I
11
Momfer de Mol, nieuw
heerschap in Fabeltjesland
I
toor van
PANDA EN HET GESTOLEN TESTAMENT
a
radio
tel@¥isii
TETLEY
VERVANGT
HARKARVY BIJ
DANSTHEATER
Waar zijn onze schepen?
aiu%,inii
hetlkruisverhoor
MAANDAG 28 JULI 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
'5.3
Ivan onze rtv-redMüe)
O I hrpJn ran gebaarde Leen oAke-
5 h^ft weer gewerkt en dus is er
in bet grote dierenbos,
komt er een .nieuwe'.
5 lPt nraathiiis wordt zijn naam
«noemd Momfer, de mol. De stol-
rtu-conniiune.
valkenier: .de ontwikkeling in
5 vertalen leidde tot de komst
„i Momfer, een voor mij logische
«gelukkig heb ik alle vrijheid
li mijn werk'.
a, l september rolt de Fabeltjes-
2J ^r van de Chanowski-pers.
Va achtte het verstandig een kijk-
^e in te lassen. Twee maanden
C- begint de hechte ploeg, clie na
ïfweken vakantie al weer geruime
«5 wintervoorraad voor de buiskin-
Eea maakt met de 1ste .fabeltje-
Lu Valkenier: .Het wordt geen uitr
föel van de tv-strip. Film stelt zo
.^andere eisen, dat ik een geheel
Stuw script moest maken.
KjBlfde taak heef', de Amsterdam-
tZ moeten verrichten voor het to-
tótuk De Fabeltjeskrant', dat
gasteel met groot succes in Ne-
6 wordt gebracht. Frans van
jteschoten, de stem achter de krant
i^t daarin mee.
n» complete overwinning, die de die-
ra van Valkenier op de mensen-
■■ónderen hebben behaald, klinkt
sterk na in het produktiepand aan de
ïrinseeracht. De serie is verkocht
«a Zweden, Frankrijk, Engeland, en
M-Amerika, Regisseuse Cockle
'Qüudsmit: .Met Japan is Chanowslri
xi bezig.'
iHK verkopen van de .Fabeltjeskrant'
buitenlandse liefhebbers bete-
niet. dat de nieuwe eigenaars
Incite eigen stemmetjes hoeven toe
n voeren. Cockie Goudsmit: .er
:cuw gefilmd. Er komen
rijke Nederlandse namen
op bijvoorbeeld de gebouwen voor.
De soraak en Je grappen zullen moe
ten worden aangepast. Neem de Ja
panse versie, als je de bekibewegin-
II gen ziet van nu, en die lopen toch al
niet synchroon met de klanken, en
je weet hoe de Japanners praten, dan
begrijp je de moeilijkheden'.
Het leven van Leen Valkenier, een
man met grote ervaring in het dia-
loogschrijven hij werkte voor de
nilfen en Veronica, voor reclamebu
reaus en grammofoonplaten-maat
schappijen wordt beheerst door
van het gro
te dierenbos.
.De laatst geschreven aflevering heeft
284 als nummer. Elke dag komt er
een bij, vier pagina's tekst. Er is
zo veel verandert sedert het begin
van de krant. Als ik dat zou willen
analyseren zou ik een half jaar no
dig hebben. Om op die film terug te
komen, daarin zullen we meer lied
jes gebruiken dan in de tv-serie.
Ruud Bos heeft de muziek gemaakt'.
Leen Valkenier is geslaagd in zijn
oorspronkelijke opzet om een pro
gramma te maken voor iedereen.
.Er zijn twee voorbeelden, die dat de
monstreren. Ik heb een brief gehad
van de Amsterdamse universiteit.
Daar zit een man die een woorden
boek van het bargoens samenstelt.
Hij wil ook graag putten uit de fa
beltjes-krant. Als contrast: laatst
kom ik in het café hier om de hoek
en daar zegt -Aen stel vrachtwagen
chauffeurs. met zulke armen, tegen
me .ja lekker op vakantie gaan en
wij moeten het zeker met .pluimpje'
doen he.'
Deze sterke mannen kunnen gerust
zijn, op 1 september zal meneer de
Uil ook naa.r hen knipogen en alle
fabelfans voorbereiden op de komst
van Momfer, de mol, de mompelende
metro bouwer.
LEEN VALKENIER
MAANDAG 28 juli
Middag:
NCP.V. 12.00 Los-vast, gevarieerd
programma. (12.21 Voor boer en tuin
der; 12.26 Mededelingen t bv land
en tuinbouw; 12.30 Nieuws; 12.41
Actualiteiten). 14,05 Stereo: Lichte
grammofoonmuziek. 14.30 Stereo:
moderne kamermuziek (gr). 15.00
Gereformeerde middagdienst. NOS:
1530 Zoeklicht op Nederland: infor
matie over Overijssel, afgewisseld
met muziek. (16.00-16.02 Nieuws).
Overheidsvoorlichting: 17.20 Grond-
polilick in agrarisch Suriname. Spre
ker; mr S. E. Werners. NCRV:
11.30 Voor de kinderen. 17.45 Stereo:
licht pianospel (gr).
Avond:
18.00 Stereo. Meisjeskoor met in-
fcumentaal sextet. 1S.19 Stereo:
kiue grammofoon muziek. 18.30
Nieuws. 18.41 Actualiteiten. 19.00
Verslag IBM-schaaktoercooi te Am-
iterdam. 19.03 Literama: radïokro
aiek over boeken, schrijvers en to
neel. 1920 Kerkorgelconcert. 19.35
Stereo: Muziek rond de klok van
achten: licht gevarieerd muziekpro
gramma (op.). 20.30 Noordhollands
Mharmoriisch Orkest en solisten:
Klassieke en moderne muziek (opn).
21.35 Stereo: Lichte grammofoonmu-
«ek. 22.00 Stereo: Lichte orkestmu-
nek (gr), 22.20 Avondoverdenking.
22.30 Nieuws. 22.40 Mededelingen.
22.45 Blaasmuziek vroeger en nu,
mjjz-kale lezing. 23.15 Mozart,
schrijver van muziek en brieven, mu
zikale lezing. 23.55-24.00 Nieuws.
DINSDAG
Morgen:
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het le
vende woord. 7.15 Op het eerste ge
hoor: lichte grammofoonmuziek met
nieuws en actualiteiten. 8.00 Nieuws.
8.11 Stereo: Gewijde muziek (gr).
8.30 Nieuws. 8.32 Vakantietips. 8.45
Voor de huisvrouw. (9.00-9.10 Gym
nastiek voor de huisvrouw). 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Stereo: Weense amu
sementsmuziek (gr). 10.00 Taal en
symbool, lezing over de bijbel. 10.15
Hoogtepunten uit de opera La Som-
nabula, van Vincenzo Bellini (gr).
11.00 Nieuws. 11.02 Stereo: Operet
temuziek (gr). 11.15 Voor de zieken.
11.55 Mededelingen.
MAANDAG
Middag:
VPRO: 12.00 Agent 000: interviews
en grammofoonmuziek. 13.00 Nieuws.
13.11 Informatie: ontwikkelings
werk. 13.20 Pro memorie. 13.25 Am
sterdams Bach Ensemble: klassieke
muziek. 14.25 Licht instrumentaal
kwartet met zangsoliste. 14.4o Ge
varieerd programma. NOS: 15.00
Blues (gr). AVRO: 15.30 De muzi
kale ballades van Macedonië (II
muzikale lezing. 16.00 Nieuws. 16.02
Vivo Brasil: licht muziekprogram
ma. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Licht
orgelspel. 17.40 Overheidsvoorlich
ting: Den Haag aan de lijn. 17.55
Mededelingen.
Avond:
18.00 Nieuws. 18.11 Radiojournaal.
1S.30 Stereo: tafelmuziek. 19.30
Nieuws. 19.35 RVU: De communica
tiesatelliet ais middel voor radiotele
fonie en tv-overdracht over grote
afstanden. Spreker: ir F. Möhring.
NOS: 20.05 Vrouw, man en maat
schappij. discussie. 20.30 King's Col
lege Chapel Choir en het Leonhardt
Consort met zangsolisten: oude mu
ziek. 21.20 Gamma van alpha en bè
ta: een programma over recente
vorderingen in de wetenschap. Bond
zonder naam: 22.20 Bak (ze) niet
te bruin, lezing. 22.30 NOS: Nieuws.
22.40 Avro's Radiojournaal. NOS:
22.55 Radaorama: veertiendaags mi
ni-magazine. 23,25 Jazz uit het his
torisch archief. 23.55-24.00 Nieuws.
DINSDAG
Morgen:
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 lichte grammofoon
muziek. 8.00 Nieuws. 8.11 Radiojour
naal. 8.20 Stereo: lichte grammo
foonmuziek. (8.30-8.33 De groente
man.) 8.50 Morgenwijding. NOS: 9.00
Uitgebreide reportage of herhaling
NOS-programma. 9.40 Muziek uit de
middeleeuwen en renaissance.
AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitaminen; populair verzoelc-
platenprogramma. (11.00-11.02 Nws.)
11.30 Rondom 12: programma voor
de vrouw. (Om 11.55 Beursberichten.)
MAANDAG
Middag:
TROS: 12.00 Nieuws. 12.03 Lynx (of
Los). KRO: 13.00 Nieuws. 13.03 Ac
tualiteiten. 13.08 TNT: muziek van
één tot twee. 14.00 Nieuws. 14.03
Pop-In: gezellig aanplaten. 15.00
Nieuws. 15.03 Holsterpop en coun-
Lrymuziek. 16.00 Nieuws. 16.03
lÓRRRrrr....: pop-magazine. 17.00
Nieuws. 17.02 Actualiteiten. 17.07-
18.00 Draaijijofdraaiik: verzoekpla
ten.
DINSDAG
Morgen:
VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Plaatjes
voor de pep. (10.00 Nieuws.) 11.00
Nieuws. 11.03 Een opvallend vrolijke
gevarieerde visite.
Ditmaal een film uit 1939. ,La fin du jour.'
22.25 uur:
(NOS) JOURNAAL
BELGIË-NED.
NEDERLAND-1
KANAAL 7/29
1850 uur:
(.VOS-KLEUR) PLUIMPJE
19.00 uur:
(NOS) JOURNAAL
19,10 uur:
(TROS) MR ROSE
■Dezelfde vrouw'
20.00 uur:
(NOS) JOURNAAL
20,20 uur:
marcel amont
Oude en nieuwe liedjes van de Franse troubadour.
'l.lo uur:
nE ?-U)ER 0P IiET SPOOR
de Ji}liers. kriio°n met een aantal deskundigen
i,aJLege!? d de dader aan te wijzen in deze vier afle
ggen tellende detective-seric
«■3d uur:
(NOS) JOURNAAL
[wEDERlftWD-2
18.50 uur:
fJOMOJSOT, PLUIMPJE
13-00 uur;
(NOS) JOURNAAL
19.03 uur:
(NOS) SCALA
19.30 uur;
JWtO-lUEUR) MET ZANG EN DANS DE WERELD
20.00 uur Al'gen'tmië met tango's en gaucho-dansen.
(JOS, JOURNAAL
«o.20 uur;
™m»ÏÏ,R) P0UTIE
(Maestri, wSi.'S.f'a'"ig v"n dezc Am°'lka»a
20.45 uur: ditmaal chantage een rol speelt.
<Wo' Bios0°opscocessen van weleer
te-
18.55 uur:
ZANDMANNETJ E
19.00 uur:
FILMMUSEUM VAN DE SCHATERLACH
Met onder meer Charlie Chaplin.
19.30 uur:
ATELIER
19.55 uur.
WEEKOVERZICHT
20.00 uur:
JOURNAAL
20.30 uur:
ÜE INDRINGERS
Vijfde aflevering, ,Vikor.'
21.20 uur-:
ERTUSSENDOOR
Bekende Nederlanders en Vlamingen (onder meer
minister Luns en Karei Jonckheerc) doen hun zegje.
22.10 uur:
MIDDELHEIM I960
De tiende Biennale voor beeldhouwkunst in Antwer
pen.
22.40 uur.
JOURNAAL
BELGIë-FRANS
18.40 Nieuws. IS.45 La planète aux sept monarques.
19.00 Antenne-soir. 19.25 Bonhommet et Tilapln. 19.30
Sportjournaal. 20.00 Journaal. 20.30 Filmportret van
Hannut. 21.00 Chapeau melon et bottes de cuir. 21.50
Ce pays est A vous. 22.20 David Oistrach. 22.40 Jour
naal.
FRANKRIJK-IM.ISSEL
12.30 Le comte Yorster a bien l'honneur. 13.00 Journaal.
13.20 Une femme aimer. 13.25-13.40 Beursberichten.
18.25 Nieuws. 18.30 Kroniek voor de vrouw. 19.00 Eté
Magazine. 19.15 Regionaal journaal. 19.35 Mededelin
gen. 19.40 Eté Magazine (vervolg). 19.55 Consumenten
rubriek. 20.00 Journaal. 20.40 Les voyages de Jaimie
Mac Pheeters. 22.20 Jazzfestival van Antibes .23.05-
23 20 Journaal.
De choreograaf Benjamin Harknr-
vy. die ook als Ieraar en artistiek
leider aan het Nederlands Dansthea-
ter was verbonden gaat terug naar
Amerika. Bjj nadere informatie
wordt vernomen, dat hij is opgeno
men in de artistieke leiding van het
Harkness Ballet in New Yortc. Zijn
plaats bij het Haagse dansgezelschap
wordt ingenopten door Glen Tetley,
die reeds jaren voor of bij het Ne
derlands Danstheater werkte.
Susan Kenniff. Helen Heineman en
Jerome Weiss zullen voorts geen deel
meer uitmaken van het tableau de
la troupe van het Nederlands Dans
theater. Zij keren eveneens naar
Amerika terug. Sabine Vaessen. die
sinds 1964 bij het Haagse gezel
schap werkte, is geëngageerd door
het ballet van Oslo onder leiding
van Sonja Arova. Ook Steven Wis-
trich gaat naar Oslo.
Nieuw bij het Nederlands Dans thea
ter zijn de prijswinaars van het
balletconcours in Varna in 1968: Ri
ta Poelvoorde en Jan Nuyts. beiden
uit Antwerpen. In het tableau de
la Troupe zijn ook opgenomen Jan
Willem de Roo, die zijn eigenlijke
dansopleiding bij het Nederlands
Danstheater ontving en Johan Meij
er, d'ie na een opleiding aan de Ken-
nemer balletsohool als leerling-as
pirant in Den Haag lewam werken.
Per 1 september is Scott Douglas
aa,n het gezelsc-hap verbonden als re
gisseur. De eerste danser en choreo
graaf. Jaap Flier, zal het komende
seizoen inspraak hebben in de artis
tieke leiding.
De komende maanden worden bij het
Nederlands Danstheater balletten in
gestudeerd door Kathy Godschalk.
Charles Czarny en Tony'Huibert.
De leiding van het Nederlands Dans
theater is met ingang van het ko
mende seizoe als volgt samenge
steld. Directie: Care] Birnie en Aart
Verstegen, artistieke directie: Hans
van Manen en Glen Tetley, ballet-
meesteres: Hanny Bouman.
Benjamin Harkaiwy was sedert de
oprichting aan het gezelschap in ->en
Haag verbonden. Hiij was een van de
oprichters. Hij voegde een groot aan
tal balletten aan het repertoire toe.
Glen Tetley was anderhalf jaar eer
ste solist bij het Nederlands Dans
theater en leraar moderne dans. Hij
maakte voor het gezelschap tien bal
letten, waarvan er nog zes op het
repertoire staan. Glen Tetley was.
voor hij naar Den Haag kwam, in
Amerika jarenlang verbonden aan
,The .American Ballet Theatre' en j
Het tableau de la troupe van het
Nederlands Danstheater telt thans:
tien solisten. leden corps de bal
let, een aspirant en drie leerlingen.
RA3IO
EN
TELEVISIE
Even puzzelen
JJJJB JJJJJ
dB M dB dB
-ddBBB "adB~
vmwkUdmurm
aBSflBMBBITSB
ABBEKERK 25 v Madang
n Port Moresby
AMPENAN 24 270 mijl nnw
Cohin r> Penang
AMSTELSLUIS 23
te Freetown
ANTILLA-CAPE 25 le
Rastanura
ARCHIMEDES 25
v Le Havre n Curacao
ATTIS 25 te Rotterdam
ATYS 26 te Danang verw.
BANGGAI 24 70 mijl no
Cristobal n Aruba
BALONG 24 130 mijl zz.v
Freetown n Mombasa
BATU 24 150 mijl z
Freetown rt Genua
CARTAGO 24 600 mijl o~«
Kaap Race n
Southampton
CHEVRON LEIDEN 24
2100 mtjl w Goa n
Bahrain
DAPHNE 24 v Bonny
n Le Havre
DOELWIJK 24 Bonny
n Le Havre
EEMSTROOM 24
Mena el Ahmado
ECHO 25 te Gdynia
FARMSUM 24 600 mijl ozo
Recife
FOREST TOWN 24 430 mijl
zw Bermuda n Baltimore
GEESTLAND 24 300 mijl
n Azoren
GEESTSTAR 24 1650 mijl
no Barbados
GLORIA MARIS 25 30 mi.il
zw Casquets tl Antwerpen
HOLENDRECHT 24
v Avonmouth
n Walvisbaai
1IOLLANDSDREEF 25
1463 no Tokyo n
Yokohama
JOSEPHINE 25 280 mijl
nnw Cristobal n Tampa
KARIMUN 25 140 mijl zw
Reunion n Penang
KATELYSIA 24 120 mijl n
Soerabaja n Sydney
LAARDERKERK 24
750 mijl w Lobith
n Bushira
LADON 25 te Savannah
LIBERIAKUST 26 te
Abidjan verw.
LION OF JUDAH 24
150 mijl z Dakar n Assab
MARNELLOYD 24 1260 mijl
zw Koöiak Eil n
San Francisco
METULA 25 v Rotterdam
n Kharg Eiland
MIJDRECHT 25 40 mijl nw
Iraklion n Venetië
NEDER EEMS 24 200 mijl
nw Kaapstad
NEDER LINGE 25
te Rotterdam
NEPTUNUS 24 500 mijl
wzw Lands End n
Antwerpen
OMMENKERK 24 700 mijl
n Ascension
OSIRIS 24 20 mtjl nnw
Algiers n Piraeus
PAPENDBECHT 24 440 mijl
n Cristobal
PENDRÉCHT 24 300 mijl
POOLDRECHT ?4 430 mijl
oln Hawaii n Cristobal
QUEEN OF SHEBA 24 325 ml
zzw Socotra n Duinkerken J
RONDO 24 150 m z
Lourenco Marques n
Colombo
ROTTE 360 m nw Callao
SCHERPENDRECHT 24 360
m no Mahe n Mauritius
SCHELDELLOYD 24 30 t
nnw Port Etienne n
Barcelona
SLOTERKERK 25 v
Singapore n Bangkok
SOCRATES 24 1200 m z
Flores n Antwerpen
STAD ZWOLLE 24 30 m zz'
Kp Finisterre a
STATENDAM 25 te
Casablanca
Southampton
STRAAT CHATHAM 25 v
Port Swettenbam n
Singapore
STRAAT LOMBOK 25 330 i
o Mombasa n Muscat
TARA 24 60 m n
Kp Verdlsche eil n R'dam
THERON 25 v Rotterdam
Amsterdam
TJILUWAH 24 140 m n
Celebes n Brisbane
TJJMANUK 25 v Tanga n
Zanzibar
WESTERDOK 24 v
Duinkerken n Rotterdam
WISSEKERK 25 250 m no
St Paul eil a Adelaide
ZAFRA 25 te Singapore
ZARIA 26 Kargh eil verw
ZEELAND 24 v Hongkong
a Djakarta
3115
HORIZONTAAL: 1 miniem; 5 visje:
10 jongensnaam; 11 rechtvaardig: 12
pers. vnw; 13 ter plaatse; 15 nummer;
16 deel van mast; 17 kanselrede; 20
opp. maat; 23 bw.; 24 maatschappij;
26 slede; 27 vader; 28 voorhij; 29 aldus;
30 pers. vnw; 32 en dergelijke; 34 keu
kengerei; 35 uitgesneden vis: 38 onder
anderen; 39 bekende motorraces; 40
Chin, munt; 41 zangnoot; 43 groente;
45 naar beneden; 47 bouwland; 48 kruis
boog van gewelf
VERTIKAAL: 1 Ned. luchtvaartmij.;
2 sluw; 3 riv. in Friesland: 4 tussen
komst; 6 pak slaag: 7 zonnegod: 8 Ier
land; 9 open bosplek14 per expresse;
18 zangnoot; 19 boksteim: 21 reeks;
22 modegek; 25 speelgoed; 30 wettelijke
aansprakelijkheid; 31 klaar; 33 iïdw.;
34 wandelplaats; 36 in loco; 37 trap;
38 familielid; 42 grond om boerderij;
44 eerstkomend; 46 wordt met Pasen
gegeten.
De oplossing van de zaterdagpu2zel is:
HOOG EN LAAG WATER
NAP NAP
29 juli
Vlissingen
Terneuzen
Zierikzee
Hansweert
Wemeldinge
uur
cm
1.44 231
2.14 248
3.04 169
2.50 264
3.22 200
uur cm
14.06 230
14.35 247
15.32 165
15.12 261
15.54 196
uur cm
5.08 195
8.38 207
8.36 141
9.09 222
9.10 164
uur cm
20.39 224
21.10 235
21.11 162
21.42 250
21.40 187
46-103
Joris droeg de verschillende goederen
uit het stalletje van de heer
Smurkels naar een maanverlichte
plek en spreidde ze uit. .Kijk nu
toch eens, hoe aardig...' prevelde hij.
terwijl hij een asbakje bekeek dat
met kasteel Wurrelzijl versierd was.
.Hebt ge dit persoonlijk geschil
derd?'
,Nee. eh... dat niet.' antwoordde de
ondernemer. .Het is in Japan ge
maakt, ziet u
Terwijl dit gesprek plaats vond, sloop
Panda naar het tentje van de hande
laar toe en verdween achter de toon
bank.
,En toch bevalt me dat stiekeme ge
doe niet...' mompelde hij, terwijl hij
een schepje pakte en begon te gra
ven. .We hebben nu al een heleboel
lieden boos gemaakt, geloof ik. En
dat is toch niet leuk...'
de. En het valt te begrijpen dat Jo
ris erg tegen de ontmoeting op zag...
CAROL CAY I WAAK 15 ADAM,OOM? I
eU.t KENNETH
INNS
IK MCHT. MT H'J MEEE «WEGEN WfMW
ML WMOMTTE UJSTKEU. AIS HU WIST
pat mt vooepais zoo zw vooe jou
MAAS HET BIKTE VEEKEEL0
FEUTT.LF.TON DOOR JOHN ROWAN WILSON
De patiënt kan inlichtingen achter
houden, opzettelijk of uit vergeetach
tigheid.
y kan in 'n psychologische toestand
symptomen te verdraaien. Op zijn
beurt kunnen de arts bepaalde fy
sieke aanwijzingen ontgaan of hij
kan ze niet accuraat genoeg defini
ëren waardoor het apparaat een niet
voldoende nauwkeurige beschrijving
van ze krijgt'.
.Is het werkelijk nog mogelijk symp
tomen absoluut nauwkeurig te be
schrijven?'
,Het is niet gemakkelijk', zei Brook.
,We hebben veel tijd besteed om een
accurate beschrijvingsmethode uit te
werken, zodat het apparaat ze kan
classificeren. Het is duidelijk dat de
grootste moeilijkheid gelegen is in
de zuiver subjectieve symptomen
bijvoorbeeld het aangeven van de
hevigheids graad van pijn....'
Hij voelde zich wonderlijk op zijn
femak, in aanmerking genomen hóe
icht hij bij net gevaarlijkste punt
was. Een feit was dat hij altijd het
zekerst van zichzelf was als hij had
te maken met theoretische en on
persoonlijke zaken. Hij had vertrou
wen in zijn eigen intellectuele gaven
en hij had het gevoel dat hij het
op dat gebied tegen iedereen kon op
nemen. Er was ook iets geruststel
lends in het feat dat Groom aan zijn
kruisverhoor meer het karakter gaf
van het vragen om advies aan een
deskundige, dan van een poging om
een vijandige getuige te breken. Ter-
wijl hij voortging met zijn uitleg
van het ingewikkelde apparaat voel
de hij zich opgewekter worden.
Groom viel hem niet in de rede. Hij
luisterde zelfs bijna apathisch, als
of hij zich ervan bewust was dat
Brooks getuigenveiklaring onmoge
lijk iets anders zou kunnen zijn dan
een voor de jury onbegrijpelijke op-
eenstappeling van technische bijzon
derheden. Het kwam Brook voor dat
hij zich zorgen om niets had ge
maakt. Men was gauw geneigd de
scherpzinnigheid van advocaten te
overschatten. Ongetwijfeld verschil
den ze niet veel van beoefenaars van
andere intellectuele beroepen voor
het merendeel bekwame werkezels
die zich aan de regels van het spel
hielden, en erop vertrouweden dat de
onwetendheid van hun cliënten en
de hocus-pocus van hun ritueel wel
voldoende zouden zijn om hun eigen
middelmatigheid te verbergen.
Hij kwam aan het eind van een be
schrijving van een recent© verbete
ring van een van de classificatiesy
stemen en wachtte op de volgende
vraag. Het bleef even stil terwijl
Groom zijn aantekeningen inkeek.
De spanning .n de rechtszaal was
merkbaar minder geworden. Groom
keek op. Zijn gezicht had even wei
nig uitdrukking als altijd. Hij leek
op een kameleon die de afstand schat
eer hij een vlieg vangt. .Kende u de
heer Kincaïd Dersoonlijk?' vroeg hij.
.Nee'.
.Hebt u hem ooit gezien?'
,Nee'.
.Op welke manier hoorde u voor het
eerst van zijn ziekte?'
Professor Line vertelde het me'.
.En wie opperde de mogelijkheid van
het gebruik van het apparaat?'
.Professor Line. Toen het duidelijk
werd dat ze moeilijkheden hadden
met het stellen van de diagnose'.
.En vond u het ook een goed idee?'
.O ja. Als er enige kans bestond
dat Sir Thomas Gilling er mee zou
instemmen'.
,U had dus geen van beiden Kineaid
bezocht. Kon u desondanks weten
dat het apparaat van nut zou kun
nen zijn?'
,Op theoretische gronden meenden we
dat dat het geval zou zijn'.
.Werkelijk?' Ga-ooms stem klonk
sceptisch. .Of vond u het een dooi
de liemel gezonden mogelijkheid om
Sir Thomas Gilling in verlegenheid
te brengen
.Bepaald niet'. Hoewel, dacht Brook,
niet ontkend Kon worden dat er op
de afdeling een min of meer triom
fantelijke stemming had geheerst,
toen ze merkten dat hun oude vij
and in zo grote moeilijkheden ver
keerde.
.Maar u hebt toen toch nooit ge
dacht dat u het apparaat in het ge
val Kineaid zou kunnen gebruiken
,Nee'.
.Wanneer hoorde u dat het wel het
geval zou zijn?'
,Op de dag dat de heer Kineaid stierf.
Professor Line vertelde me dat hij
in het ziekenhuis de nodige gegevens
had weten te krijgen en dat ik die
het apparaat moesf toevoeren'.
.En deed u dat?'
Ja'. Brooks handpalmen wer
den vochtig. Hij had niet meer zo
veel zelfvertrouwen. Hoe had hij ooit
kunnen denken dat hij er vanaf
zou komen zonder dat hij over dit
aspect van de zaak zou zijn onder
vraagd?
Hij was echter nog niet verloren.
Het was tenslotte zijn apparaat. En
met Groom maar hij was erbij ge
weest toen het werd gébruikt. Hij
zou het wel klaarspelen.
.We komen nu aan een zeer belang
rijk punt in uw getuigenverklaring',
zei Groom. ,en ik verzoek u zeer
zorgvuldig te antwoorden en er voort
durend aan te denken dat u onder
ede staat'. Zijn houding had nu niets
objectiefs meer en zijn stem had
een bepaald dreigende klank gekre
gen. ,Hoe laat op de dag van Kin-
caids dood ontving u die gegevens?'
.Omstreeks vijf uur 's middags'.
,En hebt u ze direct aan het appa
raat toegevoerd
,We begonnen onmiddellijk met het
werk. Er moest wat voorbereidend
werk worden gedaan eer we de ge
gevens konden Invoeren'.
Hoeveel tijd heeft het apparaat ge
woonlijk nodig om bij een probleem
ais dit het antwoord te geven?'
.Dat is moeilijk precies te zeggen.
Het apparaat zelf werkt inderdaad
heel vlug maat- het voorbereidende
werk en het naderhand uitwerken
van de uitkomst, kost een bepaalde
tijd. Het hele proces kan vier tot
vijf uur duren'
.Toch heeft professor Line in zijn
getuigenverklaring gezegd dat u
uw antwoord niet eerder had voor
dat het resultaat van de autopsie
bekend was geworden. Dat was vier
entwintig uur iater'. Brook aarzel
de met antwoorden en Groom ging
verder: .Professor Line maakte va
ge toespelingen op controles en con
tracontroles'.
,Ja\ Het was nu het ogenblik om
hem met wetenschap te overbluffen.
.Het is allemaal nogal erg technisch.
Als ik'het mag uitleggen....'
Tot zijn verbazing hief Groom zijn
hand op. ,Nog niet, dr. Brook'. .Ik
zou u een rechtstreekse vraag willen
stellen'. Hij boog zich naar voren.
.Dat succesvolle antwoord dat u van
het apparaat kreeg dat met de
acht alternatieven was dat het
eerste antwoord dat u ontving?' Hij
keek Brook teel diep in de ogen,
alsof hij probeerde hem iets van
enorme betekenis te vertellen. Brook
had het ondefinieerbare gevoel dat
Grooms woorden en de eigenaardige
intensiteit van zijn houding Iets te
maken hadden met een verplichting
tegenover hem, met een waarschu
wing voorzichtig te zijn. Toen hij
©ven aarzelde, kwam Groom weer
tussenbeide om een antwoord te voor
komen. Hij zei op de bedaarde toon
van iemand die de woorden van een
code citeert: .Of was er een tweede
het feit van de tweede gang, maar
ook de technische term om haar te
beschrijven, was alleen bekend aan
hen die vertrouwd waren met het
apparaat. Brook stond ais geparaly
seerd in de getuigenbank. Het was
als een van die afschuwelijke mo
menten in een droom, als -.ets dat
te verschrikkelijk was om iemand te
overkomen plotseling hem overkwam
en er niets was waardoor hij het
kon tegenhouden. Groom kon het
niet weten en toch vist hij het. Hij
had zich hierop niet voorbereid en
een ogenblik was hij niet in staat
een antwoord te formuleren. Terwijl
hij Groom sprakeloos aanstaarde,
zag hij in diens ogen even iets dat
op medeleven leek. Op verrassend
vriendelijke toon zei Groom: ,Is er
niet een eerste gang geweest waar
bij u niet acht maar zeventien ant
woorden kreeg?'
lijk ais hem mogelijk was, dat. hij
alles wist. Line was verraden. In de
toestand waarin hij verkeerde hij
kon zich nauwelijks staande houden
was Brook niet in staat zich be
zig te houden met de vraag wie iets
dergelijks gedaan kon hebben wie
een zo onvoorstelbaar verraad had
kunnen plegen. Hij kon slechts den
ken aan zijn eigen kritieke situatie.
Het was duideliik dat hij niets meer
kon doen. Ter wille van zichzelf
moest hij de waarheid vertellen. Een
gevoel van intense vermoeidheid over
viel hem toen hij dacht aan alles
wat aan het proces ten koste was
gelegd de verspilling van tijd en
intellect en energie en reputatie, de
trots en de prestaties van een leven
aan flarden gescheurd door twee we
ken discussie over een vergeten stuk
papier. Misschien had het onvermij
delijk zo moeten eindigen met een
even nutteloze en verachtelijke daad
als die waarmee het begonnen was.
Terneergeslagen zei hij: ,Dat is juist'.
,En kon u het tweede antwoord al
leen krijgen door een wijziging in
het aan het aoparaat toegevoerde
materiaal?'
Brook knikte. .We maakten de eer
ste keer een fout'.
.Maar u had dat toch niet kunnen
weten als u het autopsierapport niet
had gelezen?'
Brooks antwoord was nauwe
lijks hoorbaar. ,Nee\ Groom wachtte
deüjk en vaderlijk. Hij leek meer op
iemand die een biecht hoort dan op
iemand die een kruisverhoor afneemt.
,Kunt u in het licht van deze fei
ten. werkelijk volhouden dat uw ap
paraat Kincaids leven gered zou heb
ben?'
(Wordt vervolgd)
