de economische
pijlers
ven goes
gees ntu - goes st rates
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 17 SEPTEMBER
De gemeente Goes vertoont in de laatste jaren
een vrij regelmatige bevolkingsgroei. Sedert
1950 is het inwonertal gestegen van 13.000 tot
bijna 18.000. Een versneld groeitempo ligt in
het verschiet. Dit hangt samen met de uitbrei
ding van de economische en sociale functies
die de stad Goes vervult. Tot omstreeks 1960
was de functie van agrarisch en regionaal
verzorgend centrum de voornaamste basis
voor de plaatselijke economie. Daarna is ge
leidelijk de functie van industriekern in bete
kenis toegenomen. In de komende jaren zal
daarnaast ook de woonfunctie ten opzichte
van het omvangrijke industriegebied rond de
Sloehaven (Vlissingen-Oost) een belangrijke
groeifactor worden.
De Goese samenleving wordt dus door ver
schillende pijlers ondersteund. De uitbreiding
van de plaatselijke industriële bedrijvigheid
heeft echter in de laatste jaren de meeste
aandacht getrokken. In 1959 werd Goes
evenals Terneuzen, Zierikzee en Sint-Maar
tensdijk tot ontwikkelingskern aangewe
zen. Dit gebeurde vooral met het oog op de
bestrijding van de relatief hoge werkloosheid
ter plaatse en in de omgeving. Thans baart
het werkloosheidsprobleem, ondanks de ster
ke teruggang van de agrarische werkgelegen
heid, minder zorghet accent valt meer op de
functie van de kerngemeente Goes in het na
tionale spreidingsbeleid van de regering. Dit
spreidingsbeleid, dat o.a. in de tweede nota
over de ruimtelijke ordening is uiteengezet,
beoogt een decentralisatie van de economi
sche activiteiten en de bevolkingsaanwas.
INDUSTRIALISATIE
De aanwijzing tot ontwikkelingskern hield in,
dat de rijksoverheid belangrijke financiële
hulp verleende bij de vestiging van industrie-
en en bij de uitvoering van industriële infra
structuurwerken. Het bekendste voorbeeld
van een nieuwe vestiging is de Apparaten
en Ketelfabriek Den Haag (AKF), welke
thans ruim 300 arbeidskrachten in dienst
heeft. Daarnaast zijn bedrijven op het gebied
van machinebouw, metaalbewerking, houtbe
werking, landbouwmechnanisatie en kleding
industrie tot stand gekomen. De nieuwe en de
oude industrieën (o.a. glas-, metaal-, hout
en betonnijverheid) bieden thans samen een
omvangrijke en gevarieerde werkgelegenheid.
Het regionale industrialisatiebeleid heeft te
vens geresulteerd in belangrijke financiële
bijdragen van het rijk in de industriële infra
structuur van Goes. De volgende projecten
konden met rijkssteun worden gerealiseerd:
aanpassingswerken havenkanaal, aanleg in
dustriehaven en zwaaikom, weg en spoorlijn
ter ontsluiting van het havenindustrieterrein.
In de toekommst zal de plaatselijke indus
trialisatie ook impulsen ontvangen vanuit
het Sloehavengebied. Het oorspronkelijke
Sloehavengebied omvat circa 500 ha indu
strieterrein, hetgeen nog slechts gedeeltelijk
bebouwd is. Op de kaart van het Streekplan
Midden Zeeland is echter reeds een gebied
van circa 2700 ha voor zeehavenactiviteiten
gereserveerd, zonder dat daarmee een defini
tieve begrenzing is aangegeven. In het Wes-
terscheldebekken zullen zich hoofdzakelijk
grote chemische en petrochemische basisin
dustrieën vestigen met behoefte aan zeeha
venfaciliteiten. Het groeiend verzet tegen de
expansie van Rotterdam vergroot de ontwik
kelingskansen van het Westerscheldebekken.
Goes is gunstig gelegen voor het aantrekken
van de z g toeleveringsbedrijven, die met hun
produkten of diensten de grote zeehavenin
dustrieën kunnen ondersteunen (constructie,
machinebouw, reparatie etc.).
SLOEHAVENEFFECT
Hoewel de meeste bedrijven in het Sloehaven-
weinig arbeidsintensief zullen zijn,
zullen toch in de toekomst op een oppervlakte
van 2000 a 3000 ha veel arbeidsplaatsen wor
den gecreëerd. Voor een belangrijk deel zul
len de nieuwe arbeidskrachten in Goes gaan
wonen Dit betekent, dat aan de ontwikke
ling van nieuwe woongebieden een hoge ur
gentie toevalt in het gemeentelijk beleid van
Goes. Korte tijd geleden is gestart met de
woningbouw in het stadsdeel Goese Polder
bij de televisietoren. Hier zullen uiteindelijk
circa 8000 inwoners kunnen worden onderge
bracht. In het structuurplan zijn voorts nog
de woongebieden Heer-Elsdorp en Noord-
hoek, beide ten noorden van Kloetinge, voor
zien.
Volgens een raming van een recent ETI-rap-
port zal de bevolking van Goes kunnen toe
nemen van 17.260 in 1967 tot 36.500 in 1985.
Daarin zijn niet inbegrepen de inwoners, die
door de komende herindeling aan Goes toe
vallen. De raming houdt in, dat de gemiddelde
jaarlijkse groei circa 4 zal bedragen te
genover een landelijk groeicijfer van ruim
1%. Factoren die Goes als woongemeente
aantrekkelijk maken, zijn: interessante re
creatiegebieden in de naaste omgeving
(Veerse Meer, Oosterschelde), een goed ont
wikkeld stedelijk verzorgingsapparaat, goede
verkeersverbindingen, relatief ruime buffer
zone ten opzichte van de toekomstige indus
triegebieden (Sloehaven, Reimerswaal)
Ondanks de industrialisatie en stadsuitbrei
ding zal de agrarische invloedssfeer duidelijk
merkbaar blijven. De agrarische functie van
Goes heeft vooral betrekking op voorlichting,
onderwijs, verhandeling, bewerking, mechani
satie, toelevering en organisatorische bege
leiding. Men denke aan het Landbouwcen
trum Zeeland, het waterschap, de veiling,
het land- en tuinbouwonderwijs, de graan
handel, de zaadhandel etc.
VERZORGEND
Niet alleen in agrarisch opzicht, maar ook in
sociaal en cultureel opzicht heeft Goes een
verzorgende functie voor een wijde omgeving.
Dit blijkt uit het bestaan van een groot aan
tal middelbare scholen en speciale opleidin
gen (o a Zeeuws Technisch Instituut), van
een expansief winkelapparaat, van een twee
tal ziekenhuizen en van verschillende voor
zieningen voor cultuur en ontspanning. De
economische en sociale verzorgingsfunctie zal
worden versterkt doordat de verbeterde ver-
keersverbindingen Zeelandbrug, nieuwe
rijksweg 58, vaste oeververbinding Wester-
schelde de centrale positie van Goes in
Zeeland nader zullen accentueren.
De schaalvergroting van Goes vergt grote
financiële en organisatorische inspanningen.
Dit geldt zowel voor de buitenwegen als voor
de ontsluiting van de binnenstad. Andere pro
jecten met een hoge prioriteit zijn: verleg
ging van de rioleringsafvoer naar de Wester-
schelde, reconstructie van Goes Noord, vol
tooiing rondwegen, aanpassing havenkannaal
naar Goes. In de sociaal-culturele sector be
staan plannen voor een schouwburg en een
jachthaven; een sporthal is in aanbouw.
Evenals in de afgelopen jaren zal in de toe
komst de Rijksoverheid met extra fondsen
moeten bijspringen. Voor het procecs van
schaalvergroting zijn de eigen middelen niet
toereikend. De Onmiskenbare aanwezigheid
van groeimogelijkheden rechtvaardigt even
wel een omvangrijke overheidssteun. De groei
van de werkgelegenheid en het inwonertal
van Goes zal een belangrijke bijdrage kunnen
leveren tot het welslagen van het nationale
spreidingsbeleid.
Drs. C. de Schipper.
