Rond - de - wereld hoeft
voor Jacob Maas niet
Verbouwing vismijn Breskens
Ook Huist gebelgd
over PZEM-recht
kwaliteitslekkeroij
Bouwer van ,Sanr<t Maria'
B en w Kapeile
over voorstel
openbaar
kleuteronderwijs
Raad Driewegen
VERHOGING MET 300 TOT 500 PCT
SUCCESVOLLE SAMENWERKI®
ZEEUWSE ZAAIGRANENBEDRII
I Zeeland zeer gunstig.
ORDERS UIT
GEHELE
WERELD
BRESKENS Zeg, waar
ook ter wereld, tegen een zee
zeiler Breskens en er is een
redelijke kans dat hij ant
woord: Frans Maas. In het
kleine, maar selecte gezel
schap van lieden die zich een
zeegaand zeiljacht kunnen
permitteren, heeft de naam
van jachtwerf Maas in Bres
kens een bijzondere klank.
Niet voor niets liggen bij
Maas gebouwde schepen in
internationale wedstrijden
als de Admiralscup, de Trans
Atlantic, de North Sea race,
de One ton cup nog al eens in
voorste positie. .Zeegaande
wedstrijdjachten zijn onze
specialiteit', zegt directeur
Jacob Maas (61). .Daar heb
ben we de meeste ervaring
mee en daar krijgen we ook
de meeste opdrachten voor'.
Maar jachten van Maas komen
behalve als winnaars van
internationale zeilklassiekers ook
op andere wijze in het nieuws. De
Vlaardinger Zijdenbos zeilde met
een bfl Maas ontworpen en ge
bouwd schip om de wereld.
Vreemd genoeg is Jacob Maas
met dit soort publiciteit nauwe
lijks gelukkig, .Tochten als die
van Zijdenbos zijn veel te riskant.
Je 'hebt er een flinke dosis geluk
bij nodig. Voor het schip, als het
tenminste goed behandeld wordt,
betekent zo'n reis niets. Maar
voor de man die er mee vaart is
zo'n tocht gauw te zwaar. Veel
van die rond-de-wereld zeilers
verdwijnen spoorloos. De meesten
behoren trouwens tot een bepaald
slag avonturiers. Bij grote zeil
wedstrijden is die risicofactor er
nauwelijks. De schepen zijn be
hoorlijk en vooral deskundig be
mand. Er gebeurt zelden of nooit
een ongeluk'.
De .Santa Maria' van Zijdenbos
werd in 1962-1963 bij Maas ge
bouwd. Een gewoon standaard-
jacht, ontworpen door Jacob's
zoon Frans, die zoals zijn va
der zegt een gelukkige hand
van tekenen heeft. Aan die geluk
kige hand heeft de werf heel wat
opdrachten te danken. ,Je moet
het in de jachtenbouw van de re
commandatie hebben', zegt direc
teur Jacob. ,en Frans heeft met
zijn ontwerpen nogal wat naam
gemaakt'. Niet voor niets werd de
jachtwerf gebroeders Maas vorig
jaar dan ook officieel omgezet in
de NV Frans Maas.
Hobby
ilen jach-
r is bijna
was dat
Het blijkt een vergissing te
onderstellen, dat alles wat bij
Maas wordt gebouwd van de
eigen tekentafels stamt. Veel ont
werpen zijn afkomstig van het
Amerikaanse bureau Hood. Jacob
Maas noemt het belangrijk om
contact te krijgen,met vooraan
staande ontwerpers. Bij Maas zijn
overigens ook ontwerpen uitge
voerd van een Amerikaanse re
clamechef, die van jachtenbouw
zijn hobby maakte. Jacob Maas:
.een man die absoluut niets af
weet van constructie, maar die
gewoon aanvoelt hoe de lijn van
een wedstrijdjacht moet zijn. Met
zijn eerste ontwerp won hij achter
elkaar de Fastnet race'.
De orderportefeuille van Maas
omvat dit jaar zo'n 30 schepen,
stuk voor stuk jachten waarvan
de kostprijs ergens tussen 100.000
en 400.000,- ligt. Het maken van
de romp wordt in sommige geval
len door een ge - -
drijf gedaan. Me
ten (Jacob Maas: .daar i
geen vraag meer naar') v
steeds liet geval. Wat bij Maas ie
water gaai is voor letterlijk alk-
landen ter wereld bestemd. Dit
jaar gaan er acht naar Amerika,
twee naar de Bermuda-eilanden,
zes naar Frankrijk, ier naar
Duitsland, twee naar België, één
naar Zwitserland, één naar Italië
en vier blijven in eigen land. Dat
laatste is uitzondering, zegt Jacob
Maas. Normaal komen de op
drachten voor hooguit 10% uit
eigen land. Het is gebruikelijk dat
de opdrachtgevers tijdens de
bouwperiode regelmatig komen
kijken. Vooral Amerikanen blij
ken er geen been in te zien twee
of driemaal even over te vliegen.
Handwerk
Van de romantiek die de oceaan-
zeilerij' omgeeft is bij jachtwerf
Maas weinig te merken. Dat kan
ook moeilijk in een bedrijf waar
83 mensen op een gewone, zake
lijke manier hun brood moeten
verdienen. Toch heeft een jacht
werf als die van Maas weinig weg
van een industrieel bedrijf. Jacob
Maas: .Dat kan ook niet. Het is
nog bijna allemaal handwerk. We
kunnen vrijwel niets in serie ma
ken. Dat handwerk is trouwens
onze kracht. De Amerikanen ko
men hierheen omdat het in Ame
rika zelf niet meer bestaat. Zelfs
in Nederland hebben we nog maar
een paar concurrenten. Het is ty
pisch, dat ie jachten van het- soort
dat we hier bouwen bijna niet
tweedehands kunt verkopen. De
mensen willen er iets van zichzelf
inleggen en alleen bij nieuwbouw
kunnen ze het krijgen zoals ze
willen'.
Het ontstaan van jachtwerf Maas
is eigenlijk een verhaal op zich.
Jacob Maas was tot 1957 aanne
mer. Als jongen bouwde hij zijn
eerste zeilbootje. Tijdens de twee
de wereldoorlog (,er was toen
geen bouwmateriaal') bouwde hij
een serie Bm-ers. Na de oorlog
ging hij met de scheepsbouw door.
in 1957 ging het aannemersbedrijf
aan de kant. Van houten jachten
werd allengs omgeschakeld naar
staal en vervolgens van staal naar
plastic. .Plastic heeft de toe
komst'. gelooft directeur Maas
rotsvast. ,Het rot niet en het roest
niet en het is gemakkelijk te on
derhouden'. De plastic scheeps
rompen worden voor een belang
rijk deel bij Maas zelf gebouwd.
Er wordt sinds kort gebruik ge
maakt van een nieuwe methode,
waarbij geen kostbare mal van
70.000,- of 100.000.- meer no
dig is.
Opleiden
Het personeel dat bij Maas werkt
is voor een deel in eigen bedrijf
opgeleid. ,Het is moeilijk de echte
vakmensen te krijgen', zegt Maas,
.en bovendien is niet iedereen voor
dit werk geschikt'. Hij vertelt, dat
jeugdige personeelsleden één dag
per week naar Vlissingen gaan
om op de lts scheepsbeschieten
onder de knie te krijgen.
Jachtenbouw blijkt in alle opzich
ten een internationaal gerichte
professie te zijn. De onderdelen en
materialen komen uit letterlijk al
le hoeken van de wereld. In het
magazijn van Maas staan Austra
lische schootlieren van 3000.-
per stuk, Amerikaanse scheeps-
toiletten. Franse aluminiumra-
men. Door de hal waar de bouw-
nummers 243. 244. 245 en 246 op
stapel staan (Maas: .Normaal zijn
het er meer, maar het is nu va
kantie') rollen vaten met Zwitser
se lijm. Mannen in douaneuniform
behoren bijna tot de vaste inven
taris van de jachtwerf. Veel jach
ten worden bovendien uitgerust
met een uitgebreide apparatuur:
dieptemeter .snelheidsmeter, wind-
snelheidsmeter. zenders, ontvan
gers. Een enkel schip krijgt radar
aan boord. Ook deze apparatuur
wordt van gespecialiseerde fabrie
ken in uiteenlopende landen be
trokken.
Toekomst
Jacob Maas gelooft rotsvast in de
toekomst van de jachtenbouw-.
,De watersport neemt enorm toe.
In Amerika heeft iedereen een
boot. Dat komt hier ook'. Hij ge
looft, dat de markt voor het nogal
kostbare type sehepen waarop
zijn werf is gespecialiseerd, zich
verder uit zal breiden. ,Het is na
tuurlijk een hele investering,
maar zo'n schip gaat '25 jaar mee.
Wie het na tien jaar verkoopt
krijgt er gewoonlijk meer voor
dan hij er voor betaalde'. Maas
vertelt, dat een belangrijk deel
van zijn clientèle de laatste, jaren
uit artsen bestaat. Hij ontkent, dat
het aanschaffen van een kostbaar
jacht nogal eens met prestige te
niaken heeft. .Er wordt meestal
echt mee gevaren. We zijn de
laatste tijd wel wat meer mofor-
zeïlers gaan bouwen. Als het dan
op de zeilen niet meer lukt, kun
nen ze gewoon de motor aanzet
ten'.
KAPELLE De gemeenteraad van
Kapeile die donderdagavond 14 augus
tus om half acht in openbare verga
dering is bijeengeroepen, krijgt een
voorstel te behandelen om over te gaan
tot stichting van een openbare kleuter
school. Het verzoek is gedaan door het
bestuur van de vereniging voor open
baar onderwijs, ondersteund door 32
handtekeningen. Al eens eerder is een
dergelijk verzoek aan het gemeentebe
stuur gericht, wat toen evenwel op wet
tige gronden moest worden afgewezen.
Ter overbrugging van de bouwperiode
\au de school, is verzocht om een lo
kaal van de voormalige tuinbouwschool
aan de Van der Biltlaan tijdelijk als
leslokaal in te richten. Deze voormalige
tuinbouwschool is momenteel nog in ge
bruik voor het bijzonder kleuteronder
wijs in verband met de bouw van een
nieuwe school op de hoek Bruëlisstraat-
Moolhoekstraat. Het zal evenwel niet
lang meer duren of deze school zal voor
februik gereed zijn. B en w adviseren
an ook o\ereenkomstig het verzoek
van de initiatiefnemers te beslissen.
De raad krijgt verder het voorstel
tot vaststelling over te gaan van het
bestemmingsplan Biezelinge I met bij
behorende exploitatierekening. Het plan
kan beschouwd worden als een vervan-
•an een deel van het vigerende
'oor de bouw van ruim 140 woningen,
vaarvan circa 80 ten zuidwesten en
10 ten zuidoosten van de kom Biezelin-
je. De gewijzigde opzet heeft er voorts
toe geleid, dat nadere aandacht kon wor
den geschonken aan het inmiddels ge
saneerde gebied Blaaspoort-Ganshoek-
weg. In het plan is gestreefd naar vol
doende bouwmogelijkheden voor gara
ges terwijl ook niet is voorbijgegaan aan
ae behoefte van speelgelegenheid. Op
de agenda staat verder nog de toewij
zing van premie voor een woningver
betering, een voorstel tot wijziging van
de gemeentelijke bouwverordening,
verlening van gemeentelijke ga
ranties op geldleningen voor particuliere
woningbouw, het verlenen van eervol
ontslag van de secretaris-penningmees-
nieuwe secretaris-penningmeester.
DRIEWEGEN Ais de raad van Drie
wegen vrijdagavond akkoord gaat met
een desbetreffend voorstel van b en w,
dan krijgt het oefenveld van het ge
meentelijk sportterrein een verlichting.
Verder komen voorstellen tot verkoop
van de woning Dorpsstraat 36 en het
plaatsen van rijwielhekken bij de kleu
terschool aan de orde. In de vergade
ring wordt tevens de gemeenlerekening
1968 aangeboden. B en w stellen voor
om aan de stichting regionaal pedago
gisch centrum Zeeland een bijdrage te
verlenen. Verder worden er enkele ver
ordeningen vastgesteld of gewijzigd.
De vergadering begint om acht uur.
Kamer van
Koophandel
krijgt gegevens
HULST De middenstand in Hulst zal
via de Zeeuws-Vlaamse kamer van
koophandel contact opnemen met de
PZEM over de kwestie van vastrechtbe-
rekening via de zg piekmeters. Dit is
maandagavond op een uiterst matig be
zochte vergadering van de Hulsterse
middenstandsvereniging besloten. De ka
mer van koophandel zal in verband hier
mee kunnen beschikken over gegevens
van Hulsterse middenstandsbedrijven.
Het staat nu al vast dat in sommige ge
vallen de vastrechttarieven 300 tot
500 omhoog zjjn gegaan.
De nieuwe manier van vastreehtbere-
kening werd in de Zeeuws-Vlaamse
kamer van koophandel eind juni aan
de orde gesteld door de middenstands-
vereniging uit Oostburg. Reeds toen
werd besloten hierover met de PZEM
te gaan praten. Later kwamen ook
elders uit Zeeland protesten tegen de
vastrechttarieven.
Tijdens de vergadering in Hulst werd
vanachter de bestuurstafel duidelijk ge
maakt dat het in eerste instantie gaat
om een zakelijk gesprek met de PZEM.
,We willen geen beschuldigingen en geen
dreigementen met economische zaken',
zo werd gezegd. De heer F. de Vos, te
vens waarnemend voorzitter van de ka
mer van koophandel voor Zeeuwseh-
Vlaanderen, zette de reeds bekende be
zwaren tegen de piekmeting nog eens
uiteen. Hij wees er met name op dat bij
de nu gevolgde methode vrijwel voorbij
gegaan wordt aan het privéverbruik,
waarbij in een gezin met boiler, elek-
Oostburgse boilers
wonnen van Belgen
OOSTBURG Te Oostburg vond za
terdagmiddag een internationaal sport-
treffen plaats tussen leden van de Oost
burgse boldersclub ,Het Grote Gat' en
een team van ee.n Belgische firma uit
Koekelaere. Deze wedstrijd gold voor
de Oostburgers als een thuiswedstrijd,
waarvan de eerste ontmoeting plaats
vond te Koekelaere op 17 mei.
-Evenals in de uitwedstrijd stonden ook
nu in Oostburg een voetbalwedst.rijd
en een partij bollen op het progTamma.
Het enige verschil was gelegen In
Zaterdag wonnen de Oostburgers de
voetbal met 4-2 tegen een vorige neder
laag van 3-5. Het bollen was beide
Ten een Oostburgse overwinning,
met 14-11. nu thuis met 98-43. De door
een Oostburgs heibedrijf beschikbaar
gestelde trofee bleef in Oostburg, ter
wijl de Belgen uit handen van de heer
E. Simpelaar als herinnering een VW-
tegel kregen.
Zeven Zeeuwen
naar wandeltocht
IJZENDIJKE Zeven Zeeuwen doen
dit jaar mee aan de internationale drie
daagse wandeltocht te Knittelfeld in
Oostenrijk, die op 28. 29 cn 3d auuj
tus wordt verlopen. De hPcr J. van V<
enherghe te IJzendijke die de tocht
voor de derde achtereenvolgende maal
guat meelopen, vertelt dut liet een ver
moeiende, tocht is, ind bijvoorbeeld op
de eerste dag al een berg van 1717
nieter hoog. Bovendien is de. afstand
die de eerste dag moei worden verlo
pen 45 km.
Vorig jaai leden er 1261 wandelaars
mee aan de tocht. Zij kwamen uit elf
verschillende landen. Dat jaar droegen
meer dan 800 deelnemers de Nederland
se nationaliteit- Zaterdag 23 augustus
vertrekt men naar Oostenrijk. Dé deel
nemende Zeeuwen zijn: de hee' H. v. d.
Veen uit Goes, mejuffrouw S Bruijs-
rogge uit Goes, de heer J, v. d. Parel
uit Kruiningen, de heer P. Schipper uit
Yerseke, de heer J. Goedheer uit Wol-
phaartsdijk. de heer A. Indenbosch uit
's-Heerenhoek en de heer J. van Vooren-
berghe uit LJzenijke.
Mitsui-concern
bouwt metaalfabriek
in Antwerpen
ANTWERPEN De Japanse groep
Mitsui, een concern met vestigingen in
de Verenigde Staten en Zuid-Amerika,
alsmede Ln Australië en Nieuw-Zeeland,
gaat haar activiteiten uitbreiden tot
West-Europa en beeft, het Antwerps ha
vengebied uitgekozen voor de oprich
ting van een metaalfabriek, die voorna
melijk precisie-apparatuur zal gaan pro
duceren.
Een optie van één jaar voor een terrein,
van 18 ha op de rechter Scheldeoever
is goedgekeurd door het Antwerps
stadsbestuur, met dien verstande dat
de Japanse groep na die termijn het
eigendomsrecht zal verwerven. Mitsui
is geen onbekende in Antwerpen, daar
het concern reeds sedert jaren een vaste
scheepvaartlijn op de eerste haven van
België exploiteert samen met Nippon
Yusen Kaisha en Osaka Shosen Katóha.
592ste
Staatsloterij
12 AUGUSTUS 1969
Derde klasse
Prijzen van:
25
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
op:
1
50
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
op:
22
50
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
Op:
17
50
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
Op:
42
50
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
op:
33
100
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
Op:
43
200
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
Op:
740
400
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
op:
576
1.000
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
Op:
857
2.000
zijn
gevallen
op
nummers
eindigende
op:'
6777
5.000
is
gevallen
op
het
nummer:
098529
5.000
is
gevallen
op
hel
nummer
076268
5.000
is
gevallen
op
het
nummer:
081684
5.000
is
gevallen
op
het
nummer:
08542?
5.000
is
gevallen
op
het
nummer:
03200°
prijs
van:
10.000
is
gevallen
op
het
nummer:
08483'
25.000
is
gevallen
op
het
nummer:
08396'
50.000
is
gevallen
op
het
nummer:
06787C
100.000
is
gevallen
op
het
nummer:
04995P
'e extra prijs van:
500.000 is gevallen in de serie A op hel
?n de troostprijs van:
5.000 op nummer:
van elk van de andere series.
08030'
080304
trisch fornuis, wasmachine
machine eveneens forse pieken kun-
worden bereikt. De door de PZEM
toegestane aftrek voor huishoudelijk ge
bruik (500 Watt) noemde de heer Dei
Vos een farce. Hij zei het bijzonder te1
betreuren, dat de middenstand in Goes j
een huishoudelijke aftrek van 2 kw heeft
voorgesteld, een getal dat door het KVP-
statenlid Dusarduijn is overgenomen.
.Tweeduizend Watt is nog te weinig. Al=
leen een wasmachine gebruikt al 3,5 kw",
aldus de heer De Vos, die overigens alle
lof had voor de wijze waarop de PZEM
meewerkt bij het tot stand brengen van
een scheiding tussen zakelijk en huishou
delijk verbruik. Een scheiding, die ove-
gens technisch niet altijd eenvoudig en
zeker niet goedkoop is.
Bij de besprekingen in Hulst bleek, dat
(nog?) niet alle middenstanders de aan
kondiging van de nieuwe vastrechtbere
kening hadden ontvangen. Bij de nog
geen 20 aanwezigen (er waren 140 uit
nodigingen verzonden) bleek de tariefs
verhoging overigens toch wel wat kwaad
bloed te hebben gezet. Een kreet uit de
zaal was: ,Als de PZEM atoomcentrales
wil bouwen vinden wij dat best, maar
dan niet van onze centen'. Al3 bewijs
dat de elektricïteitslarieven in Zeeland
aan de hoge kant zijn. werd aangevoerd
dat de grote industrieën in Zeeuwsch-
Vlaanderen met eigen centrales werken
of op het punt staan dat te gaan doen.
BRESKENS Sinds apnls:
nemersbedrijf Van Poecket!
zig met de verbouwing \2i
te Breskens. De verbosa
in dat er vier koelei
waarvan er twee voorbereid
diepvries. De koelcellen h&i
pervlakte van 15 m2 en t.j:
ter hoog, Voorts wordt het is
de vismijn verbouwd. Dit karn
naar de voorkant van het a1»
plaatst, zodat de mljnmea's
drijvigheid aan de haven ea
lopen van de schepen in i
houden. De kantine, die oo
op de plaats was waar het ka
komen, wordt verplaatst na i
verdieping. Deze nieuwe te
ongeveer 10.5 bij 14 meter
beide zijden van het gel»
mijnhal. Om van de r~
hal te komen moest n
om. Ook daar wordt verbeta
bracht, want achter hetni
van de mijnmeester langs i
doorgang gemaakt, die ook 53
om vrachtauto's door te lata
koelcellen komen ln de p'süs pi
boxen die tot dusverre bi) fe
del aren in gebruik waren. Ie-<g.
Breskens nam op 1 juli van*
jaar het besluit tot
ADVERTENT1EI
snoep lekker
Tevreden over eerste jaar
EFFICIËNTE VERWERKING
EN AFZET PRODUKT
I Meestal is de oogst 1 tot
KAPELLE Dertien Zeeuwse zaai- ger dan in andere teeltgefc«®L»
granenbewerkingsbedrijven hebben ln de land. Het oogst risico is föjjjjjjjj»
zomer van 1968 bij de intrede van de,resultaat veelal een be'ere-w
1 nieuwe zaaizaad- en plantgoedwet tot liteit. gepaard met hogere fcs lK
nauwe samenwerking besloten bij de in grote delen van ons la Kï
prodiikl ie, bewerking en afzet van zaai- dan ook zeer veel waarde^
zaadgranen en zaaipeulvruchten. Na een Zeeuwse zaaigraan, wat fc'-
I eerste jaar van samenwerking kan wor- lijkheden voor de toekom* S"
den vastgesteld, dat deze bundeling sue- zal beïnvloeden. Het aandeeli v,,."
cesvol is geweest. land wordt geteeld aan geW g
I Tn deze tijd van kostenstijging brachten ®n zaaipwlvmhtenn
ds deelnemende bedrijven door deze werk- dei landse aieaail is voor# rorjnc
wijze de zaaigranen.verwerking, en de XTjU,r: te
a.fzet meer efficiënt: en meer rationeel iïill
ter hand te nemen. Hierin is men het hl P®
afgelopen seizoen goed geslaagd. 13,lte
Het.betreft de volgende Zeeuwse bedrij- 2«7ta (Sproeit).P ïL.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 13 AtX*JS"j