HALVE EEUW KIESRECHT
VOOR NEDERLANDSE VROUW
ij onderhandelen jjv-er U, bij U en zonder
iyëreemging voor Vrouwenkiesrecht
Initiatiefvoorstel van Marchant
VER. VOOR VROUW EN BELANGEN
WAS GROOTSTE VOORVECHTSTER
Vrouw in de politiek
Anonieme
dobberaan
ELK JAAR TROTSEREN AV0NTUURZ0EKERS OCEl
Zeilen rond de wereld is mindei
exclusief dan men denkt
Ook Nederlanders
kunnen de drang
niet weerstaan
WAARDE VAN EB JU
4
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze parlementaire redactie)
(GPD) De Nederlandse vrouw herdenkt dit jaar het
feit dat. zij een halve eeuw geleden, dankzij een initiatiefvoor
stel van het vrijzinnig-democratische kamerlid Marchant,
werd toegelaten tot de rijen van de actieve kiesgerechtigden
in dit land. Met dat herdenken loop het intussen niet zo'n
vaart.
Actief vrouwenkiesrecht is een zeer normale zaak geworden.
Zelfs zij die zich uit hun jeugd de bittere strijd ervoor her
inneren, of er moeder of grootmoeder over hebben horen
vertellen, zien thans geen aanleiding de vlag uit te steken,
optochten e houden, of op andere wijze uiting te geven aan
hun vreugde. Geen bloemen bij (nog óp te richten) stand
beelden voor de dapperen van weleer, aan wie het allemaal
te danken is.
nationaal ge-zien zeker niet haantje-
de-voorste.
Met. de oprichting van de vereni
ging is het allemaal begonnen. Di
recte aanleiding was een wetswijzi
ging waarbij het mannenkiesrecht
werd verruimd. Aletta Jacobs (van
haar zijn de profetische woorden: ,Is
het een verhouding die gehandhaafd
mag worden, dat bij twee vrije men-
schen, die een verbintenis voor het
leven met elkaar aangaan, de eene
den anderen heeft te gehoorzamen?')
had tien jaar eerder in Amsterdam al
vergeefs geprobeerd zich te laten in
schrijven m de kiezerslijst. Begonnen
met slechté een paar leden, waaron
der enkele mannen, groeide .Vrou
wenkiesrecht' onder leiding van me
vrouw Annette W. L. Versluys-Poel-
man zeer voorspoedig. In 1899 telde
zij al 14 afdelingen met 800 leden.
Later zouden dat er 24.000 worden.
Jaren van taaie strijd volgden, De
publieke opinie was tegen. De vrouw
hoort thuis bij de kinderen en achter
de wastobbe, zo was de overtuiging
van de meeste heren der schepping
in die dagen. Zelfs voor veel vrouwen
ging de strijd voor het kiesrecht bui
ten hen oni. Ook werden bijbeltek
sten aangevoerd waaruit moest blij
ken, dat de vrouw slechts geschapen
was om de man te dienen. En had
ten slotte ook de Hoge Raad niet kort
tevoren nog beslist, ,dat onder Ne
derlanders en ingezetenen alleen man
nen moesten worden verstaan, want
indien het anders was dan zou dat
uitdrukkelijk zijn vermeld'
Onenigheid over de vraag of manne
lijke leden al dan met stemrecht moch
ten hebben, leidde in 1907 tot een
splitsing in de vereniging voor vrou
wenkiesrecht. De afgescheidenen, die
vonden dat de strijd teveel op het
punt sekse werd bestreden, richtten
toen de Nederlandse bond voor vrou
wenkiesrecht op. De bond noemde
zich .ethisch-feministisch'. Men vond
dat in de oude vereniging de strijd
bare suffragettes het teveel voor het
zeggen hadden.
Gevierd spreekster
Mevrouw mr C. M. Werker- Beauj'on
(84), thans verblijvend in het rust
huis de Wartburg te Utrecht en des
tijds gevierd spreekster op bonds
vergaderingen over het vrouwenkies
recht, herinnert zich: ,We waren
thuis zo'n beetje liberalerig, Mijn al
gemene sociale belangstelling had ik
van mijn moeder. Ik gaf sinds mijn
studententijd veel lezingen, maar ik
was geen verenigingsmens. Van felle
acties onthielden we ons. Gelukkig is
m ons land het geschreeuw destijds
niet zo nodig geweest, zoals in an
dere landen. Maar er moest iets ge
beuren. In de kamer en in de wetten
werd de vrouw altijd slecht behandeld
en het sprak vanzelf, dat je je voor
het kiesrecht voor vrouwen inzette'.
Dat was niet voor iedereen zo van
zelfsprekend. Een tweede kamerlid
schreef begin a?ze eeuw nog verma
nend: ,Wij mannen, wij zullen stuk
voor stuk voor u alle verbeteringen
verkrijgen en ven slotte, aJs ge ten
gevolge van al die door ons voor u
verschafte verbeteringen waardig zijt
geworden, dan zuLlen wij u ook het
kiesrecht geven. .Afwachten in lijd
zaamheid was echter wel het laatste
wat men van de strijdende vrouwen
mocht verwachten. Zc- reageerden
scherp onder andere met het volgende
rijmpje: ,De tweede kamer is de tolk
van heel het Nederlandse volk.Te
wc-ten: op de vrouwen na. Dat is de
mannelijke logica,' Niet alle mannen
misgunden Eva. het recht om naar de
stembus te gaan. In 1909 werd zelfs
een speciale mannenbond voor vrou
wenkiesrecht opgericht.
De acties grepen overal om zich heen.
Er gingen om de haverklap adressen
naar de kamer. Het hele land daverde
Het is gebleven .bij een jubileumcon
gres van de Nederlandse vereniging
voor Vrouwenbelangen, Vrouwenar
beid en Gelijk Staatsburgerschap eind
april jl. Het vrouwenkiesrecht was
bij die gelegenheid trouwens maar
een van de oeide aanleidingen: de
andere was het 75-jarig bestaan van
Vrouwenbelangen', dal zich niet zon
der trots als rechtstreekse afstam
melinge van de in 1894 opgerichte
.Nederlandse vereniging voor Vrou
wenkiesrecht' beschouwt.
Dezer dagen moet het 50 jaar gele
den zijn dat het initiatiefvoorstel m
het Staatsblad werd gepubliceerd,
nadat tweede en eerste kamer er da
genlang over vergaderd hadden. Het
is ook ongeveer 50 jaar geleden dat
de heer Marchant zich te Amsterdam
een grootscheepse huldiging liet wel
gevallen door de plaatselijke afdeling
van .Vrouwenkiesrecht'. Nobel vrij
zinnig-democraat als hij was, zwaai
de hij de lof en dank door naa.r de
vrouw, wier naam onverbrekelijk is
verbonden met de vrouwenbeweging
in ons land gedurende zeker 30 jaar
dr Aletta Jacobs. ,Gij moet niet spre
ken van de wet-Marchant, maar van
de wet-Jacobs,' Merkte de heer Mar
chant dan pok zeer bescheiden op.
En hij had gelijk, want tenslotte
v/as het driemaal schappen van het
woord .mannelijk' en het vervangen
van het woord .mannen' door .per
sonen' in de Kieswet maar een par
lementaire peuleschil na alles wat
er decennia lang over gezegd, ge
schreven, gekarikatuurd (vooral) en
soms ook geschreeuwd was.
Nederland was met de invoering van
het actieve vrouwenkiesrecht, net als
bij een heleboel andere dingen, in/ter.
Het aandeel van de vrouw in
de Nederland-se politiekis
zowel hoog als laag nog
steeds niet indruftnoekkend.
's Lands volksvertegenwoordi
ging, de tweede kamer, telt. Ij
vroimen op 150 leden. Dat zijn
er in verhouding maar weinig
meer dan in het begin van de
twintiger jaren, toen zeven
vrouwen kamerlid werden.
Opvallend is dat in het. parle
ment vrouwelijke politici van
niet-confessionelen huize domi
neren. Van de Ij behoren er
slechts 5 tot de 3 grote chris
telijke- partijen ARP, CHTJ en
KVP. De PvdA-jractie gaat
geheel in de lijn van de SDAP
die in 191S met Suze Groene-
weg het eerste vrouwelijke ka
merlid introduceerde met
vijf dames aan de kop.
Schrale troost voor de slechts
twee vrouwen tellende, grote
KPV-fractie: de enige vrouwe
lijke minister, mej. Klompé, is
lid van die partij. Heel zwa.k
klinkt na al die jaren nog
steeds het vrouwelijke politie
ke geluid aan de overzijde van
het binnenhof. Van de 75 eer
ste kamerleden behoren er
slechts vier tot het vrouwelijke
geslachtvan wie één confes
sionele.
Op provinciaal niveau is het
beeld van de vrouw in de poli
tiek weinig hoopgevender. Van
de 673 setels in de elf staten
worden er slechts j7 door
vrouwen bezet. Van de in to
taal 66 gedeputeerden zijn niet,
meer dan drie vrouwen. Met
de vrouwelijke burgemeesters
i-s het al even bedroevend ge
steld. Op een totaal van 933
gemeenten (op 1 juli jl) heb
ben er slechts vier een vrouto
aan het hoofd: Leer-sum, Hei-
lo, Geldermalsen en Rozendaal
GelderlandVolgens schat
ting zijn 20 vrouwen wethou
der en is twee procent van de
raadsleden in ons land vrouw.
Hoe staat het thans met de Interes
se in de politiek? Wij hebben deze
vraag gesteld aan mevrouw N. Mo-
Ienaar-Buy3er (50), presidente van
de reeds genoemde Nederlandse ver
eniging voor Vrouwenbelangen, Vrou
wenarbeid en gelijk Staatsburger
schap (1800 leden, 20 afdelingen)
,Ik geloof dat de meeste vrouwen ai-
tijd nog hetzelfde stemmen als hun.
man. Onze vereniging wil met infor
matie en discussie Juist pa-oberen de
vrouw door de dingen heen te laten
kijken. We stimuleren om vooral te
letten op de vertegenwoordigang van
de vrouw in allerlei colleges, We zijn
nu al weer begonnen met de voor
bereidingen voor de staten- en raads.
verkiezingen van volgend jaar. Het
is echt niet zo dat we overal even
redig veel vrouwen in willen hebben.
Het gaat om goeie vrouwen. Het is
onzinnig om te zeggen dat ze erin
moet omdat het een vrouw is. Ove
rigens krijgen we de laatste tijd veel
jonge leden in de vereniging. De jon
ge vrouw op haar flatje in de buiten
wijk van een stad voelt zich een
zaam'.
Laatste resten
De belangen van de vrouw lijken op.
papier bij de politieke partijen in
goede handen. Mevrouw Molenaar:
,Met de mond belijden alle partijen
dat ze de laatste resten van de ach
terstand van de vrouw ik noem
dat integratie, de emancipatie is al
voltooid willen wegnemen. We
zijn onmiddellijk bereid onszelf op te
heffen, maai- dan moet het we! zo
ver zijn dat op alle scholen een vak
als maatschappijleer gegeven wordt
en dat er overal in het land centra
voor democratische vorming zijn. Zo
lang het nog niet zover Is gaan we
door'. .Vrouwenbelangen' kan het
trouwens aardig vinden met de vrou
welijke kamerleden. Mevrouw Mole
naar waagt het zelfs te spreken van
.onze kamermeisjes
De tweede kamer telt momenteel 14
van (lie .meisjes'. Veel te weinig,
vindt presidente Molenaar. In zekere
zin teleurstellend, meent dr Drees,
die verdrietig constateert dat het
aantal vrouwelijke politici de laatste
ja,ren nauwelijks toeneemt.
Mevrouw Werker, die alles wat 50
jaar en langer geleden gebeurde zeer
intensief heeft meegemaakt,, lijkt het
antwoord te geven op de vraag hoe
dat komt. .Toen het kiesrecht er een
maal was heb ik me uit alles terug
getrokken. Mijn huishouden eiste me
op. de kinderen moesten worden op
gevoed.'
Een zeiljacht, nadert het Zuidzee-
eiland, Pora Pora waar een beroemd,
wereldreiziger van een halve eeuw ge-
oinds Columbus de Canarie
landen verliet voor zijn
de oceaan in westelijk»
zonder wel zeker te \wi»
hij niet ergens
wereld af zou tuimelen Lv
talloze bekende en no® vet',
onbekende avouturiers HA1
bevaren. In grote, kleinere»!
kleine scheepjes. Heel wat-.'
se avonturiers, die dé weiefK
lobberden in een notedo»
anoniem. Omdat zij nieQ
bhciteit gesteld zijn of e»4
uit bescheidenheid. Het j
gewaagd te stellen, dat/Af»
elk jaar tenminste vijf K 1
een (ook Nederlandse)T*"
wereld zeilen. Jek, Kleiin
.oceaanbedwinger' ontni^
tijdens zijn reis met de'iflv
adne een stuk of zes, Hij r-'
er over in nevenstaand ant:
viigatie. .Aimeriika kun je niet mis va
ren' placht hij te zeggen. Twee jaar
later kwam hij behouden terug. In
de Noordzee, vlak bij de Nederlandse
kust, dook een Duitse duikboot naast
hem op. Want de jaren waren nabij,
waarin het vrijwel onmogelijk zou
zijn vanuiiit Nederland zee te ki'ezen.
De melige Holland1 w/t.
Jacob Kuijt op de AftontiscM
kort na het vertrek uit M:
Maar al direct na de tweede wereld
oorlog stonden ze weer van ongeduld
te trappelen, de Nederlanders, die
aan de roep van het avontuur geen
weerstand lcunnen bieden. Die een
zaam In kleine huikjes de eindeloos
heid van de oceanen willen tarten.
Uit Rotterdam vertrok oud-gezag
voerder ter koopvaardij A. van
Nieuwkoop in 1946 met zijn twaalf
meter lange kits Alk. Vda Las Pal-
mas, Recife, Paramaribo, het Pana
makanaal, Tahiti en Indonesië zeilde
hij terug naar Europa. Als zeeman
van de grote vaart was de route dooi
de Rode Zee en het Suezkanaal voor
hem gesneden koek. Misschien dat hij
daar juist zijn. ondergang aan te dan
ken had, want oceaanzeilers houden
niet van de Rode Zee, waar bij storm
weinig ruimte Is om bijgedraaid de
stbrm uit te rijden zondiei- gevaar om
te dicht bij de kust te raken. De
Alk liep in de Golf van Suez op een
klip en verging. De bemanning bracht
er het leven af.
En dan de Kroja. Een tot zeilboot
omgebouwde reddingsloep van de
Limburger E. W. Lamberty, avontu
rier pur-sang. Hij zeilde ermee over
de Atlantische- en Stille Oceaan en
bezocht in de Zuidzee vrijwel alle
eilandengroepen. Zijn schip werd in
de baal van Atuona van zijn anker
geslagen en brak op de klippen. Lam
berty vond op een van de Markiezen-
eilanden een schone inboorlinge, die
hem van verder reizen tot nog toe
schijnt te hebben weerhouden.
Afgezaagde piano
Daar waren de gebroeders Coenders
met hun zelfgebouwde Gracias a
Dios. Ook al via de Canarlsche eilan
den springplank voor oceaanzei
lers doorploegden zij alle wereld
zeeën, doorstonden stormen en wind
stilten en bezochten plekjes, die op
de wereldatlas niet eens staan aan
gegeven, In hun, kleine kajuit; stond
een piano. Want de gebroeders Coen
ders hielden van muziek. Vermoede
lijk was de Gmacias a Dios het enige
zeiljacht met zo'n instrument. Aan
beide kanten van de piano hadden
ze stukken moeten afzagen om het
ding benedendeks te kunnen krijgen.
Ook al vrij kort na het einde van de
botsing kostte een gebroka
spriet, een gebroken masttop*
flink gat in de'boeg, DeAmög
voer door zonder iets geniorSK
ben. Karei en Joop liepen OpoS
nen, herstelden de schades'
blij verder.
Zeilen in een kleine boot overij
anen. Voor velen lijkt bet
liatzerig spelen met de dool "i
hot niet. Een goed schoepje,
ook, is even veilig of orï®'|
wellc ander voertuig te land ij
llicht dan ook.
Maar oceaianzeilers houden
paar belangrijke dingen rekemg
Ton eerste, dat een kleine k«!-.
oceaan net als een drijvende 5^
als een kurk over do golven
Ook bij de zwaarste stom'
hoogste golven. Maar die nuk1
nooit proberen tegen do slots'
zwemmen. En alle gcshiagho»
zeilers weten ook, dut dc Wj 1
voor hun scheepje een veilig
is, maar de kust govnarlljt
zoeken ze zoveel mogelijk do
op. En ruimte is er genoeg,
Zeilen rond de wereld in v0"rl?
aan die voorwaarden houdt®»
vaarlijk. Zeilen rond dc vveKH
niot exclusief. Het wordt
daan dan men denkt. En Wie™,,
maal heeft gedaan wil
doen. Want weinig oiidoro^-jf-.
schenken zoveel bevrcdicinf
geringe middelen en uHs|u''®.
de kracht van de wind dc
te trekken tussen poolster «o
INDIASE KLEERN0
VINDT
PHOPAL (INDIA) (RTR) -A
me kleermaker in Midden-»-
deze week een diamant jA
28,13 karaait in de enige dlan«
van India. De mijn in Panna~.„ y'
eigendom. De vinder, Noor
hoeft slechts een kleine vergal
bestalen voor zijn vondst, uw U;
waarde geschat wordt op bijna
gulden.
De afdeling Zeeland van de vere
niging voor vrouwenkiesrecht op
een landelijke tooadag.
van bewogen bijeenkomsten en toog-
dagen met spandoeken en gezang. Er
wemden demonstraties gehouden op
het binnenhof. Langzaam maar zeker
'wonnen Aletta Jacobs cs terrein. De
voorstanders van het vrouwenkies
recht namen allengs toe. Dat wil niet
zeggen dat ze er allemaal eender over
dachten. Verre van dat. SDAP-voor-
man Troelstra bijvoorbeeld beschul
digde de strijdsters voor 't vrouwen
kiesrecht ervan, dat zij alleen maar
aan zichzelf dachten en niet aan het
algemeen kiesrecht, dus ook aan de
.proletariërs'.
Geesten rijp
Mede door de druk van internationa
le spanningen (oorlog, revolutie, on
tevredenheid op grote schaal) wer
den de geesten in de volksvertegen
woordiging, die toen alleen nog man-
nenivertegenwoordiging was. rijp.
Hoewel van christelijke kant het ver
zet bleef aanhouden, maakte het ini
tiatiefvoorstel van Marchant de
regering zelf aarzelde tot het laatste
toe "een beste kans. De vrijzinnig-
democraten en sociaaldemocraten wa
ren al steeds voor geweest. Ook de
leden van de rooms-katholieke staats
partij hadden zich tenslotte bekeerd.
Het wetsvoorstel werd tenslotte met
64 tegen 10 stemmer, aanvaard; ARP
en CHU stemden verdeeld. In de se
naat waren slechts vijf tegenstem
mers.
Gespannen keek politiek Nederland
naar de uitslag van de eerstvolgende
kamerverkiezingen, die van '22. Waar
Troelstra. die bij de behandeling ver
geefs had geprobeerd de kiesgerech
tigde leeftijd te verlagen tot 23 jaar,
al bang voor was, werd bewaarheid.
De Nederlandse vrouwen bezorgden
de rechtse partijen een fikse overwin
ning. .Rechts' klom in de kamer van
50 naar 59 zetels, de absolute meer
derheid.
Oud-premier dr W. Drecs (83), in die
■dagen doende in de Haagse gemeen
tepolitiek, blilrt terug: ,In het alge
meen stemmen vrouwen net als hun
man zou ik zeggen. Maar het strot
wel vast dat vrouwen meer confes
sioneel en conservatief stemmen. Jn
'22 zijn de sociaal-democraten daar
duidelijk de dupe van geworden. An
ders hadden zij meer gewonnen. De
belangstelling voor de politiek is bij
vrouwen niet zo groot. De vrouw is
nu eenmaal veel meer aan huis ge
bonden. Bi.i de SDAP was er een pe
riode dat je veel vrouwen op verga
deringen zag, maar dat ging ook wëer
voorbij.'
In de strijd om. het vrouwenkies
recht vjerd het wapen van de po
litieke spotprent gretig gehan
teerd.
DEN HAAG (GPD) Zeilen
rond de wereld, louter uit spor
tieve lust tot avontuur dus
zonder economische overweging
van oude ontdekkingsreizigers
wordt al gedaan sinds het
einde van de vorige eeuw. Voor
zover bekend was de befaam
de .Captain' Slocum de eerste
die het deed in zijn zelfgebouw
de Spray. Het beviel hem zo
goed, dat hij in 1909 opnieuw
uit Engeland vertrok met onbe
kende bestemming. Van die reis
is hij nooit teruggekeerd en nie
mand weet waar deze pionier,
die zoveel navolgers kreeg, zijn
zeemansgraf heeft gevonden.
Minder bekend is, dat omstreeks die
zelfde tijd een Engelsman hij heet
te E. F. Knight met zijn Falcon
een avontuurlijke reis maakte naar
La Plata. Een barre tocht over ze
venduizend mijl oceaan, die meer dan
een halve eeuw later ten voorbeeld
stond voor de bemanning van mijn
eigen Ariadne.
Maar hun reizen waren eigenlijk
niets vergeleken bij de tocht, die de
Canadees J. C. Voss in 1901 maakte
met een zeilkano, waarvan alleen het
bovendekje een beetje was versterkt.
Een bootje, waarop zelfs het woord
.notedop' niet eens meer toepasselijk
was, voerde hem van Vancouver via
Australië, Zuid-Afrik,a en Engeland
over 40.000 zeemijlen zout water.
En veertig jaar voor de putollciteit-
minn.ende Chichester dat deed, pas
seerde de Ier Connor O'Brien met
zijn Saoirse op zijn wereldreis de bij
alle zeevaarders beruchte Kaap
Hoorn zonder daar veel ophef van te
maken.
Voorbeeld
Voorbeeld van tal van avontuurlijk
aangelegde mannen, die met alle ge
weld de oceanen wilden bedwingen
(terwijl ze vaak de zee alleen maax
kenden van horen zeggen) was de
Franse oorlogsvlieger en tennisspeler
Alain Gerbault. Hij zeilde de wereld
rond in alle richtingen met zijn 10
tons Fïrecrest, werd eenmaal door
een stoomschip overvaren, strandde
op Samoa en leed in 1928 schipbreuk
bij de Kaap Verdische eilanden. Op
een tweede reis stierf hij op Portu
gees Timor. Na de tweede wereld
oorlog werd zijn stoffelijk overschot
overgebracht naar het" Zuidzee-el-
landje Poi;a Pora, dat sindsdien voor
heel wat oceaanzeilers bijna een be
devaartsoord is geworden.
Wie hebben het allemaal nog meer
gedaan? Het zijn er te veel om op
te noemen. De Engelse Ann David
son bijvoorbeeld wij lagen met on
ze Ariadne eenmaal langszij haar
scheepje in Las Palmas en tracteer-
dem haar op nasi goreng die eerst
samen met haar echtgenoot Frank
de reis ondernam met de Reliance.
Zij vergingen op de Engelse kust.
Frank verdronk. Ann Davidson kocht
de zeven meter lange Felicity Ann en
deed het toen alleen. En slaagde.
Nederlanders
Is het maken van wereldreizen per
zeilboot een monopolie van Engelsen,
Fransen of Canadezen? En komen
de Nederlanders, zonen van een zo
roemrijke zeevarende natie, er niet
aan te pas? Onzin. Met de regelmaat
van de klok vertrekken er uit IJmui-
den of Hoek van Holland Nederland
se jachtjes op wereldreis. Alleen het
feit, dat zij lang niet allemaal de
rechten op publiciteit aan een of an
dere krant verkopen, maakt dat zij
voor het merendeel an.oniem blijven.
Oceaanzeilen is vee] minder exclusief
dan men denkt. Waf te zeggen van
de oud-planter Jacob Kuiit, die na
zijn pensionering in de dertiger ja
ren een 40 jaar oude Noorse loods-
kotter kocht, die hij .Holland' doop
te en in 1937 zee koos. Zonder enige
notie te hebben van de kunst van na-
laatste wereldoorlog zei 11; j
blonde Dick Tober in zijn
Nederland weg met zijn g I
lange kits .Onrust'. Hij msij
reis die enkele malen langerR
de omtrek van de aardbol.
Maar, zoals het overgrote te :j
oceaanzeilers uit ons kille 1
had geen lust térug te keienI
Nederlandse kust toen hij
aan het klimaat van de tt®
gewend. De uittocht bleef va. j
Het echtpaar Louis en Ante
Wïele bleef vier jaar ondfö
de Omoo (een 18 tons staleao
rondde de aardbol via (m>
de- Canarische eilanden, hslï
kanaal, de Stille- en d; b
Oceaan. Wij hebben er, zei a»'
onze Ariadne heel wat onfoi i'
Las Palmas behalve Ann i>
ook de twee Rotterdams; jj
Karei era Joop (achternamen®
ze niet eens. Over publiciteit a
ken), dié met de Harry ojr
reis waren. De Harry was n I
mei scheepje van Noorse meMj.
Maar een schip met een hal,i
Karei en Joop om strijd tók»!
den. Dat het een goed sehSE
bleek al in het begin van ia
toen ze tijdens windstilten lus
van Biscaje werden aangevsta
een op de automatische pütón
de Amerikaanse reuzeniai?
