Koninkrijksstatuut op helling
margriet
!2
I
Oorlogsmisdrijven
verjaren niet
Ambassadeur voor
gevangenen geruild
Politieke verschuiving in Bonn mogelijk
Fabery
de Jongt
DEN HAAG: .STANDPUNT VAN DE
REGERING NIET GEWIJZIGD'
to rit verschoven
naar 1 juli '70
'ERVOLG
Anti i in
BELGISCH MEISJE (4) VOOR
HARTOPERATIE MAR DE V.S.
Minister Polak dient wetsontwerp in
Ontwerp steunt
op internationale
rechtsovertuiging
Gevangenis van
Leeuwarden
wordt gesloten
BLOEMENPARADIJS
Twaalfjarige kreeg belastingaanslagen
van in totaal 4605 gulden te betalen
advocaatbowls
JAMIN
ÏER la,' hEBDAC SEPTEMBER 1969 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3
VOORZICHTIGE FORMULERING IN TROONREDE
f,'HAAG (GPD) Het kabinet van de vice-minister-president
/t gisteren een verklaring uitgegeven naar aanleiding van berich-
i over een vergaande wijziging van het koninkrijksstatuut. ,Het
jipuflt van de Nederlandse regering met betrekking tot de her-
jing van het koninkrijksstatuut en de daarmede samenhangende
ugstukken is niet gewijzigd', aldus deze verklaring.
M vage verklaring doet geen afbreuk aan de verwachting, da,t
ongeregeldheden op Curasao en de moeilijkheden tussen Su-
m en Guyana met hun politieke weerslag in Den Haag, bespre-
gen mllen worden begonnen over een herziening van het statuut.
ti I Ll schoven naar 1 Juli J970.
fêïllO@lTl]2 0,1.1V. - ?ÜL pJ^t-belastinij voor investerin-
b dfl troonrede tal worden aange-
t>adlgd dat de .regering verwacht
St na do verkiezingen in Suriname
,i de Nederlandse AntUlen met de re-
rmngen van de rijksdelen overleg
Blowden gepleegd over hun staats-
whWIJke visies ten aanzien van
«koninkrijksstatuut'. Achten- deze
WjrakHg gekozen formulering,
Toordlnj
ingen
jitwst voorzichtige bev
iprat, schuilt de beslissi
«ping om het «tatunt te wijzigen,
h troonrede wordt voorta medede-
tttkt van:
i ran de huurverhoging tot 1
-.J.
fotffhogtog van de btw wordt ver-
tISTER POLAK OVER
IRAFVERVOLGING TEGEN
[SE RECHTER
5 HAAG De Haarlemse rech-
2. R. die wordt verdacht van het
«aken van een dodelijk verkeers-
nl, heeft al op 80 augustus 1968
de officier van justitie te Haarlem
tocht Ingediend, inhoudende dat
da politie te Haarlem een onjuist
a-rerbaal zou zijn opgemaakt. Dit
5 minister Polak van justitie mede
utwoord op vragen van het Ud van
"(omer, mevrouw mr. H. Sin»
(pvda).
1 van de procureur-generaal
«gerechtshof te Amsterdam heeft
ïfreeherche een onderzoek ir~"
alius deelt de minister vei
'i-!?'ii N& bestudering van het verslag,
ripcsrecherche d^d. 17 oktober
beeft de officier van justitie te
'"-•f-: 4ïsic san de klager medegedeeld,
L&nwijzlng van een strafbaar
d en dat derhalve naax aan-
i zijn klacht niet tot straf-
-—*««6 kon worden overgegaan. Wat
.-Tra' '«cR. gevoerde vervolgingsbeleid
u r, bosteelt de minister mede, d'ait op
uS:" ®taÜ968 tegen de rechter pro-
»nSI opgemaakt in verhand
S;- ma ra (pil februari 1968 te Haarlem
ttoiiralen hebbend verkeersonge-
v! ft fffider van justitie te Haar-
>t«W' 'c ate rich op 5 maart 1968 over-
rtij'j1-4-"41m u
ztetfede
voorschriften tot de ho-
j beschikking van 2 april
8 rechtbank te Den Haag heeft
voor de vervolging en be-
tt', Op vragen van heit lid van
kamer, mr. J. H. van Wijk,
hffltft—
apinü' Bl.cokr meer waarom de zaak te-
et wé s nr. R. zich zo lang voortsleept,
bvwit minister Polak, dat de lange
b t« verklaren valt uit de opeen-
van een groot aantal lnoiden-
t Niet kan echter worden gezegd,
ode minister, dat de incidenten zelf
Et ongebruikelijk waren. Ook ver
sta, die door hun beroep niet met
•Khtsgang vertrouwd zijn, plegen
f' 06 gehanteerde middelen gebruik
tóen. Op de vraag van mr. Van
Inmiddels voorzieningen zijn
ten aanzien van de financiële
ïa van de nabestaanden van het
■toffer, antwoordt de minister, dat
het geval ia De vraag of de
ngingen waar zijn inzake heit
waan van een der banden bea.nt-
de minister met de opmerking,
vraagstuk zozeer raakt hetgeen
dagvaardiglng is ten laste -
i dientengevolge ter beoordeling
i j 8taa"t, dat het hem niet
i Wet daarover thans zijn zh
(flxaibaar te maken.
(ADVERTENTIE)
verlovingsringen
!n °"ze komplete kollektie
W U vele modellen aan. Ook
°e. »ng met het briljantje.
p'Wn vanal f 120.- p.p. In-
™siof fraaie gravering.
•VHaiïRS HORIOGERS - SINDS 1B34
U'"1E KERK8TR'30TEL 5005 G0ES
fev-
Werke4Jk tot stand komt,
-drnnni0 fellicht aan de Waterweg
L! ,e komen, dat ook in Rot-
r^S ^erf0ting mogeiyk is:
'lal vrm men den,ten in de
Mttdam Klwest-Nederland, Voor
- vanJT kwestie van antithese,
van synthese.
gen wordt één jaar uit gesteld.
De vennootschapsbelasting en vermo
gensbelasting blijven gehandhaafd.
Niet langer wachten
De aankondiging van de wijziging van
het koninkriiksstatuut is mede beïnvloed
door de aandrang die is uitgeoefend door
de regeringspartijen in Nederland. De
regering zou niet langer willen wachter
op initiatieven voor wijziging die, vol
gens het tot nu toe gehuldigde r<
ringssbamdpunt, vanuit de rijk
overzee zouden moeten komen.
De beslissing tot het op de helling zet
ten van het statuut is vergemakkelijkt
door de standpunten die de politieke
partijen op de Antillen en in Surina
me thans innemen bij de verkiezingen,
Op de Antillen heeft één van de groot
ste partijen, de Democratische Partij,
die vijftien jaar het bewind beeft uit
gemaakt, een concept gereed voor een
unieverband van drie onafhankelijke ei-
landdélan met een gekozen staatshoofd
in plaats van een gouverneur. De de
fensie, de buitenlandse betrekkingen en
de rechtspraak zouden in bijzondere
overeenkomst geregeld moeten worden.
In Suriname hebben de grootste partij
en, es-premier Pemgels Nationale Par
tij Suriname en de Progressieve Natio
nale Partij van dr ir F. Essed, in hun
verkiezingsprogramma's op de onafhan
kelijkheid en nationale zelfstandigheid
als voornaamste punt van het
stige beleid opgenomen.
ARNHEM Sinds twee weken
vertoeven twee Ugandanezen in
het Arnhemse wildpark om daar
,in leevende lijve1 propaganda te
maken voor de viermaal per jaar
te houden foto-safari's naar Ugan
da. Zij doen dit in opdracht van
het Uganda Wild Life Develop
ment, dat in samenwerking met
het Wereldnatuurfonds streeft
naar het behoud van de natuurbe-
schermingsgebieden in Uganda.
Hier zien we de gasten/propa
gandisten in hun passende omge
ving in Arnhem.
Dank zij steunfonds in Tongeren
Minstens een
maand van huis
TONGEBEN <GPD) Woens
dagmorgen 10 september om 8
unr cal vader Willy Thjjs (29)
in Tongeren zijn vrouw Martha
en dochtertje Jeanine (4) gewoon
als altjjd gedag zeggen voor hjj de
deur van de riante bungalow aan
de Blaarstraat ln Tongeren ach
ter zich dicht trekt, op weg naar
zjjn werk bfl Claire Internatio
nal' In Tongeren. Als hy 's mid
dags weer thuiskomt zullen zjjn
vrouw en dochtertje samen met
oma Louwet al op weg zijn naar
Rochester in de Amerikaanse
staat Minnesota. Daar moet Jea-
nineke in de Mayo-clinica een
reeks operaties ondergaan om van
enkele haar jonge leven ernstig
bedreigende hart- en bloedvaten
letsels verlost to worden.
,Ik wil het afscheid niet moeilij
ker maken dan het al is. Daar
om ga ik die morgen als altijd
het huis uit. Wat dat betreft ben
ik nogal weekhartig. Mijn vrouw
is een stuk harder dan ik', legt
Willy Thijs, die in de fabriek de
leiding van een honderd arbeiders
tellende afdeling heeft, uit. Voor
de kleine Jeanine en haar bege
leidsters en de achterblijvers in
Tongeren - vader Thijs en zijn
twee zoontjes Jos van vijf en Jo-
han van drie - begint woensdag
een maand van nerveuze spanning.
De ouders hebben maatregelen
getroffen dait ze elkaar iedere
minuut van de dag kunnen be
reiken. Het tijdsverschil tussen
Rochester en Tongeren maakten
die maatregelen nog dringender.
,We hebben onze telefoon naar
de slaapkamer laten verleggen en
overdag kan ik mijn man" altijd
per telex in de fabriek bereiken',
zegt Martha Thijs-Louwet Zij
weet een onbegrensde zorg voor
haar enige dochter en de span
ning van de komende reis goed
te verbergen. Zachte uitroepen
en haast onmerkbare krampach
tige gebaren ven-aden de sloop
van haar zenuwen.
Afijn moeder gaat met ons mee.
We hebben een appartementje ge
huurd in het Miller-house' in
Rochester. Een kamer en een keu
kentje. Voor de maaltijden zor
gen we daar zelf. Het zal fijn zijn
dat ik daar iemand bij me heb
om tegen uit te hullen', zegt ze.
Afwijking
Kleine Jeanine is ernstig ziek.
Zij speelt weliswaar urenlang
kraaiend van plezier met de an
dere kinderen in de straat, maar
valt dan plotseling door gebrek
aan zuurstof ernstig bedreigd
neer. Direct na haar geboorte
werd een hartafwijking geconsta
teerd en toen ze twee werd na
men de specialisten in het Luikse
Bavière-ziekenhuis ook voor het
eerst een vernauwing van de le-
vensslagacter waar. Sindsdien heb
ben vader en moeder Thijs over
al aangeklopt om hulp voor hun
dochtertje te zoeken. Tenslotte
raakten de specialisten in Luik
en Parijs, huisarts Stevens in
Tongeren en de ouders het er
over eens dat er alleen genezing
te bereiken was door de hulp in
te roepen van de super-hartspe
cialisten van de Mayo-clinics
in de medische stad Rochester.
Precies een jaar geleden werd
ook de twaalfjarige Anita Jeral
uit Tongeren met gaaf succes
daar wegens ongeneeslijk lijken
de hartkwalen behandeld.
Vrijdagmorgen 12 september om
8 uur beginnen de specialisten in
Rochester aan een vier dagen
durend onderzoek naar de kwa
len van Jeanine en de mogelijk
heden haar daarvan te genezen.
Uit het uit België ontvangen dos
sier is voorlopig een behandelings
schema opgemaakt. Na het onder
zoek zal Jeanine tweemaal moe
ten worden geopereerd. Daarvoor
zijn nu tien dagen uitgetrokken.
Daarna moet Jeanine nog tien
dagen in het Sint-Marys-hospi-
taal in Rochester verpleegd wor
den.
De uitgaven ad 50.000 worden
grotendeels bekostigd door een
steunfonds.
'■VERTENTIE)
begroet een nieuwe tijd
schrijft in de memorie van toelichting
op het wetsontwerp dat het ontwerp
steunt op de internationale rechtsover-
'ring, dat ernstige oorlogsmisdrijven
misdrijven tegen de menselijkheid
aan de werking van de verjaring ont
trokken behoren te zijn.
Kleuterleidsters
zoeken werk
UTRECHT (ANP) Bij het districts
bureau voor de arbeidsvoorziening in de
provincie Utrecht staan op het ogenblik
ruim vijftig werkzoekende kleuterleid
sters ingeschreven. Het betreft hier voor
het overgrote deel meisjes die net hun
opleiding hebben voltooid.
In Utrecht hebben 120 meisjes deze
mer hun diploma kleuterleidster ge
haald.
Zij moesten gaan solliciteren op een
markt' waar ook nog kleuterleidsters,
die in 1968 al van de opleidingsschool
kwamen, wenk aan het zoeken zijn.
LEBUWARJDEN (GPD) De minister
van justitie heeft besloten op korte ter
mijn de Leeuwarder strafgevangenis te
sluiten. Weliswaar wordt officieel nog
gesproken van een tijdelijke sluiting,
maar de kans op een definitief buiten
gebruik stellen van het gebouw is zeer
groot, aldus werd vrijdagmiddag mee
gedeeld op een persconferentie ln de
gevangenis, belegd door het directoraat
gevangeniswezen en de afdeling voor
lichting van het ministerie van justitie.
In totaal is 98 man personeel aan de
strafgevangenis te Leeuwarden ver
bonden, waarvan 88 hier een volledige
taak vinden. Er verblijven thans 27
gedetineerden terwijl het gefoouw een
capaeitiet heeft voor 81 gevangenen, De
gestraften behoren tot de catogorie der
zogenaamde beroeps- en gewoontemis
dadigers, want de tijd, dat Leeuwarden
identiek was met .levenslang* is al ja
ren achter de rug. De minister heeft
zijn besluit genomen omdat de bevol
king van de gevangenissen en huizen
van bewaring sind3 vorig jaar een. ge
leidelijke daling vertoont, die zich in
DEN HAAG (ANP) Bij de
tweede kamer is een wetsontwerp
ingediend tot opheffing van de
verjaringstermijn voor oorlogs
misdrijven en misdrijven tegen de
menselijkheid.
Dit wetsvoorstel verklaart de bepalin
gen over de verjaring van het recht van
strafvervolgingen en het recht van ten
uitvoerlegging van opgelegde straf
fen niet van toepassing voor misdrijven
van de genoemde categorieën, niet al
leen die misdrijven, die zijn begaan in
het verleden, maar ook die welke in de
toekomst nog zouden worden gepleegd.
Het gaat om de volgende misdrijven:
oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen
de menselijkheid, zoals omschreven in
het handvest van de internationale mi
litaire rechtbank te Neurenberg, waarop
in het besluit buitengewoon strafrecht
de doodstraf is gesteld; enkele misdrij
ven genoemd ln de wet oorlogsstraf
recht en de feiten, strafbaar gesteld in
de uitvoeringswet genocideverdrag. Mi-
Twee redenen
Ten aanzien van de Nederlandse wet
geving schrijft minister Polak flat
in het wetboek van strafrecht de
verjaring om twee redenen is opge
nomen: de noodzaak van bestraffing
vervalt na verloop van tijd met de
herinnering aan het strafbare feit,
en het tijdsverloop werkt ten nadele
van de bewijsvoering.
Een en ander werkt voor ernstige mis
drijven anders dan voor kleine, als ge
volg waarvan er verschillende verja
ringstermijnen zijn naar gelang van de
ernst van het feit. De noodzaak tot dif
ferentiatie geldt ook voor oorlogsmis
drijven. Opheffing van de verjaring ligt
dan ook alleen voor de hand bij de zeer
zware delicten. Deze hebben een zeer
lange nawerking en de maatschappelij
ke strafbehoefte blijft aanzienlijk, Bo
vendien zijn ze voorwerp van historisch
onderzoek, zodat het tijdsverloop de be-
wijsmogelijkheden dikwijls niet zal ver
minderen. Voor andere oorlogsmisdrij
ven, die niet ernstiger zijn dan de ern
stigste in het gewone strafrecht blij
ven d« gewone verjaringstermijnen gel
den.
de eerste helft van dit jaar
te mate heeft doorgezet. Momenteel telt
ons land plm 2700 gedetineerden, waar
bij veertig vrouwen. Deze daling vindt
zijn oorzaak in een ander vonmsbeleid
der rechtbanken en hoven.
Slot van pagina 1
.Jornal do Brasil' word gezegd, dat de
brief was gedeponeerd in een offerbus
binnen een in het centrum van Rio do
Janeiro gelegen kerk.
De brief van de hand van de ambassa
deur Elbrick luidde: .Ik ben volledig ge
zond en ik hoop je spoedig weer te
zien. Maakt je niet teveel bezorgd. De
Braziliaanse autoriteiten kunnen de
speurtocht naar mijr. verblijfplaats het
beste beëndigen, vant voortzetting kan
alleen maar erg gevaarlijk zijn. Deze
lieden schijnen vast besloten te zijn
Ik hoop vurig, snel te worden vrijge
laten,
Burke'.
de ontvoering van Elbrick en de Inwil
liging van de eisen van de ontvoerders
terroristische organisaties in andere
landen, er niet toe mag bewegen dezelf
de fcaktiek te gaan toepassen.
,Ik ben er zeker van dat de Amerikaan
se regering grotere veiligheidsmaatre
gelen zal treffen ter bescherming van
Amerikaanse diplomaten in Latijns-
Amerikaanse en andere landen, aldus
Mc. Closkey.
Waardering
De Amerikaanse regering heeft gis
teren haar grote waardering uit ge
sproken voor het besluit van de re
gering van Brazilië, de 15 politieke
gevangenen vrij te laten om te voor
komen dat de ontvoerde ambassa
deur Elbrinck wordt vermoord.
De woordvoerder Mc. Closkey. weigerde
te zeggen, dat Washington druk "heeft
uitgeoefend op de autoriteiten in Bra
zilië om dit besluit te nemen. Er zijn
echter aanwijzingen dat Washington d:t
wel gedaan heeft, temeer daar zowel
in Brazilië als in Amerika de door de
woordvoerders geuite bedreigingen niet
als loze kreten werden opgevat. Mc
Oloskey gaf wel toe, dat sinds de ont
voering druk overleg is gepleegd tussen
beide landen. Hij sprak de hoop uit, dat
VOORSTEL TOT
AFSCHAFFING
,CUM LAUDE'
AMSTERDAM (ANP) Het centrale
stadbestuur van de universiteit van Am
sterdam heeft een rapport uitgebracht,
waarin het voorstelt het predikaat ,cum
laude' en stellingen bij promoties af
te schaffen.
De staf wil ook, dat deskundigen van
buiten de universiteit aangetrokken
worden om, tot een meer objectieve be
oordeling van een proefschrift te komen.
Het rapport bevat bovendien een voor
stel om het promoveren op artikelen
mogelijk te maken, aldus een medede
ling van de wetenschappelijke staf in
het Amsterdamse studentenblad Folia
Civitajtiis van deze week.
ADVERTENTIE
Zo noemt zich de prachtige TUINGIDS IN KLEUR 88 pa
gina's .HERFST '69 - LENTE '70' van de
GROTE BOOM- EN ROZENKWEKERIJEN DELFORGE
Bozenloan 24 te BELSELE (Waas) België.
Deze gids wordt u gratis op eenvoudige vraag toegezonden.
Bezoek onze uitgestrekte kwekerijen (35 ha) op 5 km van St-
Niklaas man de E 8-weg. U bent hartelijk welkom!
Belastinginspecteur bood achteraf kwijtschelding
HEERLEN (GPD)
Het waren vreemde
belaetingbrieven, waar
mee de heer J. Kirkels
in Heerlen de laatste
drie maanden werd ge
confronteerd. Eigenlijk
waren ze niet voor hem
zelf bestemd, maar voor
zijn 12-jarige zoon Cok-
kie, die wordt opgeleid
in het Orthopaedisch
Centrum te Nijmegen. De
brieven waren dan ook
geadresseerd aan de
heer C. P. Kirkels in
Nijmegen, maar de di
rectie van het Orthopae
disch Centrum stuurde
de aanslagen veiligheids
halve door naar vader
Kirkels.
Het waren drie aansla
gen, die de belastingen
Cokkie oplegde: over
1969 kreeg hjj een voor
lopige aanslag van 1689
gulden, over 1968 een
voorlopige van 1722 gul
den en er kwam een de
finitieve aanslag van
1194 gulden over 1967, in
totaal moest er dus 4605
gulden worden geetort
in 's rijks kas. Na on
derzoek bleek, dat de
aanslagen waren geba
seerd op het bedrag dat
de gemeente Heerlen
als studiekosten voor
Cokkie overmaakte op
de giro van het Ortho
paedisch Centrum. De
studiekosten voor Cok
kie zijn zeer hoog en
daarom had de heer
Kirkels, seinhuiswach
ter bij de Nederlandse
Spoorwegen, een beroep
gedaan op de sociale
dienst van de gemeente
Heerlen. Overeengeko
men werd dat de ge
meente het heel bedrag
zou overmaken en dat
vader Kirkels naar
draagkracht een ge
deelte aan de gemeen
te zou terugbetalen.
Tot stomme verbazing
van vader Kirkels
krijgt Cokkie nu belas
tingaanslagen over de
studiekosten die zijn va
der en de gemeente sa
men opbrachten. Met de
eerste belastingbrief
toog vader Kirkels naar
de Heerlense sociale
dienst, die de vordering
aanvankelijk wel wilde
voldoen. Toen kort daan-
op achter elkaar nog
twee blauws enveloppen
binnenkwamen, ging men
zich bij de sociale
dienst eens bezinnen op
het probleem-
Het verlossende ant
woord kwam van de
heer J, van de Bunt,
hoofdinspecteur van
rijksbelastingen te
Brunssum. ,In principe
vertelde hij, .zijn uitke
ringen krachtens de al
gemene bijstandwet be
lastbaar. Helemaal
vreemd la iets dergelijks
dus niet, al moeten zul
ke zaken van geval tot
geval worden bekeken.
Met ingang van januari
komen er echter nieuwe
regels'.
De heer Kirkels is don
derdag opgelucht van het
belastingkantoor terug
gekomen. ,De heer Van
de Bunt zal het gehele
geval van Nijmegen
overnemen en een rege
ling treffen, die op kwijt
schelding neerkomt,' ver
telde de heer Kirkels
na afloop.
(ADVERTENTIE)
vandaag
150 gram van 99 voor 89
niet te geloven voor die prijst
(Van een onzer Haagse redacteuren)
|_|et bolronde, naïef kijkende mannetje
Michel, dat altijd een slaapmuts
draagt, treedt nu dagelijks in de Duitse
kranten op. Ook spotprenttekenaars con
centreren zich op de parlementsverkiezin
gen van 28 september. Michel is voor hen
het symbool van de gemiddelde Duitser. ,In
hem zien de Duitsers iets essentieel Duits
belichaamd. Michel is de domme boer, die
door de gewiekste stadslui wordt beet
genomen, of de onschuldige burgerman,
die op zijn rust gesteld is', schrijft de jour
nalist Johannes Gross in een boek over de
Duitsers.
christen-democraten en socialisten onder leiding
van CJDU-kanseller Kiesinger, de vaderlijke re
geringsleider uit de deelstaat Baden-Württem-
berg, die naar Bonn was gehaald toen de bijna
traditionele coalitie bussen CDU en FDP was
vastgelopen.
De CDU heeft het zich niet moeilijk gemaakt. Op
paginagrootte advertenties heet het; ,Van Ade
nauer tot Kiesinger. altijd kwam de man waar
het om gaat uit de CDU'. Op haar beurt zegt
de SPD dat drie jaar geleden socialistische po
litici het coalitiekarretje uit het economische
moeras van een forse recessie (700.000 werklo
zen) hebben moeten trekken. Het leeuwedeel
zou voor rekening komen van de uiterst bekwa
me minister van economische zaken, prof. Schil
ler, maar ook andere belangrijke posten in de
grote coalitie zijn in handen van socialisten: ver
heel (Leber) bijvoorbeeld en het ministerie voor
Duitse kwesties (Wehner). De tweede post na
het kanselierschap (buitenlandse zaken) wordt
beheerd door de socialistische kanselierskandi
daat Brandt.
Nu zijn hel politici die hem, met grote reclame
campagnes. van zijn onverschilligheid willen ge
nezen. CDU (christen-democraten), SPD (sociaal
democraten) en FDP (vrije democraten), de drie
partijen die de zetels in de bondsdag, de West-
duitse tweede kamer, hebben verdeeld, staken
samen zo'n tachtig miljoen gulden in reclame
campagnes, die alleen wat het produkt betreft
verschillen van de reclame voor wasmiddelen.
Het niveau van de Duitse verkiezingsstrijd is
helemaal dat van Michel-met-de-slaaprnuts.
Sinds eind 1966 regeert de grote coalitie' van
Opiniepeilingen tonen aan dat de gemiddelde
Duitser Kiesinger verreweg de geschiktste kan
didaat vindt voor het kanselierschap. De popu
lariteit van Brandt is buiten de bondsrepubliek
bepaald groter dan in eigen land en de SPD pre
senteert dan ook haar hele team als uitermate
geschikt voor het in eigen handen nemen van de
macht. Zover zal het zeker niet komen. Wel heb
ben echter drie jaar regeren het beeld van de
SPD na zeventien jaar oppositie in de
bondsrepubliek drastisch veranderd. Het vertrou
wen in de SPD als regeringspartij heeft boven
dien een steuntje gekregen door de verkiezing
(met hulp van de FDP) van de socialist Heine-
mann tot president. Volgens opinie-onderzoeken
bestaat de kans dat de CDU (samen met haar
Beierse zusterpartij de christelijk sociale unie.
CSU) voor het eerst door de socialisten wordt
verslagen
In de oondsdag beheren CDU-CSU en SPD
samen 468 van de 518 zetels. Klein maar dap-
pei opereert er als oppositiepartij de liberale
FDP, die tot 1966 als regeringspartner vastge
bakken leek te zitten aan de christen-democra
ten, maar door een duidelijke koerswijziging in
middels ook voor de socialisten als regerings
partner acceptabel zou zijn Der Spiegel publi
ceerde op 1 september een bericht, dat enkele
maanden geleden nog vrij ongeloofwaardig zou
'nebben geklonken; ,Voor het eerst sinds de ves-
:iging van de bondsrepubliek moeten de christen
democraten vrezen weliswaar de verkiezingen te
zullen winnen, maar de heerschappij in de staat
.e zullen verliezen. De sociaal-democraat Willy
Brandt en de vrije democraat Walter Scheel
zijn vastbesloten samen te regeren en de CDU-
CSU in de oppositie te sturen als het Duitse
kiezersvolk hen daarvoor een meerderheid geeft'
In dat bericht is een onberekenbare factor bui
ten beschouwing gelaten. Immers, met grof ge
schut is de neonazistische NPD in opmars uaar
de bondsdag. Het is nog altijd niet meer dan een
bange vrees, dat zij de vijf procent van de uit
gebrachte stemmen zal krijgen, die nodig zijn om
in de bondsdag te worden opgenomen. Als echter
VonThadden en zijn trawanten dat percentage
halen, lijkt de kans op een .opening naar linies'
in de bondsrepubliek verkeken. Socialisten noch
liberalen zullen voelen voor een oppositie van
CDU-CSU en NPD.
De strijd is nog altijd open. Opiniepeilingen zijn
niet zo betrouwbaar, onder andere omdat moet
worden betwijfeld of nationalistisch denkende
Duitsers er nu openlijk voor uitkomen dat zij
straks de NPD zullen stemmen. Daarbij komt
dat meer dan tien procent van de 38,6 miljoen
kiesgerechtigden nog geen beslissing heeft ge
nomen. In feite Ls dat reclamekapitaal van tach
tig miljoen hoofdzakelijk geïnvesteerd in die ruim
tien procent grote zwevende en ongeïnteresseerde
massa. Die situatie is intussen niet geheel ver
antwoordelijk voor het uiterst lage niveau van de
verkiezingscampagnes.
rAp zondag 28 september wordt in 248 kies-
districten de keus mogelijk tussen Kiesinger
(met Strauss), Brandt (met Schiller), Scheel
en Von Thadden. De kleinere partijen spelen geen
rol. Slechts 22 kandidaten zijn onomstreden. ZIJ
vertegenwoordigen stemloos als er wetgevend
werk moet worden verzet West-Berlijn in de
bondsdag en worden eenvoudig afgevaardigd door
net Beriynse huis van afgevaardigden. De anderen
bereiken Bonn direct of via lijsten, die de poli
tieke partijen er ook afzonderlijk voor de tien
ieelstaten op nahouden. De kansen op een poli
tieke verschuiving in Bonn zijn in de twintig
jarige geschiedenis van de bondsrepubliek niet
eerder zo groot geweest.
Foto: De heer J. Kirkels uit Heer
len met het aanslagbiljetdat
naar een twaalfjarige werd ge
stuurd.
