker moeten
aanpakken en vooral de ondernemer
niet als een schoolkind behandelen,
en zijn van te voren bepaalde plaats
aanwijzen, maai- hem een sorti
ment van gelegenheden aanbieden,
waarvan de ondernemer zelf de
plaats kan kiezen die voor hem het
gunstigst gelegen is.
Als Zeeuwsch-Vlaanderen tegen de
ze gang van zaken geen duidelijk
standpunt gaat innemen, worden we
gewoon niet geteld.
B. de Keijzer.
Clinge.
Alleen-wonenden
In Zeeland staan nog velen op de
lijst om te worden opgenomen in een
bejaardentehuis, al beweert gedepu
teerde J. van, de Bos: ,In Zeeland
hebben we op het punt van de be
jaardentehuizen de grens bijna be
reikt'. Zo bij ,Ter Veste' 200 en bij
,Swerf-rust' 50. En andere? Op het
ogenblik is de situatie nog niet zo
mooi. De grens voor verzorging is
nog helemaal niet bereikt. Om één
geval te noemen: iemand, die dk goed
ken, staat ingeschreven bij twee be
jaardentehuizen. Hij woont alleen, hij
is enigszins geestelijk gestoord. Sinds
het overlijden van zijn echtgenote,
nu twee maanden geleden heeft h(j
geen hulp aan huis gehad, uitgezon
derd één dag. Voor zo iemand moet
er volgens mij direct plaats zijn in
een bejaardentehuis. Die moet men
niet hulpeloos alleen laten. Men weet
ervan, maar er gebeurt niets. Wat
weet men in het algemeen van man
nen en vrouwen, die alleen wonen?
Wordt er regelmatig geïnformeerd
naar de gezondheid va.n alleen-wo
nenden?
J. Soetens
(oud-Zeeuw)
Rotterdam
.Met verontwaardiging heb ik kenni*>
genomen van het verslag in uw krant
van dinsdag 23 september 1969, van
dc rechtszitting van maandag 22 sep
tember waar een aantal Horeca-nien-
seii en rijschoolhouders zich moesten
verantwoorden wegens te hoge prijs
stijgingen die zij per 1 januari 1969
hadden doorgevoerd. Hoewel mij be
roepshalve slechte resultaten van en
kele horecabedrijven bekend zijn, kan
ik hierover geen algemeen oordeel
hebben. Dat u onder hetzelfde hoofd
de uitdrukking .Zeeuwse priisopdrij-
vers' gebruikt voor autorijschool!!ou
ders en dan door gaat met .rijschool
houders kregen zelf een lesje'het
geen wellicht humoristisch klinkt,
doch volkomen misplaatst is. vind ik
getuigen van een groot gebrek aan
feit eenkennis. Dit is tendentieuse
voorlichting!
De abonnees van uw krant, die dit
lezen, krijgen de indruk dat de auto-
rijschoolhouders een stelletje profi
teurs zijn, die in januari eens even
van de gelegenheid gebruik gemaakt
hebben om uit de vérhoging van de
btw een slaatje te slaan, en dit is
wel het grootste onrecht dat men de
ze mensen kan aandoen.
Wat heeft zich werkelijk afgespeeld?
De bonafide rijschoolhouders reken
den een prijs van 11,- per lesuur en
mochten dit per 1 augustus 1968
met 0,50 verhogen. In een vergade
ring die in september 1968 heeft
plaats gehad, werd besloten met de
verhoging te vrachten omdat 1 janu
ari 1969 de prijs weer verhoogd dien
de te worden door invoering van de
btw. Deze prijsverhoging werd dus
om louter psychologische redenen
niet doorgevoerd. Per 1 januari 1969
mochten de prijzen verhoogd worden
met ƒ0,40 en daarna nogeens met
5 pet, neerkomend op 12,50 per
lesuur de prijsverhoging van 1 augus
tus 1968 in aanmerking nemend. De
door de minister afgekondigde prijs-
beschikking bepaalde dat de rij
schoolhouders hun prijzen moesten
herberekenen uitgaande van de prijs
die op 1 oktober 1968 gerekend werd-
Deze prijs was toen dus nog 11
houders tenslotte moeten inderdaad
!eS hebben, maar dan in kostprijs-
berekeningen. Deze mensen moet
men adviseren, kostprijsverlagend te
werken, wat in hun geval wil zeg
gen het aantal te rijden kilometers»
per lesuur drastisch beperken, en de
leerling meer lessen te laten ne
men. De minister heeft dan z:jn zin
de lesgelden zijn 0.50 goedkoper
voor de leerling, hij betaalt echter
wel een aantal lessen meer. Staol-
lisutie van hel prijsniveau dal we
allemaal terecht wensen, wordt op
deze wijze niet gediend dacht ,k. Ge
lukkig heb ik m-.jn rijbewijs al, net
kon nu wel eens echt duur gaan
worden.
J. A, Langedijk.
Oostburg
Collecte voor
Dierendag
Verwen de dieren, heus het mag met
lekkere hapjes op dierendag. Het ts
weer zo ver: 4 oktober is de dag om
het dier eens extra te verwennen.
De Zeeuwse vereniging, Dieren in
Nood', organiseert in de week van
29 september tot en met 4 oktober,
een huis-aan-huis collecte. Art. 3 uit
de statuten van de vereniging zegt:
,Het doel der Zeeuwse vereniging is
dieren tegen mishandeling slechte en
onoordeelkundige behandeling te
beschermen, nuttige wenken en raad
te geven aan eigenaars of bestuur
ders van dieren, kortom zoveel mo
gelijk te doen en bevorderen wat in
het belang der dieren is.
Vele mensen menen dat deze vereni
ging alleen werkt voor honden en
katten, niets f3 minder waar. Ook
paarden, koeien, schapen, kippen,
marmotjes, vogels enz. enz. hebben
de volle aandacht der vereniging.
Onze ter zake kundige inspecteur de
heer C. J. Jongepier, staat ieder bij
met advies en hulp voor het lijden
de dier.
Zo bijvoorbeeld worden trekpaarden,
en dus mocht de prijs per 1 januari
1969 maar 12 bedragen. Zij werden
zo de dupe van him eigen besluit,
dat zij in die september-vergadering
namen. Een zeer redelijk verzoek aan
het ministerie van economische za
ken de prijs alsnog met de uitge
stelde 0,50 te mogen verhogen werd
afgewezen, om de simpele reden dat
de mensen nog aan hun lopende ver
plichtingen konden voldoen, en ove
rigens geen andere termen aanwezig
waren om ontheffing te verlenen,
dit na uitdrukkelijk verklaard werd
na een ingesteld onderzoek.
Ik ben van mening dat hier een be
hoorlijk stuk onrechtvaardigheid :n
zit. Men schijnt er bij het ministe
rie niet bij stil te staan, dat deze
mensen, willen zij zich een behoor
lijk leefbaar inkomen verwerven
werkweken moeten maken van 60
a 70 uur en ik dacht niet dat dit
een stuk sociale rechtvaardigheid te
noemen is (imen praat over arbeids
tijdverkorting). Indien de economen
op ons ministerie eens uit zouden
gaan van een werkweek van 43 uur
tegen een lesgeld! van 12, en dan
rekeninghoudend met een te rijden
aantal kilometers van 40 per lesuur,
daarbij in achtnemend dat deze men
sen als .kleine zelfstandigen' alle so
ciale voorzieningen zelf moeten be
talen, dan denk ik dat er termen
aanwezig zijn om het lesgeld dras
tisch te verhogen. Ze zullen dan na
melijk uitkomen op een inkomen dat
een stuk beneden het minimumloon
van 1 juli 1969 ligt, dat bruto be
draagt 145,80.
Dat een officier van justitie hier
helemaal geen rekening mee houdt
en boetes eist, die in dit geval ge
woon absurd zijn, druist tegen ieder
rechtsgevoel in. Mijn bewondering
voor de politierechter, die zich dui
delijk van deze eisen heeft gedistan-
cieerd, hoewel als ook hij deze ach
tergrond in ogenschouw genomen
had, de boetes wellicht nog meer zou
den zijn verminderd. Onze rijschool-
f ADVERTENTIE)
Er zijn 2300 "estgingen. Op ce postkantoren kunt l
■d hé' edögiefe chï. Een aantai dear/a rus zelfs joak op vrijdagavond
of de plaatsel ike koopavond ge-coend.
Voor de pcstager.tschaopen-gefden apaite openingstijden.
koeien, schapen geiten gecontroleerd
op voeding drinkwater, stalling, wei
de, veevervoer, paarden van rijscho
len, op wonden enz.
Achtergelaten dieren worden op
gevangen en zo mogelijk in een goed
tehuis geplaatst. Wilt u meer weten
van ons werk, het bestuur is gaarne
bereid u alle inlichtingen te ver
strekken, of wordt u steunend lid
van onze Zeeuwse vereniging.
Gezien het vele goede v. erk dat deze
vereniging doet voor het dier in het
algemeen zijn wij zo vrij de collecte
in uw gunst aan te bevelen.
Secretariaat: Seisbolw&rk 1*
Tel. 6318, Middelburg.
Inspectie: Trompstraat 28.
tel. 3173
Ziekenomroep
Enige tijd geleden mochten wij in uw
kolommen lezen, dat de Ziekenom
roep Walcheren bij de tijd is. Het
deed waarlijk deugd te vernemen, dat
u van mening bent, dat wjj als me
dewerkersisters) van Radio Walche
ren het regionale nieuws op de hie
len zitten. Wij vinden echter dat
wij nog niet bij de tijd genoeg zijn.
Er kan meer gedaan worden, dan
de twee wekelijkse uitzendingen, die
door ons in het Middelburgse Gast
huis worden verzorgd. Wij lopen met
plannen om ook de bejaardentehui
zen van het plaatselijke en regionale
nieuws te bedienen enz. Om die plan
nen te kunen verwezenlijken hebben
wij echter nog een aantal medewerk
sters en medewerkers nodig. Mogen
wü dit nieuwsbladpapier gebruiken
om belangstellenden voor het zieken-
omroepwerk (omroepen, het maken
van reportages, het draaien van ver
zoekplaten, het opnemen en afdraai
en van programma's enz.) te verzoe
ken contact op te nemen met F. J.
Schreuders, Radenhove 26, Middel
burg, tel. 5016 of M. A. Mondeel.
Rentmeesterlaan 267, Middelburg, teL
5915 Op 29 september as wordt
in het Gasthuis, ingang Noordpoort-
plein een werkvergadering van onze
omroep gehouden. Ook daar zijn be
langstellenden zeer welkom.
Namens de Raw*.
M. A. MondeeL
Zeer grote schade
bij brand in
Australië
SYDNEY (REUTER) Elf goederen
depots zijn in de Australische stad Syd
ney uitgebrand. De loodsen bevatten
auto's, krantenpapier en stoffen. De
schade wordt op miljoenen dollars ge
raamd.
NAVO NEEMT PROEVEN
MET VERBINDINGEN
VIA SATELLIET
BRUSSEL (ANP) Acht NAVO-lan
den, waaronder Nederland, en het tech
nisch centrum van Shape (liet NAVO-
hoofdkwartier in Europa) hebben een
akkoord ondertekend voor een geza
menlijk proefprogram met een vorig
jaar gelanceerde, satelliet (Lincoln Ex
perimental Satellite LES-6), en een net
van kleine tactische satellietverbindin
gen, zo is maandag in Brussel bekend
gemaakt.
De deelnemende landen zijn België. Ca
nada, Duitsland, Italië, Nederland, Noor
wegen, de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië. Het program is de voort
zetting van voorgaande proefnemingen
met onderlinge verbindingen via satel
lieten, gericht op de ontwikkeling van
een stelsel dat aan bepaalde tactische
NAVO-behoeften voldoet, aldus de be
kendmaking.
Hanggeld expositie
Haags gemeentemuseum
(Van onze kunstredactie)
Het bestuur van de Jacob-Maris-
stichting heeft besloten hanggeld tos
te kennen voor de kunstwerken, die
zullen worden geëxposeerd op de bin
nenkort in het Haags gemeentemu
seum te houden tentoonstelling van
de Jacob-Maris-jeugdprijzen.
Voor elk geëxposeerd werkstuk zal
aan de producent-eigenaar een hang
geld van 75 worden uitgekeerd, on
geacht of het werkstuk tijdens de
expositie wordt verkocht. De Jacob-
Marisstichting acht het sociaal juist
dat de -kunstenaar voor de expositie
van eigen werk wordt gehonoreerd,
Vandaar, dat de stichting reeds lan
ger hanggeld geeft voor schoolexpo-
sities.
